Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου (ΟΕΔ) Ομόλογα Ομόλογα Χαρακτηριστικά, Είδη Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου (ΟΕΔ) Τιμή και απόδοση ομολόγων Τα ΟΕΔ διατίθενται στην πρωτογενή αγορά είτε με δημοπρασία (auction), είτε με κοινοπρακτική έκδοση (syndicatedsale) και σπανιότερα μέσω ιδιωτικής τοποθέτησης (privateplacement) Οι δημοπρασίες οργανώνονται από τον ΟΔΔΗΧ και προσφορές (bids) τιμής και ποσότητας τίτλων υποβάλλουν οι βασικοί διαπραγματευτές (primary dealers) Ο διακανονισμός, η έκδοση και η παράδοση των τίτλων στους αγοραστές γίνεται την τρίτη εργάσιμη ημέρα μετά τη διαπραγμάτευση (Τ+3) Οι τίτλοι εισάγονται προς διαπραγμάτευση στην Ηλεκτρονική Δευτερογενής Αγορά Τίτλων (ΗΔΑΤ) της Τράπεζας της Ελλάδος και την EuroMTS Ορισμός, χαρακτηριστικά Τα ομόλογα είναι πιστωτικά χρεόγραφα διάρκειας μεγαλύτερης του έτους και αναπαριστούν χρηματικό χρέος του εκδότη προς τον κάτοχο Συνήθως αποδίδουν τους τόκουςτακτικά και ξεχωριστά από το κεφάλαιο Το χρέος μπορεί να είναι Ιδιωτικό ή κρατικό Εξασφαλισμένο ή χωρίς εξασφάλιση του πιστωτή Με προτεραιότητα ή χωρίς έναντι τρίτων Απλό ή με δικαιώματα πχ. Πρόωρη εξόφληση, Μετατροπή σε μετοχές Φέρουν σώμα (κεφάλαιο -ονομαστική αξία ) και τοκομερίδια (περιοδικός τόκος π.χ. ετήσιος, εξαμηνιαίος, τριμηνιαίος ) Σήμερα είναι άυλοι τίτλοι (ΗΔΑΤ, ΧΑ) Στοιχεία αποτίμησης ομολόγων Διάρκεια (υπόλοιπη): το χρονικό διάστημα από την έκδοση (αγορά) μέχρι τη λήξη του τίτλου (n) Τοκομερίδιο: το περιοδικό ποσό τόκου που αποδίδεται στον κάτοχο (C) Ονομαστική αξία: το ποσό του κεφαλαίου που αποδίδεται κατά τη λήξη στον κάτοχο (F) Απόδοση: η απαιτούμενη απόδοση εκ μέρους των επενδυτών προκειμένου να αποκτήσουν τον τίτλο (r) Τιμή απόκτησης (τρέχουσα): το ποσό που καταβάλλεται από τον κάτοχο προς τον εκδότη ή τον πωλητή(p 0 ) 1
Αποτίμηση ομολόγου Ο προσδιορισμός της τιμής απόκτησης που αντιστοιχεί στα χαρακτηριστικά του ομολόγου Τύπος ;,, Ρεαλιστική καμπυλότητα Σε ρεαλιστικό εύρος αποδόσεων, <10%, η καμπυλότητα δεν είναι έντονη 150 125 100 n=5 75 n=10 50 0 0,025 0,05 0,075 0,1 Συνάρτηση αποτίμησης Γραφική παράσταση ;,, Παραμετρικές μεταβολές Η επιμήκυνση μειώνει (αυξάνει) την αξία του υποτιμημένου (υπερτιμημένου) ομολόγου n >n 0;,, Υπερτιμημένος τίτλος κερδίζει ή/ /;,, Υποτιμημένος τίτλος χάνει ή/ 0 / 2
Περιπλοκές Μη ακέραιη χρονική διάρκεια του ομολόγου, π.χ. αγορά ή πώληση μεταξύ δύο τοκομεριδίων Μη επίπεδη καμπύλη επιτοκίων, π.χ. αύξουσα, φθίνουσα ή κυφή καμπύλη επιτοκίων Απόδοση ομολόγων 2 Απόδοση διακράτησης(holding return)είναι η ποσοστιαία μεταβολή της περιουσίας του ομολογιούχου υπολογιζόμενη στο τέλος συγκεκριμένης χρονικής περιόδου C+ Pt P rt = P t 1 t 1 Γενικά, η απόδοση στη λήξη (yield to maturit είναι ένα πρότερο μέτρο (πόσο θα κερδίσω, αν ) ενώ η απόδοση διακράτησηςείναι ένα ύστερο μέτρο (πόσο κέρδισα) YIELD / RETURN Απόδοση ομολόγων 1 Ως απόδοση στη λήξη (yieldtomaturityytm) ενός ομολόγου ορίζεται η απόδοση εκείνη η οποία εξισώνει την παρούσα αξία των πληρωμών με την τρέχουσα τιμή του ομολόγου C C C y: P0 = + + 2 C +... + ( 1+ n Υπάρχει αναλυτική λύση για 1,2, 3,4 θέτοντας 3 n + F Κούρεμα ΟΕΔ Μάρτιος 2012 Ανταλλαγή παλιών ομολόγων με νέα ασφαλέστερα Υψηλότερη ασφάλεια (αγγλικό δίκαιο) Μεγαλύτερη διάρκεια (10 ως 30 έτη) Χαμηλότερο επιτόκιο (2% ως 4,3%) Ονομαστικό κούρεμα 100 παλιά ΟΕΔ προς 31,5 νέα ΟΕΔ και 15 μετρητά (EFSF) Ονομαστικό Κούρεμα (31,5+15) 100 = 53,5 Πραγματικό κούρεμα 0 (πραγματική αξία παλιών ΟΕΔ 50%) Τράπεζες /Ιδιώτες 3
Κούρεμα ΟΕΔ Μάρτιος 2012 Επαναγορά ΟΕΔ Δεκέμβριος 2012 Δεκέμβριος 2012 Επαναγορά ΟΕΔ Ιούνιος 2012 Εξαγγελία 2 ων εκλογών Ιούνιος 2012 Εξαγγελία 2 ων εκλογών Μάρτιος 2012 Κούρεμα ΟΕΔ Όροι Επαναγοράς ΟΕΔ Δεκέμβριος 2012 «Επαναγορά» νέων ΟΕΔ προς τιμή 40 (λήξη 2023) ως 30 (λήξη 2042) στα εκατό μέχρι ποσού 10 δισ «Πληρωμή» με βραχυχρόνιους τίτλους EFSF Περίοδος υποβολή προσφορών 3Δεκ.-7Δεκ. 2012 Συμμετοχή Οι Ελληνικές τράπεζες συμμετείχαν με το σύνολο των τίτλων τους, περίπου 15 δις ονομαστικής αξίας, τα κερδοσκοπικά κεφάλαια, περίπου 20 δις συμμετείχαν μερικώς, ενώ οι ξένοι μη κερδοσκοπικοί φορείς και Ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία φαίνεται ότι δεν συμμετείχαν Έτσι, από τα 62 περίπου δις απομένουν τώρα στην αγορά τίτλοι ονομαστικής αξίας περίπου 10 στα χέρια των ταμείων και 20 στα χέρια ξένων κατόχων. 4
Αποτελέσματα Το Ελληνικό Δημόσιο βγαίνει κερδισμένο από τη διαδικασία : α) το ονομαστικό χρέος μειώνεται κατά 30-10=20 δις και β) οι τόκοι 2%*30δις = 600 εκατομμυρίων των ΟΕΔ (και 4,3% αργότερα) αντικαθίστανται με τόκους 0,8%*10 δις=80 εκατομμυρίων των τίτλων EFSF Τα κερδοσκοπικά κεφάλαια που αγόρασαν νέα ΟΕΔ στη δευτερογενή αγορά επωφελούμενα από την κατρακύλα των τιμών είναι ωφελημένα, γιατί αποκόμισαν βραχυχρόνια κέρδη ίσα με την κάθετη απόσταση Συνάρτηση αποτίμησης Γραφική παράσταση ;,, Ονομαστική αξία χρέους Πραγματική αξία χρέους 0 / 7-8% Συζήτηση για το κρατικό χρέος: επιτόκιο και επιμήκυνση Προτείνεται η επιμήκυνση του Ελληνικού χρέους σε 50 χρόνια και η μείωση του επιτοκίου κατά 1%ως 1,5% εφόσον η Ελλάδα εφαρμόσει το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα του ΟΟΣΑ Επιμήκυνση και αξία ομολόγου Γραφική παράσταση ;,, Ονομαστική αξία χρέους 0 / Πραγματική αξία χρέους 5
Μείωση ονομαστικούεπιτοκίου και αξία ομολόγου Γραφική παράσταση ;,, Ονομαστική αξία χρέους 0 C / / Πραγματική αξία χρέους σχολιασμός Η αύξηση της διάρκειας επιμήκυνση του χρέους μειώνει την πραγματική του αξία του χρέους Η μείωση του ονομαστικού επιτοκίου (C/F)μειώνει περαιτέρω την πραγματική αξία του χρέους 6