SHOCK
ΟΞΕΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΕΙΔΟΣ SHOCK ανάλογα με το αίτιο Εκτεταμένη ισχαιμία Πιθανή πτώση ΑΠ Πιθανώς ωχρά κρύα άκρα (ισχαιμία αγγειοσύσπαση) Πιθανώς ιδρώτες ταχυκαρδία (υπερέκκριση αδρεναλίνης)
ΚΥΡΙΕΣ ΜΟΡΦΕΣ SHOCK ΚΑΡΔΙΟΓΕΝΕΣ Ανεπάρκεια αντλίας Shock πνευμονικής εμβολής που μιμείται το καρδιογενές ΥΠΟΟΓΚΑΙΜΙΚΟ Μείωση ενεργού όγκου αίματος Το είδος του shock εξαρτάται από τον κύριο αιτιολογικό παράγοντα ωστόσο στην φάση ανάπτυξής του συμβάλουν λίγο ή περισσότερο και άλλοι παράγοντες ή επιπτώσεις επιπλοκών
ΕΙΔΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ SHOCK Σηπτικό Αναφυλακτικό Νευρογενές Τοξιναιμικό τοξικό shock
Πνεύμονες Πνευμονικές φλέβες Αριστερή καρδιά Πνευμονική αρτηρία Αρτηρίες Δεξιά καρδιά Φλέβες Μικροκυκλοφορία
ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΥ ΑΙΤΙΟ ΒΛΑΒΗ (π.χ. τραύμα απώλεια αίματος ) ΧΥΜΟΫΠΟΔΟΧΕΙΣ ΤΑΣΕΟΫΠΟΔΟΧΕΙΣ ΝΕΥΡΙΚΑ ΧYΜΙΚΑ ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΑ
ΥΠΟΘΑΛΑΜΟΣ ΑΔΕΝΟΫΠΟΦΥΣΗ ADH ACTH TSH ΣΠΛΑΧΝΙΚΑ ΝΕΥΡΑ ΝΕΥΡΟΫΠΟΦΥΣΗ ΦΛΟΙΟΣ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΩΝ ΘΥΡΕΟΕΙΔΗΣ ΜΥΕΛΟΣ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΩΝ ΕΚΚΡΙΣΗ ADH ΓΛΥΚΟΚΟΡΤΙΚΟΕΙΔΗ ΑΛΔΟΣΤΕΡΟΝΗ ΘΥΡΟΞΙΝΗ ΚΑΤΕΧΟΛΑΜΙΝΕΣ
ΑΙΤΙΑ ΚΑΡΔΙΟΓΕΝΟΥΣ SHOCK Έμφραγμα Αρρυθμία Επιπωματισμός Άλλα
ΜΕΙΩΣΗ ΟΓΚΟΥ (ΕΝΕΡΓΟΥ) ΑΙΜΑΤΟΣ Εξωτερική ή εσωτερική αιμορραγία Εξωτερική απώλεια υγρών όπως διάρροια αφυδάτωση (όπου συνήθως συνυπάρχουν και ηλεκτρολυτικές διαταραχές) εγκαύματα (απώλεια πλάσματος στις εγκαυματικές επιφάνειες) Αύξηση αγγειακού χώρου (εκτεταμένη αγγειοδιαστολή κυρίως στην μικροκυκλοφορία όπως σε αναφυλακτικό, σηπτικό και νευρογενές shock) Αυξημένη διϊδρωση υγρού προς τους ιστούς από αυξημένη διαπερατότητα του τοιχώματος μικρών αγγείων (σηπτικό αναφυλακτικό shock, βαρύ νεφρωτικό σύνδρομο, απώλεια πλάσματος σε ορογόνες κοιλότητες όπως σε περιτονίτιδα)
ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΟΡΓΑΝΩΝ ΣΤΟ SHOCK (βλάβες πολλαπλών οργάνων πολυοργανικό σύνδρομο) Πνεύμονες: ARDS αιμορραγία οίδημα Νεφροί: ισχαιμία > οξεία σωληναριακή νέκρωση > οξεία νεφρική ανεπάρκεια Καρδιά: ελάττωση ΚΛΟΑ Έντερο: ισχαιμία εμφράκτου απελευθέρωση ενδοτοξινών
Ήπαρ: κεντρολοβιακή νέκρωση Δέρμα: ελαττωμένη αιμάτωση, πιθανόν ψυχρό και ιδρωμένο Βλάβες άλλων οργάνων: (π.χ. νέκρωση μυελού επινεφριδίων ισχαιμία εγκεφάλου) Συχνά διάχυτη ενδαγγειακή πήξη
ΣΗΠΤΙΚΟ SHOCK Κατακλυσμιαία λοίμωξη κυρίως Gram μικρόβια Λιποπολυσακχαριδικές ενδοτοξίνες Πολύπλοκη παθογένεση Τελικά γενικευμένη αγγειοδιαστολή και αυξημένη διαπερατότητα στην μικροκυκλοφορία Μείωση ενεργού όγκου αίματος
Συχνά και διάχυτη ενδαγγειακή πήξη Ανάλογοι μηχανισμοί και στο τοξιναιμικό τοξικό shock Θερμό ξηρό δέρμα ταχυσφυγμία υπέρπνοια με πιθανή αναπνευστική αλκάλωση Ύποπτος για σηπτικό shock ο ασθενής με ρίγος, πυρετό και υπόταση
ΣΗΠΤΙΚΟ SHOCK Σημαντικοί παράγοντες αγγειοδιαστολής και αυξημένης αγγειακής διαπερατότητας Ισταμίνη Θρομβοξάνη Σεροτονίνη Προσταγλανδίνες TNF a IL 1a C3a C5a
ΝΕΥΡΟΓΕΝΕΣ SHOCK ΠΑΡΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟΥ Περιφερική και σπλαγχνική αγγειοδιαστολή (ανάλογος μηχανισμός στην ηλιοπληξία θερμοπληξία) Ερυθρότητα θερμότητα του δέρματος Βραδύς αδύναμος σφυγμός
ΝΕΥΡΟΓΕΝΕΣ SHOCK ΑΙΤΙΑ: υψηλή ραχιαία αναισθησία κακώσεις νωταίου μυελού, υπερβολική λήψη αγγειοδιασταλτικών, θανατηφόρος κατατονία του Stauder Ήπια παροδική μορφή θεωρείται η συνκοπή από έντονες συγκινησιακές καταστάσεις
ΑΝΑΦΥΛΑΚΤΙΚΟ SHOCK Είναι η βαρύτερη μορφή αναφυλακτικής αντίδρασης (υπερευαισθησία τύπου Ι) Γενικευμένη αγγειοδιαστολή στην μικροκυκλοφορία Απώλεια υγρών προς τους ιστούς από την αυξημένη διαπερατότητα των μικρών αγγείων οιδήματα Μπορεί να αναπτυχθεί ταχύτητα