ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Σχολική χρονιά 2007-2008 Όνομα σχολείου: Δημοτικό Σχολείο Αλάμπρας Συντονιστική ομάδα: 1. Μερόπη Κυριάκου(Διευθύντρια) 2. Γιώτα Δημητρίου (Συντονίστρια) 3. Στάλω Χριστοδούλου (Συντονίστρια) 4. Χρυσόστομος Χρυσοστόμου (Ιατρικός Επισκέπτης) 5. Μαρίνα Καουρή, Ρίτσα Μηλιώτου (Εκπρόσωποι Συνδέσμου Γονέων) Όλο το μόνιμο προσωπικό και οι επισκέπτριες δασκάλες. ΘΕΜΑ: Γνωρίζω τον εαυτό μου γεφυρώνοντας το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Διάρκεια προγράμματος: 2 χρόνια Έτος προγράμματος: 1 ο Σκοπός του προγράμματος: (α) Να διατηρήσουμε και να αναπτύξουμε τον εθνικό και τοπικό μας πολιτισμό. (β) Να συμβιώνουμε και να συνεργαζόμαστε αρμονικά με συνανθρώπους μας άλλων πολιτιστικών παραδόσεων, στα πλαίσια αμοιβαίου σεβασμού και κατανόησης. Στόχοι: Γνωρίζουμε βιωματικά τον κυπριακό πολιτισμό (κυπριακή παράδοση: ήθη, έθιμα, τραγούδια, χορούς, παροιμίες, μαγειρική, ιστορίες, μύθους, κ.ά.) Γνωρίζουμε τον τοπικό πολιτισμό της κοινότητας μας (ιστορικά μνημεία, εκκλησίες, παλιά και νέα επαγγέλματα, μουσική παράδοση, κ.ά.) Συνειδητοποιούμε την ευθύνη της συνέχισης /διατήρησης των παραδόσεων της πατρίδας μας, ακολουθώντας παράλληλα την εξέλιξη της ευρύτερης κοινωνίας (έννοια του διαπολιτισμού) «Εμπλουτίζουμε» τα πολιτιστικά στοιχεία του τόπου μας με δικές μας δημιουργίες, χωρίς να παρεμβαίνουμε στον ιδιαίτερο χαρακτήρα των στοιχείων Αποδεχόμαστε και σεβόμαστε το διαφορετικό Αναγνωρίζουμε την πολιτιστική ταυτότητα των συνάνθρωπων μας 1
Αναγνωρίζουμε την αναγκαιότητα ο κάθε λαός να διατηρεί την ιστορία, τα ήθη και τις παραδόσεις του, ανεξάρτητα από το χώρο διαμονής του Διαμορφώνουμε θετικές αντιλήψεις για τις διαφορές μεταξύ των πολιτισμών Αναγνωρίζουμε και σεβόμαστε τον πολιτισμό των άλλων ως ισότιμο με το δικό μας Αποκτούμε επικοινωνιακές δεξιότητες και δεξιότητες επίλυσης συγκρούσεων Προτεινόμενες δραστηριότητες: - Ακρόαση και εκμάθηση κυπριακών παραδοσιακών τραγουδιών - Φιλοξενία στο σχολείο παραδοσιακών τραγουδιστών και οργανοπαιχτών, και μελετητών της παραδοσιακής μουσικής - Γνωριμία με κυπριακά παραδοσιακά μουσικά όργανα. Συλλογή πληροφοριών για την προέλευσή τους, τον τρόπο κατασκευής τους και, γενικότερα, για τα ιδιαίτερά τους χαρακτηριστικά - Κατασκευή «πιδκιαυλιού» - Εκμάθηση κυπριακών παραδοσιακών χορών - Φιλοξενία παππούδων και γιαγιάδων για να παρουσιάσουν και να διδάξουν βήματα παραδοσιακών χορών - Έρευνα και συλλογή στοιχείων για τους χορούς (το είδος τους, εκδηλώσεις στις οποίες χορεύονταν, κτλ.) - Γνωριμία με την κυπριακή ποίηση και Κύπριους ποιητές (Λιπέρτης, Μιχαηλίδης, και άλλοι πιο σύγχρονοι) - Γνωριμία με το έργο του κ. Ηλία Γεωργίου, ποιητή της κοινότητας - Γραφή ποιημάτων και δίστιχων στην κυπριακή διάλεκτο - Ακρόαση κυπριακών παραμυθιών και ιστοριών - Ακρόαση και εκμάθηση κυπριακών παροιμιών και ρητών - Γνωριμία με το έργο Κύπριων ζωγράφων (παραδοσιακή ζωγραφική, αλλά και μοντέρνα) - Γνωριμία με τα μοτίβα των παραδοσιακών κεντημάτων και υφαντών - Γνωριμία με τις διάφορες κυπριακές παραδοσιακές στολές - Έκθεση φωτογραφίας (φωτογραφίες από το παρελθόν και το παρόν) - Προβολή ταινιών σχετικών με παραδοσιακά επαγγέλματα (σποτάκια του Ρ.Ι.Κ.) - Η κυπριακή παραδοσιακή κουζίνα: πρακτική στο μάθημα της Οικιακής Οικονομίας - Διάλεξη από την κ. Μαριλένα (ερευνήτρια για τις παραδοσιακές συνταγές, προβολή σχετικής ταινίας) 2
- Παρουσίαση εδεσμάτων κυπριακής κουζίνας από γιαγιάδες της κοινότητας - Συγγραφή συνταγών που να είναι βασισμένες σε κυπριακά παραδοσιακά προϊόντα (π. χ. χαλούμι, λουκάνικα) - Διάλεξη από τον ιατρικό επισκέπτη του σχολείου μας Χρυσόστομο Χρυσοστόμου με θέμα τη μεσογειακή διατροφή - Εκμάθηση παραδοσιακών παιχνιδιών (κυρίως ομαδικών) - Διοργάνωση κυπριακού πανηγυριού με δραστηριότητες στις οποίες μπορούν να εμπλακούν τόσο οι γονείς όσο και άλλα μέλη της κοινότητας - Συγγραφή κυπριώτικου σκετς - Διαγωνισμός τσιαττιστών - «Συλλογή» και ερμηνεία λέξεων της κυπριακής διαλέκτου (κυπριακές λέξεις ή οικογένειες λέξεων, αναρτώνται σε εξωτερική πινακίδα κάθε βδομάδα) - Οργάνωση εκδήλωσης στον αρχαιολογικό χώρο της κοινότητας - Ενημέρωση από αρχιτέκτονα για την παραδοσιακή κυπριακή αρχιτεκτονική (υλικά, χώροι ενός σπιτιού, χρήση, κλπ.) - Γνωριμία με τις χώρες απ όπου κατάγονται παιδιά του σχολείου μας (εντοπισμός των χωρών στον παγκόσμιο χάρτη, βασικά χαρακτηριστικά κάθε χώρας, ήθη και έθιμα τους-ιδιαίτερα των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και του Πάσχα, μουσική, χοροί, παραδοσιακή ενδυμασία, κ.ά.) - Γνωριμία με βασικές παραδοσιακές συνήθειες άλλων χωρών και παραλληλισμός τους, όπου είναι εφικτό, με τις αντίστοιχες κυπριακές - Παραδοσιακό φαγητό κάθε χώρας (επίσκεψη μητέρας ή πατέρα στο σχολείο και ετοιμασία του φαγητού) - Έκθεση με σουβενίρ από άλλες χώρες - Εκμάθηση βασικών λέξεων ή φράσεων επικοινωνίας άλλων χωρών - Ετοιμασία εισήγησης για σχετικό ευρωπαϊκό πρόγραμμα σε συνεργασία με σχολεία χωρών απ όπου κατάγονται παιδιά του σχολείου μας Επισκέψεις: Παραδοσιακά σπίτια της κοινότητας. Ξενάγηση από αρχιτέκτονα. Εθνογραφικά Μουσεία (Λευκωσία και αλλού) Κέντρο Χειροτεχνίας Αλάμπρας Συνομιλία με τον Πέτρο Πέτρου, ιδιοκτήτη του Κέντρου Χειροτεχνίας Μουσείο της ελιάς (Ανώγυρα, χωριό όπου παρασκευάζεται και το παστελλάκι) Όμοδος (κρασοχώρι της Λεμεσού) 3
Επίσκεψη σε εργαστήριο γλυπτικής στο Δάλι, όπου υπάρχει και μεγάλη συλλογή έγχορδων μουσικών οργάνων Εργαστήρι αγγειοπλαστικής στον Κόρνο Λεύκαρα: Σύντομες συνεντεύξεις με υφάντριες και αργυροχόους Καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που έχουν διεθνή χαρακτήρα Σημειώσεις: - Η επιλογή του θέματος έγινε με βάση (α) τον ενθουσιασμό των παιδιών για θέματα σχετικά με την παράδοση, αλλά και τις δραστηριότητές τους (πολλά παιδιά ανήκουν σε πολιτιστικές ομάδες), (β) την ανάγκη των προγόνων (παππούδων, γιαγιάδων, γονέων, κ.ά.) να μοιράζονται και να βιώνουν εμπειρίες με τα παιδιά τους, και (γ) τις ευρύτερες ανάγκες της κοινότητας, στην οποία τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί ο αριθμός των κατοίκων που έρχονται από άλλες χώρες, γεγονός που προκαλεί κάποιες ανησυχίες και επιφυλάξεις. - Όλες οι δραστηριότητες μπορούν να συνδυαστούν με μαθήματα του αναλυτικού προγράμματος (στην αφόρμηση, στην ανάλυση ή στην προέκτασή τους). - Η/Ο κάθε εκπαιδευτικός είναι ελεύθερη/ος να κάνει επιλογή δραστηριοτήτων. Ευπρόσδεκτες είναι οποιεσδήποτε νέες ιδέες, που βρίσκονται στα πλαίσια των στόχων του προγράμματος. - Καλό θα είναι οι δραστηριότητες να αναφέρονται σε συγκεκριμένο τετράδιο. - Η λήψη φωτογραφιών θα γίνεται όποτε θεωρείται απαραίτητο. - Κάποιες επεξηγήσεις ή σχόλια για τις δραστηριότητες, που θα γίνονται, σίγουρα θα βοηθήσουν στην αξιολόγηση των στόχων. - Σε κάθε τάξη μπορεί να δημιουργηθεί ένας μικρός χώρος αφιερωμένος στο πρόγραμμα - Στο χώρο του σχολείου, σε ειδική πινακίδα, μπορεί να αναρτάται σχετικό υλικό - Όπου κρίνεται αναγκαίο θα συνεργαζόμαστε με την κοινότητα για συγκεκριμένες δραστηριότητες Αξιολόγηση: Συντρέχουσα: παρατήρηση, συνεντεύξεις, ερωτηματολόγια Τελική: θα αποφασιστεί στο μέλλον με βάση την εξέλιξη του προγράμματος Η Διευθύντρια Οι συντονίστριες 4
5