ΡΑΝΕΡΙΣΤΗΜΙΟ ΡΕΛΟΡΟΝΝΗΣΟΥ ΣΧΟΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΡΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΡΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΚΡΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΡΟΛΙΤΙΚΗΣ ΡΟΓΑΜΜΑ ΜΕΤΑΡΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΡΟΥΔΩΝ ΟΔΗΓΟΣ ΣΡΟΥΔΩΝ Ακαδθμαϊκό Ζτοσ 2014-15 Κόρινκοσ, Οκτϊβριοσ 2014
Ρ Ε Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α ΡΟΛΟΓΟΣ Α. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ-ΣΤΟΧΟΙ 1 Β. ΓΕΝΙΚΕΣ ΡΛΗΟΦΟΙΕΣ Β.1. Νομοκετικό Ρλαίςιο.1 Β.2. Μεταπτυχιακοί Τίτλοι..1 Β.3. Χρονικι Διάρκεια Σπουδϊν.2 Β.4. Αρικμόσ Ειςακτζων 2 Β.5. Διοικθτικά Πργανα.2 Β.6. Διοικθτικι Υποςτιριξθ..2 Β.7. Υλικοτεχνικι Υποδομι και Υπθρεςίεσ.3 Β.8. Οικονομικοί Ρόροι 3 Γ. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΜΕΤΑΡΤΥΧΙΑΚΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ Γ.1. Κατθγορίεσ Ρτυχιοφχων που γίνονται δεκτοί ςτο Ρ.Μ.Σ.3 Γ.2. Διαδικαςία υποβολισ αιτιςεων υποψθφίων.3 Γ.3. Διαδικαςία αξιολόγθςθσ αιτιςεων και τελικισ επιλογισ υποψθφίων.5 Δ. ΡΟΓΑΜΜΑ ΣΡΟΥΔΩΝ Δ.1. Δομι του Ρρογράμματοσ..5 Δ.2. Ρρόγραμμα Μακθμάτων.5 Κατευκφνςεισ Συνοπτικι περιγραφι: 1) Εκπαιδευτικά Ρρογράμματα και Υλικό: Τυπικι, Άτυπθ και Από Απόςταςθ Εκπαίδευςθ (Συμβατικζσ και e-μορφζσ)..6 2) Θεςμοί και Ρολιτικζσ Υγείασ..29 3) Κοινωνικζσ Διακρίςεισ, Μετανάςτευςθ και Ιδιότθτα του Ρολίτθ 46 4) Ευρωπαϊκι Κοινωνικι Ρολιτικι..66 Δ.3. Διδάςκοντεσ ςτο Ρ.Μ.Σ 91 Ε. ΛΕΙΤΟΥΓΙΑ ΡΟΓΑΜΜΑΤΟΣ ΣΡΟΥΔΩΝ Ε.1. Διάρκεια του Ρρογράμματοσ-Ραρακολοφκθςθ-Εξετάςεισ.93 Ε.2. Αναςτολι Φοίτθςθσ 93 Ε.3. Υποχρεϊςεισ Μεταπτυχιακϊν Φοιτθτϊν... 93 Ε.4. Υποχρεϊςεισ Διδαςκόντων...93 Ε.5. Εξετάςεισ και Βακμολογία Φοιτθτϊν.94 Ε.6. Διαδικαςία εκπόνθςθσ μεταπτυχιακισ διπλωματικισ εργαςίασ 94 Ε.7. Βακμολογία του Μ.Δ.Ε.95 Ε.8. Τφποσ Μεταπτυχιακϊν Διπλωμάτων-Κακομολογιςεισ 95 Ε.9. Ακαδθμαϊκό Θμερολόγιο 96 Ε.10. Αξιολόγθςθ Μακθμάτων και Διδαςκόντων..96 Ε.11. Δεοντολογία και πνευματικά δικαιϊματα. 96 Ε.12. Γενικό Άρκρο..96
ΡΟΛΟΓΟΣ Το Ρρόγραμμα Μεταπτυχιακϊν Σπουδϊν (Ρ.Μ.Σ.) του Τμιματοσ Κοινωνικισ και Εκπαιδευτικισ Ρολιτικισ τθσ Σχολισ Κοινωνικϊν και Ρολιτικϊν Επιςτθμϊν του Ρανεπιςτθμίου Ρελοποννιςου λειτουργεί από το ακαδθμαϊκό ζτοσ 2007-2008. Ο παρϊν Οδθγόσ Σπουδϊν απευκφνεται ςτουσ υποψιφιουσ και ςτουσ Μεταπτυχιακοφσ Φοιτθτζσ του Ρρογράμματοσ και προςφζρει ςε κάκε ενδιαφερόμενο τθ δυνατότθτα να ενθμερωκεί για τθ δομι, τθ λειτουργία και τουσ ςτόχουσ του προγράμματοσ, τισ παρεχόμενεσ ςπουδζσ, κακϊσ και τθ διαδικαςία ζνταξθσ ςε αυτό. Α. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ - ΣΤΟΧΟΙ Το Ρρόγραμμα Μεταπτυχιακϊν Σπουδϊν ζχει ωσ ςτόχο τθν παραγωγι και μετάδοςθ γνϊςεων και τθν ανάπτυξθ τεχνογνωςίασ, μεκοδολογικϊν, εννοιολογικϊν και λειτουργικϊν εργαλείων και εν γζνει ερευνθτικϊν αποτελεςμάτων ςτο γνωςτικόεπιςτθμονικό πεδίο τθσ Κοινωνικισ και Εκπαιδευτικισ Ρολιτικισ. Στο πλαίςιο αυτό, το Ρ.Μ.Σ. επιδιϊκει αφενόσ μεν τθν προαγωγι τθσ ζρευνασ ςτο πεδίο τθσ Κοινωνικισ και Εκπαιδευτικισ Ρολιτικισ, αφετζρου δε τθ κεωρθτικι εμβάκυνςθ και τθν εξειδίκευςθ των φοιτθτϊν ςτο επιςτθμονικό αυτό πεδίο, παρζχοντασ ςε αυτοφσ τα αναγκαία εφόδια για τθν περαιτζρω επιςτθμονικι και επαγγελματικι ςταδιοδρομία τουσ, αλλά και για τθν ενεργό ςυμμετοχι τουσ ςτθν κοινωνικι πρόοδο τθσ χϊρασ και ςτθν ανάπτυξθ τθσ εκπαίδευςθσ μζςα ςτο ςφγχρονο ευρωπαϊκό τοπίο. Β. ΓΕΝΙΚΕΣ ΡΛΗΟΦΟΙΕΣ Β.1. Νομοκετικό Ρλαίςιο Το Ρρόγραμμα Μεταπτυχιακϊν Σπουδϊν (Ρ.Μ.Σ.) ςυςτάκθκε και λειτουργεί βάςει: τθσ Υπουργικισ Απόφαςθσ με αρικμό 107326/Β7 (Φ.Ε.Κ. 1929/17-7-2014) και τισ διατάξεισ των άρκρων 1-10 και 12 του Ν. 3685/2008. Β.2. Μεταπτυχιακοί Τίτλοι Το Ρ.Μ.Σ. μετά τθν περάτωςθ του ςχετικοφ προγράμματοσ ςπουδϊν απονζμει: Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευςθσ (Μ.Δ.Ε.) ςτισ εξισ κατευκφνςεισ: 1) Εκπαιδευτικά Ρρογράμματα και Υλικό: Τυπικι, Άτυπθ και Από Απόςταςθ Εκπαίδευςθ (Συμβατικζσ και e-μορφζσ) 2) Θεςμοί και Ρολιτικζσ Υγείασ 3) Κοινωνικζσ Διακρίςεισ, Μετανάςτευςθ, Ιδιότθτα του Ρολίτθ 4) Ευρωπαϊκι Κοινωνικι Ρολιτικι 5) Εκπαιδευτικι Ρολιτικι και Διοίκθςθ Η ςυγκεκριμζνθ κατεφκυνςθ ζχει εγκρικεί και εκκρεμεί θ υλοποίθςι τθσ. 1
Β.3. Χρονικι Διάρκεια Σπουδϊν Για τθ λιψθ Μ.Δ.Ε. απαιτείται θ φοίτθςθ και θ επιτυχισ ολοκλιρωςθ των ςυναφϊν υποχρεϊςεων των φοιτθτϊν κατά τθ διάρκεια δφο (2) διδακτικϊν εξαμινων και ακολοφκωσ θ εκπόνθςθ μεταπτυχιακισ διπλωματικισ εργαςίασ εντόσ ενόσ εξαμινου. Σε ειδικζσ περιπτϊςεισ, και ζπειτα από απόφαςθ τθσ Γ.Σ.Ε.Σ., θ φοίτθςθ και θ ολοκλιρωςθ τθσ μεταπτυχιακισ διπλωματικισ εργαςίασ μποροφν να παρατακοφν ςυνολικά μζχρι δφο (2) εξάμθνα το πολφ. Θ φοίτθςθ ςτο πρόγραμμα μπορεί να είναι και μερικι ανά κατεφκυνςθ, προςαρμόηεται ςτθν αντίςτοιχθ χρονικι διάρκεια και υπάγεται ςτθν κανονιςτικι ιςχφ του παρόντοσ. Β.4. Αρικμόσ Ειςακτζων Ο ακριβισ αρικμόσ των ειςακτζων κατ ζτοσ, κακϊσ και θ επιλογι υπεραρίκμων, κακορίηονται με απόφαςθ τθσ Γ.Σ.Ε.Σ. Επιπλζον, με απόφαςθ τθσ Γ.Σ.Ε.Σ., θ οποία ζχει και τθν ευκφνθ τθσ επιλογισ, κακορίηεται κάκε χρόνο το ποςοςτό των υποτρόφων βάςει διακρατικϊν ςυμφωνιϊν που γίνονται επιπροςκζτωσ δεκτοί για φοίτθςθ ςτο ΜΡΣ. Β.5. Τα Πργανα του Ρ.Μ.Σ. Για τθν οργάνωςθ και λειτουργία του Ρ.Μ.Σ. του Τμιματοσ Κοινωνικισ και Εκπαιδευτικισ Ρολιτικισ του Ρανεπιςτθμίου Ρελοποννιςου αρμόδια όργανα, ςφμφωνα με όςα προβλζπει ο Ν. 3685/2008, είναι τα εξισ: α) Θ Σφγκλθτοσ Ειδικισ Σφνκεςθσ του Ρανεπιςτθμίου Ρελοποννιςου β) Θ Γενικι Συνζλευςθ Ειδικισ Σφνκεςθσ (Γ.Σ.Ε.Σ.) του Τμιματοσ, θ οποία απαρτίηεται από τον Ρρόεδρο του Τμιματοσ, τα μζλθ Δ.Ε.Ρ. τθσ Γενικισ Συνζλευςθσ του Τμιματοσ και δφο εκπροςϊπουσ των μεταπτυχιακϊν φοιτθτϊν του Τμιματοσ. Θ Γ.Σ.Ε.Σ. είναι αρμόδια για τθν κατάρτιςθ και ειςιγθςθ προτάςεων για το Ρ.Μ.Σ., τον οριςμό των μελϊν των ςυμβουλευτικϊν επιτροπϊν, των εξεταςτικϊν επιτροπϊν, τθσ ςυντονιςτικισ επιτροπισ, τθν απονομι μεταπτυχιακϊν διπλωμάτων, τθ ςυγκρότθςθ των επιτροπϊν επιλογισ ι εξζταςθσ των υποψιφιων μεταπτυχιακϊν φοιτθτϊν, κακϊσ και για κάκε άλλο κζμα που προβλζπεται από επί μζρουσ διατάξεισ. γ) Θ Συντονιςτικι Επιτροπι (Σ.Ε.) του Ρ.Μ.Σ., θ οποία απαρτίηεται από τα μζλθ Δ.Ε.Ρ. του Τμιματοσ που ςυντονίηουν τισ κατευκφνςεισ του Ρ.Μ.Σ. Θ Σ.Ε. είναι αρμόδια για τθν παρακολοφκθςθ και το ςυντονιςμό λειτουργίασ του προγράμματοσ. Ο ςυντονιςτισ κάκε κατεφκυνςθσ είναι αρμόδιοσ για τθν παρακολοφκθςθ και το ςυντονιςμό λειτουργίασ τθσ κατεφκυνςθσ. Θ κθτεία των ςυντονιςτϊν είναι διετισ και ανανεϊνεται για μια φορά ακόμα. δ) Ο Διευκυντισ του Ρ.Μ.Σ. προεδρεφει τθσ Σ.Ε. Ορίηεται με απόφαςθ τθσ Γ.Σ.Ε.Σ. του Τμιματοσ. Θ κθτεία του είναι διετισ και ανανεϊνεται για μια φορά ακόμα. ε) Ο Αντιπρφτανθσ Ακαδθμαϊκϊν Υποκζςεων του Ρανεπιςτθμίου Ρελοποννιςου ζχει τθν εποπτεία και το γενικότερο ςυντονιςμό των μεταπτυχιακϊν ςπουδϊν, ςε επίπεδο Ιδρφματοσ. Β.6. Διοικθτικι Υποςτιριξθ 2
Θ διοικθτικι υποςτιριξθ του Ρ.Μ.Σ. του Τμιματοσ Κοινωνικισ και Εκπαιδευτικισ Ρολιτικισ του Ρανεπιςτθμίου Ρελοποννιςου γίνεται από τθ Γραμματεία του Ρ.Μ.Σ.. Πλεσ οι πλθροφορίεσ που αφοροφν το Ρ.Μ.Σ., κακϊσ και οι ανακοινϊςεισ για τισ δραςτθριότθτζσ του, αναρτϊνται ςτθν ιςτοςελίδα http://dsep.uop.gr. Β.7. Υλικοτεχνικι Υποδομι και Υπθρεςίεσ Για τθ λειτουργία του Ρ.Μ.Σ. χρθςιμοποιείται το ςφνολο τθσ υπάρχουςασ υλικοτεχνικισ υποδομισ του Τμιματοσ Κοινωνικισ και Εκπαιδευτικισ Ρολιτικισ (κτιριακζσ εγκαταςτάςεισ, βιβλιοκικθ, εργαςτιρια Θ/Υ, δίκτυα). Το Τμιμα διακζτει δυο ςφγχρονα εργαςτιρια θλεκτρονικϊν υπολογιςτϊν και πλιρωσ εξοπλιςμζνεσ αίκουςεσ διδαςκαλίασ (υπολογιςτζσ, ςφνδεςθ ςτο διαδίκτυο, διαδραςτικοί πίνακεσ, δυνατότθτεσ προβολισ διαφανειϊν και βίντεο). Στουσ μεταπτυχιακοφσ φοιτθτζσ παρζχονται διάφορεσ ψθφιακζσ υπθρεςίεσ, όπωσ: Ατομικόσ λογαριαςμόσ e-mail του Ρανεπιςτθμίου Ρελοποννιςου Ρλατφόρμα θλεκτρονικισ μάκθςθσ (e-class) Απομακρυςμζνθ πρόςβαςθ ςτο δίκτυο του Ρανεπιςτθμίου Ρελοποννιςου μζςω Virtual Private Network (VPN) Ρρόςβαςθ ςτθ βάςθ δεδομζνων Heal-Link που περιλαμβάνει επιςτθμονικά περιοδικά και εκδόςεισ των ςθμαντικότερων διεκνϊν εκδοτικϊν οίκων. Β.8. Οικονομικοί Ρόροι Οι πόροι του Ρ.Μ.Σ. προζρχονται α) από τον Ειδικό Λογαριαςμό του Ρανεπιςτθμίου Ρελοποννιςου β) από χορθγίεσ φυςικϊν ι νομικϊν προςϊπων γ) από τα δίδακτρα που καταβάλλουν οι φοιτθτζσ. Το φψοσ των διδάκτρων ορίηεται από τθ Γ.Σ.Ε.Σ. με τθ ςφμφωνθ γνϊμθ τθσ Συγκλιτου του Ρανεπιςτθμίου Ρελοποννιςου. Κατά το τρζχον ακαδθμαϊκό ζτοσ, το φψοσ των διδάκτρων ζχει οριςτεί ςτισ 2.000 ευρϊ. Γ. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΜΕΤΑΡΤΥΧΙΑΚΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ Γ.1 Κατθγορίεσ πτυχιοφχων που γίνονται δεκτοί ςτο Ρ.Μ.Σ. Στο Ρ.Μ.Σ. γίνονται δεκτοί πτυχιοφχοι όλων των Τμθμάτων των Ρανεπιςτθμίων τθσ θμεδαπισ, κακϊσ και Τμθμάτων αναγνωριςμζνων ομοταγϊν ιδρυμάτων τθσ αλλοδαπισ. Επίςθσ, γίνονται δεκτοί πτυχιοφχοι Τμθμάτων Α.Τ.Ε.Ι. ςφμφωνα με τισ διατάξεισ του Ν. 2916/2001 (Φ.Ε.Κ. 114/τ. Α ). Οι αλλοδαποί υποψιφιοι γίνονται δεκτοί προςκομίηοντασ βεβαίωςθ επαρκοφσ γνϊςθσ τθσ ελλθνικισ γλϊςςασ κατά τα εκάςτοτε οριηόμενα ςτισ ιςχφουςεσ διατάξεισ, ι μετά από ςχετικι δοκιμαςία. Τθν επάρκεια του υποψθφίου κρίνει τριμελισ επιτροπι που ορίηεται από τθν Γ.Σ.Ε.Σ. Γ.2. Διαδικαςία υποβολισ αιτιςεων υποψθφίων 3
Θ Γ.Σ.Ε.Σ. του Ρ.Μ.Σ. κάκε ζτοσ αποφαςίηει για το χρόνο δθμοςίευςθσ ςτον τφπο ςχετικισ ανακοίνωςθσ προσ τουσ υποψθφίουσ που προςδιορίηει: 1. Τα απαιτοφμενα προςόντα υποψθφίων για ειςαγωγι ςτο Ρ.Μ.Σ. 2. Τον τρόπο και χρόνο υποβολισ των δικαιολογθτικϊν. 3. Τθ διαδικαςία αξιολόγθςθσ και επιλογισ των υποψθφίων. Στο ΡΜΣ γίνονται δεκτζσ αιτιςεισ πτυχιοφχων όλων των Τμθμάτων Ρανεπιςτθμίων και Α.Τ.Ε.Ι. που κακίςτανται πτυχιοφχοι μζχρι και τθν εξεταςτικι περίοδο Ιουνίου και με τθν προχπόκεςθ ότι κατζχουν καλι γνϊςθ τθσ αγγλικισ γλϊςςασ θ οποία πιςτοποιείται είτε με τουσ οριηόμενουσ ςτθ ςχετικι προκιρυξθ τίτλουσ γλωςςομάκειασ είτε με εςωτερικι διαδικαςία κατάταξθσ ςε ςχετικό επίπεδο γλωςςομάκειασ. Για τθ ςυμμετοχι των πτυχιοφχων ςτθ διαδικαςία επιλογισ αρκεί ςχετικό πιςτοποιθτικό αναλυτικισ βακμολογίασ από τθ Γραμματεία του οικείου Τμιματοσ, από το οποίο να προκφπτει ότι ζχουν ολοκλθρϊςει επιτυχϊσ όλεσ τισ απαιτοφμενεσ υποχρεϊςεισ τουσ για τθ λιψθ του πτυχίου και ότι εκκρεμεί απλϊσ θ ορκωμοςία. Ωςτόςο, για τθν οριςτικοποίθςθ τθσ εγγραφισ τουσ, ςε περίπτωςθ επιτυχίασ, απαιτείται θ προςκόμιςθ του αντίςτοιχου τίτλου. Οι ενδιαφερόμενοι να φοιτιςουν ςτο Ρ.Μ.Σ. κα πρζπει να υποβάλουν ςτθ Γραμματεία του Ρρογράμματοσ ςχετικι αίτθςθ εντόσ τθσ προκακοριςμζνθσ προκεςμίασ υποβολισ των αιτιςεων, όπωσ αυτι ορίηεται κάκε ζτοσ, είτε αυτοπροςϊπωσ, είτε ταχυδρομικϊσ με ςυςτθμζνθ επιςτολι. Για να γίνει δεκτι μία αίτθςθ, κα πρζπει να ζχει παραλθφκεί από τθ Γραμματεία του Τμιματοσ το αργότερο μζχρι τθν θμερομθνία λιξθσ τθσ προκεςμίασ που ζχει κακοριςτεί και ζχει ανακοινωκεί ςτον Τφπο. Οι ενδιαφερόμενοι μποροφν να παραλαμβάνουν το ζντυπο τθσ αίτθςθσ ςυμμετοχισ από τθ Γραμματεία του Ρρογράμματοσ ι να το εκτυπϊνουν απ ευκείασ από τθν ιςτοςελίδα του Τμιματοσ Κοινωνικισ και Εκπαιδευτικισ Ρολιτικισ του Ρανεπιςτθμίου Ρελοποννιςου, http://dsep.uop.gr. Οι αιτιςεισ των ενδιαφερομζνων πρζπει να ςυνοδεφονται από ςχετικό φάκελο υποψθφιότθτασ, ο οποίοσ κα περιζχει υποχρεωτικά τα εξισ: 1.Επικυρωμζνο αντίγραφο πτυχίου Ρανεπιςτθμίου ι A.Τ.Ε.Ι. ι επικυρωμζνο αντίγραφο πιςτοποιθτικοφ ιςοτιμίασ του αρμόδιου οργάνου, κατά τισ κείμενεσ διατάξεισ, για όςουσ προζρχονται από ςχολζσ εξωτερικοφ. 2.Επικυρωμζνο αντίγραφο Ραραρτιματοσ Διπλϊματοσ, εφόςον υπάρχει. 3.Επικυρωμζνο πιςτοποιθτικό καλισ γνϊςθσ αγγλικισ γλϊςςασ ςφμφωνα με τα οριηόμενα ςτθν προκιρυξθ υποβολισ υποψθφιότθτασ. Δεκτό γίνεται και πιςτοποιθτικό TOEFL με βακμολογία μίνιμουμ ςφνολο 75. και με μίνιμουμ για Reading το 21 4.Δφο ςυςτατικζσ επιςτολζσ από μζλθ ΔΕΡ ι από εργοδότθ (ςε ςφραγιςμζνουσ φακζλουσ). 5.Επικυρωμζνο αντίγραφο των δφο όψεων του δελτίου αςτυνομικισ ταυτότθτασ. 6.Βιογραφικό ςθμείωμα, όπου κα αναφζρονται αναλυτικά οι ςπουδζσ, κακϊσ και θ εκπαιδευτικι, επαγγελματικι, ερευνθτικι και ςυγγραφικι δραςτθριότθτα του υποψθφίου. 7.Υπόμνθμα/Διλωςθ Ενδιαφζροντοσ, όπου κα αναφζρονται οι λόγοι για τουσ οποίουσ ο υποψιφιοσ επικυμεί να πραγματοποιιςει μεταπτυχιακζσ ςπουδζσ ςτο ςυγκεκριμζνο αντικείμενο και ςτο ςυγκεκριμζνο Τμιμα, ςε ςυνάρτθςθ και με τα γενικότερα 4
επιςτθμονικά ενδιαφζροντά του. 8.Εφόςον υπάρχει, αντίγραφο τίτλου Μεταπτυχιακϊν Σπουδϊν τθσ θμεδαπισ ι αντίγραφο πιςτοποιθτικοφ ιςοτιμίασ του αρμόδιου οργάνου, κατά τισ κείμενεσ διατάξεισ, για όςουσ προζρχονται από ςχολζσ εξωτερικοφ. 9.Ριςτοποιθτικά ςυμμετοχισ ςε επιμορφωτικά ςεμινάρια ςυναφϊν και μθ με το αντικείμενο του Ρρογράμματοσ Μεταπτυχιακϊν Σπουδϊν. Μζγιςτοσ αρικμόσ πιςτοποιθτικϊν 4. 10.Αντίγραφα δθμοςιευμζνων εργαςιϊν ςε επιςτθμονικά περιοδικά ι ςε πρακτικά ςυνεδρίων. Μζγιςτοσ αρικμόσ δθμοςιεφςεων ςε περιοδικά 4 και ςε πρακτικά ςυνεδρίων 4. 11.Βεβαιϊςεισ εργαςιακισ εμπειρίασ (για τουσ εργαηόμενουσ ςτον ιδιωτικό τομζα) ι υπθρεςιακισ κατάςταςθσ (για τουσ εργαηόμενουσ ςτο δθμόςιο τομζα). 12.Υπεφκυνθ Διλωςθ του Νόμου 1599/86 ότι τα ςτοιχεία που αναφζρονται ςτο βιογραφικό ςθμείωμα είναι αλθκι. Τα ανωτζρω υπ αρικ. 6, 7 και 10 ςτοιχεία του φακζλου υποψθφιότθτασ κα πρζπει να αποςτζλλονται ςτθ Γραμματεία του Τμιματοσ και ςε θλεκτρονικι μορφι (ςε word). Ειδικότερα, το Υπόμνθμα/Διλωςθ Ενδιαφζροντοσ κα πρζπει να ζχει ζκταςθ 300-500 λζξεισ. Οι υποψιφιοι μποροφν να υποβάλουν αίτθςθ ςε δφο κατευκφνςεισ του Ρ.Μ.Σ. Γ.3. Διαδικαςία αξιολόγθςθσ αιτιςεων και τελικισ επιλογισ υποψθφίων Θ επιλογι των ειςακτζων ςτο Ρ.Μ.Σ. γίνεται από τριμελι επιτροπι μελϊν Δ.Ε.Ρ. του Τμιματοσ που ςυγκροτείται με απόφαςθ τθσ Γ.Σ.Ε.Σ. Οι διαδικαςίεσ επιλογισ των υποψθφίων πραγματοποιοφνται για τθν κάκε κατεφκυνςθ χωριςτά ςε χρόνο που ορίηεται κάκε ζτοσ από τθ ΓΣΕΣ. Θ επιλογι των υποψθφίων κα γίνει με βάςθ τα ακόλουκα κριτιρια και τουσ αντίςτοιχουσ ςυντελεςτζσ βαρφτθτασ: Βακμόσ αξιολόγθςθσ φακζλου υποψθφιότθτασ: 75% Βακμόσ ςυνζντευξθσ: 25% Μετά το πζρασ τθσ αξιολόγθςθσ καταρτίηεται πίνακασ που περιλαμβάνει τουσ υποψθφίουσ με βάςθ τθ ςειρά κατάταξθσ. Οι επιτυχόντεσ υποψιφιοι ενθμερϊνονται από τθ Γραμματεία και καλοφνται να εγγραφοφν ςτο Ρ.Μ.Σ. εντόσ 10 θμερϊν. Οι μεταπτυχιακοί φοιτθτζσ εγγράφονται ςτθ Γραμματεία του Τμιματοσ προςκομίηοντασ τα απαραίτθτα δικαιολογθτικά. Σε περίπτωςθ άρνθςθσ εγγραφισ, μετά τθν παραπάνω προκεςμία, καλείται ο πρϊτοσ, ο δεφτεροσ κ.ο.κ. επιλαχόντεσ. Δ. ΡΟΓΑΜΜΑ ΣΡΟΥΔΩΝ Δ.1. Δομι του Ρρογράμματοσ Κάκε διδακτικό εξάμθνο περιλαμβάνει 13 διδακτικζσ εβδομάδεσ. Κάκε εξάμθνο ο φοιτθτισ υποχρεοφται να ςυμπλθρϊςει 30 διδακτικζσ μονάδεσ με τθν ενεργι 5
ςυμμετοχι του ςε όλα τα προβλεπόμενα μακιματα και με τθν επιτυχι εξζταςι του ςε όλεσ τισ κεματικζσ ενότθτεσ (60 Δ.Μ./ζτοσ). Θ Μεταπτυχιακι Διπλωματικι Εργαςία ιςοδυναμεί με άλλεσ 30 διδακτικζσ μονάδεσ. Το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευςθσ απονζμεται μετά τθ ςυμπλιρωςθ 90 διδακτικϊν μονάδων. Δ.2. Ρρόγραμμα Μακθμάτων 1. Το πρόγραμμα κάκε κατεφκυνςθσ του χορθγοφμενου Μ.Δ.Ε οργανϊνεται με τθ μορφι μακθμάτων που εντάςςονται ςε επιμζρουσ γνωςτικά αντικείμενα. 2. Τα μακιματα μποροφν να γίνονται ςτα ελλθνικά ι/και ςτα αγγλικά. 3. Θ διάρκρωςθ των μακθμάτων κάκε κατεφκυνςθσ του χορθγοφμενου Μ.Δ.Ε., κακϊσ επίςθσ και ο αρικμόσ των Ρ.Μ.-ECTS που αντιςτοιχοφν ςε αυτά παρουςιάηονται αναλυτικά ςτθ ςυνζχεια. 6
1) Κατεφκυνςθ «Εκπαιδευτικά Ρρογράμματα και Υλικό: Τυπικι, Άτυπθ και από Απόςταςθ Εκπαίδευςθ (Συμβατικζσ και e-μορφζσ)» Συντονιςτισ: Ακανάςιοσ Τηιμογιάννθσ, Κακθγθτισ 1ο ΕΞΑΜΗΝΟ 2ο ΕΞΑΜΗΝΟ Μακιματα ECTS Μακιματα ECTS 1. Σχολικι Γνϊςθ και Αναλυτικά Ρρογράμματα 2. Κοινωνιολογία τθσ Γνϊςθσ και των Εκπαιδευτικϊν Ρρακτικϊν 3. Τεχνολογίεσ Ρλθροφορίασ και Επικοινωνιϊν ςτθν Εκπαίδευςθ 4. Νζεσ Μορφζσ Εκπαίδευςθσ 5. Ανάλυςθ και Σχεδιαςμόσ τθσ Αξιολόγθςθσ Εκπαιδευτικϊν Ρρογραμμάτων 6. Μεκοδολογία Εκπαιδευτικισ Ζρευνασ 5 5 6 4 5 5 1. Εκπαιδευτικά Ρρογράμματα και Υλικό: Σχεδιαςμόσ και Ρρακτικζσ 2. Κοινωνιολογία τθσ Εκπαιδευτικισ Γνϊςθσ και τθσ Εκπαιδευτικισ Ρολιτικισ 3. Θλεκτρονικι Μάκθςθ (elearning) 4. Καινοτόμεσ προςεγγίςεισ Εκπαίδευςθσ και Επιμόρφωςθσ 5. Ρρακτικζσ Αξιολόγθςθσ και Εκπαιδευτικά Ρρογράμματα 6. Εκπαιδευτικι Ζρευνα ςτθν Ρράξθ 6 4 5 5 4 6 Σφνολο Εξαμινου 3ο ΕΞΑΜΗΝΟ 30 Σφνολο Εξαμινου 30 Μεταπτυχιακι εργαςία 30 ΣΥΝΟΡΤΙΚΗ ΡΕΙΓΑΦΗ Θ κατεφκυνςθ «Εκπαιδευτικά Ρρογράμματα και Υλικό» του Μεταπτυχιακοφ Ρρογράμματοσ Σπουδϊν του Τμιματοσ Κοινωνικισ και Εκπαιδευτικισ Ρολιτικισ διαπραγματεφεται ολοκλθρωμζνα το επιςτθμονικό πεδίο των ςφγχρονων μορφϊν εκπαίδευςθσ, δθλαδι τθν τυπικι, τθν άτυπθ και τθν εκπαίδευςθ από απόςταςθ, το οποίο βρίςκεται διεκνϊσ ςτο επίκεντρο του ενδιαφζροντοσ. Ζμφαςθ δίνεται ςτο ςχεδιαςμό εκπαιδευτικϊν προγραμμάτων και εκπαιδευτικοφ υλικοφ, κακϊσ και ςτισ ψθφιακζσ τεχνολογίεσ και ςτθν θλεκτρονικι μάκθςθ. Το πλαίςιο μελζτθσ αναπτφςςεται, τόςο ςε κεωρθτικό και ερευνθτικό επίπεδο, όςο και ςε αυτό τθσ εφαρμογισ ςτθν εκπαιδευτικι πράξθ και του ςχεδιαςμοφ εκπαιδευτικϊν πολιτικϊν. Το γνωςτικό περιεχόμενο τθσ κατεφκυνςθσ αυτισ ςυνδυάηει υψθλοφ επιπζδου εκπαίδευςθ ςτα κεωρθτικά και μεκοδολογικά εργαλεία του πεδίου με τθν πρακτικι εφαρμογι τθσ παρεχόμενθσ επιςτθμονικισ γνϊςθσ ςτο ςχεδιαςμό εκπαιδευτικϊν
προγραμμάτων και εκπαιδευτικϊν πολιτικϊν. Αυτό επιτυγχάνεται μζςα από ζνα ευρφ φάςμα αντικειμζνων που διαρκρϊνονται ςτουσ εξισ άξονεσ Σχεδιαςμόσ εκπαιδευτικϊν προγραμμάτων Εκπαιδευτικό υλικό Κοινωνιολογία τθσ γνϊςθσ ΤΡΕ ςτθν εκπαίδευςθ και θλεκτρονικι μάκθςθ Νζεσ μορφζσ εκπαίδευςθσ Εκπαιδευτικι ζρευνα Εκπαιδευτικι αξιολόγθςθ Στο πλαίςιο αυτό, θ κατεφκυνςθ «Εκπαιδευτικά Ρρογράμματα και Υλικό» ςτοχεφει ςτθ κεωρθτικι εμβάκυνςθ και εξειδίκευςθ των μεταπτυχιακϊν φοιτθτϊν παρζχοντασ ςε αυτοφσ γνϊςεισ, εφόδια και λειτουργικά εργαλεία για τθν περαιτζρω επιςτθμονικι και επαγγελματικι ςταδιοδρομία τουσ ςτο πεδίο. Θ κατεφκυνςθ απευκφνεται ςε εν ενεργεία και ςε υποψιφιουσ εκπαιδευτικοφσ, ςε εκπαιδευτζσ ενθλίκων, ςε επιμορφωτζσ εκπαιδευτικϊν, ςε ςχεδιαςτζσ εκπαιδευτικϊν προγραμμάτων ςε φορείσ του δθμόςιου και ιδιωτικοφ τομζα, ςε ςχεδιαςτζσ και παραγωγοφσ εκπαιδευτικοφ υλικοφ (ζντυπου και ψθφιακοφ). 8
ΟΓΑΝΩΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ 1 ο Εξάμθνο 1.Σχολικι Γνϊςθ και Αναλυτικά Ρρογράμματα Βαςίλθσ Κουλαϊδισ, Κωνςταντίνοσ Δθμόπουλοσ Σφντομθ περιγραφι: Το μάκθμα αποτελείται από δυο μζρθ: α) Εκπαιδευτικά προγράμματα και υλικό: Τυπολογίεσ και Ρολιτικζσ Στο πρϊτο μζροσ παρουςιάηονται διάφορεσ τυπολογίεσ εκπαιδευτικϊν προγραμμάτων μζςω τθσ ςυςχζτιςθσ των δομικϊν τουσ χαρακτθριςτικϊν με τισ κυριαρχοφςεσ ςε κάκε περίςταςθ κοινωνικο-οικονομικζσ ςυνκικεσ. Επιπλζον παρουςιάηονται ςφγχρονεσ τάςεισ αναφορικά με τθν ανάπτυξθ εκπαιδευτικϊν προγραμμάτων και υλικϊν χρθςιμοποιϊντασ τισ ζννοιεσ των διδακτικϊν και των ρυκμιςτικϊν κανόνων. β) Κοινωνία, Οικονομία και Εκπαίδευςθ Στο μζροσ αυτό παρουςιάηονται οι μθχανιςμοί μζςω των οποίων οι κοινωνικζσ και οικονομικζσ ςυνκικεσ επθρεάηουν τθ μορφι των διαφόρων εκπαιδευτικϊν προγραμμάτων και υλικϊν. Στόχοι μακιματοσ: Στόχοι του μακιματοσ είναι να: Εξοικειωκοφν οι φοιτθτζσ με τα δομικά μζρθ ενόσ εκπαιδευτικοφ προγράμματοσ Εντοπιςτοφν οι κρίςιμουσ κοινωνικο-οικονομικοφσ παράγοντεσ που επθρεάηουν το ςχεδιαςμό των εκπαιδευτικϊν προγραμμάτων και των αντίςτοιχων υλικϊν Ραρουςιαςτοφν οι βαςικζσ αρχζσ τθσ αξιολόγθςθσ εκπαιδευτικϊν προγραμμάτων όπωσ αυτζσ διατυπϊνονται ςε κείμενα ςθμαντικϊν διεκνϊν οργανιςμϊν (E.E., ΟΟΣΑ). Ρροςδοκϊμενα μακθςιακά αποτελζςματα Μετά το τζλοσ του μακιματοσ οι φοιτθτζσ αναμζνεται να είναι ςε κζςθ να: Αναγνωρίηουν τα δομικά χαρακτθριςτικά διαφόρων εκπαιδευτικϊν προγραμμάτων και των ςυνδεόμενων με αυτά εκπαιδευτικϊν υλικϊν Συςχετίηουν αυτά τα χαρακτθριςτικά με τισ κυριαρχοφςεσ κοινωνικο-οικονομικζσ ςυνκικεσ κάκε περιόδου κακϊσ και τουσ αντίςτοιχουσ Λόγουσ (discourses) περί εκπαιδευτικισ πολιτικισ Σχεδιάηουν ολοκλθρωμζνα εκπαιδευτικά προγράμματα, λαμβάνοντασ υπόψθ τισ ιδιαίτερεσ ςυνκικεσ τθσ κάκε περίςταςθσ Σχεδιάηουν εκπαιδευτικά υλικά τα οποία ευκυγραμμίηονται με τουσ ςτόχουσ και τθ μορφι των εκπαιδευτικϊν προγραμμάτων ςτα οποία αντιςτοιχοφν Εντοπίηουν τουσ πιο ςθμαντικοφσ κοινωνικοφσ, ιδεολογικοφσ και οικονομικοφσ παράγοντεσ που επθρεάηουν τθν ανάπτυξθ εκπαιδευτικϊν προγραμμάτων και των αντίςτοιχων υλικϊν Κατανοοφν τισ ςφγχρονεσ τάςεισ ςτο ςχεδιαςμό εκπαιδευτικϊν προγραμμάτων όπωσ αυτζσ οι τάςεισ περιγράφονται ςε ςθμαντικά κείμενα εκπαιδευτικισ πολιτικισ 9
Τρόποσ αξιολόγθςθσ των φοιτθτϊν Θ αξιολόγθςθ των φοιτθτϊν γίνεται με τελικζσ γραπτζσ εξετάςεισ (βαρφτθτα 80%) αλλά και με μικρζσ ομαδικζσ εργαςίεσ που τουσ ανατίκενται κατά τθ διάρκεια του εξαμινου (20%). Βιβλιογραφία Φάκελοσ υλικοφ από τουσ διδάςκοντεσ ο οποίοσ επικαιροποιείται κάκε ακαδθμαϊκι χρονιά 2.Κοινωνιολογία τθσ Γνϊςθσ και των Εκπαιδευτικϊν Ρρακτικϊν Άννα Τςατςαρϊνθ Σφντομθ περιγραφι: Το μάκθμα εςτιάηεται ςτισ κοινωνιολογικζσ κεωρίεσ και τθν προβλθματικι των εκπαιδευτικϊν πρακτικϊν. Επιδιϊκεται θ παρουςίαςθ, κατανόθςθ και αποτίμθςθ ενόσ εννοιολογικοφ πλαιςίου για τθ μελζτθ τθσ ςυγκρότθςθσ, μετάδοςθσ και αξιολόγθςθσ «των επίςθμων εκπαιδευτικϊν λόγων και πρακτικϊν» και των επιπτϊςεϊν τουσ ςτθ διαμόρφωςθ των παιδαγωγικϊν υποκειμζνων. Θεμζλιο για τθ ςυγκρότθςθ αυτοφ του πλαιςίου αποτελεί, κατά κφριο λόγο, θ κεωρία του Basil Bernstein, θ οποία μελετάται ςτθν εξζλιξθ και τθν επικζντρωςι τθσ ςτο πεδίο του ςυμβολικοφ ελζγχου. Θ οπτικι αυτι εμπλουτίηεται με τθν εξζταςθ τθσ κεωρθτικισ ςυνειςφοράσ του Pierre Bourdieu, ιδιαίτερα των εννοιϊν «μορφζσ κεφαλαίου, κοινωνικό πεδίο και habitus. Εξετάηεται, επίςθσ, θ ςθμαςία και θ επιρροι του ζργου του Michael Foucault ςτθν κατανόθςθ ερωτθμάτων γφρω από τισ μορφζσ και τισ ςχζςεισ εξουςίασ, τθ γνϊςθ και τθν υποκειμενικότθτα και γενικότερα θ ςχζςθ των εννοιϊν και τθσ μεκοδολογίασ του Foucault με τθν ζρευνα και τθ μελζτθ κρίςιμων και επίκαιρων εκπαιδευτικϊν ηθτθμάτων. Στόχοι μακιματοσ Οι ςτόχοι του μακιματοσ είναι: Θ επικζντρωςθ ςε τρεισ κφριεσ κοινωνιολογικζσ κεωρίεσ για τθ γνϊςθ και θ κατανόθςθ τθσ διακριτισ ςυμβολισ τουσ ςτθ μελζτθ των κοινωνικϊν/εκπαιδευτικϊν πρακτικϊν. Θ ανάδειξθ ενόσ ςυςτθματικοφ κεωρθτικοφ πλαιςίου για τθ μελζτθ του επίςθμου παιδαγωγικοφ λόγου και των επίςθμων παιδαγωγικϊν πρακτικϊν κακϊσ και των επιπτϊςεϊν τουσ ςτθ διαμόρφωςθ των παιδαγωγικϊν ταυτοτιτων. Θ αποτίμθςθ του κεωρθτικοφ πλαιςίου ανάλυςθσ του παιδαγωγικοφ λόγου/παιδαγωγικισ πρακτικισ, μζςα από τθ ςυγκριτικι εξζταςθ των τριϊν κεωριϊν. Θ εξζταςθ ηθτθμάτων μεκοδολογίασ και θ διερεφνθςθ των δυνατοτιτων που παρζχουν ςυνδυαςτικζσ ι εναλλακτικζσ κεωρίεσ και κεωριςεισ ςτθ μελζτθ κρίςιμων και επίκαιρων εκπαιδευτικϊν κεμάτων. Ρροςδοκϊμενα μακθςιακά αποτελζςματα Με τθν επιτυχι ολοκλιρωςθ του μακιματοσ ο φοιτθτισ/-ρια κα είναι ςε κζςθ να: 10
Κατανοεί ςε βάκοσ τθν κοινωνιολογικι προβλθματικι ςτθν προςζγγιςθ τθσ εκπαιδευτικισ γνϊςθσ και των εκπαιδευτικϊν πρακτικϊν. Γνωρίηει τισ κφριεσ κεωρίεσ και αναγνωρίηει τθ ςυμβολι τουσ ςτθ διαμόρφωςθ τθσ κοινωνιολογικισ οπτικισ για τθ μελζτθ των διαφοροποιθμζνων πεδίων πρακτικισ ςτο ευρφτερο πεδίο τθσ εκπαίδευςθσ. Διακζτει βαςικζσ κεωρθτικζσ γνϊςεισ για τθν προςζγγιςθ και ανάλυςθ των αλλαγϊν ςτα προγράμματα ςπουδϊν, τισ παιδαγωγικζσ μεκόδουσ και τισ πρακτικζσ τθσ αξιολόγθςθσ. Διακρίνει και ςυηθτάει κριτικά τισ επιπτϊςεισ που ενδζχεται να ζχουν διαφορετικζσ μορφζσ οργάνωςθσ τθσ γνϊςθσ ςτθ διαμόρφωςθ των παιδαγωγικϊν ταυτοτιτων. Διακζτει επαρκείσ γνϊςεισ και ικανότθτεσ για τθν επιςκόπθςθ τθσ επιςτθμονικισ βιβλιογραφίασ ςτο ςυγκεκριμζνο επιςτθμονικό πεδίο. Χειρίηεται με επάρκεια τθ ςυναφι επιςτθμονικι βιβλιογραφία. Συνδυάηει κεωρίεσ ι χρθςιμοποιεί εναλλακτικζσ κεωριςεισ ςτθν εξζταςθ και ανάλυςθ κρίςιμων και επίκαιρων εκπαιδευτικϊν ηθτθμάτων. Γενικζσ Ικανότθτεσ Αναηιτθςθ βιβλιογραφικϊν πθγϊν, οργάνωςθ πλθροφοριϊν, κριτικι ανάγνωςθ κειμζνων, Κριτικι αποτίμθςθ κεωριϊν, ανάλυςθ και ςφνκεςθ πλθροφοριϊν και δεδομζνων, ομαδικι εργαςία Δομι: Το μάκθμα περιλαμβάνει διαλζξεισ και ςεμινάρια. Ρροχποκζτει ατομικι μελζτθ, ομαδικι ςυνεργαςία και ςυμμετοχι των φοιτθτριϊν και φοιτθτϊν: (α) Στθ ςυηιτθςθ τθσ προτεινόμενθσ βιβλιογραφίασ ανά εβδομάδα διδαςκαλίασ και (β) τον εντοπιςμό και τθν επιςκόπθςθ ςφγχρονων ερευνθτικϊν μελετϊν και τθν αναγνϊριςθ και ςυηιτθςθ των κεωρθτικϊν αναφορϊν και μεκοδολογικϊν επιλογϊν τουσ. Τρόποσ αξιολόγθςθσ των φοιτθτϊν Για τθν αξιολόγθςθ των φοιτθτϊν/-ριϊν ςυνυπολογίηονται: Θ ενεργθτικι ςυμμετοχι των φοιτθτριϊν και φοιτθτϊν ςτο μάκθμα, θ οποία προχποκζτει τθ ςυςτθματικι μελζτθ των προτεινόμενων βιβλιογραφικϊν πθγϊν, ανά ενότθτα διδαςκαλίασ (βαρφτθτα 30%). Οι επιδόςεισ τουσ ςε μία μικρισ ζκταςθσ ομαδικι εργαςία, θ οποία περιλαμβάνει τθν επιςκόπθςθ των ςθμαντικϊν περιοδικϊν του γνωςτικοφ αντικείμενου και τθν προφορικι παρουςίαςθ των ςφγχρονων κεμάτων ζρευνασ ςτθν τάξθ (βαρφτθτα 70%). Βιβλιογραφία Apple, M. (2008) Επίςθμθ γνϊςθ, Θεςςαλονίκθ, Επίκεντρο. Apple, M. (2008) Εκςυγχρονιςμόσ και Συντθρθτιςμόσ ςτθν Εκπαίδευςθ, Ακινα, Μεταίχμιο. Ball, S.J. (ed) (2004) The RoutledgeFalmer Reader in Sociology of Education, London, RoutledgeFalmer. Ball, S. J. (1994) Education Reform. A critical and post-structural approach, Buckingham, U.K., Open University Press. 11
Ball, S.J. & Tamboukou, M. (eds) (2003) Dangerous Encounters. Genealogy and ethnography, New York, Peter Lang. Bernstein, B. (2000) Pedagogy, Symbolic Control and Identity. Theory, Research Critique, New York, Rowman and Littlefield Publisher. Bernstein, B. (1990) Class, Codes and Control, Volume IV. The structuring of Pedagogic Discourse, London, Routledge. Bourdieu, P. & Passeron J-C (1990) Reproduction in education, society and culture, London, Sage (second edition) Bourdieu, P. (1997) The Forms of Capital, in A.H. Halsey, H. Lauder, Ph. Brown and A. S. Wells (eds) Education, Culture, Economy and Society, Oxford, U.K., Oxford University Press (pp. 46-58). Foucault, M. (1989) Επιτιρθςθ και τιμωρία, Ακινα, Κζδροσ - άππα Foucault. M. (2006) The Means of Correct Training, in Lauder, H. Brown, Ph. Dillabough, J-A & Halsey, A.H. (eds) Education, Globalization & Social Change, Oxford, U.K., Oxford University Press (pp. 124-137) Grand, B. (1997) Disciplining students: The construction of student subjectivities, British Journal Sociology of Education 18 (1), 101-114. Gillies, D. (2011) Agile bodies: new imperatives in neoliberal governance, Journal of Education Policy, 26(2), 207-223. Grenfell, M. (ed) (2008) Pierre Bourdieu. Key concepts, Stocksfield, U.K., Acumen. Howarth, D. (2008) Η ζννοια του λόγου, Ακινα, Ρολφτροπον. Κουλαϊδισ, Β. & Τςατςαρϊνθ, Α. (επιμ.) (2010) Ραιδαγωγικζσ Ρρακτικζσ. ϋερευνα και εκπαιδευτικι πολιτικι, Ακινα, εκδόςεισ Μεταίχμιο. Mills C. & Gale T. (2007) Researching social inequalities: Towards a Bourdieuian methodology, International J of qualitative Studies in Education, 20(4), 433-447. Moore, R. (2004) Education and Society. Issues and explanations in the sociology of education, Cambridge, U.K., Polity. Σιάνου-Κφργιου Ε. (2006) Εκπαίδευςθ και κοινωνικζσ ανιςότθτεσ. Η μετάβaςθ από τθ Δευτεροβάκμια ςτθν Ανϊτατθ Εκπαίδευςθσ (1997-2004), Ακινα, Μεταίχμιο. Singh P. (2002) Pedagogising Knowledge: Bernstein s theory of the pedagogic device, British Journal of Sociology of Education, 23(4), 571-582. Σολομϊν, Ι. (1994) Εκπαιδευτικι Δράςθ και κοινωνικι ρφκμιςθ των υποκειμζνων: γνϊςθ, πεικαρχία και το πεδίο του ςχολείου, ςτο: Ι. Σολομϊν και Γ. Κουηζλθσ (επιμ.) Ρεικαρχία και Γνϊςθ, Ακινα, Ε.Μ.Ε.Α. Whitty G. (2007) Κοινωνιολογία και Σχολικι Γνϊςθ, Ακινα, Επίκεντρο. Young, M. (2006) Curriculum Studies and the Problem of Knowledge; Updating the enlightenment? In Lauder, H. Brown, Ph. Dillabough, J-A & Halsey, A.H. (eds) Education, Globalization & Social Change, Oxford, U.K., Oxford University Press (pp. 734-741). 12
M. Young (2006) Education, Knowledge and the role of the state: The nationalization of educational knowledge?, in A. Moore (ed) Schooling, Society and Curriculum, London, Routledge (pp. 19-30). Young, M. (2008) Bringing knowledge back in. From social constructivism to social realism in the sociology of education, London, Routledge. Σθμαντικά επιςτθμονικά περιοδικά ςτο πεδίο European Education Research Journal Journal of Education Policy British Journal of Sociology of Education Globalisation, Societies and Education International Studies in Sociology of Education 3.Τεχνολογίεσ Ρλθροφορίασ και Επικοινωνιϊν ςτθν Εκπαίδευςθ Ακανάςιοσ Τηιμογιάννθσ Σφντομθ περιγραφι: Αυτι θ κεματικι ενότθτα διαπραγματεφεται το επιςτθμονικό πεδίο των ςφγχρονων τεχνολογιϊν τθσ θλεκτρονικισ μάκθςθσ, τα τεχνολογικά και παιδαγωγικά χαρακτθριςτικά τουσ, κακϊσ και τουσ τρόπουσ με τουσ οποίουσ μποροφν να χρθςιμοποιθκοφν ςτθν εκπαίδευςθ με ςτόχο α) τθν ενίςχυςθ τθσ μάκθςθσ και β) τθν προϊκθςθ διαφορετικϊν παιδαγωγικϊν προςεγγίςεων. Θ κεματικι περιλαμβάνει πζντε άξονεσ: ΤΡΕ και θλεκτρονικι μάκθςθ (e-learning) Θ παιδαγωγικι τθσ e-εκπαίδευςθσ Ψθφιακό περιεχόμενο και εκπαιδευτικό υλικό (e-υλικό) Μακθςιακόσ ςχεδιαςμόσ και ΤΡΕ Μοντζλα και εκπαιδευτικζσ πολιτικζσ για τισ ΤΡΕ ςτθν εκπαίδευςθ, εκπαιδευτικοί και ΤΡΕ. Στόχοι μακιματοσ: Οι μεταπτυχιακοί φοιτθτζσ κα ζχουν τθν ευκαιρία να διερευνιςουν ολοκλθρωμζνα και να μελετιςουν κριτικά και τα παιδαγωγικά, τεχνολογικά, διδακτικά και οργανωτικά ηθτιματα που προςδιορίηουν το πλαίςιο ενςωμάτωςθσ των ΤΡΕ ςτθν εκπαίδευςθ. Ρροςδοκϊμενα μακθςιακά αποτελζςματα: Με τθν ολοκλιρωςθ του μακιματοσ οι μεταπτυχιακοί φοιτθτζσ κα μποροφν να γνωρίςουν ζνα ευρφ φάςμα εκπαιδευτικϊν εργαλείων και τεχνολογικϊν περιβαλλόντων και να αναςτοχαςτοφν για τισ επιπτϊςεισ που ζχουν ςτθ μάκθςθ, ςτθ διδαςκαλία και ςτθν ζρευνα να πραγματευτοφν και να εμβακφνουν ςτθ κεωρθτικι κεμελίωςθ τθσ παιδαγωγικισ των ΤΡΕ και τθσ θλεκτρονικισ μάκθςθσ να εφαρμόςουν τισ γνϊςεισ και τισ δεξιότθτζσ τουσ για να ςχεδιάςουν και να υλοποιιςουν εκπαιδευτικζσ παρεμβάςεισ με τθ χριςθ διαφόρων εργαλείων ΤΡΕ και παιδαγωγικϊν προςεγγίςεων 13
να πραγματευτοφν κριτικά τισ ςφγχρονεσ παιδαγωγικζσ προςεγγίςεισ και πϊσ μποροφν να ενιςχυκοφν χρθςιμοποιϊντασ διαφορετικζσ εκπαιδευτικζσ τεχνολογίεσ να εξετάςουν με κριτικό πνεφμα τα ςφγχρονα μοντζλα και τισ πολιτικζσ ζνταξθσ των ΤΡΕ ςτθν εκπαιδευτικι πράξθ να οικοδομιςουν ολοκλθρωμζνθ εικόνα για τισ ΤΡΕ ςτθν εκπαίδευςθ ωσ ανεξάρτθτο επιςτθμονικό-ερευνθτικό πεδίο. Δομι: Το μάκθμα περιλαμβάνει διαλζξεισ για τα κεωρθτικά αντικείμενα, ατομικζσ και ομαδικζσ δραςτθριότθτεσ μζςω τθσ πλατφόρμασ αςφγχρονθσ θλεκτρονικισ μάκθςθσ (http://moodle.korinthos.uop.gr). Τρόποι αξιολόγθςθσ των φοιτθτϊν: Θ αξιολόγθςθ των φοιτθτϊν γίνεται με βάςθ τισ δραςτθριότθτεσ ςτθν θλεκτρονικι πλατφόρμα, τισ ατομικζσ εργαςίεσ τουσ και τθν ομαδικι ερευνθτικι εργαςία κατά τθ διάρκεια του μακιματοσ. Βιβλιογραφία Jonassen, D. H. (2006). Modeling with technology. Mindtools for conceptual change. NJ: Prentice Hall Φάκελοσ μακιματοσ (ςθμειϊςεισ διδάςκοντα, φφλλα εργαςίασ, άρκρα, δικτυακζσ πθγζσ κ.α.) που επικαιροποιείται κάκε ακαδθμαϊκό ζτοσ. 4.Νζεσ μορφζσ εκπαίδευςθσ Γεϊργιοσ Μπαγάκθσ Σφντομθ περιγραφι: Στο πλαίςιο του μακιματοσ γίνεται ανάλυςθ των πολιτικϊν και των πρακτικϊν που ζχουν αναπτυχκεί διαχρονικά τόςο ςτθν Ελλάδα και τθν ΕΕ όςο και διεκνϊσ ςχετικά με τισ νζεσ μορφζσ κυρίωσ τθσ Άτυπθσ Εκπαίδευςθσ, τθσ Μθ Τυπικισ Εκπαίδευςθσ, τθσ Δια Βίου Εκπαίδευςθσ, τθσ Εκπαίδευςθσ Ενθλίκων κακϊσ και ςτοιχείων τθσ «Εκπαίδευςθσ από Απόςταςθ». Δίνεται ζμφαςθ ςτισ ςφγχρονεσ κοινωνικζσ ςυνκικεσ που ευνοοφν ςτθν ανάπτυξθ των νζων μορφϊν εκπαίδευςθσ, ςτθ κεμελίωςθ κακϊσ και ςτθν εννοιολογικι τουσ αποςαφινιςθ και οριοκζτθςθ. Στθν κατεφκυνςθ αυτι μελετϊνται ςυγκεκριμζνεσ περιπτϊςεισ και παραδείγματα κακϊσ και φορείσ και μοντζλα αυτϊν των μορφϊν εκπαίδευςθσ. Στόχοι μακιματοσ: Να μελετθκοφν διαφορετικζσ προςεγγίςεισ οργανιςμϊν όπωσ θ UNESCO, o ΟΟΣΑ ι ενϊςεων κρατϊν όπωσ θ EE ςτισ νζεσ μορφζσ εκπαίδευςθσ Να μελετθκοφν διαφορζσ μεταξφ τθσ Άτυπθσ Εκπαίδευςθσ, τθσ Μθ Τυπικισ Εκπαίδευςθσ, τθσ Δια Βίου Εκπαίδευςθσ και τθσ Εκπαίδευςθσ Ενθλίκων. Να μελετοφν κεςμικά και ερευνθτικά θ εξζλιξθ τθσ Διά Βίου Εκπαίδευςθσ και τθσ Εκπαίδευςθσ Ενθλίκων κακϊσ και τα ςχετικά τουσ μοντζλα 14
Ρροςδοκϊμενα μακθςιακά αποτελζςματα: Μετά το πζρασ των μακθμάτων, οι φοιτθτζσ κα πρζπει να: Ζχουν τθν ικανότθτα να προςεγγίηουν κριτικά τισ διαφορετικζσ προςεγγίςεισ ςθμαντικϊν διεκνϊν οργανιςμϊν και ενϊςεων κρατϊν που διαδραματίηουν βαςικό ρόλο ςτθ Δια Βίου Εκπαίδευςθ Ζχουν τθν ικανότθτα να οριοκετοφν και να προςεγγίηουν κριτικά τθν Άτυπθ Εκπαίδευςθ, τθ Μθ Τυπικι Εκπαίδευςθ, τθσ Δια Βίου Εκπαίδευςθ και τθν Εκπαίδευςθ Ενθλίκων Ζχουν τθν ικανότθτα κριτικισ προςζγγιςθσ διαφορετικϊν μοντζλων τθσ Δια Βίου Εκπαίδευςθσ Ζχουν τθν ικανότθτα κατανόθςθσ ερευνθτικϊν προςεγγίςεων και κεςμικϊν εξελίξεων τθσ Διά Βίου Εκπαίδευςθσ κακϊσ και τθσ Εκπαίδευςθσ Ενθλίκων Δομι: Το μάκθμα πραγματοποιείται με 5 τετράωρεσ ςυναντιςεισ. Σε αυτζσ τισ ςυναντιςεισ αξιοποιοφνται διαφορετικζσ τεχνικζσ διδαςκαλίασ όπωσ: διάλεξθ, εςτιαςμζνθ ςυηιτθςθ, ιδεοκφελα (brainstorming), εργαςία ςε δυάδεσ φοιτθτϊν, μελζτεσ περίπτωςθσ, παρουςιάςεισ εργαςιϊν. Αξιοποιοφνται θλεκτρονικά μζςα, φφλλα εργαςίασ, κ.ά. Τρόποσ αξιολόγθςθσ των φοιτθτϊν: Βαςίηεται κυρίωσ ςτισ γραπτζσ εξετάςεισ ςτο τζλοσ του εξαμινου αλλά και ςτισ υποχρεωτικζσ εργαςίεσ που παραδίδουν και παρουςιάηουν οι φοιτθτζσ Βιβλιογραφία Βεργίδθσ, Δ. και Ρρόκου, Ε. (2005) Σχεδιαςμόσ, διοίκθςθ, αξιολόγθςθ, προγραμμάτων εκπαίδευςθσ ενθλίκων (Τόμοσ I). Ράτρα: Ελλθνικό Ανοικτό Ρανεπιςτιμιο. Jarvis, P. (2004), Συνεχιηόμενθ εκπαίδευςθ και κατάρτιςθ: Θεωρία και πράξθ. Ακινα: Μεταίχμιο. Jarvis, P. (2007) Οι κεμελιωτζσ τθσ εκπαίδευςθσ ενθλίκων. (Μεταφραςθ: Θεοδωροκάκου, Α.). Ακινα: Μεταίχμιο. Κόκκοσ, Α., (2005), Εκπαίδευςθ Ενθλίκων: Ανιχνεφοντασ το πεδίο. Ακινα: Μεταίχμιο. Ρρόκου, Ε. (2009) Εκπαίδευςθ Ενθλίκων και Δια Βίου Εκπαίδευςθ ςτθν Ευρϊπθ και ςτθν Ελλάδα. Ακινα: Διόνικοσ. Rogers, A. (1999) H εκπαίδευςθ ενθλίκων. Ακινα: Μεταίχμιο UNESCO (2002) Εκπαίδευςθ. Ο κθςαυρόσ που κρφβει μζςα τθσ. Ακινα: Gutenberg. Φάκελοσ άρκρων και ςυναφϊν ιςτοτόπων 15
5. Ανάλυςθ και Σχεδιαςμόσ τθσ Αξιολόγθςθσ Εκπαιδευτικϊν Ρρογραμμάτων Δζςποινα Τςακίρθ Σφντομθ περιγραφι: Στο περιεχόμενο του μακιματοσ περιλαμβάνονται οι ακόλουκεσ κεματικζσ ενότθτεσ: Ζλεγχοσ, Αξιολόγθςθ, Λογοδοςία: κοινωνικο-ιςτορικζσ προςεγγίςεισ και εννοιολογικζσ οριοκετιςεισ. Ψυχοκοινωνικζσ διαςτάςεισ και δομζσ των οργανϊςεων. Βαςικά διαβιματα ςχεδιαςμοφ τθσ αξιολόγθςθσ ενόσ εκπαιδευτικοφ προγράμματοσ. Μζκοδοι και δείκτεσ αξιολόγθςθσ ενόσ εκπαιδευτικοφ προγράμματοσ. Σχεδιαςμόσ και διεξαγωγι αξιολόγθςθσ εκπαιδευτικϊν προγραμμάτων: Μελζτθ περίπτωςθσ. Στόχοι μακιματοσ: Στόχοι του μακιματοσ είναι θ πρόςκτθςθ κεωρθτικϊν γνϊςεων όςον αφορά τα κοινωνικά και πολιτικά διακυβεφματα τθσ αξιολόγθςθσ των εκπαιδευτικϊν δράςεων και θ εξάςκθςθ ςτο ςχεδιαςμό και ςτθν οργάνωςθ τθσ αξιολόγθςθσ ενόσ εκπαιδευτικοφ προγράμματοσ. Ρροςδοκϊμενα μακθςιακά αποτελζςματα: Οι φοιτθτζσ μετά το πζρασ του μακιματοσ κα είναι ςε κζςθ : Να αναλφουν ζνα αίτθμα αξιολόγθςθσ εκπαιδευτικοφ προγράμματοσ από μια ανακζτουςα αρχι. Να γνωρίηουν και να τεκμθριϊνουν τισ φάςεισ διενζργειασ του ςχεδίου αξιολόγθςθσ ενόσ εκπαιδευτικοφ προγράμματοσ. Να προςδιορίηουν τουσ ςτόχουσ αξιολόγθςθσ του προγράμματοσ Να επιλζγουν το κατάλλθλο κεωρθτικό πλαίςιο (ζλεγχοσ/αξιολόγθςθ) και να τεκμθριϊνουν τθν επιλογι του. Να διακρίνουν το κατάλλθλο Μεκοδολογικό πλαίςιο και να τεκμθριϊνουν τθν επιλογι του. Να ςυντάςςουν ζνα ςχζδιο αξιολόγθςθσ με τισ φάςεισ υλοποίθςθσ τισ προτεινόμενεσ δραςτθριότθτεσ, τα πακζτα εργαςίασ, το χρονοδιάγραμμα υλοποίθςθσ και τον προχπολογιςμό. Να αναπτφςςουν τθ δομι παρουςίαςθσ μιασ ζκκεςθσ αξιολόγθςθσ Δεξιότθτεσ: Οι αποκτθκείςεσ δεξιότθτεσ αφοροφν: Τον εντοπιςμό μζςω του Διαδικτφου Ρροκθρφξεων (εξωτερικισ) αξιολόγθςθσ που αφοροφν εκπαιδευτικά προγράμματα. Τθν επεξεργαςία και τθ διαμόρφωςθ δεικτϊν αξιολόγθςθσ. Τθ ςφνταξθ ενόσ ςχεδίου αξιολόγθςθσ ωσ μζροσ ενόσ Τεχνικοφ Δελτίου Ζργου. Τθν εξοικείωςθ με τθ ςφνταξθ μιασ ζκκεςθσ αξιολόγθςθσ. Δομι: Ρζντε (5) τετράωρεσ ςυναντιςεισ με διαλζξεισ και αςκιςεισ εφαρμογισ από τθν πλευρά των φοιτθτϊν. 16
Τρόποσ αξιολόγθςθσ των φοιτθτϊν: Θ αξιολόγθςθ ζχει ωσ αντικείμενο τθν Εκπόνθςθ ςχεδίου αξιολόγθςθσ ενόσ εκπαιδευτικοφ προγράμματοσ το οποίο περιλαμβάνει: Επιλογι προκιρυξθσ που να αφορά ςτθν αξιολόγθςθ ενόσ εκπαιδευτικοφ προγράμματοσ, το οποίο να ςυνάδει με τα προςωπικά/επαγγελματικά ενδιαφζροντα των φοιτθτϊν. Ανάλυςθ του αιτιματοσ αξιολόγθςθσ και εκπόνθςθ ενόσ ςχεδίου αξιολόγθςθσ με διακριτζσ τισ φάςεισ ανάπτυξθσ του. Υποβολι πρόταςθσ ςχεδίου αξιολόγθςθσ Βιβλιογραφία: Ανδρζου, Α.& Ραπακωνςταντίνου, Γ. (1994). Εξουςία και οργάνωςθ - Διοίκθςθ του εκπαιδευτικοφ ςυςτιματοσ. Ακινα: Νζα Σφνορα. Ardoino, J. (1993). Evaluer contrôler. Se Former & Pratiques et apprentissages de l Education, 28, 1-7 (μετάφραςθ Δζςποινα Τςακίρθ). Argyris, C. (1957). Personality and Organization. N.Y.: Harper and Bros. Βεργίδθσ, Δ. (2001). Θ ςυμβολι τθσ αξιολόγθςθσ ςτθν εκπαιδευτικι πολιτικι. Στο: Γ. Μπαγάκθσ (Επιμ.), Αξιολόγθςθ εκπαιδευτικϊν προγραμμάτων και ςχολείου. Ακινα: Εκδόςεισ Μεταίχμιο. Βεργίδθσ, Δ. (2003). Θ ςυμβολι τθσ αξιολόγθςθσ ςτθν υλοποίθςθ ολοκλθρωμζνων προγραμμάτων εκπαίδευςθσ ενθλίκων. Στο: Δ. Βεργίδθσ (Επιμ.), Εκπαίδευςθ Ενθλίκων: ςυμβολι ςτθν εξειδίκευςθ ςτελεχϊν και εκπαιδευτϊν. Ακινα: Εκδόςεισ Ελλθνικά Γράμματα Βεργίδθσ, Δ. (2009). Επιςτθμολογικζσ και μεκοδολογικζσ αφετθρίεσ για τθν αξιολόγθςθ προγραμμάτων εκπαίδευςθσ ενθλίκων, ςυγκείμενα και διακυβεφματα. Στο: Δ. Βεργίδθσ & Α. Κόκκοσ (Επιμ.), Εκπαίδευςθ Ενθλίκων διεκνείσ προςεγγίςεισ και ελλθνικζσ διαδρομζσ (ςελ. 369-400). Ακινα: Εκδόςεισ Μεταίχμιο. Bonniol, J.J., & Vial, M. (2007). Τα μοντζλα αξιολόγθςθσ: κεμελιϊδθ κείμενα με ερμθνευτικά ςχόλια. Ακινα: Μεταίχμιο. Crozier, M. (1980). Actors and Systems: The politics of collective action. University of Chicago. Demailly, L.& al. (1998) Evaluer les établissements scolaires: enjeux, expériences, débats, Paris: L Harmattan Demailly, L., (2001), Evaluer les politiques éducatives : sens, enjeux, pratiques, De Boeck, Bruxelles Καραλισ, Θ. (2005). Σχεδιαςμόσ, Διοίκθςθ, Αξιολόγθςθ προγραμμάτων Εκπαίδευςθσ Ενθλίκων. Τόμοσ Δϋ. Αξιολόγθςθ Ρρογραμμάτων. Ράτρα: ΕΑΡ. Merle, P. (1999). Les indicateurs de pilotage des établissements scolaires en France in La Revue Tocqueville/The Tocqueville Review, Vol. XX, no 2, p45-69 Μουηζλθσ, Ν. (2009). Οργάνωςθ και Γραφειοκρατία. Ανάλυςθ των ςφγχρονων κεωριϊν (2θ ζκδ.). Ακινα-Θεςςαλονίκθ: Εκδόςεισ Σάκκουλα. 17
Μπαγάκθσ, Γ. (2001). Αξιολόγθςθ εκπαιδευτικϊν προγραμμάτων και ςχολείου. Ακινα: Εκδόςεισ Μεταίχμιο. Ραπαδάκθσ, Ν. (2009). Εκπαιδευτικι πολιτικι. Η εκπαιδευτικι πολιτικι ωσ κοινωνικι πολιτικι(;) (4 θ ζκδ.). Ακινα: Ελλθνικά Γράμματα. Σολομϊν, Ι. (επιμ) (1999). Εςωτερικι αξιολόγθςθ και προγραμματιςμόσ του εκπαιδευτικοφ ζργου ςτθ ςχολικι μονάδα: ζνα πλαίςιο εργαςίασ και υποςτιριξθσ. Ακινα: Ραιδαγωγικό Ινςτιτοφτο Tsakiris D, (2001), «Evaluation et systèmes éducatifs dans les pays de l Union Européenne», Les Dossiers des Sciences de l Education, 6 : 105-119 Τςιβάκου, Ι. (1995). Δράςθ και ςφςτθμα. Σφγχρονεσ προςεγγίςεισ ςτθ κεωρία των οργανϊςεων. Ακινα: Θεμζλιο. Tyler, W. (1988). School Organization: A Sociological Perspective. London: Croom Helm. Weber, M. (1979). The Theory of social and Economic Organization. Oxford University Press. Χαςάπθσ, Δ. (2000). Σχεδιαςμόσ, Οργάνωςθ, Εφαρμογι και Αξιολόγθςθ Ρρογραμμάτων Επαγγελματικισ Κατάρτιςθσ: Μεκοδολογικζσ Αρχζσ και Κριτιρια Ροιότθτασ. Ακινα: Εκδόςεισ Μεταίχμιο. 6. Μεκοδολογία Εκπαιδευτικισ Ζρευνασ Ακανάςιοσ Κατςισ Σφντομθ περιγραφι: Ειςαγωγικό μάκθμα το οποίο παρουςιάηει και αναλφει τισ βαςικζσ διαςτάςεισ τθσ ποςοτικισ εκπαιδευτικισ ζρευνασ. Ριο ςυγκεκριμζνα αναλφονται κζματα δειγματολθψίασ και μεγζκουσ δείγματοσ, είδθ μεταβλθτϊν, τεχνικζσ περιγραφικισ και επαγωγικισ Στατιςτικισ κακϊσ και εφαρμογισ αυτϊν μζςω του ςτατιςτικοφ λογιςμικοφ SPSS. Οι ζννοιεσ που παρουςιάηονται είναι, μεταξφ άλλων, τεχνικζσ δειγματολθψίασ με πικανότθτεσ, t-test, μθ παραμετρικοί ζλεγχοι, ανάλυςθ ςυςχζτιςθσ και ανάλυςθ κατθγορικϊν δεδομζνων κακϊσ και πολυμεταβλθτζσ τεχνικζσ. Δεν απαιτείται ιδιαίτερο μακθματικό ι ςτατιςτικό υπόβακρο αφοφ θ ζμφαςθ δίνεται ςτισ εφαρμογζσ των τεχνικϊν και ςτθν ερμθνεία των αποτελεςμάτων. Στόχοι μακιματοσ: Με τθν ολοκλιρωςθ τθσ ενότθτασ ο/θ φοιτθτισ/τρια κα μπορεί να: (α) Να υλοποιεί ζνα ςχζδιο δειγματολθψίασ ςε ποςοτικζσ ζρευνεσ ςτο χϊρο τθσ εκπαίδευςθσ (β) Να γνωρίηει τεχνικζσ περιγραφικισ Στατιςτικισ (γ) Να επιλζγει και να υλοποιεί τθν κατάλλθλθ τεχνικι επαγωγικισ Στατιςτικισ. (δ) Να ερμθνεφει τα αποτελζςματα των αναλφςεων (ε) Να γνωρίηει βαςικζσ εντολζσ του ςτατιςτικοφ λογιςμικοφ SPSS 18