χολή Ναυτικών Δοκίμων Εργαςτήριο Ναυτιλίασ και Θαλαςςίων Επιςτημών ΜΑΘΗΜΑ: ΓΕΝΙΚΙΚΗ ΝΑΤΣΙΛΙΑ - ΑΚΣΟΠΛΟΪΑ Καθηγητήσ Δρ. Α. Παλληκάρησ Μερκατορικόσ και Γνωμονικόσ χάρτησ Λοξοδρομικόσ και Ορθοδρομικόσ Πλούσ Δεκέμβριοσ 2018
Κατηγορίεσ παραδοςιακών έντυπων Ναυτικών Φαρτών - Ναυτικόσ Μερκατορικόσ Φάρτησ - Γνωμονικόσ Φάρτησ χεδίαςη και εκτέλεςη πλου μεγάλων αποςτάςεων με χρήςη έντυπων ναυτικών χαρτών ΒΑΙΚΕ ΑΡΦΕ: Η ςχεδίαςη του λοξοδρομικού πλου (πλουσ με ςταθερή πορεία) γίνεται ςτο μερκατορικό ναυτικό χάρτη (χάρτη μερκατορικήσ προβολήσ) με την αξιοποίηςη τησ βαςικήσ του ιδιότητασ να απεικονίζει τη λοξοδρομία με ευθεία γραμμή Η ςχεδίαςη του ορθοδρομικού πλου (πλουσ ελάχιςτησ διαδρομήσ) γίνεται ςτο γνωμονικό ναυτικό χάρτη (χάρτη γνωμονικήσ προβολήσ) με την αξιοποίηςη τησ βαςικήσ του ιδιότητασ να απεικονίζει τη ορθοδρομία με ευθεία γραμμή
Λοξοδρομία και Ορθοδρομία Λοξοδρομία (ρυμβοειδήσ γραμμή) Ορθοδρομία (τόξο μεγίςτου κύκλου)
ΑΠΕΙΚΟΝΗΗ ΟΡΘΟΔΡΟΜΙΑ ΚΑΙ ΛΟΞΟΔΡΟΜΙΑ ΣΗ ΥΑΙΡΑ ΚΑΙ ΣΟ ΜΕΡΚΑΣΟΡΙΚΟ ΦΑΡΣΗ α. Απεικόνιςη ορθοδρομίασ και λοξοδρομίασ ςτη ςφαίρα β. Απεικόνιςη ορθοδρομίασ και λοξοδρομίασ ςτο μερκατορικό χάρτη Πηγή: Παλληκάρησ Α. Βελτιωμένεσ Μέθοδοι Επίλυςησ Προβλημάτων Ναυςιπλοΐασ, Ναυςίβιοσ Χώρα Τεύχοσ 3/2010. http://www.hna.gr/~hydronav/pallikaris/palikaris_nausivios_2010.pdf
ΛΟΞΟΔΡΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΡΟΜΙΚΟ ΠΛΟΤ ΛΟΞΟΔΡΟΜΙΚΟ ΠΛΟΤ (πλουσ με ςταθερή πορεία) Πλεύςη με ςταθερή πορεία ΔΕΝ αντιςτοιχεί ςτη ςυντομότερη απόςταςη πλεύςεωσ πειροειδήσ καμπύλη που τέμνει με την ίδια γωνία όλουσ τουσ μεςημβρινούσ (ςταθερή πορεία) ΟΡΘΟΔΡΟΜΙΚΟ ΠΛΟΤ (πλουσ ελάχιςτησ διαδρομήσ) ΕΙΝΑΙ η ςυντομότερη απόςταςη πλεύςεωσ Πλεύςη με μεταβαλλόμενη πορεία Σόξο μεγίςτου κύκλου που τέμνει τουσ μεςημβρινούσ με διαφορετική γωνία (μεταβαλλόμενη πορεία)
ΑΠΕΙΚΟΝΗΗ ΟΡΘΟΔΡΟΜΙΚΟΤ ΠΛΟΤ Ε ΜΕΡΚΑΣΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΓΝΩΜΟΝΙΚΟ ΦΑΡΣΗ το μερκατορικό χάρτη το δρομολόγιο του ορθοδρομικού πλου απεικονίζεται ωσ καμπύλη γραμμή η οποία προςεγγίζεται ικανοποιητικά με διαδοχικέσ λοξοδρομικέσ πλεύςεισ (τεθλαςμένη γραμμή) το γνωμονικό χάρτη το δρομολόγιο του ορθοδρομικού πλου ςχεδιάζεται με ευθεία γραμμή Πηγή: Παλληκάρης Α. Βεληιωμένες Μέθοδοι Επίλσζης Προβλημάηων Νασζιπλοΐας, Νασσίβιος Χώρα Τεύτος 3/2010. https://www.researchgate.net/publication/318711134_improved_methods_for_solving_fundamental_navigational_problems_in_greek
Απεηθόληζε ινμνδξνκίαο ζηε ζθαίξα θαη ζην κεξθαηνξηθό ράξηε Α. Απεηθόληζε ηνπ ινμνδξνκηθνύ πινπ ζηε ζθαίξα Σηελ ζθαίξα θαη ζην Ειιεηςνεηδέο εθ Πεξηζηξνθήο ε γξακκή πνπ απεηθνλίδεη ην δξνκνιόγην ηνπ ινμνδξνκηθνύ πινπ είλαη κία κε επίπεδε θακπύιε γξακκή κε κεηαβαιιόκελε θακππιόηεηα θαη ζηξέςε, ε νπνία ηέκλεη όινπο ηνπο κεζεκβξηλνύο κε ζηαζεξή γσλία Β. Απεηθόληζε ηνπ ινμνδξνκηθνύ πινπ ζην κεξθαηνξηθό ράξηε Σην κεξθαηνξηθό ράξηε ε γξακκή πνπ απεηθνλίδεη ην δξνκνιόγην ηνπ ινμνδξνκηθνύ πινπ, είλαη ε επζεία γξακκή, ε νπνία δηέξρεηαη από ην ζεκείν αλαρώξεζεο Α θαη ην ζεκείν πξννξηζκνύ Β. Πηγή: Παλληκάρης Α. Βεληιωμένες Μέθοδοι Επίλσζης Προβλημάηων Νασζιπλοΐας, Νασσίβιος Χώρα Τεύτος 3/2010. http://www.hna.gr/~hydronav/pallikaris/palikaris_nausivios_2010.pdf
Σρεδίαζε Λνμνδξνκηθνύ πινπ ζην Μεξθαηνξηθό ράξηε Σην κεξθαηνξηθό ράξηε ην δξνκνιόγην ηνπ ινμνδξνκηθνύ πινπ ζρεδηάδεηαη κε επζεία γξακκή
χεδίαςη Ορθοδρομικού πλου ςτο Γνωμονικό χάρτη Στο Γνωμονικό χάρτη το δρομολόγιο του Ορθοδρομικού πλου ςχεδιάζεται με ευθεία γραμμή Πηγή: Παλληκάρησ Α. Βελτιωμένεσ Μέθοδοι Επίλυςησ Προβλημάτων Ναυςιπλοΐασ, Ναυςίβιοσ Χώρα Τεύχοσ 3/2010. http://www.hna.gr/~hydronav/pallikaris/palikaris_nausivios_2010.pdf
Σρεδίαζε Οξζνδξνκηθνύ πινπ ζην Μεξθαηνξηθό ράξηε Σην κεξθαηνξηθό ράξηε ην δξνκνιόγην ηνπ νξζνδξνκηθνύ πινπ πξνζεγγίδεηαη ηθαλνπνηεηηθά κε δηαδνρηθέο ινμνδξνκηθέο πιεύζεηο (ηεζιαζκέλε γξακκή) Η ράξαμε ηνπ δξνκνινγίνπ ηνπ νξζνδξνκηθνύ πινπ ζην κεξθαηνξηθό λαπηηθό ράξηε γίλεηαη ωο εμήο: 1. Αξρηθά ζρεδηάδεηαη ζην γλωκνληθό ράξηε ην δξνκνιόγην ηνπ νξζνδξνκηθνύ πινπ κε ην επζύγξακκν ηκήκα πνπ ζπλδέεη ην ζεκείν αλαρώξεζεο Α κε ην ζεκείν πξννξηζκνύ Β (βι ζρήκα πξνεγνύκελεο δηαθάλεηαο). 2. Πξνζδηνξίδνληαη επί ηνπ γλωκνληθνύ ράξηε νη γεωγξαθηθέο ζπληεηαγκέλεο νξηζκέλωλ ελδηάκεζωλ ζεκείωλ ηνπ νξζνδξνκηθνύ πινπ, ζπλήζωο ζηα ζεκεία ηνκήο ηνπ επζύγξακκνπ ηκήκαηνο ηνπ νξζνδξνκηθνύ πινπ κε επηιεγκέλνπο κεζεκβξηλνύο. 3. Γίλεηαη κεηαθνξά ηνπ δξνκνινγίνπ ηνπ νξζνδξνκηθνύ πινπ από ην γλωκνληθό ζην κεξθαηνξηθό ράξηε. Η κεηαθνξά απηή πξαγκαηνπνηείηαη κε ηε κέηξεζε επί ηνπ γλωκνληθνύ ράξηε ηωλ ζπληεηαγκέλωλ νξηζκέλωλ ζεκείωλ ηνκήο Ε 1, Ε 2, Ε 3, ηνπ δξνκνινγίνπ ηνπ νξζνδξνκηθνύ πινπ κε επηιεγκέλνπο κεζεκβξηλνύο, ή/θαη παξαιιήινπο πιάηνπο θαη ζηε ζπλέρεηα κε ηελ ππνηύπωζε ηωλ ζεκείωλ απηώλ ζην κεξθαηνξηθό ράξηε. 4. Τα ζεκεία πνπ ππνηππώλνληαη ζην κεξθαηνξηθό ράξηε ζπλδένληαη κε επζύγξακκα ηκήκαηα, ηα νπνία αληηπξνζωπεύνπλ ινμνδξνκηθνύο πιόεο, θαη κε ηνλ ηξόπν απηό ν νξζνδξνκηθόο πινπο πξνζεγγίδεηαη ηθαλνπνηεηηθά κε κία ζεηξά δηαδνρηθώλ ινμνδξνκηθώλ πιεύζεωλ ζην κεξθαηνξηθό ράξηε. Η πξνζέγγηζε απηή είλαη πνιύ ηθαλνπνηεηηθή, όηαλ νη απνζηάζεηο ηωλ ελδηάκεζωλ ζεκείωλ δελ είλαη κεγαιύηεξεο από 150 λ.κ. Πηγή: Παλληκάρης Α. Βεληιωμένες Μέθοδοι Επίλσζης Προβλημάηων Νασζιπλοΐας, Νασσίβιος Χώρα Τεύτος 3/2010. https://www.researchgate.net/publication/318711134_improved_methods_for_solving_fundamental_navigational_problems_in_greek
Αριςτερή εικόνα: Μερκατορικόσ χάρτησ Ατλαντικού-Ινδικού Ωκεανού Κάτω εικόνα: Γνωμονικόσ χάρτησ Ατλαντικού-Ινδικού Ωκεανού (ιςημερινή γνωμονινική προβολή)
Αριςτερή εικόνα: Μερκατορικόσ χάρτησ Ατλαντικού-Ινδικού Ωκεανού Κάτω εικόνα: Γνωμονικόσ χάρτησ Ατλαντικού-Ινδικού Ωκεανού (πλάγια γνωμονινική προβολή ςε φ ο =40 ο )
Αξηζηεξή εηθόλα: Μεξθαηνξηθόο ράξηεο Αηιαληηθνύ-Ιλδηθνύ Ωθεαλνύ Κάηω εηθόλα: Γλωκνληθόο ράξηεο Αηιαληηθνύ-Μεζνγείνπ (πνιηθή γλωκνληληθή πξνβνιή)