Χαρτογράφηση των παραγόντων διαµόρφωσης του ακουστικού περιβάλλοντος στο κέντρο της Βέροιας Καρακώστα Μαριάννα, Λάζογλου Μιλτιάδης, Μανίκα Στέλλα, Μπασιούκα Αφροδίτη, Παπαχρήστου Ιωάννα-Άννα, Ρίστα Ελένη, Παπαδηµητρίου Κίµων ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η περιγραφή και η κατανόηση του χώρου που µας περιβάλλει βασίζεται στη χαρτογράφηση επιλεγµένων ιδιοτήτων του και τη γεωγραφική ανάλυση, κατά την οποία χρησιµοποιούνται ποσοτικές και ποιοτικές πληροφορίες µε χωρική αναφορά (ανάλογα µε το είδος της έρευνας). Αν και ο ήχος θεωρείται κυρίαρχο συστατικό του χώρου λαµβάνεται συνήθως υπόψη ως ποσοτικό χαρακτηριστικό του χώρου (π.χ. χαρτογράφηση θορύβου). Ο όρος ηχοτοπίο, βασική έννοια της ακουστικής οικολογίας, εισάγεται για να περιγράψει την ακουσµατική - ακουστική σχέση που διαµορφώνεται µεταξύ ενός παρατηρητή και του περιβάλλοντος, στην κλίµακα την οποία αντιλαµβάνεται ο άνθρωπος. Αυτή η εργασία, παρουσιάζει µια µεθοδολογία για την οπτικοποίηση επιλεγµένων ιδιοτήτων του ακουστικού περιβάλλοντος, οι οποίες θεωρούνται παράγοντες διαµόρφωσης του ηχοτοπίου. Προσπαθεί δηλαδή, να ενσωµατώσει τις ηχητικές ιδιότητες του χώρου στις παραδοσιακές διαδικασίες περιγραφής του, όπως είναι η χαρτογράφηση. Η µεθοδολογία που παρουσιάζεται κατηγοριοποιεί τα ηχητικά γεγονότα ανάλογα µε την προέλευσή τους σε ανθρωπογενή, γεωφυσικά και βιολογικά. Η διαδικασία της χαρτογράφησης περιλαµβάνει τη συλλογή δεδοµένων από το πεδίο, την οργάνωση και κατάλληλη επεξεργασία τους µε εργαλεία της γεωπληροφορικής και τέλος τη θεµατική τους απόδοση σε σχέση µε τη χωρο - χρονική τους διάσταση. Ως παράδειγµα παρουσιάζεται η χαρτογράφηση του ηχοτοπίου κατά µήκος µιας συγκεκριµένης διαδροµής στο κέντρο της πόλης Βέροιας, η οποία επαναλήφθηκε σε τέσσερις διαφορετικές χρονικές περιόδους. ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙ ΙΑ: Ηχοτοπίο, GIS, Οπτικοποίηση ABSTRACT The effort of describing space is based on mapping its attributes and analysing them. During this procedure are used both qualitative and quantitative attributes combined with spatial information. Although acoustic spectrum is considered as a dominant component of space, it is reported only as a qualitative attribute. Soundscape is a key-word of acoustic ecology. This term was introduced to describe the sonic dimension of space which is shaped between an observer and the environment. This essay presents a methodology for mapping some attributes of acoustic environment which are considered dominant factors of soundscape. The main purpose of this is to incorporate sound attributes of space in the research of space. Chosen methodology classifies acoustic spectrum depending on its origin in anthropophony, biophony and geophony. The mapping procedure includes collecting data, organising them and combining them with georeference tools. The final result of this procedure are thematic cartography layers which are related with both time and space. As a study-example was chosen the mapping of soundscape during a specified way throughout the urban area of Veria. The procedure was repeated in two different time periods for two different days. KEY WORDS: Soundscape, GIS, Visualization 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η προσπάθεια περιγραφής του χώρου βασίζεται στην καταγραφή των χαρακτηριστικών του και της ερµηνεία τους. Ενώ υπάρχουν κάποιοι ευρέως γνωστοί τρόποι για να παρουσιαστούν και να ερµηνευθούν τα ορατά χαρακτηριστικά του αυτό δεν ισχύει για τις µη-ορατές ή «υποσυνείδητες» ιδιότητες του χώρου όπως η επιρροή ή η επίδραση του ήχου. Η τυπική γεωγραφική ανάλυση χρησιµοποιεί στοιχεία που εκφράζουν κυρίως το ορατό µέρος ενός τοπίου (π.χ. τη µορφολογία του εδάφους) σε σχέση µε χωρικές πληροφορίες επιλεγµένων δραστηριοτήτων, ανάλογα µε τους στόχους της εκάστοτε εφαρµογής. Σχετικά µε τα χαρακτηριστικά των τοπίων, ισχύει ότι «κάθε σηµείο έχει τη δική του ιδιαίτερη ηχητική εικόνα που συµπληρώνει τη δική µας προσωπική
ιστορία, την ιστορία της κοινωνίας µας και αυτή του κόσµου γενικότερα µε σηµαντικές πληροφορίες» (Velasco D,2000). Έτσι, η ταυτότητα ενός σηµείου δεν καθορίζεται µόνο από τους όρους της γεωγραφίας ή των φυσικών και χρονικών χαρακτηριστικών του αλλά και από τις ακουστικές του ιδιότητες. Ο ήχος λειτουργεί ως αγγελιοφόρος (Truax, B., 1984) δεδοµένου ότι καθώς τα ηχητικά κύµατα ταξιδεύουν µεταφέρουν κάθε αλληλεπίδρασή τους µε το περιβάλλον (Wrightson K., 1999). Αν και ο ήχος θεωρείται κυρίαρχο συστατικό του περιβάλλοντος λαµβάνεται υπόψη συνήθως µόνο ως ποσοτική ιδιότητα (π.χ. χαρτογράφηση θορύβου). Το ηχοτοπίο αποτελεί µια εναλλακτική προσέγγιση για τη µελέτη του τοπίου. Είναι βασισµένο στην αντίληψη και τη γνώση (Bregman A.S., 1990, Grano J.G., 1997). Τα κύρια συστατικά του ηχοτοπίου είναι τα διάφορα ηχητικά γεγονότα τα οποία µπορούν να χαρακτηριστούν ως ήχοι κλειδιά, ηχητικά σηµάδια και ηχητικά σήµατα (Truax, B., 1999). Αυτή η νέα προσέγγιση αναγνωρίζει ότι όταν κάποιος εισχωρεί σε ένα ακουστικό περιβάλλον, έχει µια άµεση αλληλεπίδραση µε αυτό (Truax, B., 1984). Με άλλα λόγια µπορεί να ειπωθεί ότι το ηχοτοπίο είναι η ακουστική έκφραση του τοπίου. Αυτή η προσέγγιση της µελέτης του χώρου είναι ένας από τους στόχους της ακουστικής οικολογίας (Wrightson K., 1999, Damián Keller,2000). Με βάση αυτή τη λογική, το τοπίο δεν πρέπει να µελετάται ξεχωριστά για κάθε χαρακτηριστικό του αφού η κάθε διαδικασία που εκτελείται σε αυτό µπορεί να µεταρρυθµίσει την οικολογική ισχύ του (Arkette S., 2004). Η κύρια πεποίθηση αυτής της θεωρίας είναι ότι το τοπίο ενσωµατώνει ποικίλες κατηγορίες περιβαλλοντικών ήχων µε κοινωνικές και πολιτιστικές αναφορές (Schafer, R.M., 1994). Το ηχοτοπίο διαµορφώνεται από τις δραστηριότητες των κατοίκων και από τη συµπεριφορά τους. Επιπλέον, οι επιστήµονες θεωρούν ότι το ηχοτοπίο παράλληλα δίνει στους κατοίκους µια «αίσθηση του χώρου» και συγχρόνως τα ακουστικά χαρακτηριστικά του χώρου διαµορφώνονται από τις δραστηριότητες των κατοίκων και τη συµπεριφορά τους (Velasco D., 2000). Η ποιότητα του χώρου και των ήχων του δηµιουργείται ακριβώς λόγω αυτής της αλληλεπίδρασης µεταξύ του ηχοτοπίου και των ανθρώπων. Σκοπός αυτής της έρευνας είναι να παρασχεθεί µια µέθοδος για την περιγραφή του ηχοτοπίου. Αντικείµενα µελέτης αποτελούν η καταγραφή των ποιοτικών ιδιοτήτων του ήχου, η χαρτογραφική απεικόνισή τους και ο καθορισµός των δεικτών που θα µπορούσαν να περιγράψουν την ποιότητα ενός ακουστικού περιβάλλοντος. Η προτεινόµενη µεθοδολογία σκοπεύει να ενισχύσει την αντίληψή µας για το χώρο, προκειµένου να επιτευχθεί µια ολοκληρωµένη προσέγγιση του σχεδιασµού, του προγραµµατισµού και της διαχείρισης (Brown, A.L., Muhrar, A., 2004) των περιοχών ειδικού ενδιαφέροντος. 2. ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ 2.1 ΠΡΟΣ ΙΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΗΧΗΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Το ακουστικό περιβάλλον µπορεί να κατηγοριοποιηθεί (Cage S., Ummand P., Shortridge A., Qi J., Jella P.K., 2004) σε τρεις βασικές κατηγορίες ήχων: τους ανθρωπογενείς, τους βιολογικούς και τους γεωφυσικούς. Η πρώτη κατηγορία ήχων περιλαµβάνουν τους ήχους που είναι απόρροια ανθρώπινων δραστηριοτήτων (οµιλία, αυτοκίνητα κτλ). Οι βιολογικοί ήχοι περιλαµβάνουν τους ήχους που παράγονται µε τους υπόλοιπους ζωντανούς οργανισµούς (π.χ. πτηνά, έντοµα κτλ). Η τρίτη κατηγορία ήχων περιλαµβάνει τους ήχους που οφείλονται σε φυσικά φαινόµενα (π.χ. άνεµος, βροχή, κύµατα κτλ) και την µορφολογία του εδάφους. Με αυτήν την µέθοδο ανάλυσης το ηχοτοπίο µπορεί να αναλυθεί τόσο σε ποσοτικά χαρακτηριστικά (π.χ. µετρήσεις έντασης ηχορύπανσης), όσο και σε ποιοτικά χαρακτηριστικά ανάλογα µε την προέλευση των ήχων (ανθρωπογενείς, βιολογικοί και γεωφυσικοί ήχοι). Μάλιστα οι ανθρωπογενείς και οι βιολογικοί ήχοι µπορούν να συµβάλλουν στην καταγραφή των δραστηριοτήτων που πραγµατοποιούνται σε µια περιοχή. Οι γεωφυσικοί ήχοι θεωρούνται
ανεξάρτητοι γιατί σχετίζονται αποκλειστικά µε φυσικά φαινόµενα και την µορφολογία του εδάφους. 2.2 ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Ως περιοχή µελέτης επιλέχθηκε µία ευρεία περιοχή της πόλης της Βέροιας, και πιο συγκεκριµένα επτά σηµεία του κεντρικού ιστού της. Χάρτης 1:Τα σηµεία καταγραφής ηχητικών δεδοµένων του αστικού ιστού της Βέροιας Σηµείο 1: Πλατεία Εληάς. Πρόκειται για την πιο γνωστή περιοχή της Βέροιας και ένα από τα κεντρικότερα σηµεία της. Αποτελεί τον κύριο πυρήνα πράσινου µέσα στον αστικό ιστό της πόλης. Σηµείο 2: ιασταύρωση Μητροπόλεως και Βενιζέλου. Αποτελεί αντιπροσωπευτική περιοχή του αστικού κέντρου της πόλης. Είναι το σηµείο στο οποίο διασταυρώνονται Μητροπόλεως και Βενιζέλου, οι δυο κεντρικοί οδοί της Βέροιας που συγκεντρώνουν το µεγαλύτερο ποσοστό δραστηριοτήτων και υπηρεσιών. Σηµείο 3: Μητρόπολη-Εµπορική τράπεζα. Η οδός Μητροπόλεως είναι από τις κυριότερες και πολυσύχναστες οδούς του αστικού ιστού της Βέροιας. Η περιοχή συγκεντρώνει σηµαντικές υπηρεσίες και πλήθος διαφορετικών χρήσεων γης. Σηµείο 4: Συνοικία της Κυριώτισσας. Η συνοικία της Κυριώτισσας αποτελούσε στο παρελθόν τη χριστιανική συνοικία της πόλης της Βέροιας. Σήµερα οι χαµηλοί όροι δόµησης και το παραδοσιακό στοιχείο διατηρούνται ακόµα όµως πλέον οι κυρίαρχες χρήσεις γης είναι η κατοικία και η ψυχαγωγία. Σηµείο 5: Πλάτανος. Πρόκειται για ένα χαρακτηριστικό τοπόσηµο της πόλης της Βέροιας. Ο πλάτανος ηλικίας 700 ετών, σώζεται από την εποχή της Τουρκοκρατίας και βρίσκεται επί της οδού Κεντρικής ενώ έχει χαρακτηρισθεί ως ιστορικό µνηµείο. Η περιοχή είναι πολυσύχναστη ενώ υπάρχουν και αρκετά παραδοσιακά κτήρια. Σηµείο 6: Παλιά εβραϊκή συνοικία, Μπαρµπούτα. Η ξακουστή εβραϊκή συνοικία της Βέροιας αποτελεί αναπόσπαστο κοµµάτι του αστικού ιστού της πόλης. Σήµερα τα
κλασσικά κτήρια κτισµένα γύρω από την παλιά Ιουδαϊκή συναγωγή, στεγάζουν κατοικίες και υπηρεσίες του ήµου Βέροιας. Σηµείο 6: Τριπόταµος ποταµός. Πρόκειται για µικρό ποταµό που διασχίζει τη συνοικία της Μπαρµπούτας. Η ύπαρξη υδάτινου στοιχείου και η πλούσια βλάστηση στις όχθες του ποταµού επηρεάζουν σε µεγάλο βαθµό το ηχοτοπίο της περιοχής. Επιπλέον η φυσική οµορφιά του τοπίου σε συνδυασµό µε το έντονο παραδοσιακό στοιχείο στα κτήρια της ευρύτερης περιοχής αναβαθµίζουν την ποιότητα ζωής στην περιοχή. 2.3 ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΗΧΟΥ Το ηχοτοπίο είναι µια συνεχώς µεταβαλλόµενη έκφραση ενός τοπίου (Hedfors P., 2003), και επεκτείνεται τόσο στις χωρικές όσο και στις χρονικές κλίµακες (Kang M.A., Servigne S., 1999). Προκειµένου να καταγραφούν οι χωρικές του διαφοροποιήσεις, η περιοχή µελέτης καλύφθηκε από επτά σηµεία, τα οποία περιλαµβάνουν το σύγχρονο και το ιστορικό κέντρο της Βέροιας. Κάθε σηµείο θεωρείται ως θέση δειγµατοληψίας για την καταγραφή των ακουστικών πληροφοριών του περιβάλλοντος. Τρεις ποιοτικές ιδιότητες (ανθρωπογενής, γεωφυσική και βιολογική) καταγράφηκαν για 5 λεπτά, σε διαστήµατα 15 δευτερολέπτων στα 7 σηµεία που επιλέχτηκαν. Οι µετρήσεις πραγµατοποιήθηκαν τέσσερις φορές σε διάστηµα 2 ηµερών, µεταξύ 8 µε 9 το πρωί και 8 µε 9 το βράδυ. Σε κάθε µέτρηση έπρεπε να υπολογιστεί η ένταση των ανθρωπογενών, γεωφυσικών και βιολογικών ηχητικών γεγονότων σε κάθε διάστηµα (15 δευτερόλεπτα). Η εκτίµηση για κάθε κατηγορία ήχου και για κάθε διάστηµα αξιολογήθηκε ως εξής: 1 για χαµηλή ένταση ήχου, 2 για µέση ένταση και 3 για υψηλή ένταση (πίνακας 1). Η ένταση κάθε κατηγορίας ήχου υπολογίζεται προσθέτοντας τις καταγεγραµµένες τιµές κατά τη διάρκεια της περιόδου των πέντε λεπτών (ποσό Α, ποσό Β, ποσό Γ). Με την προσθήκη εκείνων των τριών ποσών, υπολογίζεται η συνολική ένταση (Ι) για κάθε θέση δειγµατοληψίας. Χρόνος (min) 1 2 3 4 5 (sec) 15 30 45 60 15 30 45 60 15 30 45 60 15 30 45 60 15 30 45 60 sum A 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 24 B 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 13 Γ 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 40 I sum 77 Πίνακας 1. Παράδειγµα φόρµας καταγραφής για µία θέση δειγµατοληψίας (όπου A: ανθρωπογενείς, B: βιολογικοί, Γ: γεωφυσικοί και I: εκτίµηση της συνολικής έντασης). Τα σύνολα των µετρήσεων των δύο ηµερών και των δύο βραδιών αντίστοιχα συµψηφίστηκαν σε δύο νέα σύνολα. 3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 3.1 ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΩΝ ΗΧΗΤΙΚΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ Χρησιµοποιώντας τις συνολικές τιµές που προκύπτουν για κάθε κατηγορία ήχου όλων των θέσεων δειγµατοληψίας, εκτελέστηκε µια κανονικοποιηµένη πόλωση (interpolation) των σηµείων (Kang M.A., Servigne S., 1999, GRASS Development Team, 2006) προκειµένου να αναπαρασταθούν χαρτογραφικά οι χωρικές διαφοροποιήσεις των ανθρωπογενών, γεωφυσικών και βιολογικών ηχητικών γεγονότων. Έτσι, δηµιουργήθηκαν τρεις θεµατικοί χάρτες για τη µέρα
και τρεις για τη νύχτα, οι οποίοι απεικονίζουν τα τρία βασικά συστατικά του ηχοτοπίου στις δύο ηµερήσιες φάσεις που επιλέχτηκαν (Εικόνα 3). Εικόνα 3. Χαρτογραφώντας την ένταση των α) ανθρωπολογικών (κόκκινο), β) βιολογικών (πράσινο) και γ) γεωφυσικών (µπλε). Τα άσπρα σηµεία αναπαριστούν τις θέσεις δειγµατοληψίας. Η φωτεινότητα του χρώµατος είναι ανάλογη προς την ένταση των ανθρωπογενών, γεωφυσικών και βιολογικών ηχητικών γεγονότων. α) Οι περιοχές µε ανοιχτό κόκκινο χρώµα είναι εκείνες στις οποίες οι ανθρώπινοι ήχοι είναι πολύ έντονοι. Όσο πιο σκούρο είναι το κόκκινο, τόσο οι ανθρώπινοι ήχοι µειώνονται. β) Οι φωτεινοί τόνοι του πράσινου αντιπροσωπεύουν περιοχές µε έντονους βιολογικούς ήχους. γ) Οµοίως, οι περιοχές µε το µπλε χρώµα παραθέτουν ήχους παραγόµενους από φυσικά φαινόµενα (π.χ. αέρας). 3.2 ΟΠΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΗΧΟΤΟΠΙΟΥ Ο έγχρωµος χάρτης που προκύπτει από τη σύνθεση των προηγούµενων τριών στρωµάτων χρησιµοποιείται για την απεικόνιση του ηχοτοπίου (Εικόνα 4). Τα ενδιάµεσα χρώµατα αντιπροσωπεύουν τις ενδιάµεσες ακουστικές καταστάσεις (π.χ. η κίτρινη περιοχή αντιπροσωπεύει το συνδυασµό ανθρώπινων και βιολογικών ήχων). Εικόνα 4. Το ηχοτοπίο περιγράφεται από τη σύνθεση των ανθρωπογενών, γεωφυσικών και βιολογικών ηχητικών γεγονότων.
3.3 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΗΧΟΤΟΠΙΟΥ Με την παρεµβολή του υπολογισµένου αθροίσµατος των τιµών για ανθρωπογενών (Α), βιολογικών (Β) και γεωφυσικών (Γ) ήχων παράγεται ένας θεµατικός χάρτης, ο οποίος αντιπροσωπεύει τις παραλλαγές της έντασης του ηχοτοπίου πέρα από την περιοχή µελέτης. Εικόνα 5:Εκτίµηση ηχητικής πυκνότητας Τo ανοιχτό γκρι (άσπρο) αντιπροσωπεύει την υψηλή ένταση ενώ οι πιο σκοτεινοί τόνοι (µαύροι) αντιπροσωπεύουν χαµηλή ένταση. Αν και αυτό είναι µόνο εκτίµηση και δεν συµπεριλαµβάνει ακουστικές µετρήσεις (επίπεδο πίεσης ήχου), µπορεί να χρησιµοποιηθεί για να υπολογίσει τα µερικά ποσοστά για τους ανθρωπογενείς (εξίσωση 2), βιολογικούς (εξίσωση 3), και γεωφυσικούς (εξίσωση 4) ήχους ως δείκτες για τις συγκρίσεις µεταξύ των διαφορετικών ηχοτοπίων. Ι = Α + Β + Γ (1) Ia = Α/(Α + Β + Γ) (2) Ib = Β/(Α + Β + Γ) (3) Ig = Γ/(Α + Β + Γ) 3.4 ΕΙΚΤΗΣ ΤΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΗΧΩΝ Ο υπολογισµός της αναλογίας µεταξύ ανθρωπογενών και βιολογικών ήχων περιγράφει την ισορροπία των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στις αντίστοιχες βιολογικές και χρησιµοποιείται για να εκφράσει το βαθµό ανθρώπινης επέµβασης σε ένα δεδοµένο ακουστικό περιβάλλον. Η απεικόνιση της ποικιλίας των ηχητικών φαινοµένων υπολογίζεται, εκτελώντας εξισώσεις µεταξύ χαρτών (GRASS) διαιρώντας το ανθρωπογενές υπόβαθρο µε το βιολογικό υπόβαθρο στρώµα (σχήµα 6).
Εικόνα 6. είκτης της ισορροπίας µεταξύ ανθρωπογενών και βιολογικών ήχων. Οι υψηλότερες τιµές (επάνω από 1) δείχνουν την ανθρώπινη κυριαρχία στο ακουστικό περιβάλλον (κόκκινο χρώµα) και οι χαµηλότερες τιµές (λιγότερο από 1) περιγράφουν τις περιοχές που επικρατούν βιολογικοί ήχοι (πράσινο χρώµα). Εκτιµήσεις κοντά στο ένα (1) χρησιµοποιούνται για να καθορίσουν τα όρια µεταξύ αυτών των καταστάσεων (κίτρινο χρώµα). Είναι σαφές ότι στο κεντρικό τµήµα του χάρτη είναι εµφανής η ανθρωπογενής δραστηριότητα. Αυτό οφείλεται προφανώς στις δραστηριότητες που πραγµατοποιούνται στην περιοχή (κυριαρχία αυτοκινήτων, άνθρωποι που περπατούν και που µιλούν). Οι βιολογικοί ήχοι περιβάλλουν το τµήµα των ανθρωπογενών ήχων. Αυτό είναι δυνατό να δικαιολογηθεί από τις περιοχές που βρίσκονται κοντά στο κέντρο αλλά λειτουργούν ως τµήµατα ηχητικής αποµόνωσης είτε λόγω της έντονης παρουσίας του φυσικού στοιχείου είτε διότι αποτελούν παραδοσιακούς πυρήνες όπου η ανθρώπινη δραστηριότητα δεν είναι τόσο έντονη. 4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Στην παρούσα ανάλυση µελετάται και παρουσιάζεται µια εναλλακτική προσέγγιση µελέτης του χώρου. Ο αστικός χώρος της Βέροιας περιγράφεται µέσω της χαρτογράφησης των ποιοτικών χαρακτηριστικών των ηχοτοπίων που παράγονται σε σαφώς καθορισµένα σηµεία. Η εφαρµοσµένη µεθοδολογία παρήγαγε διάφορα χαρτογραφικά υπόβαθρα που περιγράφουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ηχοτοπίου. Από την παρούσα ανάλυση προκύπτει το συµπέρασµα ότι οι ανθρωπογενείς ήχοι παρουσιάζονται πολύ πιο έντονοι και σε µεγαλύτεροι κυριαρχία από τους φυσικούς και γεωφυσικούς. Αυτό είναι φυσικό διότι µελετήθηκε ένα αστικό σύστηµα σε διάρκεια δύο ηµερών τις πρωινές αλλά και τις βραδινές ώρες έτσι ώστε να υπάρχει ένα ευρύ σχετικά φάσµα ηχητικών φαινοµένων. Οι βιολογικοί ήχοι καθώς και οι γεωφυσικοί είναι περιορισµένοι στο βορειοδυτικό τµήµα της πόλης. Γεγονός που δικαιολογείται από της ύπαρξη υδάτινου στοιχείου (Ποταµός Τριπόταµος) καθώς και συγκέντρωση δένδρων στο τµήµα αυτό, που αποτελεί και παραδοσιακό πυρήνα (παραδοσιακός οικισµός Μπαρµπούτας). Έτσι παρατηρείται η ύπαρξη σχετικών ηχητικών αντιθέσεων σε σηµεία της πόλης µε τη δηµιουργία κλειστού ηχητικού πυρήνα µε επικράτηση των βιολογικών ήχων ενώ στην µεγαλύτερη επιφάνεια του αστικού τµήµατος επικρατούν οι ανθρωπογενείς ήχοι.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Velasco D., Island Landscape: Following in Humboldt s Footsteps through the Acoustic Spaces of the Tropics, LEONARDO MUSIC JOURNAL, Vol. 10, pp. 21 24, 2000 Truax, B., 1984. Acoustic Communication. Ablex, New Jersey Wrightson K., 1999. An Introduction to Acoustic Ecology, Journal of Electroacoustic Music, Volume 12, March 1999 Bregman A.S., 1990. Auditory Scene Analysis the perceptual organization of sound. Massachusetts Institute of Technology. Cambridge Grano J.G., 1997 (1929). Pure Geography. John Hopkins University Press. Baltimore Truax, B., 1999. Handbook of Acoustic Ecology, 2nd Edition, (CD-ROM version), Cambridge, Street Publishing, Burnaby Damián Keller, Compositional Processes from an Ecological Perspective, LEONARDO MUSIC JOURNAL, Vol. 10, pp. 55 60, 2000 Arkette S., 2004. Sounds Like City, Theory, Culture & Society 2004 (SAGE, London, Thousand Oaks and New Delhi), Volume 21(1): 159-168 Schafer, R.M., 1994. The Soundscape. Our Sonic Environments and the Tuning of the World. Destiny Books, Rochester, Vermont Brown, A.L., Muhrar, A., 2004. An approach to the acoustic design of outdoor space. Journal of Environmental Planning And Management, 47, 827-842 Cage S., Ummand P., Shortridge A., Qi J., Jella P.K., 2004. Using GIS to Develop a Network of Acoustic Environmental Sensors. Paper presented at ESRI International User Conference; 9 13 August 2004, San Diego, California Hedfors P., 2003. Site Soundscapes landscape architecture in the light of sound. Doctor s dissertation. Issn 1401-6249, isbn 91-576-6425 Kang M.A., Servigne S., 1999. Animated Cartography for Urban Soundscape Information, CM-GIS 99, Proceedings of the 7th International Symposium on Advances in Geographic Information Systems, November 2-6, Kansas City, USA GRASS Development Team, 2006. Geographic Resources Analysis Support System (GRASS) Software. ITC-irst, Trento, Italy. http://grass.itc.it ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Καρακώστα Μαριάννα, Λάζογλου Μιλτιάδης, Μανίκα Στέλλα, Μπασιούκα Αφροδίτη, Παπαχρήστου Ιωάννα-Άννα, Ρίστα Ελένη, Φοιτητές του Τµήµατος Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης της Πολυτεχνική Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστήµιου Θεσσαλονίκης Καρακώστα Μαριάννα, e-mail: freya_86@hotmail.com, marakarak@plandevel.auth.gr, τηλ. 6937469869 Λάζογλου Μιλτιάδης, e-mail: miltoslaz@yahoo.gr, τηλ. 6932382610 Μανίκα Στέλλα, e-mail: smanika@plandevel.auth.gr, τηλ. 6972558632 Μπασιούκα Αφροδίτη, e-mail: afrompas@plandevel.auth.gr, τηλ. 6947935228 Παπαχρήστου Ιωάννα- Άννα, e-mail: ipapachr@plandevel.auth.gr, τηλ. 2331066677, 6948713350 Ρίστα Ελένη, e-mail: erista@plandevel.auth.gr, τηλ. 6979808138 Παπαδηµητρίου Κίµων ιδάσκων στο Τµήµα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης, της Πολυτεχνικής Σχολής, του Αριστοτέλειου Πανεπιστήµιου Θεσσαλονίκης, e-mail: paki@topo.auth.gr, τηλ. 2310996040