Η ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΟΙ ΧΗΜΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΟΙ ΤΟΠΙΚΟΙ ΧΗΜΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΡΥΘΜΙΣΕΩΣ ΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΑΛΛΑΡΑΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ
ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΣΜΩΝ ΡΥΘΜΙΣΕΩΣ ΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Ανακατανομή αίματος μεταξύ των περισσότερο και λιγότερο λειτουργούντων οργάνων Ανακατανομή αίματος μεταξύ των συστημάτων χωρητικότητας και αντιστάσεων Μεταβολή του ΚΛΟΑ Επίτευξη γενικότερων μεταβολών στη συνολική ποσότητα αίματος μέσα στον οργανισμό
Αυτορρύθμιση της κυκλοφορίας με χημικούς παράγοντες με τοπική δράση (Cardiovasular Physiology Concepts)
Κινίνες Figure 31-3. Kinins. Lysylbradykinin (top) can be converted to bradykinin (bottom) by aminopeptidase. The peptides are inactivated by kininase I (KI) or kininase II (KII) at the sites indicated by the short arrows. (Ganong W. Review of Medical Physiology, 21st Edition, 2001)
Σύνθεση κινινών & υποδοχείς Υποδοχείς Β 1 & Β 2 Β 1 αλγογόνος δράση Β 2 : ισχυρώς ομόλογοι με Η 2 Figure 31-4. Formation of kinins from high- molecularweight (HMW) and low-molecular-weight (LMW) kininogens Ganong W. Review of Medical Physiology, 21st Edition, 2001
Μυογενής μηχανισμός αυτρρύθμισης (Cardiovasular Physiology Concepts)
Αντιδραστική Υπεραιμία (Cardiovasular Physiology Concepts)
Ενεργητική ή λειτουργική υπεραιμία (Cardiovasular Physiology Concepts)
ΕΝΔΟΘΗΛΙΟ Είναι ο εσωτερικός από τους τρεις χιτώνες που απαρτίζουν το τοίχωμα των αγγείων. Εμβαδόν = 400m 2 Βάρος = 2kg Αποτελείται από λεπτά, πεπαχυμένα, επιμήκη, εμπύρηνα κύτταρα, διατεταγμένα σε μία καιμόνησυνεχήστιβάδα.
Λειτουργίες του ενδοθηλίου Οι σημαντικότερες από τις λειτουργίες του ενδοθηλίου που αφορούν σχεδόν όλα τα αγγεία είναι οι εξής: Α. Εκκριτικές: 1. Ρύθμιση του αγγειακού τόνου 2. Έλεγχος της αιμόστασης 3. Ρύθμιση της μορφολογίας του αγγείου 4. Έλεγχος φλεγμονής-συμμετοχή σε ανοσολογικές αντιδράσεις 5. Ρύθμιση της καρδιακής λειτουργίας 6. Συμβολή στη δημιουργία νέων αγγείων Β. Στατικές: 1. Ενεργητική μεταφορά ουσιών (λιπίδια, πρωτεΐνες, ινσουλίνη, ανοσοσφαιρίνες) 2. Μεταβολική λειτουργία κατεχολαμινών, σεροτονίνης και αγγειοτενσίνης Ι με τη συμμετοχή ειδικών ενζύμων
EDRF (NO) Ganong W. Review of Medical Physiology, 21st Edition, 2001 Figure 31-1. Synthesis of NO from arginine in endothelial cells and its action via stimulation of soluble guanylyl cyclase and generation of cgmp to produce relaxation in vascular smooth muscle cells. The endothelial form of nitric oxide synthase (NOS 3) is activated by increased intracellular Ca 2+ concentration, and an increase is produced by acetylcholine (Ach), bradykinin, or shear stress acting on the cell membrane. Thiol, tetrahydrobiopterin, FAD, and FMN are requisite cofactors.
Figure 1 Model of shear stress and application of the model within a blood vessel Slager CJ et al. (2005) The role of shear stress in the generation of rupture-prone vulnerable plaques Nat Clin Pract Cardiovasc Med 2: 401 407 doi:10.1038/ncpcardio0274
H ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΜΗΤΙΚΉΣ ΤΆΣΗΣ
3 τύποι ΝΟS : ΝΟS 1 σε νευρικό ιστό, ΝΟS 2 σε μακροφάγα & άλλα ανοσοκύτταρα, ΝΟS 3 σε ενδοθηλιακά κύτταρα
Fig. 1. (A) Diagram of an artery showing endothelial and vascular smooth muscle cells. (B) Mechanisms of endothelial-mediated dilations through nitric oxide (NO) and prostacyclin (PGI2). AC adenylyl cyclase; camp cyclic adenosine monophosphate; cgmp cyclic guanosine monophosphate; COX cyclooxygenase; enos endothelial nitric oxide synthase; sgc soluble guanylyl cyclase. (Bryan R.M. et al. Anesthesiology 2005; 102:1261 77)
Fig. 6. (A) Diagram of a gap junction between an endothelial and a vascular smooth muscle cell. (B) Mechanisms of gap junction involvement in endotheliumderived hyperpolarizing factor (EDHF) dilations. K Ca Ca-activated potassium channel. (Bryan R.M. et al. Anesthesiology 2005; 102:1261 77)
Χημική δομή ενδοθηλινών Figure 31-2. Structure of human endothelins and one of the snake venom sarafotoxins. The amino acid residues that differ from endothelin-1 are indicated in color. ET A : ET-1 G s PLC αγγειοσύσπαση ET B : ET-1, Et-2, ET-3 G i αγγειοδιαστολή Ganong W. Review of Medical Physiology, 21st Edition, 2001
Ρύθμιση της έκκρισης ενδοθηλίνης-1 με μεταγραφή του γονιδίου της Stimulators Angiotensin II Catecholamines Inhibitors NO ANP Growth factors PGE 2 Hypoxia Prostacyclin Insulin Oxidized LDL HDL Shear stress Thrombin Ganong W. Review of Medical Physiology, 21st Edition, 2001
Παραγωγή και αγγειακές δράσεις της ενδοθηλίνης (Cardiovasular Physiology Concepts)
Βιολογικές δράσεις ενδοθηλινών Hemodynamic effects Contracts vascular smooth muscle; veins possibly more sensitive than arteries. Causes initial depressor response followed by sustained pressor effect (regional differences in vasoconstriction exist) Cardiac effects Evokes positive inotropic and chronotropic effects on myocardium Stimulates intense vasoconstriction of coronary arteries Neuroendocrine effects Increases plasma levels of ANP, renin, aldosterone, and catecholamines Modulates synaptic transmission. Has various effects on endocrine glands. Ganong W. Review of Medical Physiology, 21st Edition, 2001
Βιολογικές δράσεις ενδοθηλινών Renal effects Increases renal vascular resistance. Decreases glomerular filtration rate, renal blood flow, and the glomerular ultrafiltration coefficient. Increases Na + reabsorption through hemodynamic actions. Decreases Na + reabsorption through inhibition of Na + -K + ATPase. Pulmonary effects Produces bronchoconstriction Gastrointestinal effects Enhances gluconeogenesis Regulates gastrointestinal blood flow Promitogenic effects Stimulates cell growth in numerous cell lines
ΑΓΓΕΙΟΔΙΑ- ΣΤΑΛΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΑΓΓΕΙΟΣΥΣΠΑ- ΣΤΙΚΟΙ ΕΝΔΟΘΗΛΙΟ- ΓΕΝΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ (Cardiovasular Physiology Concepts)
Συνέπειες της ενδοθηλιακής δυσλειτουργίας
Kυστιδία των κολπικών μυοκαρδιακών κυττάρων Figure 24-6. ANP granules (g) interspersed between mitochondria (m) in rat atrial muscle cell. G, Golgi complex; N, nucleus. The granules in human atrial cells are similar. 17,640. (Courtesy of M. Cantin.) Ganong W. Review of Medical Physiology, 21st Edition, 2001
Δομή των NPs Figure 24-7. Human ANP, BNP, and CNP. Top: Single-letter codes for amino acid residues aligned to show common sequences (colored). Bottom: Shape of molecules. Note that one cysteine is the carboxyl terminal amino acid residue in CNP, so there is no carboxyl terminal extension from the 17-member ring. (Modified from Imura H, Nakao K, Itoh H: The natriuretic peptide system in the brain: Implication in the central control of cardiovascular and neuroendocrine functions. Front Neuroendocrinol 1992;13:217.) Ganong W. Review of Medical Physiology, 21st Edition, 2001
Κύριος τόπος προέλευσης και κυριότερα ερεθίσματα προς έκκριση S.W.Suttner and J.Boldt. Curr Opin Crit Care 2004;10:336 41
Υποδοχείς των NPs NPR-A: ANP,BNP NPR-B : CNP Ανευρίσκονται σε αγγεία (NPR-A), εγκέφαλο (NPR-B), επινεφρίδια, νεφρούς. Τα εξωκυττάρια τους τμήματα είναι κατά 44% ομόλογα. NPR-C:ANP, BNP, CNP (υποδοχείς κάθαρσης) Ganong W. Review of Medical Physiology, 21st Edition, 2001 Figure 24-8. Diagrammatic representation of natriuretic peptide receptors. The NPR-A and NPR-B receptor molecules have intracellular guanylyl cyclase domains, whereas the clearance receptor, NPR-C, has only a small cytoplasmic domain. CM, cell membrane.
Δράση των ΝΡs στα όργανα στόχος και Μεταβολισμός Ουδέτερες ενδοπεπτιδάσες: σε αγγειακά ενδοθηλιακά κύτταρα, λεία μυϊκά κύτταρα,νεφρικά επιθηλιακά κύτταρα και ινοβλάστες. NPR-C ευρίσκεται σε μεγάλη πυκνότητα στα λιποκύτταρα και οι παχύσαρκοι έχουν χαμηλότερα επίπεδα NPs V. K. Munagala et al. Curr Probl Cardiol 2004;29:707-769
CNP και NPR-C Ο NPR-C συνδέεται με την ευαίσθητη στην τοξίνη του κοκκύτη Gi πρωτεΐνη στις λείες μυϊκές ίνες του στομάχου,στα καρδιακά κύτταρα και στα αιμοπετάλια Το CNP έχει δράση EDHF D. Chauhan et al. Int J Biochem Cell Biol 2004; 36: 1878 81
Δράση του ΑΝΡ στα κύτταρα στόχος Levin, E. R. et al. N Engl J Med 1998;339:321-328
Φυσιολογικές επιδράσεις των νατριουρητικών πεπτιδίων που εκκρίνονται από την καρδιά όταν αυξάνεται η φλεβική επαναφορά Levin, E. R. et al. N Engl J Med 1998;339:321-328
Φυσιολογία της οικογένειας των νατριουρητικών πεπτιδίων M. R Wilkins et al. The Lancet 1997; 49:1307-9
Η ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΟΙ ΧΗΜΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΗΓΕΝΙΚΗΔΡΑΣΗΧΗΜΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΑΛΛΑΡΑΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ
Κατεχολαμίνες :Νοραδρεναλίνη, Αδρεναλίνη Αποστολάκης Μ. Στοιχεία Φυσιολογίας του ανθρώπου, Τόμος Β, Θεσ/νίκη 1995
Κατεχολαμίνες :Νοραδρεναλίνη, Αδρεναλίνη Αγγειοκινητικές δράσεις στα αγγεία των μυών του οπισθίου σκέλους γάτας. A-D όπως στο σχήμα 14.3 (Celander, 1954) (Αποστολάκης Μ. Στοιχεία Φυσιολογίας του ανθρώπου, Τόμος Β, Θεσ/νίκη 1995)
Επίδραση ενδοφλέβιας χορήγησης μικρών δόσεων αδρεναλίνης (Cardiovasular Physiology Concepts)
Επίδραση ενδοφλέβιας χορήγησης μικρών δόσεων νοραδρεναλίνης (Cardiovasular Physiology Concepts)
Δράσεις κατεχολαμινών μόνων και σε συνδυασμό με αναστολείς (Αποστολάκης Μ. Στοιχεία Φυσιολογίας του ανθρώπου, Τόμος Δ, Θεσ/νίκη 1996)
Αγγειοτενσίνη ΙΙ (Σαραφίδης και συν. Η ρύθμιση της έκκρισης της ρενίνης. Αρτηριακή Υπέρταση 2001, 10:29-43) (Αποστολάκης Μ. Στοιχεία Φυσιολογίας του ανθρώπου, Τόμος Β, Θεσ/νίκη 1995)
Το σύστημα ρενίνης-αγγειοτενσίνηςαλδοστερόνης (Αποστολάκης Μ. Στοιχεία Φυσιολογίας του ανθρώπου, Τόμος Β, Θεσ/νίκη 1995)
Παρασπειραματική Συσκευή Saladin: Anatomy & Physiology: The Unity of Form and Function, Third Edition The McGraw Hill Companies, 2003
Σωληναριοσπειραματικός παλίνδρομος μηχανισμός. Στο επίπεδο του νεφρώνα ο μηχανισμός επιφέρει αυτορρύθμιση του GFR; Συνολική μεταβολή του GFR αντανακλά μεταβολή του κυκλοφορούντος όγκου αίματος και συνδέεται με μεταβολές στην έκκριση της ρενίνης. ADP, adenosine diphosphate; AMP, adenosine monophosphate. Kibble J.D., Hasley C.R. Medical Physiology -The Big Picture. McGraw-Hill 2009
(Σαραφίδης και συν. Η ρύθμιση της έκκρισης της ρενίνης. Αρτηριακή Υπέρταση 2001, 10:29-43)
(Σαραφίδης και συν. Η ρύθμιση της έκκρισης της ρενίνης. Αρτηριακή Υπέρταση 2001, 10:29-43)
Ιστικά συστήματα ρενίνηςαγγειοτενσίνης (Σαραφίδης Π., Λαζαρίδης Α. Η προέλευση των ιστικών συτημάτων ρενίνηςαγγειοτενσίνης. Αρτηριακή Υπέρταση2002,11:15-25)
(Cardiovasular Physiology Concepts)
Βαζοπρεσσίνη (Cardiovasular Physiology Concepts)
Αγγειοδραστικοί παράγοντες (1) Αγγειοσυσπαστικοί Τοπικοί παράγοντες θερμοκρασίας Αυτορρύθμιση Τοπικά εκκλυόμενη από αιμοπετάλια σεροτονίνη Θρoμβοξάνη Α 2 Αγγειοδιασταλτικοί θερμοκρασίας Αυτορρύθμιση CΟ 2, Ο 2 Κ +,Mg +, αδενοσίνης, γλυκόζης τοπικού ph γαλακτικού,οξικού, κιτρικού Ισταμίνη Έλλειψη Βιταμινών (Β1, Β2, νιασίνης)
Αγγειοδραστικοί παράγοντες (2) Αγγειοσυσπαστικοί Αγγειοδιασταλτικοί Ενδοθηλιακοί παράγοντες ΕΤ-1 ΝΟ Κινίνες EDHF Προστακυκλίνη
Αγγειοδραστικοί παράγοντες (3) Αγγειοσυσπαστικοί Κυκλοφορούσες ορμόνες Αδρεναλίνη (όχι στους σκελετικούς μυς) Νοραδρεναλίνη ΑDH ΑΤ ΙΙ Κυκλοφορών αναστολέας της αντλίας Νa + Νευροπεπτίδιο Υ Ουροτενσίνη Αγγειοδιασταλτικοί Αδρεναλίνη στους σκελετικούς μυς και στο ήπαρ CGRPα Ουσία P (διαμέσου ΝΟ) ΑΝΡ VIP (διαμέσου ΝΟ) Αδρενομεδουλίνη (διαμέσου ΝΟ)