Επιδημιολογικά δεδομένα της αρτηριακής υπέρτασης. Μουρβάτη Ευθυμία Νεφρολόγος, Επιμελήτρια Α Πανεπιστημιακή Νεφρολογική κλινική Αλεξανδρούπολης

Επιδημιολογικά δεδομένα της αρτηριακής υπέρτασης Μουρβάτη Ευθυμία Νεφρολόγος, Επιμελήτρια Α Πανεπιστημιακή Νεφρολογική κλινική Αλεξανδρούπολης

Επιδημιολογικά δεδομένα της αρτηριακής υπέρτασης Αιτίες υπέρτασης Συχνότητα εμφάνισης Συχνότητα ενημέρωσης θεραπείας ρύθμισης Συχνότητα εμφάνισης επιπλοκών υπέρτασης Καρδιαγγειακόςκίνδυνος Θνητότητα

Ιδιοπαθής υπέρταση Στο 90-95% των ατόμων με υπέρταση δεν διαπιστώνονται ευδιάκριτα αίτια Οι περισσότεροι (70%) έχουν οικογενειακό ιστορικό υπέρτασης Εμφανίζεται μεταξύ 20-55 έτη

Δευτεροπαθής υπέρταση Καλύπτει 5-10% όλων των περιπτώσεων υπέρτασης Πρόσφατη ήαιφνίδια αύξηση Νεαρά άτομα χωρίς οικογενειακό ιστορικό Ασθενείς με σοβαρή και ανθεκτική υπέρταση παρά την λήψη τριών ήπερισσοτέρων φαρμάκων εκ των οποίων το ένα είναι διουρητικό Σε ασθενείς με ύποπτο ιστορικό, ευρήματα από την φυσική εξέταση και τον εργαστηριακό έλεγχο

Αιτίες δευτεροπαθούς υπέρτασης Αιτία Νεφρική παρεγχυματική νόσος Νεφραγγειακή νόσος Πρωτοπαθής αλδοστερονισμός Θυρεοειδική νόσος Στένωση ισθμού αορτής Φαιοχρωμοκύττωμα Σύνδρομο Cushing Συχνότητα (%) 3-5 0,5-2 1-11 0,5 0,2 0,2-0,4 <0,2 0,1-1,0 Φαρμακευτικής αιτιολογίας (αντισυλληπτικά, μηστεροειδή αντιφλεγμονώδη, κυκλοσπορίνη, ερυθροποιητίνη, κοκαϊνη) J of Hypertension 2007; 25:1107-1187

Επιδημιολογικά δεδομένα της αρτηριακής υπέρτασης Αιτίες υπέρτασης Συχνότητα εμφάνισης Συχνότητα ενημέρωσης αντιμετώπισης ρύθμισης Συχνότητα εμφάνισης επιπλοκών υπέρτασης Καρδιαγγειακός κίνδυνος Θνητότητα

Ποσοστό των ενηλίκων στις Η.Π.Α. ηλικίας 20-74 έτη με υπέρταση 100 80 60 40 38,1 39,8 40,4 24,5 28,7 26 29,6 30 προαρμοσμένο στην ηλικία 20 0 1960-62 1971-74 1976-80 1988-94 1999-2000 2001-2002 2003-2004 2005-2006 Health United States, 2003 NHANES 2005-2006

Συχνότητα υπέρτασης σε ενήλικες στις Η.Π.Α.: 1999-2006 (προσαρμογή ως προς την ηλικία) 1999-2006: Ελαφρά αύξηση από 28% σε 30%

Συχνότητα υπέρτασης σε πληθυσμό ενηλίκων στις Η.Π.Α. 100 90 80 70 1999-2000 2001-2002 2003-2004 65,7% 64,2% 66,3% Ποσοστό πληθυσμού 60 50 40 30 30,2% 28,1% 32,6% 20 10 7,7% 7% 7,3% 0 18-39 40-59 >60 Hypertension 2007;49:69-75

Συχνότητα υπέρτασης στις Η.Π.Α. Συχνότητα υπέρτασης 100% 80% 60% 40% 20% n=4531 6% 16% Περίπου το 81% των ενηλίκων στις ΗΠΑ με υπέρταση είναι > 45 έτη 31% 48% 65% 78% Ηλικία 0% 18-34 35-44 45-54 55-64 65-74 75+ NHANES 1999-2000 Fields et al. Hypertension. 2004:44;398-404

Συχνότητα υπέρτασης σε ενήλικες σύμφωνα με την ηλικία και το φύλο (NHANES: 1999-2004) Percent of Population 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 Μετά τα 54 έτη οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερη συχνότητα υπέρτασης από τους άνδρες 11,2 6,4 23,2 18,3 37,5 37,4 49,1 55,4 63,6 73,9 69,5 20-34 35-44 45-54 55-64 65-74 75+ Οι γυναίκες <35 έτη έχουν χαμηλότερη συχνότητα υπέρτασης συγκριτικά με τους άνδρες Men Women 83,8

Συχνότητα υπέρτασης (προσαρμοσμένη στην ηλικία) σε ενήλικες >20 ετών με βάση φυλή/εθνικότητα, φύλο (NHANES: 1988-94 και 1999-2004) Percent of Population 50 40 30 20 10 0 37,5 39,0 38,2 41,4 28,5 25,6 28,0 26,9 26,2 27,0 22,9 25,0 NH White- NH White- NH Black NH Black Mexican Only Άνδρες Men Only or Άνδρες AA Men or AA Άνδρες Men Women Women 1988-94 1999-04 Mexican Women Γυναίκες Γυναίκες Γυναίκες Οι μαύροι εμφανίζουν υψηλότερο ποσοστό υπέρτασης από τους λευκούς Hypertension 2004;44:398-404

Συχνότητα υπέρτασης ανά ηλικιακές ομάδες, φύλο και φυλή/εθνικότητα: 2005-2006 7% 67% 22% 28% 41%

Συχνότητα της μεμονωμένης συστολικής και διαστολικής πίεσης ανάλογα με την ηλικία και το φύλο Άνδρες Διαστολική πίεση Διαστολική πίεση Γυναίκες Συστολική πίεση Συστολική πίεση Ηαύξηση της ηλικίας συνοδεύεται από αύξηση κυρίως της συστολικής πίεσης, ενώ η διαστολική πίεση φθάνει το μέγιστο στην 5η δεκαετία και μετά αρχίζει να ελαττώνεται Τα φαινόμενα αυτά αποδίδονται στην προοδευτική εμφάνιση της αρτηριοσκλήρυνσης του τοιχώματος των μεγάλων αγγείων

Framingham: συχνότητα της μεμονωμένης συστολικής υπέρτασης στους ηλικιωμένους* Άνδρες Γυναίκες 12,3% 7,2% 27,7% 57,4% 30,3% 65,1% Μεμονωμένη συστολική υπέρταση Συνδυασμένη υπέρταση Μεμονωμένη διαστολική υπέρταση *ηλικία : 65-89 ετών Wilking SV et al. JAMA.1988;260:3451-3455

NHANES III: Συχνότητα της υπέρτασης* με βάση το BMI % 50 40 30 20 BMI <25 BMI 25-<27 BMI 27-<30 BMI > 30 22,1 27 41,9 14,9 15,2 27,7 32,7 37,8 10 0 άνδρες *Ορίζεται σαν μέση συστολική αρτηριακή πίεση 140 mm Hg, μέση διαστολική αρτηριακή πίεση 90 mm Hg, ή λήψη αντιυπερτασικών φαρμάκων γυναίκες Brown C et al. Body Mass Index and the Prevalence of Hypertension and Dyslipidemia. Obes Res. 2000; 8:605-619

NHANES III: Συχνότητα της υπέρτασης* με βάση το φύλο, ηλικία και το BMI Percent 100 75 50 25 0 3,5 7,4 10,4 24,6 Άνδρες Men BMI <25 BMI 25-<27 BMI 27-<30 BMI >30 Ησυχνότητα υπέρτασης 7πλασιάζεται,όταν BMI >30 16,3 Ησυχνότητα υπέρτασης 3πλασιάζεται,όταν BMI >30 30,2 23,3 46,2 61,6 51,7 53,6 49,1 20-39 40-59 60+ *Ορίζεται σαν μέση συστολική αρτηριακή πίεση 140 mm Hg, μέση διαστολική αρτηριακή πίεση 90 mm Hg, ήλήψη αντιυπερτασικών φαρμάκων Brown C et al. Body Mass Index and the Prevalence of Hypertension and Dyslipidemia. Obes Res. 2000; 8:605-619.

NHANES III: Συχνότητα της υπέρτασης* με βάση το φύλο, ηλικία και το BMI Percent 100 75 50 25 0 1,6 2 3,4 11,2 Γυναίκες Women BMI <25 BMI 25-<27 BMI 27-<30 BMI >30 Σε γυναίκες <60 ετών με BMI 27 η συχνότητα υπέρτασης είναι 2-4 φορές μεγαλύτερη από την αντίστοιχη σε γυναίκες με BMI <25 10,2 20 26,6 39,4 64,7 56,4 20-39 40-59 60+ 64,9 72,5 Brown C et al. Body Mass Index and the Prevalence of Hypertension and Dyslipidemia. Obes Res. 2000; 8:605-619.

NHANES III: Συχνότητα της υπέρτασης (προσαρμοσμένη στην ηλικία) σύμφωνα με το φύλο, φυλή/εθνικότητα και BMI Άνδρες Men BMI <25 BMI 25-<27 BMI 27-<30 BMI >30 Percent 100 75 50 25 Ητάση αύξησης της ΑΠ ανάλογα με την αύξηση του ΒΜΙ ανάμεσα σε λευκούς, μαύρους και Μεξικανο-Αμερικάνους άνδρες είναι παρόμοια 17,2 21,4 23,8 39 27,2 47,1 29,8 34,7 33,9 26,9 24,2 16 0 Nonhispanic White Nonhispanic Black Mexican American Brown C et al. Body Mass Index and the Prevalence of Hypertension and Dyslipidemia. Obes Res. 2000; 8:605-619. Ησυχνότητα της υπέρτασης είναι μεγαλύτερη στους μαύρους άνδρες για οποιοδήποτε επίπεδο ΒΜΙ

NHANES III: Συχνότητα της υπέρτασης (προσαρμοσμένη στην ηλικία) σύμφωνα με το φύλο, φυλή/εθνικότητα και BMI Γυναίκες Women BMI <25 BMI 25-<27 BMI 27-<30 BMI >30 Percent 100 75 50 25 Ητάση αύξησης της ΑΠ ανάλογα με την αύξηση του ΒΜΙ ανάμεσα σε λευκούς, μαύρους και Μεξικανο-Αμερικάνους γυναίκες είναι παρόμοια 31,9 20,9 22,2 14,9 27,7 40,5 31,4 34,4 17,3 20,7 24,5 27 0 Nonhispanic White Nonhispanic Black Mexican American Brown C et al. Body Mass Index and the Prevalence of Hypertension and Dyslipidemia. Obes Res. 2000; 8:605-619. Ησυχνότητα της υπέρτασης είναι μεγαλύτερη στις μαύρες γυναίκες για οποιοδήποτε επίπεδο ΒΜΙ

Συχνότητα υπέρτασης* Γερμανία 1 Φινλανδία 1 Ισπανία 1 Αγγλία 1 Σουηδία 1 Ιταλία 1 Ιαπωνία 2 Αίγυπτος 3 Νότια Κορέα 3 Η.Π.Α. 1 Καναδάς 1 Ταϊβάν 3 0 10 20 30 40 50 60 70 Συχνότητα (%) *Defined as systolic/diastolic blood pressure 140/90, ( 160/95( for Taiwan) or receiving treatment. South Korea is defined as men, aged 30-59. 1. Wolf-Maier et al. JAMA.. 2003;289:2363-2369; 2369; 2. Data on file. Pfizer Inc, New York, NY; 3. WHO Collaborating Centre on Surveillance of Cardiovascular Disease Web site. Available at: www.cvdinfobase.ca.. Accessed February 22, 2005

European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition 28.572 ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ ΑΠΌ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Ποσοστά ανδρών και γυναικών με ΣΑΠ>140 mmhg στην Ελλάδα 60 50 Άνδρες: 40,2% Γυναίκες: 38,9% 40 30 20 10 0 ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΝΔΡΕΣ 28.572 εθελοντές από διάφορες γεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 75+ ΗΛΙΚΙΑ

ΔΙΔΥΜΑ ΚΑΤΟΙΚΟΙ > 18 ΕΤΩΝ: 908 ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ: 694 (76,4%) ΙΑΤΡΙΚΗ 1999, 76:431-8

ΥΠΟ ΘΕΡΑΠΕΙΑ 71,6% 15,5% 12,9% 28,4% ΧΩΡΙΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΝΟΡΜΟΤΑΣΙΚΟΙ ΑΠ 140/90 mmhg ΕΝΗΛΙΚΟΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΔΙΔΥΜΩΝ

Αποτελέσματα από προηγούμενες μελέτες στην Ελλάδα Συχνότητα υπέρτασης στην Ελλάδα 28,4% 31% 40,2% 3,4 εκ. 31,1% Am J Hypertension 2006;19:53-60

Μελέτη HYPERTENSHELL: Σύγκριση μεταξύ νορμοτασικών και υπερτασικών ανάλογα με το ΒΜΙ Υπέρβαρα άτομα Παχύσαρκα άτομα Am J Hypertension 2006;19:53-60

Προϋπέρταση Δεν είναι νόσος Δενείναι «υπέρταση» Δεν αποτελεί ένδειξη για χορήγηση φαρμάκων Δεν έχει στόχο ΑΠ Αποτελεί προγνωστικό παράγοντα για αύξηση του καρδιαγγειακού κινδύνου Αποτελεί προγνωστικό παράγοντα για αύξηση εμφάνισης της υπέρτασης Αποτελεί έναυσμα για την βελτίωση του τρόπου ζωής για την πρόληψη της υπέρτασης και των καρδιαγγειακών συμβαμάτων NEJM 2006;354:1685-97

Συχνότητα προϋπέρτασης ανά ηλικιακές ομάδες, φύλο και φυλή/εθνικότητα: 2005-2006 30% 30% 38% 43% 43% Το 37% των ενηλίκων έχει προϋπέρταση: ΣΑΠ: 120-139 mmhg ΔΑΠ: 80-89 mmhg ns

JNC 7: 4-ετής εξέλιξη στην υπέρταση Framingham Heart Study φυσιολογική Προϋπέρταση Percent 50 40 30 20 10 0 JNC 6: 5 16 18 26 37 50 Άριστη Φυσιολογική Υψηλή φυσιολογική <120/80 120-129/80 129/80-8484 mm Hg mm Hg 130-139/85 139/85-8989 mm Hg Ηλικία 35-64 yrs 65+ yrs Ηεπίπτωση της υπέρτασης στην 4ετία συσχετίζονταν άμεσα με το προηγούμενο επίπεδο της ΑΠ και την ηλικία. Παρόμοια συχνότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών Vasan, et al. Lancet 2001;358:1682-86

Ποσοστό ατόμων >20 ετών με υπέρταση ανά περιοχή και φυλή το 2000 (επάνω γράφημα) και η αναμενόμενη το 2025 (κάτω γράφημα) 25% 29% Williams, B. J Am Coll Cardiol 2006; 48:1698-1711

Επιδημιολογικά δεδομένα της αρτηριακής υπέρτασης Αιτίες υπέρτασης Συχνότητα εμφάνισης Συχνότητα ενημέρωσης αντιμετώπισης ρύθμισης Συχνότητα εμφάνισης επιπλοκών υπέρτασης Καρδιαγγειακός κίνδυνος Θνητότητα

Ενημέρωση, θεραπεία και ρύθμιση της υπέρτασης στις ΗΠΑ. Ποσοστό ενηλίκων με υπέρταση ηλικίας 18-74 έτη 100 1976-1980 Ποσοστό πληθυσμού 90 80 70 60 50 40 30 51% 73% 68% 70% 31% 55% 54% 59% 1988-1991 1991-1994 1999-2000 29% 34% 27% 20 10 10% 0 Ενήμεροι Θεραπευόμενοι Ρυθμιζόμενοι NHANES, National Health and Nutrition Examination Survey Chobanian AV et al. JAMA. 2003;289:2560-2572 Williams, B. J Am Coll Cardiol 2006;48:1698-1711

Ενημέρωση, θεραπεία και ρύθμιση της υπέρτασης σε ενήλικες ηλικίας 18-74 ετών ΣΑΠ < 140 mmhg και ΔΑΠ < 90 mmhg Ενημέρωση 1976-1980 51% 1988-1991 73% 1991-1994 68% 1994-2000 70% 2001-2002 62,5% 2003-2004 66,5% Θεραπεία 31% 55% 54% 59% 50,1% 53,7% Ρύθμιση 10% 29% 27% 34% 30,3% 33,1% 2010: Ρύθμιση της υπέρτασης σε ποσοστό 50% Hypertension 2003;42: 1206-1252

Ποσοστό πληθυσμού με υπέρταση που είναι ενημερωμένοι, που θεραπεύονται και ρυθμίζονται ανάλογα με την ηλικία (NHANES: 1999-2004) Percent of Population 80 70 60 50 40 30 20 10 0 74,6 75,3 68,4 62,5 52,3 35,8 39,8 34,3 24,6 Awareness Treatment Controlled 20-39 40-59 60+

Ενημέρωση ως προς την υπέρταση: Η.Π.Α. 2005-2006 Το 78% των υπερτασικών είναι ενήμεροι 63% 83% 84% 81% ns ns

Θεραπεία της υπέρτασης σε υπερτασικούς ενήλικες: Η.Π.Α. Το 68% των υπερτασικών λαμβάνουν αγωγή 47% 59% 74% 77% 78% 72% ns 50% 69% 72%

Ρύθμιση της υπέρτασης σε υπερτασικούς ασθενείς: Η.Π.Α. 2005-2006 72% Το 64% των υπερτασικών που λαμβάνουν αγωγή ρυθμίζονται 58% 64% 53% 64% 65% 58% ns

Ποσοστό ρυθμισμένων υπερτασικών σε διάφορες χώρες ΑΠ<140/90mmHg 100% 80% 54,5 47,3 29,9 40,3 28,1 9 18,7 5 21,9 5,5 28,6 17,2 7,8 60% 10 32 26,8 26,2 40% 52,5 36,4 26,1 24,8 20% 69,3 63,3 36,5 35,8 51,8 38,9 48 0% ΗΠΑ Καναδάς Γερμανία Αγγλία Ιταλία Ισπανία Σουηδία Αυτοί που είναι ενήμεροι Υπο θεραπεία Ρύθμιση υπέρτασης Ρύθμιση υπέρτασης σε ασθενείς υπο θεραπεία

Ρύθμιση υπέρτασης στην Ευρώπη και Βόρεια Αμερική 30% 25% 28.6% <10% Control in % 20% 15% 10% 5% 17.2% 9.0% 5.5% 7.8% 5.0% 10.0% 0% USA Canada Italy Sweden Germany Spain Italy Hypertension 2004: 43;10-17

Ενημέρωση, θεραπεία και έλεγχος υπέρτασης σε Ελληνικό πληθυσμό ΗΜελέτη των Διδύμων Υπό θεραπεία αρρύθμιστοι 27,5% 6,3% 39,2% Υπό θεραπεία ρυθμισμένοι 27% Διαγνωσμένοι χωρίς θεραπεία Αδιάγνωστοι Στεργίου και συν. 1999

Μελέτη HYPERTENSHELL (Ελλάδα): Ενημέρωση, θεραπεία και ρύθμιση υπέρτασης 51,2% Θεραπεία Χωρίς θεραπεία Ρυθμισμένοι Αρρύθμιστοι 32,8% 48,8% 67,2% Am J Hypertension 2006;19:53-60

Αποτελέσματα από προηγούμενες μελέτες στην Ελλάδα Ενημέρωση, θεραπεία και ρύθμιση της υπέρτασης στην Ελλάδα 60% 50% 32,8% Am J Hypertension 2006;19:53-60

NHANES III: Η αποτυχία της ρύθμισης της συστολικής ΑΠ είναι ηκυριότερη αιτία της μη επαρκούς ρύθμισης της υπέρτασης Συστολική ΑΠ (mm Hg) 250 200 49.6% 16.1% 150 140 Μόνο 34.3% επιτυγχάνουν το στόχο της ΣΑΠ 100 50 23.6% 90 10.7% 0 50 100 150 73.2% φτάνουν το στόχο της ΔΑΠ Διαστολική ΑΠ (mm Hg) Burt VL et al. Hypertension 1995;26:60-69. Whyte JL et al. J Clin Hypertens. 2001;3:211-216.

Επίτευξη στόχου ΣΑΠ <140 mmhg και ΔΑΠ <90 mmhg ανάλογα με την ηλικία 100 85 91 92 ΗΣΑΠ ρυθμίζεται σαφώς δυσκολότερα από την ΔΑΠ N=1189 % Controlled 80 60 40 69 48 34 Age <=60 (n=295) Age 61-75 (n=533) Age >75 (n=361) 20 0 DBP Goal SBP Goal Δυσκολότερη η ρύθμιση της ΣΑΠ στις μεγαλύτερες ηλικίες από ότι στα νεότερα άτομα Lloyd-James et al. Hypertens 2000; 36:594-599

Επιδημιολογικά δεδομένα της αρτηριακής υπέρτασης Αιτίες υπέρτασης Συχνότητα εμφάνισης Συχνότητα ενημέρωσης αντιμετώπισης ρύθμισης Συχνότητα εμφάνισης επιπλοκών υπέρτασης Καρδιαγγειακόςκίνδυνος Θνητότητα

Επιπλοκές υπέρτασης Ισχαιμία Έμφραγμα του μυοκαρδίου Υπερτροφία αρ. κοιλίας Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια Περιφερική αρτηριακή νόσος ΑΕΕ Άνοια ΥΠΕΡΤΑΣΗ Νεφροσκλήρυνση Νεφρική ανεπάρκεια Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής Αμφιβληστροειδοπάθεια Οίδημα οπτικής θηλής Τύφλωση

Συχνότητα της υπερτροφίας της αριστερής κοιλίας στην υπέρταση Στάδιο 3: ΣΑΠ 180; ΔΑΠ 110 90% Στάδιο Υπέρτασης 12% 30% Στάδιο 2: ΑΠ = 160 179/100 110 3% 8% Στάδιο 1: ΣΑΠ = 140 159; ΔΑΠ = 90 99 10 20 30 80 90 100 Υπερτασικοί (%) Στο ΗΚΓ ανευρίσκεται μόνο στο 5-10% των υπερτασικών ασθενών Clin Cardiol 2001;24:603 7. J Hum Hyperten 2000;14:597 604. J Hypertens 1998;16(suppl 7):23 29.

Υπερτροφία αριστερής κοιλίας Ηυπερτροφία της αριστερής κοιλίας συσχετίζεται σταθερά και ισχυρά με: Καρδιαγγειακή νοσηρότητα (risk ratio: 2,3) Θνητότητα (risk ratio: 2,5) Clin Sci 2004;110 (Suppl 3): III-679 Am Heart J 2001;141:334-341

Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια 91% των ασθενών με ΣΚΑ: Υπέρταση Η υπέρταση αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα της ΣΚΑ, ο οποίος δύναται να προληφθεί Η ΣΚΑ: αποτελεί την πρώτη αιτία νοσηλείας για ασθενείς >65 έτη στις Η.Π.Α. Τα περισσότερα επεισόδια συσχετίζονται με συστολική δυσλειτουργία Ωστόσο 40% των επεισοδίων συσχετίζονται με διαστολική δυσλειτουργία Circulation 2002;106:3068-3072

Συχνότητα καρδιακής ανεπάρκειας με βάση την ηλικία και το φύλο (NHANES: 1999-2004) Percent of Population 14 12 10 8 6 4 2 0 12.4 11.6 7.2 5.2 2 1.5 0.3 0.2 20-39 40-59 60-79 80+ Men Women

Discharges in Thousands 700 600 500 400 300 200 100 0 Male Female 79 80 85 90 95 00 04 Years Εξιτήρια από νοσοκομεία λόγω καρδιακής ανεπάρκειας (United States: 1979-2004) NHDS, NCHS and NHLBI Hospital discharges include people discharged alive, dead and status unknown..

Κολπική μαρμαρυγή Ηυπέρταση αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα κινδύνου εμφάνισης κολπικής μαρμαρυγής Αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακή νοσηρότητα και θνητότητα περίπου κατά 2-5 φορές (ιδιαίτερα τον κίνδυνο για εμβολικά ΑΕΕ) Επανεξέταση 2482 ασθενών-σε 16 έτη (προηγούμενα μη θεραπευόμενοι ασθενείς): 61 ασθενείς εμφάνισαν κολπική μαρμαρυγή (0,46/100ασθενείς/έτος) Ηπιθανότητα εμφάνισης κολπικής μαρμαρυγής αυξάνεται: Ηλικία Μάζα αριστερής κοιλίας Επίπεδα ΑΠ Διάμετρο αριστερού κόλπου Οκίνδυνος της κολπικής μαρμαρυγής μειώθηκε >60% σε ασθενείς με ΑΠ <120/80mmHg

Αρτηριακή πίεση και κίνδυνος για στεφανιαία νόσο Age-adjusted annual incidence of CHD per 1000 60 50 40 30 20 10 0 Ηλικία 65-94 Ηλικία 35-64 <120 120-139 140-159 160-179 180+ Συστολική αρτηριακή πίεση (mmhg) 60 50 40 30 20 10 Ηλικία 65-94 Ηλικία 35-64 0 <75 75-85- 95-105+ 84 94 104 Διαστολικήαρτηριακήπίεση (mmhg) Based on 30 year follow-up of Framingham Heart Study subjects free of coronary heart disease (CHD) at baseline Framingham Heart Study, 30-year Follow-up. NHLBI, 1987

Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής Ηεπίπτωση των ανευρυσμάτων κοιλιακής αορτής ολοένα αυξάνεται, λόγω της αύξησης του αριθμού των ηλικιωμένων Το υπερηχογράφημα αποκαλύπτει: Μόνο στο 3% των ασθενών ηλικίας 60-75 έτη με ήπια υπέρταση 11% των ασθενών με συστολική πίεση >195mmHg

Περιφερική αρτηριακή νόσος Ανευρίσκεται στο 4,3% των ενηλίκων ασθενών >40 έτη στις Η.Π.Α Συχνότερα εμφανίζεται σε: Υπερτασικούς Ηλικιωμένους Μαύρους Διαβητικούς Καπνιστές Circulation 2004: 110;738-743

Ησυχνότητα της περιφερικής αρτηριακής νόσου αυξάνει με την ηλικία Rotterdam Study 60 San Diego Study Ασθενείς με ΠΑΝ (%) 50 40 30 20 10 0 55-59 60-64 65-69 70-74 75-79 80-84 85-89 Ηλικία (έτη) Meijer WT, et al. Arterioscler Thromb Vasc Biol. 1998;18:185-192. Criqui MH, et al. Circulation. 1985;71:510-515.

Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια 1 η αιτία μόνιμης νευρολογικής ανικανότητας 2 η αιτία θνητότητας παγκόσμια Ηυπέρταση αποτελεί την κυριότερη αιτία (50% των ΑΕΕ αποδίδεται στην υπέρταση) Οι υπερτασικοί βρίσκονται 3-4 φορές σε μεγαλύτερο κίνδυνο για ΑΕΕαπό ότι οι νορμοτασικοί Τα άτομα με ΑΠ>130/85mmHg βρίσκονται 1,5 φορά περισσότερο σε κίνδυνο από ότι οι νορμοτασικοί Στους ασθενείς με υπέρταση τα ΑΕΕ οφείλονται: 80% σε ισχαιμία (αρτηριακή θρόμβωση ήεμβολή) 15% σε ενδοεγκεφαλική αιμορραγία 5% υπαραχνοειδή αιμορραγία Stroke 2002: 33;862-875 Lancet 2003:363;1211-1224

Νεφρική νόσος Ηαρτηριακή υπέρταση αποτελεί αιτία και επιπλοκή της ΧΝΝ Ηυπέρταση σαν αιτία χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας τελικού σταδίου αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό περίπου 10% Σαν επιπλοκή εμφανίζεται πρώιμα στην διάρκεια εξέλιξης της ΧΝΝ και συσχετίζεται με κακή πρόγνωση (ταχύτερη επιδείνωση της νεφρικής λειτουργίας και εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου)

Αιτίες τελικού σταδίου ΧΝΑ Πρωτοπαθής διάγνωση ασθενών που ξεκινούν εξωνεφρική κάθαρση Άλλα Σπειραματονεφρίτιδα 700 600 ΣΔ 50.1% 10% 13% Υπέρταση 27% No. of Patients Projection 95% CI Αριθμός ασθενών σε αιμοκάθαρση (χιλάδες) 500 400 300 200 100 0 520,240 281,355 243,524 r 2 = 99.8% 1984 1988 1992 1996 2000 2004 2008 United States Renal Data System. Annual data report. 2000

25,0 20,0 ΧΝΑ τελικού σταδίου στη MRFIT μελέτη (Προσαρμοσμένος Σχετικός Κίνδυνος) η= 332.544, Παρακολούθηση: 16 έτη 22.1* Προσαρμοσμένος Σχετικός Κίνδυνος 15,0 10,0 5,0 0,0 Άριστη 11.2* 6* 3.1* 1,0 1,2 1.9* Φυσιολογική * p<0.001 Υψηλή Φυσιολογική Στάδιο 1 Στάδιο 2 Κατηγορία Αρτηριακής Πίεσης Στάδιο 3 Υπέρταση Στάδιο 4 # Άνδρες με άριστη αρτηριακή πίεση ήταν ηκατηγορία αναφοράς Klag MJ, και συν. NEJM 1996;334:13-18.

Τι πρέπει να γνωρίζουμε; Ηαρτηριακή πίεση δεν ρυθμίζεται επαρκώς στους ασθενείς με ΧΝΝ Σε ασθενείς με επηρεασμένη νεφρική λειτουργία και υπέρταση το 75% λαμβάνει αντιυπερτασική αγωγή: 11% των ασθενών με ΑΥ και επηρεασμένη νεφρική λειτουργία: ΑΠ<130/85 27% των ασθενών με ΑΥ και επηρεασμένη νεφρική λειτουργία: ΑΠ<140/90

Υπερτασική αμφιβληστροειδοπάθεια Σημεία αμφιβληστροειδοπάθειας είναι πιο συχνά σε άτομα >40 ετών, ακόμη και σε αυτά χωρίς ιστορικό υπέρτασης Η συχνότητα κυμαίνεται από 2-15% (ποικίλα σημεία) Συχνότερη σε μαύρους υπερτασικούς Καμία διαφορά στην συχνότητα ως προς την ηλικία και το φύλο Επίπτωση: 6-10% σε χρονικό διάστημα >5-7 ετών Ophtalmology 2003;110:658-666 Hypertension 1995;25:1322-1325 Hypertension 2003;41:1086-1091 Arch Opthalmol2003;121:245-251

Mελέτη HYPERTENSHELL-Ελλάδα: Σύγκριση καρδιαγγειακών επιπλοκών μεταξύ υπερτασικών (Ν=3589) και νορμοτασικών ατόμων (Ν=7951) Am J Hypertension 2006;19:53-60

Επιδημιολογικά δεδομένα της αρτηριακής υπέρτασης Αιτίες υπέρτασης Συχνότητα εμφάνισης Συχνότητα ενημέρωσης αντιμετώπισης ρύθμισης Συχνότητα εμφάνισης επιπλοκών υπέρτασης Καρδιαγγειακόςκίνδυνος Θνητότητα

Καρδιαγγειακός κίνδυνος Ησυσχέτιση μεταξύ ΑΠ και κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου είναι συνεχής, σταθερή και ανεξάρτητη από άλλους παράγοντες κινδύνου JAMA 2003; 289:2560-2572

Οι υπερτασικοί ασθενείς είναι σε αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά συμβάματα Framingham Heart Study κίνδυνος καρδιαγγειακών συμβαμάτων σε υπερτασικούς ασθενείς ηλικίας 35-64 ετών (Follow-Up μετά από 38 έτη) Διορθωμένη ως προς την ηλικία συχνότητα μέσα σε μια 2ετία καρδιαγγειακής νόσου/1000 50 40 30 20 10 άτομα 0 Risk ratio Excess risk Στεφανιαία 45,4 νόσος ΑΕΕ Περιφερική αρτηριακή νόσος 22,7 9,5 21,3 12,4 6,2 3,3 2,4 Normotensive Hypertensive 5 9,9 2 7,3 3,5 Καρδιακή ανεπάρκεια 13,9 6,3 2,1 Άνδρες Γυναίκες Άνδρες Γυναίκες Άνδρες Γυναίκες Άνδρες Γυναίκες 2,0 22,7 x2 2,2 11,8 3,8 9,1 x3 2,6 3,8 2,0 4,9 X2,5 3,7 5,3 4,0 10,4 X3,5 3,0 4,2 Kannel WB JAMA 1996;275(24):1571-1576

Αθροιστική επίπτωση (%) 14 12 10 8 6 4 2 0 Υψηλή-φυσιολογική ΑΠ και καρδιαγγειακός κίνδυνος: Framingham Study (Ν=6589, 14 έτη) Άνδρες P<.001 High normal 130-139/85-89 mm Hg Normal 120-129/80-84 mm Hg Optimal <120/80 mm Hg 0 2 4 6 8 10 12 14 Χρόνος (έτη) Vasan et al. N Engl J Med. 2001;345:1291-1297 1,6 φορές μεγαλύτερος κίνδυνος 10 8 6 4 2 0 Γυναίκες P<.001 Προϋπέρταση 2,5 φορές μεγαλύτερος κίνδυνος 0 2 4 6 8 10 12 14 Χρόνος (έτη)

30% Καρδιαγγειακή νόσος

Το 2020 υπολογίζεται ότι οι θάνατοι από καρδιαγγειακά νοσήματα θα ανέλθουν σε 20 εκατομμύρια International Cardiovascular Disease statistics, 2005: AHA

Υπέρταση Ηυπέρταση υπολογίζεται ότι είναι υπεύθυνη για περίπου 7.000.000 θανάτους παγκόσμια

Οκίνδυνος καρδιαγγειακής θνητότητας, με σημείο έναρξης ΑΠ 115/75 mmhg, διπλασιάζεται με κάθε αύξηση της ΑΠ κατά 20/10 mmhg * Κίνδυνος καρδ/ακής θνητότητας 8 7 6 5 4 3 2 1 0 115/75 135/85 155/95 175/105 ΣΑΠ/ΔΑΠ (mm Hg) * Άτομα ηλικίας 40-70 ετών; 115/75 ΑΠ έναρξης Lewington S, et al. Lancet. 2002; 60:1903-1913 JNC 7. JAMA. 2003;289:2560-2572

Θνητότητα και νοσηρότητα 12-14% των θανάτων από στεφανιαία νόσο οφείλεται στην υπέρταση 6% αυτών των θανάτων θα μπορούσε να αποφευχθεί εάν ηεπίπτωση της υπέρτασης μειώνονταν κατά 50% 1 Περίπου το 20% των ατόμων πεθαίνουν μέσα στους πρώτους μήνες μετά από ΑΕΕ Μέχρι 35% των θυμάτων από ΑΕΕ είναι εξαρτώμενα για 1 έτος 2 1. Petersen S, Rayner M. Coronary heart disease statistics 2002 edition. British Heart Foundation Statistics Database Annual Compendium., 2. Williams B, et al. J Hum Hypertens 2004;18:139-185

31.0 Συσχέτιση μεταξύ αρτηριακής πίεσης και θνητότητας από στεφανιαία νόσο 48.3 Συχνότητα CAD Death Rate θνητότητας per 10,000 Person-years από στεφανιαία επεισόδια 10.000 άτομα- έτη 25.8 37.4 34.7 43.8 38.1 24.6 25.3 25.2 24.9 80.6 MRFIT study Πληθ.: 347978 άνδρες Ηλικία: 35-75 έτη Παρακολούθηση: 12 έτη Θάνατοι από στεφανιαία νόσο ανά 10000 άτομα-έτη μετά από διόρθωση ως προς την ηλικία σε σχέση με το ύψος της ΣΑΠ και της ΔΑΠ: 6327 23.8 16.9 13.9 20.6 12.8 12.6 10.3 11.8 8.8 8.5 9.2 100+ 90-99 80-89 75-79 70-74 <70 ΔΑΠ (mmhg) 11.8 <120 120-139 160+ 140-159 ΣΑΠ (mmhg) Neaton et al. Arch Intern Med 1992; 152:56-64.

Seven Μελέτη Countries 7 χωρών: Study: Απόλυτος κίνδυνος θνητότητας από στεφανιαία Absolute νόσο με Risks βάσηof την Death συστολική from πίεση CHD Θνητότητα από στεφανιαία νόσο (ανά 10,000 άτομα-έτος) 140 120 100 80 60 40 20 0 Η.Π.Α. Φιλανδία Μεσογ. χώρες Ν=2516 110 120 130 140 150 160 170 Συστολική ΑΠ (mm Hg) Ιαπωνία U.S. N. Europe Mediterranean S. Europe Inland S. Europe Serbia Japan Ν=2416 Ν=981 Ν=871 Ν=2377 Ν=2870 Ν=12761, άνδρες ηλικία: 40-59 ετών Van Den Hoogen et al. NEJM. 2000; 342 (1): 1-8

Ηαρτηριακή πίεση είναι σημαντική! J-CURVE Οκίνδυνος θνητότητας από ΑΕΕ αυξάνει 2 φορές για κάθε αύξηση κατά 20mmHg στην συστολική ΑΠ

Σχετικός κίνδυνος θανάτου από ΑΕΕ Decile Κίνδυνος θνητότητας από ΑΕΕ με βάση την συστολική και διαστολικήαπ: MRFIT 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 SBP (mmhg) DBP (mmhg) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (Lowest 10%) (Highest 10%) <112 <71 Συστολική αρτηριακή πίεση (SBP) Διαστολική αρτηριακή πίεση (DBP) 347978 άνδρες, ηλικία: 35-57 έτη Στα 11,6 έτη 733 θάνατοι από ΑΕΕ 8πλάσιος κίνδυνος σε ΣΑΠ 151mmHg 4πλάσιος κίνδυνος σε ΔΑΠ 98mmHg MRFIT, Multiple Risk Factor Intervention Trial. Stamler J, et al. Arch Intern Med. 1993;153:598-615; He J, Whelton PK. Am Heart J. 1999;138(Pt 2):211-219. Χ8 112-71- 118-76- 121-79- 125-81- 129-84- 132-86- 137-89- 142-92- 151 98 Χ4

Ελάχιστη μείωση της ΣΑΠ έως και 2 mm Hg, μειώνει το κίνδυνο για καρδιαγγειακά επεισόδια μέχρι και 10% Μετα-ανάλυση, 61 προοπτικών μελετών παρατήρησης 1.000.000 άτομα Follow-up 4-17 έτη 7% μείωση του κινδύνου θανάτου από ισχαιμική καρδιακή νόσο 2 mm Hg μείωση της ΣΑΠ 10% μείωση του κινδύνου θανάτου από ΑΕΕ Lewington S et al. Lancet. 2002;360:1903-1913.

Ηνοσηρότητα και ηθνητότητα σαν αποτέλεσμα της καρδιαγγειακής νόσου συσχετίζονται άμεσα με το επίπεδο της ΑΠ 15-20% 10% Θάνατος Ισχαιμική καρδιακή νόσος 50% 38% Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο Ημείωση της ΑΠ κατά 10/5mmHg προκαλεί: Καρδιακή ανεπάρκεια

Συμπεράσματα Η αύξηση της ηλικίας συνοδεύεται από αύξηση κυρίως της συστολικής πίεσης, ενώ η διαστολική πίεση φθάνει το μέγιστο στην 5η δεκαετία και μετά αρχίζει να ελαττώνεται Ηαντιμετώπιση της υπέρτασης στον πληθυσμό δεν θεωρείται ικανοποιητική, εφόσον: Το 30% δεν γνωρίζει ότι έχει υπέρταση Μόνο το 59% των υπερτασικών ατόμων λαμβάνει αγωγή Μόνο το 64% των υπερτασικών ατόμων που λαμβάνει αγωγή ρυθμίζεται καλά Μόνο το 34% όλων των υπερτασικών ατόμων ρυθμίζεται επαρκώς Ηυπέρταση αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης της καρδιαγγειακής νόσου και της νεφρικής νόσου Οκίνδυνος καρδιαγγειακής θνητότητας, με σημείο έναρξης ΑΠ 115/75 mmhg, διπλασιάζεται με κάθε αύξηση της ΑΠ κατά 20/10 mmhg Το 2025 αναμένεται ησυχνότητα της υπέρτασης, να καλύπτει περίπου το 29% του γενικού πληθυσμού παγκόσμια

Ομάδα ασθενών 1999 WHO-ISH Guidelines 10ετής απόλυτος κίνδυνος καρδιαγ. επεισόδια Προλαμβανόμενα καρδιαγγειακά επεισόδια ανά 1000 ασθενείς-έτη 10/5 mmhg 20/10mmHg Μικρού κινδύνου <15% <5% <9% Μετρίου κινδύνου 15-20% 5-7% 8-11% Μεγάλου κινδύνου 20-30% 7-10% 11-17% Πολύ μεγάλου κινδύνου >30% >10% >17%

Ενημέρωση, θεραπεία και ρύθμιση της υπέρτασης σε ενήλικες ηλικίας 18-74 ετών ΣΑΠ < 140 mmhg and ΔΑΠ < 90 mmhg Ενημέρωση 1976-1980 51% 1988-1991 73% 1991-1994 68% 1994-2000 70% 2001-2002 62,5% 2003-2004 66,5% Θεραπεία 31% 55% 54% 59% 50,1% 53,7% Ρύθμιση 10% 29% 27% 34% 30,3% 33,1% 2010: Ρύθμιση της υπέρτασης σε ποσοστό 50% Hypertension 2003;42: 1206-1252

Ποσοστό πληθυσμού με υπέρταση που είναι ενημερωμένοι, που θεραπεύονται και ρυθμίζονται ανάλογα με την φυλή και εθνικότητα (NHANES: 1999-2004) Percent of Population 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 72.9 76.9 66.9 62.4 63.4 49.1 37.2 33.6 25.1 Awareness Treatment Controlled NH Whites NH Blacks Mexican Americans

Συχνότητα προϋπέρτασης ανάλογα με το φύλο και φυλή/εθνικότητα σε διαφορετικές ηλικιακά ομάδες NHANES, 1999-2000 20-39y 40-59y 60y and older Percent 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Men Women White African American Mexican American Greenlund, et al, CDC

Ηυπέρταση «χτυπά» περίπου 65 εκ. Αμερικανών: 31,3%των ενηλίκων 50 Πληθυσμός με υπέρταση (%) 40 30 20 10 27 27 38 40 29 28 Men Women 0 Non-Hispanic White Hypertension. October 2004;44:1-7 Non-Hispanic Black Αιτίες: Mexican American Παχυσαρκία Aύξηση των ηλικιωμένων

Αύξηση συχνότητας παχυσαρκίας* σε ενήλικες ασθενείς στις Η.Π.Α. 1994 2002 10% 14% 15% 19% 20% 24% 25% *BMI 30 kg/m 2 Centers for Disease Control and Prevention Web site. Available at: http://www.cdc.gov/nccdphp/dnpa/obesity/trend/maps/index.htm 2006. American College of Physicians

Αύξηση της ΑΠ κατά 2-3/1-3mmHg για κάθε αύξηση του ΣΒ κατά 10Kg Το ποσοστό της υπέρτασης που αποδίδεται στην παχυσαρκία σε δυτικούς πληθυσμούς κυμαίνεται από 30-65%

Συμμόρφωση ανάλογα με το φύλο Οι γυναίκες συμμορφώνονται λιγότερο συγκριτικά με τους άνδρες Γυναίκες (ΟR: 1,64) έναντι ανδρών (ΟR: 1,14) Ημη συμμόρφωση επιδεινώνεται εάν ηδιάρκεια λήψης φαρμακευτικής αγωγής είναι >6 μήνες (Γυναίκες (ΟR: 1,71) έναντι ανδρών (ΟR: 1,88)

Συσχέτιση της συστολικής πίεσης με την ηλικία Am J Hypertension 2006;19:53-60

Συσχέτιση της διαστολικής πίεσης με την ηλικία Am J Hypertension 2006;19:53-60

Θανατηφόρα στεφανιαία επεισόδια σε σχέση με την διαστολική πίεση σε άνδρες και γυναίκες 35-74 ετών Μελέτη Framingham Διαστολική πίεση 20-74 mmhg 75-84 mmhg 85-94 mmhg 95-104 mmhg 105-160 mmhg Αριθμός ατόμων 16174 18091 14659 6419 2824 Ετήσια επίπτωση/1000 26 23 28 48 64

Ηαπό κοινού επίδραση της ΣΑΠ και ΔAΠστον καρδιαγγειακό κίνδυνο Framingham Heart Study Franklin et al. Circulation, 1999

Age-adjusted annual rate 50 40 30 20 10 Κίνδυνος στεφανιαίας νόσου από την συστολική αρτηριακή πίεση Framingham Study Ασθενείς 35-64 ετών, αρχικά ελεύθερο ιστορικό από ΚΑΝ; 38-yr follow-up Events in women, % Events in men, % Rate/1,000 women Rate/1,000 men 50 40 30 20 10 Percent of events 0 74-119 120-139 140-159 160-179 180-300 Systolic blood pressure, mm Hg 0 Kannel WB. Framingham Heart Study

Age-adjusted annual rate 50 40 30 20 10 Κίνδυνος στεφανιαίας νόσου από την διαστολική αρτηριακή πίεση Framingham Study Ασθενείς 35-64 ετών, αρχικά ελεύθερο ιστορικό από ΚΑΝ; 38-yr follow-up Events in women, % Events in men, % Rate/1,000 women Rate/1,000 men 50 40 30 20 10 Percent of events 0 20-74 75-84 85-94 95-104 105-160 Diastolic blood pressure, mm Hg Kannel WB. Framingham Heart Study 0

EUROASPIRE II (1999-2000): Μόνο οι μισοί Hungary Czech Republic Belgium Spain Greece Poland Ireland Finland Italy The Netherlands United Kingdom France Slovenia Sweden Germany Total στο στόχο θεραπείας ΑΠ Percentage of Patients Who Reached Goal* at Interview Among Those Using BP-Lowering Medication 0 20 40 50 60 80 % At Goal *BP <140/90 mm Hg. Weighted average of total population. EUROASPIRE II Study Group. Eur Heart J. 2001;22:554-572. 572.

Επίδραση της απότομης αύξησης της ΑΠ κατά το πρωινό ξύπνημα στην επίπτωση των ΑΕΕ H ομάδα ασθενών με την απότομη αύξηση της ΑΠ κατά τις πρώτες πρωινές ώρες έχει μεγαλύτερη επίπτωση στα ΑΕΕ (19%) από την ομάδα που δεν παρουσιάζει το ίδιο φαινόμενο (7,3%) (Circulation 2003;107: 1401-1406)

28.572 ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ ΑΠΌ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition ΜΕ ΣΑΠ >140 mmhg ΔΗΛΩΝΟΥΝ ΥΠΕΡΤΑΣΙΚΟΙ 24,1% 25,4% 20,7% 26,2% ΑΝΔΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΝΔΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

Αδυναμία επίτευξης θεραπευτικού στόχου ΑΠ: 14% των ατόμων <50 ετών και 86% ατόμων > 50 ετών Συχνότητα των υποκατηγοριών υπέρτασης σε όλους τους ασθενείς που δεν επιτυγχάνουν τον στόχο της ΑΠ SDH IDH 54% 87% ISH 14% 86%

Συχνότητα περιφερικής αρτηριακής νόσου NHANES 1 Aged >40 years San Diego 2 Mean age 66 years NHANES 1 Aged 70 years Rotterdam 3 Aged >55 years Diehm 4 Aged 65 years 4.3% 11.7% 14.5% PARTNERS 5 Aged >70 years, or 50 69 years with a history diabetes or smoking 19.1% 19.8% Ηαποφρακτική αρτηριοπάθεια αφορά 1 στους 3 ασθενείς πρωτοτοβάθμιας φροντίδας 29% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% NHANES=National Health and Nutrition Examination Study; PARTNERS=PAD Awareness, Risk, and Treatment: New Resources for Survival [program] 1. Selvin E, Erlinger TP. Circulation. 2004;110:738-743. 2. Criqui MH, et al. Circulation. 1985;71:510-515. 3. DiehmC, et al. Atherosclerosis. 2004;172:95-105. 4. Meijer WT, et al. Arterioscler Thromb Vasc Biol. 1998;18:185-192. 5. Hirsch AT, et al. JAMA. 2001;286:1317-1324.

Συνεχής συσχέτιση μεταξύ ΑΠ και καρδιαγγειακού κινδύνου 4 2 ΑΕΕ Στεφανιαίο επεισόδιο 4 2 Σχετικός κίνδυνος 1 0.5 0.25 1 0.5 0.25 76 84 91 98 105 76 84 91 98 105 Συνήθης διαστολική ΑΠ (mm Hg) MacMahon et al. Lancet. 1990;335:765.

Κίνδυνος θνητότητας από στεφανιαία νόσο με βάση την συστολική και διαστολική ΑΠ στην μελέτη MRFIT Σχετικός κίνδυνος για θνητότητα από στεφανιαία νόσο 4 3 2 1 0 Decile SBP (mmhg) DBP (mmhg) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (lowest 10%) <112 <71 Συστολική αρτηριακή πίεση (SBP) Διαστολική αρτηριακή πίεση (DBP) He J, et at. Am Heart J. 1999;138:211-219 (highest 10%) 112-71- 118-76- 121-79- 125-81- 129-84- 132-86- 137-89- 142-92- >151 >98

NHANES III: Κίνδυνος για εμφάνιση υπέρτασης σύμφωνα με την ηλικία, φύλο και BMI Άνδρες Men BMI <25 BMI 25-<27 BMI 27-<30 BMI >30 Οκίνδυνος για εμφάνιση υπέρτασης παράλληλα με την αύξηση του ΒΜΙ είναι μεγαλύτερος στις νεαρές ηλικίες 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 4,5 3,1 2,3 1 1 1,5 1,9 1 1,2 Women BMI <25 BMI 25-<27 BMI 27-<30 BMI >-30 3,3 2 2,4 1 1,4 1 1 20-39 40-59 60+ Brown C et al Body Mass Index and the Prevalence of Hypertension and Dyslipidemia. Obes Res. 2000; 8:605-619. 7,8 20-39 40-59 60+ 7 Γυναίκες 5,9 0,9 1,4 1,6 1,3 1,9

Κίνδυνος εμφάνισης υπέρτασης σε νορμοτασικούς ενήλικες ηλικίας 55 ετών στο υπόλοιπο της ζωής τους Κίνδυνος υπέρτασης % Κίνδυνος υπέρτασης % 100 100 80 Women 80 Men 60 60 40 40 20 20 0 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 0 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 Years to Follow-up Years to Follow-up JAMA 2002: Framingham data

Κίνδυνος εμφάνισης υπέρτασης σε νορμοτασικούς ενήλικες ηλικίας 55 ετών στο υπόλοιπο της ζωής τους Κίνδυνος για υπέρταση (%) Χρόνος (έτη)

170 Systolic Blood Pressure in Men, In Europe and North America, by Age Group and Country SBP in mmhg 160 150 140 130 120 110 100 90 35- <40 40- <45 45- <50 50- <55 55- <60 60- <65 65- <70 70- <75 USA Spain England Germany Italy Finland Canada

170 Systolic Blood Pressure in Women, in Europe and North America, by Age Group and Country SBP in mmhg 160 150 140 130 120 110 100 90 35- <40 40- <45 45- <50 50- <55 55- <60 60- <65 65- <70 70- <75 USA Spain England Germany Italy Finland Canada

Κατανομή διαφόρων κατηγοριών υπέρτασης σε πληθυσμό υπερτασικών ατόμων, που δεν θεραπεύονται με βάση την ηλικία NHANES III Μεμονομένη συστολική υπέρταση (SBP 140 mm Hg and DBP <90 mm Hg) Συστολική-Διαστολική υπέρταση (SBP 140 mm Hg and DBP 90 mm Hg) Μεμονωμένη διαστολική υπέρταση (SBP <140 mm Hg and DBP 90 mm Hg) 100 17% 16% 16% 20% 20% 11% Συχνότητα των υποκατηγοριών υπέρτασης σε όλους τους ασθενείς που δεν θεραπεύονται 80 60 40 20 0 <40 40-49 50-59 60-69 70-79 80+ Ηλικία Τα ποσοστά πάνω από τα ραβδογράμματα αντιπροσωπεύουν το συνολικό ποσοστό της κατανομής όλων των υποκατηγοριών των ασθενών που δεν θεραπεύονται ανάλογα με την ηλικία Franklin et al. Hypertension 2001;37: 869-874

Νεφρική νόσος Ανεξάρτητα από τον ρόλο της στην ΧΝΑ τελικού σταδίου ηυπέρταση συσχετίζεται με: Μικροαλβουμινουρία: 16% σε ασθενείς με υπέρταση Ηυπέρταση αυξάνει τον κίνδυνο μείωσης της GFR<60ml/min/1,73m2 κατά 1,57 φορές (Framingham Heart Study: 2585 άτομα, χωρίς νεφρική νόσο) Scand J Urol Nephrol 2003;37:151-158 Am J Kidney Dise 2002;39:445-459

Μείωση κατά 10mmHg της συστολικής ΑΠ συσχετίζεται με: Μείωση του κινδύνου για εμφάνιση ΑΕΕ: v Κατά 40-50% σε άτομα <60 ετών v Κατά 30-40% σε άτομα 60-69 ετών v Κατά 20-30% σε άτομα >70 ετών Stroke 2004;35:776-785

Συχνότητα υπέρτασης σε πληθυσμό ενηλίκων στις Η.Π.Α. ανάλογα με το ΒΜΙ (προσαρμοσμένο ως προς την ηλικία) 100 90 80 1999-2000 2001-2002 2003-2004 70 Ποσοστό πληθυσμού 60 50 40 30 19,2 20,4% 20,5% 27,4% 26,9% 28,4% 40,6% 36,1% 39,0% 20 10 0 <25 25-29 30 Hypertension 2007;49:69-75

Υπέρταση και κίνδυνος για ΧΝΝ τελικού σταδίου Αrch Intern Med 2005;165:923-928

Ποσοστό ρυθμισμένων υπερτασικών σε διάφορες χώρες ΑΠ<140/90mmHg 100% 80% 54,5 47,3 29,9 40,3 28,1 9 18,7 5 21,9 5,5 28,6 17,2 7,8 60% 10 32 26,8 26,2 40% 52,5 36,4 26,1 24,8 20% 69,3 63,3 36,5 35,8 51,8 38,9 48 0% ΗΠΑ Καναδάς Γερμανία Αγγλία Ιταλία Ισπανία Σουηδία Αυτοί που είναι ενήμεροι υπό αγωγή Ρύθμιση υπέρτασης ρύθμιση υπέρτασης σε ασθενείς υπο αγωγή

ΑΕΕ στους ηλικιωμένους υπερτασικούς Η ηλικία είναι ο πιο ισχυρός προδιαθεσικός παράγοντας των ΑΕΕ Μετά τα 55 έτη, η συχνότητα ΑΕΕ διπλασιάζεται ανά 10ετία Τα 2/3 όλων των ΑΕΕ συμβαίνουν σε ασθενείς >65 ετών Αύξηση των ΑΕΕ για την ηλικιακή ομάδα >65 ετών υπολογίζεται σε 82% μεταξύ 1996-2020 σε παγκόσμιο επίπεδο Η μεμονωμένη συστολική υπέρταση στα ηλικιωμένα άτομα συσχετίζεται με 2,7 φορές μεγαλύτερη επίπτωση σε ΑΕΕ από ότι σε άτομα ιδίας ηλικίας με φυσιολογική ΑΠ Thompson, D.W,, Furlan, A.J. Neurologic Clinics 1996;14(2):309-315 1998 Heart and Stroke Statistical Update, American Heart Association Guide to Stroke, 1997, National Stroke Association Executive Summary, World Health Report 1997

Κίνδυνος θνητότητας από ΑΕΕ Από το 1990-2020 αναμένεται αύξηση: Κατά 124% στους άνδρες και κατά 107% στις γυναίκες στις αναπτυσσόμενες χώρες Κατά 78% στους άνδρες και κατά 56% στις γυναίκες στις αναπτυγμένες χώρες

Συχνότητα υπέρτασης σε πληθυσμό ενηλίκων στις Η.Π.Α. ανάλογα με το φύλο (προσαρμοσμένο ως προς την ηλικία) Ποσοστό πληθυσμού 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1999-2000 2001-2002 2003-2004 28,7% 30,7% 26,5% 28,3% 28,9% 28,2% Άνδρες Γυναίκες Hypertension 2007;49:69-75

Υπερτασική αμφιβληστροειδοπάθεια Ο κίνδυνος για εμφάνιση θανατηφόρου ή μη ΑΕΕ είναι 2-3 φορές ψηλότερος σε άτομα με σημεία αμφιβληστροειδοπάθειας από ότι σε άτομα χωρίς σημεία αυτής Λιγότερα δεδομένα συσχέτισης της υπερτασικής αμφιβληστροειδοπάθειας και κινδύνου εμφάνισης στεφανιαίας νόσου Σε μελέτη 560 ανδρών με υπέρταση και υπερλιπιδαιμία, η παρουσία αμφιβληστροειδοπάθειας προβλέπει διπλασιασμό του κινδύνου στεφανιαίας νόσου Ophthalmology 2003;110:933-940 Stroke 1997;28:45-52 Br J Ophthalmol2002;86:1002-1006

Θνητότητα από ισχαιμική καρδιακή νόσο σε κάθε δεκαετία της ηλικίας Θνητότητα από ισχαιμική νόσο 256 128 64 32 16 8 4 2 1 ΣΑΠ 256 128 64 32 16 8 4 2 1 ΔΑΠ Ηλικίες σε κίνδυνο 80-89 89 έτη 70-79 79 έτη 60-69 69 έτη 50-59 59 έτη 40-49 49 έτη 120 140 160 180 ΣΑΠ (mm Hg) 70 80 90 100 110 ΔΑΠ (mm Hg) Prospective Studies Collaboration. Lancet. 2002;360:1903-1913

Νεφρική νόσος Ηκαλή ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης οδήγησε σε μείωση κατά 15%-40% της συχνότητας: Αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων Εμφράγματος του μυοκαρδίου Καρδιακής ανεπάρκειας

ΣΑΠ ασθενών με υπέρταση NHANES III 14.0 Πληθυσμός (εκατ εκατ.) 12.0 10.0 8.0 6.0 4.0 2.0 34% στο στόχο 66% εκτός στόχου 0.0 80 90 121 130 130 101 110 110 ΣΑΠ (mmhg) 161 170 170 141 150 150 201 210 210 181 190 190 241 250 250 221 230 230 Lapuerta P, L L Italien G. Am J Hypertens.. 1999; 12: 92A