Αργύρης Τουμπέκης Επίκουρος Καθηγητής Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΣΕΦΑΑ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Αργύρης Τουμπέκης Επίκουρος Καθηγητής Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΣΕΦΑΑ"

Δάμαλις Κυπραίος
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Αργύρης Τουμπέκης Επίκουρος Καθηγητής Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΣΕΦΑΑ Σημαντικός μεταβολίτης Χρήσιμος για τον προσδιορισμό της έντασης στην άσκηση/προπόνηση Πως θα αντλήσουμε τις Χρήσιμος για έλεγχο των προσαρμογών μετά από μια πληροφορίες? περίοδο προπόνησης 1

προσδιορισμό της έντασης στην άσκηση/προπόνηση Πως θα αντλήσουμε τις

2 VOmax Dekerle & Pelayo (11) Άσκηση σταθερής έντασης Ένταση άσκησης Άσκηση κατά στάδια προοδευτικά αυξανόμενης έντασης Ένταση άσκησης Χρόνος Χρόνος

3 Ταχύτητα μέγιστης σταθερής συγκέντρωσης γαλακτικού (maximum lactate steady state: MLSS) Γαλακτικό (mmol/l) Καμπύλη γαλακτικού άσκηση προοδευτικά αυξανόμενης έντασης * * * * * * Ταχύτητα (m/s km/h) Ισχύς (W) 3

(mmol/l) Καμπύλη γαλακτικού άσκηση προοδευτικά

4 1 1 Γαλακτικό (mmol/l) 1, 1, 1, 1,3 1, 1,5 1, 1,7 Ταχύτητα (m/s) Lactate minimum

5 Για να αποτυπώσουμε αξιόπιστα τη σχέση έντασης γαλακτικού Με στόχο να πάρουμε έγκυρες πληροφορίες Ένταση φορτίο έναρξης Διάρκεια σταδίου αριθμός σταδίων Διαλειμματική ή συνεχής άσκηση Αύξηση έντασης (φορτίου) ανά στάδιο Είδος εργομέτρου Θερμοκρασία, υψόμετρο, ώρα δοκιμασίας Διατροφή τις ημέρες πρίν από τη δοκιμασία Προπόνηση τις προηγούμενες ημέρες Είδος αναλυτή αξιοπιστία αιμοληψία Περίοδος της προπόνησης Αιμοληψία από δάκτυλο ή αυτί 5

στάδιο Είδος εργομέτρου Θερμοκρασία, υψόμετρο, ώρα δοκιμασίας Διατροφή τις ημέρες πρίν από τη δοκιμασία

6 Διάρκεια 3 ή 5 λεπτά Αύξηση ταχύτητας 1 ή km/h V maxv 5-% με 3 min IAT % με 1 km/h IAT n.s. V % Vmax % Coen et al., Int J Sports Med, :-1, 1 Σχεδιασμός της καμπύλης έντασης-γαλακτικού MLSS Επιλογή Καμπύλη έντασης-γαλακτικού δοκιμασίας Καμπύλη ελάχιστης συγκέντρωσης γαλακτικού

7 Προϋποθέσεις για έγκυρη αποτύπωση της σχέσης έντασης - γαλακτικού Επιλογή πρωτοκόλλου Επαναληψημότητα Διάρκεια 3- λεπτά Έναρξη -5% μέγιστης Αύξηση προοδευτικά - σταθερή Η ίδια δοκιμασία Πάντα κάτω από τις ίδιες συνθήκες Ποιες πληροφορίες; Πώς αποκτώνται; 7

λεπτά Έναρξη -5% μέγιστης Αύξηση προοδευτικά - σταθερή Η ίδια

8 Faude et al., Sports Med 39():9-9, 9 Beneke et al., Int J Sports Phys Perf :-, 11 1 Fixed points Αντιστοίχιση έντασης με συγκεκριμένη σταθερή συγκέντρωση γαλακτικού:, mmol/l,5 mmol/l 3, mmol/l 3,5 mmol/l, mmol/l Γαλακτικό (mmol/l),97 1, 1,7 1, 1,17 1, Ταχύτητα (m/s) 1,7 1,3 1,37

με συγκεκριμένη σταθερή συγκέντρωση γαλακτικού:, mmol/l,5 mmol/l 3,

9 Αγωνίσματα δρόμου Απόσταση (km) Συντελεστής συσχέτισης (r), Αγωνίσματα ποδηλασίας Απόσταση (km) Συντελεστής συσχέτισης (r) 13.5 (-3 λεπτά) (-9 λεπτά) Faude et al., Sports Med, 39():9-9, 9 Τι σημαίνουν οι μεταβολές στην καμπύλη έντασης-γαλακτικού; Αθλητές σε αγωνίσματα μεγάλης διάρκειας Αθλητές σε αγωνίσματα διάρκειας μερικών λεπτών Ομαδικά αθλήματα 9

, Sports Med, 39():9-9, 9 Τι σημαίνουν οι μεταβολές στην καμπύλη έντασης-γαλακτικού; Αθλητές σε

10 Jones & Carter, Sports Med, 9():373-3, 1 test /5/1 ΓΑλακτικό (mmol/l) test 9/11/ Χρόνος (s)

11 Εβδομάδες 1-9: κυρίως αερόβια Εβδομάδες -: -7% υψηλή ένταση αερόβια και αναερόβια,7% 1,3%,%,7% Turner et al.,. Int J Sports Physiol Perf, 3:-79, McMillan et al., Br J Sports Med, 39:3-3, 5 11

12 Γαλακτικό (mmol/l) Botonis, Toubekis, Platanou, J Str Cond Research, in press πριν μετά Ένταση - Ταχύτητα - Ισχύς (m/s) - (Km/h) (W)

13 Γαλακτικό (mmol/l) πριν μετά Ένταση - Ταχύτητα - Ισχύς (m/s) - (Km/h) (W) Tanaka et al., Med Sci Sports Exerc,1(3):7-, 19 13

14 Είναι το ίδιο σημαντικό το κατώφλι γαλακτικού σε αγωνίσματα διάρκειας μερικών λεπτών; Toubekis et al., J Str Cond Res, 5(): , 11 1

15 -1-1 Μεταρά Επίδοσης αγώνα -3 (s) Μεταρά Επίδοσης αγώνα -3 (s) r=,5, p> r=.19, p>.5-9 -,5,,5, Διαφορά ταχύτητα "κατώφλι γαλακτικού" (m/s),15 -, -, - -9,,, Διαφορά στην ταχύτητα στα mmol/l (m/s) Toubekis et al., J Str Cond Res, 5(): , 11 Αξιολόγηση στην προπόνηση r=.75, p<.1; r=.1, p>.5; r=.5, p>.5 Επίδοση μέτρα Κατώφλι γαλακτικού Σχέση με την αγωνιστική επίδοση r=.1; r=.37, r=., p>.5 Pyne et al., Med Sci Sport Exerc, 33():91-97, 1 15

Toubekis et al., J Str Cond Res, 5(): 153 157, 11 Αξιολόγηση στην προπόνηση r=.75, p<.1; r=.1, p>.5; r=.5, p>.

16 Thompson et al., Int J Sports Physiol Perf, 1:17-175, Βελτιώνονται σχετικά σύντομα στην αρχή της περιόδου προετοιμασίας Δρομείς :.5%.3% Κολυμβητές : 1-13% αρχικά, % αργότερα Απαιτείται περίοδος - εβδομάδων Δεν μεταβάλλονται όλοι οι δείκτες κατά το ίδιο ποσοστό Εξειδικευμένη προπόνησης σε συγκεκριμένη ένταση Μεταβολές στους δείκτες αντοχής δεν συνοδεύονται πάντα με μεταβολές στην επίδοση 1

17 Δείκτης μεταβολής επίδοσης σε x-m 5 Άλλες πληροφορίες από την καμπύλη έντασης-γαλακτικού; Έναρξη αγώνα 5 Ημίχρονο 1 Λήξη αγώνα r =-.7 p<.5 1 r = -.55 p>.5 r = -.3 p>.5 1,1 1, 1,3 1,1 1, 1 1,1 1, 1,3 1 Ταχύτητα στα mmol/lπου αντιστοιχεί Ταχύτητα στα mmol/l γαλακτικούταχύτητα Ταχύτητα σε συγκέντρωση mmol/lστα mmol/l 1,3 Botonis et al., J Str Cond Research, in press 17

5 1,1 1, 1,3 1,1 1, 1 1,1 1, 1,3 1 Ταχύτητα στα mmol/lπου αντιστοιχεί Ταχύτητα στα mmol/l

18 Γαλακτικό (mmol/l) Ένταση - Ταχύτητα - Ισχύς (m/s) - (Km/h) (W) Pyne et al., Med Sci Sport Exerc, 33():91-97, 1 Αθλητής 1 Γαλακτικό αίματος (mmol/l) 1 Αθλητής 1 1,9,95 1, 1,5 1, 1,15 1, 1,5 1,3 1,35 1, 1,5 1,5 Ταχύτητα (m/s) 1

19 Γαλακτικό αίματος (mmol/l) Αθλητής 1 y =,35x - 9,1 R² =,97 1, Γαλακτικό αίματος (mmol/l) Αθλητής 1, 1,3 y = 7,x - 3,7 R² =,99 1, 1,5 Ταχύτητα (m/s) , Αθλητής 1 1, 1, 1,3 1, 1,5 1, 1,7 Αθλητής 1,7 Ταχύτητα (m/s) 19

7,x - 3,7 R² =,99 1, 1,5 Ταχύτητα (m/s) 1 1 1 1, Αθλητής

20 Fernandes et al., Μεταβολές της καμπύλης γαλακτικού με την προπόνηση Σχέση έντασηςγαλακτικού Ικανή για εντοπισμό περιοχών έντασης Έλεγχο προπόνησης Σχέση έντασηςγαλακτικού Η σημασία της δεν περιορίζεται στο «κατώφλι» Όλα τα σημεία-περιοχές έχουν τη δική τους σημασία

21 Γαλακτικό (mmol/l) Αγώνας 1, 1,15 1, 1,5 1,3 1,35 1, 1,5 1,5 1,55 1, 1,5 1,7 1,75 1, Ταχύτητα (m/s) 1

22 Apr Γαλακτικό (mmol/l) Γαλακτικό (mmol/l) Neal et al., J Appl Physiol, 11:1-71, Επίδοση ( s/-m) Χρόνος (min)

23 Επίδοση (s) 59 5,73 57, , , 55,5 55, Ταχύτητα στο κατώφλι (m/s) 1, // 1,3 17// 1, 1, 5/3/11 1, //11 1//11 1, 5/7/11 1, 3/1/15 1//11 1,1 1,1 1, Δοκιμασίες 7 9 Βελτιώνονται σχετικά σύντομα στην αρχή της περιόδου προετοιμασίας 1-13% αρχικά, % αργότερα Απαιτείται περίοδος - εβδομάδων Δεν μεταβάλλονται όλοι οι δείκτες κατά το ίδιο ποσοστό Εξειδικευμένη προπόνησης σε συγκεκριμένη ένταση Μεταβολές στους δείκτες αντοχής δεν συνοδεύονται πάντα με μεταβολές στην επίδοση (ειδικά σε κορυφαίους) 3

24 Steiner et al., Med Sci Sports Exerc, 1: , 9

25 Beneke et al., J Appl Physiol 99:99-5, 5 Londeree,, Med Sci Sports Exerc. 9():37-3,

26 Lactate minimum Other thresholds Mezzaroba et al., Ped Exerc Sci, (3):7-, 1 Μέγιστη ένταση (Extreme exercise intensity) Exhaustion before attainvomax - rapid lactate increase, fast fatigue Μέγιστη Πρόσληψη Οξυγόνου Αναερόβια Προπόνηση (Ακραία Ένταση Άσκησης) Severe exercise intensity Attainment of VOmax - fast lactate increase Υπερφορτωμένη αερόβια Προπόνηση Κρίσιμη Ταχύτητα Πολύ Έντονη Ένταση Άσκησης (Very heavy intensity) Μέγιστη Σταθερή συγκέντρωση γαλακτικού (MLSS) Progressive increase in VO and lactate (no VOmax attainment) Έντονη Ένταση Άσκησης (heavy intensity) Steady VO (likely drift) and steady lactate Προπόνηση στο Κατώφλι Γαλακτικού Κατώφλι Γαλακτικού (LT) Μέτρια ένταση Άσκησης (moderate intensity) Steady VO and possibly decreasing lactate Αερόβια Προπόνηση Toubekis & Tokmakidis, J Str Cond Res, 13, 7():

27 HR (b/min) Γαλακτικό (mmol/l) Πρόσληψη Ο (L/min) HRmax Μέγιστη τιμή Γαλακτικού %HRmax VOmax %VO max στο «κατώφλι γαλακτικού» Κατώφλι γαλακτικού v-lt P-LT vvomax PVOmax Ταχύτητα κολύμβησης (m/s) - Ταχύτητα τρεξίματος (km/h) - Επιβάρυνση (W) Μεταβολή επιβάρυνσης Περίοδος 1Περίοδος (%) r² =, r=,9 p<, Μεταβολή LT- LT3 (%) Toubekis et al., J Str Cond Res, 5(): , 11 7

28 Εβδομάδες 1-9: κυρίως αερόβια Εβδομάδες -: -7% υψηλή ένταση αερόβια και αναερόβια,7% 1,3%,%,7% Turner et al., Int J Sports Physiol Perf, 3:-79, Γιατί να σχεδιάσουμε μια καμπύλη που εκφράζει τη σχέση έντασης-γαλακτικού? Εντοπισμός της κατάλληλης ταχύτητας στην προπόνησης αντοχής Αξιολόγηση ικανότητας αντοχής Ποιες μεταβολές προκαλούνται μετά από μια περίοδο προπόνησης? Στη σχέση έντασης γαλακτικού Τι σημαίνουν αυτές οι μεταβολές για τον αθλητή

29 Ποδοσφαιριστής με βελτίωση της απόδοσης κατά την προετοιμασία Ποδοσφαιριστής με ελάχιστη βελτίωση της απόδοσης κατά την προετοιμασία

30 -min 3-min Kuipers et al., Int J Sports Med, :-91, Δεκ- 5/3/11 1-Απρ //11 //11 17 Apr Γαλακτικό (mmol/l) Γαλακτικό (mmol/l) 15 1-Οκτ Χρόνος κολύμβησης ( s/-m) Χρόνος κολύμβησης ( s/-m) 3

31 Jeukendrup & Hesselink, Br J Sports Med, ():39-, 199 Fernandes et al., Int J Sports Med, 3:9-9, 11 31

32 Γαλακτικό (mmol/l) ΚΟΛΥΜΒΗΣΗ ΠΟΔΗΛΑΣΙΑ Γαλακτικό (mmol/l) % της VOmax I II III IV V Χρόνος (s/-m) Εκτίμηση με βάση τη συγκέντρωση γαλακτικού Ι : ~ mmol/l απόσταση x 1 ΙΙ:~ mmol/l απόσταση x ΙΙI:~+ mmol/l απόσταση x3 ΙV:~ mmol/l απόσταση x5 V: sprint maximum απόσταση x Mujika et al., Med Sci Sports Exerc, :51-5, 199 3

33 1 r =,9 1 1 r =,97 Αγώνας Αγώνας 3,7,9 1, 1,3 1,5 Ταχύτητα στο "κατώφλι γαλκτικου" (m/s) Επίδοση αγώνα (s) Επίδοση αγώνα (s) Manzi et al., Med Sci Sports Exerc, 1(11):9-9, 9 1 r =,9 1 1 r =,91 Αγώνας,7 Αγώνας 3,9 1, 1,3 Ταχύτητα στα mmol/l (m/s) 1,5 Toubekis et al., J Str Cond Res, 5(): , 11 33

34 Σχεδιασμός της καμπύλης έντασης-γαλακτικού Προϋποθέσεις για ορθή αποτύπωση της σχέσης έντασης γαλακτικού Τι πληροφορίες μας δίνει η καμπύλη; Μεταβολές στην καμπύλη γαλακτικού με την προπόνηση Πληροφορίες που προκύπτουν από τις μεταβολές της καμπύλης Σταθερή ένταση Μία προσπάθεια κάθε ημέρα Περιορισμένο εύρος εντάσεων Προοδευτικά αυξανόμενη Πολλές εντάσεις (σχεδόν όλο το εύρος) 3

35 35

Σχετικά έγγραφα

Αργύρης Τουμπέκης Επίκουρος Καθηγητής Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΣΕΦΑΑ

Αργύρης Τουμπέκης Επίκουρος Καθηγητής Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΣΕΦΑΑ Σημαντικός μεταβολίτης Χρήσιμος για τον προσδιορισμό της έντασης στην άσκηση/προπόνηση Πως θα αντλήσουμε τις Χρήσιμος