ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΩΝ, ΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ

ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΩΝ, ΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ Χρήστος Μανάλης, Παναγιώτης Ψυχογιός, Ξενοφών Κόζαρης Μ.Ε. Μελετητών.Ε. Οι προτάσεις της παρούσας εισήγησης αφορούν στην τοποθέτηση της ΜΕ Μελετών ηµοσίου Ενδιαφέροντος, µετά τις διαπιστώσεις του ΤΕΕ για τις δυσλειτουργίες, τα προβλήµατα αλλά και τα θετικά στοιχεία του ισχύοντος Θεσµικού Πλαισίου, (Θ.Πλ) όπως έχει θεσµοθετηθεί µε τον ν3316/05. Γίνεται η παραδοχή ότι οι συµµετέχοντες στην διηµερίδα είναι γνώστες του αντικειµένου και κατά συνέπεια παρουσιάζεται µε συνεπτυγµένο τρόπο, για λόγους οικονοµίας χρόνου. 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ο ν.3316/2005 και οι τροποποιήσεις του, έχουν επιφέρει σηµαντικές αλλαγές στις διαδικασίες ανάθεσης συµβάσεων Μελετών και Παροχής Υπηρεσιών από Αναθέτουσες Αρχές (Α.Α.) του ηµοσίου Τοµέα σε Ιδιώτες Μελετητές. Η εφαρµογή του νόµου ανάγκασε τους χρήστες να προσαρµοστούν στα νέα δεδοµένα σταδιακά και έχουν ήδη προσδιοριστεί σε µεγάλο βαθµό τα προβλήµατα του νέου Θ.Πλ., όπως αναλυτικά παρουσιάστηκαν στην αντίστοιχη Εισήγηση της Μ.Ε. Το ΤΕΕ παρακολούθησε στενά, σε όλες τις φάσεις ανάπτυξης του ν.3316/05, την διαδικασία σύνθεσης του, έχοντας την γενική λογική της συµµετοχής στο εγχείρηµα µε θετικές προτάσεις, οι οποίες σε ένα βαθµό θεσµοθετήθηκαν. υστυχώς, όπως αναφέρθηκε στην εισήγηση της καταγραφής περιγραφής της υπάρχουσας κατάστασης, οι επιφυλάξεις και οι διαφωνίες του ΤΕΕ, τις περισσότερες φορές αποδείχθηκαν σωστές και εύστοχες. Σε παρεµβάσεις µάλιστα που έγιναν µε τροποποιήσεις του ν.3316/05 καθώς και µε το πνεύµα που εκφράστηκε κάποιες φορές µε Υ.Α. διαπιστώθηκε η απόκλιση από θετικά στοιχεία του Θ.Πλ. που είχαν αναγνωριστεί στην εισαγωγή του νόµου. 1

Η πρώτη άποψη που συζητήθηκε στην Μ.Ε. του ΤΕΕ, ήταν η πλήρης αλλαγή του Θ.Πλ. καθώς αρκετά σηµεία του (πχ κριτήρια ανάθεσης, οικονοµική προσφορά, µητρώα, κλιµάκωση διαδικασίας κλπ) χρήζουν νέας φιλοσοφικής προσέγγισης. Η παρατεταµένη πειραµατική χρονική περίοδος που απαιτήθηκε για την εφαρµογή του Θ.Πλ., σε συνδυασµό µε την µελετητική ανωριµότητα που υπάρχει στην χώρα και κυρίως σε Αναθέτουσες Αρχές (Α.Α.) της περιφέρειας, καθιστούν την πρόταση της συνολικής αναµόρφωσης τουλάχιστον κατ οικονοµίαν µη εφικτή. Πιστεύεται ότι στην παρούσα φάση πρέπει να υπάρξει επεξεργασία προτάσεων αλλαγής του Θ.Πλ. σε δύο χρονικές περιόδους. Σε πρώτη φάση πρέπει να εντοπισθούν σηµεία άµεσης παρέµβασης (βραχυπρόθεσµη αλλαγή πχ στο σύστηµα ανάθεσης), ενώ σε δεύτερη φάση πρέπει να εντοπισθούν τα σηµεία µεσοπρόθεσµης και µακροπρόθεσµης παρέµβασης (πχ Μητρώα, Τεχνικές Προδιαγραφές κλπ) σηµεία που απαιτούν σχετικές συναινέσεις και σηµαντική προετοιµασία. Η οικονοµική κρίση και οι µελέτες Είναι προφανές ότι το υφιστάµενο µελετητικό δυναµικό µετά την µεταολυµπιακή κρίση που αντιµετώπισε την περίοδο 2005-2008 (δραστική µείωση Π..Ε., στάση πληρωµών, κ.λ.π.), συνεχίζει να υφίσταται νέα πλήγµατα από την πρόσφατη διεθνή οικονοµική κρίση. Επειδή, δεν είναι εφικτή και εθνικώς επωφελής η αυξοµείωση του υφιστάµενου έµπειρου µελετητικού δυναµικού και των ειδικευµένων συνεργατών του, ανάλογα µε την ζήτηση (γιατί η µελέτη προϋποθέτει την πολυετή σχετική συσσωρευµένη εµπειρία, τόσο υπό µορφή «αρχείου» κάθε γραφείου όσο και διαρκή ενηµέρωση επί των τρεχουσών τεχνικών εξελίξεων (νέα υλικά, νέοι κανονισµοί, νέες τεχνικές, νέες κατασκευαστικές πρακτικές, νέα τεχνογνωσία και τεχνολογία), η πρόταση του ΤΕΕ για σύνταξη πλήρων φακέλων έργων, δηλ. σύνταξη προκαταρκτικών µελετών µε τεχνικο-οικονοµική διερεύνηση σε µεσοπρόθεσµο επίπεδο και στη συνέχεια, 2

την πρόκριση της µελέτης των έργων που είναι τεχνικοοικονοµικά και αναπτυξιακά επωφελή και κοινωνικά αναγκαία στην παρούσα συγκυρία καθίσταται «υποχρεωτικής εφαρµογής». Η σταδιακή εφαρµογή µελετών και έργων απαιτεί την κατάρτιση ενός προγράµµατος διαρκείας που θα διασφαλίσει την ορθολογική ροή στον µελετητικό και κατασκευαστικό τοµέα. Η παρούσα εισήγηση ακολουθεί την δοµή των διαπιστώσεων και των αναλύσεων που έχουν γίνει στην αποτίµηση της υφιστάµενης κατάστασης και απαντά στα ερωτήµατα που έχουν τεθεί στην ανωτέρω εισήγηση, ενώ γίνονται και προτάσεις για τον χρόνο που πρέπει να γίνουν οι προτεινόµενες παρεµβάσεις. Πιστεύεται ότι µε την κατάλληλη προετοιµασία, την συγκρότηση Ο.Ε. και την πολιτική βούληση για την θεσµοθέτηση των αλλαγών που προτείνει το ΤΕΕ, είναι δυνατή η άµεση αναµόρφωση του Θ.Πλ. προς την καλύτερη δυνατή κατεύθυνση. Το ΤΕΕ είναι στην διάθεση του ΥΠΕΧΩ Ε, να συµβάλει στην θεσµοθέτηση των προτεινόµενων αλλαγών. Τέλος πιστεύεται ότι η καλοπροαίρετη και χωρίς βασικές αγκυλώσεις τοποθέτηση των µερών των Ο.Ε. είναι εφικτό να παράγει ισχυρό και έτοιµο νοµικό κείµενο. Φιλοδοξία είναι η συµφωνία σε στοχευόµενες παρεµβάσεις που αποκαθιστούν σηµεία φιλοσοφικής προσέγγισης του θέµατος. Για παράδειγµα, η ενεργοποίηση της Γνωµοδοτικής Επιτροπής Ενστάσεων (ΓΕΕ) είναι στοχευµένη παρέµβαση στην κατεύθυνση της οργάνωσης ενός δικαιότερου, σαφέστερου και κυρίως διαφανέστερου (πολλαπλώς διακηρυγµένη) συστήµατος ανάθεσης και υπό την έννοια αυτή, στοχεύει στην ηθική θωράκιση του Θ. Πλ. 3

2. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 2.1 ΓΕΝΙΚΑ Όπως έχει αναφερθεί, η Μ.Ε. του ΤΕΕ πιστεύει ότι απαιτείται σχετική συναίνεση και συναντίληψη για την βελτίωση του υφιστάµενου Θ.Πλ. και στόχος της παρούσας διηµερίδας είναι να συµβάλει στην κατάκτηση της επιθυµητής συµφωνίας χρηστών και θεσµοθετούσας Αρχής. Πιστεύεται ότι από την ανάπτυξη της εισήγησης της 1 ης ενότητας καταδείχθηκαν τα υφιστάµενα προβλήµατα και είναι δυνατόν να πεισθεί η θεσµοθετούσα αρχή ότι το Θ.Πλ χρήζει αλλαγών και συµπληρώσεων. Κρίσιµος παράγοντας είναι να οριστεί η διαδικασία αναζήτησης των βέλτιστων αλλαγών µε κατάλληλη χρονική προετοιµασία και µε κατάλληλη αιτιολόγηση των αναγκαίων µέτρων. Στα πλαίσια αυτά η πρόταση της Μ.Ε. του ΤΕΕ περιλαµβάνει την συγκρότηση Ο.Ε. στο ΥΠΕΧΩ Ε µε συµµετοχή του ΤΕΕ και των Μελετητικών Συλλόγων µε στόχους : Καθορισµό Φιλοσοφίας αλλαγών τροποποιήσεων (πχ θέµατα αξιολόγησης και συµφωνία ουσιαστικών κριτηρίων) Καθορισµός έκτασης και χρονοδιαγράµµατος αναγκαίων αλλαγών. Εισήγηση τροποποιήσεων. Η λειτουργία και τα αποτελέσµατα της Ο.Ε., µετά την αξιολόγηση συµφωνία µε το ΥΠΕΧΩ Ε, θα ρυθµιστούν νοµοθετικά. Ο χρόνος λειτουργίας της Ο.Ε., δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 2 µήνες σε φάση άµεσων αλλαγών ώστε να υπάρξουν άµεσα ορατά και εφαρµόσιµα αποτελέσµατα. Από την επιτυχία της Ο.Ε. είναι δυνατόν να προκύψει η λειτουργία της σε δεύτερη φάση, µέσο-µακροπρόθεσµων αλλαγών συµπληρώσεων. Η πρόταση εφ όσον εφαρµοστεί, θα αποτελέσει µία θεσµική επιτυχία καθώς χρήστες και θεσµοθετούσα αρχή θέτουν µε διαφάνεια και δηµόσια προτάσεις και απόψεις, αποφεύγοντας την λήψη αποφάσεων υπό καθεστώς πιέσεων διαφόρων προελεύσεων. Στην εύλογη αντίδραση που µπορεί να προκληθεί περί της λειτουργίας της ΓΕΜ, ως εισηγητικού οργάνου για την λειτουργία του υφιστάµενου Θ.Πλ. και την διατύπωση απόψεων περί των 4

αναγκαιουσών αλλαγών, έχει αποδειχθεί, ότι ο φόρτος εργασίας της, συνήθως οδηγεί στην αδυναµία ενασχόλησης της µε τον εισηγητικό της ρόλο επί του Θ.Πλ. Η διατύπωση των προτάσεων της Μ.Ε. του ΤΕΕ που ακολουθεί στις επόµενες παραγράφους αποτελεί µία πρώτη προσέγγιση καθώς υπάρχουν εναλλακτικές προτάσεις που ξεκινούν από διαφορετικές οπτικές. Η αποτίµηση και κατηγοριοποίηση των προβληµάτων αποτελούν τον οδηγό για την διατύπωση των προτάσεων της παρούσας. Τα εγγενή προβλήµατα του ν.3316/05 µε τις απαιτήσεις έκδοσης Π.. και Υ.Α., που αποτελούν συνθήκη ολοκλήρωσης του Θ.Πλ., πιστεύεται ότι αποτελούν ειδική περίπτωση και χρήζουν ειδικής αναφοράς καθώς συνιστούν ακανθώδη ζητήµατα και αντιµετωπίζονται σε ανεξάρτητη συνεδρία της παρούσας διηµερίδας. 2.2 ΕΠΙΛΟΓΗ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑΣ ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΩΡΙΜΟΤΗΤΑΣ Το Θ.Πλ. ορίζει τις διάφορες διαδικασίες ανάθεσης µελετών θέτοντας τις αντίστοιχες προϋποθέσεις. Η επιλογή από την Α.Α. της διαδικασίας του άρθρου 6 αντιµετωπίζει την ελλειπή προετοιµασία και γνώση του αντικειµένου και επιτρέπει την επιλογή της καταλληλότερης λύσης. Η εφαρµογή αυτής της διαδικασίας όπως είναι γνωστό, προϋποθέτει τουλάχιστον διπλάσιο χρόνο ανάθεσης και την κατάρτιση δύο συµβάσεων. Όπως έχει εντοπισθεί στην ανάλυση της υφιστάµενης κατάστασης απαιτείται η µεθοδολογική προσέγγιση και στην συνέχεια η λήψη αποφάσεων. Συγκεκριµένα η επιλογή της διαδικασίας ανάθεσης των άρθρων 6 και 7 του ν.3316/05 πρέπει να είναι πλήρως αιτιολογηµένη ενώ σε κάθε περίπτωση υπάρχει ένα ισοζύγιο οικονοµικού κόστους και απαιτούµενου χρόνου προκειµένου να επιτευχθεί το ίδιο τελικό αποτέλεσµα. Με την διαδικασία του άρθρου 6, η Α.Α. πρέπει να καταβάλει κάποιο κόστος ώστε να έχει δικαίωµα να επιλέξει λύση. Ως βελτίωση του συστήµατος µε στόχο να γίνει ελκυστικότερο προτείνεται να ακολουθήσει την φιλοσοφία του νόµου, χωρίς τις ερµηνείες που του δίνονται. 5

Η σύνταξη πραγµατικών προκαταρκτικών µελετών και όχι συγκαλυµµένων προµελετών µε στοιχεία οριστικής µελέτης, πρόταση που απαιτεί την απόσυρση της σχετικής εγκυκλίου του ΥΠΕΧΩ Ε. Εναλλακτικά, είναι δυνατόν να διατηρηθούν οι προδιαγραφές προµελέτης µε θέσπιση αντίστοιχη αµοιβή προµελέτης. Η επιλογή αυτή πιστεύεται ότι θα αυξήσει αναίτια το κόστος της µελέτης. Η εκπόνηση της µελέτης µε µία σύµβαση, δηλαδή όλων των σταδίων από την αρχική οµάδα που θα προκριθεί, µε την βέλτιστη προκαταρκτική µελέτη. Εξάλλου δεν αιτιολογήθηκε επιστηµονικά η αλλαγή οµάδας µελέτης µε κατάρτιση δεύτερης σύµβασης εκτός της ικανοποιήσεως του κλειδώµατος της οικονοµικής προσφοράς σε συγκεκριµένη τιµή. Η επιλογή ανάθεσης µελέτης µε την διαδικασία του άρθρου 7, απαιτεί ως γνωστό την ύπαρξη προκαταρκτικής µελέτης υψηλού επιπέδου και σχετικά προωθηµένης µελετητικής ωριµότητας, η οποία συνήθως δεν υπάρχει. Για την αντιµετώπιση του προβλήµατος προτείνεται η χρήση συµβάσεων Πλαισίου (Σ.Πλ.) µε τις οποίες θα εκπονούνται µόνο Προκαταρτικές Μελέτες σύµφωνα µε τις απαιτήσεις που θα προκύπτουν κατά την διάρκεια της Σ.Πλ. από την Α.Α. Οι Σ.Πλ. στην περίπτωση αυτή µπορεί να είναι τύπου Παροχής Υπηρεσιών και να καλύπτουν ευρύτερες µελετητικές δραστηριότητες ενώ για την µείωση του χρόνου ανάθεσης προτείνεται η αιτιολογηµένη έγκριση των οικείων Τεχνικών Συµβουλίων (Τ.Σ.) και όχι του Τ.Σ. του ΥΠΕΧΩ Ε όπως ισχύει σήµερα. Προϋπόθεση διαφάνειας είναι τα Ανάδοχα σχήµατα που θα εκπονούν τις Προκαταρτικές Μελέτες να µην έχουν δικαίωµα στην ανάθεση των Μελετών αυτών. Θα πρέπει να τίθεται χρονικός περιορισµός στην ανάληψη Σύµβασης Πλαίσιο αυτού του τύπου ενώ το Ανάδοχο σχήµα θα µπορεί να συµµετέχει εισηγητικά στην διαδικασία αξιολόγησης των Τεχνικών Προσφορών. Με αυτόν τον τρόπο αντιµετωπίζεται ο νεκρός χρόνος των αναθέσεων και υπάρχει µόνιµη συνεργασία για τον σχεδιασµό των έργων µεταξύ Α.Α. και Μελετητικών σχηµάτων. 6

2.3 ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΑΚΕΛΟΥ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Ο νόµος 3316/2005 θέτει ρητά ως προϋπόθεση την πληρότητα της προετοιµασίας της Υπηρεσίας για την έναρξη των διαδικασιών ανάθεσης µιας Μ..Ε. την απαίτηση ύπαρξης "Φακέλου του Έργου" (Φ.Ε.), το είδος και η πληρότητα του οποίου καθορίζουν και την διαδικασία ανάθεσης. Είναι σύνηθες φαινόµενο να παρουσιάζονται προβλήµατα σε Α.Α. µε ελλειπή στελέχωση των Τεχνικών Υπηρεσιών, που αδυνατούν να συντάξουν το Φ.Ε. ή να υπάρχουν µεγάλες χρονικές καθυστερήσεις, καθώς δεν διαθέτουν το κατάλληλα εκπαιδευµένο επιστηµονικό προσωπικό. Ο Φ.Ε. αποτελεί σηµαντικό εργαλείο για την έναρξη της διαδικασίας ανάθεσης µιας σύµβασης και η έκδοση της Υπουργικής Απόφασης (άρθρο 4 4 του ν.3316/05) για τον εξειδικευµένο προσδιορισµό του περιεχόµενου του είναι αναγκαία όπως εξετάζεται σε άλλη εισήγηση. Είναι εύλογη η απορία για την έλλειψη της Υ.Α., ενώ οι γενικές αναφορές του άρθρου 4 δηµιουργούν αρκετά προβλήµατα. Στοιχείο συνέπειας της Α.Α. αποτελεί η πιστοποίηση της για την ουσιαστική και όχι τυπική δυνατότητα να συντάξουν Φ.Ε. άλλως θα πρέπει να αναθέτουν σε Μελετητή την εργασία µε την µορφή Παροχής Υπηρεσιών µετά από απόφαση του αρµόδιου Τ.Σ. Η ανωτέρω τακτική θα ισχύει για όλες της Μελέτες και για όσο διάστηµα η επιστηµονική σύνθεση της Α.Α. δεν θα είναι επαρκής. Ειδικότερα στην Υ.Α. θα πρέπει να ρυθµίζονται τα παρακάτω : 1. Να καθορίζεται ανάλογα µε το αντικείµενο και την δυσκολία του έργου τα προσόντα του Μηχανικού ή της οµάδας που θα αναλαµβάνει την Σύνταξη του Φ.Ε. και θα είναι ο υπεύθυνος της Σύνταξής του, της παρακολούθησης σύνταξης της Μελέτης καθώς και της παρακολούθησης κατασκευής του Έργου ώστε η Αναθέτουσα αρχή να έχει συνέχεια, υπεύθυνη αντιµετώπιση και σταθερή ενηµέρωση για το Έργο. 7

2. Ο Φ.Ε. να περιλαµβάνει µία πλήρη Προκαταρτική Αναγνωριστική Μελέτη ώστε να διακρίνεται ο στόχος του έργου και να γίνεται ορθολογική κρίση των Τεχνικών και Οικονοµικών Προσφορών, εφ όσον ακολουθείται η διαδικασία ανάθεσης του άρθρου 7. Να περιλαµβάνει µελέτη σκοπιµότητας για τις περιπτώσεις που επιλέγει η διαδικασία ανάθεσης του άρθρου 6. 3. Να γίνεται ακριβής και λεπτοµερής καταγραφή του φυσικού αντικειµένου όπου να προκύπτουν οι προεκτιµώµενες αµοιβές όσο το δυνατόν ακριβέστερα. 4. Να διατυπωθεί µε σαφήνεια προς άρση κάθε αµφισηµίας ότι η απόκλιση στον Φ.Ε., ως προς τις ποσότητες αντιµετωπίζεται σύµφωνα µε το άρθρο 29 του ν.3316/05, που είναι η µόνη ορθολογική και δίκαιη διαδικασία. Έτσι προτείνεται η σύνταξη των λογαριασµών να γίνεται µε βάση την προµέτρηση του Φ.Ε. µε σύγκριση µεταξύ των προβλεφθεισών και των πραγµατοποιηµένων ποσοτήτων του φυσικού αντικειµένου και συγκεκριµένα: a. Αν οι πραγµατοποιηθείσες ποσότητες είναι µεγαλύτερες από τις προεκτιµηθείσες και είναι εντός του εύρους της έκπτωσης του Αναδόχου τότε να είναι δυνατή η καταβολή της διαφοράς χωρίς Συγκριτικό Πίνακα. b. Αν η διαφορά είναι µεγαλύτερη της έκπτωσης του αναδόχου και µικρότερη του 50% τότε να εφαρµόζεται το άρθρο 29 του Ν. 3316/05. c. Αν οι πραγµατοποιηθείσες ποσότητες είναι µικρότερες από τις προεκτιµηθείσες τότε πληρώνονται οι πραγµατοποιηθείσες µε σύνταξη Σ.Π. 8

2.4 ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΑΝΑΘΕΣΗ 2.4.1 Γενικά Για το πρόβληµα της αξιολόγησης προς ανάθεση Μ..Ε., έγινε µία αξιοσηµείωτη και ορθολογική προσέγγιση του θέµατος από το Τµήµα Κεντρικής Μακεδονίας του ΤΕΕ [ Νοµοθεσία ανάθεσης µελετών µε τον ν.3316/2005: Συµπεράσµατα από την εφαρµογή του, προβλήµατα, προτάσεις Οµάδα Εργασίας: ΑΝΤΑΒΑΛΙ ΟΥ ΕΣΠΟΙΝΑ π.µ., ΠΙΛΤΣΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ α.τ.µ., ΣΠΥΡΙ ΗΣ ΑΝΘΙΜΟΣ α.τ.µ.] Η Μ.Ε., συζήτησε το πόρισµα της Οµάδας Εργασίας που αποτελεί και θέση του Τµήµατος Κεντρικής Μακεδονίας (απόφαση 388/9.12.08 Ε) και πιστεύει ότι αποτελεί την καλύτερη βάση συζήτησης µε την θεσµοθετούσα αρχή πλην µικρών τροποποιήσεων που αναφέρονται στην παρούσα µε άλλη γραφή (bold). Για λόγους πληρότητας της εισήγησης επαναλαµβάνεται το υπόψη τµήµα του κειµένου (σελ. 9 20), µε διαφορετική όµως γραφή, ώστε να τονίζεται η προέλευση του και να αναγνωρίζεται η σηµαντική συµβολή των συντακτών του. 2.4.2 Αξιολόγηση Τεχνικής Προσφοράς Για τον προσδιορισµό της πλέον συµφέρουσας από οικονοµικής άποψης Προσφοράς αξιολογούνται οι Τεχνικές και Οικονοµικές Προσφορές των ιαγωνιζοµένων. Ο φάκελος της Τεχνικής Προσφοράς περιλαµβάνει επιµέρους τµήµατα, το περιεχόµενο των οποίων αξιολογείται µε βάση συγκεκριµένα κριτήρια, που ορίζονται από το Νόµο, η βαρύτητα των οποίων διαφέρει ανάλογα µε το στάδιο της υπό ανάθεση Μελέτης και το ύψος της προεκτιµώµενης αµοιβής, όταν αυτή είναι µικρότερη των 120.000 (υπό ορισµένες συνθήκες µη εξαίρεσης). Το περιεχόµενο των Τεχνικών Προσφορών είναι: 1, Η Τεχνική Έκθεση 2, Το Οργανόγραµµα της Οµάδας Μελέτης. 3, Η προτεινόµενη Μεθοδολογία για την εκπόνηση της Μελέτης. Το Οργανόγραµµα και η Μεθοδολογία εκπόνησης της Μελέτης αξιολογούνται, σύµφωνα µε το Νόµο, µε διαφορετικό τρόπο στις διαδικασίες ανάθεσης των άρθρων 6, 7, 8 και 9 σύµφωνα µε το Νόµο, µε διαφορετικό τρόπο στις διαδικασίες ανάθεσης των άρθρων 6, 7, 8 και 9. 9

Κριτήρια και υποκριτήρια αξιολόγησης Για κάθε ένα από τα τµήµατα του Φακέλου της Τεχνικής Προσφοράς, ο Νόµος προσδιορίζει κριτήρια, η βαθµολόγηση των οποίων είναι το κρισιµότερο σηµείο στην επιλογή του Αναδόχου. Το σηµείο αυτό αποτελεί και το σηµείο τριβής µεταξύ Α.Α και µελετητών, επιτρέποντας στον Εργοδότη, µέσω της Επιτροπής ιαγωνισµού στην οποία έχει την πλειοψηφία, δυνητικά να προβαίνει σε µη αντικειµενική βαθµολόγηση, αλλά και οι υποψήφιοι Ανάδοχοι να αισθάνονται ότι αδικούνται και να υποβάλλουν ενστάσεις, µε αποτέλεσµα την καθυστέρηση στην ανάθεση και σύνταξη των Μελετών Είναι σαφές ότι το πρόβληµα της υποκειµενικής βαθµολόγησης οφείλεται στην ελευθερία, που έχουν τα µέλη των Επιτροπών διαγωνισµού να αξιολογούν τις Τεχνικές Προσφορές των υποψηφίων µε καθαρά «ποιοτικά» και όχι «ποσοτικά» κριτήρια. Επί πλέον και ο πιο καλόπιστος κριτής µπορεί να παρασυρθεί από διάφορους παράγοντες, που θα τον επηρεάσουν την κρίση του κατά τη βαθµολόγηση. Η γενικόλογη διατύπωση των κριτηρίων και η πλήρης απουσία συγκεκριµένων παραµέτρων αξιολόγησης εµπεριέχει αδυναµία αξιοκρατικής και διαφανούς συγκριτικής αξιολόγησης των Τεχνικών Προσφορών. Βλέποντας το Υ.ΠΕ.Χ.Ω..Ε. τα προβλήµατα, που προέκυψαν από τη γενικόλογη διατύπωση του Νόµου για την αξιολόγηση των Τεχνικών Εκθέσεων, εξέδωσε την Απόφαση µε αριθµό 17/06/157/Φ.Ν. 439.3/18.10.2006, µε την οποία εξειδικεύεται το περιεχόµενο των Τεχνικών Εκθέσεων στις περιπτώσεις διαγωνισµών Προκαταρκτικών ή Οριστικών µελετών (άρθρα 6 και 7 αντίστοιχα). Θεωρείται αναγκαίο για τη βελτίωση της προαναφερθείσας Απόφασης ώστε 1, Η Απόφαση να λάβει το µανδύα ισχυρότερου νοµικού εγγράφου, ώστε να αποφευχθούν πιθανές διαφορετικές ερµηνείες, σε σχέση µε τις διατυπώσεις του Νόµου. 2. Πρέπει να διευρυνθεί το περιεχόµενο της Απόφασης και να συµπεριληφθούν και όσες κατηγορίες Μελετών δεν αναφέρονται σ αυτήν. Ενώ η εξεύρεση και άλλων στοιχείων αποτελεί σηµείο θετικής αξιολόγησης. 10

3. Πρέπει να διευκρινιστούν ή να αναδιατυπωθούν οι παρ. 3 και 9 του άρθρου 8 της Απόφασης, που αφορούν στις περιβαλλοντικές και στις γεωτεχνικές και γεωλογικές Μελέτες αντίστοιχα, ώστε να µη λαµβάνονται υπόψη στις περιπτώσεις Μελετών, για τις οποίες δεν απαιτούνται περιβαλλοντικά, γεωλογικά και γεωτεχνικά Πτυχία 2.4.1. ιαδικασία ανάθεσης µε το άρθρο 6 του Νόµου α. Πρώτο Στάδιο διαδικασίας: Ανάθεση Προκαταρκτικών Μελετών α.1. Τεχνική Έκθεση Κατά το πρώτο στάδιο της διαδικασίας ανάθεσης µε το άρθρο 6 του Νόµου, δηλαδή κατά την ανάθεση των Προκαταρκτικών Μελετών, ως κριτήριο αξιολόγησης της Τεχνικής Έκθεσης προσδιορίζεται από την παρ. 4α του άρθρου 6 του Νόµου «η πληρότητα και διεξοδικότητα της εκτίµησης του γενικού και ειδικού αντικειµένου της µελέτης». Η βαρύτητα του κριτηρίου αυτού στο σύνολο της βαθµολογίας της Τεχνικής Προσφοράς ορίζεται µε την Απόφαση ΜΕΟ/α/οικ/1161/15.7.2005 Υπουργού ΠΕ.Χ.Ω..Ε. µεταξύ 35% και 55%, ενώ η ακριβής βαρύτητα καθορίζεται από την Αναθέτουσα Αρχή στην Προκήρυξη του ιαγωνισµού της Μελέτης Με βάση την ανάλυση, που έγινε στην προηγούµενη παράγραφο προτείνεται η όσο το δυνατόν µεγαλύτερη βαρύτητα του κριτηρίου πιθανόν µε θέσπιση υποκριτηρίων. Μια ενδεικτική κατανοµή της βαθµολογίας παρουσιάζεται στον πίνακα 1, πρέπει όµως να τονισθεί ότι δεν αποτελεί πρόταση γενικής εφαρµογής και απαιτείται σηµαντική δουλειά για την σωστή αξιολόγηση και λαµβάνοντας υπόψη τις δεσµεύσεις των στελεχών από τυχόν υπάρχουσες παράλληλες υποχρεώσεις. Η βαρύτητα των υποκριτηρίων να περιλαµβάνεται υποχρεωτικά στις ιακηρύξεις των ιαγωνισµών. 11

ΠΙΝΑΚΑΣ 1 Πίνακας 1. ιαδικασία ανάθεσης µε το άρθρο 6 του Νόµου: Βαρύτητα υποκριτηρίων αξιολόγησης της Τεχνικής Έκθεσης των Προκαταρκτικών Μελετών Άρθρο Περιγραφή Βαρύτητα (%) Παρατηρήσεις 1 Προσέγγιση ειδικού αντικείµενου µελέτης 5 2 Σχολιασµός στοιχείων φακέλου του έργου και επισήµανση συµπληρωµατικών στοιχείων 3 Περιβαλλοντικές και λοιπές δεσµεύσεις πέραν του φακέλου του έργου 4 Προβλήµατα από τοπικές συνθήκες ή αναγκαίες επεµβάσεις 5 ιαφορετικές εκτιµήσεις σκοπιµότητας και δαπάνης 6 Περιγραφή πρότασης διαγωνιζόµενου 7 Μεθοδολογία αντιµετώπισης / αποφυγής προβληµάτων 8 Κανονισµοί - Προδιαγραφές µελέτης 5 9 Πρόσθετα στοιχεία παρουσίασης 0 Όπου απαιτείται, χρησιµοποιούνται µονάδες από τα άρθρα 2, 4 και 5 10 Περιγραφή συµπληρωµατικών µελετών 10 11 Μέθοδοι και µοντέλα προσοµοίωσης 12 Αιτιολόγηση εναλλακτικής λύσης 10 20 5 10 10 5 10 10* Σύνολο 100 α.2. Οργανόγραµµα Οµάδας Μελέτης Προτεινόµενη Μεθοδολογία Κατά το πρώτο στάδιο της διαδικασίας ανάθεσης µε το άρθρο 6 του Νόµου, δηλαδή κατά την ανάθεση των Προκαταρκτικών Μελετών, ορίζονται τα ακόλουθα κριτήρια αξιολόγησης του Οργανογράµµατος της Οµάδας Μελέτης και της προτεινόµενης Μεθοδολογίας εκπόνησης της Μελέτης, µε τα αντίστοιχα άνω και κάτω όρια βαρύτητας, που προβλέπονται από την Απόφαση ΜΕΟ/α/οικ/1161/15.7.2005 Υπουργού ΠΕ.Χ.Ω..Ε. (η ακριβής βαρύτητα καθορίζεται από την Αναθέτουσα Αρχή στην Προκήρυξη του ιαγωνισµού της Μελέτης) «η αποτελεσµατικότητα της οµάδας εκπόνησης της µελέτης, όπως προκύπτει από την σύνθεσή της και τα στοιχεία της οµάδας, λαµβανοµένων κυρίως υπόψη των στελεχών του υποψηφίου και των αποδεδειγµένα µόνιµων συνεργατών του», µε βαρύτητα από 20 ως 30%, «η πληρότητα και αξιοπιστία της µεθοδολογίας, όπως προκύπτει από τη σχετική πρόταση του υποψηφίου», µε βαρύτητα από 15 ως 25%, και «η αποτελεσµατικότητα και αξιοπιστία του προταθέντος χρονοδιαγράµµατος σε συνδυασµό µε τη στελέχωση της οµάδας µελέτης», µε βαρύτητα από 10 ως 20%. 12

Με την εµπειρία, που έχει αποκτηθεί από την εφαρµογή του Νόµου, προτείνοντα οι παρακάτω βαρύτητες, σε αντικατάσταση των προτεινόµενων από την παραπάνω Απόφαση (τηρουµένης της βαθµολόγησης της Τεχνικής Έκθεσης µε βαρύτητα από 35% ως 55%): -Σύνθεση Οµάδας Μελέτης: 30% - 40% -Πληρότητα µεθοδολογίας: 10% - 20% -Χρονοδιάγραµµα: 5%. Η προτεινόµενη υψηλή βαθµολόγηση του πρώτου υποκριτηρίου οφείλεται στο ότι η σύνθεση της Οµάδας Μελέτης αποτελεί το πλέον ουσιώδες κριτήριο, επειδή αναφέρεται στον ανθρώπινο παράγονται και στις δυνατότητές του. Επιπλέον, το κριτήριο αυτό πριµοδοτείται έναντι των άλλων, ώστε: α. Η επιλογή αυτή να αποτελέσει κίνητρο ποσοτικής και ποιοτικής αναβάθµισης της στελέχωσης των υπαρχόντων γραφείων β. Να αρχίσουν να σταθεροποιούνται και να επαναλαµβάνονται οι συνεργασίες µεταξύ των γραφείων µε µονιµότερο τρόπο, ώστε να αποτελέσουν τους πυρήνες ευρύτερων µελετητικών σχηµάτων. Θεωρείται ότι η αξιολόγηση της Μεθοδολογίας ως κριτηρίου ανάθεσης είναι ασθενής επιλογή, επειδή: α. Οι προκηρυσσόµενες Μελέτες είναι συνήθως Μελέτες µε γνωστές προδιαγραφές, που δύσκολα επιδέχονται καινοτόµες σκέψεις και εφαρµογές. β. Οι εναλλακτικές συµπράξεις µεταξύ των γραφείων και οι διαπροσωπικές σχέσεις των Μελετητών, θα έχουν ως αποτέλεσµα στο άµεσο µέλλον την όσµωση και την ενοποίηση των κειµένων που συνοδεύουν τις προσφορές. γ. Η κατοχή µιας συγκεκριµένης τάξης Πτυχίου υποδηλώνει ότι ο Μελετητής ή το Γραφείο Μελετών κατέχουν τη συγκεκριµένη γνώση των προδιαγραφών, της αλληλουχίας των σταδίων και του τρόπου παραγωγής. Τέλος, το υποβαλλόµενο από το ιαγωνιζόµενο χρονοδιάγραµµα εκπόνησης της Προκαταρκτικής Μελέτης ως κριτήριο επιλογής δεν υπάρχει λόγος να υφίσταται. Στο κριτήριο αυτό, δεδοµένου ότι αναφέρεται στο Νόµο, προτείνεται να δοθεί µειωµένη βαρύτητα 5%, για τους ακόλουθους τυπικούς λόγους: α. Ο χρόνος εκπόνησης µιας Προκαταρκτικής Μελέτης είναι πολύ µικρός συγκριτικά µε το συνολικό χρόνο εκπόνησης όλων των σταδίων και των περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων, οπότε δεν αποτελεί κρίσιµο µέγεθος για αξιολόγηση. β. Ο χρόνος υποβολής του σταδίου της Προκαταρκτικής Μελέτης θα πρέπει να είναι κοινός για όλους τους πρωτεύσαντες και επιλεγέντες ιαγωνιζοµένους. 13

Θεωρείται σκόπιµο και προτείνεται, το κριτήριο αυτό να απαλειφθεί σε µελλοντική τροποποίηση του Νόµου. Το εφαρµοστέο σ αυτή την περίπτωση χρονοδιάγραµµα θα είναι το προβλεπόµενο από την Υπηρεσία στο Φάκελο του έργου. Επίσης, σε µελλοντική τροποποίηση του Νόµου, προτείνεται να προβλεφθεί αξιολόγηση του βασικού µελετητή, αντίστοιχη µε την αξιολόγηση του συντονιστή, που προβλέπεται στη διαδικασία του άρθρου 7, διότι ο ρόλος του βασικού µελετητή στις περιπτώσεις αρχικού λειτουργικού σχεδιασµού και σύλληψης του έργου είναι αντικειµενικά ο κρισιµότερος. β. εύτερο Στάδιο διαδικασίας: Ανάθεση Προµελέτης Τα κριτήρια ανάθεσης της Προµελέτης (παρ. 9α άρθρου 6 του Ν. 3316/2005 και άρθρο 2 της Απόφασης ΜΕΟ/α/οικ/1161/15.7.2005 Υπουργού ΠΕ.Χ.Ω..Ε.), βαθµολογούνται ως εξής: Πληρότητα της διερεύνησης εναλλακτικών λύσεων για την επιλογή της προτεινόµενης µε την προκαταρκτική µελέτη λύσης: από 25% ως 40%. Χαρακτηριστικά της προτεινόµενης µε την Τεχνική Προσφορά λύσης: i. λειτουργικά χαρακτηριστικά της λύσης: από 15% ως 35%, ii. αισθητική αξία της λύσης: από 5% ως 20%, iii. ευκολία κατασκευής της λύσης: από 5% ως 20%, iv. δαπάνη του έργου: από 15% ως 30%, v. προβλεπόµενος χρόνος υλοποίησης του έργου: από 5% ως 15%, και vi. εκτιµώµενες περιβαλλοντικές επιπτώσεις της λύσης από 5% ως 15%. ίνεται η δυνατότητα στην Αναθέτουσα Αρχή να µην περιλαµβάνει στην Προκήρυξη ένα ή και περισσότερα από τα παραπάνω υποκριτήρια, ανάλογα µε τη φύση του προς µελέτη έργου. Θεωρείται ότι οι προβλεπόµενες από τη νοµοθεσία βαρύτητες των υποκριτηρίων αξιολόγησης της προσφερόµενης µε την Τεχνική Προσφορά λύσης είναι ορθολογικές και εφαρµόσιµες, µε την προϋπόθεση ότι γίνεται σωστή εφαρµογή τους από τις Αναθέτουσες Αρχές, ανάλογα µε το είδος της προκηρυσσόµενης σύµβασης. Πιστεύεται ότι στον Φάκελο του Έργου πρέπει να περιλαµβάνεται το σκεπτικό της Α.Α. για την θέσπιση κριτηρίων και βαρύτητας αυτών, ώστε να καθίσταται γνωστή σε όλους του ιαγωνιζόµενους η σκέψη της Α.Α. Η πρόταση αυτή προάγει την διαφάνεια και την αξιοπιστία του συστήµατος. 14

2.4.3. ιαδικασία ανάθεσης µε το άρθρο 7 του Νόµου α. Τεχνική Έκθεση Κατά τη διαδικασία ανάθεσης µε το άρθρο 7 του Νόµου, δηλαδή κατά την ανάθεση Οριστικής Μελέτης ή άλλων σταδίων, πλην Προκαταρκτικών Μελετών, ως κριτήριο αξιολόγησης της Τεχνικής Έκθεσης προσδιορίζεται από παρ. 6α του άρθρου 7 του Νόµου «η πληρότητα και διεξοδικότητα της εκτίµησης του γενικού και ειδικού αντικειµένου της µελέτης, όπως προκύπτει από την Τεχνική Έκθεση και τα λοιπά τεχνικά πλεονεκτήµατα της προσφοράς». Η βαρύτητα του κριτηρίου αυτού στο σύνολο της βαθµολογίας της Τεχνικής Προσφοράς ορίζεται στην ίδια παράγραφο ίση µε 35% για τις περιπτώσεις της ανοικτής και κλειστής διαδικασίας. Σε σχέση µε το κριτήριο αξιολόγησης της Τεχνικής Έκθεσης, παρατηρούνται και προτείνονται τα ακόλουθα: H προβλεπόµενη βαρύτητα του κριτηρίου αξιολόγησης της Τεχνικής Έκθεσης, συγκριτικά µε τα υπόλοιπα, είναι µικρή και θα πρέπει να αυξηθεί τουλάχιστον στο 50% Η διατύπωση του κριτηρίου αξιολόγησης της Τεχνικής Έκθεσης των Προκηρύξεων των Οριστικών Μελετών (που αποτελούν τον κύριο όγκο των Προκηρύξεων), είναι γενική, δεν καθορίζει και δεν εξειδικεύει τα κριτήρια αξιολόγησης. Έτσι, δίνεται η δυνατότητα υποκειµενικής, µη διαφανούς αξιολόγησης των Τεχνικών Εκθέσεων των ιαγωνιζοµένων. Είναι τελείως άστοχη και επιδέχεται πολλαπλών ερµηνειών η αναφορά του Νόµου ότι αξιολογούνται τα «λοιπά τεχνικά πλεονεκτήµατα της προσφοράς». Οι συνήθεις Μελέτες αποτελούν πνευµατική εργασία, που βασίζεται σε εξειδικευµένη γνώση, που αποκτήθηκε σε πανεπιστηµιακό επίπεδο και εφαρµόζει συγκεκριµένους κανόνες και προδιαγραφές και δεν αποτελεί εµπορικό προϊόν ή µηχανολογικό εξοπλισµό ώστε να υπάρχουν λοιπά τεχνικά πλεονεκτήµατα. Για το λόγο αυτό, προτείνεται, σε επόµενη τροποποίηση του Νόµου, να αναδιατυπωθεί το εδάφιο αυτό. Με βάση την ανάλυση, που έγινε σε προηγούµενη παράγραφο, η θέσπιση υποκριτηρίων η βαρύτητα των οποίων να περιλαµβάνεται υποχρεωτικά στις ιακηρύξεις των ιαγωνισµών. Μια ενδεικτική βαθµολόγηση σύµφωνα µε την ισχύουσα Υ.Α. φαίνεται στον Πίνακα 2. Στοιχείο για την ουσιαστική αξιολόγηση αποτελεί η αυστηρή κρίση της προτεινόµενης Τεχνικής Λύσης, κρίση που για να διατυπωθεί ίσως απαιτεί και µελετητική εργασία. Εφ όσον επικρατήσει η λογική της ουσιαστικής αξιολόγησης τα σηµεία 1 και 2, πρέπει να φθάσουν αθροιστικά στο 50% - 60% της βαθµολογίας. 15

Πίνακας 2. ιαδικασία ανάθεσης µε το άρθρο 7 του Νόµου: Βαρύτητα υποκριτηρίων αξιολόγησης της Τεχνικής Έκθεσης των Οριστικών Μελετών Άρθρο Περιγραφή Βαρύτητα (%) 1 Σχολιασµός περιεχοµένου Φακέλου του Έργου 2 Εντοπισµός ελλείψεων - προβληµάτων Φακέλου του Έργου 3 Εντοπισµός περιβαλλοντικών περιορισµών 4 Προτάσεις συνεργασίας µε ΟΤΑ 0 εν απαιτείται 5 Παρεκκλίσεις από προδιαγραφές 6 Επισήµανση πρόσθετων απαλλοτριώσεων 7 Λοιπά στοιχεία ή εκτιµήσεις του διαγωνιζόµενου 8 Συµπληρωµατικές µελέτες ή στοιχεία 9 Γεωλογικά - Γεωτεχνικά προβλήµατα 10 Εξυπηρέτηση κυκλοφορίας στη φάση κατασκευής 11 Ανάγκη τροποποίησης ρυµοτοµικού σχεδίου 5 Παρατηρήσεις 20 Η βαθµολόγηση µπορεί να είναι και αρνητική, εφόσον ο ιαγωνιζόµενος υπερβάλλει 10* Στις περιπτώσεις που µετέχει στον ιαγωνισµό Πτυχίο αντίστοιχης κατηγορίας 5* 5* 20 Η βαθµολογία µπορεί να είναι και αρνητική 10 10* Στις περιπτώσεις που µετέχει στον ιαγωνισµό Πτυχίο αντίστοιχης κατηγορίας 10 5* Σύνολο 100 * Σε περίπτωση µη χρησιµοποίησης αυτού του άρθρου, οι µονάδες προστίθενται στο άρθρο 2 β. Οργανόγραµµα Οµάδας Μελέτης Μεθοδολογία εκπόνησης της Μελέτης Κατά τη διαδικασία ανάθεσης µε το άρθρο 7 του Νόµου, δηλαδή κατά την ανάθεση Οριστικής Μελέτης ή άλλων σταδίων, πλην Προκαταρκτικών Μελετών, ως κριτήριο αξιολόγησης του Οργανογράµµατος και της Μεθοδολογίας προσδιορίζεται από την παρ. 6β του άρθρου 7 του Νόµου «Η οργανωτική αποτελεσµατικότητα της οµάδας εκπόνησης της µελέτης όπως προκύπτει από τη σύνθεσή της και τα στοιχεία αυτής, λαµβανοµένων κυρίως υπόψη των στελεχών και των αποδεδειγµένα µόνιµων συνεργατών, η διαπιστωµένη ικανότητα του συντονιστή της οµάδας στην εξεύρεση τεχνικών λύσεων και το πέραν του βασικού, όπως προβλέπεται στη διακήρυξη, διατιθέµενο για την εκτέλεση της σύµβασης πρόσθετο στελεχιακό δυναµικό του, η αποτελεσµατικότητα και αξιοπιστία της µεθοδολογίας του, η αποτελεσµατικότητα και αξιοπιστία του προταθέντος χρονοδιαγράµµατος, σε συνδυασµό µε τη στελέχωση της οµάδας µελέτης και την απασχόληση του υποψηφίου και της οµάδας του από εκπονούµενες µελέτες και παρεχόµενες υπηρεσίες». 16

Η βαρύτητα του κριτηρίου αυτού στο σύνολο της βαθµολογίας της Τεχνικής Προσφοράς ορίζεται στην ίδια παράγραφο ίση µε 40% για την περίπτωση της ανοικτής διαδικασίας, 35% για την περίπτωση της κλειστής διαδικασίας και 20% για την περίπτωση των µελετών µε αµοιβή µέχρι 120.000. Προτείνεται η µείωση της βαρύτητας αυτού του κριτηρίου αντίστοιχα µε την αντίστοιχη αύξηση της βαρύτητας της Τεχνική Έκθεσης. γ. Υποκριτήρια εγκεκριµένης ιακήρυξης Το ΥΠΕΧΩ Ε, µε την 17γ/06/168/Φ.Ν. 439.1/5.12.2007 Απόφαση, εκτιµώντας την πολυπλοκότητα του Ν. 3316/2005 και κατόπιν των προβληµάτων που προέκυψαν κατά την εφαρµογή του, εξέδωσε σχέδιο Προκήρυξης ανοιχτής διαδικασίας για τις µελέτες που ανατίθενται κατά το άρθρο 7 (Οριστικές Μελέτες) του Ν. 3316/2005. Σύµφωνα µε την πρότυπη εγκεκριµένη ιακήρυξη, το κριτήριο του Νόµου, που περιγράφει την οργανωτική αποτελεσµατικότητα της οµάδας εκπόνησης της µελέτης διασπάται σε δύο υποκριτήρια: α. Αποτελεσµατικότητα της προταθείσας Έκθεσης Μεθοδολογίας, µε βαρύτητα σε εκατονταβάθµια κλίµακα 40% (U2A). β. Οργανωτική αποτελεσµατικότητα της προταθείσας Οµάδας Μελέτης, µε βαρύτητα σε εκατονταβάθµια κλίµακα 60% (U2B). Είναι απαραίτητο να διευκρινιστεί µε Εγκύκλιο του Υ.ΠΕ.Χ.Ω..Ε. ότι η Έκθεση Μεθοδολογίας δεν έχει στόχο την παράθεση των Προδιαγραφών εκπόνησης της Μελέτης, αλλά την πρόταση του διαγωνιζοµένου για τη διαχείριση της Μελέτης και την προσαρµογή των Προδιαγραφών ανάλογα µε τα ειδικά χαρακτηριστικά της Μελέτης ή του έργου. Θεωρείται επίσης απαραίτητη η σύνθεση της Ο.Μ. να υποστηρίζεται από ποιοτικά χαρακτηριστικά, όπως τα στοιχεία που περιλαµβάνονται στα πρότυπα βιογραφικά τα οποία πρέπει να επανεισαχθούν. Στα πλαίσια αυτά και µε την αναβάθµιση της Μεθοδολογίας ως αποκλειστικής διαδικασίας αντιµετώπισης της συγκεκριµένης µελέτης θα ήταν δυνατή η βαθµολόγηση µε κλίµακα 50% για κάθε κριτήριο. 1. Κριτήριο Μεθοδολογίας (U2Α) Το κριτήριο της Μεθοδολογίας, από γενικόλογες διατυπώσεις ποιοτικού περιεχοµένου, όπως πρωτοεµφανίστηκε στο κείµενο του Νόµου, που αναφέρονται στα περιεχόµενα του Φακέλου της Τεχνικής Προσφοράς (παρ. 4γ, άρθρο 7) και των κριτηρίων ανάθεσης (παρ. 6β, άρθρο 7), στην πρότυπη ιακήρυξη ερµηνεύεται ως περιγραφή διαδικασίας και αξιολόγησης εφαρµογής προτύπου διασφάλισης ποιότητας τύπου ISO. 17

Έτσι, βάσει της πρότυπης ιακήρυξης αξιολογούνται: ο βαθµός, στον οποίο οι παρουσιαζόµενες δραστηριότητες καλύπτουν τις τεχνικές απαιτήσεις της Μελέτης, ο βαθµός επάρκειας των προβλεπόµενων εσωτερικών διαδικασιών παραγωγής µελέτης για την έντεχνη εκπόνησή της, και ο βαθµός αποτελεσµατικότητας και εσωτερικής συµβατότητας του προβλεπόµενου χρονικού προγραµµατισµού για την εκπόνηση της Μελέτης, µέσα στις προβλεπόµενες ηµεροµηνίες. Επειδή είναι βέβαιο ότι οι παραπάνω διατυπώσεις είναι δύσκολο ως αδύνατο να εφαρµοστούν από γραφεία µε ατοµικά πτυχία µελετών. Επειδή τα παραπάνω κριτήρια είναι ποιοτικά, µη επιδεχόµενα εύκολα ποσοτική ανάλυση, Προτείνεται η αντιστοίχηση των ποιοτικών κριτηρίων (π.χ. µέτριος καλός πολύ καλός άριστος) µε αριθµητικά µεγέθη σε εκατονταβάθµια κλίµακα, ώστε να προκύπτει η τελική βαθµολογία. Προτείνεται η αντιστοίχηση των ποιοτικών κριτηρίων µε αριθµητικά µεγέθη σε εκατονταβάθµια κλίµακα, ώστε να προκύψουν οι τελικοί βαθµοί, ως εξής: Μέτριος: 60-70 Καλός: 71-80 Πολύ καλός: 81-90 Άριστος: 91-100. 2. Οργανωτική Αποτελεσµατικότητα της Οµάδας Μελέτης (U2Β) Το κριτήριο της οργανωτικής αποτελεσµατικότητας εξειδικεύεται στην πρότυπη ιακήρυξη µε: α. το βαθµό επάρκειας της προτεινόµενης Οµάδας, β. το βαθµό συνοχής της προτεινόµενης Οµάδας, γ. το βαθµό αποτελεσµατικότητας της προτεινόµενης δοµής του οργανογράµµατος, δ. το βαθµό αποτελεσµατικότητας της προτεινόµενης Οµάδας και ιδιαίτερα του συντονιστή. Όπως και µε το κριτήριο της Μεθοδολογίας, παρατηρείται ότι οι διατυπώσεις που χρησιµοποιούνται, για να περιγράψουν την αποτελεσµατικότητα της Οµάδας στο κείµενο του Νόµου (παρ. 6β, άρθρου 7), ολισθαίνουν προς περισσότερο αόριστες διατυπώσεις, που δεν επιδέχονται σαφή αξιολόγηση. 18

Βαθµός επάρκειας της προτεινόµενης Οµάδας Το κριτήριο αυτό, όπως διατυπώνεται και αναλύεται στην πρότυπη ιακήρυξη, είναι προβληµατικό γιατί, απλούστατα, αν µια Οµάδα δεν είναι επαρκής, δηλαδή, δεν διαθέτει τις ελάχιστα απαιτούµενες τάξεις Πτυχίων, αποκλείεται από την Α φάση του ιαγωνισµού, µε τον έλεγχο τον τυπικών προσόντων. Η ποσοτικοποίηση του κριτηρίου µπορεί να αναχθεί σε µονάδες των ετών εµπειρίας του βασικού δυναµικού. Με τον τρόπο αυτό, είναι άµεσα συγκρίσιµη η διαφορά µεταξύ των ιαγωνιζοµένων για κάθε κατηγορία Μελέτης. Ορισµένες σκέψεις πάνω στους όρους βασικό στελεχιακό δυναµικό και φόρτος παρουσιάζονται στο τέλος του παρόντος κεφαλαίου. Βαθµός συνοχής της προτεινόµενης Οµάδας Το κριτήριο αυτό είναι άµεσα βαθµολογήσιµο. Το µέγιστο της βαθµολογίας στη συνοχή λαµβάνουν Πτυχία, που ανήκουν στο ίδιο Γραφείο Μελετών ή έχουν συµπράξει την τελευταία δεκαετία τρεις φορές µε άλλο Γραφείο, που λαµβάνουν µέρος µαζί στο ιαγωνισµό. Το ελάχιστο της βαθµολογίας είναι στην περίπτωση καµιάς συνεργασίας κατά την τελευταία δεκαετία. Η προτεινόµενη βαρύτητα του υποκριτηρίου είναι µικρότερη του 20%. Βαθµός αποτελεσµατικότητας της προτεινόµενης δοµής του Οργανογράµµατος Το κριτήριο αυτό είναι ποιοτικό και δεν επιδέχεται άµεσης ποσοτικοποίησης. Προτείνεται η αντιστοίχηση των ποιοτικών κριτηρίων (µέτριος καλός πολύ καλός άριστος) µε αριθµητικά µεγέθη σε εκατονταβάθµια κλίµακα, ώστε να προκύπτει η τελική βαθµολογία. Προτείνεται η αντιστοίχηση των ποιοτικών κριτηρίων µε αριθµητικά µεγέθη σε εκατονταβάθµια κλίµακα, ώστε να προκύψουν οι τελικοί βαθµοί, ως εξής: Μέτριος: 60-70 Καλός: 71-80 Πολύ καλός: 81-90 Άριστος: 91-100. 19

Η προτεινόµενη βαθµολόγηση είναι 25%. Βαθµός αποτελεσµατικότητας της Οµάδας και ιδιαίτερα του Συντονιστή - Ο βαθµός αποτελεσµατικότητας της Οµάδας έχει κριθεί στα προηγούµενα τρία υποκριτήρια. Η επανάληψή του αποτελεί πλεονασµό και σύγχυση των κριτηρίων. Η εµπειρία των Μελετών έχει δείξει ότι οι δυσλειτουργίες, που προκύπτουν κατά την εκπόνηση µιας Μελέτης, οφείλονται κυρίως στα στάδια, που αφορούν αδειοδότηση (περιβαλλοντικά ή κτηµατολόγια), σε λόγους χρηµατοδότησης ή σε λόγους, που έχουν να κάνουν µε τη βούληση του Κυρίου του Έργου (περιπτώσεις πολεοδοµικών µελετών) και όχι στις ικανότητες του συντονιστή. Πρέπει όµως να τονισθεί ότι η λειτουργία του συντονιστή µπορεί να επιταχύνει τις εξελίξεις, να αποτρέψει λανθασµένες κατευθύνσεις και να λειτουργήσει σωστικά στην ολοκλήρωση της µελέτης, η οποία άλλως θα πελαγοδροµούσε. Με την ανωτέρω λογική η βαθµολογία του Συντονιστή προτείνεται να γίνει 20%. Στον πίνακα 3, παρέχεται πινακοποίηση των προτάσεων της παραγράφου. Πίνακας 3. Βαρύτητα υποκριτηρίων αξιολόγησης του κριτηρίου της Οργανωτικής Αποτελεσµατικότητας της Οµάδας Μελέτης (U2B) Υποκριτήριο Βαρύτητα (%) Βαθµός επάρκειας της προτεινόµενης Οµάδας 35 Βαθµός συνοχής προτεινόµενης Οµάδας 20 Βαθµός αποτελεσµατικότητας της προτεινόµενης δοµής του 25 Οργανογράµµατος (Βαθµολογείται ποιοτικά µε τον κανόνα του Μέτριος (60-70), Καλός (71-80), Πολύ Καλός (81-90) και Άριστος (91-100) Βαθµός αποτελεσµατικότητας της Οµάδας και ιδιαίτερα του Συντονιστή 20 ΣΥΝΟΛΟ 100 20

ΤΟ «ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΒΑΣΙΚΟ ΣΤΕΛΕΧΙΚΟ ΥΝΑΜΙΚΟ» Στην έννοια του βασικού στελεχιακού δυναµικού πρέπει να αναφερθούν τα εξής: Το κριτήριο αυτό έχει νόηµα µόνον σε περίπτωση επείγουσας εκτατικής µελέτης µε πολύ σφικτό χρονοδιάγραµµα, µεγάλου οικονοµικού αντικειµένου και µπορεί να εφαρµόζεται όταν συντρέχει τέτοια περίπτωση και καλούνται µόνον µελετητικά γραφεία Ε τάξης. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, να καταργηθεί ο όρος«τα µόνιµα στελέχη του διαγωνιζόµενου που διατίθενται για την εκτέλεση της σύµβασης πέραν του προβλεπόµενου από την προκήρυξη βασικού στελεχικού δυναµικού» διότι σε περιπτώσεις όπου καλούνται διαφορετικές τάξεις πτυχίων όπου πάντα ευνοείται το πτυχίο ανώτερης τάξης µε ιδιαίτερη ένταση στις τάξεις Γ, και Ε. Για µελέτες µικρού οικονοµικού αντικειµένου αξιολογείται µόνο το απαραίτητο προσωπικό και ο εξοπλισµός της οµάδας µελέτης. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να συνεκτιµάται ο βαθµός απασχόλησης και η σύνθεση του χρονοδιαγράµµατος ώστε να αποφεύγονται κρίσεις αθροιστικής βαθµολογίας µη χρήσιµου δυναµικού. Η αναβάθµιση των µελετητικών σχηµάτων µε ποιοτικά κυρίως κριτήρια είναι η βασική πολιτική που πρέπει να προωθηθεί, ενώ η ποσοτική αναβάθµιση οφείλει να γίνεται µε προσεκτικούς όρους και οπωσδήποτε όχι σε βάρος της ποιότητας. Το κριτήριο της απασχόλησης ανά µελετητική µονάδα όπως συνήθως λέγεται κριτήριο φόρτου µε θέσπιση αρνητικής βαθµολογίας, υπηρετεί την ανωτέρω πολιτική της ποιοτικής αναβάθµισης και υπό την έννοια αυτή η κατάργηση της είναι στην αρνητική κατεύθυνση της ποσοτικής συγκεντροποίησης έργου σε µελετητικά σχήµατα. Αναλυτικότερα: ΤΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΦΟΡΤΟΥ Στην αρχική µορφή του Άρθρου 7 ( 4δ) του ν. 3316/05 αναφερόταν ο πίνακας ανειληµµένων υποχρεώσεων βάσει των υπογεγραµµένων συµβάσεων (σε ανθρωποµήνες απασχόλησης οµάδας και όχι των µελετητών), χωρίς να λαµβάνεται τελικά υπόψη, µε την πρέπουσα βαρύτητα, στον υπολογισµό της 21

βαθµολογίας. Το πρόβληµα του φόρτου καταργήθηκε, σύµφωνα µε την Εγκύκλιο Ε.30-10-12-2007 του ΥΠΕΧΩ Ε παρά την αντίθετη άποψη του ΤΕΕ ότι η διαθεσιµότητα της οµάδας µελέτης είναι νόµιµη και αναγκαία για την αξιολόγηση της αποτελεσµατικότητας της οµάδας. Αξίζει να σηµειωθεί ότι ακόµη και για κάθε εργοληπτική επιχείρηση ισχύει ένα άνω όριο ανεκτέλεστου. Η παραπάνω τροποποίηση είναι µαθηµατικά βέβαιο ότι θα οδηγήσει στην συγκέντρωση των µελετών σε µια µικρή οµάδα µελετητών και γραφείων µελετών και στην βαθµιαία συρρίκνωση των υπόλοιπων. Εποµένως πρέπει να καταργηθεί άµεσα η προηγούµενη τροποποίηση, ξεπερνώντας τις ενδεχόµενες (ή δήθεν) απαγορεύσεις των Οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ενωσης που επικαλείται το ΥΠΕΧΩ Ε (που δεν προσµετρά ως υποκριτήριο ανάθεσης τη διαθεσιµότητα των µελών της οµάδας µελέτης) και να τεθεί το πρόσθετο αρνητικό κριτήριο του φόρτου ανά µονάδα δυναµικού του µελετητικού γραφείου Β4 ( και όχι ο φόρτος του υποψηφίου και της οµάδας του σε ανθρωποµήνες απασχόλησης οµάδας), µε σηµαντικό συντελεστή βαρύτητας, στην διαµόρφωση της Α.Π., µε αναδιάταξη των συντελεστών βαρύτητας των βαθµολογιών Β1, Β2. 22

Η ΕΙ ΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΜΕΛΕΤΩΝ ΜΙΚΡΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ Η φιλοσοφία του Ν 3316/2005 µπορεί να εφαρµοσθεί χωρίς ιδιαίτερα προβλήµατα για ανάθεση Συµβάσεων µελετών ή Παροχής Υπηρεσιών µεγάλων σχετικά έργων (κυρίως υποδοµής), όπου επιτυγχάνονται οικονοµίες κλίµακας, και που αφορούν µεγάλες σχετικά µελετητικές µονάδες ενώ παρατηρούνται σηµαντικές δυσλειτουργίες σε µικρές µονάδες και µικρότερα µελετητικά αντικείµενα. Η ακολουθούσα πρόταση µπορεί να συζητηθεί ως εναλλακτική οργάνωση ειδικής εφαρµογής. Για διάφορους λόγους (γεωγραφικούς και δοµής οικονοµίας), στην χώρα µας υπάρχει πολύ µεγάλο πλήθος Μελετητών Α, Β και Γ τάξης (που εκπονούν µελέτες µικρών και µεσαίων έργων ). Πολλοί έµπειροι και αξιόλογοι µελετητές Γ τάξης δραστηριοποιούνται σε ατοµικές επιχειρήσεις και δεν επιθυµούν την ένωσή τους για την δηµιουργία µελετητικών εταιρειών. Έτσι υπάρχουν 365, 222, 202 και 110 ανεξάρτητοι µελετητές Γ τάξης έναντι 92, 72, 102 και 49 γραφείων µελετών ή Ε τάξης στις κατηγορίες 6, 7, 8 και 9 αντίστοιχα. Η ισότιµη δυνατότητα άσκησης του επαγγέλµατος του µελετητή και η οµαλή εξέλιξη της προαγωγής των πτυχίων από την Α στην Β και στην Γ τάξη αυτοτελώς (και όχι αποκλειστικά ως συνεργάτες µε ΠΥ µελετητικών γραφείων) και η συνέχιση της λειτουργίας των γραφείων Γ τάξης, που µε την συσσωρευµένη εµπειρία τους εκπονούν ποιοτικές µελέτες προς όφελος του δηµοσίου και -εξάλλου- στελεχώνουν τα γραφεία και Ε τάξης, πρέπει να ληφθούν άµεσα µέτρα. Η θετική πρόβλεψη του Νόµου για µελετητές Α ή Β ή Γ τάξης στην περιφέρεια είναι ότι για µελέτες µε συνολική προεκτιµώµενη αµοιβή κατώτερη των 120.000 ευρώ τίθεται και το κριτήριο γνώσης των τοπικών συνθηκών µε βαρύτητα 20%, µε αντίστοιχη µείωση της βαρύτητας του κριτηρίου Β2 23

Πιστεύεται ότι τα κριτήρια αξιολόγησης της τεχνικής προσφοράς για µελέτες µικρών και µεσαίων έργων (δηλ. για µελετητές Α ή Β ή Γ τάξης) πρέπει να αναµορφωθούν έτσι ώστε : να αξιολογείται πολύ περισσότερο η γνώση του αντικειµένου (τεχνική έκθεση). να µειωθεί η βαρύτητα αξιολόγησης του πλήθους του στελεχικού δυναµικού σε σχέση µε τις απαιτήσεις του έργου. να αξιολογείται κυρίως το απαραίτητο προσωπικό και ο εξοπλισµός. να ελαχιστοποιηθεί η ποσοστιαία βαθµολογία στα κριτήρια βαθµολόγησης της Έκθεσης Μεθοδολογίας, χρονοδιαγράµµατος και οργανογράµµατος (διαδικασίες εφαρµογής και αξιολόγησης προτύπου διασφάλισης ποιότητας τύπου ISO.). να ελαχιστοποιηθεί η ποσοστιαία βαθµολογία ο βαθµός αποτελεσµατικότητας της προτεινόµενης οµάδας (και µόνο από το πλήθος) και ιδιαίτερα του συντονιστή σε σχέση µε τα προβλεπόµενα γι αυτούς καθήκοντα και σε σχέση µε παλαιότερες συνεργασίες σε αντίστοιχες συµβάσεις µελετών. η διατήρηση - του κριτηρίου του βαθµού συνοχής να περιορισθεί στην ίδια κατηγορία µελέτης, ενώ πρέπει να µην υπάρχει άνω όριο στο χρονικό διάστηµα προσµέτρησής του. 24

2.6 ΘΕΜΑΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ Όπως έχει ήδη αναφερθεί το κριτήριο της οικονοµικής προσφοράς έχει καταργηθεί στην πράξη καθώς το σύνολο σχεδόν των µελετητών προσφέρει την µέγιστη δυνατή έκπτωση 20%. Η ουσιαστική λειτουργία του κριτηρίου της οικονοµικής προσφοράς αναφέρεται στην πλήρη λειτουργία µίας ιδανικής αγοράς µελετητικού προϊόντος. Απαραίτητα στοιχεία για την ορθολογική σύνταξη της οικονοµικής προσφοράς αποτελούν Ορθοί Φάκελοι Έργου Σύγχρονες, αξιόπιστες και σαφείς τεχνικές προδιαγραφές Αξιόπιστος µηχανισµός επίβλεψης της µελέτης Λειτουργία συστήµατος αξιολόγησης µελετητών. Είναι φανερό από τα παραπάνω ότι η ουσιαστικοποίηση του κριτηρίου της Ο.Π. είναι ένας µακροπρόθεσµος στόχος, η επίτευξη του οποίου προϋποθέτει την καλή λειτουργία πολλών άλλων βαθµίδων του συστήµατος και έτσι πρέπει να αντιµετωπίζεται. Η άποψη της αύξησης του επιτρεπόµενου ποσοστού έκπτωσης ή στην οριακή περίπτωση η κατάργηση του, είναι φανερό ότι δεν µπορεί να λειτουργήσει µέσα στις υφιστάµενες στρεβλώσεις ενώ αντίθετα θα προξενήσει και νέες. Ειδική αναφορά γίνεται για την διασφάλιση των αµοιβών µελέτης σε έργα ειδικού τύπου Νοµική κατοχύρωση της νόµιµης αµοιβής των µελετητών σε περιπτώσεις µελέτης κατασκευής κλπ σύστηµα ειδικού τύπου 25

Θεωρείται απαραίτητη η νοµική κατοχύρωση, στην διακήρυξη του έργου, της πληρωµής της νόµιµης αµοιβής των µελετητών από τους υποψήφιους αναδόχους ή αναδόχους όπου απαιτείται η εκπόνηση µελέτης για δηµόσιο έργο (π.χ. Εταιρία Ειδικού Σκοπού Σ ΙΤ, µελέτης προσφοράς µε το σύστηµα µελέτη-κατασκευή, µελέτη που εκπονείται από µελετητή για λογαριασµό του ανάδοχου για διάφορους λόγους, κ.λ.π.) καθώς και της µελέτης εφαρµογής από τον ανάδοχο εργολήπτη, γιατί πολλές φορές έχουν παρατηρηθεί φαινόµενα αθέτησης - εκ µέρους κακόπιστων ή προβληµατικών εργοληπτών - ιδιωτικών συµφωνητικών µεταξύ µελετητών και εργοληπτών και δικαστικές διαµάχες, επαχθείς για τα ασθενέστερα µέρη. Εποµένως να προβλεφθεί στο Άρθρο 30 του ν.3316/2005 ότι ως απαραίτητο δικαιολογητικό για την συµµετοχή στον διαγωνισµό ή για την πληρωµή του 1ου λογαριασµού εργοληπτικής σύµβασης να αποτελεί η πληρωµή της νόµιµης αµοιβής των µελετητών από τους υποψήφιους αναδόχους ή αναδόχους αντίστοιχα. Η πληρωµή κρατήσεων υπέρ ΤΣΜΕ Ε και ΤΕΕ επί της νοµίµου αµοιβής µελέτης για δηµόσια έργα (που εκπονείται για λογαριασµό διαγωνιζόµενου εργολήπτη ή ανάδοχου εργολήπτη ή για Εταιρία Ειδικού Σκοπού Σ ΙΤ) και όχι επί της συµβατικής αµοιβής της πολεοδοµίας ή άλλης δηµόσιας αρχής είναι προφανές ότι θα ενισχύσει σηµαντικά αυτούς τους κοινωνικούς πόρους. 26

2.7 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Οι τριµελείς Επιτροπές Αξιολόγησης (Ε.Α.), έχουν να διαχειριστούν σηµαντικό όγκο δουλειάς που είναι ανάλογος του αντικειµένου της Μελέτης, των συνεργαζόµενων γραφείων κάθε συµµετοχής και του αριθµού των συµµετοχών. Η εκάστοτε Α.Α. πρέπει να παρέχει ισχυρή γραµµατειακή υποστήριξη ώστε να µειώνεται ο χρόνος ολοκλήρωσης των εργασιών της επιτροπής. Οι Υπηρεσίες και το ΤΕΕ θα πρέπει να επιλέγουν για στελέχωση των (Ε.Α.), δυναµικό αναλόγων προσόντων µε την προς ανάθεση µελέτη ώστε η επιτροπή να οδηγείται σε κρίση ουσίας για την Τεχνική Προσφορά. Η θέση αυτή συµβαδίζει µε την άποψη της ουσιαστικής κρίσης προκαταρκτικών µελετών ή των Τ.Ε. των Προσφορών ως µέρους της αναβάθµισης των Τεχνικών Προσφορών. Είναι δυνατή και επιθυµητή η ιδέα σύνταξης Μητρώου από Μηχανικούς που ενδιαφέρονται να συµµετέχουν σε Ε.Α. ανάλογες µε την εµπειρία τους και µε διαφανή τρόπο να επιλέγονται από το ΤΕΕ. Σε κάθε περίπτωση, ο τρόπος αµοιβής των συµµετεχόντων µπορεί να είναι ελκυστικός για τα µέλη της ηµόσιας ιοίκησης, ιδίως όταν οι συνεδριάσεις είναι σε ώρες εργασίας ενώ αντίθετα και η αµοιβή και ο χρόνος είναι πλήρως αποτρεπτικές για τους ελεύθερους επαγγελµατίες. Προτείνεται η κατ αποκοπή αµοιβή των µελών της δεύτερης κατηγορίας µε υψηλή αµοιβή π.χ. 2.000 5.000 και µε κλιµάκωση ανάλογα µε την αµοιβή της µελέτης. 27

2.9 ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ 1. Να καταργηθεί η Εγκύκλιος Ε15/31-7-2008 του ΥΠΕΧΩ Ε όπου προβλέπεται η κατάργηση υποβολής βιογραφικού σηµειώµατος στο Φάκελο τεχνικής προσφοράς ως στοιχείων που αφορούν την προτεινόµενη οµάδα µελέτης. Μπορεί δε να ζητείται µόνον στα πλαίσια της ειδικής Τεχνικής και Επαγγελµατικής ικανότητας και πρέπει να απαιτείται από την προκήρυξη. Θα πρέπει να επανέλθει το καθεστώς της υποχρεωτικής προσκόµισης βιογραφικού σηµειώµατος από όλους τους συµµετέχοντες για να µπορεί η επιτροπή αξιολόγησης να έχει πληρέστερη εικόνα για το βαθµό Τεχνικής ικανότητας της κάθε οµάδας. 2. Να καταργηθούν οι διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 17 περί δάνεια τεχνικής και επαγγελµατικής καταλληλότητας διότι δεν είναι απλώς προβληµατική αλλά ακυρώνει κάθε έννοια µελετητικού Πτυχίου και ιαγωνισµού κατά τον Νόµο 3316/2005. Πρέπει να αιτιολογείται επαρκώς η ανάγκη για ειδική τεχνική και επαγγελµατική ικανότητα που συχνά την πληρούν 1 ή 2 µελετητικά σχήµατα στην χώρα(του τύπου 5 σχετικές µελέτες την τελευταία 5ετία), διότι εξαφανίζουν κάθε έννοια ανταγωνισµού και πολλές φορές είναι και εις βάρος της ποιότητας της µελέτης. Στις περιπτώσεις που πραγµατικά- απαιτείται ειδική τεχνική και επαγγελµατική ικανότητα, να ζητείται ελάχιστη τεχνική και επαγγελµατική ικανότητα, ο χρόνος προσµέτρησής της να είναι 15 ετία. 28

2.10. ΓΡΑΦΕΙΑ ΜΕΛΕΤΩΝ ΑΠΟ Ε.Ε. Ενώ ο έλεγχος των προσόντων των Ελλήνων µελετητών ή µελετητικών γραφείων είναι σε γενικές γραµµές -ευχερής και αυστηρός από την Επιτροπή ιαγωνισµού, στις πρότυπες διακηρύξεις (Άρθρο 18) επιτρέπονται να συµµετέχουν φυσικά ή νοµικά πρόσωπα, αυτοτελώς, σε σύµπραξη ή σε κοινοπραξία όπως αναφέρεται στις παρ. 18.2.2 και 18.2.3 των πρότυπων διακυρήξεων. Στις πρότυπες διακηρύξεις (Άρθρο 21.2 Αποδεικτικά του δικαιώµατος συµµετοχής στο διαγωνισµό ) τα αλλοδαπά γραφεία πρέπει να υποβάλλουν τα εξής α) άδεια άσκησης του επαγγέλµατος σύµφωνα µε το άρθρο 46 της οδηγίας 2004/18/ΕΚ, δηλαδή πιστοποιητικό εγγραφής στο επαγγελµατικό / εµπορικό µητρώο του κράτους εγκατάστασής του, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην παρ. 18.2.3 της παρούσας και εφόσον δεν εκδίδεται τέτοιο, ένορκη βεβαίωση που να βεβαιώνει την αδυναµία έκδοσης του πιστοποιητικού και την εγγραφή τους στο µητρώο, β) υπεύθυνη δήλωση-βεβαίωση του νοµίµου εκπροσώπου του αλλοδαπού διαγωνιζοµένου (αυτοτελώς ή ως µέλους σύµπραξης ή κοινοπραξίας), µε την οποία δηλώνεται ότι αα) έχει στη διάθεσή του το απαραίτητο προσωπικό, µε τις ειδικότητες και την εµπειρία που απαιτείται από την προκήρυξη, δηλώνοντας ταυτόχρονα το ονοµατεπώνυµο αυτών, την ειδικότητα και τα έτη εµπειρίας τους και ββ) ότι σε περίπτωση ανάδειξής του ως αναδόχου (του ίδιου ή του σχήµατος στο οποίο µετέχει) θα προσκοµίσει βιογραφικά σηµειώµατα του απαιτούµενου προσωπικού, επί ποινή αποκλεισµού του από τη διαδικασία. 29

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι δεν είναι δυνατόν να ελεγχθούν τα εξής: α. η επάρκεια και ιδιαίτερα η ταύτιση της τάξης του πτυχίου του προσωπικού που δηλώνεται στην οµάδα µελέτης, µόνον από τα έτη εµπειρίας του, ειδικά στην ειδικότητα Π-Μ όπου ορισµένα µέλη µπορεί να έχουν ασχοληθεί διαδοχικά σε κάποιες από τις κατηγορίες 8, 10, 11, 13, 16, 21, β. η ενίσχυση ή αποδυνάµωση των ετών εµπειρίας ατοµικού µελετητή (λ.χ. σύµφωνα µε την ελληνική νοµοθεσία δεν επιτρέπεται υποβάθµιση τάξης ατοµικού πτυχίου) ή δηλούµενου προσωπικού, για την επίτευξη της ζητούµενης τάξης πτυχίου στις καλούµενες κατηγορίες µελετών, γ. η ενίσχυση ή αποδυνάµωση του δηλούµενου προσωπικού, για την επίτευξη της ζητούµενης τάξης πτυχίου στις καλούµενες κατηγορίες µελετών Εποµένως για κάθε µέλος πρέπει να δηλωθούν προκαταβολικά µε υποβολή βιογραφικών σηµειωµάτων του προσωπικού : τα έτη εµπειρίας στην αντίστοιχη κατηγορία και κατά µέγιστον δύο κατηγορίες µελετών, ανάλογα µε την ελληνική νοµοθεσία Είναι προφανές ότι ο προτεινόµενος διαρκώς ενηµερούµενος µηχανογραφηµένος κατάλογος µε τα στοιχεία της µελέτης και του αντίστοιχου Έργου που θα καταγράφονται σε κοινή βάση δεδοµένων (µητρώο µελέτης και αντίστοιχου έργου) µε ευθύνη του ΤΕΕ µε πλήρη στοιχεία Υποψήφιων αναδόχων θα διευκόλυνε τον έλεγχο αν σε ένα διαγωνισµό αλλοδαπό γραφείο ή µελετητής συµµετείχε (ή όχι) µε διαφορετική τάξη πτυχίου από τον προηγούµενο σε εύλογο χρονικό διάστηµα Προτείνεται η αξιολόγηση των µελετητών που είναι εκτός µητρώου να ακολουθεί τα σκεπτικό κατάταξης που έχει γίνει αποδεκτό για το Μητρώο Μελετητών. ηλαδή να ζητείται βιογραφικό σηµείωµα και βεβαιώσεις φορέων ότι ο µελετητής έχει ασχοληθεί µε το συγκεκριµένο µελετητικό αντικείµενο καθώς και ο χρόνος ενασχόλησης του. Η ύπαρξη Τράπεζας πληροφοριών, όπως προτείνεται σε άλλο κεφάλαιο, είναι απαραίτητη προϋπόθεση κατάταξης κατηγοριοποίησης και υποστήριξης της παραπάνω πρότασης. Η προσπάθεια που έγινε αρχικά για ουσιαστική αξιολόγηση των εκτός µητρώου µελετητικών 30