Στεφανιαία νόσος. Νεότερες θεραπευτικές εξελίξεις στα οξέα στεφανιαία σύνδρομα ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΙΑΚΑΚΗΣ ΕΠ.Α ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ Γ.Ν.Ν.ΧΑΝΙΩΝ
Πραγματική απεικόνιση καρδιάς από αξονική τομογραφία
Κύριες αιτίες Θανάτου 10 Deaths in millions 8 Ανδρες Γυναίκες 8.6 8.0 6 4.0 4 3.4 3.2 1.8 2 1.7 1.5 1.7 1.3 0.5 0.4 0 A B C D E F A Cardiovascular diseases B Cancer C Injuries A B C D E F D Respiratory diseases E HIV/AIDS F Diabetes WHO. Global Burden of Disease Estimate 2001.
Στεφανιαία Νόσος Αφορά 14 εκατομμύρια ασθενείς στις ΗΠΑ Κάθε 20 δευτερόλεπτα κάποιος ασθενής εμφανίζει καρδιακό επεισόδιο Κάθε 34 δευτερόλεπτα κάποιος ασθενής πεθαίνει από καρδιακή προσβολή 2500 ασθενείς / ημέρα πεθαίνουν από στεφανιαία νόσο Περισσότεροι από 250.000 ασθενείς πεθαίνουν κάθε χρόνο πριν προλάβουν να πάνε στο νοσοκομείο
Αριθμός STEMI/NSTEMI στην Ευρώπη NSTEMI: 300/100.000 κατοίκους, θνητότητα 3-5% ενδονοσοκομειακά και 13% στο έτος STEMI: 66/100.000 κατοίκους, θνητότητα 7% (6-14%) ενδονοσοκομειακά και 12% στο έτος ESC guidelines for STEMI 2012, ESC guidelines for ACS 2011
Εκδηλώσεις στεφανιαίας νόσου Σταθερή στηθάγχη Σιωπηρή Ισχαιμία Ασταθής στηθάγχη Στεφανιαία Νόσος Αιφνίδιος θάνατος Έμφραγμα μυοκαρδίου Καρδιακή Ανεπάρκεια
Στεφανιαία νόσος - Πρώτη εκδήλωση: Έμφραγμα ή Αιφνίδιος θάνατος Άνδρες 62% (552/895 men) Γυναίκες 45% (305/674 women) 0 10 20 30 40 50 Ασθενείς με ΟΕΜ (%) Murabito JM, et al. Circulation. 1993;88:2548-2555. 60 70
Το φάσμα της Ισχαιμικής Καρδιακής Νόσου Ισχαιμική Καρδιακή Νόσος Ασταθής ΙΚΝ (NSTEMI, STEMI) Σταθερή ΙΚΝ 1. 2. 3. 4. Πρόγνωση Συμπτώματα Τρόπος ζωής Φάρμακα PCI CABG Πρόγνωση Συμπτώματα
IVUS.mpg Anterior MIShort axis cut
Αίτια Αθηροσκλήρυνσης Κάπνισμα Αρτηριακή Υπέρταση Δυσλιπιδαιμία Σακχαρώδης Διαβήτης Παχυσαρκία Κληρονομικότητα
Αθηροσκλήρυνση: πότε ξεκινά; 100 85% 80 71% 60% 60 37% 40 20 0 17% 13 19 20 29 30 39 Ηλικία (έτη) 40 49 50
Αθηροσκλήρυνση Φάση 1: Έναρξη Φάση 2: Πρόοδος Φάση 3:Επιπλοκές Πρόοδος της Νόσου
Πρόοδος Στεφανιαίας νόσου-αθηρωσκλήρυνσης
ΟΞΥ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ STEMI, NSTEMI, ΑΣΤΑΘΗΣ ΣΤΗΘΑΓΧΗ Μηχανισμός Ρήξη / Διάβρωση / Απόσχιση Πλάκας Αιμοπεταλιακός Θρόμβος Απόφραξη
ΟΞΥ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ() Στους νέους και τις γυναίκες Παλαιότερα Σήμερα συχνότητα ΟΣΣ σε δύο ομάδες που μέχρι τώρα θεωρούνταν «εκτός κινδύνου».
Στεφανιαία Νόσος Πως γίνεται η διάγνωση Ιστορικό Κλινική εξέταση Ηλεκτροκαρδιογράφημα Δοκιμασία κοπώσεως Υπερηχογράφημα Σπινθηρογράφημα αιμάτωσης Αξονική στεφανιογραφία Στεφανιογραφία Νεότερες απεικονιστικές τεχνικές
Στηθάγχη Η στηθάγχη μπορεί να εκδηλώνεται ως πόνος, βάρος ή μούδιασμα στα χέρια, στους αγκώνες ή στους καρπούς κυρίως αριστερά Επίσης μπορεί να συνυπάρχει εφίδρωση, αδυναμία ή δυσκολία στην αναπνοή
Εντόπιση στηθαγχικού άλγους
ΟΞΥ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ Πόνος μεγαλύτερης διάρκειας που δεν περνάει με τα φάρμακα.
ΟΞΥ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ Άμεση μεταφορά στο νοσοκομείο
ΟΞΥ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ (ασθενοφόρο με καρδιογράφο) ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΗΚΓ 90% Εκπαίδευση προσωπικού :10% Αιμοδυναμικό εργαστήριο
ΟΞΥ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ Αντιμετώπιση Όσο νωρίτερα τόσο καλύτερα
Eναρξη πόνου ΕΚΑΒβ Προνοσοκαμειακό καρδιογράφημα Άφιξη στο Επαναιμάτωση νοσοκομείο
ΟΞΥ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ Επεμβατική αντιμετώπιση Φαρμακευτική αντιμετώπιση
ΟΞΥ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ Αντιμετώπιση Αγγειοπλαστική πρωτογενής διάσωσης επείγουσα Θρομβόλυση
Μάχη με το χρόνο (γιατί time is muscle ) ΕΝΑΡΞΗ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ ΜΕΧΡΙ ΕΠΑΝΑΙΜΑΤΩΣΗ = ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΙΣΧΑΙΜΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ (TOTAL ISCHEMIC TIME)
Pain-to-Balloon (συνολικός ισχαιμικός χρόνος) 100.0% 80.0% Mean time= 182 min 182 min Ιδανικός χρόνος Cumulative Percent ( 90-120 Min ) 60.0% Danami - 2 40.0% 188 ( 145-273 ) 20.0% Prague 2 0.0% 53 75 115 120 135 140 145 150 155 160 165 180 190 195 200 210 215 220 230 240 255 260 270 280 300 313 340 350 415 Pain to Balloon 280 ( 80-470 )
Διαδικασία Ένας καθετήρας τοποθετείται σε αρτηρία της βουβωνικές περιοχής ή του χεριού και καθοδηγείται στην καρδιά.
Στεφανιογραφία Είναι μια εξέταση η οποία απεικονίζει τα στεφανιαία αγγεία και τυχόν στενώσεις τους Χρησιμοποιούμε ειδικό σκιαγραφικό υγρό που εγχέουμε στα αγγεία της καρδιάς και κατόπιν τα απεικονίζουμε ακτινοσκοπικά
Στεφανιογραφία Baseline May 26, 1993 60% stenosis Follow-up December 13, 1995 100% occlusion
Αγγειοπλαστική Πρώτη εφαρμογή το 1978 Μικρό ποσοστό επιπλοκών Διαρκώς εξελισσόμενη μέθοδος Bare-Metal Stent Drug-Eluting Stent
ΜΕΘΟΔΟΣ αγγειοπλαστική ΕΠΑΝΑΙΜΑΤΩΣΗΣ αορτοστεφανιαία παράκαμψη
Αγγειοπλαστική
Αγγειοπλαστική
Αγγειοπλαστική
Ενδοστεφανιαίο υπερηχογράφημα Click to edit Master text styles Second level Third level Fourth level Fifth level
Η βελτίωση στη θνητότητα είναι θεαματική Improvement in in Mortality Mortality 35 30-Day Mortality (%) 30 25 20 30% Bed rest 13%-15% 15 D Defibrillation efibrillation 10 H d yna Hemo emod yna mic mic mo ito rin monnito ringg 5 0 ββ -B -Block lock ade ade Pre-CCU Era PTCA, percutaneo us transluminal co ronary angiopl asty. CCU Era 5.0%- 6.5% Aspirin, Aspirin, PTCA, PTCA, Lysis Lysis Reperfusion Era
Αορτοστεφανιαία παράκαμψη By-pass
Αγγειοπλαστική: Όλο και σε πιο πολλούς αρρώστους
Φαρμακευτική αγωγή ΑΝΤΙΙΣΧΑΙΜΙΚΑ ΑΝΤΙΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑΚΑ ΑΝΤΙΠΗΚΤΙΚΑ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Στεφανιαία Νόσος: Φαρμακευτική αντιμετώπιση ΣΤΟΧΟΣ Πρόληψη ΕΜ και θανάτου Ασπιρίνη Κλοπιδογρέλη Πρασουγρέλη Τικαγκρελόρη Στατίνες β-αποκλειστές AMEA* Αύξηση επιβίωσης * Σε όλους τους ασθενείς που έχουν και διαβήτη, ή και δυσλ/ια ΑΚ Μείωση συμπτωμάτων β-αποκλειστές Ανταγ. Ασβεστίου Νιτρώδη Βελτίωση Ποιότητας ζωής ACC/AHA Guidelines for Stable Angina, 2002
Φαρμακευτική αντιμετώπιση Αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα Ασπιρίνη Τικλοπιδινη Κλοπιδογρέλη(CURRENT - OASIS 7) GP IIB/IIIA Πρασουγρέλη (TRITON-TIMI 38) Τικαγκρελόρη (PLATO) Καγκρελόρη
Μελλοντικά αντιαιμοπεταλιακά Elinogrel (εκλεκτικός και αναστρέψιμος P2Y12 αναστολέας) Μελέτη Innovate PCI Vorapaxar (αναστολέας θρομβίνης) Μελέτες TRACER και TRA 2 P-TIMI 50
Φαρμακευτική αντιμετώπιση Αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα Ασπιρίνη στη σταθερή στεφανιαία νόσο Συνδυασμός ασπιρίνης + κλοπιδογρέλης σε σταθερή στεφανιαία νόσο και αγγειοπλαστική Νεότεροι P2Y12 αναστολείς σε οξέα στεφανιαία σύνδρομα με ή χωρίς αγγειοπλαστική Προσεκτική επιλογή μεταξύ P2Y12 αναστολέων σε ασθενείς με αυξημένο αιμορραγικό κίνδυνο
Φαρμακευτική αντιμετώπιση β-αποκλειστές Ανταγωνιστές Ασβεστίου Νιτρώδη Αντιισχαιμικά Στατίνες ΑΜΕΑ - ΑΤ1 φάρμακα
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Σ.Νόσου 1. Επαναγγείωση στη σταθερή στεφανιαία νόσο σε εμμένοντα συμπτώματα ή μεγάλης έκτασης ισχαιμία 2. Σε σύμπλοκη ανατομία-διαβητικούς αορτοστ.παράκαμψη και σε απλούστερη αγγειοπλαστική, μετά από λεπτομερή ενημέρωση του ασθενούς 3. Στα ΟΣΣύνδρομα η θεραπεία είναι κατεξοχήν επεμβατική. 4. Στα STEMI η θεραπεία είναι η αγγειοπλαστική πλην ελαχίστων εξαιρέσεων 5. Σε σταθεροποιημένα ΟΣΣ η επιλογή της επεμβατικής θεραπείας γίνεται όπως στη σταθερή νόσο
Παράγοντες κινδύνου Κάπνισμα Υπέρταση Σακχαρώδης διαβήτης Δυσλιπιδαιμίες Παχυσαρκία Φυσική δραστηριότητα Κληρονομικότητα Ηλικία Ανδρικό φύλο Τροποποιήσιμοι!! Αιτίες «υποτίμησης» του εμφράγματος στους νέους και τις γυναίκες
Η συνεισφορά επιλεγμένων παραγόντων στον κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσημάτα Υψηλή χοληστερόλη Χαμηλή κατανάλωση φρούτων & λαχανικών υπέρταση Χαμηλή δραστηριότητα Mackay and Mensah, The atlas of heart disease and stroke, WHO 2004
Μη φαρμακευτικά μέτρα 1. Ελάττωση του σωματικού βάρους 2. Σωματική άσκηση 3. Περιορισμός της πρόσληψης νατρίου 4. Περιορισμός της χρήσης αλκοόλ 5. Ελάττωση του stress
ΠΡΟΛΗΨΗ Διακοπή καπνίσματος
Αρτηριακή Υπέρταση Η φυσιολογική αρτηριακή πίεση είναι: Συστολική: μικρότερη από 130 mmhg Διαστολική: μικρότερη από 85 mmhg
Διαβήτης Ο διαβήτης είναι μια συνηθισμένη πάθηση κατά την οποία η ποσότητα γλυκόζης (ζάχαρη-σάκχαρο) στο αίμα είναι υπερβολικά υψηλή Στην Ελλάδα η συχνότητά του είναι 4-6% ( 500.000 κυρίως Έλληνες αλλά και Ελληνίδες) στο σύνολο του πληθυσμού Φυσιολογικές τιμές: 75-100 mg/dl
Υπερλιπιδαιμία Με τον όρο υπερλιπιδαιμία υποδηλώνεται η αύξηση της ποσότητας των λιπιδίων στο αίμα. Υπάρχουν αρκετές μορφές λιπιδίων, εκείνα όμως τα οποία έχουν συσχετισθεί με τη στεφανιαία νόσο είναι: η ολική χοληστερόλη, η HDL-χοληστερόλη (η οποία αποκαλείται και «καλή χοληστερόλη»), η LDL-χοληστερόλη (ή «κακή χοληστερόλη») και τα τριγλυκερίδια.
Επιθυμητές τιμές Οι επιθυμητές τιμές για όλα τα λιπίδια (σε μέτρηση μετά από νηστεία τουλάχιστον 12 ωρών) είναι: Λιγότερο από 170 mg για την ολική χοληστερόλη, Λιγότερο από 70 mg για την LDL-χοληστερόλη, Περισσότερο από 40 mg της HDL-χοληστερόλη για τους άνδρες και 45 mg για τις γυναίκες, Λιγότερο από 150 mg για τα τριγλυκερίδια.
ΠΡΟΛΗΨΗ Απώλεια Βάρους Α. 94cm Γ. 80cm
Click to edit Master text styles Second level Third level Fourth level Fifth level
Παχυσαρκία και παιδιά Η Ελλάδα καταλαμβάνει την πρώτη θέση πανευρωπαϊκά στην παιδική παχυσαρκία. Ο αριθμός των υπέρβαρων ανθρώπων αυξάνεται με ανησυχητικό ρυθμό Σε γενικές γραμμές, αυτό οφείλεται στον καθιστικό τρόπο ζωής αλλά και στην ανθυγιεινή διατροφή Μόνο το 1-2% της παιδικής παχυσαρκίας οφείλεται στην κληρονομικότητα
Περίμετρος μέσης Για τους άνδρες, η μέτρηση αυτή συνιστάται να είναι κάτω από 94 εκ. και για τις γυναίκες κάτω από 80 εκ. Ο συνδυασμός τριών από τα πέντε παρακάτω αποτελεί σημαντικότατο παράγοντα κινδύνου γνωστό ως ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ 1. HDL χοληστερόλη (καλή) σε άνδρες και στις γυναίκες Αρτηριακή υπέρταση Σάκχαρο Tριγλυκερίδια Koιλιακού τύπου παχυσαρκία 2. 3. 4. 5.
ΠΡΟΛΗΨΗ Βελτίωση διατροφής Μεσογειακή δίαιτα & ελαιόλαδο Μείωση χοληστερίνης Μέτρια κατανάλωση αλκοόλ
ΠΡΟΛΗΨΗ Άσκηση - φυσικής δραστηριότητας To ασκημένο άτομο, κάτω από τις καθημερινές καταπονήσεις (ψυχικές και σωματικές) κινδυνεύει πολύ λιγότερο από ένα μη ασκούμενο. Τα άτομα που ασκούνται συστηματικά έχουν ελαττωμένο ιξώδες αίματος και κινδυνεύουν λιγότερο από θρομβοεμβολικά επεισόδια
Συμπεράσματα Η στεφανιαία νόσος- αθηροσκλήρυνση είναι μία προοδευτική νοσηρή κατάσταση που ξεκινάει από την παιδική ηλικία. Η πρόληψη της απαιτεί την ταυτόχρονη αντιμετώπιση των παραγόντων που την προκαλούν (κάπνισμα, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία,σακχαρώδης διαβήτης). Οι σύγχρονη αντιμετώπιση με νέες φαρμακευτικές ουσίες και τεχνικές, έχει βελτιώσει την ποιότητα ζωής και την επιβίωση των ασθενών με στεφανιαία νόσο.