Νάγια Μπομπότση Γαστρεντερολόγος

Νάγια Μπομπότση Γαστρεντερολόγος

ΓΟΠΝ Παλινδρόμηση οξέος από τον στόμαχο στον οισοφάγο Οισοφαγικά και εξωοισοφαγικά συμπτώματα Παγκόσμιο πρόβλημα ( 10-20% στο Δυτικό κόσμο) Επίπτωση στην ποιότητα ζωής

Αντιπαλινδρομικός μηχανισμός Λειτουργική ζώνη υψηλών πιέσεων Ανατομικές δομές είναι: Καρδιοοισοφαγικός σφιγκτήρας ( ΚΟΣ ), σκέλη διαφράγματος, φρενοοισoφαγικός σύνδεσμος, οξεία γωνία του His, ενδοκοιλιακό τμήμα ΚΟΣ, βλεννογονική ροζέτα Διαφορετική συμμετοχή σε κάθε κατάσταση Στην άσκηση το διάφραγμα, στην κατάποση η οξεία γωνία και ο σύνδεσμος, στην ηρεμία ο ΚΟΣ.

ΓΟΠΝ Όταν η πίεση του ΚΟΣ είναι χαμηλότερη από την ενδογαστρική πίεση Ελάττωση πίεσης ΚΟΣ Αύξηση ενδοκοιλιακής πίεσης Παροδικές χαλάσεις ΚΟΣ

ΓΟΠΝ Παλινδρομικά επεισόδια κυρίως μεταγευματικά (ιδίως μετά από μεγάλα γεύματα) επειδή οι πλήρεις χαλάσεις του ΚΟΣ πυροδοτούνται από διάταση της υποκαρδιακής μοίρας του στομάχου Μεγαλύτερη αύξηση της συχνότητας των παροδικών χαλάσεων ΚΟΣ από τη γαστρική διάταση Αύξηση συχνότητας παροδικών χαλάσεων ΚΟΣ από λίπος Ελάττωση πίεσης ηρεμίας ΚΟΣ από συγκεκριμένες τροφές (λίπος, σοκολάτα, μέντα, αιθανόλη) Ορμονική ελάττωση πίεσης ΚΟΣ (Σεκρετίνη & Χολοκυστοκινίνη)

Μεταβολές πίεσης ΚΟΣ σε υγιείς

Σοκολάτα Σύσταση ( πολυφαινόλες, καφείνη και θεοβρωμίνη) Πολυφαινόλες διασπώνται στο Λ.Ε. - μετεωρισμός αύξηση ενδοκοιλιακής πίεσης Καφεϊνη - Θεοβρωμίνη(πιθανή μείωση πίεσης ΚΟΣ) Έκκριση σεροτονίνης ( μείωση πίεσης ΚΟΣ) Δεν υπάρχει μελέτη αποκλεισμού της σοκολάτας από τη διατροφή Ανεπαρκή επιδημιολογικά δεδομένα

Αλκοόλ Επτά μελέτες 4 δεν αναφέρουν συσχέτιση με ΓΟΠΝ 3 έδειξαν θετική συσχέτιση Σε όλες ασθενής συσχέτιση NICE Clinical Guidelines 2014

Καφές Ο καφές ελαττώνει την πίεση ηρεμίας του ΚΟΣ Gastroenterology 1980 Ο καφές δεν έχει σοβαρή επίδραση στη ΓΟΠ στους παλινδρομικούς ασθενείς και καμία επίδραση στους υγιείς Boekema PJ 1 et al, Eur J Gastroenterol Hepatol 1999 Δεν έχει επίδραση στην ΓΟΠΝ AmJ Med 1999, Nutrition & Cancer 2000 Καμία συσχέτιση με συμπτωματολογία ΓΟΠ Papaconstantinou et al Nutrition Journal 2016

Διάφορα Πίτες Σφολιάτα Όξινοι χυμοί Ντομάτα Γλυκά ζάχαρη Μέντα ( μυοχαλαρωτικό) Καυτερά ( καψαϊκίνη βελτιώνει την κινητικότητα του κατώτερου οισοφάγου) Τροφές που προκαλούν μετεωρισμό & καθυστερημένη γαστρική κένωση

Παχυσαρκία Αύξηση ενδοκοιλιακής πίεσης Ανατομική αλλαγή σφιγκτηριακού μηχανισμού Ορμονικοί μηχανισμοί Μεγαλύτερη συχνότητα διαφραγματοκήλης Βελτίωση ΓΟΠ με απώλεια βάρους (με ή χωρίς βαριατρική επέμβαση) Singh M et al,obesity (Silver Spring). 2013

Ύπνος Ανύψωση κρεβατιού Καθυστερημένη κατάκλιση μετά το γεύμα Θέση σώματος στον ύπνο αριστερή πλάγια κατακεκλιμένη

Κάπνισμα Επτά μελέτες Τρείς έδειξαν θετική συσχέτιση Τρεις δεν έδειξαν συσχέτιση Μία έδειξε αρνητική συσχέτιση NICE Clinical Guidelines 2014

Internal Clinical Guidelines Team (UK) Απώλεια βάρους Ανύψωση κρεβατιού και αποφυγή γευμάτων 2-3 ώρες πριν την κατάκλιση ( νυχτερινή ΓΟΠ) ΔΕΝ συνιστάται η καθολική και συστηματική αποφυγή τροφών που μπορούν να πυροδοτήσουν ΓΟΠ 2013

Συστάσεις Διακοπή του καπνίσματος Αποφυγή μεγάλων και λιπαρών γευμάτων Ημερολόγιο διατροφής Τζιβράς Μ., Κουρτέσας Δ. και Κοντογιάννη Μ. «Διαταραχές του ανώτερου γαστρεντερικού συστήματος», στο βιβλίο «Κλινική Διαιτολογία & Διατροφή», Α. Ζαμπέλας (εκδ.), Ιατρικές Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης, 2007, σελ: 577-614. Εξατομίκευση οδηγιών

Λειτουργική δυσπεψία Τρία διακριτά σύνδρομα Μεταγευματική δυσφορία (πρόωρος κορεσμός &/ή μετεωρισμός) τουλάχιστον 3 μέρες την εβδομάδα για τουλάχιστον τρεις μήνες στους τελευταίους 6 μήνες Επιγαστρικός πόνος &/ή καύσος τουλάχιστον 1 μέρα την εβδομάδα για τουλάχιστον τρεις μήνες στους τελευταίους 6 μήνες Σύνδρομο Αλληλοεπικάλυψης ROME IV 2016

Λειτουργική δυσπεψία >70% των ασθενών με δυσπεψία 10% του πληθυσμού σε ΗΠΑ, Καναδά, Αγγλία 60% σύνδρομο μεταγευματικής δυσφορίας Σημαντική επίπτωση στην ποιότητα ζωής Aziz et al, Lancet Hep & Gastr 2018

Λειτουργική Δυσπεψία Παθοφυσιολογία Γαστροδωδεκαδακτυλική κινητικότητα (καθυστερημένη γαστρική κένωση διαταραχή gastric accommodation) Φτωχή η συσχέτιση με τα συμπτώματα. Γαστροδωδεκαδακτυλική ευαισθησία ( διάταση στομάχου με αέρα- έγχυση οξέος και λίπους στο 12δ/λο) Δωδεκαδακτυλική φλεγμονή (ελαφρότατη φλεγμονή, αύξηση των ηωσινοφίλων, διαταραγμένη διαπερατότητα του βλεννογονικού φραγμού) Έκκριση ορμονών ( σεροτονίνη χολοκυστοκινίνη) Γενετικοί Ψυχοκοινωνικοί παράγοντες Μικροβίωμα Nature Reviews Nov 2017

Nov 2017

Διαιτητικές οδηγίες ( π.χ. κατανάλωση μικρών και τακτικών γευμάτων με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και αποφυγή τροφών που επιφέρουν συμπτώματα αν αυτό είναι δυνατό) 2015

Κλινικές παρατηρήσεις 2/3 ασθενών αναφέρουν συμπτώματα εντός 15-45 μετά το φαγητό Διαφορά στο χρόνο έναρξης των συμπτωμάτων πιθανή συσχέτιση με το αίτιο Enck et al Nature 2017 Κορεσμός και μετεωρισμός σχετίζονται με το φορτίο θερμίδων και λίπους του γεύματος, ενώ δεν υπάρχει σχέση ανάμεσα στη βαρύτητα των συμπτωμάτων και τις διατροφικές παραμέτρους. Pilichiewicz et al, Clin. Gastroenterol.Hepatol 2009

Σχετιζόμενες τροφές Enck et al, Nature Reviews Nov 2015

Nutritional habits in functional dyspepsia and its subgroups: a comparative study. Goktas et al Scand J Gastroenterol 2016

384 Ασθενείς Κριτήρια Ρώμης ΙΙΙ MEJDD JAN 2015

Λιπαρά γεύματα Καθυστερημένη γαστρική κένωση Ενδοδωδεκαδακτυλική έγχυση λίπους ευαισθητοποιεί τον στόμαχο στη διάταση διασταυρούμενη ευαισθητοποίηση μεταξύ μηχανο - & χημειο- ϋποδοχέων Άμεση διέγερση νευρώνων Ενεργοποίηση εντεροενδοκρινικών κυττάρων - αύξηση επιπέδων χολοκυστοκινίνης απελευθέρωση πεπτικών ενζύμων και επαγωγή του αισθήματος κορεσμού

Παχυσαρκία Συσχέτιση αυξημένου BMI και λειτουργικής δυσπεψίας Αντικρουόμενα αποτελέσματα Καλύτερος δείκτης η εναπόθεση λίπους στην κοιλιά

Διάφορα Αεριούχα ( το αεριούχο νερό φαίνεται να επιταχύνει τη γαστρική κένωση και το Μεταναστευτικό Κινητικό Σύμπλεγμα MMC ) Καφές (σύσπαση της χοληδόχου κ. -προαγωγή της εντερικής κινητικότητας επιτάχυνση γαστρικής κένωσης ) Τσιγάρο ( Περισσότερες από τις μισές μελέτες δεν το συσχετίζουν με την δυσπεψία) Μαστίχα ( πρόσφατη έγκριση από EMA, 1-2γρ ημερησίως)

Γρήγορη κατανάλωση Ακατάστατα γεύματα Μεγάλα γεύματα 4763 άτομα 15% δυσπεψία Κατανάλωση υγρών κατά τη διάρκεια του γεύματος Χρόνος κατάκλισης από το γεύμα

Συστάσεις Αποφυγή μεγάλων και λιπαρών γευμάτων Τακτικά γεύματα Ημερολόγιο Εξατομίκευση οδηγιών

Μελέτες Επιδημιολογικές μελέτες Περιορισμοί Δεν υπάρχει αιτιολογική συσχέτιση μεταξύ συγκεκριμένων τροφών και επαγωγής των συμπτωμάτων Συστηματική αξιολόγηση συγκεκριμένων τροφών σε μεγάλες σειρές ασθενών Τα αποτελέσματα να χρησιμοποιηθούν για το σχεδιασμό προοπτικών τυχαιοποιημένων μελετών

Ευχαριστώ