Φάκελος περιοχής: GR Σέριφος: παράκτια ζώνη και νησίδες Σεριφοπούλα, Πιπέρι και Βους. Παραδοτέα:

Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας Φάκελος περιοχής: GR4220029 Σέριφος: παράκτια ζώνη και νησίδες Σεριφοπούλα, Πιπέρι και Βους Παραδοτέα: 1. Ορνιθολογική Έκθεση 2. Σχέδιο Δράσης 3. Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων Ανάδοχοι: Τ. Δημαλέξης Δ. Μπούσμπουρας Οκτώβριος 2009

Ομάδα μελέτης: Τάσος Δημαλέξης Βιολόγος Επιστημονικός Συντονισμός, Επιτροπή Τεχνικής Παρακολούθησης Δημήτρης Μπούσμπουρας Βιολόγος Επιστημονικός Συντονισμός, Επιτροπή Τεχνικής Παρακολούθησης Θάνος Καστρίτης Ωκεανογράφος Επιστημονικός Συντονισμός, Επιτροπή Τεχνικής Παρακολούθησης Άρης Μανωλόπουλος Περιβαλλοντολόγος Συντονισμός ομάδας χαρτογράφησης και βάσης δεδομένων, Υπεύθυνος παραγωγής χαρτών, Επιτροπή Τεχνικής Παρακολούθησης Victoria Saravia Περιβαλλοντολόγος Ομάδα χαρτογράφησης, Υπεύθυνη παραγωγής χαρτών ενδιαιτημάτων, Επιτροπή Τεχνικής Παρακολούθησης Λευτέρης Σταύρακας Μηχανικός Η/Υ Υπεύθυνος συμπλήρωσης βάσης δεδομένων Natura 2000. Ρούλα Τρίγκου Δασολόγος Συμμετοχή στη συγγραφή επιμέλεια Σχεδίων Δράσης Κώστας Μαργετουσάκης Γεωγράφος Ομάδα χαρτογράφησης, Παραγωγή χαρτών εργασίας Διονυσία Μαρκοπούλου Γεωγράφος Ομάδα χαρτογράφησης, Παραγωγή χαρτών εργασίας Δανάη Πορτόλου Ζωολόγος Επεξεργασία πληθυσμιακών δεδομένων ΙΒΑ και SPA Jakob Fric Φυσικός Ομάδα χαρτογράφησης, Ορνιθολογική έρευνα πεδίου Κώστας Γαγάνης Περιβαλλοντολόγος Ομάδα χαρτογράφησης, Ορνιθολογική έρευνα πεδίου Άγγελος Ευαγγελίδης Περιβαλλοντολόγος Ορνιθολογική έρευνα πεδίου Παναγιώτης Γκιόκας Διοικητική υποστήριξη Επιστημονική και τεχνική υποστήριξη: Τομέας Διατήρησης Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας ΔΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία

ΕΡΓΟ: «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας» ΦΑΣΗ Β: Ορνιθολογική Αξιολόγηση Περιοχών ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Έκθεση ορνιθολογικής αξιολόγησης της περιοχής «GR150 Νήσος Σέριφος», για το χαρακτηρισμό της ως Ζώνης Ειδικής Προστασίας. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ: Νίκος Προμπονάς ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: Tάσος Δημαλέξης Δημήτρης Μπούσμπουρας Θάνος Καστρίτης Αθήνα Οκτώβριος 2009

Το έργο «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας», χρηματοδοτήθηκε από το «Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον» του Υπουργείου Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. Η πλήρης αναφορά στο παρόν κείμενο είναι: Προμπονάς N. (2009). Έκθεση Ορνιθολογικής αξιολόγησης περιοχής «GR150 Νήσος Σέριφος». Στο: Δημαλέξης, Α. Μπούσμπουρας, Δ., Καστρίτης, Θ., Μανωλόπουλος Α. και Saravia V. (Συντονιστές Έκδοσης). Τελική αναφορά προγράμματος επαναξιολόγησης 69 σημαντικών περιοχών για τα πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της Ορνιθοπανίδας. ΥΠΕΧΩΔΕ, Αθήνα This document may be cited as follows: Probonas N.. (2009). Ornithological report for the evaluation of the site «GR150 Serifos island». In: Dimalexis A., Bousbouras D., Kastritis T., Manolopoulos A. & Saravia V. (editors). Final project report for the evaluation of 69 Important Bird Areas as Special Protection Areas. Hellenic Ministry for the Environment, Physical Planning and Public Works, Athens ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 1

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ...3 1.1 Γενική περιγραφή περιοχής μελέτης... 3 1.2 Παλαιότερες έρευνες για την ορνιθοπανίδα της περιοχής... 5 1.3 Χαρακτηρισμένες ζώνες Διαχειριστικό καθεστώς... 5 2. ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΡΕΥΝΑΣ...5 3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ...7 3.1 Συνοπτική αξιολόγηση... 7 3.2 Ανάλυση της διαδικασίας αξιολόγησης... 7 3.3 Περιγραφή κρίσιμων ενδιαιτημάτων/απειλών των ειδών χαρακτηρισμού και... 11 3.4 Χάρτες κρίσιμων ενδιαιτημάτων ειδών χαρακτηρισμού και... 13 4. ΠΡΟΤΑΣΗ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗΣ...13 5. SUMMARY OF ORNITHOLOGICAL EVALUATION AND PROPOSED DELIMITATION...14 6. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ...16 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ...18 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1: ΠΙΝΑΚΕΣ... 19 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2. ΧΑΡΤΕΣ ΟΠΤΙΚΟΥ ΔΙΣΚΟΥ (CD-ROM)... 30 ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 2

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρούσα έκθεση εκπονήθηκε στο πλαίσιο του έργου «Πρόγραμμα επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας», το οποίο χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον του Υπουργείου Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. Σκοπός της έκθεσης είναι η αξιολόγηση, η οριοθέτηση και ο χαρακτηρισμός της Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά (ΣΠΠ) «GR 150 Νήσος Σέριφος» ως Ζώνης Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) της ορνιθοπανίδας, σύμφωνα με το Άρθρο 4 της Οδηγίας για τα Πουλιά 79/409/ΕΟΚ. Το εργαλείο για την επίτευξη του σκοπού είναι η εφαρμογή των προδιαγραφών που παρήχθησαν στο πλαίσιο του έργου «Καθορισμός Μεθοδολογίας και σύνταξη προδιαγραφών για την αξιολόγηση περιοχών και το χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας, με πιλοτική εφαρμογή σε 10 περιοχές» (Δημαλέξης κ.α., 2004), στην ανωτέρω περιοχή με παραδοτέα τα οποία αποσκοπούν στην ολοκλήρωση της τεχνικής προετοιμασίας για το χαρακτηρισμό της περιοχής αυτής ως ΖΕΠ. 1.1 Γενική περιγραφή περιοχής μελέτης Η περιοχή μελέτης είναι η Σημαντική Περιοχή για τα Πουλιά «GR 150 Νήσος Σέριφος», σύμφωνα με την έκδοση «Important Bird Areas in Europe» (Bourdakis & Vareltzidou 2000) του BirdLife International και τον χάρτη με τα όρια της περιοχής που έχει παραχθεί από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία για το Τμήμα Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΧΩΔΕ. Η έκταση της περιοχής μελέτης σύμφωνα με το BirdLife International (Bourdakis & Vareltzidou 2000) είναι 7.027 εκτάρια. Η περιοχή περιλαμβάνει την νησίδα Σεριφοπούλα, τις βραχονησίδες Πιπέρι και Βους και ολόκληρο σχεδόν το νησί της Σερίφου (εκτός από την νοτιοανατολική περιοχή που ορίζεται νοητά από τον όρμο της Ψιλής Άμμου, την Χώρα της Σερίφου, τον όρμο Λιβάδι και τη χερσόνησο Τσιλιπάκι). Το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής καλύπτεται από φρύγανα. Υπάρχουν ζώνες με χαμηλή και υψηλή μακία, κυρίως στην βόρεια πλευρά της Σερίφου, και μικρές ρεματιές με λίγα κυπαρίσσια, αγριελιές και συκιές. Επίσης απόκρημνες ακτές ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 3

και βράχια, σχεδόν σε όλη την ακτογραμμή, όταν δεν διακόπτονται από αμμώδεις και χαλικώδεις παραλίες και ελάχιστες μικρές καλλιεργήσιμες εκτάσεις (κυρίως αμπέλια και ελιές). Ο Μαυροπετρίτης είναι το είδος της ορνιθοπανίδας για το οποίο η Σημαντική Περιοχή για τα Πουλιά «Νήσος Σέριφος» αξιολογήθηκε από το BirdLife International (Heath & Evans 2000) ότι πληροί τα κριτήρια για ένταξη στο δίκτυο των Ζωνών Ειδικής Προστασίας (πίνακας 1). Πίνακας 1. Κριτήρια ΙΒΑ 2000 Επιστημονική Ελληνική ονομασία Πληθυσμός BirdLife ονομασία Falco eleonorae Μαυροπετρίτης B2 Χάρτης 1. Όρια περιοχής μελέτης (όρια Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά) (Bourdakis & Vareltzidou, 2000) ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 4

1.2 Παλαιότερες έρευνες για την ορνιθοπανίδα της περιοχής Στην περιοχή μελέτης έρευνα και καταγραφή δεδομένων έχει γίνει από τους Μαγγιώρη Σ., Watson G., Αλιβιζάτο Χ. (στις βιβλιογραφικές παραπομπές και αναλυτικά στην βιβλιογραφία). 1.3 Χαρακτηρισμένες ζώνες Διαχειριστικό καθεστώς Τόπος Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ): GR4220009 Νότια Σέριφος (4.531 ha) Καταφύγιο Άγριας Ζωής (ΚΑΖ): Κένταρχος-Γαλήνη (Σέριφος) (1.121 ha) Καταφύγιο Άγριας Ζωής (ΚΑΖ): Χώρα-Αγ. Κυριακή (Σέριφος) (226 ha) 2. ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΡΕΥΝΑΣ Για την έρευνα πεδίου αλλά και για τις απαιτούμενες εργασίες γραφείου εφαρμόστηκαν οι προδιαγραφές που παρήχθησαν στο πλαίσιο του έργου «Καθορισμός Μεθοδολογίας και σύνταξη προδιαγραφών για την αξιολόγηση περιοχών και το χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας, με πιλοτική εφαρμογή σε 10 περιοχές» (Δημαλέξης κ.α., 2004). Συγκεντρώθηκαν πληροφορίες για την ορνιθοπανίδα της περιοχής από την ήδη δημοσιευμένη βιβλιογραφία και από παρατηρήσεις και αξιόπιστες αδημοσίευτες αναφορές Ελλήνων και ξένων επισκεπτών. Η έρευνα πεδίου έγινε στα μέσα και στο τέλος της άνοιξης και στην αρχή του καλοκαιριού. Επιπλέον χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από την ερευνητική αποστολή της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, στα πλαίσια προγράμματος LIFE για τον Μαυροπετρίτη, τέλος καλοκαιριού-αρχές φθινοπώρου (Dimalexis, Xirouchakis, Portolou, Latsoudis, Karris, Fric, Georgiakakis, Barboutis, Bourdakis, Ivovic, Kominos, Kakalis 2007). Κατά την έρευνα πεδίου έγιναν καταγραφές όλων των ειδών. Δόθηκε έμφαση στη συλλογή στοιχείων για τον εντοπισμό των κρίσιμων ενδιαιτημάτων του Μαυροπετρίτη, είδους που πληροί τα κριτήρια ένταξης της περιοχής στο δίκτυο των ΖΕΠ σύμφωνα με το BirdLife International (Heath & Evans 2000), καθώς και όσων άλλων ειδών είχαν αξιόλογους πληθυσμούς σε σχέση με τα πληθυσμιακά όρια των κριτηρίων χαρακτηρισμού και των ΖΕΠ. Η ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 5

έρευνα επικεντρώθηκε στην κάλυψη κατά προτεραιότητα των πιθανών περιοχών αναπαραγωγής και τροφοληψίας των ακόλουθων ειδών, όπου σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία είχαν παρατηρηθεί ή είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες να βρεθούν εκεί: Θαλασσοκόρακας, Υδροβάτης, Αιγαιόγλαρος, Αετογερακίνα, Σπιζαετός, Πετρίτης, Μαυροπετρίτης και Φρυγανοτσίχλονο. Κατά την έρευνα πεδίου χρησιμοποιήθηκαν οι ακόλουθες μέθοδοι καταγραφών, σύμφωνα με τις οδηγίες που δίνονται από τους Δημαλέξης, Μπουρδάκης και Χατζηχαραλάμπους (2004): Επιλέχτηκαν δειγματοληπτικές διαδρομές στους αντιπροσωπευτικότερους βιότοπους εντός κι εκτός της περιοχής ΙΒΑ (διαδρομές στην ανατολική Μήλο). Σε καθορισμένα σημεία χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος look and see για ποιοτική καταγραφή των ειδών που εμφανίζονται εκεί, ενώ έγινε πληθυσμιακή εκτίμηση για τα αναπαραγόμενα στρουθιόμορφα και τα μεταναστευτικά και αναγωγή των πληθυσμιακών δεδομένων στον χώρο ή στον χρόνο αντίστοιχα. Για τα είδη που δεν παρουσιάζουν ομοιόμορφη κατανομή ή διατηρούν επικράτειες (π.χ. αρπακτικά) έγιναν παρατηρήσεις σε όλο το εύρος της περιοχής και καταγράφηκε η δραστηριότητά τους ενώ έγινε προσπάθεια εντοπισμού των θέσεων φωλεοποίησης. Για την έρευνα πεδίου χρησιμοποιήθηκαν κιάλια 11Χ50 και τηλεσκόπιο 20-60Χ82, Παγκόσμιο Σύστημα Εντοπισμού Θέσης (Global Positioning System-GPS) και χάρτες της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού σε κλίμακα 1:50.000. Στους χάρτες καταγράφονταν οι περιοχές τροφοληψίας, θέσεις φωλιάσματος και τα εκτιμώμενα όρια επικρατειών. Επιπλέον πραγματοποιήθηκαν 2 ερευνητικές αποστολές : α) από αποστολή της ΕΟΕ με φουσκωτό σκάφος περίπλους του νησιού, της νησίδας και των βραχονησίδων της περιοχής, με σκοπό να εντοπιστούν αποικίες Μαυροπετρίτη, και β) ξανά από αποστολή της ΕΟΕ με φουσκωτό σκάφος στη νησίδα και στις βραχονησίδες για να εντοπιστούν χώροι αναπαραγωγής και τροφοληψίας του Αιγαιόγλαρου και του Θαλασσοκόρακα πρωτίστως- αλλά και άλλων ειδών όπως του Υδροβάτη, του Μύχου και του Αρτέμη. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 6

Από τις καταγραφές και τη διαθέσιμη βιβλιογραφική πληροφορία διαμορφώθηκαν οι χάρτες με τα κρίσιμα ενδιαιτήματα και τις επικράτειες για τα είδη χαρακτηρισμού και. 3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 3.1 Συνοπτική αξιολόγηση Η παρούσα έρευνα έχει διευρύνει την λίστα των ειδών που έχουν παρατηρηθεί στην περιοχή. Το γεγονός αυτό οφείλεται στην αύξηση του αριθμού των επισκέψεων που πραγματοποιήθηκαν. Για την εξαγωγή ασφαλέστερων συμπερασμάτων, σχετικών με την ορνιθοπανίδα της περιοχής, και συμπλήρωση της λίστας ειδών της περιοχής, θα πρέπει να γίνει νέα εξειδικευμένη έρευνα κατά τις μεταναστευτικές περιόδους και την χειμερινή περίοδο, κάτι που δεν κατέστη εφικτό στο πλαίσιο του παρόντος έργου. Το είδος χαρακτηρισμού που παρατηρήθηκε κατά την αναπαραγωγική και μεταναστευτική περίοδο του 2009, είναι διαφορετικό από το είδος που χρησιμοποιήθηκε ως κριτήριο για τον χαρακτηρισμό της περιοχής ως ΙΒΑ το 2000. Κατά συνέπεια, και με κριτήριο τις περιοχές αναπαραγωγής και τροφοληψίας των ειδών χαρακτηρισμού και που φαίνονται στους πίνακες 2 & 3 προκύπτει η εξής πρόταση για την οριοθέτηση της προτεινόμενης ΖΕΠ: οριοθέτηση ΖΕΠ στις περιοχές αναπαραγωγής και τροφοληψίας των ειδών χαρακτηρισμού και. Η διεθνής σημασία της περιοχής μελέτης είναι προφανής από την ύπαρξη αξιόλογου αναπαραγόμενου πληθυσμού του είδους Αιγαιόγλαρος (Larus audouinii). 3.2 Ανάλυση της διαδικασίας αξιολόγησης Για την περιοχή μελέτης δημιουργήθηκε αρχικά ένας πίνακας εργασίας με όλα τα είδη που απαντούν στην περιοχή, ο οποίος χρησιμοποιήθηκε για να ετοιμασθούν: α) ο πίνακας αξιολόγησης των ειδών χαρακτηρισμού και και β) οι πίνακες 3.2.a-b του Τυποποιημένου Δελτίου Δεδομένων. Στον πίνακα αξιολόγησης των ειδών χαρακτηρισμού και (βλ. Παράρτημα: Πίνακας Ι) σημειώθηκε ο πληθυσμός του κάθε είδους στη περιοχή μελέτης και εάν το είδος πληροί κάποιο από ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 7

τα κριτήρια 1, 2, 3 και 6. Τέλος, με βάση την αξιολόγηση που παρουσιάζεται στον παραπάνω πίνακα, ετοιμάστηκε ο πίνακας 2 ο οποίος περιλαμβάνει τα είδη που πληρούν τα κριτήρια 1-6 και συνεπώς πρόκειται για τα είδη χαρακτηρισμού της περιοχής και ο πίνακας 3 που περιλαμβάνει τα είδη που πληρούν τα πληθυσμιακά όρια και αποτελούν τα είδη της περιοχής μελέτης (δηλαδή τα είδη τα ενδιαιτήματα των οποίων μπορούν να ληφθούν υπόψη για την οριοθέτησή της ως ΖΕΠ). ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 8

Προστασίας της ορνιθοπανίδας. Σύνταξη σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών προτεραιότητας Πίνακας 2. Είδη χαρακτηρισμού ανά κριτήριο για την περιοχή: «GR150 Νήσος Σέριφος» A/A Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Ελληνική ονομασία 192 Larus audouinii Αιγαιόγλαρος Είδη χαρακτηρισμού 1 2 3 4 5 6 Παγκόσ. Απειλ. Είδος Πίνακας 3. Είδη για την περιοχή: «GR150 Νήσος Σέριφος» A/A Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Ελληνική ονομασία Είδη 14 Phalacrocorax aristotelis Θαλασσοκόρακας αναπ. πληθ. Ελλάδας ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 10

3.3 Περιγραφή κρίσιμων ενδιαιτημάτων/απειλών των ειδών χαρακτηρισμού και Στο κεφάλαιο αυτό περιγράφεται συνοπτικά ο ελληνικός πληθυσμός των ειδών χαρακτηρισμού και, το καθεστώς παρουσίας τους στην περιοχή μελέτης, τα κρίσιμα ενδιαιτήματά (θέσεις φωλιάσματος, τροφοληψίας και καταφυγίου) και οι απειλές τους, καθώς και τα ενδεδειγμένα μέτρα διατήρησης. Αιγαιόγλαρος (Larus audouinii) Καθεστώς παρουσίας - πληθυσμός. Ο πληθυσμός του Αιγαιόγλαρου στη χώρα μας έχει εκτιμηθεί σε 750-900 ζευγάρια (BirdLife International 2004). Στην περιοχή μελέτης το είδος φωλιάζει σε μία αποικία στη νησίδα Σεριφοπούλα. Ο πληθυσμός των ζευγαριών στην αποικία ανέρχεται σε 21 (Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, βάση δεδομένων). Ολόκληρη η θαλάσσια περιοχή χρησιμοποιείται ως κύρια περιοχή τροφοληψίας. Οικολογία. Ο Αιγαιόγλαρος είναι ένα παγκόσμια απειλούμενο είδος γλάρου, που απαντά κατά βάση σε θαλάσσια οικοσυστήματα. Φωλιάζει σε αποικίες σε απομονωμένες νησίδες και βραχονησίδες, σχεδόν πάντα μακριά από τον άνθρωπο. Η αναπαραγωγική περίοδος ξεκινάει τις αρχές Απριλίου και τελειώνει στα τέλη Ιουλίου. Τους υπόλοιπους μήνες περιπλανιέται στη Μεσόγειο, μερικές φορές αρκετά μακριά από τους χώρους αναπαραγωγής. Τρέφεται με μικρά αφρόψαρα. Απειλές. Ο Ελληνικός πληθυσμός είναι ο μεγαλύτερος του είδους στην ανατολική Μεσόγειο. Παρόλα αυτά αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα και απειλές. Η ενόχληση των αποικιών κατά την περίοδο της αναπαραγωγής αποτελεί μία από τις σημαντικότερες απειλές για το είδος. Ακόμα ο ανταγωνισμός με τον Ασημόγλαρο είναι άνισος καθώς ο δεύτερος εκμεταλλεύεται ανθρωπογενείς πηγές τροφής και σαν αποτέλεσμα έχει αυξήσει θεαματικά τον πληθυσμό του. Τέλος η δραματική μείωση των αλιευμάτων περιορίζει την αφθονία και τη διαθεσιμότητα της τροφής του, επηρεάζοντας αρνητικά τόσο τους πληθυσμούς όσο και την αναπαραγωγική του επιτυχία. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 11

Θαλασσοκόρακας (Phalacrocorax aristotelis) Καθεστώς παρουσίας - πληθυσμός. Ο πληθυσμός του Θαλασσοκόρακα στη χώρα μας έχει εκτιμηθεί σε 1000-1200 ζευγάρια (BirdLife International 2004). Στο Αιγαίο, απαντά το υποείδος Phalacrocorax aristotelis dermarestii που είναι ενδημικό της Μεσογείου. Στην περιοχή μελέτης την αναπαραγωγική περίοδο του 2009 καταμετρήθηκαν 26 ζευγάρια του είδους (Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, βάση δεδομένων). Η θαλάσσια ζώνη που περικλείει την περιοχή μελέτης αποτελεί χώρο τροφοληψίας του Θαλασσοκόρακα. Οικολογία. Ο Θαλασσοκόρακας απαντά σε παράκτιες απόκρημνες και απροσπέλαστες βραχώδεις ακτές και σε βραχονησίδες όπου φωλιάζει κυρίως σε τρύπες και βράχια. Είναι ψαροφάγο είδος που τρέφεται στην παράκτια ζώνη. Απειλές. Η ενόχληση των αποικιών κατά την περίοδο της αναπαραγωγής (Νοέμβριος Μάρτιος) αποτελεί μία από τις σημαντικότερες απειλές για το είδος. Επίσης αναφέρεται η υπεραλίευση ως πιθανή αιτία μείωσης της διαθέσιμης τροφής. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 12

3.4 Χάρτες κρίσιμων ενδιαιτημάτων ειδών χαρακτηρισμού και Στον επισυναπτόμενο χάρτη 2 παρουσιάζονται τα κρίσιμα ενδιαιτήματα των ειδών χαρακτηρισμού και. Ο χάρτης 2 διαμορφώθηκε από τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν από την εργασία πεδίου ενώ συμπληρωματικά χρησιμοποιήθηκαν αξιόπιστα δεδομένα από βιβλιογραφικές πηγές. 4. ΠΡΟΤΑΣΗ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗΣ Στον επισυναπτόμενο χάρτη 3 (κλίμακας 1:100.000) παρουσιάζονται: α) η προτεινόμενη οριοθέτηση της περιοχής μελέτης ως ΖΕΠ και β) τα υφιστάμενα όρια ΤΚΣ και ΖΕΠ πλησίον ή εντός της περιοχής μελέτης. Από την προτεινόμενη οριοθέτηση εξαιρούνται οι οικισμοί που βρίσκονται εντός της περιοχής με βάση τα νόμιμα όρια τους. Η πρόταση της περιοχής μελέτης ως Ζώνης Ειδικής Προστασίας διαμορφώθηκε έτσι ώστε να περιλάβει τα κρίσιμα ενδιαιτήματα του είδους χαρακτηρισμού για όλες τις εποχές που αυτό χρησιμοποιεί την περιοχή, καθώς και τα αντίστοιχα ενδιαιτήματα του είδους, σύμφωνα με τις προδιαγραφές ΖΕΠ (Δημαλέξης, Μπουρδάκης και Χατζηχαραλάμπους 2004). Πιο αναλυτικά ο Αιγαιόγλαρος έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην επιλογή του γενικού πλαισίου της προτεινόμενης, περιλαμβάνοντας τις γνωστές θέσεις όπου έχει καταγραφεί να φωλιάζει ως σήμερα καθώς και τις περιοχές που χρησιμοποιεί για τροφοληψία. Τα προτεινόμενα όρια της ΖΕΠ είναι όμοια με τα όρια της περιοχής μελέτης (δηλαδή της Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά) μόνο σε θέσεις οι οποίες σχετίζονται με απολύτως κρίσιμα ενδιαιτήματα των ειδών χαρακτηρισμού και. Τα προτεινόμενα όρια της ΖΕΠ επιδιώχθηκε, στο μέτρο της ακρίβειας που παρέχουν οι ασπρόμαυροι χάρτες της ΓΥΣ, να είναι εύκολα αναγνωρίσιμα από τους υπεύθυνους για τη διαχείριση της περιοχής, με βάση φυσιογραφικά ή άλλα γνωρίσματα της περιοχής (Δημαλέξης, Μπουρδάκης και Χατζηχαραλάμπους 2004). ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 13

Η προτεινόμενη περιοχή έχει ενιαίο οικολογικό χαρακτήρα. Εκτείνεται μακριά από τους οικισμούς και από περιοχές όπου ασκούνται έντονες ανθρώπινες δραστηριότητες. Συγκεκριμένα, η προτεινόμενη ΖΕΠ περιλαμβάνει την παράκτια θαλάσσια ζώνη πλάτους 0,5 ναυτικού μιλίου, η οποία εκτείνεται βόρεια από τον Αγ. Γεώργιο στον Όρμο Συκαμινιάς και ακολουθώντας την κατεύθυνση της ακτογραμμής καλύπτει ολόκληρη την ανατολική πλευρά της Σερίφου (εξαιρούμενου του Όρμου Λιβαδίου, όπου βρίσκεται το λιμάνι), φτάνοντας νοτιοδυτικά μέχρι τον Όρμο Δύο Γιαλούδια. Επίσης, εντός της προτεινόμενης ΖΕΠ περιλαμβάνεται η Σεριφοπούλα, οι νησίδες Πιπέρι, Βους και Γαρμπιά, καθώς και η θαλάσσια ζώνη πλάτους 0,5 ν.μ. γύρω από αυτές (και από την Σεριφοπούλα). 5. SUMMARY OF ORNITHOLOGICAL EVALUATION AND PROPOSED DELIMITATION The present fieldwork has extended the list of observed bird species for the area. This comes as a result of the increase in the number of visits that took place over the last years. In order to draw safe conclusions, relating to the area s bird fauna, a more elaborate research needs to be undertaken during migrating and wintering seasons, something that was not feasible, given the framework of the present study. The designation species that was recorded during the breeding and migrating period of 2009 is different than the species that was the criterion for the IBA designation in 2000. As a result, and according to the breeding and feeding areas of the designation and delimitation areas that are shown in Tables 2 and 3 the conclusion for the delimitation of the proposed SPA is the following: delimitation of the SPA in the breeding and feeding areas of the designation and delimitation species. The international ornithological importance of the studied area is supported by the presence of a significant breeding population of Audouinii s Gull (Larus audouinii). The attached Map 3 (scale 1:100.000) depicts the boundaries of the proposed Special Protection Area. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 14

The proposed SPA boundaries have been designed so as to include all critical habitats of the selection species during for all the seasons that the area is utilised. Additionally and in accordance with the specifications for the delimitation of SPAs (see Dimalexis A., E. Bourdakis and E. Hadjicharalambous 2004) all habitats of delimitation species have also been included in the proposed SPA. Specifically, Audouino s Gull was the key species that generally shaped the proposed boundaries, which include all known localities where it has been observed to nest so far. The proposed SPA boundaries were drawn on the closest possible precision based on the available black and white military maps using natural landlines and landmarks (coastline, rivers, crescents) or other landscape characteristics (roads, trails) of the area (see Dimalexis A., E. Bourdakis and H. Hadjicharalambous 2004). Villages, inhabited and agricultural areas were not included within the boundaries of the SPA, as long as they didn't form part of any critical habitat for priority species. The proposed limits of the SPA include the coastal marine zone (seaward extension of 0.5 nautical mile from coast) of the northern, eastern and southern part of Serifos Island, as well as the islets Serifopoula, Piperi, Vous and Garbia with their 0,5 n.m. seawards extensions. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 15

6. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Alivizatos, C.(compiler).1999. Important Bird Areas in Greece: 150. Serifos island. In: Bourdakis S. & Vareltzidou S. (compilers). Important Bird Areas in Greece Database. Hellenic Ornithological Society, BirdLife International. (Unpublished report). Bourdakis S. & Vareltzidou, S. 2000. Greece pp 261-333. In Heath, M. F. and Evans, M. I., eds. 2000. Important Bird Areas in Europe: Priority sites for conservation. 2: Southern Europe. Cambridge, UK: BirdLife International. BirdLife Conservation Series No. 8, p. 791. Dimalexis A., S. Xirouchakis, D. Portolou, P. Latsoudis, G. Karris, J. Fric, P. Georgiakakis, C. Barboutis, S. Bourdakis, M. Ivovic, T. Kominos, E. Kakalis, 2007. The status of Eleonora s Falcon (Falco eleonorae) in Greece. Journal of Ornithology, 149:1, pp 23-30. Magioris, S. N. 1994. The avifauna of the Cyclades. Hellenic Zoological Archives 2: 1 16. Magioris, S. N. and Sfenthourakis, S. 1994. Some aspects on the avifauna on the uninhabited islets of Greece. Bios (Macedonia, Greece) 2, 289--294. Simberloff, D. 1986. Analysis of presence/absence data for islands: passerine birds of the Cyclades. 3e Congres International sur la Zoogeographie et Ecologie de!α Grece et des Regions Avoisinantes. Patras, 1984. Biol. gallo-hellen. 12: 43-68. Watson, G. E. 1964. Ecology and evolution of passerine birds on the islands of the Aegean Sea. New Haven, USA: Yale University (Ph.D. thesis). Δημαλέξης Α., E. Μπουρδάκης και Έλενα Χατζηχαραλάμπους. 2004. Προδιαγραφές Ζωνών Ειδικής Προστασίας. ΥΠΕΧΩΔΕ, Αθήνα και Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων (ΕΚΒΥ), Θέρμη. 117 σελ. + i παράρτημα. Ζαλίδης, Γ και Α. Μαντζαβέλας (Συντ.). 1994. Απογραφή των ελληνικών υγροτόπων ως φυσικών πόρων (πρώτη προσέγγιση). ΕΚΒΥ. Κατσαδωράκης Γ. και Κ. Παραγκαμιάν. 2007. Απογραφή των υγροτόπων των νησιών του Αιγαίου: Ταυτότητα, οικολογική κατάσταση και απειλές. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση WWF Ελλάς, Αθήνα, σσ 392. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 16

Καζαντζίδης, Σ. και Σ. Βαρελτζίδου (συντάκτες). 2001. Ορνιθολογικά Στοιχεία για το Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων της υποψήφιας ΖΕΠ «Νήσος Σέριφος» με κωδικό ΣΠΠΕ GR150. ΕΟΕ: Παραδοτέο Προγράμματος «Άμεσες ενέργειες για την προστασία έξη ειδών αρπακτικών» - ΥΠΕΧΩΔΕ, Δ/νση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού, ΤΔΦΠ. ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 17

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ ANNEXES ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 18

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1: ΠΙΝΑΚΕΣ Πίνακας Ι. Αξιολόγηση των ειδών χαρακτηρισμού και ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 19

Πίνακας Ι. Αξιολόγηση των ειδών χαρακτηρισμού και για την περιοχή «GR150 Νήσος Σέριφος» AA Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης παγκος. απειλ. ειδ. αναπαραγ. πληθ. Ε.Ε Ε.Ε. 25 αναπαρ. πληθ. 20 000 άτ υδροβια ή 10 000 ζ Θαλασσοπ 5 000 πελαργ 3 000 αρπακτ 3 000 γεραν 500 000 στρ 5 σημ περ γεωγ περ > εθ πλ ή >0,1 βιογ πληθ αναπ. πληθ. Ελλάδας Ελλάδας Res (p) Br (p) W in Sta ge Κριτ. 1 (C1) (αναπαραγω γή) (διαχείμαση) (αναπαραγωγή) 2 Gavia arctica 140 10.000 83 Υ 1 4 Tachybaptus ruficollis P 990 3.400 720 Υ 15 5 Podiceps cristatus 3.000 10.000 2.400 Υ 8 Κριτ. 4 (C4) Κριτ. 5 (C5) Κριτ. 6 (C6) 6 Podiceps grisegena 320 1.000 44 Υ 8 Podiceps nigricollis 530 2.800 700 Υ 1 9 Calonectris diomedea P? P 2.600 Θ 50 50 10 Puffinus yelkouan P? P 20/60 ind 120 950 Θ 13 40 11 Hydrobates pelagicus 1.300 350 Θ 1 1 13 Phalacrocorax carbo P 3.100 1.450 4.200 Υ 43 14 Phalacrocorax aristotelis 26 460 300 30 Υ 10 10 15 15 Phalacrocorax pygmeus 20 /----- 14 400 350 Υ 8 8 345 16 Pelecanus onocrotalus 1 270 1 Υ 3 3 1 17 Pelecanus crispus 10/30 ind 5 30 9 Υ 12 12 9 18 Botaurus stellaris P 79 900 Υ 1 1 19 Ixobrychus minutus 94 2.200 Υ 6 6 20 Nycticorax nycticorax P 230 1.200 Υ 15 15 21 Ardeolla ralloides P 22 600 Υ 5 5 24 Egretta garzetta P 390 580 Υ 21 21 100 25 Casmerodius albus 25 470 Υ 1 1 13 ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 20

AA Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης παγκος. απειλ. ειδ. αναπαραγ. πληθ. Ε.Ε Ε.Ε. 25 αναπαρ. πληθ. 20 000 άτ υδροβια ή 10 000 ζ Θαλασσοπ 5 000 πελαργ 3 000 αρπακτ 3 000 γεραν 500 000 στρ 5 σημ περ γεωγ περ > εθ πλ ή >0,1 βιογ πληθ αναπ. πληθ. Ελλάδας Ελλάδας Res (p) Br (p) W in Sta ge Κριτ. 1 (C1) (αναπαραγω γή) (διαχείμαση) (αναπαραγωγή) 26 Ardea cinerea P 2.100 2.200 860 Υ 6 Κριτ. 4 (C4) Κριτ. 5 (C5) Κριτ. 6 (C6) 27 Ardea purpurea 78 2.200 Υ 1 1 28 Ciconia nigra 42 250 Υ Π 1 1 29 Ciconia ciconia 1.000 4.000 Υ Π 22 22 30 Plegadis falcinellus P 6 530 Υ 1 1 31 Platalea leucorodia 34 120 Υ 2 2 3 32 Phoenicopterus ruber 410 2.900 660 Υ 58 33 Cygnus olor 860 450 2.600 Υ 1 37 Anser albifrons 620 ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 5300 / 250 11.000 Υ 33 38 Anser erythropus 15 ind 110 1 Υ 1 39 Anser anser 1.200 250/ 850 3.900 Υ 1 41 Branta ruficollis 60 ind. / regular presence 880 23 Υ 23 42 Tadorna ferruginea 1 200 2 Υ 1 1 2 43 Tadorna tadorna 420 750 1.800 Υ 1 44 Anas penelope 3.000 3.000 17.000 Υ 500 45 Anas strepera 600 1.100 900 Υ 1 46 Anas crecca 9.200 10.600 7.300 Υ 47 Anas platyrhynchos 33.000 20.000 37.000 Υ 1 48 Anas acuta 3.200 10.000 1.200 Υ 49 Anas querquedula 3.900 20.000 Υ 0 51 Anas clypeata 1.700 4.500 2.000 Υ 53 Netta rufina 270 320 840 Υ 0 21

AA Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης παγκος. απειλ. ειδ. αναπαραγ. πληθ. Ε.Ε Ε.Ε. 25 αναπαρ. πληθ. 20 000 άτ υδροβια ή 10 000 ζ Θαλασσοπ 5 000 πελαργ 3 000 αρπακτ 3 000 γεραν 500 000 στρ 5 σημ περ γεωγ περ > εθ πλ ή >0,1 βιογ πληθ αναπ. πληθ. Ελλάδας Ελλάδας Res (p) Br (p) W in Sta ge Κριτ. 1 (C1) (αναπαραγω γή) (διαχείμαση) (αναπαραγωγή) 54 Aythya ferina 2.100 10.000 7.900 Υ 0 55 Aythya nyroca 20/60 ind 9 530 2 Υ 1 1 56 Aythya fuligula 7.300 7.000 12.000 Υ 57 Aythya marila 1.800 1.500 1.200 Υ 1 61 Melanitta fusca 850 10.000 / 15 Κριτ. 4 (C4) 1.400 Υ 62 Bucephala clangula 4.900 750 3.100 Υ 63 Mergelus albellus 13 350 110 Υ 1 64 Mergus serrator 590 500 890 Υ 3 65 Mergus merganser 470 1 1.500 Υ 1 66 Oxyura leucocephala regular presence Κριτ. 5 (C5) Κριτ. 6 (C6) 3 75 7 Υ 3 67 Pernis apivorus non br 1.100 Α 10 69 Milvus migrans P 300 Α 1 1 71 Haliaeetus albicilla 15 35 Α 1 1 72 Gypaetus barbatus 1 Α 1 1 73 Neophron percnopterus regular presence 16 Α 1 1 74 Gyps fulvus 180 Α 2 2 75 Aegypius monachus 5/15 ind 14 Α 1 1 76 Circaetus gallicus 54 Α 3 3 77 Circus aeruginosus P 290 Α 1 1 78 Circus cyaneus 110 Α 79 Circus macrourus 15 ind Α 80 Circus pygargus 94 Α 1 1 ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 22

AA Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης παγκος. απειλ. ειδ. αναπαραγ. πληθ. Ε.Ε Ε.Ε. 25 αναπαρ. πληθ. 20 000 άτ υδροβια ή 10 000 ζ Θαλασσοπ 5 000 πελαργ 3 000 αρπακτ 3 000 γεραν 500 000 στρ 5 σημ περ γεωγ περ > εθ πλ ή >0,1 βιογ πληθ αναπ. πληθ. Ελλάδας Ελλάδας Res (p) Br (p) W in Sta ge Κριτ. 1 (C1) (αναπαραγω γή) (διαχείμαση) (αναπαραγωγή) 83 Accipiter brevipes non br 10 Α 10 84 Buteo buteo P P 7.100 Α 30 Κριτ. 4 (C4) Κριτ. 5 (C5) Κριτ. 6 (C6) 85 Buteo rufinus P 2 Α 2 2 87 Aquila pomarina 70 Α 1 1 88 Aquila clanga 6 ind 1 Α 89 Aquila nipalensis 50 Α 90 Aquila heliaca 2/ 6 ind 1 Α 0 0 91 Aquila chrysaetos 41 Α 1 1 92 Hieraaetus pennatus P 27 Α 1 1 93 Hieraaetus fasciatus 9 Α 1 1 94 Pandion haliaetus 53 Α 95 Falco naumanni 20/60 ind 180 Α 26 26 97 Falco vespertinus 30 ind 9 Α 98 Falco columbarius 76 Α 1 100 Falco eleonorae 57 P 140 Α 124 124 101 Falco biarmicus 1 Α 1 1 102 Falco cherrug regular presence 2 Α 103 Falco peregrinus 74 Α 2 2 105 Bonasa bonasia 4.700 1 1 107 Tetrao urogallus 3.000 2 2 109 Alectoris graeca 200 70 70 113 Coturnix coturnix 28.000 20 116 Porzana porzana 84 10.000 Υ 0 0 117 Porzana parva P 170 10.000 Υ 1 1 119 Crex crex 20/60 ind 1.100 Υ ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 23

AA Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης παγκος. απειλ. ειδ. αναπαραγ. πληθ. Ε.Ε Ε.Ε. 25 αναπαρ. πληθ. 20 000 άτ υδροβια ή 10 000 ζ Θαλασσοπ 5 000 πελαργ 3 000 αρπακτ 3 000 γεραν 500 000 στρ 5 σημ περ γεωγ περ > εθ πλ ή >0,1 βιογ πληθ αναπ. πληθ. Ελλάδας Ελλάδας Res (p) Br (p) W in Sta ge Κριτ. 1 (C1) (αναπαραγω γή) (διαχείμαση) (αναπαραγωγή) 122 Fulica atra 13.000 20.000 25.000 Υ 20 127 Otis tarda 30 ind 25.000 ind 1 Κριτ. 4 (C4) Κριτ. 5 (C5) Κριτ. 6 (C6) 128 Haematopus ostralegus 3.000 10.200 8.400 Υ 1 129 Himantopus himantopus 200 340 Υ 10 10 130 Recurvirostra avosetta 300 470 410 Υ 3 3 20 131 Burhinus oedicnemus 390 380 Υ 7 7 133 Glareola pratincola 55 240 Υ 6 6 135 Charadrius dubius P 1.100 2.400 Υ 30 136 Charadrius hiaticula 1.200 730 620 Υ 1 137 Charadrius alexandrinus 110 410 Υ 10 10 17 138 Charadrius leschenaultii 10 Υ 142 Pluvialis apricaria 1.300 8.000 8.200 Υ 5 143 Pluvialis squatarola 21 2.500 1.200 Υ 5 144 Hoplopterus spinosus 1 1.000 Υ 1 1 147 Vanellus vanellus 17.000 20.000 28.000 Υ 1 148 Calidris canutus 150 3.400 4.700 Υ 1 149 Calidris alba 250 1400 / 1.200 470 Υ 150 Calidris minuta P 460 2.000 91 Υ 8 151 Calidris temminckii 850 600 1 Υ 154 Calidris ferruginea 7.400 1 Υ ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 24

AA Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης παγκος. απειλ. ειδ. αναπαραγ. πληθ. Ε.Ε Ε.Ε. 25 αναπαρ. πληθ. 20 000 άτ υδροβια ή 10 000 ζ Θαλασσοπ 5 000 πελαργ 3 000 αρπακτ 3 000 γεραν 500 000 στρ 5 σημ περ γεωγ περ > εθ πλ ή >0,1 βιογ πληθ αναπ. πληθ. Ελλάδας Ελλάδας Res (p) Br (p) W in Sta ge Κριτ. 1 (C1) (αναπαραγω γή) (διαχείμαση) (αναπαραγωγή) Κριτ. 4 (C4) Κριτ. 5 (C5) Κριτ. 6 (C6) 156 Calidris alpina 3.000 13.300 13.000 Υ 157 Limicola falcinellus 92 630 Υ 158 Philomachus pugnax P 510 Υ 1 159 Lymnocryptes minimus 180 120 Υ 1 160 Gallinago gallinago P 9.300 20.000 3.100 Υ 163 Scolopax rusticola 18.000 20.000 4.900 Υ 0 164 Limosa limosa 30 ind 990 1.300 640 Υ 165 Limosa lapponica 1 1.200 1.200 Υ 1 166 Numenius phaeopus 1.600 2.300 Υ 167 Numenius tenuirostris regular presence 1 Υ 168 Numenius arquata 2.200 42.000 4.200 Υ 169 Tringa erythropus 190 1.000 14 Υ 1 170 Tringa totanus 2.800 3.400 1.800 Υ 4 171 Tringa stagnatilis 120 370 Υ 172 Tringa nebularia P 750 3.100 26 Υ 1 174 Tringa ochropus 3.300 14.500 37 Υ 5 175 Tringa glareola P 2.500 20.000 Υ 177 Actitis hypoleucos P 7.200 16 Υ 1 179 Arenaria interpres 340 1.000 800 Υ 1 187 Larus melanocephalus 75 8.400 Υ 7 7 10 ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 25

AA Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης παγκος. απειλ. ειδ. αναπαραγ. πληθ. Ε.Ε Ε.Ε. 25 αναπαρ. πληθ. 20 000 άτ υδροβια ή 10 000 ζ Θαλασσοπ 5 000 πελαργ 3 000 αρπακτ 3 000 γεραν 500 000 στρ 5 σημ περ γεωγ περ > εθ πλ ή >0,1 βιογ πληθ αναπ. πληθ. Ελλάδας Ελλάδας Res (p) Br (p) W in Sta ge Κριτ. 1 (C1) (αναπαραγω γή) (διαχείμαση) (αναπαραγωγή) 189 Larus minutus 120 1.000 Υ 1 190 Larus ridibundus 23.000 15.000 32.000 Υ 191 Larus genei 55 1.800 Υ 1 1 17 192 Larus audouinii 21 20/60 ind 180 580 Υ 7 7 2 193 Larus canus 5.900 10.000 9.100 Υ 194 Larus fuscus 3.000 1.900 1.300 Υ 1 200 Gelochelidon nilotica 38 270 Υ 2 2 201 Sterna caspia 15 65 Υ 203 Sterna sadvicensis 550 590 Υ 1 1 10 204 Sterna hirundo 2.360 1.900 Υ 13 13 207 Sterna albifrons 170 960 Υ 15 15 208 Chlidonias hybridus 79 1.000 Υ 1 1 209 Chlidonias niger 130 4.000 Υ 1 1 210 Chlidonias leucopterus 740 20.000 Υ Κριτ. 4 (C4) Κριτ. 5 (C5) Κριτ. 6 (C6) 214 Columba oenas 4.800 10 215 Columba palumbus 90.000 50 217 Streptopelia turtur P 35.000 100 220 Clamator glandarius 580 1 223 Otus scops 2.100 50 224 Bubo bubo 91 2 2 229 Asio flammeus 52 0 0 231 Caprimulgus europaeus 1.900 100 100 232 Apus apus P P 69.000 500 234 Apus melba P P 1.400 10 ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 26

AA Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης παγκος. απειλ. ειδ. αναπαραγ. πληθ. Ε.Ε Ε.Ε. 25 αναπαρ. πληθ. 20 000 άτ υδροβια ή 10 000 ζ Θαλασσοπ 5 000 πελαργ 3 000 αρπακτ 3 000 γεραν 500 000 στρ 5 σημ περ γεωγ περ > εθ πλ ή >0,1 βιογ πληθ αναπ. πληθ. Ελλάδας Res (p) Br (p) W in Sta ge Κριτ. 1 (C1) (αναπαραγω γή) (διαχείμαση) (αναπαραγωγή) 237 Alcedo atthis 390 5 5 240 Merops apiaster P 4.800 20 241 Coracias garrulus 10 48 2 2 243 Jynx torquilla 5.800 1 244 Picus canus 350 1 1 246 Dryocopus martius 1.300 10 10 248 Dendrocopos syriacus 300 100 100 249 Dendrocopos medius 780 100 100 250 Dendrocopos leucotos 77 5 5 252 Picoides tridactylus 260 1 1 254 Melanocorypha calandra 10.000 Σ 30 30 258 Calandrella brachydactyla P 22.000 Σ 200 200 260 Lullula arborea 8.600 Σ 50 50 261 Alauda arvensis 400.000 Σ 20 Κριτ. 4 (C4) Κριτ. 5 (C5) Κριτ. 6 (C6) 263 Riparia riparia 54.000 Σ 100 265 Hirundo rustica P 160.000 Σ 500 267 Delichon urbica P 99.000 Σ 500 269 Anthus campestris P 46.000 Σ 50 50 274 Motacilla flava P 79.000 Σ 100 290 Phoenicurus phoenicurus P 68.000 Σ 20 294 Oenanthe isabellina 21.000 Σ 1 297 Oenanthe hispanica P P 14.000 Σ 500 302 Monticola saxatilis 1.000 Σ 100 305 Turdus torquatus 3.100 Σ 1 ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία Ελλάδας 27

AA Πιν. Ι Επιστημονική ονομασία Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης παγκος. απειλ. ειδ. αναπαραγ. πληθ. Ε.Ε Ε.Ε. 25 αναπαρ. πληθ. 20 000 άτ υδροβια ή 10 000 ζ Θαλασσοπ 5 000 πελαργ 3 000 αρπακτ 3 000 γεραν 500 000 στρ 5 σημ περ γεωγ περ > εθ πλ ή >0,1 βιογ πληθ αναπ. πληθ. Ελλάδας 317 Acrocephalus melanopogon Res (p) Br (p) W in Sta ge Κριτ. 1 (C1) (αναπαραγω γή) (διαχείμαση) (αναπαραγωγή) Κριτ. 4 (C4) Κριτ. 5 (C5) Κριτ. 6 (C6) 130 Σ 1 1 324 Hippolais pallida P 33.000 Σ 500 326 Hippolais olivetorum 30 Σ 11 30 334 Sylvia rueppelli 30 Σ 30 30 335 Sylvia hortensis 1.700 Σ 50 336 Sylvia nisoria 820 Σ 1 1 351 Muscicapa striata P 140.000 Σ 100 352 Ficedula parva 1.200 Σ 1 1 353 Ficedula semitorquata 20 10 Σ 10 10 354 Ficedula albicollis 1.500 Σ 365 Sitta krueperi 20 1 Σ 5 5 372 Oriolus oriolus 34.000 Σ 200 374 Lanius collurio 15.000 Σ 100 100 375 Lanius minor 65 Σ 20 20 376 Lanius excubitor 2.500 Σ 377 Lanius senator P 4.800 Σ 100 378 Lanius nubicus 45 Σ 5 5 383 Pyrrhocorax pyrrhocorax 150 Σ 11 11 392 Passer hispaniolensis P 28.000 Σ 2.000 414 Emberiza cineracea 10/30 ind 1 Σ 1 1 415 Emberiza hortulana 4.300 Σ 200 200 416 Emberiza caesia P P 130 Σ 50 50 421 Emberiza melanocephala P 28.000 Σ 300 ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία Ελλάδας 28

Υπόμνημα (Explanations): Ειδικότερες επεξηγήσεις σχετικά με τα πληθυσμιακά όρια και τα κριτήρια που αναφέρονται στον πίνακα, υπάρχουν στις Προδιαγραφές Ζωνών Ειδικής Προστασίας της Φάσης Β του έργου (βλ. Δημαλέξης Α., E. Μπουρδάκης και Έλενα Χατζηχαραλάμπους 2004). AA Πιν.Ι: Αύξων αριθμός του Πίνακα Ι. «Κατάλογος των ειδών που απαντούν στην Ελλάδα, καθεστώς παρουσίας τους και κατηγοριοποίηση με βάση την Οδηγία των πτηνών», σύμφωνα με τις Προδιαγραφές Ζωνών Ειδικής Προστασίας της Φάσης Β του έργου (βλ. Δημαλέξης Α., E. Μπουρδάκης και Έλενα Χατζηχαραλάμπους 2004). Επιστημονική ονομασία (Scientific name): Με έντονα στοιχεία (Bold) φαίνονται τα είδη που χρησιμοποιούνται για το χαρακτηρισμό ΖΕΠ ενώ με κανονικά στοιχεία φαίνονται τα είδη (Selection species are indicated in bold Delimitation species are indicated in normal). Καθεστώς παρουσίας στην περιοχή μελέτης: Όπως αναφέρονται στο Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων (βλέπε European Commission 1995 Standard Data Form) Res: βρίσκεται στον τόπο καθ όλη τη διάρκεια του έτους Br: χρησιμοποιεί τον τόπο για να φωλιάζει και να ανατρέφει τους νεοσσούς Win: το είδος χρησιμοποιεί τον τόπο κατά τη διάρκεια του χειμώνα Stage: τόπος που χρησιμοποιείται στη μετανάστευση ή για την πτερόρροια εκτός των περιοχών αναπαραγωγής 4: Υ: είδος που περιλαμβάνεται στα μεταναστευτικά υδρόβια είδη (migratory water birds) Θ: είδος που περιλαμβάνεται στα αποδημητικά θαλασσοπούλια (migratory sea birds) 5: Π: Πελαργοί (Ciconiidae), Α: Aρπακτικά (Accipitridae), Γ: Γερανοί (Gruidae), Σ: Στρουθιόμορφα (Passeriformes) Κατά τον υπολογισμό του πληθυσμού λαμβάνονται υπόψη όλα τα είδη των μεταναστευτικών στρουθιόμορφων. Τα σκιασμένα κελιά δείχνουν το κριτήριο που πληροί κάθε είδος (Highlighted cells indicate the criteria fulfilled by a single species). ΗΜΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΑΣ Κοινοπραξία 29