ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ. ΑΣΚΗΣΗ 3 η ΜΕΘΟΔΟΣ ELECTRE II ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ ΑΙΟΛΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ

Transcript

1 ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΑΣΚΗΣΗ 3 η ΜΕΘΟΔΟΣ ELECTRE II ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ ΑΙΟΛΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ Υπεύθυνη μαθήματος Αναστασία Στρατηγέα Αναπλ. Καθηγ. Ε.Μ.Π.

2 ΑΔΕΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άδεια χρήσης άλλου τύπου, αυτή πρέπει να αναφέρεται ρητώς. 2

3 ΣΤΟΧΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Εμβάθυνση στην εφαρμογή της μεθόδου πολυκριτηριακής ανάλυσης ELECTRE II για την επίλυση προβλημάτων αξιολόγησης στο σχεδιασμό του χώρου 3

4 ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΑΣΚΗΣΗΣ Αξιολόγηση εναλλακτικών θέσεων για τη ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ ΑΙΟΛΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ 4

5 ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ ΝΟΜΟΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ Σκοπός της δημιουργίας του αιολικού πάρκου Η κάλυψη μέρους των αναγκών σε ενέργεια της σχεδιαζόμενης Βιομηχανικής Περιοχής Τανάγρας 5

6 ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ ΠΑΠ ΒΙ.ΠΕ.Τανάγρας (Γραμματικογιάννης και Στρατηγέα, 2010) 6

7 ΠΡΟΤΥΠΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (σε MWh) 1998 (%) 1999 (%) 2000 (%) Οικιακή χρήση Εμπορική χρήση Βιομηχανική χρήση ηλεκτρ. ενέργειας Γεωργική χρήση Δημόσιες αρχές Φωτισμός οδών

8 ELECTRE II ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ 8

9 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Καθορισμός προβλήματος Καθορισμός Εναλλακτικών Λύσεων Καθορισμός Κριτηρίων Αξιολόγησης Καθορισμός Πίνακα Επιπτώσεων Καθορισμός Βαρών Κριτηρίων Κανονικοποίηση scores κριτηρίων Υπολογισμός Πινάκων Συμφωνίας - Ασυμφωνίας ELECTRE II Ιεράρχηση - Κατάταξη Εναλλακτικών Επιλογή επικρατέστερης 9

10 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ 10

11 ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΘΕΣΕΩΝ Ε.Π.Χ.Σ.Α.A. Α.Π.Ε. Συγκεκριμένοι κανόνες χωροθέτησης με στόχο την ελεγχόμενη συγκέντρωση και ένταξη των αιολικών πάρκων στο χώρο ΣΚΟΠΟΣ η αρμονική συνύπαρξη μονάδων παραγωγής ενέργειας και του φυσικού & ανθρωπογενούς περιβάλλοντος (Ε.Π.Χ.Σ., 2007) 11

12 ΕΞΕΤΑΣΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΛΥΣΕΩΝ ΠΑΠ: ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ Κατάλληλο αιολικό δυναμικό Αυξημένη ζήτηση για εγκατάσταση μονάδων παραγωγής αιολικής ενέργειας Δυνατότητα για ελεγχόμενη συγκέντρωση των εγκαταστάσεων παραγωγής ενέργειας ΠΑΚ: ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑΣ Μεμονωμένες περιοχές με αξιοποιήσιμο αιολικό δυναμικό 12

13 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ Α/Π Περιοχή 1 Περιοχή 2 Περιοχή 3.1 Περιοχή 3.2 (Γραμματικογιάννης και Στρατηγέα, 2010) 13

14 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ Α/Π Νότια περιοχή Βόρεια περιοχή (Γραμματικογιάννης και Στρατηγέα, 2010) 14

15 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΘΕΣΗΣ Χαρακτηριστικά Θέση Νότια Περιοχή Θέση 1 Νότια Περιοχή Θέση 2 Βόρεια Περιοχή Θέση 3 Περιοχή 3.1 Περιοχή 3.2 Έκταση (στρ.) Μέσο Υψόμετρο θέσης Ταχύτητα Ανέμου >7m/s >7m/s >7m/s >7m/s Ελάχιστη απόσταση* από δίκτυο Δ.Ε.Η. 400KV d.c. 3.7 km 0 km 4.8 km 2.9 km Πυκνότητα Ανεμογεννητριών 1.05 ανά 1000 στρ ανά 1000 στρ ανά 1000 στρ ανά 1000 στρ. Μέγιστο Πλήθος Ανεμογεννητριών (Γραμματικογιάννης και Στρατηγέα, 2010) 15

16 ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 16

17 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ενεργειακή απόδοση επιπτώσεις στο περιβάλλον κοινωνικά χωροταξικά διοικητικά οικονομικά 17

18 ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Κριτήριο Κ1 Κ2 Κ3 Κ4 Αναλυτική Περιγραφή Ηέκτασησετ.χλμ. Υπάρχουσες οδικές υποδομές για πρόσβαση στην περιοχή του αιολικού πάρκου Παραγόμενη ενέργεια Απόσταση από το δίκτυο διανομής της ΔΕΗ (απώλειες) Κ5 Απόσταση από το σημείο διάθεσης (νέα βιομηχανική περιοχή Τανάγρας) Κ6 Τα αιολικά πάρκα ως πόλος ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής Κ7 Διοικητική ευελιξία (αριθμός δήμων που εμπλέκονται) Κ8 Αριθμός νέων θέσεων εργασίας από την κατασκευή και λειτουργία του αιολικού πάρκου Κ9 Αριθμός κατοίκων που επηρεάζονται - άμεση οπτική επαφή με το αιολικό πάρκο Κ10 Ποσοστό κάλυψης οπτικού ορίζοντα από τη χωροθέτηση Α/Γ (οπτική όχληση) Κ11 Επιπτώσεις στην ποιότητα του περιβάλλοντος (αισθητική ρύπανση) Κ12 Επίπτωση από συνοδευτικά έργα Κ13 Επίπτωση από τη λειτουργία του πάρκου (θόρυβος) Κ14 Mείωση των εκπομπών CO 2, Κ15 Mείωση των εκπομπών SO 2 Κ16 Mείωση των εκπομπών NOx (Γραμματικογιάννης και Στρατηγέα, 2010) 18

19 ΒΑΡΗ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ 19

20 ΒΑΡΗ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΠΡΟΤΑΣΣΟΝΤΑΙ Τα κριτήρια που αφορούν στην ενεργειακή απόδοση των εναλλακτικών θέσεων και στις επιπτώσεις στο περιβάλλον, τα οποία θεωρούνται ισοβαρή ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ Κοινωνικά, Χωροταξικά και Διοικητικά κριτήρια και τέλος τα κριτήρια οικονομικής φύσης (οικονομική ανάπτυξη περιοχής) 20

21 ΠΙΝΑΚΑΣ ΒΑΡΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Ιεράρχηση κριτηρίων Α) Ενεργειακά Περιβαλλοντικά κριτήρια Ομάδες Κριτηρίων Κ3, Κ4, Κ5, Κ11, Κ12, Κ13, Κ14, Κ15, Κ16 Β) Κοινωνικά κριτήρια Κ8, Κ9 Γ) Χωροταξικά Διοικητικά κριτήρια Δ) Οικονομικά κριτήρια (οικονομική ανάπτυξη περιοχής) Κ1, Κ2, Κ7, Κ10 Κ6 21

22 ΧΡΗΣΗ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ DEFINITE ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ELECTRE II 22

23 ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ START ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ DEFINITE 2.0 ELECTRE II 23

24 ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ PROBLEM DEFINITION ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ 24

25 ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ (Alternatives) ΠΙΝΑΚΑΣ Ορισμός Εναλλακτικής ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Περιγραφή Εναλλακτικής Εισαγωγή Εναλλακτικής 25

26 ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ (Effects) Ορισμός Κριτηρίου ΠΙΝΑΚΑΣ Κλίμακα ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Περιγραφή Κριτηρίου Μονάδα Μέτρησης Δεκαδικά Εισαγωγή Κριτηρίου 26

27 ΚΛΙΜΑΚΕΣ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ RATIO SCALE ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Κατεύθυνση Κριτηρίου 27

28 ΚΛΙΜΑΚΕΣ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ RATIO SCALE Συμπληρώνεται η Μονάδα Μέτρησης ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Μονάδα Μέτρησης Δεν συμπληρώνεται η Μονάδα Μέτρησης 28

29 ΚΛΙΜΑΚΕΣ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ---/+++ SCALE ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Δεν ζητείται η κατεύθυνση του κριτηρίου 29

30 ΚΛΙΜΑΚΕΣ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ORDINAL SCALE ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Δεν ζητείται η κατεύθυνση του κριτηρίου Δεν ζητείται η μονάδα μέτρησης του κριτηρίου 30

31 ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ 31

32 ΚΑΝΟΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ SCORES Μέθοδος: Maximum Next: Μετάβαση στο επόμενο κριτήριο Κανονικοποίηση ενός κριτηρίου κάθε φορά 32

33 ΚΑΝΟΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ SCORES Στην κλίμακα ORDINAL η κανονικοποίηση γίνεται αυτόματα (Κ8, Κ9, Κ10, Κ11) και το λογισμικό συνεχίζει με την κανονικοποίηση των υπολοίπων κριτηρίων 33

34 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΚΑΝΟΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ 34

35 ΑΝΗΓΜΕΝΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ (κλίμακα 0-1) Μέθοδος ELECTRE II Μέθοδος MAXIM UM 35

36 ΙΕΡΑΡΧHΣΗ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ 1: W1=0.45 Ενεργειακή Απόδοση Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ 2: W2=0.25 Κοινωνικά ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ 3: W1=0.20 Χωροταξικά Διοικητικά ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ 4: W1=0.10 Οικονομικά 36

37 ΠΙΝΑΚΑΣ ΒΑΡΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ Ιεράρχηση Κριτηρίων Ομάδες Κριτηρίων Βάρη W j Ενεργειακά - Περιβαλλοντικά Κ3,Κ4,Κ5,Κ11, Κ12,Κ13,Κ14, Κ15,Κ16 45% (Ο.05) Κοινωνικά Κ8,Κ9 25% (Ο.125) Χωροταξικά Διοικητικά Κ1,Κ2,Κ7,Κ10 20% (Ο.05) Οικονομικά Κ6 10% (Ο.10) ΣW j =

38 ΠΙΝΑΚΑΣ ΒΑΡΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ Εισαγωγή Βαρών ΣW i =

39 Πίνακας Συμφωνίας ΠΙΝΑΚΕΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΥΜΦΩΝΙΑΣ Πίνακας Ασυμφωνίας 39

40 ΚΑΤΩΦΛΙ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΚΑΤΩΦΛΙ ΒΕΤΟ Κατώφλι Συμφωνίας Ισούνται με το μέσο όρο των στοιχείων του Πίνακα Συμφωνίας πολλαπλασιασμένο με 1.1 και 0.9 αντίστοιχα Κατώφλι Βέτο Ισούνται με το μέσο όρο των στοιχείων του Πίνακα Ασυμφωνίας πολλαπλασιασμένο με 0.9 και 1.1 αντίστοιχα 40

41 Πίνακας Συμφωνίας ΠΙΝΑΚΕΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΥΜΦΩΝΙΑΣ C=0.587 V=0.526 E1 S E3, E2 S E1, E2 S E3 Πίνακας Ασυμφωνίας E1 S E3, E2 S E1, E2 S E3 41

42 Πίνακας Συμφωνίας ΠΙΝΑΚΕΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΥΜΦΩΝΙΑΣ C=0.500 V=0.643 E1 S E3, E2 S E1, E2 S E3 Πίνακας Ασυμφωνίας E1 S E3, E2 S E1, E2 S E3 42

43 ΙΕΡΑΡΧHΣΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ E1 S E3 και E2 S E3 Οι εναλλακτικές θέσεις 1 και 2 ΔΕΝ διακρίνονται μεταξύ τους 43

44 ΙΕΡΑΡΧHΣΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ Οι εναλλακτικές σε σχέση με τα βάρη των κριτηρίων 44

45 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Γραμματικογιάννης, Η. και Στρατηγέα, Α. (2010), Μεθοδολογία Αξιολόγησης Εναλλακτικών Θέσεων Χωροθέτησης Αιολικού Πάρκου, Τεχνικά Χρονικά, Επιστημονική Έκδοση ΤΕΕ, Τεύχος 3, σελ

46 ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα ΕΜΠ» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του υλικού Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους 46