Παρουσίαση της Οδηγίας 96/61/ΕΕ (IPPC)

Παρουσίαση της Οδηγίας 96/61/ΕΕ (IPPC) Νίκος Γκάργκουλας, Χηµικός Μηχανικός Περιβάλλοντος Υπεύθυνος του Τοµέα Αντιµετώπισης Βιοµηχανικής και Ατµοσφαιρικής Ρύπανσης Ε.ΠΕ.Μ., Εταιρεία Περιβαλλοντικών Μελετών, Α.Ε. 1. Εισαγωγή Η Οδηγία 96/61/ΕΕ, σχετικά µε την Ολοκληρωµένη Πρόληψη και Έλεγχο της Ρύπανσης, γνωστή ως Οδηγία IPPC (Integrated Pollution Prevention and Control), αναφέρεται στην πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης, µε βάση την πρόγνωση και τη λήψη των αναγκαίων µέτρων, ώστε να επιτευχθεί ένας υψηλός βαθµός προστασίας του περιβάλλοντος. Μέσα από τη συγκεκριµένη Οδηγία προωθείται ο συνδυασµός της οικονοµικής ευηµερίας των επιχειρήσεων που εντάσσονται σε αυτήν, µε τη µείωση της χρήσης φυσικών πόρων και ενέργειας, καθώς και της έκθεσης σε επικίνδυνες ουσίες και εκποµπές κάθε τύπου. Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχει σηµειωθεί µία αξιόλογη πρόοδος για τη µείωση των εκποµπών και των αποβλήτων. Παρόλο που τα κράτη-µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) έχουν θέσει υψηλές προδιαγραφές για τη µείωση της ρύπανσης, οι βιοµηχανικές δραστηριότητες που εµπίπτουν στην Οδηγία IPPC, εξακολουθούν να επιβαρύνουν σηµαντικά το περιβάλλον. Είναι αναγκαίο λοιπόν να µειωθεί ακόµα περισσότερο η παραγωγή των αερίων εκποµπών, καθώς και των υγρών και στερεών αποβλήτων, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος µίας βιοµηχανικής παραγωγής που να συµβαδίζει µε τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης. Η Οδηγία IPPC έχει ως βασικό στόχο την αντιµετώπιση της ρύπανσης κατευθείαν στην πηγή της, µέσω µίας ολοκληρωµένης προσέγγισης που θα περιλαµβάνει όλα τα περιβαλλοντικά µέσα: αέρα, ύδατα και έδαφος. Επιπλέον, εισάγει την καινοτοµία της πρόληψης της ρύπανσης, τα πρωτογενή δηλαδή µέτρα, µε την εφαρµογή Βέλτιστων ιαθέσιµων Τεχνικών (Β Τ / Best Available Techniques, BATs). Η περιβαλλοντική νοµοθεσία παραδοσιακά έδινε έµφαση σε δευτερογενή µέτρα (end-of-pipe techniques). Η πρόληψη της ρύπανσης δεν συνεισφέρει απλά στη βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος, αλλά αποδεικνύεται και προσοδοφόρα για τις επιχειρήσεις, µια και η δηµιουργία εκποµπών και αποβλήτων, καθώς και η σπατάλη ενέργειας και πρώτων υλών, φανερώνουν αδυναµίες στις παραγωγικές διαδικασίες. Εάν η ρύπανση ελέγχεται µόνο µε τη χρήση αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, το κόστος µίας µη αποτελεσµατικής παραγωγικής διεργασίας αυξάνεται από το επιπλέον κόστος της τεχνολογίας της αντιρρύπανσης. Αντίθετα, εάν η αρχή της πρόληψης της ρύπανσης και της αποτελεσµατικής διαχείρισης των πόρων εισαχθεί σε ολόκληρη τη διαδικασία της παραγωγής, το κέρδος µπορεί να είναι διπλό: εξοικονόµηση πρώτων υλών και ενέργειας και αποφυγή ακριβής αντιρρυπαντικής τεχνολογίας. Από την πλευρά της προσφοράς, η κανονιστική απαίτηση για την εφαρµογή Βέλτιστων ιαθέσιµων Τεχνικών θα είναι ουσιαστική εάν η Ευρωπαϊκή περιβαλλοντική βιοµηχανία (ecoindustry) αναπτυχθεί περισσότερο και σταθεί επάξια, κύρια απέναντι στον ανταγωνισµό των Ηνωµένων Πολιτειών. Η περιβαλλοντική βιοµηχανία της Ε.Ε. αποτελεί περίπου το µισό της παγκόσµιας αγοράς που είναι της τάξης των 300 δισεκατοµµυρίων Ευρώ σήµερα, και αναµένεται να φθάσει τα 600 δισεκατοµµύρια Ευρώ το 2010. Αυτή περιλαµβάνει τον έλεγχο της ατµοσφαιρικής ρύπανσης, την επεξεργασία υδάτων και υγρών αποβλήτων, τη διαχείριση στερεών αποβλήτων, τον καθαρισµό ρυπανθέντων υπογείων υδάτων και εδαφών, τον έλεγχο 1

θορύβου και δονήσεων, τις περιβαλλοντικές µετρήσεις καθώς και Συµβούλους και Υπηρεσίες Περιβάλλοντος. 2. Στοιχεία της Οδηγίας IPPC Η Οδηγία IPPC θεσπίζει το γενικό πλαίσιο της ολοκληρωµένης πρόληψης και ελέγχου της ρύπανσης που προέρχεται από τις βιοµηχανικές δραστηριότητες του Παραρτήµατος Ι της Οδηγίας. Εφόσον τίθενται κάποια όρια δυναµικότητας, ή παραγωγικής δραστηριότητας, ώστε µία βιοµηχανική εγκατάσταση να εµπίπτει ή όχι στην Οδηγία, γίνεται φανερό ότι αφορά κυρίως στις µεγάλες βιοµηχανίες. Το πλήρες κείµενο της Οδηγίας είναι διαθέσιµο στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://europa.eu.int της Ε.Ε. Τα στοιχεία που απαιτεί η Οδηγία περιλαµβάνουν, µεταξύ άλλων, συνθήκες λειτουργίας της µονάδας, όρια εκποµπών στην ατµόσφαιρα, στο νερό και στο έδαφος, καθώς και ετήσια αναφορά για τους εκπεµπόµενους ρύπους. Αν κριθεί αναγκαίο, οι άδειες θα περιλαµβάνουν µετρήσεις τόσο για τη διαχείριση των αποβλήτων που παράγονται στην εγκατάσταση, όσο και για την προστασία του εδάφους και των υπόγειων νερών. Όπου απαιτείται, οι άδειες θα περιλαµβάνουν επίσης όρους για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων από τη ρύπανση πέρα από τα εθνικά σύνορα. Οι περιορισµοί των εκποµπών ρύπων και οι συνθήκες λειτουργίας θα βασίζονται στις Βέλτιστες ιαθέσιµες Τεχνικές και θα λαµβάνουν υπόψη τους τα τεχνικά χαρακτηριστικά της εγκατάστασης, τη γεωγραφική της θέση και τις τοπικές περιβαλλοντικές συνθήκες. Όλα τα κράτη-µέλη της Ε.Ε. έπρεπε να έχουν ολοκληρώσει τις ενέργειες για την υλοποίηση της σχετικής Οδηγίας µέχρι το τέλος Οκτωβρίου του 1999. Επειδή ο σχεδιασµός και η υλοποίηση όσων προβλέπει η Οδηγία θα επιφέρει σηµαντικές αλλαγές στη βιοµηχανία (πχ, µεταβολή του τρόπου αδειοδότησης των βιοµηχανιών, σε ορισµένες περιπτώσεις αύξηση του κόστους λειτουργίας µιας εγκατάστασης κ.λπ.), έχει προβλεφθεί µία µεταβατική περίοδος οκτώ χρόνων για την εναρµόνιση της εφαρµογής της Οδηγίας από τους εµπλεκόµενους φορείς στις υφιστάµενες εγκαταστάσεις. H εφαρµογή της Οδηγίας προϋποθέτει, από την πλευρά της Ε.Ε., την οργάνωση και προώθηση των πληροφοριών γύρω από τις Βέλτιστες ιαθέσιµες Τεχνικές, µεταξύ των κρατών-µελών και του βιοµηχανικού χώρου. Η προώθηση των Β Τ θα επιτευχθεί µε τη δηµιουργία ενηµερωτικών οδηγών αναφοράς που θα επιτρέπουν στα κράτη-µέλη και στις αρµόδιες αρχές να επιλέξουν τις κατάλληλες συνθήκες για την εφαρµογή της Οδηγίας IPPC. Οι ενηµερωτικοί οδηγοί (BREFs / Best Available Technique Reference Documents), θα µπορούν να χρησιµοποιηθούν από τις αρµόδιες αρχές κάθε κράτους µέλους, αποτελώντας τη βασική πληροφορία για τον προσδιορισµό των ορίων και των προτύπων εφαρµογής της Οδηγίας σε κάθε περίπτωση. Ήδη, οκτώ τέτοια BREFs έχουν επίσηµα υιοθετηθεί από την Ε.Ε., από το εκέµβριο του 2001: τσιµέντο και ασβέστης χλωράλκαλι βιοµηχανικά συστήµατα ψύξης σιδηρούχα µέταλλα γυαλί σίδηρος και χάλυβας µη σιδηρούχα µέταλλα χαρτοπολτός και χαρτί 2

ενώ τέσσερα έχουν ολοκληρωθεί, µετά από την υποβολή τους στη Γενική ιεύθυνση Περιβάλλοντος: δέψη δέρµατος (5/2001) διυλιστήρια (12/2001) οργανικά χηµικά µεγάλου όγκου (2/2002) συστήµατα επεξεργασίας και διαχείρισης υγρών και αερίων αποβλήτων της χηµικής βιοµηχανίας (2/2002) Όλοι οι παραπάνω ενηµερωτικοί οδηγοί αναφοράς είναι διαθέσιµοι στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://eippcb.jrc.es του Ευρωπαϊκού Γραφείου IPPC. 3. Βέλτιστες ιαθέσιµες Τεχνικές H Οδηγία προβλέπει ένα ολοκληρωµένο σύστηµα χορήγησης αδειών, βασισµένο στις Βέλτιστες ιαθέσιµες Τεχνικές, οι οποίες συνιστούν το πλέον εξελιγµένο και αποτελεσµατικό στάδιο των διεργασιών και µεθόδων παραγωγής για την προστασία του περιβάλλοντος. Επιπλέον, αποτελούν τη βάση για τη θέσπιση των οριακών τιµών εκποµπής και των λοιπών απαιτήσεων της Οδηγίας. Οι Βέλτιστες ιαθέσιµες Τεχνικές αναδεικνύονται σε ένα δυναµικό εργαλείο για τον καθορισµό αδειών λειτουργίας, παρά τις αντικρουόµενες απόψεις ανάµεσα στους υπεύθυνους χάραξης περιβαλλοντικής πολιτικής και τη βιοµηχανία, όταν καθορίζεται η οικονοµική σκοπιµότητα των συνθηκών αδειοδότησης που σχετίζονται µε αυτές. Πληροφορίες για το κόστος, τα κέρδη και τις άλλες παραµέτρους που µπορεί να επηρεάσουν τα οικονοµικά δεδοµένα µίας διεργασίας είναι πολύ σηµαντικές και για το λόγο αυτό οι Βέλτιστες ιαθέσιµες Τεχνικές παλαιότερα περιείχαν και την αρχή "Βέλτιστες ιαθέσιµες Τεχνικές που να µην επιφέρουν πρόσθετο κόστος". Ήταν γνωστές ως BATNEEC, δηλαδή Best Available Techniques Not Entailing Excessive Cost. Στο Παράρτηµα ΙV της Οδηγίας, αναφέρονται τα παρακάτω στοιχεία που πρέπει να λαµβάνονται υπόψη για τον καθορισµό των Βέλτιστων ιαθέσιµων Τεχνικών: 1. Η χρησιµοποίηση τεχνικών που παράγουν λίγα απόβλητα. 2. Η χρησιµοποίηση λιγότερο επικίνδυνων ουσιών. 3. Η εξέλιξη των τεχνικών ανάκτησης και ανακύκλωσης των ουσιών που εκπέµπονται και χρησιµοποιούνται κατά τη διεργασία και, ενδεχοµένως, των αποβλήτων. 4. Οι συγκρίσιµες διεργασίες, εξοπλισµοί ή τρόποι λειτουργίας που έχουν δοκιµαστεί επιτυχώς σε βιοµηχανική κλίµακα. 5. Η τεχνική πρόοδος και εξέλιξη των επιστηµονικών γνώσεων. 6. Η φύση, οι επιπτώσεις και ο όγκος των συγκεκριµένων εκποµπών. 7. Οι ηµεροµηνίες έναρξης λειτουργίας των νέων ή υφιστάµενων εγκαταστάσεων. 8. Ο χρόνος που απαιτεί η εγκαθίδρυση µιας βέλτιστης διαθέσιµης τεχνικής. 9. Η κατανάλωση και η φύση των πρώτων υλών (συµπεριλαµβανοµένου του νερού) και η αποτελεσµατική χρήση της ενέργειας. 10. Η ανάγκη πρόληψης ή µείωσης στο ελάχιστο δυνατό των γενικών επιπτώσεων των εκποµπών και των κινδύνων για το περιβάλλον. 3

11. Η ανάγκη πρόληψης των ατυχηµάτων και µείωσης των επιπτώσεών τους στο περιβάλλον. 12. Οι πληροφορίες που δηµοσιεύει η Επιτροπή δυνάµει του άρθρου 16 παράγραφος 2 ή που δηµοσιεύουν διεθνείς οργανισµοί. 4. Ευρωπαϊκό Μητρώο Εκποµπών (EPER) Αναφορές Με την Κοινοτική Απόφαση 2000/479 καθορίζονται οι υποχρεώσεις υποβολής στοιχείων για το Ευρωπαϊκό Μητρώο Εκποµπών (European Pollutant Emission Register EPER), το οποίο απαιτεί µία απογραφή των κύριων εκποµπών και των υπεύθυνων πηγών που θα δηµοσιεύεται κάθε τρία χρόνια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύµφωνα µε τα στοιχεία που θα δίνουν τα κράτη-µέλη της Ε.Ε. (άρθρο 15.3 της Οδηγίας). Έτσι, τον Ιούνιο του 2003, τα κράτη-µέλη θα πρέπει να αναφέρουν τα στοιχεία του 2001, ή εναλλακτικά του 2000 ή του 2002, εφόσον δεν έχουν διαθέσιµα στοιχεία για το 2001. Στο Παράρτηµα Α1 της Απόφασης EPER, αναφέρονται οι 50 ρύποι (37 για αέριες εκποµπές και 26 για υγρά απόβλητα) για τους οποίους θα πρέπει να δίνονται στοιχεία. Επιπλέον, καθορίζονται κατώτατες τιµές για τον κάθε ρύπο (Πίνακας 1, Μέρος ΙΙ), προκειµένου να µην αναφέρονται ασήµαντες εκποµπές από βιοµηχανίες, ενώ παράλληλα καλύπτεται το 90% των συνολικών βιοµηχανικών εκποµπών στην Ε.Ε. Οι κατώτατες τιµές δίνονται µόνο για τους σκοπούς των αναφορών (reporting) και όλες οι εκποµπές ρύπων µιας εγκατάστασης που υπερβαίνουν τις τιµές αυτές θα πρέπει να αναφέρονται. Το Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε. ήδη έχει δραστηριοποιηθεί προς αυτή την κατεύθυνση, πραγµατοποιώντας την απογραφή 1000 βιοµηχανικών µονάδων στην Ελλάδα, κατά την εκπόνηση του έργου "Απογραφή αέριων ρύπων, υγρών και στερεών αποβλήτων από τη βιοµηχανία και εκποµπών από την κεντρική θέρµανση". Το έργο που υλοποιήθηκε από την Κοινοπραξία των εταιρειών "Λ Κ ΕΠΕ, ΕΠΕΜ ΑΕ, ENVECO ΑΕ, ΣΥΒΙΛΛΑ ΕΠΕ και EXERGIA ΑΕ", χρηµατοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραµµα "Περιβάλλον" (ΕΠΠΕΡ), του Β' Κ.Π.Σ. και εντασσόταν στο πλαίσιο της δηµιουργίας υποδοµής για την κάλυψη των αναγκών του Ευρωπαϊκού Οργανισµού Περιβάλλοντος, της παρακολούθησης του περιβάλλοντος και της τήρησης των περιβαλλοντικών όρων. Κατά την υλοποίηση της παραπάνω απογραφής των βιοµηχανικών δραστηριοτήτων, συλλέχθηκαν και συστηµατοποιήθηκαν στοιχεία 1000 βιοµηχανικών µονάδων, σε σχέση µε τη λειτουργία τους και την περιβαλλοντική τους επίδοση. Μέσω του απογραφικού έργου παρουσιάστηκαν όλα τα επικαιροποιηµένα στοιχεία των µονάδων αυτών (καθεστώς λειτουργίας, δραστηριότητα, γεωγραφική θέση, παραγωγή, εκποµπές κ.λπ.), τα οποία είναι πλέον διαθέσιµα στο Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε. τόσο ως πρωτόκολλα ερωτηµατολογίων, όσο και ως ηλεκτρονικά και επεξεργάσιµα αρχεία (µέσω της Βάσης εδοµένων που δηµιουργήθηκε). Η απογραφή αφορούσε τη χρονική περίοδο 2000-2001 και πραγµατοποιήθηκε µέσω της συµπλήρωσης εξειδικευµένων "κλαδικών" ερωτηµατολογίων (για 48 βιοµηχανικούς κλάδους). Το απογραφικό έργο κάλυψε τις "µεγάλες" µονάδες τόσο συνολικά, όσο και κλαδικά, ενώ απογράφηκαν 230 βιοµηχανίες που εµπίπτουν, σύµφωνα µε τις προκαταρκτικές µελέτες, στην Οδηγία 96/61. Επιπλέον, πραγµατοποιήθηκαν δειγµατοληψίες και επιτόπιες µετρήσεις σε 162 βιοµηχανικές µονάδες. Τα αποτελέσµατα του απογραφικού έργου παρουσιάστηκαν στην αντίστοιχη εφαρµογή της Βάσης εδοµένων και στο Γεωγραφικό Σύστηµα Πληροφοριών (GIS) που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο του έργου. Με την κατάλληλη χρήση των αναζητήσεων και την επεξεργασία των αποτελεσµάτων που προκύπτουν από αυτές, µε τη χρήση συντελεστών εκποµπής, δίνεται η δυνατότητα στον κάθε ενδιαφερόµενο να συλλέξει και να αξιοποιήσει όλα τα διαθέσιµα στοιχεία 4

σχετικά µε τις βιοµηχανικές µονάδες που απογράφηκαν (παραγωγή, εκποµπές ρύπων, αντιρρυπαντικές τεχνολογίες κ.λπ.), καθώς και µε το συνολικό ρυπαντικό φορτίο (ανά κλάδο, γεωγραφική ενότητα, υδρολογική λεκάνη, αποδέκτη, είδος ρύπου κ.λπ.). 5. Η εφαρµογή της Οδηγίας IPPC στην Ελλάδα Σύµφωνα µε την ισχύουσα Ελληνική νοµοθεσία, απαιτείται αδειοδότηση για όλες τις κατηγορίες των βιοµηχανικών µονάδων. Τα επίπεδα των εκποµπών ρύπων καθορίζονται από την εθνική νοµοθεσία και ανά περίπτωση, όταν δεν υπάρχουν σαφή όρια στη νοµοθεσία. Οι Υπηρεσίες που εµπλέκονται στις αδειοδοτήσεις των βιοµηχανιών είναι το Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε., το Υπουργείο Ανάπτυξης και οι Τοπικές Αρχές ( ιεύθυνση Περιβάλλοντος, Υγείας, Βιοµηχανίας κ.λπ.). Ο Νόµος 1650, του 1986, και η Κοινή Υπουργική Απόφαση 69269, του 1990, έχουν θεσπίσει τη διαδικασία που εµπλέκει τις µελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων µε την αδειοδότηση και η έγκριση των περιβαλλοντικών όρων είναι αναγκαία προϋπόθεση για την παροχή άδειας λειτουργίας από το Υπουργείο Ανάπτυξης. Ο πρόσφατος Νόµος 3010, του 2002, υιοθετεί ορισµένες από τις αρχές των Οδηγιών 97/11 και 96/61 της Ε.Ε., για την "Κατάταξη έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες σύµφωνα µε το Ν. 1650/86". Επιπλέον, στο νόµο για τη "Βιώσιµη ανάπτυξη της Αττικής" αναφέρεται (άρθρο 2 παρ. 1) ότι οι βιοµηχανίες, οι βιοτεχνίες και τα επαγγελµατικά εργαστήρια µέσης και υψηλής όχλησης που λειτουργούν εντός των ορίων της Περιφέρειας Αττικής, ανεξαρτήτως µεγέθους, υποχρεούνται εντός τετραετίας από την ισχύ του νόµου να εφαρµόσουν µέτρα που να «ανταποκρίνονται σε Βέλτιστες ιαθέσιµες Τεχνικές, µε βάση τα συµπεράσµατα των ειδικών "κλαδικών" µελετών που προωθούνται από τα Υπουργεία Ανάπτυξης και ΠΕΧΩ Ε ή σε συνδυασµό µε τις αντίστοιχες θεσµικές ρυθµίσεις που προωθούνται από την Ε.Ε.». Με πρωτοβουλία του Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε., το 1999 ξεκίνησε η προσπάθεια εφαρµογής της Οδηγίας IPPC στην Ελλάδα, µε την εκπόνηση επτά µελετών για την "Εξέταση των τεχνολογιών πρόληψης και περιορισµού της ρύπανσης και υποβολή προτάσεων για εφαρµογή των Βέλτιστων ιαθέσιµων Τεχνικών", στους βιοµηχανικούς κλάδους που περιγράφονται στο Παράρτηµα Ι της Οδηγίας IPPC. Οι µελέτες αυτές παρουσιάζουν όλη την απαραίτητη πληροφορία σχετικά µε τις ιδιαιτερότητες της Ελληνικής βιοµηχανίας και περιγράφουν τις υπάρχουσες τεχνολογίες, καθώς και τις Βέλτιστες ιαθέσιµες Τεχνικές για κάθε έναν από τους παρακάτω βιοµηχανικούς κλάδους: Βιοµηχανίες ενεργειακών δραστηριοτήτων ( 1 του Παραρτήµατος Ι, της Οδηγίας) Παραγωγή και µεταποίηση µετάλλων ( 2 του Παραρτήµατος Ι, της Οδηγίας) Βιοµηχανία ορυκτών προϊόντων ( 3 του Παραρτήµατος Ι, της Οδηγίας) Χηµική βιοµηχανία ( 4 του Παραρτήµατος Ι, της Οδηγίας) ιαχείριση αποβλήτων ( 5 του Παραρτήµατος Ι, της Οδηγίας) Χαρτοποιία, κλωστοϋφαντουργία, βυρσοδεψία ( 6.1, 6.2 και 6.3 του Παραρτήµατος Ι, της Οδηγίας) Βιοµηχανίες τροφίµων ( 6.4, 6.5 και 6.6 του Παραρτήµατος Ι, της Οδηγίας) Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα των προκαταρκτικών αυτών "κλαδικών" µελετών, περίπου 650 βιοµηχανικές µονάδες στην Ελλάδα εµπίπτουν στην Οδηγία IPPC και περίπου το 1/3 από αυτές είναι εγκατεστηµένες σε βιοµηχανικές περιοχές γύρω από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Περίπου 350 ανήκουν στον κλάδο των τροφίµων (µε µεγάλο αριθµό πτηνοτροφείων και χοιροτροφείων), ενώ σηµαντικός είναι ο αριθµός των βιοµηχανιών παραγωγής µη-µεταλλικών 5

ορυκτών προϊόντων (περίπου 100, κύρια ασβεστοποιίες και κεραµουργίες) και ο τοµέας διαχείρισης στερεών αποβλήτων (περίπου 80, κύρια χώροι ταφής αποβλήτων). Η Ε.ΠΕ.Μ. Α.Ε., ήταν ο τεχνικός σύµβουλος κατά την υλοποίηση του έργου "Συντονισµός έργων σχετικά µε την ολοκληρωµένη πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης από τη βιοµηχανία (IPPC) ηµιουργία υποδοµής για τη διακίνηση πληροφοριών Εκπαίδευση, ενηµέρωση φορέων". Το έργο, το οποίο εκπονήθηκε από το Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε., στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράµµατος "Περιβάλλον" του Β' Κ.Π.Σ., περιελάµβανε τις κάτωθι υποστηρικτικές δράσεις: Συντονισµό των επτά "κλαδικών" µελετών, ώστε να παραχθεί συνεκτική και ολοκληρωµένη εικόνα σχετικά µε την παρούσα κατάσταση των αντίστοιχων βιοµηχανικών δραστηριοτήτων, των χρησιµοποιούµενων τεχνολογιών και παραγωγικών διαδικασιών και των βέλτιστων διαθέσιµων τεχνικών. Τα αποτελέσµατα των µελετών αξιολογήθηκαν και οµαδοποιήθηκαν, µε στόχο τη δηµιουργία περιλήψεων για την κάθε µελέτη και µετάφραση των σηµείων εκείνων, τα οποία απαιτούνταν για περαιτέρω παρουσίαση στις Ευρωπαϊκές Υπηρεσίες. ηµιουργία υποδοµής διακίνησης πληροφοριών, καθώς και ενηµέρωση και ευαισθητοποίηση των εµπλεκόµενων φορέων σχετικά µε την εφαρµογή της Οδηγίας 96/61. ηµιουργήθηκε ιστοσελίδα στο διαδίκτυο, η οποία είναι προσβάσιµη µέσω της αντίστοιχης ιστοσελίδας του Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε., διεξήχθησαν ηµερίδες σε έξι πόλεις το Μάρτιο του 2001 και δηµιουργήθηκε το "Τεύχος - Οδηγός υλοποίησης των προβλεποµένων µέτρων από την Οδηγία IPPC". 6. Συµπεράσµατα Με την υιοθέτηση της Οδηγίας IPPC, η Ελληνική νοµοθεσία θα πρέπει να υποστεί ορισµένες αλλαγές, όπως αλλαγή του ορισµού της εγκατάστασης και του συστήµατος κατηγοριοποίησης των βιοµηχανικών µονάδων. Η µονάδες θα πρέπει να χρησιµοποιούν πριν και κατά τις παραγωγικές τους διαδικασίες, αλλά και στις αντιρρυπαντικές τους µεθόδους τις Βέλτιστες ιαθέσιµες Τεχνικές, στις οποίες θα στηρίζονται και οι οριακές τιµές εκποµπής. Η αίτηση αδείας που απευθύνεται στην αρµόδια αρχή θα περιλαµβάνει περιγραφή των πρώτων και βοηθητικών υλών, των ουσιών και της ενέργειας που χρησιµοποιούνται ή παράγονται από την εγκατάσταση, των πηγών εκποµπών της εγκατάστασης και των προβλεποµένων µέτρων παρακολούθησης των εκποµπών αυτών στο περιβάλλον. Τέλος, αναµένεται αλλαγή του συστήµατος πρόσβασης στις πληροφορίες και της συµµετοχής του κοινού στη διαδικασία χορήγησης της άδειας. Η Ελληνική βιοµηχανία έχει πετύχει σε σηµαντικό βαθµό τη συµµόρφωσή της µε τη διεθνή ανάπτυξη της τεχνολογίας, σε σχέση µε την πρόληψη της ρύπανσης. Η Οδηγία IPPC θέτει ακόµα πιο φιλόδοξους στόχους περιβαλλοντικής προστασίας, µε κύριο αυτόν της πρόληψης ή/και της µείωσης της ρύπανσης στην πηγή, µε µια ολοκληρωµένη προσέγγιση, η οποία περιλαµβάνει όλα τα περιβαλλοντικά µέσα. Η εποικοδοµητική συνεργασία και ο διάλογος των αρµοδίων φορέων, της επιστηµονικής κοινότητας και των εκπροσώπων της βιοµηχανίας πρέπει να συνεχιστεί, µε στόχο τη βελτίωση της διαχείρισης και του ελέγχου των παραγωγικών διαδικασιών, µέσω της εφαρµογής της Οδηγίας IPPC και της εισαγωγής των Βέλτιστων ιαθέσιµων Τεχνικών. 6