Ενεργειακές προτεραιότητες για την Ευρώπη Παρουσίαση του Ζ. M. Μπαρόζο, Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, 22 Mαΐου 2013
Νέες πραγματικότητες στην παγκόσμια αγορά ενέργειας Αντίκτυπος χρηματοπιστωτικής κρίσης Μείωση ιδιωτικών επενδύσεων, δυσχερείς συνθήκες χρηματοδότησης Φουκουσίμα Σχιστολιθικό αέριο Παραγωγή πετρελαίου&αερίου ΗΠΑ mboe/d 25 20 15 10 5 Μη συμβατικό αέριο Μη συμβατικό πετρέλαιο Συμβατικό αέριο Συμβατικό πετρέλαιο 1980 1990 2000 2010 2020 2030 2035 Πηγή: IEA Αύξηση ζήτησης αύξηση τιμών Έως το 2030, η παγκόσμια οικονομία προβλέπεται να διπλασιαστεί και η ζήτηση ενέργειας να αυξηθεί κατά 1/3 Ορισμένες χώρες καταργούν σταδιακά την παραγωγή πυρην. ενέργειας Παρουσίαση του Ζ. Μ. Μπαρόζο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, 22 Μαΐου 2013 1
Οι τιμές επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα Τάσεις στους δείκτες τιμών ενέργειας 2005-2012 Δείκτης τιμών αερίου Βιομηχανία Δείκτης τιμών αερίου Νοικοκυριά EΕ 35% ΗΠΑ -66% EΕ 45% ΗΠΑ 3% Δείκτης τιμών ηλ. ενέργειας Βιομηχανία EΕ 38% ΗΠΑ -4% Δείκτης τιμών ηλ. ενέργειας Νοικοκυριά EΕ 22% ΗΠΑ 8% Παρουσίαση του Ζ. Μ. Μπαρόζο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, 22 Μαΐου 2013 Πηγή: IEA 2
Οι ενεργοβόρες βιομηχανίες είναι οι πλέον εκτεθειμένες Μερίδιο της ενέργειας ως % στο κόστος παραγωγής επιλεγμένοι τομείς στη Γερμανία (2010) Τσιμέντο, ασβέστης, γύψος Δομικά υλικά από άργιλο Βασικός σίδηρος και χάλυβας Χαρτοπολτός, χαρτί και χαρτόνι Γυαλί Βασικά φαρμακευτικά προϊόντα Μη σιδηρούχα μέταλλα (συν αλουμίνιο) Ξύλο και φελλός Μέσος όρος μεταποίησης Έπιπλα Aυτοκινητοβιομηχανία Ηλεκτρον. είδη ευρείας κατανάλωσης 0 5 10 15 20 25 % συνολικού κόστους παραγωγής Παρουσίαση του Ζ. Μ. Μπαρόζο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, 22 Μαΐου 2013 Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή 3
Η εξάρτηση της Ευρώπης προβλέπεται να αυξηθεί Καθαρή εξάρτηση από εισαγωγές πετρελαίου και αερίου ανά περιφέρεια Εισαγωγές αερίου 100% 80% 2010 2035 Ιαπωνία 60% Ευρωπαϊκή Ένωση 40% 20% 0% Κίνα ΗΠΑ Iνδία Εξαγωγές αερίου 20% 20% 40% 60% 80% 100% Εισαγωγές πετρελαίου Παρουσίαση του Ζ. Μ. Μπαρόζο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, 22 Μαΐου 2013 Πηγή: IEA 4
Το ενεργειακό μίγμα μας θα εξελιχθεί Ακαθάριστη εγχ. κατανάλωση EΕ 2011 Ακαθάριστη εγχ. κατανάλωση EΕ 2030 (σενάριο) Πυρηνική Ανανεώσιμες πηγές 14% 10% 17% Στερεά καύσιμα Πυρηνική Ανανεώσιμες πηγές 14% 18% 12% Στερεά καύσιμα 24% 35% 22% 33% Αέριο Πετρέλ αιο Αέριο Πετρέλ αιο Παρουσίαση του Ζ. Μ. Μπαρόζο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, 22 Μαΐου 2013 Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή 5
Απαιτούνται τεράστιες επενδύσεις Συνολικές ανάγκες ενεργειακών επενδύσεων μεταξύ 2010-2020: άνω του 1 τρισ. ευρώ Παραγωγή ενέργειας: ~ 500 δισ. ευρώ Μεταφορά και διανομή: ~ 600 δισ. ευρώ Ανανεώσιμες πηγές: ~ 310-370 δισ. ευρώ Διανομή: ~ 400 δισ. ευρώ Μεταφορά: ~ 200 δισ. ευρώ Παρουσίαση του Ζ. Μ. Μπαρόζο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, 22 Μαΐου 2013 Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή 6
% του ΑΕΠ Θα έχουμε ποτέ φθηνή ενέργεια στην Ευρώπη; Το κόστος της ενέργειας αυξάνεται σε όλα τα σενάρια, όμως η Ευρώπη θα ωφεληθεί περισσότερο με την απαλλαγή από άνθρακα (σε % του ΑΕΠ, ετησίως έως το 2050) Εισαγωγές καυσίμων Επενδύσεις σε υποδομές Άλλες προμήθειες ενέργειας (εγχώρια) Επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση 16% 14% 12% EΕ το 2050: κόστος ενέργειας περίπου 14% του ΑΕΠ και στα δύο σενάρια EΕ σήμερα 10% 8% -1,4% εισαγωγές 6% 4% 2% 0% Σενάριο χωρίς αλλαγές 2050 Business-as-usual scenario +1,9% επενδύσεις σε υποδομές και ενεργειακή απόδοση Σενάριο Decarbonisation απαλλαγής scenario από άνθρακα 2050 Παρουσίαση του Ζ. Μ. Μπαρόζο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, 22 Μαΐου 2013 Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή 7
Ένα αναμφίβολα θετικό σενάριο για την Ευρώπη Ανταγωνιστικότη τα Ευφυείς υποδομές Ανταγωνιστικές αγορές Διαφοροποίηση εφοδιασμού Ενεργειακή απόδοση Ασφάλεια εφοδιασμού Ανανεώσιμες πηγές Διατηρησιμότη τα Παρουσίαση του Ζ. Μ. Μπαρόζο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, 22 Μαΐου 2013 8
Προτεραιότητα 1. Αύξηση ενεργειακής απόδοσης Οφέλη στόχου της ΕΕ για εξοικονόμηση ενέργειας 20% έως το 2020 2,6 δισ. βαρέλια Βαρέλια πετρελαίου που δεν χρειάζεται να εισάγει η ΕΕ ετησίως = 193 δισ. ευρώ Εξοικονόμησ η με τη συντηρητική τιμή των 73 EUR/βαρ. ετησίως = -1 000 σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα = ΑΕΠ της Φιλανδία ς (το 2012) Παρουσίαση του Ζ. Μ. Μπαρόζο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, 22 Μαΐου 2013 9
Προτεραιότητα 2. Ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας Αναμενόμενες συνέπειες ανοίγματος των αγορών αερίου & ηλ. ενέργειας % του ΑΕΠ Rank Country Rank Country (% του ΑΕΠ εύρος τιμών) 1,0% 0,8% Συνέπειες στο ΑΕΠ 0,6% 0,4% 0,2% Συνέπειες στην απασχόληση 0,0% -0,2% -0,4% -0,6% Συνέπειες στον πληθωρισμό -0,8% Μετά 1 έτος Μετά 5 έτη Μετά 10 έτη Παρουσίαση του Ζ. Μ. Μπαρόζο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, 22 Μαΐου 2013 Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή 10
Προτεραιότητα 3. Ευφυέστερες υποδομές Rank Country Rank Country Ηλεκτρική ενέργεια Υπεράκτιο δίκτυο βόρειων θαλασσών Διάδρομος αερίου Β-Ν στη Δυτ. Ευρώπη Σχέδιο διασύνδεσης αγορών ενέργειας στη Βαλτική Ηλεκτρ. ενέργεια&αέριο Κεντρο-νοτιοανατολικές διασυνδέσεις ηλεκτρ. ενέργειας Διασυνδέσεις αερίου Β-Ν&εφοδ. πετρελαίου Αέριο Ηλεκτρ. ενέργεια&αέριο Πετρέλαιο&αέριο Ευφυή δίκτυα ηλεκτρ. ενέργειας στην ΕΕ Νότιος διάδρομος αερίου Νοτιοδυτικές διασυνδέσεις ηλεκτρ. ενέργειας Παρουσίαση του Ζ. Μ. Μπαρόζο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, 22 Μαΐου 2013 Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή 11
Προτεραιότητα 4. Αποδοτική χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας Κόστος παραγωγής έναντι επιδοτήσεων σε ανανεώσ. πηγές ενέργειας (μέσοι όροι, σε /MWh, τελευταίο διαθέσιμο έτος) Κόστος παραγωγής Επιδοτήσεις άνω κόστους παραγωγής Επιδοτήσεις κάτω κόστους παραγωγής /MWh 140 Αιολική ενέργεια στην ξηρά /MWh 500 Ηλιακή ενέργεια (φωτοβολταϊκά) 120 450 400 100 350 80 300 250 60 200 40 150 20 100 50 0 SE UK IE LV DK NL EE MT RO ES CZ PL LT PT SI SK BG IT HU CY LU FI EL FR BE AT DE 0 ES MT CY PT EL IT BG RO FR HU AT SI SK LV EE LT PL CZ DE IE LU DK NL UK BE SE FI Παρουσίαση του Ζ. Μ. Μπαρόζο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, 22 Μαΐου 2013 Πηγ γ: Fraunhofer 12
Προτεραιότητα 5. Η εξωτερική διάσταση Το παράδειγμα του Νότιου Διαδρόμου Δυνατότητες ανοίγματος διαδρόμου (2018 - Shah Deniz II) Nabucco-West Αγωγός μέσω Αδριατικής Διεύρυνση διαδρόμου Επέκταση οδών μεταφοράς & νέες οδοί μεταφοράς Αγωγός μέσω Ανατολίας & αγωγός νοτίου Καυκάσου Παρουσίαση του Ζ. Μ. Μπαρόζο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, 22 Μαΐου 2013 13