ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ : «Ταξίδι στα µέρη του ιονύσου» ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΣ : ΠΟΥΓΑΡΙ ΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ-ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ.Σ. ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ : 2013-2014 ΤΑΞΗ : Γ 1. Θέµα project κριτήρια επιλογής θέµατος Το project αφορούσε στην πλούσια οινοποιητική ελληνική παράδοση, στους µύθους, στους συµβολισµούς, στις τεχνικές και στη σηµασία της ως ξεχωριστού στοιχείου του ελληνικού πολιτισµού. Αφορµή αποτέλεσε η ενασχόληση µε την ελληνική µυθολογία στο µάθηµα της ιστορίας και ειδικότερα µε τους µύθους τους σχετικούς µε τον ιόνυσο. 2. Σκοπός και στόχοι 2.1. Σκοπός Σκοπός του προγράµµατος είναι να έρθουν οι µαθητές σε επαφή µε την πλούσια ελληνική οινοποιητική παράδοση. Καθώς η αµπελουργία έχει ξεχωριστή σηµασία για την τοπική κοινωνία της Φλώρινας, στους σκοπούς του προγράµµατος εγγράφεται και η επαφή των µαθητών µε τους αµπελώνες του τόπου τους. 2.2.Στόχοι Ειδικότερα, κατά τη διάρκεια του προγράµµατος οι µαθητές ως µικροί ερευνητές: θα αναζητήσουν πληροφορίες για το αµπέλι και τη διαδικασία παραγωγής του κρασιού. θα ονοµάσουν τα µέρη του αµπελιού και θα περιγράψουν τα στάδια, τα εργαλεία και τις τεχνικές της οινοποιίας. θα αναζητήσουν πληροφορίες για τον µύθο του ιονύσου (γέννηση, ταξίδια, κατακτήσεις ). θα διηγηθούν τον µύθο του ιονύσου και του Στάφυλου και θα ερµηνεύσουν τις αλληγορίες του. 1
θα ψάξουν µύθους και παραµύθια και θα γνωρίσουν την πλούσια λαϊκή παράδοση που σχετίζεται µε τη διαδικασία της οινοποιίας. θα γνωρίσουν τα εργαλεία, τα µέσα και τον τρόπο που εργάζονται οι οινολόγοι στο εργαστήριο. θα λάβουν µέρος στη διαδικασία παραγωγής κρασιού και θα γίνουν οι ίδιοι «µικροί οινοποιοί». θα ονοµάζουν και θα περιγράφουν περιπτώσεις όπου το κρασί χρησιµοποιείται σε θρησκευτικές εκδηλώσεις. θα µάθουν να αναζητούν πληροφορίες στο διαδίκτυο και σε άλλες πηγές και να αξιοποιούν τις πληροφορίες που βρίσκουν. 3. Μεθοδολογία Το πρόγραµµα ενισχύει τη διερευνητική-ανακαλυπτική µάθηση, καθώς οι µαθητές αναζητούν πληροφορίες στο διαδίκτυο, στη βιβλιοθήκη ή ρωτώντας άτοµα του περιβάλλοντός τους. Η επιτόπια έρευνα και η παρατήρηση στο χώρο του αµπελώνα και του οινοποιείου προσδίδει βιωµατικό χαρακτήρα στη δραστηριότητα και εµπλέκει ενεργά τους µαθητές. 4. Πεδία σύνδεσης µε το Πρόγραµµα Σπουδών- ιαθεµατική προσέγγιση του project Το θέµα συνδέεται µε τα αντικείµενα της Γλώσσας, καθώς οι µαθητές καλούνται να συντάξουν και να παρουσιάσουν κείµενα, να αναζητήσουν ποιήµατα και παραµύθια σχετικά µε το κρασί, τα Εικαστικά, καθώς γνωρίζουν έργα Ελλήνων και ξένων ζωγράφων, αλλά και εµπλέκονται τα ίδια σε εικαστικές δηµιουργίες, µε τις ΤΠΕ, καθώς αναζητούν πληροφορίες στο διαδίκτυο, µε τη Μελέτη Περιβάλλοντος, καθώς παρατηρούν και γνωρίζουν τον εγγύς περιβάλλον τους (αµπελώνες Αµυνταίου) και τέλος µε τα Θρησκευτικά, καθώς ασχολούνται µε τη λειτουργία του κρασιού στο θρησκευτικό βίο. 2
5.Οργάνωση, χρονική διάρκεια προγράµµατος Η τάξη αποτελείται από 23 µαθητές, 12 αγόρια και 11 κορίτσια. Οι µαθητές χωρίζονται σε 5 οµάδες, των 4 ή 5 ατόµων. Τα µέλη της κάθε οµάδας συνεργάζονται και παρουσιάζουν στην ολοµέλεια τα αποτελέσµατα της εργασίας τους. Για καθεµιά από τις δραστηριότητες αφιερώνεται περίπου ένα δίωρο. ιαµορφώνεται χρονοδιάγραµµα 6 εβδοµάδων. 6. ραστηριότητες Παραµύθια, παροιµίες, ποιήµατα : Οι µαθητές αναζητούν στο διαδίκτυο, σε εγκυκλοπαίδειες ή στη βιβλιοθήκη του σχολείου παραµύθια, παροιµίες και ποιήµατα σχετικά µε το σταφύλι, το αµπέλι, τον τρύγο, το κρασί και τα παρουσιάζουν στην τάξη. Ο ιόνυσος: Οι σχετικοί µε τη γέννηση, την εξέλιξη, τα ταξίδια και τις κατακτήσεις του ιονύσου µύθοι, η σχέση του µε το Στάφυλο. Παρουσίαση Power Point, αφήγηση (από την εκπαιδευτικό). Το αρχαίο ελληνικό θέατρο: Αναφορά στο αρχαίο ελληνικό θέατρο ως δηµιούργηµα της διονυσιακής λατρείας. Παρουσίαση Power Point, αφήγηση (από την εκπαιδευτικό). Εργαλεία αµπελουργίας και παραγωγική διαδικασία κρασιού: Αναζήτηση πληροφοριών για τη διαδικασία παραγωγής κρασιού, εικόνες εργαλείων. Αγροτικές εργασίες στο αµπέλι. Η σηµασία του χρόνου και των καιρικών συνθηκών για την παραγωγή των προϊόντων. Το κρασί στην τέχνη: Φωτογραφίες, έργα τέχνης. συζήτηση. Παρουσίαση και Εικαστική δραστηριότητα : Η κληµαταριά της τάξης. Ο κάθε µαθητής φτιάχνει ένα διαφορετικό τσαµπί και όλα µαζί ενώνονται και δηµιουργούν την κληµαταριά της τάξης. Χρήσεις του κρασιού: Η χρήση του κρασιού στην αρχαιότητα, στη σύγχρονη κοινωνική ζωή, στον θρησκευτικό βίο. 3
Επίσκεψη σε αµπελώνα και σε οινοποιείο : Επίσκεψη στο οινοποιείο «Βεγορίτις». Τη µαθητική οµάδα συνόδευσε η οινολόγος κα Άρτεµις Τουλάκη, η οποία ξενάγησε τους µαθητές στις εγκαταστάσεις του οινοποιείου, δίνοντας πληροφορίες για τη διαδικασία παραγωγής του κρασιού και για τη λειτουργία των διαφόρων εργαλείων. Οι µαθητές συµµετείχαν σε κάποιες από τις παραπάνω διαδικασίες. 7.Παράρτηµα Φωτογραφίες από την επίσκεψη στο οινοποιείο «Βεγορίτις». Ξενάγηση στο αµπέλι 4
ιαλογή των σταφυλιών Εµφιαλωτική µηχανή Στα κελάρια του οινοποιείου 5
6