ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Επιμέλεια: Βουδούρη Καλλιρρόη

ΙΑΓ%ΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΝΟΜΑ:.. ΘΕΜΑ Α Α. Να ση)ειώσετε στο γρα1τό σας δί1λα α1ό τον αριθ)ό καθε)ιάς α1ό τις 1αρακάτω η)ιτελείς 1ροτάσεις 1 έως 5 το γρά))α 1ου αντιστοιχεί στη λέξη ή τη φράση, η ο1οία συ)1ληρώνει σωστά την 1ρόταση. 1. Όλα ισχύουν για τη?εταγραφή εκτός: α. γίνεται?ε βάση τη?ία αλυσίδα ενός γονιδίου β. Kραγ?ατοKοιείται Kολλές φορές στη διάρκεια ζωής ενός κυττάρου γ. γίνεται?ε τη βοήθεια της RNA Kολυ?εράσης δ. διαθέτει?ηχανισ?ό εkιδιόρθωσης λαθών 2. Για το γενετικό κώδικα δεν ισχύει: α. Kεριλα?βάνει τα κωδικόνια mrna β. είναι τριαδικός γ. κάθε α?ινοξύ κωδικοkοιείται αkό 2-6 διαφορετικά κωδικόνια δ. Kεριλα?βάνει συγκεκρι?ένα κωδικόνια λήξης 3. Κατά την αντιγραφή ενός?ορίου DNA: α. Kαράγεται ένα νέο δίκλωνο?όριο DNA β. δεν γίνεται εkιδιόρθωση λαθών γ. η αλληλουχία κάθε?ητρικής αλυσίδας χρησι?οkοιείται ως καλούkι για τη σύνθεση κάθε νέας αλυσίδας δ. η DNA δεσ?άση εkι?ηκύνει τα Kρωταρχικά τ?ή?ατα 4. ΑKαραίτητο ένζυ?ο για την αντιγραφή δεν είναι: α. η DNA Kολυ?εράση β. το Kρι?όσω?α γ. τα εkιδιορθωτικά ένζυ?α δ. η DNA ελικάση 5. Η?ιαυτόνο?α οργανίδια ενός κυττάρου είναι: α. τα Kλασ?ίδια β. τα Kλασ?ίδια και τα?ιτοχόνδρια γ. τα Kλασ?ίδια και οι χλωροkλάστες δ. οι χλωροkλάστες και τα?ιτοχόνδρια Β. Να χαρακτηρίσετε τις 1αρακάτω 1ροτάσεις )ε Σωστό (Σ) ή Λάθος (Λ). 1. Μονόκλωνο DNA συναντάται αkοκλειστικά σε ιούς. 2. Η DNA Kολυ?εράση δε?kορεί?όνη της να ξεκινήσει την αντιγραφή. 3. Ινίδια χρω?ατίνης και χρω?οσώ?ατα αkοτελούνται αkό τα ίδια?ακρο?όρια. 4. Η?ετάφραση Kραγ?ατοKοιείται στον Kυρήνα του κυττάρου. 5. Όλοι οι οργανισ?οί διαθέτουν snrna. Μονάδες 15 Μονάδες 10

ΘΕΜΑ Β Β1. Να ορίσετε τις έννοιες ιχνηθέτηση και αkοικία. Μονάδες 4 Β2. Ποιά είδη δεσ?ών συναντά?ε σε ένα δίκλωνο?όριο DNA; Εξηγήστε?εταξύ Kοιων νουκλεοτιδίων σχη?ατίζονται (?ε βάση τη?εταξύ τους θέση) και Kοια?όρια συ??ετέχουν σε αυτούς. Μονάδες 4 B3. Πόσα και Kοια είδη RNA Kαράγονται σε ένα Kροκαρυωτικό κύτταρο. Να αιτιολογήσετε την αkάντηση σας. Β4. Πού γίνεται η?εταγραφή στους Kροκαρυωτικούς οργανισ?ούς; Γιατί στους ευκαρυωτικούς οργανισ?ούς γίνεται ωρί?ανση; στο?ιτοχονδριακό DNA; ΘΕΜΑ Γ B5. Στη διkλανή εικόνα αkεικονίζονται τα χρω?οσώ?ατα ενός είδους στο οkοίο το φύλο καθορίζεται όkως και στον άνθρωkο. Τα χρω?οσώ?ατα έχουν φωτογραφηθεί σε?ια KροσKάθεια δη?ιουργίας του καρυότυkου. Να αkαντήσετε στα ακόλουθα ερωτή?ατα: α) Πώς ονο?άζονται οι δο?ές Kου υkοδεικνύονται?ε τα βέλη 1, 2, 3; β) Σε Kοιά φάση του κυτταρικού κύκλου KρέKει να ήταν τα κύτταρα αkό τα οkοία Kροήλθε το δείγ?α; γ) Ποια χρω?οσώ?ατα αkοτελούν το κάθε ζεύγος χρω?οσω?άτων; δ) Το άτο?ο αkό το οkοίο Kροέρχονται τα χρω?οσώ?ατα θα?kορούσε να κληροδοτήσει στους αkογόνους του ένα νόση?α Kου οφείλεται Γ1. Ποιο χαρακτηριστικό του γενετικού κώδικα χρησι?οkοιείται στην Kαραγωγή ανθρώkινων Kρωτεϊνών αkό βακτηριακά κύτταρα; Για Kοιον άλλο λόγο είναι δυνατή αυτή; Γ2. Το?όριο DNA ενός βακτηρίου αkοτελείται αkό 2 x 10 5 ζεύγη βάσεων Kου Kεριέχουν το?η ραδιενεργό ισότοkο του φωσφόρου. Το βακτήριο αυτό τοkοθετείται και KολλαKλασιάζεται σε θρεkτικό υλικό Kου Kεριέχει αkοκλειστικά ως Kηγή φωσφόρου ραδιενεργό 32 P, και υφίστανται 5 διαδοχικές διαιρέσεις. Ο αριθ?ός των νουκλεοτιδίων, Kου θα Kεριέχουν το?η ραδιενεργό ισότοkο του φωσφόρου στο τέλος των Kέντε διαιρέσεων θα είναι:

α) 0 β) 4 x 10 5 γ) 2 x 10 5 Να γράψετε τη σωστή αkάντηση (?ονάδες 2) και να την αιτιολογήσετε (?ονάδες 4) Μονάδες 6 Γ3. Σε έναν υkοθετικό?ηχανισ?ό, η αντιγραφή του DNA γίνεται όkως και στους υkάρχοντες οργανισ?ούς?ε τη διαφορά ότι τα Kρωταρχικά τ?ή?ατα έχουν?ήκος 3 νουκλεοτιδίων. Η Kάνω αλυσίδα του τ?ή?ατος DNA Kου δίνεται είναι η θυγατρική αλυσίδα Kου συντίθεται ασυνεχώς και έχει ήδη συντεθεί η εικονιζό?ενη αλληλουχία. Να Kροσθέσετε την αλληλουχία των νουκλεοτιδίων της Kάνω αλυσίδας Kου θα συντεθεί α?έσως?ετά και να αιτιολογήσετε την εkιλογή σας. CTGACATATGGCGG GACATTACGAATCGACTGTATACCGCCTACGATCGCGAT-OH Γ4. Να αkεικονίσετε και να Kεριγράψετε το κεντρικό δόγ?α της?οριακής βιολογίας, σύ?φωνα?ε τα σύγχρονα δεδο?ένα της εkιστή?ης. Ποιες αkό τις διαδικασίες Kου αkεικονίζονται στο δόγ?α, δε συ?kεριλα?βάνονται στη γονιδιακή έκφραση; ΘΕΜΑ 1. Η αλληλουχία των α?ινοξέων?ιας Kρωτεΐνης 2 διαφορετικών οργανισ?ών, Kου εkιτελεί την ίδια λειτουργία και στους 2 οργανισ?ούς, βρέθηκε ό?οια κατά 80%. Ό?ως τα αντίστοιχα γονίδια των οργανισ?ών βρέθηκαν να έχουν ο?οιότητα κατά 40%. Να εξηγήσετε. Mονάδες 6 2. Αν Kαρακάτω αkεικονίζεται η αλληλουχία ενός γονιδίου και υkογρα??ισ?ένη φαίνεται η αλληλουχία του υkοκινητή του να εξηγήσετε: α) το ρόλο του υkοκινητή β) Kοια είναι η?εταγραφό?ενη αλυσίδα του γονιδίου γ) Kως KροκύKτει το mrna Kου θα Kαραχθεί αkό τη?εταγραφή του γονιδίου (να γραφτεί και η αλληλουχία του) Mονάδες 6 3. Στο σχή?α δίνεται το τ?ή?α DNA Kου βρίσκεται σε?ια διχάλα αντιγραφής. Η αλληλουχία των βάσεων της αλυσίδας Α είναι: 5 - CTTGATGGCTCAACCATGGACGGTGGTTCAATTGACC -3 Η DNA δεσ?άση εκτός του ότι συνδέει όλα τα κο??άτια Kου KροκύKτουν αkό τις διάφορες θέσεις έναρξης αντιγραφής, δρα κατά την αντιγραφή της αλυσίδας Α. α) Να ση?ειώσετε τον Kροσανατολισ?ό των αλυσίδων Α και Β.

β) Να γράψετε το Kρωταρχικό τ?ή?α RNA?ήκους 8 νουκλεοτιδίων Kου θα δη?ιουργηθεί στην αλυσίδα Kου συντίθεται συνεχώς. Mονάδες 9 4. Που συντίθεται η RNA Kολυ?εράση; (αιτιολόγηση) Mονάδες 4