1
Α Κέξνο: Θεσξία (Απαληήζηε 3 από ηηο 4 εξσηήζεηο) 1. Ιαιπύθδ Παναβωβζηώκ Δοκαημηήηωκ (2 κνλάδεο) a. Ξψο νξίδεηαη ε Ιαιπύθδ Παναβωβζηώκ Δοκαημηήηωκ (ΘΞΓ); b. Κπνξεί κία ΘΞΓ λα έρεη πνηέ ζεηηθή θιίζε; Αηηηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο. c. Ξψο νξίδεηαη ν Ονζαηόξ Κόβμξ Λεηαζπδιαηζζιμύ θαη πνηα ε ζρέζε ηνπ κε ηελ ΘΞΓ; d. Πε πνηα νηθνλνκηθή αξρή νθείιεηαη ε ηονηόηδηα (φρη ε θιίζε) ηεο ΘΞΓ; 2. Εθαζηζηόηδηα (2 κνλάδεο) a. Δμεγείζηε θαη πεξηγξάςαηε ηελ έλλνηα ηνπ κέηξνπ ηεο ειαζηηθφηεηαο γεληθά. b. Δηδηθφηεξα γηα ηελ ειαζηηθόηεηα δήηεζεο αλαθέξαηε θαη νξίζαηε ηα ηξία είδε ηεο ειαζηηθφηεηαο πνπ αθνξνχλ ζηε δήηεζε. c. Ξεξηγξάςαηε ηνπο παξαθάησ ηχπνπο αγαζψλ σο πξνο (α) ηνλ ηύπν ηεο ειαζηηθφηεηαο πνπ ηα αθνξά θαη (β) ηα εύξε ησλ αξηζκεηηθψλ ηηκψλ πνπ απηή ιακβάλεη: i. Ππκπιεξσκαηηθά ii. πνθαηάζηαηα iii. Θαηψηεξα iv. Ξνιπηειείαο 3. Λμκμπώθζμ (2 κνλάδεο) a. Δμεγείζηε γηαηί ην κνλνπψιην δελ έρεη θακπχιε πξνζθνξάο. b. Δμεγείζηε γηαηί ην κνλνπψιην ηζνξξνπεί ζην ειαζηηθφ ηκήκα κηαο γξακκηθήο θακπχιεο δήηεζεο, εθεί δειαδή φπνπ D 1. [Θπκεζείηε ηελ ζπλζήθε ηζνξξνπίαο ηνπ κνλνπσιίνπ]. 4. Ιόζημξ παναβωβήξ ηαζ ζζμννμπία επζπείνδζδξ (2 κνλάδεο) Πε πνηα πεξίπησζε είλαη νξζνινγηθφ γηα κηα επηρείξεζε λα εμαθνινπζεί λα παξάγεη ελψ έρεη δεκηά. Αηηηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο θαη δηαγξακκαηηθά. Αζθήζεηο Άζθεζε 1 Έζησ ε αληίζηξνθε θακπχιε δήηεζεο P=61-2Q. Ρν κέζν θφζηνο AC είλαη ζηαζεξφ θαη ίζν κε κνλάδα (AC=1). a. Ξνηα ζα είλαη ε ηηκή θαη ε πνζφηεηα ηζνξξνπίαο θαζψο θαη ηα θέξδε ηνπ θιάδνπ ζηνλ Ρέιεην Αληαγσληζκφ θαη ζην Κνλνπψιην; (3 κνλάδεο) b. Ξνηα ζα είλαη ε ηηκή θαη ε πνζφηεηα ηζνξξνπίαο θαζψο θαη ηα θέξδε ηνπ θιάδνπ ζην Γπνπψιην Cournot; (1 κνλάδα) Άζθεζε 2 Γίδνληαη νη εμήο θακπχιεο δήηεζεο, φπνπ Q είλαη ε δεηνχκελε πνζφηεηα θαη P ε ηηκή ηνπ αγαζνχ. [Δλλνείηαη φηη ηα πεδία νξηζκνχ θαη ησλ ηηκψλ ησλ ζπλαξηήζεσλ είλαη γηα ηα ζεηηθά Q θαη P]. (3 κνλάδεο) Q=200-5P Q=100-5P+100P -1 Q=AP α, (α<0, Α>0) 2
πνινγίζηε ηελ ειαζηηθόηεηα δήηεζεο ε D σο πξνο ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ γηα θάζε θακπχιε. Πε πνην ζεκείν ηεο θάζε θακπχιεο δειαδή γηα πνηα P θαη Q, ε ειαζηηθόηεηα είλαη κνλαδηαία (δειαδή ε D =-1); Γηα λα πεξάζεηε πξέπεη λα έρεηε πάξεη ηνπιάρηζηνλ 3 κνλάδεο ζηελ ζεσξία. Δπίζεο όπνηνο επηζπκεί λα πάξεη 10 πξέπεη ππνρξεσηηθά λα ιύζεη ηελ Άζθεζε 1. Α Κέξνο: Θεσξία Απαληήζηε θαη ηηο 5 εξσηήζεηο. 1. Ιαιπύθδ Παναβωβζηώκ Δοκαημηήηωκ a. Ξψο νξίδεηαη ε Ιαιπύθδ Παναβωβζηώκ Δοκαημηήηωκ (ΘΞΓ); b. Έζησ δχν ΘΞΓ, φπνπ ε κία εμνινθιήξνπ πάλσ απφ ηελ άιιε. Μεθηλψληαο απφ έλα ζεκείν ηεο εζσηεξηθήο θακπχιεο, δείμηε ηηο θαηά Pareto αλψηεξεο επηινγέο πνπ αληηζηνηρνχλ ζηελ εμσηεξηθή θακπχιε, ζρνιηάδνληαο ηελ απάληεζή ζαο. 2. Διαζηηθφηεηα. Πρνιηάζηε ηα αθφινπζα, ηεθκεξηψλνληαο ηηο απαληήζεηο ζαο. a. Ξψο νξίδεηαη έλα θαλνληθφ αγαζφ; b. Ζ ζηαπξνεηδήο ειαζηηθφηεηα δχν θαησηέξσλ αγαζψλ είλαη ίζε κε 1, ελψ έρνπλ ηελ ίδηα εηζνδεκαηηθή ειαζηηθφηεηα. Ρη κπνξνχκε λα ζπκπεξάλνπκε γηα ηα αγαζά απηά; c. Γχν αγαζά έρνπλ γξακκηθέο θακπχιεο δήηεζεο. Θαηά ζπλέπεηα, έρνπλ θαη ηελ ίδηα ειαζηηθφηεηα γηα θάζε επίπεδν ηηκήο. Πρνιηάζηε. 3. Πρεδηάζηε κηα γξακκηθή θακπχιε δήηεζεο (DD) θαη κία νξηδόληηα θακπχιε νξηαθνχ θφζηνπο (MC). Δμεγείζηε πνχ, ζχκθσλα κε ηε ζεσξία, ζα πξνθχςνπλ ε ηηκή θαη ε πνζόηεηα ηζνξξνπίαο a. Πηνλ ηέιεην αληαγσληζκφ b. Πην θαζαξφ κνλνπψιην c. Ξνηα απφ ηηο δχν αγνξέο είλαη απνηειεζκαηηθφηεξε σο πξνο ην ζπλνιηθφ πιεφλαζκα; 4. Ζ ειαζηηθφηεηα πξνζθνξάο κηαο αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο εμαξηάηαη απφ ην αλ ε επηρείξεζε έρεη αχμνπζεο ή θζίλνπζεο νηθνλνκίεο θιίκαθαο. Πρνιηάζηε. 5. Γηαηί ζηελ πεξίπησζε ηεο ξχπαλζεο απνηπγράλεη ην αφξαην ρέξη; Β Κέξνο: Αζθήζεηο Απαληήζηε κία από ηηο δύν αζθήζεηο. (2,5 κνλάδεο) Έζησ ε αληίζηξνθε θακπχιε δήηεζεο P=100-10Q. Ρν πάγην θφζηνο είλαη ίζν κε 5, ελψ ην κεηαβιεηφ θφζηνο είλαη ίζν κε 0. a. Ξνηα ζα είλαη ε ηηκή θαη ε πνζφηεηα ηζνξξνπίαο θαζψο θαη ηα θέξδε ηνπ θιάδνπ ζηνλ Ρέιεην Αληαγσληζκφ θαη ζην Κνλνπψιην; b. Ξνηα ζα είλαη ε ηηκή θαη ε πνζφηεηα ηζνξξνπίαο θαζψο θαη ηα θέξδε ηνπ θιάδνπ ζην Γπνπψιην Cournot; 3
Άζθεζε 2 ε Έζησ έλαο θαηαλαισηήο έρεη ζπλάξηεζε ρξεζηκφηεηαο U=XY. Ρν εηζφδεκά ηνπ είλαη ίζν κε 100, ελψ ε ηηκή ηνπ Σ είλαη δηπιάζηα ηνπ. a. Ξφζν απφ θάζε αγαζφ ζα επηιέμεη; b. Αλ ε ηηκή ηνπ Σ δηπιαζηαζηεί πφζν ζα αιιάμεη ε ρξεζηκφηεηα ηνπ θαλαλαισηή; Απαληήζηε 5 απφ ηηο 7 εξσηήζεηο. 1. Θακπχιε Ξαξαγσγηθψλ Γπλαηνηήησλ a. Ξσο νξίδεηαη ε Θακπχιε Ξαξαγσγηθψλ Γπλαηνηήησλ (ΘΞΓ); b. Κπνξεί κηα ΘΞΓ λα έρεη πνηέ ζεηηθή Kιίζε; Αηηηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο. c. Ξσο νξίδεηαη ν Νξηαθφο Ιφγνο Κεηαζρεκαηηζκνχ θαη πνηα ε ζρέζε ηνπ κε ηελ ΘΞΓ; 2. Διαζηηθφηεηα. Πρνιηάζηε ηηο αθφινπζεο πξνηάζεηο, ηεθκεξηφλνληαο ηηο απαληήζεηο ζαο. Α. Ρα θαηψηεξα αγαζά ραξαθηεξίδνληαη απφ αξλεηηθή ζηαπξνεηδή ειαζηηθφηεηα ζε ζρέζε κε ηα αλψηεξα αγαζά. Β. Έλα θαλνληθφ αγαζφ δελ κπνξεί λα είλαη θαη αγαζφ Giffen. Γ. Ρα αγαζά πνιπηειείαο έρνπλ ζεηηθή ειαζηηθφηεηα σο πξνο ηελ ηηκή ηνπο. 3. Πρεδηάζηε κηα γξακκηθή θακπί)ιε δήηεζεο (DD) θαη κία νξηδφληηα θακπχιε νξηαθνχ θφζηνπο (MC). Δμεγείζηε πνχ, ζχκθσλα κε ηε ζεσξία, ζα πξνθχςνπλ ε ηηκή θαη ε πνζφηεηα ηζνξξνπίαο a. ζηνλ ηέιεην αληαγσληζκφ θαη b. ζην θαζαξφ κνλνπψιην. c. Γείμαηε ζην δηάγξακκα ηα θέξδε ηνπ θιάδνπ ζηηο δχν κνξθέο αγνξάο 4. Ξνηά ε θακπχιε πξνζθνξάο ηεο αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο θαη γηαηί. 5. Θξηηήξην Pareto a. Αλαιχζαηε ην θξηηήξην απνηειεζκαηηθφηεηαο θαηά Pareto. b. Έζησ κηα Θακπχιε Ξαξαγσγηθψλ Γπλαηνηήησλ γηα δχν αγαζά θαη έλα ζεκείν Α θάησ θαη αξηζηεξά απφ ηελ θακπχιε. (Θάληε έλα πξφρεηξν ζθαξίθεκα). i. Ξνηα ζεκεία είλαη θαηά Pareto θπξίαξρα ηνπ Α θαη γηαηί; ii. Ξνηα απφ απηά είλαη θαηά Pareto άξηζηα θαη γηαηί; 4
6. Έζησ φηη ε θακπχιε κέζνπ καηαβιεηνχ θφζηνπο έρεη αξλεηηθή θιίζε. Πρνιηάζηε ηηο παξαθάησ πξνηάζεηο Ζ θακπχιε νξηαθνχ θφζηνπο ζα ηέκλεη ηελ θακπχιε κέζνπ θφζηνπο απφ πάλσ πξνο ηα θάησ. -Ζ αληίζηνηρε θακπχιε κέζνπ ζπλνιηθνχ θφζηνπο ζα έρεη ζεηηθή θιίζε αλ ην πάγην -θφζηνο είλαη ζεκαληηθφ. 7.Αλαθέξαηε κηα πεξίπησζε φπνπ απνηπγράλεη ην αφξαην ρέξη. Β Κέξνο: Αζθήζεηο Απαληήζηε κία απφ ηηο δχν αζθήζεηο. (2,5 κνλάδεο. Άζθεζε 1 Έζησ ε αληίζηξνθε θακπχιε δήηεζεο Ο= 61-2Q Ρo κέζν θφζηνοαc είλαη ζηαζεξφ θαη ίζν κε κνλάδα (AC=l). α. Ξνηα ζα είλαη ε ηηκή θαη ε πνζφηεηα ηζνξξνπίαο θαζψο θαη ηα θέξδε ηνπ θιάδνπ ζηνλ Ρέιεην Αληαγσληζκφ θαη ζην Κνλνπψιην; β. Ξνηα ζα είλαη ε ηηκή θαη ε πνζφηεηα ηζνξξνπίαο θαζψο θαη ηα θέξδε ηνπ θιάδνπ ζην Γπνπψιην Cournot; Άζθεζε 2 α. Γίδνληαη νη εμήο θακπχιεο δήηεζεο, φπνπ Q είλαη ε δεηνχκελε πνζφηεηα θαη Ο ε ηηκή ηνπ αγαζνχ. Q= 200-5Ο Q= 100-5P+100P -1 Q = ap b b>0 Q=lOP -2 Q=P 1/3 πνινγίζηε ηελ ειαζηηθφηεηα δήηεζεο σο πξνο ηελ ηηκή ηνπ αγαζνχ γηα θάζε θακπχιε. Γηα πνηφ θνκκάηη ηεο θάζε θακπχιεο δει. Γηα πνηα P θαη q, ε ειαζηηθφηεηα είλαη κεγαιχηεξε ηεο κνλάδαο; 5
Απαληήζηε φιεο ηηο εξσηήζεηο θαη κία απφ ηηο δχν αζθήζεηο Δξσηήζεηο 1. Ελαζηικόηηηα Η. Γηα ην αγαζφ Σ γλσξίδνπκε φηη ε ζηαπξνεηδήο ειαζηηθφηεηα δήηεζεο σο πξνο ηελ ηηκή ηνπ αγαζνχ είλαη ίζε κε -0,3. Tη αγαζά είλαη ηα Σ θαη ; Γψζηε παξαδείγκαηα ηέηνησλ αγαζψλ. (30%) ΗΗ. Έζησ φηη ην κεξίδην ζπκκεηνρήο s ηνπ αγαζνχ Σ ζην εηζφδεκα Η ηνπ θαηαλαισηή Α είλαη 5%, (s=p X Q X /I, φπνπ P X θαη Q X ε ηηκή θαη ε πνζφηεηα ηνπ αγαζνχ Σ αληίζηνηρα). Έζησ ηψξα φηη νη ηηκέο φισλ ησλ αγαζψλ παξακέλνπλ ακεηάβιεηεο θαηά 10%, ελψ νη ηηκέο φισλ ησλ αγαζψλ παξακέλνπλ ακεηάβιεηεο. Ρν κεξίδην ζπκκεηνρήο ηνπ αγαζνχ Σ απμάλεηαη ηψξα ζην 5,5%. Ρη είδνπο αγαζφ είλαη ην Σ απφ πιεπξάο εηζνδεκαηηθήο ειαζηηθφηεηαο; (40%) ΗΗΗ. Κπνξείηε λα ππνινγίζεηε ηελ εηζνδεκαηηθή ειαζηηθφηεηα ηνπ; (Πεκ. Ξξψηα εμεγείζηε ηη είδνπο αγαζφ είλαη θαη κεηά ππνινγίζηε ηελ ειαζηηθφηεηά ηνπ). (30%) 2. Απνδείμηε φηη γηα κηα γξακκηθή (αληίζηξνθε) θακπχιε δήηεζεο ελφο θιάδνπ p=α-βq (α,β>0): Η. Ρα ζπλνιηθά έζνδα (TR) κεγηζηνπνηνχληαη ζην κέζνλ ηεο θακπχιεο. (40%) ΗΗ. Όηη ζην ζεκείν απηφ ε ειαζηηθφηεηα δήηεζεο σο πξνο ηελ ηηκή ηνπ αγαζνχ είλαη κνλαδηαία (δει., ε D =-1). (20%) ΗΗΗ. Ρν κνλνπψιην ηζνξξνπεί ζην ειαζηηθφ ηκήκα ηεο θακπχιεο δήηεζεο. (40%) 3. Κριηήριο Pareto Η. Ξφηε κία θαηαλνκή είλαη θαηά Pareto αλψηεξε ή θπξίαξρε κίαο άιιεο θαηαλνκήο; Ξφηε κηα θαηαλνκή είλαη θαηά Pareto άξηζηε; (30%) ΗΗ. Ππγθξίλαηε ηηο παξαθάησ θαηαλνκέο Α, Β, Γ θαη Γ σο πξνο ην θξηηήξην Pareto. (Πηα θειηά ηνπ πίλαθα αλαθέξνληαη λνκηζκαηηθέο κνλάδεο γηα ηα αληίζηνηρα άηνκα). Ξνηέο απφ απηέο είλαη άξηζηεο θαηά Pareto θαη γηαηί; (70%) Άλλα Βαγγέιεο Γεσξγία Α 5 5 5 Β 9 5 5 Γ 1 1 9 Γ 9 9 5 4. Ξεξηγξάςηε ην «ζεψξεκα ηνπ αφξαηνπ ρεξηνχ» ηνπ Adam Smith (20%). Αλαθέξαηε πεξηπηψζεηο πιελ ηνπ αηεινχο αληαγσληζκνχ θαη ηεο θξαηηθήο παξέκβαζεο φπνπ δελ ηζρχεη ην ζεψξεκα ηνπ αφξαηνπ ρεξηνχ. Αηηηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο θαη δψζηε παξαδείγκαηα (80%). 6
Αζθήζεηο Απαληήζηε κία από ηηο δύν αζθήζεηο. Άζθεζε 1 Έζησ ε αληίζηξνθε θακπχιε δήηεζεο p=61-2q. Ρν κέζν θφζηνο c είλαη ζηαζεξφ θαη ίζν κε κνλάδα. α. Ξνηά ζα είλαη ε ηηκή θαη ε πνζφηεηα ηζνξξνπίαο θαζψο θαη ηα θέξδε ηνπ θιάδνπ ζηνλ Ρέιεην Αληαγσληζκφ θαη ζην Κνλνπψιην; (50%) β. πνινγίζηε ηα θέξδε θαη ην πιεφλαζκα ηνπ θαηαλαισηή ζηηο δχν κνξθέο αγνξάο. (30%) γ. πνινγίζηε ηελ ηηκή θαη ηελ πνζφηεηα ηζνξξνπίαο ζην δπνπψιην Cournot. (20%) Άζθεζε 2 Έζησ ε εμήο ζπλάξηεζε δήηεζεο: Q x =c φπνπ Q x, P x, P y, P z, P w, I είλαη ε δεηνχκελε πνζφηεηα ηνπ αγαζνχ x, ε ηηκή ηνπ αγαζνχ x, νη ηηκέο ησλ αγαζψλ y, z, w θαη ην εηζφδεκα αληίζηνηρα. α. Ξνηά είλαη ε νηθνλνκηθή εξκελεία ησλ παξακέηξσλ α, β, γ, δ θαη δ; Απνδείμηε ην. (50%) β. Ρη ηηκέο πξέπεη λα παίξλεη ε α γηα λα είλαη ην αγαζφ Giffen; Πε απηή ηελ πεξίπησζε ηη ηηκέο πξέπεη λα πέξλεη ε δ; (30%) γ. Θεσξνχκε φηη αλ νη ηηκέο ησλ αγαζψλ x, y, z θαη w θαζψο θαη ην εηζφδεκα Η απμεζνχλ θαηά ην ίδην πνζνζηφ ε δεηνχκελε πνζφηεηα ζα παξακείλεη ακεηάβιεηε. Απνδείμηε γηαηί ην αγαζφ x δελ κπνξεί λα είλαη ηαπηφρξνλα ζπκπιεξσκαηηθφ ησλ y, z θαη w θαη θαηψηεξν. (Γίδεηαη φηη ην αγαζφ δελ είλαη ηχπνπ Giffen). (20%) Α Κέξνο: Θεσξία Απαληήζηε 4 από ηηο 6 εξσηήζεηο (1.75 κνλάδα γηα θάζε ζσζηή απάληεζε) Δξώηεζε 1 Α) Γψζηε ηνλ νξηζκό θαη ηνλ ηύπν (α) ηεο ειαζηηθόηεηαο δήηεζεο σο πξνο ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ (β) ηεο ζηαπξνεηδνύο ειαζηηθόηεηαο δήηεζεο θαη (γ) ηεο εηζνδεκαηηθήο ειαζηηθόηεηαο Β) Έζησ ηψξα ηα εμήο αγαζά: 1. Ρν αγαζφ Α έρεη ζηαπξνεηδή ειαζηηθφηεηα σο πξνο ηελ ηηκή ηνπ αγαζνχ Σ ίζε κε -0.5 7
2. Ρν αγαζφ Β έρεη εηζνδεκαηηθή ειαζηηθφηεηα -0.5 3. Ρν αγαζφ Γ έρεη εηζνδεκαηηθή ειαζηηθφηεηα 0.6 4. Ρν αγαζφ Γ ερεη εηζνδεκαηηθή ειαζηηθφηεηα 1.1 5. Ρν αγαζφ Δ έρεη ζεηηθή ειαζηηθφηεηα δήηεζεο σο πξνο ηελ ηηκή ίζε κε 0.05 Εεηείηαη λα ραξαθηεξίζεηε ηα αγαζά Α έσο Δ θαη λα αηηηνινγήζεηε ηελ απάληεζε ζαο. Γψζηε παξαδείγκαηα ησλ αγαζψλ θάζε ηχπνπ. Δξώηεζε 2 Αλ ηα ζπλνιηθά έζνδα ηνπ θιάδνπ παξακέλνπλ ζηαζεξά πνηα είλαη ε ειαζηηθόηεηα ηεο θακπύιεο δήηεζεο θαη γηαηί; Σξεζηκνπνηήζηε ηνλ καζεκαηηθφ ηχπν ηεο ειαζηηθφηεηαο γηα λα ην απνδείμεηε. Δξώηεζε 3 Ξνηνη παξάγνληεο κεηαηνπίδνπλ νιφθιεξε (α) ηελ θακπύιε δήηεζεο θαη (β) ηελ θακπύιε πξνζθνξάο; Ξξνο πνηα θαηεχζπλζε κεηαηνπίδνληαη νη θακπχιεο απηέο θαη γηαηί; Δξώηεζε 4 Δμεγείζηε γηαηί ζην κνλνπώιην ε ειαζηηθόηεηα ηεο θακπύιεο δήηεζεο ζην ζεκείν ηζνξξνπίαο είλαη κεγαιύηεξε (ζε απόιπηεο ηηκέο) από ηελ κνλάδα. Γηα λα ην απνδείμεηε ζρεδηάζηε κηα γξακκηθή θακπχιε δήηεζεο θαη ηελ αληίζηνηρε θακπχιε νξηαθνχ εζφδνπ θαη ππνζέζαηε φηη ην κέζν (άξα θαη ην νξηαθφ) θφζηνο είλαη ζηαζεξφ. Δξώηεζε 5 Πην παξαθάησ δηάγξακκα εκθαλίδνληαη νη θακπύιεο θόζηνπο κηαο αηνκηθήο επηρείξεζεο ζηελ βξαρπρξόληα πεξίνδν. Ππγθεθξηκέλα εκθαλίδνληαη νη θακπχιεο κέζνπ κεηαβιεηνύ θόζηνπο (AVC), κέζνπ ζπλνιηθνύ θόζηνπο (ATC) θαη νξηαθνύ θόζηνπο (MC). Ρν ζεκείν Α είλαη εθεί πνπ ε θακπύιε νξηαθνύ θόζηνπο ηέκλεη ηελ θακπύιε νξηαθνύ εζόδνπ (MR) [Πεκείσζε: Ζ θακπχιε ηνπ νξηαθνχ εζφδνπ δελ απεηθνλίδεηαη ζην δηάγξακκα]. Ξεξηγξάςηε ζην δηάγξακκα πνπ ζα ηζνξξνπήζεη ε επηρείξεζε ζηελ βξαρπρξφληα πεξίνδν γηα δηαθνξεηηθά επίπεδα ηηκψλ. Δμεγείζηε κάιηζηα κε ηελ βνήζεηα ηνπ δηαγξάκκαηνο ζε πνηα πεξίπησζε κηα αηνκηθή επηρείξεζε ζα εμαθνινπζεί λα παξάγεη αθφκα θαη φηαλ έρεη δεκηέο. (πφδεημε: Γψζηε πξψηα ηελ νξηαθή ζπλζήθε ηζνξξνπίαο θαη ζηε ζπλέρεηα εμεηάζηε ηε κέζε ζπλζήθε θεξδνθνξίαο ηεο επηρείξεζεο). 8
Δξώηεζε 6 Δμεγείζηε ηελ έλλνηα ηεο εμσηεξηθόηεηαο (ή εμσηεξηθήο επίδξαζεο, externality). Γψζηε παξαδείγκαηα. Ρη πξνβιήκαηα δεκηνπξγεί ε χπαξμε εμσηεξηθνηήησλ ζηελ ηζρχ ηνπ ζεσξήκαηνο ηνπ <<αφξαηνπ ρεξηνχ>> ; Β Κέξνο: Αζθήζεηο Απαληήζηε κία απφ ηηο δχν αζθήζεηο. (3 κνλάδεο ε θάζε ζσζηή επίιπζε) Άζθεζε 1 Έζησ θαζαξφ κνλνπψιην κε αληίζηξνθε θακπχιε δήηεζεο P=110-5Q. Γίδεηαη φηη ην κέζν θφζηνο AC είλαη ζηαζεξφ θαη ίζν κε 10 (AC=10). Δξσηάηαη; (A) Πε πνηά ηηκή θαη πνζφηεηα ζα ηζνξξνπήζεη ην κνλνπψιην; (B) Ξνηα ζα είλαη ε ειαζηηθφηεηα ηεο θακπχιεο δήηεζεο ζην ζεκείν απηφ; Άζθεζε 2 Έζησ φηη κηα θνηλσλία έρεη ζηαζεξνχο πφξνπο L =100. Ζ θνηλσλία απηή κπνξεί λα θαηαζθεπάζεη δχν πξντφληα, Σ θαη, κε ηηο αθφινπζεο ζπλαξηήζεηο παξαγσγήο Σ= θαη =5L y. L x θαη L y είλαη νη πφξνη πνπ δηαηίζεληαη γηα ηελ παξαγσγή ησλ Σ θαη αληίζηνηρα. Δθφζνλ ε θνηλσλία ρξεζηκνπνηεί φινπο ηνπο πφξνπο ηεο γηα ηελ παξαγσγή ησλ δχν αγαζψλ ηζρχεη L x+ L y= L. Παο δεηείηαη: (A) Λα ππνινγίζεηε ηελ Θακπχιε Ξαξαγσγηθψλ Γπλαηνηήησλ σο θαη (B) Λα ππνινγίζεηε ηνλ Νξηαθφ Ιφγν (Ρερληθνχ) Κεηαζρεκαηηζκνχ. Κπνξείηε λα απνδείμεηε φηη είλαη θζίλσλ; Α Κέξνο: Θεσξία Απαληήζηε 5 απφ ηηο 7 εξσηήζεηο. (1,5 κνλάδα γηα θάζε ζσζηή απάληεζε). 1. Ιαιπύθδ Παναβωβζηώκ Δοκαημηήηωκ a. Ξσο νξίδεηαη ε Ιαιπύθδ Παναβωβζηώκ Δοκαημηήηωκ (ΘΞΓ); b. Ρη ζρήκα ηεο απνδίδεηαη ζπλήζσο; (ζρεδηάζηε έλα πξφρεηξν θαη κηθξφ ζθαξίθεκα). c Κπνξεί κηα ΘΞΓ λα έρεη πνηέ ζεηηθή θιίζε; Αηηηνινγείζηε ηελ απάληεζε ζαο. α. Ξσο νξίδεηαη ν Ονζαηόξ Κόβμξ Λεηαζπδιαηζζιμύ θαη πνηα ε ζρέζε ηνπ κε ηελ ΘΞΓ; e. Πε πνηα νηθνλνκηθή αξρή νθείιεηαη ε ηονηόηδηα (φρη ε θιίζε) ηεο ΘΞΓ; 2. Εθαζηζηόηδηα a. Δμεγείζηε θαη πεξηγξάςαηε ηελ έλλνηα ηνπ κέηξνπ ηεο ειαζηηθφηεηαο γεληθά. b. Δηδηθφηεξα γηα ηελ ειαζηηθφηεηα δήηεζεο αλαθέξαηε θαη νξίζαηε ηα ηξία είδε ηεο ειαζηηθφηεηαο πνπ αθνξνχλ ζηε δήηεζε. c Ξεξηγξάςαηε ηνπο παξαθάησ ηχπνπο αγαζψλ σο πξνο (α) ηνλ ηχπν ηεο ειαζηηθφηεηαο πνπ ηα αθνξά θαη (β) ηα εχξε ησλ αξηζκεηηθψλ ηηκψλ πνπ απηή ιακβάλεη: 9
ί. Ππκπιεξσκαηηθά ii. πνθαηάζηαηα iii.θαηψηεξα iv.αλαγθαία λ.θαλνληθά λί.ξνιπηειείαο vii.giffen. 3. Πρεδηάζηε κηα γξακκηθή θακπχιε δήηεζεο (DD) θαη κία νξηδφληηα θακπχιε νξηαθνχ θφζηνπο (MC). Δμεγείζηε πνχ, ζχκθσλα κε ηε ζεσξία, ζα πξνθχςνπλ ε ηηκή θαη ε πνζφηεηα ηζνξξνπίαο a. ζηνλ ηέιεην αληαγσληζκφ θαη b. ζην θαζαξφ κνλνπψιην. c Γείμαηε ζην δηάγξακκα ηα θέξδε ηνπ θιάδνπ ζηηο δχν κνξθέο αγνξάο. 4. Δμεγείζηε γηαηί ην κνλνπψιην δελ έρεη θακπχιε πξνζθνξάο. 5. Αλαθέξαηε ην ιεγφκελν «ζεψξεκα ηνπ αφξαηνπ ρεξηνχ». Έζησ ηψξα κηα ιίκλε κε πεξηνξηζκέλν αξηζκφ αιηεπκάησλ θαη δεδνκέλν αξηζκφ ςαξάδσλ ρσξίο πεξηνξηζκφ αιηείαο. Δμεγείζηε γηαηί ην ζεψξεκα απηφ δελ έρεη εθαξκνγή ζηελ ηζνξξνπία πνπ ζα πξνθχςεη. 6. Ινζηήνζμ Pareto a. Αλαιχζαηε ην θξηηήξην απνηειεζκαηηθφηεηαο θαηά Pareto. b. Έζησ κηα Ιαιηώθδ Παναβωβζηώκ Δοκαημηήηωκ γηα δχν αγαζά θαη έλα ζεκείν Α θάησ θαη αξηζηεξά απφ ηελ θακπχιε. (Θάληε έλα πξφρεηξν ζθαξίθεκα). ί. Ξνηα ζεκεία είλαη θαηά Pareto ηονίανπα ηνπ Α; ii. Ξνηα απφ απηά είλαη θαηά Pareto άνζζηα; 7. Πην παξαθάησ δηάγξακκα εκθαλίδνληαη νη θακπχιεο θφζηνπο κηαο επηρείξεζεο ζηελ βξαρπρξφληα πεξίνδν. Ππγθεθξηκέλα εκθαλίδνληαη νη θακπχιεο κέζνπ κεηαβιεηνχ θφζηνο (AVC), κέζνπ ζπλνιηθνχ θφζηνπο (ATC) θαη νξηαθνχ θφζηνπο (MC). Ρν ζεκείν Α είλαη εθεί πνπ ε θακπχιε νξηαθνχ θφζηνπο ηέικεζ ηελ θακπχιε ηνπ νξηαθνχ εζφδνπ (MR). Ξεξηγξάςηε ζην δηάγξακκα πνπ ζα ηζνξξνπήζεη ε επηρείξεζε ζηελ βξαρπρξφληα πεξίνδν γηα δηαθνξεηηθά επίπεδα ηηκψλ. 10
Β Κέξνο: Αζθήζεηο Απαληήζηε κία από ηηο δύν αζθήζεηο. (Κέξνο α ηεο θάζε άζθεζεο: 2,5 κνλάδεο. Κέξνο β: 1 κνλάδα. Ξξνυπφζεζε γηα λα βαζκνινγεζείηε κε 10 είλαη λα απαληήζεηε ην β κέξνο). Άζθεζε 1 Έζησ ε αληίζηξνθε θακπχιε δήηεζεο Ο = 61 2Q. Ρν κέζν θφζηνο AC είλαη ζηαζεξφ θαη ίζν κε κνλάδα (AC=l). α. Ξνηα ζα είλαη ε ηηκή θαη ε πνζφηεηα ηζνξξνπίαο θαζψο θαη ηα θέξδε ηνπ θιάδνπ ζηνλ Ρέιεην Αληαγσληζκφ θαη ζην Κνλνπψιην; β. Ξνηα ζα είλαη ε ηηκή θαη ε πνζφηεηα ηζνξξνπίαο θαζψο θαη ηα θέξδε ηνπ θιάδνπ ζην Γπνπψιην Cournot; Άζθεζε 2 α. Γίδνληαη νη εμήο θακπχιεο δήηεζεο, φπνπ Q είλαη ε δεηνχκελε πνζφηεηα θαη Ο ε ηηκή ηνπ αγαζνχ. Q = 200-5 Ο Q = 100-5Ο + 100Ο-' Q = AP a,(α<0,α> 0 ) Q= 100P _1 Q = 10Ο~ 2 Q = 5 P 1/2 πνινγίζηε ηελ ειαζηηθόηεηα δήηεζεο ε ΰ σο πξνο ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ γηα θάζε θακπχιε. Πε πνην ζεκείν ηεο θακπχιεο, δει. γηα πνηα Ο θαη Q, ε ειαζηηθόηεηα είλαη κνλαδηαία (δει., ε ΰ = -1 ); β. οκάενμζζδ Engel. Απνδείμηε φηη ην άζξνηζκα ησλ γηλνκέλσλ ησλ εζζμδδιαηζηώκ ειαζηηθνηήησλ φισλ ησλ αγαζψλ επί ην κεξίδην ζπκκεηνρήο ηνπο ζην εηζφδεκα είλαη ίζν κε ηελ κνλάδα. Κε άιια ιφγηα, αλ έρνπκε n αγαζά θαη ε ηηκή θαη ε πνζφηεηα ηνπ αγαζνχ ί, φπνπ I = 1,2,...,N, είλαη αληίζηνηρα Ο ; θαη Q, θαη ην εηζφδεκα είλαη I, ην κεξίδην ζπκκεηνρήο ηνπ PiQi αγαζνχ ζ ζην εηζφδεκα νξίδεηαη σο s i Αλ ε εηζνδεκαηηθή ειαζηηθφηεηα ηνπ αγαζνχ i είλαη ε E Q n S E Q i,,i πξέπεη λα απνδείμεηε φηη 1 I E Q,I + + 1 Si E Q,I + i S n,i = 1 (Βνήζεηα: Μεθηλήζαηε απφ ηνλ εηζνδεκαηηθφ πεξηνξηζκφ P X Q X +... + P i Q i +...P n Q n = Iθαη παξαγσγίζαηε κεξηθά θάζε φξν σο πξνο ην εηζφδεκα I) Πεκ. Ξαξαηεξείζηε φηη αλ απαληήζεηε ηηο 5 εξσηήζεηο ηεο ζεσξίαο θαη ηα δχν κέξε κίαο άζθεζεο ην ζχλνιν ησλ κνλάδσλ είλαη 11 φρη 10. Αλ φκσο θάπνηα ή θάπνηνο απαληήζεη εληειψο νξζά θαη ηηο 5 εξσηήζεηο ηεο ζεσξίαο θαη ην α κέξνο ηεο άζθεζεο δελ ζα πάξεη 10. Γηα λα γίλεη απηφ ζα πξέπεη λα απαληήζεη ην δεχηεξν κέξνο. 11
Α ΚΔΟΝΠ: ΘΔΩΟΗΑ Απαληήζηε 5 απφ ηηο 7 εξσηήζεηο. (1.5 κνλάδα γηα θάζε ζσζηή απάληεζε). 1. (α) Ρη είλαη ν Ονζαηόξ Κόβμξ Λεηαζπδιαηζζιμύ θαη πνηα ε ζρέζε ηνπ κε ηελ Ιαιπύθδ Παναβωβζηώκ Δοκαημηήηωκ; (β) Κπνξεί κηα ΘΞΓ λα έρεη πνηέ ζεηηθή θιίζε; Αηηηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο. (γ) Ππκθσλείηε κε ηελ πξφηαζε φηη «φια ηα ζεκεία ζε κηα ΘΞΓ είλαη θαηά Pareto άξηζηα»; 2. Γηα ην αγαζφ Σ γλσξίδνπκε (α) φηη ε ειαζηηθφηεηα δήηεζεο σο πξνο ηελ ηηκή ηνπ ίδηνπ αγαζνχ είλαη αξλεηηθή, (β) φηη ε ζηαπξνεηδήο ειαζηηθφηεηα δήηεζεο σο πξνο ην αγαζφ είλαη ζεηηθή θαη (γ) φηη ε εηζνδεκαηηθή ειαζηηθφηεηα δήηεζεο ηνπ αγαζνχ είλαη 0.5. Δξσηάηαη: (α) Κπνξεί ε ειαζηηθφηεηα δήηεζεο σο πξνο ηελ ηηκή ηνπ ίδηνπ ηνπ αγαζνχ λα είλαη ζεηηθή; (β) Ρη είδνπο αγαζά είλαη ηα Σ θαη ; (γ) Ξσο ζα ραξαθηεξίδαηε ην αγαζφ Σ σο πξνο ηελ εηζνδεκαηηθή ηνπο ειαζηηθφηεηα; (δ) Γεληθφηεξα: πψο ηαμηλνκνχκε ηα αγαζά σο πξνο ηελ εηζνδεκαηηθή ηνπο ειαζηηθφηεηα: 3. Πρεδηάζηε κηα γξακκηθή θακπχιε δήηεζεο θαη κία νξηδφληηα θακπχιε νξηαθνχ θφζηνπο. Δμεγείζηε πνχ, ζχκθσλα κε ηε ζεσξία, ζα πξνθχςνπλ ε ηηκή θαη ε πνζφηεηα ηζνξξνπίαο (α) ζηνλ ηέιεην αληαγσληζκφ θαη (β) ζην θαζαξφ κνλνπψιην. 4. Δμεγείζηε γηαηί ην κνλνπψιην δελ έρεη θακπχιε πξνζθνξάο; 5. Ρη ηζρπξίδεηαη ην ιεγφκελν «ζεψξεκα ηνπ αφξαηνπ ρεξηνχ»; Αλαθέξαηε ζε πνηεο πεξηπηψζεηο δελ ηζρχεη. 6. (α) Ρη είλαη ην θξηηήξην απνηειεζκαηηθφηεηαο θαηά Pareto; (β) Πχκθσλα κε ηνλ νξηζκφ πνπ δψζαηε ζπγθξίλεηε ηηο παξαθάησ θαηαλνκέο Α, Β, Γ, Γ. (Πηα θειηά ηνπ πίλαθα αλαθέξνληαη κνλάδεο αγαζνχ γηα ηα αληίζηνηρα άηνκα). Ξνηεο απφ απηέο είλαη θαηά Pareto; Άννα Βαγγζλθσ Γεωργία Α 5 5 5 Β 9 5 5 Γ 1 1 9 Δ 9 9 5 7. (α) Ξνηα είλαη ε ζρέζε κεηαμχ νξηαθνχ θαη κέζνπ κεγέζνπο; (β) Πε πνην ζεκείν ηνπ ην κέζν κέγεζνο ηέκλεηαη κε ην νξηαθφ (αλ ηέκλεηαη); (γ) Αλ ην κέζν κέγεζνο αλέξρεηαη (θαηέξρεηαη) πνπ βξίζθεηαη ην νξηαθφ κέγεζνο; Αηηηνινγείζηε ηηο απαληήζεηο ζαο. Β ΚΔΟΝΠ: ΑΠΘΖΠΔΗΠ Απαληήζηε κία απφ ηηο δχν αζθήζεηο. (Κέξνο α ηεο θάζε άζθεζεο: 2,5 κνλάδεο. Κέξνο β:! κνλάδα. Ξξνυπφζεζε γηα ην 10 είλαη λα απαληεζεί ην β κέξνο). 12
Άζθεζε 1 Έζησ ε αληίζηξνθε θακπχιε δήηεζεο p=61-2q. To κέζν θφζηνο c είλαη ζηαζεξφ θαη ίζν κε κνλάδα. α. Ξνηα ζα είλαη ε ηηκή θαη ε πνζφηεηα ηζνξξνπίαο θαζψο θαη ηα θέξδε ηνπ θιάδνπ ζηνλ Ρέιεην Αληαγσληζκφ θαη ζην Κνλνπψιην β. Ξνηα ζα είλαη ε ηηκή θαη ε πνζφηεηα ηζνξξνπίαο θαζψο θαη ηα θέξδε ηνπ θιάδνπ ζην Γπνπψιην Cournot; Άζθεζε 2 Έζησ ε εμήο ζπλάξηεζε δήηεζεο: Q cp P P P I a x x y z w φπνπ Q x, P x, P y, P z, P w, I είλαη ε δεηνχκελε πνζφηεηα ηνπ αγαζνχ x, ε ηηκή ηνπ αγαζνχ x, νη ηηκέο ησλ αγαζψλ y, z, w θαη ην εηζφδεκα αληίζηνηρα. α. Ξνηα είλαη ε νηθνλνκηθή εξκελεία ησλ παξακέηξσλ α, β, γ, δ θαη δ; β. Ξνηνπο πεξηνξηζκνχο πηζηεχεηε φηη πξέπεη λα βάινπκε ζε απηέο ηηο παξακέηξνπο; (Πεκ. Ξαξαηεξείζηε φηη ην ζχλνιν ησλ κνλάδσλ είλαη 11 θαη φρη 10. απηφ απνηειεί πξηκνδφηεζε γηα φζνπο ιχζνπλ ην δεχηεξν κέξνο θάζε άζθεζεο. Αλ φκσο θάπνηα ή θάπνηνο απαληήζεη νξζά φιεο ηηο εξσηήζεηο ηεο ζεσξίαο θαη ην πξψην κέξνο ηεο άζθεζεο ζα πάξεη 10 κφλν αλ απαληήζεη ζσζηά θαη ην δεχηεξν κέξνο ηεο άζθεζεο) Απαληήζηε ην ππνρξεσηηθφ ζέκα θαη ιχζηε ηελ ππνρξεσηηθή άζθεζε θαη κεηά απαληήζηε έλα απφ ηα δχν άιια ζέκαηα. Θέκα 1 (ππνρξεσηηθό: 4 κνλάδεο). Ν Adam Smith ζην έξγν πθμύημξ ηωκ Εεκώκ (An Inquiry into the Nature and Causes ΟΘ the Wealth Οf Nations, 1 ε έθδνζε 1776) γξάθεη (Book ΗV, Chapter 2) φηη ην θάζε άηνκν «δελ απνζθνπεί λα πξνσζήζεη ην δεκφζην ζπκθέξνλ, νχηε γλσξίδεη ζε πνην βαζκφ ην πξνσζεί.» Αληίζεηα «απνζθνπεί κφλν ζην δηθφ ηνπ ζπκθέξνλ. Ξξάηηνληαο απηφ νδεγείηαη - φπσο θαη ζε πνιιέο άιιεο πεξηπηψζεηο - απφ έλα αφξαην ρέξη λα πξνσζήζεη έλαλ ζθνπφ ν νπνίνο δελ βξηζθφηαλ ζηηο πξνζέζεηο ηνπ. Νχηε είλαη πάληνηε ρεηξφηεξα γηα ηελ θνηλσλία φηη δελ ήηαλ αλάκεζα ζηηο πξνζέζεηο ηνπ. Δπηδηψθνληαο ην δηθφ ηνπ ζπκθέξνλ ζπρλά ππεξεηεί ην ζπκθέξνλ ηεο θνηλσλίαο πην απνηειεζκαηηθά απφ φηαλ ζα είρε πξάγκαηη ηελ πξφζεζε λα ην ππεξεηήζεη.» 1. Δμεγείζηε ην ζεψξεκα ηνπ αφξαηνπ ρεξηνχ. 2. Κε πνηα κνξθή αγνξάο ζπλήζσο ην ζπζρεηίδνπκε θαη πνηεο είλαη νη παξαδνρέο πνπ θάλνπκε γηα ηε κνξθή απηή ηεο αγνξάο; 3. Αλαθέξαηε πεξηπηψζεηο ζηηο νπνίεο δελ ηζρχεη ην ζεψξεκα ηνπ αφξαηνπ ρεξηνχ. Απαληήζηε έλα από ηα δύν ζέκαηα 13
Θέκα 2α (2,5 κνλάδεο). Ρν ζεκείν ηζνξξνπίαο ζηελ κνλνπσιηαθή αγνξά βξίζθεηαη ζην ζεκείν ηεο θακπχιεο δήηεζεο φπνπ ε ειαζηηθφηεηα δήηεζεο σο πξνο ηελ ηηκή ηνπ αγαζνχ είλαη (ζε απφιπηεο ηηκέο) κεγαιχηεξε ηεο κνλάδαο. Δμεγείζηε γηαηί. (πνζέζηε γηα επθνιία φηη έρνπκε ζηαζεξφ θαη ζεηηθφ νξηαθφ θφζηνο). Θέκα 2β (5 κνλάδεο). Ρν κνλνπψιην δελ έρεη θακπχιε πξνζθνξάο. Δμεγείζηε γηαηί. Άζθεζε (ππνρξεσηηθή: 3,5 κνλάδεο). Έζησ φηη έλαο θαηαλαισηήο δαπαλά ην εηζφδεκά ηνπ Η = 100 κεηαμχ δχν αγαζψλ Σ θαη κε ηηκέο Ο ρ = 5 θαη Ο y = 2 αληίζηνηρα. Ζ πνζφηεηα ηνπ Σ πνπ θαηαλαιψλεη είλαη 10 κνλάδεο. Αλ ην εηζφδεκα ηνπ θαηαλαισηή απμεζεί ζε I'= 150 ζα θαηαλαιψζεη 14 κνλάδεο απφ ην αγαζφ Σ. (α) Εεηείηαη λα ππνινγηζζνχλ νη εηζνδεκαηηθέο ειαζηηθφηεηεο ησλ Σ θαη θαη λα ραξαθηεξηζζνχλ ηα αγαζά (θαηψηεξα, θαλνληθά αλαγθαία, θαλνληθά κνλαδηαίαο ειαζηηθφηεηαο ή θαλνληθά πνιπηειείαο). (β) Δξσηάηαη: κπνξεί ηα αγαζά λα είλαη ηνπ ηδίνπ ηχπνπ θαη γηαηί; Απαληήζηε ζε δχν ζέκαηα Θέκα 1 α «Ζ ειαζηηθφηεηα δήηεζεο κπνξεί λα είλαη εμαηξεηηθά ρξήζηκε γηα ηελ εθηίκεζε ησλ θεξδψλ κηαο εκπνξηθήο επηρείξεζεο αιιά δελ έρεη ηελ ίδηα ζεκαζία γηα ηε βηνκεραλία». Πρνιηάζηε. β Ξσο ζπλδέεηαη ε ειαζηηθφηεηα δήηεζεο κε ηα έζνδα; Γψζηε πιήξε απφδεημε. Θέκα 2 α Αλαθεξζείηε δηεμνδηθά ζηηο ζπλζήθεο πνπ πξέπεη λα επηθξαηνχλ γηα ηελ χπαξμε ηέιεηνπ αληαγσληζκνχ. β Ξνηεο νη δηαθνξέο ζηελ αλάιπζε κεξηθήο θαη γεληθήο ηζνξξνπίαο; Ππλδέζηε κε ηελ πξνεγνχκελε ζαο αλάιπζε. Θέκα 3 Νκνηφηεηεο θαη δηαθνξέο αλάκεζα ζηελ αλάιπζε κηα αγνξάο κέζσ κηαο νιηγνπσιηαθήο ζεσξίαο θαη κηαο ζεσξίαο παηγλίσλ. Θέκα 1 α) Γψζηε ην γεληθφ ηχπν ηεο ειαζηηθφηεηαο.ξξνζπαζήζηε λα εμεγήζεηε ηελ ρξεζηκφηεηα ηνπ κέηξνπ. Αλαθέξεηε κνξθέο ή είδε ειαζηηθφηεηαο πνπ γλσξίδεηε θαη ρξεζηκνπνηνχληαη ζηελ νηθνλνκηθή αλάιπζε εμεγψληαο ινγηθά ην πξφζεκν ηνπ κέηξνπ. β) Ξσο ζπλδέεηαη ε ειαζηηθφηεηα κε ηα έζνδα; Γψζηε πιήξε απφδεημε. Θέκα 2 α) Ξξνζδηνξίζηε ηα θέξδε κηαο αληαγσληζηηθήο επηρείξεζεο ζην βξαρπρξφλην θαη καθξνρξφλην επίπεδν, θαζψο θαη ηε ινγηθή κεηάβαζε ηεο αγνξάο απφ ηελ βξαρπρξφληα θαη καθξνρξφληα πεξίνδν. β) Ξνηεο ζπλζήθεο κπνξνχλ λα δηαηαξάμνπλ ηελ ηζνξξνπία ζηελ παξαπάλσ πεξίπησζε θαη πξνο πνηα θαηεχζπλζε; 14
Θέκα 3 Δπηιέμηε κηα ηπραία νιηγνπσιηαθή νξγάλσζε αγνξάο. Ππγθξίλεηε ηηο βαζηθέο πξνυπνζέζεηο απηήο ηεο αγνξάο κε ηελ κνλνπσιηαθή αγνξά θαη θξίλεηε ηηο. Απαληήζηε όθα ηα ζέκαηα ηεο Θεσξίαο θαη ιχζαηε μία από ηις δύο αζθήζεηο. Ξξνζνρή: Αλ ιύζεηε θαη ηηο δύν αζθήζεηο ζα βαζκνινγεζεί απηή κε ηελ πςειόηεξε βαζκνινγία. Α. Κέξνο: Θεσξία (4 Δξσηήζεηο: Λα απαληεζνχλ φιεο) Δξώηεζε 1 (2 κνλάδεο): 1. Ξεξηγξάςηε ην «ζεψξεκα ηνπ αφξαηνπ ρεξηνχ» ηνπ Adam Smith. 2. Έζησ νη εμήο ηξείο πεξηπηψζεηο: a. Κηα ειεχζεξε αγνξά κε ηέιεην αληαγσληζκφ ρσξίο θξαηηθή παξέκβαζε. b. Αιηεία ζε κηα ιίκλε κε πεξηνξηζκέλν αξηζκφ αιηεπκάησλ θαη απεξηφξηζηα δηθαηψκαηα αιηείαο ζηνλ πεξηνξηζκέλν παξφρζην πιεζπζκφ. c Κία νηθνλνκία φπνπ νη βηνκεραλίεο δελ αλαιακβάλνπλ ην θφζηνο ηεο ξχπαλζεο. Πε πνηεο πεξηπηψζεηο ηζρχεη ην ζεψξεκα ηνπ αφξαηνπ ρεξηνχ; Αηηηνινγείζηε ηελ απάληεζε ζαο. Δξώηεζε 2 (2 κνλάδεο): Δμεγείζηε γηαηί δελ πθίζηαηαη θακπχιε πξνζθνξάο ζην κνλνπψιην. Δξώηεζε 3 (1,5 κνλάδεο): Έζησ ην αγαζφ Σ, κία θηάιε λεξφ ηνπ ελφο ιίηξνπ θαη ην αγαζφ, κηα θηάιε λεξφ κηζνχ ιίηξνπ. Ρν άηνκν είλαη αδηάθνξν κεηαμχ κίαο θηάιεο λεξνχ ηνπ ελφο ιίηξνπ θαη δχν θηαιψλ λεξνχ ηνπ κηζνχ ιίηξνπ, αιιά πάληνηε πξνηηκά ην πεξηζζφηεξν λεξφ απφ ην ιηγφηεξν. 1. Πρεδηάζηε ηηο θακπχιεο αδηαθνξίαο ηνπ αηφκνπ απηνχ. Ρη θιίζε έρνπλ; Θεηηθή ή αξλεηηθή. Δμεγείζηε γηαηί. 2. Γψζηε ηνλ νξηζκφ ηνπ νξηαθνχ ιφγνπ ππνθαηάζηαζεο. Δίλαη ζηελ πεξίπησζε απηή θζίλσλ ή φρη; Δμεγείζηε γηαηί. 3. Έζησ φηη ην εηζφδεκα ηνπ αηφκνπ είλαη 100 θαη δαπαλάηαη απνθιεηζηηθά κεηαμχ ησλ δχν αγαζψλ. Ζ ηηκή ηεο θηάιεο ελφο ιίηξνπ είλαη 1 θαη ηεο θηάιεο κηζνχ ιίηξνπ 0,55. Ξνπ ζα ηζνξξνπήζεη ν ζπγθεθξηκέλνο θαηαλαισηήο θαη γηαηί; Δξώηεζε 4 (1,5 κνλάδεο): Έζησ ε θακπχιε παξαγσγηθψλ δπλαηνηήησλ y~\00 2x, φπνπ y θαη π νη πνζφηεηεο δχν αγαζψλ θαη Σ. Πρεδηάζηε ηελ θακπχιε. Έζησ ην ζεκείν Α φπνπ (π Α,y A ) (20,20). Ξεξηγξάςηε ηα ζεκεία ηα νπνία είλαη αλψηεξα (ή θπξίαξρα) θαηά Pareto απφ ην Α. Ξνηα απφ απηά είλαη θαη θαηά Pareto άξηζηα; Β. Κέξνο: Αζθήζεηο (Λα απαληεζεί κία εθ ησλ δχν). 15
Άζθεζε 1 (3 κνλάδεο) Έζησ ε εμήο ζπλάξηεζε δήηεζεο: Q x = ΑΡ α π Pj 3 PJ Pj 1 ε φπνπ Q X,P X,P,Ρ Ζ,Ρ Ι,Θ είλαη ε δεηνχκελε πνζφηεηα ηνπ αγαζνχ π, ε ηηκή ηνπ αγαζνχ π, νη ηηκέο ησλ αγαζψλ λ, γ, w θαη ην εηζφδεκα αληίζηνηρα. [Ρν Α είλαη κία παξάκεηξνο θιίκαθαο πνπ δελ ζα ζαο απαζρνιήζεη ζηνπο ππνινγηζκνχο ζαο]. Γίδεηαη φηη α = -1, 3 0,5, δ = 0,5 θαη ε = 0,75 [Γελ δίδεηαη ην δ]. Παο δεηείηαη: 1. Λα ππνινγίζεηε ηελ ειαζηηθφηεηα δήηεζεο ηνπ αγαζνχ π σο πξνο ηελ ηηκή ηνπ Ρ π. Ρη κπνξείηε λα πείηε γηα ηα ζπλνιηθά έζνδα ησλ επηρεηξήζεσλ ζηελ αγνξά απηή; Απμάλνληαη, κεηψλνληαη ή παξακέλνπλ ζηαζεξά; 2. Λα ππνινγίζεηε ηηο ζηαπξνεηδείο ειαζηηθφηεηεο ηνπ αγαζνχ π σο πξνο ηελ ηηκή ησλ αγαζψλ λ θαη δ. Ρη αγαζά είλαη απηά σο πξνο ην π; Ππκπιεξσκαηηθά ή ππνθαηάζηαηα; 3. Λα ππνινγίζεηε ηελ εηζνδεκαηηθή ειαζηηθφηεηα ηνπ αγαζνχ ρ. Ρη αγαζφ είλαη ην π; Θαηψηεξν ή θαλνληθφ; Αλαγθαίν ή πνιπηειείαο; 4. Κπνξείηε λα ππνινγίζεηε ηελ αξηζκεηηθή ηηκή ηεο ζηαπξνεηδνχο ειαζηηθφηεηαο ηνπ αγαζνχ π σο πξνο ηελ ηηκή ηνπ αγαζνχ λλ; [πφδεημε: Πθεθζείηε φηη αλ απμεζνχλ φιεο νη ηηκέο θαη ην εηζφδεκα θαηά ην ίδην πνζνζηφ ε δεηνχκελε πνζφηεηα δελ ζα κεηαβιεζεί.] Άζθεζε 2 (3 κνλάδεο) Έζησ φηη κηα κνλνπσιηαθή επηρείξεζε έρεη ζπλάξηεζε ζπλνιηθνχ θφζηνπο TC q 3 50q 2 + 1125^ + 1000 θαη κία αληίζηξνθε ζπλάξηεζε δήηεζεο ίζε κε ν 1500-40q Πε πνην ζεκείν ζα ηζνξξνπήζεη (νξηαθή ζπλζήθε); [Γψζηε ηελ ηηκή ηνπ q ηζνξξνπίαο]. Απνδείμηε φηη ζα έρεη θέξδε ζην ζεκείν ηζνξξνπίαο (κέζε ζπλζήθε). [Ζ άζθεζε απηή πξνυπνζέηεη φηη κπνξείηε λα ιχζεηε κηα εμίζσζε ηνπ ηχπνπ απ 2 + α π + 7 = 0 ] Απανηήζηε όλα ηα θέμαηα ηης Θεωρίας και λύζαηε μία από ηις δύο αζκήζεις. Α. Κέξνο: Θεσξία. 1. Διαζηηθόηεηα (α) Γψζηε ηνλ νξηζκφ ηεο ζηαπξνεηδνχο ειαζηηθφηεηαο θαη ηεο εηζνδεκαηηθήο ειαζηηθφηεηαο δήηεζεο. (β) Ξσο δηαθξίλνληαη ηα αγαζά αλάινγα κε ηελ ζηαπξνεηδή ειαζηηθφηεηα ηνπο θαη πσο αλάινγα κε ηελ εηζνδεκαηηθή ειαζηηθφηεηά ηνπο; Ξνην είλαη ην πξφζεκν θαη ε ηηκή ηεο ειαζηηθφηεηαο απηήο γηα θάζε θαηεγνξία; (γ) Έζησ κηα θακπχιε δήηεζεο πνπ πεξηγξάθεηαη απφ ηελ ζρέζε Q = a bp, φπνπ Q είλαη ε δεηνχκελε πνζφηεηα θαη P ε ηηκή ηνπ αγαζνχ. Ξνηα είλαη ε ειαζηηθφηεηα δήηεζεο σο πξνο ηελ ηηκή; Πε πνην ζεκείν ηεο θακπχιεο ε ειαζηηθφηεηα είλαη κεδεληθή θα ζε πνην άπεηξε; 16
(δ) Έζησ έλαο κνλνπσιεηήο πνπ αληηκεησπίδεη ηελ παξαπάλσ θακπχιε δήηεζεο. Πε πνην ζεκείν ηεο κεγηζηνπνηνχληαη ηα ζπλνιηθά έζνδα ηνπ; Ξνηα είλαη ε ειαζηηθφηεηα δήηεζεο ζε απηφ ην ζεκείν; 2. Ξφηε δελ ηζρχεη ην ζεψξεκα ηνπ αφξαηνπ ρεξηνχ ηνπ Αdam Smith; Αλαθέξαηε παξαδείγκαηα. (1,5 κνλάδα) 3. Πε πνηα πεξίπησζε κηα νξζνινγηθή επηρείξεζε εμαθνινπζεί λα παξάγεη έλα πξντφλ γηα ην νπνίν ην κέζν θφζηνο λα είλαη κεγαιχηεξν απφ ηελ ηηκή; Πε πνηα ηηκή ζα ζηακαηήζεη λα ην παξάγεη; (απαληήζηε πεξηγξαθηθά θαη δηαγξακκαηηθά). (1,5 κνλάδα) 4. Νη θακπχιεο αδηαθνξίαο έρνπλ αξλεηηθή θιίζε κφλνλ φηαλ ν νξηαθφο ιφγνο ππνθαηάζηαζεο είλαη θζίλσλ. Πσζηφ ή ιάζνο. Αηηηνινγείζηε ηελ απάληεζή ζαο. (1,5 κνλάδα) 5. Έζησ νη εμήο πηζαλέο θαηαλνκέο ρξεκάησλ ζε ηξία άηνκα Α, Β θαη Γ. α. (100,0,0), β. (0,100,0), γ. (0,0,100), δ. (99,99,99), ε. (50,50,50). Ξνηεο θαηαλνκέο είλαη άξηζηεο θαηά Pareto θαη γηαηί; (1,5 κνλάδεο) Β. Κέξνο: Αζθήζεηο Άζθεζε 1 Έζησ ν εηζνδεκαηηθφο πεξηνξηζκφο I = P x x = P y y, φπνπ Η ην εηζφδεκα θαη p x, p y, x, y νη ηηκέο θαη νη πνζφηεηεο ησλ αγαζψλ X θαη Y αληίζηνηρα. Γίδεηαη φηη I = 50, p x = 5, p y = 10. Ν ζπγθεθξηκέλνο θαηαλαισηήο ηζνξξνπεί ζην ζεκείν x = 6, y = 2. Έζησ ηψξα φηη κεηαβάιιεηαη ε ηηκή ηνπ Σ, ζε p' x ελψ ην εηζφδεκα θαη ε ηηκή ηνπ Y παξακέλνπλ ακεηάβιεηα. Ν θαηαλαισηήο ηψξα επηιέγεη λέεο πνζφηεηεο ησλ αγαζψλ X θαη Y, νη νπνίεο είλαη x'= 4, y' 1. Εεηείηε: (α) λα ππνινγίζεηε ηελ λέα ηηκή ηνπ X, p' x (β) λα ππνινγίζεηε ηελ ζηαπξνεηδή ειαζηηθφηεηα ηνπ Y σο πξνο ηελ ηηκή ηνπ X. (γ) λα πξνζδηνξίζεηε αλ ην αγαζφ Y είλαη ζπκπιεξσκαηηθφ ή ππνθαηάζηαην ηνπ X. Άζθεζε 2 Γίλεηαη ε εμίζσζε δήηεζεο Q = 10 0,1P. Γίλεηαη φηη ηα κέζν θφζηνο είλαη ζηαζεξφ θαη ίζν κε 20. Εεηείηε ε ηηκή θαη ε πνζφηεηα ηζνξξνπίαο (α) ζηνλ ηέιεην αληαγσληζκφ θαη (β) ζην κνλνπψιην. Ξνηα είλαη ηα αληίζηνηρα θέξδε ζηηο δχν πεξηπηψζεηο; Ξαξαζηήζαηε ηα απνηειέζκαηά ζαο θαη δηαγξακκαηηθά. Ππγθξίλαηε ηηο δχν κνξθέο αγνξάο απφ ηελ ζθνπηά ηεο επεκεξίαο ηνπ θαηαλαισηή. 17
Εζζαβωβζηά: βζα ηζξ ενωηήζεζξ ηνίζεωξ δ ακάπηολδ παναηαθώ κα είκαζ όζμ βίκεηαζ πενζμνζζιέκδ. Πνέπεζ κα απακηδεμύκ μζ (6) ενωηήζεζξ. Επζθμβή οπάνπεζ ιόκμ ζηζξ αζηήζεζξ όπμο πενζιέκμοιε κα απακηδεμύκ μζ (2) από ηζξ (3) ενωηήζεζξ. Η ααειμθμβία ζημ πνόπεζνμ ηαζ ζηδκ ενβαζία πμο έβζκε ζημ ζπίηζ δεκ ακαημζκώεδηε βζα κα ιδκ επδνεάζεζ ηδκ απόδμζή ζαξ ζημ ηεθζηό δζαβώκζζια. Θα ακαημζκωεμύκ αύνζμ. Δξσηήζεηο θξίζεσο 1. Γηα πνηνπο ιφγνπο ρξεζηκνπνηνχκε σο κέηξν αλαθνξάο ηε ειαζηηθφηεηα δήηεζεο ελφο αγαζνχ; 2. Ξσο ε ηηκνιφγεζε ελφο αγαζνχ επεξεάδεη ην πιεφλαζκα ηνπ θαηαλαισηή; 3. Γηαηί ε επηβνιή ελφο θφξνπ ζηελ ηηκή πξνζθνξάο νδεγεί ζε ζπλνιηθή απψιεηα επεκεξίαο (θαηαλαισηή θαη παξαγσγνχ) κεγαιχηεξε απφ ηα ζπλνιηθά θνξνινγηθά έζνδα ηνπ θξάηνπο; 4. Ζ επηζηήκε εμεγεί ηε ζπκπεξηθνξά ηνπ θαηαλαισηή κε ην θίλεηξν ηεο κεγηζηνπνίεζεο ηεο αηνκηθήο επεκεξίαο. Ζ ζεψξεζε απηή είλαη ζεηηθή ή θαλνληζηηθή αληηκεηψπηζε ηεο αηνκηθήο ζπκπεξηθνξάο θαη γηαηί; 5. Ρειεθσλία. πεξεζίεο Internet θαη πνιιέο άιιεο ππεξεζίεο ραξαθηεξίδνληαη σο δίθηπα. Δμεγήζηε πσο ε αλάπηπμή ηνπο επεξεάδεη ην Λφκν ησλ θζηλνπζψλ απνδφζεσλ θαη ηελ αληίζηνηρε ζπλάξηεζε δήηεζεο. 6. Ξνηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο αληαγσληζηηθήο αγνξάο δεκηνπξγνχλ θίλεηξα ψζηε λα ηζνξξνπεί ζε δηαθνξεηηθφ ζεκείν απφ ηελ κνλνπσιηαθή θαη πσο; Αζθήζεηο 1. Έλαο θίινο ζαο πξνζθέξεηαη λα ζαο πάεη κε ην απηνθίλεηφ ηνπ ζην αεξνδξφκην πνπ απέρεη 20 ρικ. απφ ην ζπίηη ζαο κε 10 επξψ. Ξσο ζα αμηνινγήζνπκε αλ θεξδίδεη απφ ηελ πξνζθνξά ηνπ; Ρη ζα έπξεπε λα κε ρξεψζεη (Νξηαθφ θφζηνο, κέζν θφζηνο ή ην ηηκνιφγην ηνπ ηαμί). Ξαξνπζηάζηε δηαγξακκαηηθά ην πξφβιεκα θαη ηε ιχζε πνπ ζεσξείηαη σο ζσζηή. 2. Ν κνλνπσιεηήο ηνπ αγαζνχ (Σ) έρεη ζπλάξηεζε θφζηνπο C( q) 24 4q q 2 θαη εμππεξεηεί κηα αγνξά κε ζπλάξηεζε δήηεζεο q=10-1/3p φπνπ (q) θαη (p) ε πνζφηεηα θαη ε ηηκή αληίζηνηρα. Λα πξνζδηνξηζηνχλ νη πνζφηεηεο πνπ κεγηζηνπνηνχληαη ηα έζνδα θαη ηα θέξδε. Ξνηα ζρέζε ζπλδέεη ηα νξηαθά έζνδα θαη ηελ παξάγσγφ ηνπο γηα φιεο ηηο γξακκηθέο ζπλαξηήζεηο δήηεζεο θαη νξηαθψλ εζφδσλ ζην ζεκείν κεγηζηνπνίεζεο ησλ θεξδψλ; 3. Έζησ ε θακπχιε παξαγσγηθψλ δπλαηνηήησλ γηα δχν αγαζά πξνζδηνξίδεηαη απφ ηελ αθφινπζε ζρέζε: 2 2 x y 16 x 0, y 0. Ξξνζδηνξίζηε ηνλ νξηαθφ ιφγν κεηαζρεκαηηζκνχ σο ζπλάξηεζε ησλ δχν αγαζψλ. Ξξνζδηνξίζηε ηηο πνζφηεηεο ησλ δχν αγαζψλ πνπ κεγηζηνπνηνχλ ηα έζνδα εάλ p p 1. x y 18