Βιώσιµη Κινητικότητα : Προς µια περιβαλλοντικά συµβατή µετακίνηση στις αστικές περιοχές µας Η πρώτη Ελληνική εφαρµογή στη Θεσσαλονίκη Θεσσαλονίκη, 24 Μαΐου 2012 Βιώσιµη Κινητικότητα στη Θεσσαλονίκη: Ο σηµερινός και µελλοντικός ρόλος του Σ.Α.Σ.Θ. Παναγιώτης Παπαϊωάννου Καθηγητής Τµήµατος Πολιτικών Μηχανικών Α.Π.Θ. Πρόεδρος Συµβουλίου Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης
Βιώσιµη Κινητικότητα [1/2] Κινητικότητα η οποία ικανοποιεί τις ανάγκες της κοινωνίας σε ότι αφορά την ελεύθερη µετακίνηση, τη προσβασιµότητα, την επικοινωνία, το εµπόριο και την δηµιουργία σχέσεων, χωρίς να θυσιάζονται θεµελιώδεις ανθρώπινες και οικολογικές αξίες στο παρόν και στο µέλλον [World Business Council for Sustainable Development] Κινητικότητα που δεν δηµιουργεί απειλές για τη δηµόσια υγεία ή τα οικοσυστήµατα και εξασφαλίζει τις ανάγκες µετακίνησης χωρίς την κατανάλωση πόρων η υποκατάσταση των οποίων ή η επαναδηµιουργία τους κοστίζει περισσότερο [OECD]
Βιώσιµη Κινητικότητα [2/2] Βιώσιµη Κινητικότητα είναι η µετακίνηση ανθρώπων, αγαθών και η διάχυση πληροφοριών κατά τρόπο που να επιτυγχάνεται η µείωση των επιπτώσεων στο περιβάλλον, στην οικονοµία και στην κοινωνία [New Zealand Ministry for the Environment]
Οι µετακινήσεις στη Θεσσαλονίκη Μέσο Ηµερήσιες Μετακινήσεις προσώπων Καταγραφή 1999 ~ 1.650.000 Εκτίµηση 2010 ~2.400.000 Επιβατικό Όχηµα 44% 52-58% Λεωφορεία ΟΑΣΘ 27% 18-21% Ιδιωτικά Λεωφορεία 3% 2-4% Ταξί 7% 3-6% Μηχανοκίνητα ίκυκλα 6% 6-10% Πεζή 12% 9-10%
Οι ηµόσιες Συγκοινωνίες στη Θεσσαλονίκη (ΟΑΣΘ) Στοιχεία 2010 Τιµή Επιβιβάσεις το έτος 172.096.000 Επιβατική κίνηση ανά ηµέρα ~ 450.000 Συνολικό ετήσιο κόστος λειτουργίας (µε αποσβέσεις) ~ 171,242 εκ. Συνολικά έσοδα από εισιτήρια ~ 50.668, εκ. Λόγος εσόδων προς δαπάνες 30,0% Μέσος συντελεστής πληρότητας ~42% Προσφερόµενοέργο 43,437 εκ. vehklm
Εξέλιξη µεγεθών ΟΑΣΘ
Εξέλιξη οικονοµικών δεικτών ΟΑΣΘ [1/2]
Εξέλιξη οικονοµικών δεικτών ΟΑΣΘ [2/2]
Πόσο βιώσιµη είναι η Θεσσαλονίκη είκτης Τιµή Ποσοστό µετακινουµένων µε ΜΜΜ 22-24% απανώµενος χρόνος για µετακινήσεις ανά άτοµο τη µέρα 1,5 2,0 Μέσο µήκος διαδροµής ανά µετακίνηση µε ΙΧ ~ 6 χλµ Μέσο µήκος µετακίνησης µε ΑΣ ~ 4 χλµ Ποσοστό οχηµάτων κινούµενων µε ηλεκτρική ενέργεια ~ 0% Ποσοστό οχηµάτων κινούµενων µε φυσικό αέριο ~ 0% Ποσοστό δαπανώµενου εισοδήµατος για µετακινήσεις ~ 5%-12% είκτης ιδιοκτησίας ΙΧ οχηµάτων ~ 450/1000 Μέση ταχύτητα κίνησης 14 χλµ/ h Μέση ταχύτητα κίνησης ΜΜΜ 12 χλµ/ h Μέση πλήρωσης ΙΧ 1,2
Βιώσιµη Κινητικότητα και Οικονοµική Κρίση Σηµαντικές αλλαγές στη καθηµερινότητα των πολιτών και στη συµπεριφορά τους σε ότι αφορά τις µετακινήσεις Μείωση κινητικότητας Μικρότερη χρήση ΙΧ οχηµάτων (~20%) Αύξηση (όχι µεγάλη) χρήσης ΑΣ Ποιοτική υποβάθµιση των οχηµάτων και του προσφερόµενου επιπέδου εξυπηρέτησης των ΜΜΜ Αύξηση εισιτηριοαποφυγής
Οι δυνατότητες του ΣΑΣΘ σήµερα (βάσει των αρµοδιοτήτων του) Σχεδιασµός δικτύου ΑΣ Εποπτεία φορέων εκτέλεσης συγκ. έργου Βελτίωση εξυπηρέτησης επιβατικού κοινού Έλεγχος σύµβασης ΟΑΣΘ µε Κεντρ. Κυβέρνηση Αδειοδότηση ηµοτικών Συγκοινωνιών Χάραξη πολιτικής και στρατηγικής Συµµετοχή σε κοινές δράσεις τοπικής εµβέλειας Μελέτη και καθορισµός ΕΛΛ
Αντικειµενικοί Περιορισµοί Ανυπαρξία κατάλληλης δοµής, πόρων και σε ότι αφορά το ΣΑΣΘ Ασαφής διάκριση αρµοδιοτήτων στην ιεραρχία Κυβέρνηση ΣΑΣΘ ΟΑΣΘ και επικαλύψεις µε άλλους θεσµικούς φορείς Μη δυνατότητα πρακτικά αύξησης του στόλου του ΟΑΣΘ για βελτίωση της ΑΣ Μη δυνατότητα χρήσης οχηµάτων τρίτων (πχ ΟΤΑ) Μειωµένη συµµετοχή των τοπικών φορέων Αδυναµία αυτοτελούς ανάληψης έργων ΕΣΠΑ
Ο ρόλος του ΣΑΣΘ στην προώθηση της Βιώσιµης Κινητικότητας Συµµετοχή στον σχεδιασµό και στην ωρίµανση των µέσων σταθερής τροχιάς Προσπάθεια επανασχεδιασµού του δικτύου των λεωφορειακών γραµµών Εισαγωγή της έννοιας της ποιότητας στις ΑΣ Ανάληψη πρωτοβουλιών µε τη συµµετοχή του σε εθνικά και ευρωπαϊκά έργα Ενηµέρωση ευαισθητοποίηση πολιτών
Συµµετοχή ΣΑΣΘ σε εθνικά και ευρωπαϊκά έργα [1/3] Ευφυές Σύστηµα ιαχείρισης της Αστικής Κινητικότητας στην πόλη της Θεσσαλονίκης ATTAC (Attractive Urban Transport for Accessible Cities), SEE Programme ιερεύνηση Εισαγωγής έξυπνου εισιτηρίου ιαµόρφωση Σχεδίου Βιώσιµης Αστικής Κινητικότητας µε έµφαση στις ΑΣ EPTA (European Public Transport Authorities), INTERREG IVC Μετεξέλιξη ΣΑΣΘ σε Ενιαίο µητροπολιτικό φορέα µεταφορών και µετακινήσεων
Συµµετοχή ΣΑΣΘ σε εθνικά και ευρωπαϊκά έργα [2/3] ECOTALE (External Costs of Transport and Land Equalization) Ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών για µείωση του εξωτερικού κόστους στις αστικές συγκοινωνίες CIVITAS CATALIST ιερεύνηση σκοπιµότητας εναλλακτικών ηλεκτροκίνητων µέσων σταθερής τροχιάς για τη σύνδεση του τερµατικού σταθµού του Μετρό στη Μίκρα µε το διεθνές αεροδρόµιο ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ της Θεσσαλονίκης Μέλος Γνωµοδοτικών ή Καθοδηγητικών Επιτροπών σε έργα που συµµετέχουν ΟΤΑ της Θεσσαλονίκης ή άλλοι τοπικοί θεσµικοί φορείς
Συµµετοχή ΣΑΣΘ σε εθνικά και ευρωπαϊκά έργα [3/3] Κέντρο Εξυπηρέτησης Μετακινουµένων (ΚΕΜ) του ήµου Καλαµαριάς Συνεργασία µε ήµο Καλαµαριάς, Ανατολική Αναπτυξιακή ΑΕ και ΙΜΕΤ/ΕΚΕΤΑ
Τι πρέπει να γίνει Συνολική και ενιαία αντιµετώπιση των µεταφορών και της κινητικότητα στην ευρύτερη περιοχή Θεσσαλονίκης Μετεξέλιξη του ΣΑΣΘ σε µητροπολιτικό φορέα µεταφορών και κινητικότητας µε τη συµµετοχή των τοπικών φορέων µε σαφείς και διευρυµένες αρµοδιότητες στα πρότυπα πετυχηµένων φορέων άλλων Ευρωπαϊκών χωρών ιαµόρφωση πολιτικής αστικών µεταφορών και στρατηγικός σχεδιασµός στη λογική της βιώσιµης κινητικότητας και όχι µόνο της παραγωγής δηµοσίων έργων
Και ακόµη Ανάγκη διαµόρφωσης θεσµικού πλαισίου σε εθνικό αλλά και σε Περιφερειακά επίπεδα για θέµατα βιώσιµης κινητικότητας (car pooling, car sharing, προνοµιακή στάθµευση κίνητρα σε επιχειρήσεις, ενσωµάτωση ιαχ. Κινητικότητας στον πολεοδοµικό σχεδιασµό, κ.α.) Συνεργασία φορέων για εξοικονόµηση πόρων και µεγιστοποίηση αποτελεσµατικότητας Συνεργασία δηµόσιων φορέων µε ιδιωτικό τοµέα για δηµιουργία οικονοµικά βιώσιµων σχηµάτων για υλοποίηση παρεµβάσεων στο αστικό περιβάλλον Εκπαίδευση και συνεχής κατάρτιση στελεχών φορέων Στόχευση ενεργειών στη ανάληψη δράσεων και εφαρµογή µέτρων
Αντί επιλόγου Προτιµείστε τα ΜΜΜ
Ευχαριστώ για την Προσοχή σας!!!