ΕΘΝΙΚΗ ΥΝΟΜΟΠΟΝΔΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ Αζήλα, 5 Απξηιίνπ 2012 «Σν θόζηνο θαη ν ηδίξνο ηνπ παζραιηλνύ ηξαπεδηνύ ην 2012» Δθηηκήζεηο θαη ζπγθξίζεηο ηνπ ΙΝΔΜΥ ηεο ΔΣΔΔ γηα ηνλ ηδίξν θαη ην θόζηνο ηεο θεηηλήο παζραιηλήο αγνξάο Η Δζληθή Σπλνκνζπνλδία Διιεληθνύ Δκπνξίνπ, όπσο θάζε ρξόλν, πξνέβε ζε δηεξεύλεζε ηνπ θόζηνπο ηνπ θεηηλνύ παζραιηλνύ ηξαπεδηνύ. Όπσο πξνθύπηεη, ην θόζηνο ζα είλαη ρακειόηεξν ζε ζρέζε κε πέξπζη θαζώο, ζύκθσλα κε ηα ζηνηρεία ηνπ Παξαηεξεηεξίνπ Τηκώλ γηα ηα Σνύπεξ Μάξθεη, ηηο Λατθέο Γεκνηηθέο Αγνξέο θαη ηελ Κεληξηθή Αγνξά Αζελώλ (Βαξβάθεηνο), ηα θξεαηηθά εκθαλίδνληαη θζελόηεξα θαηά 10,44% θαηά κέζν όξν, ελώ ε κείσζε ζηα ιαραληθά θαη ηα θξνύηα είλαη ηεο ηάμεο ηνπ 5,80%. Δηδηθόηεξα, γηα ηα θξεαηηθά ππήξρε κεγάιε πξνηίκεζε ην θεηηλό Πάζρα ζηα ληόπηα ακλνεξίθηα κε κείσζε ηεο ηηκήο ηόζν ηνπ λσπνύ αξληνύ (17,11%) όζν θαη ηνπ θαηζηθηνύ (13,36%), ελώ πηώζε παξνπζηάδνπλ ην θνηόπνπιν (10,59%) θαζώο θαη ε ρνηξηλή κπξηδόια (0,68%). Οη ηηκέο ζηα ιαραληθά παξνπζηάδνπλ κία κεζνζηαζκηθή κείσζε πνπ πξνζεγγίδεη ην 6%. Η ηηκνιεςία πξαγκαηνπνηήζεθε ζηηο 26 Μαξηίνπ 2012, ηελ ίδηα εκέξα δειαδή κε πέξπζη, ελώ νινθιεξώζεθε ζηηο 5 Απξηιίνπ θαη πεξηιακβάλεη πξντόληα πνπ αλήθνπλ ηόζν ζηελ θαηεγνξία ησλ ιαραληθώλ όζν θαη ζε απηή ησλ θξεάησλ. Με βάζε, ινηπόλ, ηα πξναλαθεξζέληα ζηνηρεία, ηα νπνία πξνέξρνληαη από ηηκνιεςίεο ηεο Δ.Σ.Δ.Δ. ζε Σνύπεξ Μάξθεη, Λατθέο Γεκνηηθέο Αγνξέο θαη ηελ Κεληξηθή Αγνξά Αζελώλ, ην κέζν θόζηνο ηνπ θεηηλνύ παζραιηλνύ ηξαπεδηνύ, ππνινγίδεηαη πεξίπνπ ζηα 102 επξώ γηα κία πεληακειή νηθνγέλεηα, κεησκέλν θαηά πεξίπνπ 10,5% ζε ζρέζε κε ηελ αληίζηνηρε πεξζηλή πεξίνδν, όπνπ ην αληίζηνηρν θόζηνο ηνπ αλεξρόηαλ πεξίπνπ ζηα 114 επξώ, κε ηηο ηηκέο ησλ βαζηθώλ εηδώλ δηαηξνθήο (ιαραληθά θξεαηηθά) λα εκθαλίδνπλ κία πησηηθή ηάζε ε νπνία μεπεξλάεη ην 8%. Τν Δκπόξην δελ έκεηλε απαζέο κπξνζηά ζηε δύζθνιε ζέζε ζηελ νπνία έρνπλ πεξηέιζεη ηα ειιεληθά λνηθνθπξηά εμαηηίαο ηεο νηθνλνκηθήο θξίζεο θαη ηεο κείσζεο ηνπ δηαζέζηκνπ πξνζσπηθνύ εηζνδήκαηνο, όπσο απηή απνηππώλεηαη μεθάζαξα κε ηελ πηώζε ηνπ Κύθινπ Δξγαζηώλ (ηδίξνπ) ηνπ Ληαληθνύ Δκπνξίνπ, εθηόο ησλ Μεραλνθίλεησλ Ορεκάησλ θαη ησλ Μνηνζπθιεηώλ, αιιά θαη ηνπ Κύθινπ Δξγαζηώλ ζην Ληαληθό Δκπόξην ησλ Τξνθίκσλ, ησλ Πνηώλ θαη ηνπ Καπλνύ. Η ζπξξίθλσζε ηνπ δηαζέζηκνπ εηζνδήκαηνο νδήγεζε -όπσο άιισζηε αλακελόηαλ- ζηε δξακαηηθή κείσζε ηεο θαηαλάισζεο ε νπνία κε ηε ζεηξά ηεο ππξνδόηεζε λέα ππνρώξεζε ηνπ εηζνδήκαηνο, θαζώο θαη λέα κείσζε ηεο θαηαλάισζεο, πξνθαιώληαο θαη εληζρύνληαο έλαλ αλαηξνθνδνηνύκελν βξόγρν ύθεζεο, αλεξγίαο θαη θηώρεηαο. Αλαιπηηθόηεξα, από ηνλ Απξίιην ηνπ 2009, νπόηε θαη νη πξώηεο επηπηώζεηο ηεο παγθόζκηαο ύθεζεο είραλ κόιηο αξρίζεη λα γίλνληαη αληηιεπηέο ζηελ Διιάδα, ν θύθινο εξγαζηώλ ηνπ Ληαληθνύ Δκπνξίνπ (πιελ νρεκάησλ) ππνρώξεζε θαηά 4,48% ζε ζρέζε κε ηνλ Απξίιην ηνπ 1
2008, ελώ ε πηώζε ζπλερίζηεθε θαη ηνλ Απξίιην ησλ δύν επόκελσλ εηώλ, κε ξπζκό ηεο ηάμεο ηνπ 10,64% θαη 4,48% αληίζηνηρα. Η ζπγθξαηεκέλε, ζε ζρέζε κε ην 2010, ππνρώξεζε ηνπ ηδίξνπ ην 2011, αλ θαη θαζόινπ ακειεηέα γηα ενξηαζηηθή πεξίνδν (Πάζρα), θαλεξώλεη θαη ηελ αδπλακία θαη θόπσζε ησλ θαηαλαισηώλ λα πεξηθόςνπλ δξαζηηθόηεξα ηε δήηεζή ηνπο. Η θαηάζηαζε ζηνλ ηνκέα ησλ ηξνθίκσλ, πνηώλ θαη θαπλνύ θαίλεηαη θάπσο θαιύηεξε, αθνύ ν Κύθινο Δξγαζηώλ γηα ηνλ Απξίιην ηνπ 2009 εκθαλίδεηαη απμεκέλνο θαηά 1,38% ζε ζρέζε κε ηνλ Απξίιην ηνπ 2008, ελώ ηα δύν επόκελα έηε θηλείηαη κελ πησηηθά θαηά 4,55% θαη 2,39%, αιιά ζε κηθξόηεξν βαζκό ζπγθξηηηθά κε ην ζύλνιν ηνπ Ληαληθνύ Δκπνξίνπ. Ο ιόγνο γηα απηήλ ηε δηαθνξεηηθή ζπκπεξηθνξά είλαη δηηηόο: Αθελόο ηνλ Απξίιην ηνπ 2009 δελ είρε αλαθνηλσζεί ε θαηάξγεζε ηνπ 13νπ θαη 14νπ κηζζνύ ζην δεκόζην ηνκέα αθεηέξνπ δε ηα ηξόθηκα, ηα πνηά θαη ν θαπλόο ραξαθηεξίδνληαη από ρακειή ειαζηηθόηεηα δήηεζεο σο πξνο ην εηζόδεκα (αλειαζηηθή δήηεζε). Απηό ζεκαίλεη όηη ε θαηαλάισζε απηήο ηεο θαηεγνξίαο αγαζώλ παξνπζηάδεη κηθξή ζρεηηθά επαηζζεζία ζε κεηαβνιέο ηνπ εηζνδήκαηνο θαη έηζη, κία κείσζε ηνπ δηαζέζηκνπ εηζνδήκαηνο ζα επηθέξεη κελ πηώζε ηεο δήηεζεο αιιά ζε κηθξόηεξε έθηαζε. Η εθηίκεζε ηεο ΔΣΔΔ αθνινπζώληαο ηελ πνξεία ηεο αγνξάο, ην πξώην ηξίκελν ηνπ 2012, γηα ηε θεηηλή παζραιηλή αγνξά δείρλεη, όηη ηόζν ν Γείθηεο Κύθινπ Δξγαζηώλ, όζν θαη ν Γείθηεο Όγθνπ ζην ιηαληθό εκπόξην, ζα ζεκεηώζεη κείσζε ζε ζύγθξηζε κε πέξπζη θαηά ηνπιάρηζηνλ 10%. Αλαιπηηθόηεξα, αλά θιάδν ππνινγίδεηαη κείσζε ζηα κεγάια θαηαζηήκαηα ηξνθίκσλ θαηά 4%, ζηα κηθξά θαηαζηήκαηα ηξνθίκσλ θαη πνηώλ 9%, ζηα πνιπθαηαζηήκαηα 11%, ζηα θαηαζηήκαηα θαιιπληηθώλ 13%, ζηα θαηαζηήκαηα έλδπζεο θαη ππόδεζεο 18%, ζηα θαηαζηήκαηα επνρηαθώλ δώξσλ 12%. Ο ζπλνιηθνο ηδίξνο ηεο παζραιηλήο αγνξάο θπκαίλεηαη εηεζίσο ζηα πεξίπνπ 5 δηο, εθ ησλ νπνίσλ ηα 600 εθαη. επξώ αθνξνύλ ζην ιηαληθό εκπόξην ηξνθίκσλ. Ο θεηηλόο ηδίξνο ηεο παζραιηλήο αγνξάο αλακέλεηαη λα κεησζεί ζηα 4,5 δηο θαη ν ηδίξνο ησλ ηξνθίκσλ ζηα 570 εθαη. επξώ. Δίλαη ηδηαίηεξα ζεκαληηθό λα ππνγξακκηζηεί ε ζεκαζία ηεο ζπγθξάηεζεο ή θαη πηώζεο ησλ ηηκώλ ζηε δηακόξθσζε ηνπ Κύθινπ Δξγαζηώλ, ηδηαίηεξα ζηα πξντόληα πνπ ζρεηίδνληαη κε ηηο παζραιηλέο αγνξέο, ζε κία πξνζπάζεηα ηόλσζεο ηεο αγνξάο. Απηή ε πξνζπάζεηα ηνπ εκπνξηθνύ θόζκνπ γηα ζπγθξαηεκέλεο ηηκέο ζπλέβαιε ζην κεηξηαζκό ηνπ ξπζκνύ ππνρώξεζεο ηνπ Κύθινπ Δξγαζηώλ, ηδηαίηεξα ην 2011. Η πξνζεθηηθή ηηκνιόγεζε από ηελ πιεπξά ηνπ εκπνξίνπ, είλαη απαξαίηεηε θαη αλακέλεηαη λα θαηαζηήζεη ηηο επηπηώζεηο από ηε δξαζηηθή κείσζε ησλ κηζζώλ θαη εηζνδεκάησλ θαη ηελ θαηαθόξπθε αύμεζε ησλ θνξνινγηθώλ βαξώλ όζν ην δπλαηόλ ιηγόηεξν επώδπλεο ην Πάζρα ηνπ 2012, πξνζπαζώληαο κε απηόλ ηνλ ηξόπν λα δνζεί ε επθαηξία ζηνπο θαηαλαισηέο λα γηνξηάζνπλ ηελ Αλάζηαζε ηνπ Κπξίνπ όπσο γλσξίδνπλ νη Έιιελεο: κε αμηνπξέπεηα. Η ΔΣΔΔ εθ κέξνπο όισλ ησλ εκπόξσλ, νθείιεη λα επραξηζηήζεη όινπο ηνπο Έιιελεο θαηαλαισηέο γηα ηελ ζηήξημε θαη ηε βνήζεηά ηνπο ζηελ ειιεληθή κηθξνκεζαία εκπνξηθή επηρείξεζε θαη ππόζρεηαη λα ζπλερίζεη ηελ πξνζπάζεηα εμνξζνινγηζκνύ ησλ ηηκώλ ζηελ αγνξά ηξνθίκσλ, ώζηε λα εμηζνξξνπήζεη ηα ρακειά εηζνδήκαηα θαη ηελ εζσηεξηθή ππνηίκεζε. Οη κηθξνκεζαίνη έκπνξνη γλσξίδνπκε πνιύ θαιά, όηη ζήκεξα ν θαηαλαισηήο δελ επηιέγεη, πιένλ, κεηαμύ αθξηβνύ θαη θζελνύ, αιιά κεηαμύ θζελνύ θαη θζελόηεξνπ θαη απηό 2
νθείινπκε λα ηνπ πξνζθέξνπκε ηόζν πξηλ όζν θαη κεηά ην Πάζρα, ώζηε λα αλαζηεζνύκε όινη νη Έιιελεο. 3
Πίλαθαο 1: ύγθξηζε Κόζηνπο Παζραιηλνύ Σξαπεδηνύ 2011/2012 ΛΑΥΑΝΙΚΑ - ΦΡΟΤΣΑ ΚΡΔΑΣΙΚΑ Πξντόληα 2011 2012 Μεηαβνιή Πξντόληα 2011 2012 Μεηαβνιή Κξεκκύδη μεξό (θηιό) 0,79 0,67-15,19 Αξλί (θηιό) 7,48 6,20-17,11 Παηάηα (θηιό) 0,92 0,60-34,78 Καηζίθη (θηιό) 8,31 7,20-13,36 Ραδίθη Ιηαιίαο (θηιό) 1,14 1,34 17,54 Κνηόπνπιν (θηιό) 3,87 3,46-10,59 Παηδάξη (θηιό) 1,10 1,11 0,90 Φνηξηλή κπξηδόια 5,90 5,8 6-0,68 Καξόην (θηιό) 0,89 0,66-25,84 Μ.Ο. κεηαβνιήο θξεαηηθώλ Η ηηκνιεςία δηελεξγήζεθε ζε νύπεξ Μάξθεη, Γεκνηηθέο Αγνξέο θαη ζηελ Κεληξηθή Αγνξά Αζελώλ (Βαξβάθεηνο) -10,44% Μαξνύιη (ηεκάρην) 0,53 0,56 5,66 Λνηπά είδε νύπεξ Μάξθεη Λεκόληα (θηιό) 0,77 0,81 5,19 Πξντόληα 2011 2012 Μεηαβνιή Λάραλν (θηιό) 0,64 0,51-20,31 Μνπζηάξδα 1,75 1,58-9,71 Νηνκάηα (θηιό) 1,52 1,15-24,34 Απγά (6 ηεκ.) 1,31 1,35 3,05 παλάθη (θηιό) 1,09 1,00-8,26 Παζραιηλό Σζνπξέθη (400 γξακ.) 2,98 2,90-2,68 Αγγνύξη (ηεκάρην) 0,68 0,55-19,11 Βαθή απγώλ 1,52 1,86 22,37 Κνινθπζάθηα (θηιό) 1,87 2,18 16,58 Πξάζζν (θηιό) 1,02 1,11 8,82 Φέηα (400 γξακ.) Αλαςπθηηθό (1,5 ιίηξν) 4,27 4,19-1,87 1,42 1,52 7,04 Πηπεξηά καθξηά (θηιό) 2,22 2,37 6,76 Μπύξα (500 ml) 1,19 1,23 3,36 Μήια (θηιό) 1,39 1,27-8,63 Πνξηνθάιηα (θηιό) 0,55 0,56 1,82 Διαηόιαδν (ιίηξν) 5,11 4,83-5,48 Μ.Ο. κεηαβνιήο ιαραληθώλ θαη θξνύησλ ζε νύπεξ Μάξθεη θαη Λατθέο Αγνξέο -5,80% Μ.Ο. κεηαβνιήο ζε είδε νύπεξ Μάξθεη 3,08% Πεγή: Παξαηεξεηήξην Σηκώλ γηα ηα νύπεξ Μάξθεη, Λατθέο Γεκνηηθέο Αγνξέο θαη ηελ Κεληξηθή Αγνξά Αζελώλ (Βαξβάθεηνο). (Τπνπξγείν Αλάπηπμεο θαη Αληαγσληζηηθόηεηαο 2011-2012) 4
Πίλαθαο 2: Κύθινο Δξγαζηώλ ζε επξώ & πνζνζηηαία κεηαβνιή ζρέζε κε ηνλ Απξίιην ηνπ Κύθινο Δξγαζηώλ (Σδίξνο) ζην Ληαληθό Δκπόξην εθηόο Μεραλνθίλεησλ θαη Μνηνζπθιεηώλ (θσδ.47) Πνζνζηηαία Μεηαβνιή ζε ζρέζε κε ηνλ Απξίιην ηνπ Κύθινο Δξγαζηώλ (Σδίξνο) ζην Ληαληθό Δκπόξην Σξνθίκσλ, Πνηώλ θαη Καπλνύ (θσδ. 472) Πνζνζηηαία Μεηαβνιή ζε ζρέζε κε ηνλ Απξίιην ηνπ Απξίιηνο 2008 Απξίιηνο 2009 Απξίιηνο 2010 Απξίιηνο 2011 5.874.417.001,46 5.611.421.213,98 5.014.174.088,30 4.789.773.385,46 - -4,48-10,64-4,48 647.287.049,47 656.198.112,54 626.308.769,74 611.313.802,03-1,38-4,55-2,39 Πεγή: ΔΛ.ΣΤΑΤ. Δθηηκήζεηο ΙΝ.ΔΜ.Υ-ΔΣΔΔ. 5