ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ III - ΕΙΣΑΓΩΓΗ Λέκτορας Ι. Γιαννατσής Καθηγητής Π. Φωτήλας ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ... Αποτελεί το πρώτο από μία σειρά μαθημάτων: 1. Διοίκηση Βιομηχανικών Επιχειρήσεων Ι (Α εξ.): Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων και βασικά εργαλεία 2. Διοίκηση Βιομηχανικών Επιχειρήσεων ΙΙ (Β εξ.): Διοίκηση του Ανθρώπινου Δυναμικού στο πλαίσιο της Παραγωγικής μονάδας 3. Διοίκηση Βιομηχανικών Επιχειρήσεων ΙΙΙ (Γ εξ.): Τεχνικές και μέθοδοι Διοίκησης των διαδικασιών/λειτουργιών Παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών 1
ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η Διοίκηση Βιομηχανικών Επιχειρήσεων έχει ως αντικείμενο την ορθολογική διακυβέρνηση των οικονομικών μονάδων / παραγωγικών επιχειρήσεων. Παραγωγική / Οικονομική μονάδα: Σύστημα στο πλαίσιο του οποίου συνδυάζονται συντελεστές παραγωγής (άνθρωποι, υλικά, κεφάλαιο κλπ.) με σκοπό την παραγωγή και διάθεση προϊόντων/υπηρεσιών κατ αρχήν για την κάλυψη των αναγκών της κοινωνίας. Η ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΩΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΠΡΟΜΗ- ΘΕΥΤΕΣ ΚΡΑΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ / ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΠΕΛΑΤΕΣ ΑΝΤΑΓΩ- ΝΙΣΤΕΣ Σύστημα: Σύνολο στοιχείων ή μερών που συνδέονται με σχέσεις αλληλεπίδρασης & αλληλεξάρτησης και αποτελούν μια ολότητα(ενιαίο ολοκληρωμένο σύνολο). ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ / ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΩΝ Η παραγωγική μονάδα αποτελεί μέρος της κοινωνίας και είναι σε πλήρη αλληλεξάρτηση με τα υπόλοιπα μέρη. 2
ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΙΣΟ ΟΣ (Συντελεστές Παραγωγής) ΕΞΟ ΟΣ Υλικά Εργασία Μηχανές ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ Προϊόντα Υπηρεσίες Έλεγχος - Ανατροφοδότηση ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Πηγή: Earl W. Sasser, R. P. Olsen, and D. Daryl Wyckoff, Management of Service Operations, p.11. 3
ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Προϊόντα Υλικά (αποθηκεύονται / μεταφέρονται) Πιο ομοιογενή Είναι αντικείμενα ιδιοκτησίας Συνήθως πιο πολύπλοκη παραγωγή Απαιτείται συνήθως η μεταφορά προς τον πελάτη Υπηρεσίες Άυλα Λιγότερο ομοιογενή Η πώλησή τους δεν συνεπάγεται ιδιοκτησία Συνήθως λιγότερο πολύπλοκη παραγωγή Οι πελάτες αποτελούν εισροή όπως ένας συντελεστής παραγωγής ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ/ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (OPERATIONS MANAGEMENT) Διοίκηση Παραγωγής Προϊόντων και Υπηρεσιών (ΔΠΠΥ): Το σύνολο των αποφάσεων που αφορούν ένα σύστημα παραγωγής προϊόντων ή υπηρεσιών Λειτουργία (Operation): Σύνολο διαδικασιών σε ένα παραγωγικό σύστημα Σχετικές διοικητικές αποφάσεις Αποφάσεις Σχεδιασμού Λειτουργικές αποφάσεις(προγραμματισμός και έλεγχος) Βελτιωτικές αποφάσεις 4
1-9 ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ/ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (OPERATIONS MANAGEMENT) Διαδικασία (Process): Αλληλουχία εργασιών που μετατρέπει παραγωγικούς συντελεστές σε προϊόντα / υπηρεσίες Φυσική/Μεταποιητική: Βιομηχανία, βιοτεχνία Διακίνησης/Χωροταξική: Μεταφορά, αποθήκευση Εμπορική Φυσιολογική: Υπηρεσίες υγείας Ψυχολογική: Υπηρεσίες ψυχαγωγίας Πληροφοριακή: Επικοινωνίες, επεξεργασία δεδομένων 1-10 5
ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ/ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (OPERATIONS MANAGEMENT) Παραγωγή ως λειτουργία: Τμήμα της επιχείρησης που είναι υπεύθυνο κατά κύριο λόγο για την παραγωγή των προϊόντων/υπηρεσιών Παραγωγή ως δραστηριότητα: Η διαχείριση των διαδικασιών σε κάθε λειτουργία της επιχείρησης Τρία επίπεδα ανάλυσης της παραγωγής: Επίπεδο δικτύου εφοδιασμού (supply chain) Επίπεδο επιχείρησης Επίπεδο διαδικασίας εντός της επιχείρησης Η φύση και η οργάνωση τόσο των λειτουργιών όπως και των διαδικασιών καθορίζονται σημαντικά από τη διαθέσιμη τεχνολογία. ΒΑΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΔΠΠΥ Σχεδιασμός Προϊόντων Ανάλυση παραγωγικής ικανότητας Σχεδίαση Διαδικασίας Παραγωγής Μελέτη και Σχεδιασμών Μεθόδων Εργασίας Προγραμματισμός Δραστηριοτήτων / Λειτουργιών Έλεγχος αποθεμάτων και παραγωγής Έλεγχος Ποιότητας Έλεγχος κόστους παραγωγής 6
ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Η βελτίωση της αποδοτικότητας ενός παραγωγικού συστήματος που επιδιώκεται είναι μια βαθμιαία/ σταδιακή και συνεχής διαδικασία βελτίωσης. Δύο κρίσιμοι δείκτες: Παραγωγικό τητα = Έξοδος Είσοδος Ποιότητα Αξία Προϊόντος/Υπηρεσίας = Τιμή ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ Η ανταγωνιστικότητα μιας παραγωγικής επιχείρησης συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με την παραγωγικότητά της και την δυνατότητα να προσφέρει προϊόντα υψηλής αξίας (που καλύπτουν υφιστάμενες ανάγκες της αγοράς). 1-14 7