ΤΑΧΥ Ο ΟΙΠΟΡΙΚΟ Α. Όροι και Ορισµοί 1. Θ7: Είναι συνώνυµο µε το ταχύ οδοιπορικό. 2. Κλίµακα: Είναι η µαθηµατική αναλογία του γραφικού µήκους που απεικονίζεται στο χάρτη µε το φυσικό µήκος στο οποίο αναφέρεται. ηλαδή, απόσταση µεταξύ δύο σηµείων στο χάρτη: η φυσική απόσταση µεταξύ των δύο αυτών σηµείων π.χ. 1:50000 σηµαίνει πως 1 cm στο χάρτη ισοδυναµεί µε 500 m στην πραγµατικότητα. Υπάρχουν τρία είδη κλίµακας: Α. RF (representative fraction) π.χ. 1:50000 Β. Statement π.χ. 1 εκατοστό στο χάρτη ισοδυναµεί µε 500 m. Γ. Linear Scale Γραµµική Κλίµακα π.χ. 500 250 0 1km 3km 3. Αζιµούθιο: Είναι η δεξιόστροφη γωνία που σχηµατίζεται µεταξύ του µαγνητικού βορρά, του σηµείου στάσεως και του σηµείου σκοπεύσεως. B Α Γ 4. Αντίστροφο αζιµούθιο - Οπισθοσκόπευση: Αν το αρχικό αζιµούθιο είναι κάτω από 180 ο τότε βρίσκουµε το αντίστροφο µε το να προσθέσουµε 180 ο στο αρχικό αζιµούθιο. Αν το αρχικό αζιµούθιο είναι µεγαλύτερο από 180ο τότε αφαιρούµε από αυτό 180 ο και έτσι βρίσκουµε το αντίστροφο. 5. Χαρτογράφηση πορείας: Είναι η ανατύπωση της πορείας που καλύφθηκε στο ταχύ οδοιπορικό και συντάσσεται µε βάση τα στοιχεία που υπάρχουν στο Θ7. 6. Γραµµή Πορείας: είχνει όλα τα σηµεία απ όπου περνά ολόκληρο το ταξιδάκι. Υπάρχουν δύο τρόποι για να γίνει: Α. Με πολικές συντεταγµένες (Polar Coordinates). Με αυτή τη µέθοδο δίνουµε τα σηµεία σε σχέση µε το κέντρο της σελίδας από ένα σηµείο που ονοµάζεται πόλος (O) και την αρχική γραµµή (Initial Line). Το σηµείο Ρ δίνεται µε την απόσταση r από τον πόλο και την αριστερόστροφη γωνία Θ από την αρχική γραµµή. Ρ (r,θ) Ο Πόλος Αρχική γραµµή Β. Με συντεταγµένες (Cartesian Coordinates) όπως ακριβώς και στο χάρτη µε στίγµα.
Β. Σηµειώσεις κατά τη διάρκεια του Θ7 «Το καλύτερο για σας είναι να παίρνετε οι ίδιοι τις σηµειώσεις ώστε να µπορείτε να τις καταλαβαίνετε καλύτερα. Υπάρχει πιθανότητα να µην καταλαβαίνετε τις σηµειώσεις κάποιου άλλου που µπορεί να είναι και λάθος.» 1. Να θυµάστε: Α. Πάντοτε περπατάτε στη δεξιά πλευρά του δρόµου. Β. Πάντα να παίρνετε τα αζιµούθια µε τον ίδιο τρόπο. Αφού πάντα θα περπατάτε στην δεξιά µεριά, θα παίρνετε τα αζιµούθια κάθε στάσης από το σηµείο που είσαστε στα δεξιά προς το τελευταίο σταθερό σηµείο που βλέπετε στη δεξιά µεριά του δρόµου. Γ. Στο ταχύ οδοιπορικό θα πρέπει να περιλαµβάνετε ότι µπορεί να αντιπροσωπευθεί µε τοπογραφικά σηµεία, π.χ. κτίρια, βλάστηση, αγωγούς, ύδατα, ηλεκτρικές και τηλεφωνικές γραµµές. Η συχνή χρήση του χάρτη και η εξοικείωση µε τα τοπογραφικά θα βοηθήσουν σε αυτό το σηµείο. 2. Ακριβής προσδιορισµός θέσης αντικειµένου Στο Θ7 είναι ανάγκη να σχεδιάσετε διάφορα αντικείµενα π.χ. ένα ανεµόµυλο µε ακρίβεια ως προς τη θέση του. Φυσικά όταν παίρνετε τις σηµειώσεις χωρίς να χρησιµοποιείτε κλίµακα, αυτό είναι αδύνατο, γι αυτό το λόγο χρησιµοποιούµε τον ακόλουθο τρόπο: Α. Φανταστείτε την εξής κατάσταση: Περπατάτε από το σηµείο Α προς το σηµείο Β. Όταν φτάσετε στο σηµείο Γ όπου το ευθύγραµµο τµήµα που ενώνει τον ανεµόµυλο µε εσάς τέµνει τη γραµµή πορείας Α Β σε 90 ο (σχήµα 2) τότε παίρνετε σηµείωση ότι στα χ βήµατα από το σηµείο Α και απόσταση ψ από το δρόµο βρίσκεται ο ανεµόµυλος σε 90 ο. (σχήµα 2) * (ανεµόµυλος ).... Α Γ Β ( Ελικοδρόµιο ) Η ηλαδή στις σηµειώσεις σας θα φαίνεται κάτι τέτοιο. Ψ ( χ, ψ ) Χ 90 ο.. Α Γ Β
ΣΤΑΣΕΙΣ Παρατηρήσεις Σχεδιάγραµµα Παρατηρήσεις Απόσταση Αριστερά εξιά Ελικοδρόµιο (60,70) 1 Ανεµόµυλος (16,20) Όταν λέµε ότι το ελικοδρόµιο είναι στα 60 βήµατα από το Α εννοούµε από την αρχή της στάσης 60 βήµατα και από εκείνο το σηµείο ( ) 90 ο µε τη γραµµή πορείας είναι 70 βήµατα µακριά. Β. εύτερη µέθοδος για ακριβή προσδιορισµό σηµείων στο ταχύ οδοιπορικό. Από την προηγούµενη στάση Α σηµειώστε το αζιµούθιο του ζητούµενου σηµείου. Στην επόµενη στάση Β πάρτε ένα δεύτερο αζιµούθιο. Τα δύο αζιµούθια σηµειώνονται ως εξής στο πρόχειρο ταχύ οδοιπορικό: Β Φ 200 ο ( Τοποθετήστε το Χ κατά βούληση και σηµειώνουµε της µετρήσεις Θ και Φ ) Χ Θ 110 ο Α 90 ο Φυσικά οι γωνιές Θ και Φ όπως παρουσιάζονται στο σχεδιάγραµµα ΕΝ είναι 110 ο και 200 ο αντίστοιχα για τον απλό λόγο ότι η πορεία µας είναι ήδη σε γωνία 90 ο. Γι αυτό το λόγο στο καθαρό ταχύ οδοιπορικό οι γωνίες που µετρούµε για να τοποθετήσουµε µε ακρίβεια το σηµείο Χ υπολογίζεται ως εξής: Θ = Θ-90, Φ =Φ-90, στην προκειµένη περίπτωση 20 ο και 110 ο από τη γραµµή πορείας αντίστοιχα, όπως και λογικά φαίνεται.
Οι γωνίες Θ και Φ είναι αυτές που αναγράφονται και µε µια σηµείωση στις παρατηρήσεις επεξηγείτε σύντοµα τη µέθοδο εργασίας, περιλαµβάνοντας τα πραγµατικά αζιµούθια. Γ. Η τελική µορφή του Θ7 Το Θ7 θα πρέπει να είναι ΣΥΓΥΡΙΣΜΕΝΟ. Αν όχι ΑΤΥΧΉΣΑΤΕ ΣΦΟ ΡΑ. Ακολουθείστε το παράδειγµα που δίδεται: Για να σχεδιάσουµε το τελικό Θ7 που θα βασίζεται στις σηµειώσεις ακολουθούµε τα εξής βήµατα: ΒΗΜΑ 1: Βρίσκετε την ολική απόσταση που καλύφθηκε σε m (µέτρα). Για να το κάνετε αυτό βρίσκετε το σύνολο των βηµάτων και µετά το χρησιµοποιείτε σε αναλογία για να βρείτε την απόσταση σε m. ηλαδή, αν περπατήσετε 1226 βήµατα τότε 1 βήµα ισοδυναµεί µε 0.75 m 1226 βήµατα ισοδυναµούν µε χ m X= (1226 x 0.75) / 1 = 919.5 m (ολική απόσταση) Αν δεν γνωρίζετε µε τι αναλογεί ένα βήµα σε µέτρα, τότε περπατήστε µια γνωστή απόσταση π.χ. 100 m και µετρήστε σε πόσα βήµατα το κάνατε. Έτσι το χρησιµοποιείτε αυτό στην αναλογία πχ. Αν περπατήσετε 1516 βήµατα τότε: 126 βήµατα = 100 m 1516 βήµατα = χ m Χ= (100x1516)/ 126 = 1203 m (ολική απόσταση) ΒΗΜΑ 2: Βρίσκετε την κλίµακα. Αυτό το κάνουµε αφού βρούµε την ολική απόσταση από το βήµα 1. Μετά θα πρέπει να αποφασίσουµε σε πόσες σελίδες πρέπει να γίνει το Θ7. Θ7 ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΕΧΟΥΝ ΜΗΚΟΣ 1km 1.5km ΣΧΕ ΙΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ ΣΕ ΥΟ ΦΥΛΛΑ ΧΑΡΤΙΟΥ. Μετρούµε το µήκος δύο σελίδων για ταχύ οδοιπορικό. Το Θ7 το ξεκινούµε από το πρώτο ολοκληρωµένο τετραγωνάκι. Έτσι η πρώτη σελίδα έχει µήκος 19 cm και η δεύτερη 25 cm. Αυτό µας δίνει ένα ολικό µήκος 44 cm. Σε αυτά τα 44 cm θα σχεδιάσουµε µια απόσταση µήκους 1.5 km. Αυτή την τελευταία απόσταση την µετατρέπουµε σε εκατοστά πολλαπλασιάζοντας x 1000 για να γίνει σε m και µετά x 100 για να γίνει σε εκατοστά δηλαδή 1.5 km x 1000 = 1500 m 1500 m x 100 = 150000 cm Μετά χρησιµοποιώντας τον ορισµό της κλίµακας λέµε ότι 44 cm στο Θ7 αντιπροσωπεύουν 150000 cm στη γη. Για να βρούµε την κλίµακα απλοποιούµε την κλίµακα που σχηµατίσαµε δηλαδή 44 cm = 150000 cm 1 cm = x X= 150000 / 44 = 3409.09 ηλαδή η κλίµακα είναι 1: 3409.09. εν χρησιµοποιούµε όµως την κλίµακα ακριβώς έτσι αλλά ΜΕΓΑΛΩΝΟΥΜΕ το δεύτερο µέρος της και το στρογγυλεύουµε. Έτσι η τελική κλίµακα είναι 1: 3500. Ποτέ δεν µικραίνουµε το δεύτερο όρο.
ΒΗΜΑ 3: Βρίσκετε το αντίστροφο της κλίµακας δηλαδή διαιρείτε το «1» µε τον δεύτερο όρο της αναλογίας. Π.χ. Αν η κλίµακα είναι 1:2500, τότε το αντίστροφο είναι 1 / 2500 = 0.0004. Αφού το βρείτε αυτό συµπληρώνετε το [ 1 µ = 0.0004]. ΒΗΜΑ 4: Χωρίζετε τις στάσεις πάνω στο ταχύ οδοιπορικό και χωρίζουµε τη στήλη «γωνιά πορείας» µε µια κάθετη γραµµή σε δύο ίσα µέρη. Για να κάνετε το πρώτο µέρος φέρετε µια γραµµή στο ΚΑΤΩ µέρος του χαρτιού εκεί που ξεκινά το πρώτο ολοκληρωµένο τετραγωνάκι και σηµειώνετε το σηµείο εκκίνησης. Η γραµµή αυτή δεν πρέπει να περνά από το τετραγωνισµένο µέρος του χαρτιού. Μετά από αυτό, παίρνετε τις σηµειώσεις σας και βλέπετε πόσο µεγάλη είναι η στάση σε βήµατα, π.χ. η στάση είναι 101 βήµατα, αυτήν την απόσταση τη µετατρέπετε σε µέτρα. Για να το κάνετε αυτό χρησιµοποιείτε την αναλογία στο ΒΗΜΑ 1. 100 m = 126 βήµατα Χ m = 101 βήµατα Χ = 100 x 101 / 126 = 127.77 m (δεν χρησιµοποιούµε αυτό αλλά 128 m) Μετά βρίσκουµε µε πόσα εκατοστά αντιστοιχούν 128 m σύµφωνα µε την κλίµακα π.χ. για κλίµακα 1: 4000 τότε κάνουµε το ακόλουθο: 1 cm : 4000 cm (διαιρούµε µε 100) Άρα 1 cm : 40 m Τότε x cm : 128 m X = (128 x 1) / 40 = 3.2 cm Άρα 101 βήµατα, δηλαδή 128 m, αντιστοιχούν µε 3.2 cm. Με αυτό τον τρόπο θα συνεχίσετε ώστε όλες οι στάσεις να καταγραφούν στο έντυπο. Όταν συµπληρωθεί αυτή η εργασία, µπορείτε να ξεκινήσετε την αντιγραφή του σχεδιαγράµµατος από το πρόχειρο ταχύ οδοιπορικό. Χρησιµοποιείστε τα ενδεικνυόµενα τοπογραφικά σηµεία. Χρησιµοποιείστε µαλακό µολύβι για αυτού του είδους παρατηρήσεις και πιο σκληρό για τα βέλη / γραµµές της µεθόδου 2 για ακριβείς παρατηρήσεις για ισοϋψείς κτλ. είξετε σωστή αντίληψη του χώρου χωρίς να αφήνετε κενά. Επιδείξετε χρήση προσκοπικών δεξιοτήτων π.χ. υπολογισµό αποστάσεων, µέτρηση µήκους / πλάτους µε σηµειώσεις στη στήλη για παρατηρήσεις ακόµα και αν δεν κάνατε τις εργασίες κατά τη διάρκεια του ταχέως οδοιπορικού. Αν είστε αληθοφανείς και όχι υπερβολικοί, δίνετε στον εξεταστή την ευκαιρία να σας δώσει βαθµούς. Έχετε υπόψη σας ότι η κλίµακα ισχύει και οριζόντια. Μην σηµειώνετε στο σχεδιάγραµµα αντικείµενα 100 m µακριά αν η κλίµακα είναι 1: 1000 και τα 3 cm του σχεδιαγράµµατος αντιπροσωπεύουν µόνο 30 m. Χρησιµοποιείστε τη στήλη των παρατηρήσεων. Σωστή προπαρασκευαστική εργασία και κρίση κατά τη διάρκεια της πορείας βοηθούν. ΜΗΝ ΞΕΧΑΣΕΤΕ ΤΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ που πρέπει να επεξηγεί ΟΛΑ τα τοπογραφικά που χρησιµοποιήσατε (χαρτογράφηση πορείας).