ΘΕΜΑ: ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ
Διατροφή στην αρχαία Ελλάδα ΘΕΜΕΛΙΟ ΤΗΣ ΗΤΑΝ Η << ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΤΡΙΑΔΑ >> : ΣΙΤΑΡΙ -ΛΑΔΙ -ΚΡΑΣΙ
Γεύματα Για τους αρχαίους Έλληνες τα γεύματα της ημέρας ήταν τρία στον αριθμό Στην ελληνική αρχαιότητα εκτός από το καθημερινό δείπνο (βραδινό γεύμα) υπήρχε και το δειπνούμενο γεύμα με φίλους ή γνωστούς που ονομάζονταν "συμπόσιο"
Η κατανάλωση ψαριών και κρεατικών σχετίζεται με την οικονομική επιφάνεια του σπιτικού αλλά και τη γεωγραφική του θέση Επίσης η στάση των Ελλήνων απέναντι στο ψάρι ποικίλλει ανάλογα με την εποχή
ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ
ΣΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΟ ΡΟΛΟ ΕΙΧΑΝ ΤΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ ΟΣΠΡΙΑ - ΠΟΥΛΕΡΙΚΑ
Αρχαία Αιγυπτιακή γαστρονομία Τα κύρια φαγητά που είχαν στην Αρχαία Αίγυπτο ήταν: το ψωμί, τα λαχανικά και το κρέας. Το φαγητό τους συνοδευόταν επίσης από κρασί ή μπύρα ή υδρόμελο.
Διατροφή στην αρχαία Ρώμη Η διατροφή των Αρχαίων Ρωμαίων ήταν λιτή. Έτρωγαν δηλαδή κρέας (χοιρινό), ψάρια (μπαρμπούνια), ψωμί και μέλι. Η τροφή τους συνοδευόταν από κρασί.
ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ
Οι βιταμίνες είναι τάξη οργανικών χημικών ενώσεων, οι οποίες είναι απαραίτητες για την κανονική αύξηση και διατήρηση ενός ζωντανού οργανισμού
ΟΙ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΞΗΣ :
Η ΒΙΤΑΜΙΝΗ Α βοηθά στην νυχτερινή όραση συμμετέχει στο σχηματισμό των οστών διατηρεί τα επιθηλιακά κύτταρα (πχ δέρμα, εσωτερικό γαστρεντερικού σωλήνα, πνεύμονα κλπ) και είναι αντιοξειδωτική
ΟΙ ΒΙΤΑΜΙΝEΣ Β Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β έχουν την ίδια δομή και τρόπο δράσης, ενώ παίζουν σημαντικό ρόλο στην καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος, αλλά και στην καταπολέμηση του στρες.
Η ΒΙΤΑΜΙΝΗ C Σημαντική για τη δομή των οστών, των χόνδρων, των μυών και των αιμοφόρων αγγείων. Βοηθά επίσης στη διατήρηση των τριχοειδών αγγείων και των ούλων και την απορρόφηση του σιδήρου. Επίσης είναι ευεργετικό και για τους καπνιστές.
Η ΒΙΤΑΜΙΝΗ D Βοηθά στη διαμόρφωση των οστών και των δοντιών. Βοηθά στη διατήρηση της λειτουργίας της καρδιάς και του νευρικού συστήματος.
ΟΜΑΔΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
1 η ομάδα τροφίμων ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ 2 η ομάδα τροφίμων ΦΡΟΥΤΑ
3 η ομάδα τροφίμων ΛΑΧΑΝΙΚΑ 4 η ομάδα τροφίμων Κρέας, ψάρι, θαλασσινά, αυγά, όσπρια και ξηροί καρποί
5 η ομάδα τροφίμων ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ 6 η ομάδα τροφίμων λίπη, τα έλαια και τα γλυκά
ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Τα πρόσθετα τροφίμων είναι διάφορες ουσίες που προστίθενται στις τροφές, συνηθέστερα έτοιμα για κατανάλωση με σκοπό να πετύχουν ένα τεχνολογικό αποτέλεσμα, όπως συντήρηση, τροποποίηση του χρώματος, της γεύσης, της υφής κτλ.
ΟΙ ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΘΕΤΩΝ
ΧΡΩΣΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ
ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΑ Προστίθενται για να διατηρήσουν ένα τρόφιμο αναλλοίωτο για μεγάλο χρονικό διάστημα.
ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ Προστίθενται στα τρόφιμα για να προστατέψουν από αλλοιώσεις που οφείλονται σε οξείδωση.
ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΤΕΣ Προστίθενται για να σταθεροποιούν τη σύνθεση των τροφών συγκρατώντας το νερό στο εσωτερικό των κυττάρων.
ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Τα τρόφιμα μπορούν να διατηρηθούν, χωρίς τη βοήθεια συνθετικών ενώσεων. Παρακάτω, αναφέρονται οι κυριότερες μέθοδοι συντήρησης των τροφίμων.
Συντήρηση χωρίς Συντηρητικά Τα τρόφιμα μπορούν να διατηρηθούν, χωρίς τη βοήθεια συνθετικών ενώσεων. Παρακάτω, αναφέρονται οι κυριότερες μέθοδοι συντήρησης των τροφίμων.
Συντήρηση σε αλάτι
Παστερίωση Υπάρχει η αργή και η γρήγορη παστερίωση. Με τη μέθοδο αυτή μπορούν να διατηρηθούν για αρκετό διάστημα τα τρόφιμα.
Αποστείρωση Πολλές από τις κονσέρβες που παρασκευάζουμε στο σπίτι μας βασίζονται σε αυτήν τη μέθοδο Η θερμοκρασία της αποστείρωσης μπορεί να φτάσει και τους 150ο C.
Επεξεργασία UHT Βασίζεται στην άμεση εφαρμογή υψηλής θερμοκρασίας έως και 150ο C για λίγα δευτερόλεπτα και στη συνέχεια στην ψύξη του τροφίμου.
Συντήρηση σε περιβάλλον ελεγχόμενης ατμόσφαιρας Χρησιμοποιείται από τη βιομηχανία τροφίμων και την οινοποιία. Με αυτή τη μέθοδο, αντικαθίσταται το οξυγόνο εντός των κλειστών συσκευασιών, με διοξείδιο του άνθρακα ή άζωτο.
Συντήρηση σε κενό αέρος Με αυτή τη μέθοδο αφαιρείται το οξυγόνο από τις συσκευασίες και δημιουργούνται συνθήκες ακατάλληλες για την ανάπτυξη των μικροοργανισμών.
Συντήρηση με κάπνισμα (Καπνισμός) Βασίζεται σε κάποιες ουσίες που περιέχονται στο καπνό της καύσης συγκεκριμένων ξύλων. Οι ουσίες αυτές είναι φυσικά συντηρητικά των τροφίμων που έχουν αντιβακτηριδιακή δράση. Συνήθως συνοδεύεται με αποξήρανση και πάστωμα με αλάτι.
Συντήρηση σε ζάχαρη Μέθοδος που χρησιμοποιείται για τη συντήρηση φρούτων (κυρίως μαρμελάδες και γλυκά κουταλιού). Βασίζεται στις μεγάλες συγκεντρώσεις της σακχαρόζης
Συντήρηση σε λάδι ή ζωικό λίπος Παλιά μέθοδος, βάσει της οποίας τα τρόφιμα καλύπτονται από το λάδι. Με τον τρόπο αυτό δεν έρχονται σε επαφή με το οξυγόνο της ατμόσφαιρας και εμποδίζεται έτσι η ανάπτυξη των μικροοργανισμών.
Συντήρηση σε αλκοόλ Τα τρόφιμα καλύπτονται με αλκοόλ και εμποδίζεται έτσι η ανάπτυξη των μικροοργανισμών. Χρησιμοποιείται για τη συντήρηση κάποιων φρούτων.
Συντήρηση σε ξίδι και σε όξινα διαλύματα Παλιά μέθοδος, βάσει της οποίας τα τρόφιμα καλύπτονται με ξίδι. Με τον τρόπο αυτό, δημιουργείται περιβάλλον ακατάλληλο για την ανάπτυξη των μικροοργανισμών.
Συντήρηση με κονσερβοποίηση Κονσερβοποίηση λέγεται η διαδικασία προφύλαξης των διάφορων τροφών απ' τη σήψη. Συνίσταται στη θέρμανση τροφίμων μέσα σε κλειστά δοχεία.
Ψύξη Τα τρόφιμα τοποθετούνται στο ψυγείο σε θερμοκρασία 4ων βαθμών Κελσίου. Οι μικροοργανισμοί -συνήθως- παραμένουν ζωντανοί, αλλά σταματούν να πολλαπλασιάζονται.
Κατάψυξη Τα τρόφιμα διατηρούνται σε θερμοκρασία κάτω από το μηδέν με αποτέλεσμα να καταστρέφονται πολλοί μικροοργανισμοί και να εμποδίζεται η ανάπτυξη άλλων.
ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΩΣΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
Τρώμε πρωινό κάθε μέρα σε ατμόσφαιρα ηρεμίας. Τρώμε αργά και αποφεύγουμε να βλέπουμε τηλεόραση μαζί με τα γεύματα.
Τρώμε μεσογειακά και προτιμάμε το ψωμί ολικής άλεσης στα γεύματα μας. Τρώμε άφθονα φρέσκα λαχανικά και φρέσκα φρούτα.
Πίνουμε πολύ νερό καθημερινά και αποφεύγουμε τα αεριούχα αναψυκτικά και τα οινοπνευματώδη ποτά.
Τρώμε συχνά ψάρι και προτιμάμε το ελαιόλαδο στα φαγητά μας.
Αποφεύγουμε τη ζάχαρη και όλα τα προϊόντα που την περιέχουν.
Παίρνουμε κολατσιό στο σχολείο από το σπίτι ώστε να αποφεύγουμε τα "έτοιμα" παρασκευάσματα του κυλικείου.
ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ
ΚΡΕΑΣ ΛΙΓΕΣ ΦΟΡΕΣ ΤΟ ΜΗΝΑ ή συχνότερα αρκεί να είναι μικρότερες οι ποσότητες
ΓΛΥΚΑ,ΑΥΓΑ,ΠΟΥΛΕΡΙΚΑ,ΨΑΡΙΑ ΛΙΓΕΣ ΦΟΡΕΣ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
ΤΥΡΙ & ΓΙΑΟΥΡΤΙ,ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ & ΕΛΙΕΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ
ΛΑΧΑΝΙΚΑ,ΟΣΠΡΙΑ & ΞΗΡΟΙ ΚΑΡΠΟΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΦΡΟΥΤΑ
ΨΩΜΙ,ΖΥΜΑΡΙΚΑ,ΡΥΖΙ,ΠΛΗΓΟΥΡΙ ΑΛΛΑ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ & ΠΑΤΑΤΕΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ
ΕΡΕΥΝΑ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Η έρευνα πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του λυκείου Νυδριού Λευκάδας ( Α1 τάξη Λυκείου) Σκοπός δημοσκόπησης Έρευνα μαθητών Γυμνασίων και Λυκείων για την διατροφή, τις συνήθειες τους, τα συντηρητικά, την μεσογειακή διατροφή, τα αγαπημένα τους φαγητά, τα fast food κλπ
Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δείγματος Αντιπροσωπευτικό, αγόρια και κορίτσια Τύπος και μέγεθος : ποσοτική έρευνα με ατομικές συνεντεύξεις και χρήση δομημένου ερωτηματολογίου. Πληθυσμός: Νέοι ηλικίας 13-17. Περιοχή: Γυμνάσια και Λύκεια Νυδριού και Λευκάδας Δείγμα: 27 άτομα Διεξαγωγή Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο χρονικό διάστημα από 6/11/2012 έως 15/11/2012
ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΣΕ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΙΤΕΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Γυμνάσιο Λευκάδας Γυμνάσιο Νυδρί Λύκειο Λευκάδας Λύκειο Νυδρί Λύκειο Νυδρί 26% Γυμνάσιο Λευκάδας 22% Λύκειο Λευκάδας 19% Γυμνάσιο Νυδριού 33%
ΠΑΙΡΝΕΤΕ ΠΡΩΙΝΟ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΣΑΣ? περισσότερες 7% 2 φορές 15% Καθόλου Καθημερινά 2 φορές περισσότερες Καθόλου 26% Καθημερινά 52%
Το πρωί πίνετε άλλο 15% καφέ 4% γάλα 81%
Τρώτε καθημερινά τα απαραίτητα γεύματα; όχι 30% ναι 70%
4. Στο σχολείο προτιμάτε να τρώτε 15% κυλικείο σπίτι 85%
5. Γνωρίζετε τι είναι τα πρόσθετα τροφίμων (ΕΕ) ; 48% 52% ναι όχι
6. Αν ναι, πιστεύετε ότι είναι απαραίτητο να υπάρχουν στα τρόφιμα ; 11% 52% ναι όχι δεν γνωρίζω 37%
7. Πόσες φορές την εβδομάδα τρως Δημητριακά Ζυμαρικά Όσπρια Κρέας Ψάρι Ρύζι Αυγά Κοτόπουλο Γαλακ/κα Φρούτα Λαχανικά Πατάτες Πατάτες 11% Δημητριακά 5% Ζυμαρικά 9% Λαχανικά 10% Όσπρια 8% Φρούτα 9% Κρέας 11% Γαλακ/κα 10% Κοτόπουλο 9% Αυγά 7% Ρύζι 5% Ψάρι 6%
8. Πόσες φορές την εβδομάδα καταναλώνετε αλκοόλ; καθόλου 1-3 φορές την εβδομάδα 27% 73%
9. Προτιμάτε περισσότερο το έξω 15% σπιτικό φαγητό έξω σπιτικό φαγητό 85%
10. Στις εξόδους σας, προτιμάτε τις ταβέρνες ή τα fast food; fast food 52% Ταβέρνες 48% Ταβέρνες fast food
11. Θεωρείτε ότι οι γονείς σας ελέγχουν την διατροφή σας ; ναι όχι όχι 41% ναι 59%
bake rolls 2% 12. Τι τρώτε στο σχολείο συνήθως ; κουλούρι 6% γλυκό 2% πενερλί 2% κρουασάν σοκολάτας 33% σάντουιτσ 21% τυρόπιτα 13% τοστ 11% πίτσα 10%
13. Στο σπίτι χρησιμοποιείτε κυρίως ελαιόλαδο 96% ελαιόλαδο ηλιέλαιο-καλαμποκέλαιο βούτηρο ηλιέλαιοκαλαμποκέλαιο 4% βούτηρο 0%
14. Επηρεάζουν οι διαφημίσεις στις διατροφικές σας συνήθειες ; ναι 19% ναι όχι όχι 81%
15. Διαβάζετε τις ετικέτες των τροφίμων πριν τα αγοράσετε; ναι όχι ναι 41% όχι 59%
16. Γνωρίζετε την πυραμίδα της μεσογειακής διατροφής; ναι όχι 7% 93%
17. Αγοράζετε επώνυμα προϊόντα; όχι 22% ναι όχι ναι 78%
18. Η συσκευασία παίζει σημαντικό ρόλο στην αγορά των προϊόντων σας; ναι όχι 48% 52%
μπιφτέκια 1% φασολάδα 2% πατσάς 1% σπανακόρυζο 2% 20. Γράψτε τέσσερα (4) απ τα αγαπημένα σας φαγητά. ρύζι 2% κλέφτικο 1% γαλακτ/κο 1% λαχανικά 2% παϊδάκια 1% ριζότο κρέας 2% 2% κρέπες 1% σοκολάτα 1% μουσακάς 5% αρνί 1% παστίτσιο 10% αρακάς 1% μπριάμ 1% μοσχάρι 1% λάχανα 2% σνίτσεελ 1% ψάρι 5% μπριζόλες 5% κοτόπουλο 7% κοκκινιστό 1% πίτσα 5% γεμιστά 4% κεφτεδάκια 1% μακαρόνια 16% πατ. Τηγανιτές 6% σουφλέ 4% αυγολέμονο 4% φασολάκια 4% φακές 2%
19. Διαβάζετε τα συστατικά των τροφίμων πριν τα αγοράσετε; ναι 41% όχι 59%
21. Όταν αγοράζετε τρόφιμα για εσάς προέχει η μάρκα 0% η τιμή 25% η τιμή η ποιότητα η μάρκα η ποιότητα 75%
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗΣ Οι περισσότεροι μαθητές τρώνε πρωινό στο σπίτι και το πρωί πίνουν γάλα Αρκετοί γνωρίζουν τι είναι τα πρόσθετα τροφίμων (52%) αλλά δεν γνωρίζουν αν αυτά είναι απαραίτητα στα τρόφιμα Φαίνεται ότι τα φαγητά που τρώνε είναι από όλες τις ομάδες τροφίμων, προτιμούν το σπιτικό φαγητό, στις εξόδους τους διαλέγουν τα fast food (με μικρή διαφορά όμως) ενώ το 27 % πίνει αλκοόλ 1-3 ποτά την εβδομάδα.
Λαμβάνουν τα απαραίτητα γεύματα ενώ στο σχολείο προτιμούν να τρώνε από το κυλικείο Στο σχολειό τρώνε κατά σειρά προτίμησης κρουασάν σοκολάτας, σάντουιτς τυρόπιτα, τοστ, πίτσα Οι διαφημίσεις δεν επηρεάζουν τις διατροφικές τους συνήθειες, στο σπίτι κυρίως χρησιμοποιούν ελαιόλαδο ενώ θεωρούν ότι οι γονείς τους ελέγχουν την διατροφή τους.
Αγοράζουν κυρίως επώνυμα προϊόντα δεν διαβάζουν τις ετικέτες ενώ η συσκευασία δεν φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στις αγορές τους και όταν αγοράζουν τρόφιμα προέχει η ποιότητα Οι περισσότεροι γνωρίζουν την πυραμίδα της μεσογειακής διατροφής Τα αγαπημένα τους φαγητά είναι κατά σειρά προτίμησης τα μακαρόνια, το παστίτσιο, το κοτόπουλο, οι τηγανητές πατάτες, η πίτσα οι μπριζόλες και το ψάρι.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ!!! ΟΜΑΔΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΑΖΗΣ ΟΡΕΣΤΗΣ-ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΘΕΙΑΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΑΖΗ-ΚΑΤΣΑΪΤΗ ΖΩΗ ΘΕΡΜΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΡΜΑΤΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΑΡΜΑΤΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΑΖΗΣ ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΕΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΘΕΙΑΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥΛΑ ΓΑΖΗΣ ΜΑΡΙΟΣ ΘΕΡΜΟΣ ΝΙΚΟΛΑΣ ΑΡΓΥΡΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ-ΜΑΡΙΟΣ ΓΑΖΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΒΒΑΔΑ ΝΕΦΕΛΗ-ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΒΕΛΙΑ ΜΑΡΙΑ
Με τον όρο προσθετικά τροφίμων, ή πρόσθετα τροφίμων, χαρακτηρίζονται γενικά διάφορες ουσίες που προστίθενται στις τροφές, συνηθέστερα έτοιμες για κατανάλωση, καθώς και σε ποτά - αναψυκτικά, με σκοπό να πετύχουν ένα τεχνολογικό αποτέλεσμα, όπως συντήρηση, τροποποίηση του χρώματος, της γεύσης, της υφής κτλ