ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΚΑΙ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΎΟΥ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΜΑΡΙΑ ΧΑΤΖΗΓΙΩΣΗ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ 45-ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟ, 57013 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2310 697243 6944 225355 xgiosi@otenet.gr Περίληψη Σκοπός αυτής της εργασίας είναι να παρουσιάσει τη χρήση των ηλεκτρονικών μέσων ως βασικό εργαλείο για τη βιωματική και διαθεματική μάθηση της ξένης γλώσσας, έτσι ώστε ο μαθητής να ξεπεράσει τα κλειστά όρια του βιβλίου, να διευρύνει τους ορίζοντες του και να αναπτύξει διαπολιτισμική συνείδηση. Η ανάλυση του ρόλου των ηλεκτρονικών μέσων στη διδασκαλία της γλώσσας, γίνεται σε θεωρητική αλλά και σε πρακτική βάση. Στο θεωρητικό μέρος γίνεται μία σύντομη παρουσίαση των πλεονεκτημάτων, αλλά και των μειονεκτημάτων της χρήσης του Υπολογιστή στη διαδικασία του μαθήματος. Στο πρακτικό μέρος της εργασίας παρουσιάζονται οι εφαρμογές της χρήσης του υπολογιστή ως μέσο μάθησης και παραδείγματα που εφαρμόστηκαν στο μάθημα, λαμβάνοντας υπόψη διδακτικά, παιδαγωγικά κι επικοινωνιακά κριτήρια και συγχρόνως γίνονται προτάσεις σχετικά με το πώς θα μπορούσαν αυτά να κάνουν το μάθημα των Γερμανικών πιο δημιουργικό και ενδιαφέρον για το μαθητή. Ομαδικές εργασίες σε μορφή poster, μία σχολική εφημερίδα, μια συλλογή κόμικς, ένα internet-project με θέμα Ένα ταξίδι στη Γερμανία, ένα etwinning project, είναι ορισμένες δραστηριότητες-παραδείγματα που πραγματοποιήθηκαν κατά τη σχολική χρονιά στο μάθημα των Γερμανικών με τη χρήση του υπολογιστή ως βασικό εργαλείο. Ακόμα είναι πολύ σημαντική η χρήση του υπολογιστή στο μάθημα ως οπτικοακουστικό μέσο κατά την εξάσκηση της ακουστικής και της προφορικής ικανότητας του μαθητή, αλλά και της κατανόησης αυθεντικών κειμένων. Κλείνοντας φτάνουμε στο συμπέρασμα, ότι τα ηλεκτρονικά μέσα αποτελούν αναμφισβήτητα σημαντικό διδακτικό εργαλείο, διότι με αυτό δίδεται η δυνατότητα στο μαθητή να μάθει τη γλώσσα βιωματικά και μέσα από την ομαδική δουλειά να χτίσει τις προϋποθέσεις της συνεργασίας και της "αυτόνομης μάθησης". Τέλος γίνεται το μάθημα πιο δημιουργικό και ευχάριστο. ηλεκτρονικός υπολογιστής, διαδίκτυο, ομαδικές εργασίες (Projekte) 1. Η χρήση ηλεκτρονικών μέσων στο μάθημα της ξένης γλώσσας: Ηλεκτρονικός Υπολογιστής Διαδίκτυο Η χρήση των ηλεκτρονικών μέσων στο μάθημα της ξένης γλώσσας αποκτά, σύμφωνα με την Möllering (2001: 52), όλο και μεγαλύτερη απήχηση, διότι η 1

ικανότητα τους καθιστά δυνατή την χρήση των πολυμέσων χωρίς προβλήματα. Πολλές σειρές διδακτικών βιβλίων προσφέρουν προγράμματα σε CD-ROM, τα οποία δίνουν τη δυνατότητα στο μαθητή να εξασκηθεί στη γραμματική, στην κατανόηση και εξάσκηση του γραπτού λόγου, αλλά και στην ακουστική κατανόηση και εξάσκηση της προφοράς μια που διαθέτουν κάρτες ήχου και εικόνας υψηλής τεχνολογίας. Ακόμα ο Η/Υ προσφέρει τη δυνατότητα στο μαθητή και στο δάσκαλο να φτιάξει μέσω προγραμμάτων δικό του υλικό για το μάθημα και να υλοποιήσει ομαδικές εργασίες, γεγονός που φέρνει καινούργια ποιότητα στη διδασκαλία και στη μάθηση της ξένης γλώσσας. Ιδιαίτερα σημαντική για το μάθημα είναι επίσης η χρήση του διαδικτύου, που, σύμφωνα με τους Jung/Riechert (1997:35), μπορεί να αξιοποιηθεί στο μάθημα ως μέσο πληροφόρησης κι επικοινωνίας, μια που αποτελεί μόνιμη πηγή επίκαιρων πληροφοριών. Με αυτό το εργαλείο μπορούν να υλοποιηθούν ομαδικές εργασίες (Projekte) κατά τις οποίες οι μαθητές κάνουν έρευνα βρίσκοντας πληροφορίες στο διαδίκτυο, που λειτουργεί και ως τράπεζα πληροφοριών. Τέλος, τα νέα μέσα τεχνολογίας αλλάζουν, σύμφωνα με τον Grätz (1999:13), τις αφηγηματικές δομές της κοινωνίας και ακολούθως και του μαθήματος. Γίνονται μέσο επικοινωνίας μεταξύ μαθητών από άλλες χώρες της Ευρώπης, αλλά και του κόσμου ολόκληρου και καθιστούν δυνατή την πραγματοποίηση διαπολιτισμικών προγραμμάτων. Η χρήση του Η/Υ και του διαδικτύου στο μάθημα αντιμετωπίστηκε ως επί τω πλείστον θετικά ως παιδαγωγικό μέσο μάθησης, όμως δέχτηκε και κριτική. Τα μειονεκτήματα λοιπόν των νέων τεχνολογιών στη μαθησιακή διαδικασία παρουσιάζονται στη συνέχεια. 2. Μειονεκτήματα της χρήσης των νέων τεχνολογιών στη διαδικασία του μαθήματος. Τα καινούργια μέσα τεχνολογίας αλλάζουν τη διαδικασία του μαθήματος και επηρεάζουν τη μάθηση σε γενικές γραμμές θετικά. Όμως υπάρχουν και κάποια σημεία που δέχτηκαν κριτική και αξίζει να τα προσέξει ο εκπαιδευτικός. Οι σκεπτικιστές κριτικάρουν καταρχήν την απομόνωση του μαθητή μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή. Όμως, σύμφωνα με τον Grätz (1999:13), όποιος κάθεται μόνος μπροστά από την οθόνη δεν είναι και απαραίτητο να είναι μόνος. Αντίθετα οι μαθητές μπορούν να δουλέψουν ομαδικά, γεγονός που υποστηρίζει τη συνεργασία και τη συντροφικότητα. Προϋπόθεση βέβαια για τη χρήση των Η/Υ στη διαδικασία του μαθήματος της ξένης γλώσσας αποτελεί, σύμφωνα με τους Ulrich/Legutke (1999: 39) η εμπειρία και η γνώση του εκπαιδευτικού στα καινούρια μέσα τεχνολογίας, κάτι που δεν συμβαίνει πάντα. Η εξειδίκευση και εξοικείωση του δασκάλου στα προγράμματα του Η/Υ και στο διαδίκτυο παίζει αποφασιστικό ρόλο, αλλιώς μπορεί το μάθημα να αποτύχει και να οδηγήσει σε απογοήτευση. Συνήθως υπάρχει ο κίνδυνος, σύμφωνα με τον Funk (1999:9), οι μαθητές να είναι πιο ικανοί και επιδέξιοι από τους δασκάλους τους και έτσι να ξεφεύγουν τον έλεγχο. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να επισκέπτονται σελίδες στο διαδίκτυο που δεν επιτρέπεται. Σ αυτό μπορούν εν μέρει να βοηθήσουν κάποια φίλτρα ασφάλειας που βάζει ο υπεύθυνος του εργαστηρίου. Σημαντικό ρόλο παίζει επίσης ότι πολλά σχολεία δεν έχουν τον κατάλληλο εξοπλισμό ή ότι τα μηχανήματα είναι απαρχαιωμένα, μια που η τεχνολογία τρέχει και τα εργαστήρια της πληροφορικής πρέπει να ανανεώνονται ανά τακτά 2

διαστήματα. Έτσι πολλές φορές χάνεται, σύμφωνα με τους Jung/Riechert (1999: 38), πολύτιμος μαθησιακός χρόνος, για τεχνικούς λόγους, είτε γιατί έπεσε το δίκτυο είτε γιατί είναι πολύ χαμηλό. Τέλος, είναι επίσης σημαντικό ότι η αίθουσα της πληροφορικής δεν είναι πάντα διαθέσιμη, μια που όλο και περισσότερες ειδικότητες εκπαιδευτικών κάνουν χρήση των Η/Υ στο μάθημα τους. Ανεξάρτητα πάντως από όλα αυτά τα προβλήματα που είναι δυνατό να λυθούν ως επί τω πλείστον μπορεί, σύμφωνα με τους Jung /Riechert (1999: 38), ο Η/Υ και το διαδίκτυο να συνεισφέρουν στη βελτίωση της ποιότητας του μαθήματος της ξένης γλώσσας. Η Eva Breindl (1997) συγκεντρώνει όλα τα πλεονεκτήματα ως εξής: «Ενίσχυση της αυτονομίας του μαθητή, εξατομίκευση της διαδικασίας της μάθησης και επομένως αύξηση του κίνητρου μάθησης, ενίσχυση της ικανότητας του μαθητή να ανακαλύπτει μόνος του τη μάθηση, ενσωματωμένο μάθημα γραμματικής, διαπολιτισμική μάθηση, ομαδικές εργασίες (Projekte), διαδραστική και βιωματική μάθηση». Για όλους αυτούς τους λόγους καταλήγουμε στο συμπέρασμα, ότι η χρήση των νέων τεχνολογιών βελτιώνει το μάθημα της ξένης γλώσσας και μπορεί να επιδράσει θετικά τόσο στο μαθητή όσο και στο δάσκαλο, γεγονός που αποδεικνύεται μέσα από παραδείγματα που εφαρμόστηκαν στο μάθημα των Γερμανικών. 3. Παραδείγματα της χρήσης των νέων τεχνολογιών μέσα από το μάθημα των Γερμανικών στο Γυμνάσιο - Προϋποθέσεις. Πρωταρχικό ρόλο στο μάθημα των Γερμανικών παίζουν οι ομαδικές εργασίες (Projekte), μέσα από τις οποίες δίνεται η ευκαιρία στους μαθητές να εμπλουτίζουν τις γνώσεις τους, να μαθαίνουν τη γλώσσα βιωματικά και διαθεματικά και να μαθαίνουν να συνεργάζονται με τους συμμαθητές του πάνω σε ένα κοινό θέμα και μ έναν κοινό στόχο 1. Η χρήση του Η/Υ παίζει λοιπόν καθοριστικό ρόλο σ αυτή τη μορφή μάθησης. 3.1 Δημιουργία κόμικς με τη χρήση εκπαιδευτικού λογισμικού Με βάση το εκπαιδευτικό λογισμικό «Τα κόμικς μιλάνε» του έργου Πλειάδες/Νηρηίδες, Γ ΚΠΣ-ΕΑ.ΙΤΥ/ΥΠΕΠΘ οργανώθηκε ένας διαγωνισμός καλύτερου κόμικς με θέμα «Διάλογοι μέσα στην τάξη». Οι διδακτικοί στόχοι ήταν η άσκηση στη χρήση των γραμματικών φαινομένων, η ελεύθερη χρήση του λεξιλογίου των κεφ. 5 και 6 του διδακτικού βιβλίου και η δημιουργική έκφραση του γραπτού λόγου. Οι μαθητές ενός τμήματος της Β Γυμνασίου εργάστηκαν στο εργαστήριο της Πληροφορικής σε 4 ομάδες των 3-4 ατόμων χρησιμοποιώντας το 1 Σ αυτό το σημείο πρέπει να αναφερθούν, σύμφωνα με τον Krumm (1991:4ff), τα χαρακτηριστικά και οι προϋποθέσεις της ομαδικής εργασίας: 1. Το Projekt πρέπει να ακολουθεί ένα συγκεκριμένο στόχο, ο οποίος επιτρέπει την επικοινωνιακή χρήση της γλώσσας. 2. Ο δάσκαλος και οι μαθητές πρέπει να σχεδιάζουν και να διεκπεραιώνουν από κοινού την εργασία, κατά την οποία ο δάσκαλος θα είναι ένας ουσιαστικός βοηθός, όσον αφορά τη γλώσσα. 3. Ο εξωτερικός κόσμος συμπεριλαμβάνεται στο μάθημα. 4. Η ανεξάρτητη έρευνα και δράση των μαθητών γίνεται με τη χρήση όλων των διαθέσιμων μέσων.5. Η παρουσίαση του αποτελέσματος γίνεται παρουσία όλης της τάξης ή και σε άλλες εκδηλώσεις, εάν υπάρχει η ευκαιρία. 3

λογισμικό, το οποίο στηρίζεται στο πρόγραμμα της Microsoft Office PowerPoint. Επιπλέον οι μαθητές δούλεψαν διαθεματικά, αφού έκαναν συγχρόνως και άσκηση στη χρήση λογισμικού παρουσιάσεων, πράγμα που ήταν στη ύλη του μαθήματος της πληροφορικής. Η δραστηριότητα ολοκληρώθηκε σε δύο διδακτικές ώρες. Στο τέλος του Projekt παρουσίασαν όλες οι ομάδες τα κόμικς τους στην τάξη και ψηφίστηκε το καλύτερο κόμικ, το οποίο μπήκε στην εφημερίδα που έφτιαξε το ίδιο τμήμα. Όλες οι ομάδες εργάστηκαν με ενθουσιασμό και μεγάλη έμπνευση, οπότε το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό και εξαιρετικά δημιουργικό. Προϋπόθεση βέβαια για την επιτυχία του Projekt ήταν η επιμόρφωση του εκπαιδευτικού πάνω στο λογισμικό. (βλέπε σελ. 8). 3.2. Δημιουργία μιας σχολικής γερμανόφωνης εφημερίδας με τη χρήση του Η/Υ Ο Η/Υ αποτέλεσε επίσης βασικό εργαλείο για τη δημιουργία μιας σχολικής εφημερίδας. Η δημιουργία της εφημερίδας αυτής είχε ως πρωταρχικό διδακτικό στόχο τη δημιουργική χρήση του γραπτού λόγου, την ελεύθερη χρήση του λεξιλογίου και την εφαρμογή των γραμματικών φαινομένων των κεφ. 5 και 6 του διδακτικού βιβλίου. Το Projekt έλαβε χώρα, τόσο στην τάξη όσο και στο εργαστήριο της Πληροφορικής. Έτσι είχε και διαθεματικό χαρακτήρα, μια που ο στόχος ήταν η σύνταξη και παραγωγή έντυπου υλικού από την πλευρά του μαθήματος της Πληροφορικής. Τα θέματα τα αποφάσισαν οι μαθητές και στη συνέχεια χωρίστηκαν σε ομάδες 3-4 ατόμων. Κάθε ομάδα ανέλαβε να ασχοληθεί με ένα θέμα. Έτσι συγκεντρώθηκαν άρθρα σχετικά με το σχολείο και τη ζωή τους στη σχολική κοινότητα, τα οποία γράφτηκαν στο εργαστήριο Πληροφορικής στο word. Επίσης περιέχει φωτογραφίες που τραβήχτηκαν στο σχολείο από τους μαθητές και ζωγραφιές των μαθητών καθώς και ζωγραφισμένα παιχνίδια με γερμανικές λέξεις που τα δημιούργησαν και τα σάρωσαν οι ίδιοι χρησιμοποιώντας στο εργαστήριο το σαρωτή. Τέλος, προστέθηκε και το καλύτερο κόμικς από το διαγωνισμό που είχε οργανωθεί πριν (βλέπε 3.1 ). Η τελική μορφή της εφημερίδας έγινε με το πρόγραμμα της Microsoft Office Publisher. Το Projekt διήρκεσε περίπου τρεις μήνες. Στη συνέχεια δουλεύτηκε το δεύτερο τεύχος της εφημερίδας και είναι σχεδόν έτοιμο να εκδοθεί. Αυτό το τεύχος περιέχει θέματα σχετικά με τις διατροφικές συνήθειες των Γερμανών και των Ελλήνων, τα παραδοσιακά φαγητά κάθε χώρας, αλλά και άρθρα για ένα ταξίδι στη Γερμανία. Όλα αυτά είναι σχετικά με τα δύο επόμενα κεφάλαια του βιβλίου. Τέλος, πρέπει να τονιστεί ότι οι μαθητές δούλεψαν με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον κατά τη διάρκεια όλου του Projekt. Σημαντικό ρόλο σ αυτό, σύμφωνα με τον Ehnert (2001: 26), έπαιξε ότι στις ομάδες συνεργάστηκαν μεταξύ τους μαθητές διαφορετικού μαθησιακού επιπέδου, έτσι ώστε όλοι μπόρεσαν να συμμετέχουν στο βαθμό των δυνατοτήτων τους. Η εφημερίδα παρουσιάστηκε από όλες τις ομάδες στην τάξη τους, αλλά και σε άλλες τάξεις, οι οποίες έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον και δήλωσαν ότι και αυτοί θα ήθελαν να κάνουν τη δική τους εφημερίδα. (βλέπε σελ. 9). 4

3.3. Το εκπαιδευτικό λογισμικό Anne-Maries Welt. Ακόμα ένα εκπαιδευτικό λογισμικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο μάθημα των Γερμανικών για την εξάσκηση της Γραμματικής, για την κατανόηση του γραπτού λόγου και την ακουστική κατανόηση με τη βοήθεια του Η/Υ. Για την τελευταία δεξιότητα ιδίως θεωρείται απαραίτητο μια που δε διατίθεται ηχητικό υλικό για το διδακτικό βιβλίο του οργανισμού. Αυτό το λογισμικό λέγεται Anne-Maries Welt και διατίθεται από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Στο τέλος λοιπόν μιας διδακτικής ενότητας μπορεί να γίνει χρήση του λογισμικού με στόχο την επανάληψη και εμπέδωση της ύλης σε ένα διαφορετικό περιβάλλον από αυτό του βιβλίου. Οι μαθητές της Β και της Γ Γυμνασίου μπορούν να εργαστούν συνεργατικά στο χώρο του εργαστηρίου της Πληροφορικής, ενώ οι μαθητές της Α Γυμνασίου στην τάξη τους, μια που διαθέτουν το δικό τους notebook. 3.4 Η χρήση του Η/Υ και του διαδικτύου για την έρευνα και την ανεύρεση πληροφοριών. Πολλές ομαδικές εργασίες (Projekte) στο μάθημα των Γερμανικών έχουν στόχο την έρευνα και την αναζήτηση πληροφοριών, πράγμα που μπορεί να γίνει με τη χρήση του Η/Υ και του διαδικτύου. Τα θέματα σχετίζονται με το διδακτικό εγχειρίδιο και με τα ενδιαφέροντα των παιδιών και έχουν συνήθως διαπολιτισμικό χαρακτήρα. Ένα παράδειγμα είναι η ομαδική εργασία που έκανε η Α Γυμνασίου σχετικά με το Βερολίνο. Οι μαθητές δούλεψαν σε μικρές ομάδες των 2-3 ατόμων στο εργαστήριο της Πληροφορικής και έκαναν μία έρευνα για την πρωτεύουσα της Γερμανίας. Βρήκαν φωτογραφίες και πληροφορίες από αξιοθέατα τα οποία συγκέντρωσαν σε ένα αρχείο word, το οποίο στη συνέχεια το τύπωσαν. Έτσι μαζεύτηκε το υλικό από κάθε ομάδα με το οποίο δημιουργήθηκε μια μεγάλη αφίσα με κολάζ. Στο τέλος παρουσίασε κάθε ομάδα τη δική της συμμετοχή στην αφίσα, το οποίο κρεμάστηκε στη συνέχεια στον τοίχο της τάξης. Η εργασία διήρκεσε μιάμιση διδακτική ώρα (βλέπε σελ. 10). Άλλο ένα παράδειγμα ομαδικής εργασίας με διαπολιτισμικό χαρακτήρα είναι το Projekt με θέμα τη μουσική. Ξεκινώντας από το βιβλίο που παρουσιάζει τρία μουσικά σχήματα δόθηκε η αφορμή για μια έρευνα, αρχικά σχετικά με αυτά τα σχήματα και στη συνέχεια σχετικά με τα αγαπημένα συγκροτήματα που ακούν οι Γερμανοί συμμαθητές τους σε σύγκριση με τα δικά τους. Έτσι έκαναν μια έρευνα στο εργαστήριο της Πληροφορικής για τα γερμανικά αγαπημένα συγκροτήματα, συγκέντρωσαν πληροφορίες τις οποίες στη συνέχεια τύπωσαν για να κάνουν μία αφίσα κολάζ. (βλέπε σελ.10). Στο σπίτι βρήκαν τα τραγούδια και τα έφεραν στο επόμενο μάθημα με το USB για να τα ακούσουμε. Παράλληλα έφεραν τα Videoclips και τα λόγια από τα πιο γνωστά και αγαπημένα τραγούδια και τα ακούσαμε στην τάξη με φορητό Η/Υ, με στόχο την εξάσκηση της ακουστικής κατανόησης και της εξάσκησης της προφοράς. Αυτό το Projekt διήρκεσε δύο διδακτικές ώρες και χαρακτηρίστηκε ως το αγαπημένο τους, μια που το θέμα τους εξέφρασε απόλυτα. Ένα τρίτο παράδειγμα ομαδικής εργασίας είναι ένας ταξιδιωτικός οδηγός για έξι πόλεις της Γερμανίας, ο οποίος έγινε στο εργαστήριο της Πληροφορικής και διήρκεσε δύο διδακτικές ώρες. Κάποια μέρη αυτού του οδηγού μπήκαν και στο 2 ο 5

τεύχος της εφημερίδας τους. Οι μαθητές δούλεψαν σε ομάδες 3-4 ατόμων. Κάθε ομάδα διάλεξε τον προορισμό της και εργάστηκε με οδηγό ένα φύλλο εργασίας και στόχο να βρει στο διαδίκτυο πληροφορίες και φωτογραφίες για την πόλη που διάλεξε κάνοντας ένα PowerPoint. Tο θέμα του Projekt σχετίζεται με το 9 ο κεφάλαιο του βιβλίου. Κάποια ομάδα ανέλαβε να κάνει και το εξώφυλλο του οδηγού με ένα πρόγραμμα σχεδιασμού στο σπίτι. Την επόμενη διδακτική ώρα έγιναν οι παρουσιάσεις από όλες τις ομάδες στην τάξη με το φορητό Η/Υ και τον προβολέα του σχολείου. Οι εργασίες συγκεντρώθηκαν, τυπώθηκαν και μοιράστηκαν στους μαθητές (βλέπε σελ. 11). Άλλα παραδείγματα ομαδικών εργασιών (Projekte) με τη χρήση του Η/Υ και του διαδικτύου που διεκπεραιώθηκαν έχουν θέματα όπως: Τις αγαπημένες δραστηριότητες, το σχολείο, αγαπημένες συνταγές και συνταγές χαρακτηριστικές για τη Γερμανία, την Ελλάδα και άλλες χώρες, διατροφικές συνήθειες, μεσογειακή διατροφή, για τα Χριστούγεννα και το Πάσχα, ήθη και έθιμα στις δύο χώρες, αλλά και σε άλλες, την κατασκευή καρτών, την κατασκευή graffiti για το τοίχος του Βερολίνου. Συμπερασματικά πρέπει να τονιστεί ότι η χρήση του Η/Υ και του διαδικτύου είναι απαραίτητη στη διεκπεραίωση ομαδικών εργασιών με στόχο την έρευνα και την διαπολιτισμική μάθηση. Με αυτόν τον τρόπο αυξάνεται το κίνητρο για μάθηση και το μάθημα γίνεται διασκέδαση διότι οι μαθητές μαθαίνουν βιωματικά και δημιουργικά την ξένη γλώσσα. 3.5 Η χρήση του Η/Υ και του διαδικτύου για την πραγματοποίηση διαπολιτισμικού προγράμματος etwinning. Το πρόγραμμα etwinning είναι πρόγραμμα αδελφοποίησης σχολείων από την Ευρώπη, τα οποία συνεργάζονται μέσω διαδικτύου πάνω σ ένα κοινό θέμα. Το βασικό εργαλείο είναι μια κοινή πλατφόρμα, η οποία σου δίνει τη δυνατότητα να ανεβάσεις αρχεία κειμένων και ήχου, εικόνες, να κάνεις blog, να κάνεις ζωντανή συνδιάλεξη μέσω chat, να στέλνεις μηνύματα με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Το πρόγραμμα έχει διάρκεια μια σχολική χρονιά και οι μαθητές δουλεύουν μία φορά την εβδομάδα στο εργαστήριο της Πληροφορικής, όμως έχουν τη δυνατότητα να μπαίνουν στην πλατφόρμα και από το σπίτι. Το θέμα του προγράμματος που υλοποιήθηκε είναι: Υγιεινή διατροφή, διατροφικές συνήθειες και παραδόσεις. Ο στόχος του προγράμματος είναι μέσα από την κοινή γλώσσα των Γερμανικών να γίνει μία διαπολιτισμική προσέγγιση, να γνωρίσουν οι μαθητές συνομήλικους από άλλες χώρες, να συγκρίνουν τις συνήθειες και ιδιαιτερότητες τους, να αποβάλουν, σύμφωνα με τον Storch ( 1999:287) στερεότυπα και προκαταλήψεις για το λαό τους, αλλά και για τους ξένους λαούς. Έτσι διευρύνουν τους ορίζοντες τους και αποκτούν, σύμφωνα με τον Krumm (1995:147) κριτική ανοχή απέναντι σε άλλους πολιτισμούς. Σ αυτό το πρόγραμμα οι μαθητές συμμετείχαν με πολύ ενθουσιασμό, γιατί με την κοινή γλώσσα των Γερμανικών μπόρεσαν να επικοινωνήσουν με συμμαθητές από Πολωνία και Φιλανδία και να γνωρίσουν τα ενδιαφέροντα, τις συνήθειες, τα ήθη και έθιμα της χώρας τους και συγχρόνως είχαν την ευκαιρία να μιλήσουν για τα δικά τους, κάτι που τους ικανοποίησε ιδιαιτέρως. Παράλληλα έγινε χρήση της Γερμανικής γλώσσας ως κοινό μέσο επικοινωνίας, τόσο στο γραπτό όσο και στον προφορικό λόγο, αλλά και στην κατανόηση αυθεντικών κειμένων πέρα από το διδακτικό βιβλίο και τη διαδικασία του μαθήματος των Γερμανικών. Τέλος, 6

καταλήγουμε ότι τέτοια προγράμματα ενισχύουν και εμπλουτίζουν το μάθημα της ξένης γλώσσας. (βλέπε σελ. 12) 4. Συμπεράσματα Κλείνοντας, φτάνουμε στο συμπέρασμα, ότι η χρήση των ηλεκτρονικών μέσων στο μάθημα της ξένης γλώσσας είναι αναμφισβήτητα σημαντική, διότι, σύμφωνα με τον Tschirner (1999: 55ff), προωθούν την ομαδοκεντρική και συνεργατική μάθηση, ενισχύουν την αυτονομία του μαθητή, ενεργοποιούν το ενδιαφέρον του, γίνονται μέσο για την αυθεντική επικοινωνία και την διαπολιτισμική μάθηση. Έτσι δίδεται η δυνατότητα στο μαθητή να μάθει τη γλώσσα βιωματικά και μέσα από την ομαδική δουλειά γίνεται το μάθημα πιο δημιουργικό και ευχάριστο. Πηγές Breindl, Eva (1997): DaF goes Internet! Neue Entwicklungen in Deutsch als Fremdsprache. In: Deutsche Sprache 4, 289-342. Ehnert, Rolf (2001): Unterrichtsplanung, -gestaltung und evaluation. Band A. Patra: EAP Funk, Hermann (1999): Lehrwerke und andere neue Medien. In: Fremdsprache Deutsch 21, 5-12. Grätz, Ronald (1999): Lerndimensionen. Neue Medien und was sich durch sie verändert. In: Fremdsprache Deutsch 21, 13-17. Jung, Matthias/ Riechert, Rüdiger (1999): Wirtschaftsdeutsch im Internet. In: Fremdsprachε Deutsch 21, 34-38. Krumm, Hans-Jürgen (1995): Interkulturelles Lernen und interkulturelle Kommunikation. In: Bausch, K.-R./ Christ, H./ Krumm, H.-J.: Handbuch Fremdsprachenunterricht. Tübingen-Basel: A.Francke Verlag Tübingen und Basel. Krumm, Hans-Jürgen (1991): Unterrichtsprojekte praktisches Lernen im Deutschunterricht. In: Fremdsprache Deutsch 4, 4-8. Möllering, Martina (2001): Unterrichtsplanung, -gestaltung und evaluation. Band C. Patra: EAP. Storch, Günther (1999): Deutsch als Fremdsprache Eine Didaktik. München: Wilhelm Fink Tschirner, Erwin (1999): Kommunikation und Spracherwerb per Computernetz. In: Fremdsprache Deutsch 21, 54-58. Ulrich, Stefan/Legutke, Michael (1999): Neue Medien in der Lehrerfortbildung. In: Fremdsprache Deutsch 21, 39-44. Λογισμικό: Anne-Maries Welt, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, ΟΕΔΒ, Αθήνα Λογισμικό: «Τα κόμικς μιλάνε» του έργου Πλειάδες/Νηρηίδες, Γ ΚΠΣ-ΕΑ.ΙΤΥ/ΥΠΕΠΘ 7

3.1 Ένα από τα τέσσερα κόμικς 8

3.2 Η σχολική εφημερίδα 9

3.4 Projekt: Willkommen in Berlin! (Καλώς ήρθατε στο Βερολίνο!) 3.4 Projekt: Stars Sänger und Schauspieler/ Deutsche Hits! (Σταρς-Τραγουδιστές και ηθοποιοί/ Γερμανικά Ηιτς!) 10

3.4 Projekt: Eine Reise nach Deutschland Munchen Köln Bonn Frankfurt Kiel 11

3.5 Projekt etwinning: Προτάσεις για υγιεινό πρωινό από Ελλάδα, Φινλανδία, Πολωνία. Griechenland Zum Frühstück esse ich Cornflakes und Obst oder Joghurt oder Brot mit Marmelade und trinke Milch oder Orangensaft! Finnland Polen Verschiedene Breien Müsli mit Erdbeeren! Haferbrei Grießbrei Reisbrei Gerstengrütze Roggenmehlbrei Weizenbrei Durch Schlagen locker gewordener Beerenbrei Viergetreidebrei 12