ΓΕΝΙΚΟ ΠΡΟΞΕΝΕΙΟ THΣ EΛΛΑΔΟΣ ΣΤΟ ΝΤΥΣΣΕΛΝΤΟΡΦ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Ντύσσελντορφ, 2 Ιουνίου 2008 Η αγορά τυροκομικών της Γερμανίας Ι. Βασικά μεγέθη της αγοράς Καταναλωτικές συνήθειες Η κατά κεφαλήν κατανάλωση τυριού στη Γερμανία ανήλθε το 2007 στα 22,7 κιλά, σημειώνοντας αύξηση κατά 1,34% σε σχέση με το 2006. Κατά κεφαλήν κατανάλωση τυριού (σε κιλά) 2006 2007 2006/2007 (%) Ημίσκληρο, ημιμαλακό και μαλακό τυρί 10,9 11,1 1,83 Quark και νωπό τυρί 9,9 9,9 0,00 Τετηγμένος τυρός 1,6 1,7 6,25 Τυρί συνολικά 22,4 22,7 1,34 Πηγή: MIV Κατά κεφαλήν κατανάλωση τυριού (σε kg) 25 20 15 10 5 1,6 1,7 9,9 9,9 10,9 11,1 Τετηγμένος τυρός Quark και νωπό τυρί Ημίσκληρο, ημιμαλακό κ αι μαλακ ό τυρί 0 2006 2007 _ Tηλ. 0049-211-68785015 Fax 0049-211-68785033, E-mail: ecduessel@mfa.gr 1
Η μεγαλύτερη κατανάλωση τυριού παρατηρείται στα Δυτικά και Βορειοδυτικά της χώρας (Niedersachsen, Nordrhein Westfalen, Rheinland Pfalz / Saarland, Schleswig Holstein). Αναλυτικά, ανά ομόσπονδο κράτος της Γερμανίας, η κατανάλωση έχει ως εξής: Ομόσπονδο κράτος Κατανάλωση τυριού Ποσότητα (Kg) (Απόκλιση % σε σχέση με τη μέση ποσότητα για το σύνολο της Γερμανίας (2007)) Schleswig Holstein 7 24,289 Niedersachsen 11 25,197 Hamburg/Bremen -3 22,019 NRW 5 23,835 Hessen 0 22,7 Rheinland Pfalz / Saarland 6 24,062 Baden Württemberg 2 23,154 Bayern -4 21,792 Berlin -15 19,295 Mecklenburg Vorpommern -19 18,387 Brandenburg -9 20,657 Sachsen Anhalt -11 20,203 Thüringen -6 21,338 Sachsen -5 21,565 Μ.Ο. Γερμανίας (kg) 0 22,7 Σε ότι αφορά τις καταναλωτικές συνήθειες των Γερμανών, το 81% αυτών καταναλώνει τυρί τουλάχιστον 1 φορά την εβδομάδα, ενώ ποσοστό 19% αυτών καταναλώνει τυρί σε καθημερινή βάση. Συχνότητα κατανάλωσης τυριού σπ ανιότερα 4% 1 φορά το μήνα 1% μερικές φορές το μήνα 8% 1 φορά την εβδομάδα 11% ποτέ 6% καθημερινά 19% μερικές φορές την εβδομάδα 51% Πηγή: Milch Marketing, Bücker Fachverlag GmbH Tηλ. 0049-211-68785015 Fax 0049-211-68785033, E-mail: ecduessel@mfa.gr 2
Παραγωγή, εισαγωγές και εξαγωγές Η γερμανική παραγωγή τυριού το 2007 ανήλθε σε 2,174 εκ.. τόννους, σημειώνοντας μικρή αύξηση (κατά 1,02%) σε σχέση με το 2006. Το μεγαλύτερο τμήμα της παραγωγής (56%) αφορούσε ημίσκληρο, ημιμαλακό και μαλακό τυρί, ενώ το 35% αφορούσε quark και νωπό τυρί. Παραγωγή τυριού στη Γερμανία (σε 1000 τόννους) 2006 2007 Μεταβολή 2006/2007 (%) Ημίσκληρο, ημιμαλακό και μαλακό τυρί 1185 1218 2,78 Quark και νωπό τυρί 782 773-1,15 Τετηγμένος τυρός 185 183-1,08 Τυρί συνολικά 2152 2174 1,02 Πηγή: MIV Παραγωγή τυριού στη Γερμανία (σε 1000 τόννους) 2500 2000 185 183 1500 782 773 Τετηγμένος τυρός Quark και νωπό τυρί 1000 500 1185 1218 Ημίσκληρο, ημιμαλακό και μαλακό τυρί 0 2006 2007 Παρά τη μικρή αύξηση της παραγωγής, σημειώθηκε ωστόσο πτώση της προσφοράς (παραγωγή + εισαγωγές εξαγωγές), καθώς οι εξαγωγές αυξήθηκαν περισσότερο από ότι οι εισαγωγές. Έτσι, η συνολικά προσφερόμενη ποσότητα στη γερμανική αγορά ανήλθε το 2007 σε 1.823 χιλιάδες τόννους. Προσφορά τυριού (σε 1000 τόννους) 2006 2007 Μεταβολή 2006/2007 (%) Παραγωγή 2152 2174 1,02 Εισαγωγές 519 583 12,38 Εξαγωγές 819 934 14,03 Προσφορά (παραγωγή + εισαγωγές- εξαγωγές) 1.852 1.823-1,55 Πηγή: MIV Tηλ. 0049-211-68785015 Fax 0049-211-68785033, E-mail: ecduessel@mfa.gr 3
Προσφορά τυριού (σε 1000 τόννους) 2500 2152 2174 2000 1.852 1.823 1500 1000 500 519 583 819 934 2006 2007 0 Παραγωγή Εισαγωγές Εξαγωγές Προσφορά (παραγωγή + εισαγωγέςεξαγωγές) Οι εισαγωγές τυριού της Γερμανίας σημείωσαν αύξηση το 2007 κατά 12,38% σε σχέση με το 2006 και ανήλθαν σε 582.725 τόννους. Η σημαντικότερη κατηγορία εισαγόμενου τυριού είναι το ημίσκληρο και ημιμαλακό τυρί. Για την κατηγορία αυτή σημειώθηκε αύξηση κατά 27,89%, οπότε η ποσότητα που εισήχθη έφτασε τους 340.713 τόννους. Εισαγωγές τυριού Γερμανίας (2007) Νωπό τυρί και Quark 14% Τετηγμένος τυρός 3% Μαλακό τυρί 7% Σκληρό τυρί 15% Τυρί τριμμένο ή σε σκόνη 3% Ημίσκληρο και ημιμαλακό τυρί 58% Εισαγωγές τυριού στη Γερμανία 2005 2006 2007 Μεταβολή Tηλ. 0049-211-68785015 Fax 0049-211-68785033, E-mail: ecduessel@mfa.gr 4
(σε τόννους) 2006/2007 (%) Σκληρό τυρί ΕΕ 52901 62100 68041 9,57 Τρίτες 15944 16830 18441 9,57 Συνολικά 68845 78930 86482 9,57 Τυρί τριμμένο ή σε σκόνη ΕΕ 20590 20056 15950-20,47 Τρίτες 9 10 8-20,00 Συνολικά 20599 20066 15958-20,47 Ημίσκληρο και ημιμαλακό τυρί ΕΕ 234087 262752 336854 28,20 Τρίτες 2642 3654 3859 5,61 Συνολικά 236729 266406 340713 27,89 Μαλακό τυρί ΕΕ 57083 61113 41298-32,42 Τρίτες 1033 824 146-82,28 Συνολικά 58116 61937 41444-33,09 Τετηγμένος τυρός ΕΕ 12031 13465 15546 15,45 Τρίτες 426 379 537 41,69 Συνολικά 12457 13844 16083 16,17 Νωπό τυρί και Quark ΕΕ 59186 77114 79556 3,17 Τρίτες 147 212 2489 1074,06 Συνολικά 59333 77326 82045 6,10 Τυρί συνολικά ΕΕ 435878 496600 557245 12,21 Τρίτες 20201 21909 25480 16,30 Συνολικά 456079 518509 582725 12,38 Πηγή: MIV Εισαγωγές τυριού στη Γερμανία (σε τόννους) 400000 350000 300000 250000 200000 150000 100000 50000 0 236729 266406 340713 78930 86482 82045 68845 77326 61937 58116 59333 41444 20599 20066 15958 12457 13844 16083 Σκληρό τυρί Τυρί τριμμένο ή σε σκόνη Ημίσκληρο και ημιμαλακό τυρί Μαλακό τυρί Τετηγμένος τυρός Νωπό τυρί και Quark 2005 2006 2007 Tηλ. 0049-211-68785015 Fax 0049-211-68785033, E-mail: ecduessel@mfa.gr 5
Οι εξαγωγές τυριού της Γερμανίας ανήλθαν το 2007 σε 933.862 τόννους (αύξηση 14,03% σε σχέση με το 2006). Οι δύο βασικότερες κατηγορίες εξαγωγών είναι το ημίσκληρο και ημιμαλακό τυρί (41%) και το νωπό τυρί και quark (31%). Και στις δύο αυτές κατηγορίες σημειώθηκε αξιόλογη αύξηση των εξαγωγών το 2007 (κατά 9,16% και 17,59% αντιστοίχως). Εξαγωγές τυριού της Γερμανίας (σε τόννους) 2006 2007 Μεταβολή 2006/2007 (%) Σκληρό τυρί ΕΕ 103.879 160.688 54,69 Τρίτες 8.222 7.118-13,43 Συνολικά 112.101 167.806 49,69 Τυρί τριμμένο ή σε σκόνη ΕΕ 8.101 9.105 12,39 Τρίτες 292 390 33,56 Συνολικά 8.393 9.495 13,13 Ημίσκληρο και ημιμαλακό ΕΕ 267.917 306.405 14,37 τυρί Τρίτες 84.061 77.823-7,42 Συνολικά 351.978 384.228 9,16 Μαλακό τυρί ΕΕ 30.402 17.311-43,06 Τρίτες 5.833 1.515-74,03 Συνολικά 36.235 18.826-48,04 Τετηγμένος τυρός ΕΕ 59.902 58.821-1,80 Τρίτες 6.456 7.929 22,82 Συνολικά 66.358 66.750 0,59 Νωπό τυρί και Quark ΕΕ 228.466 264.621 15,83 Τρίτες 15.397 22.136 43,77 Συνολικά 243.863 286.757 17,59 Τυρί συνολικά ΕΕ 698.667 816.951 16,93 Τρίτες 120.261 116.911-2,79 Συνολικά 818.928 933.862 14,03 Πηγή: MIV Tηλ. 0049-211-68785015 Fax 0049-211-68785033, E-mail: ecduessel@mfa.gr 6
Εξαγωγές τυριού της Γερμανίας (σε τόννους) 450.000 400.000 350.000 384.228 351.978 300.000 286.757 250.000 200.000 167.806 243.863 2006 2007 150.000 100.000 50.000 0 112.101 8.393 9.495 Σκληρό τυρί Τυρί τριμμένο ή σε σκόνη Ημίσκληρο και ημιμαλακό τυρί 66.358 66.750 36.235 18.826 Μαλακό τυρί Τετηγμένος τυρός Νωπό τυρί και Quark Εξαγωγές τυριού Γερμανίας (2007) Νωπό τυρί και Quark 31% Σκληρό τυρί 18% Τυρί τριμμένο ή σε σκόνη 1% Τετηγμένος τυρός 7% Μαλακό τυρί 2% Ημίσκληρο και ημιμαλακό τυρί 41% Tηλ. 0049-211-68785015 Fax 0049-211-68785033, E-mail: ecduessel@mfa.gr 7
Πωλήσεις Η κατηγορία με το μεγαλύτερο μερίδιο στις πωλήσεις είναι το ημίσκληρο τυρί (ποσοστό 29% των πωλήσεων), ενώ το μαλακό τυρί (κατηγορία στην οποία υπάγεται η φέτα) αποτελεί ποσοστό 19% των πωλήσεων. Ποσοστά πωλούμενης ποσότητας ανά είδος τυριού Λοιπά 3% Τυρί από ξινόγαλο 3% Τετηγμένο 9% Σκληρό τυρί 9% Νωπό 19% Ημίσκληρο 29% Μαλακό 19% Ημιμαλακό 4% Τυρί σε φέτες 5% Προτιμήσεις καταναλωτών % Νωπό 63,8 Τετηγμένο 51,9 Σκληρό και ημίσκληρο 85,8 Μαλακό Camembert 66,7 Brie 43,9 Mozzarella 35,1 Πρόβειο και κατσικίσιο 30,2 Τύπου ροκφόρ 34,5 Πηγή: Milch Marketing, Bücker Fachverlag GmbH Η κατανάλωση τυριού σημείωσε το 2007 μικρή πτώση (κατά 0,99%) σε σχέση με το 2006, ενώ αντιθέτως η αξία των πωλήσεων αυξήθηκε κατά 2,80%, φτάνοντας τα 4.913 εκ, με αποτέλεσμα η μέση δαπάνη να ξεπεράσει τα 6 ανά κιλό. Ζήτηση τυριού 2005 2006 2007 Μεταβολή 2006/2007 (%) Ποσότητα 796 812 804-0,99 (σε 1000 τόννους) Αξία (σε εκ. ) 4670 4779 4913 2,80 Μέση δαπάνη 5,87 5,88 6,11 3,91 (σε / kg) Tηλ. 0049-211-68785015 Fax 0049-211-68785033, E-mail: ecduessel@mfa.gr 8
Κατανάλωση τυριού 815 810 812 4913 4950 4900 4850 805 4779 804 4800 800 795 796 4670 4750 4700 4650 Ποσότητα (σε 1000 τόννους) Αξία (σε εκ. ) 790 4600 4550 785 2005 2006 2007 4500 Ανά κατηγορία τυριού, αύξηση των πωλήσεων σημειώθηκε για το νωπό τυρί καθώς και για τη φέτα και τα τυριά τύπου φέτας, ενώ πτώση σημειώθηκε στις πωλήσεις σκληρού και ημίσκληρου τυριού. Πωλήσεις τυριού (σε 1000 τόννους) 2006 2007 Μεταβολή 2006/2007 (%) Σκληρό και ημίσκληρο 301,9 293,9-2,65 Μαλακό 106 105,8-0,19 Νωπό 105,9 109,5 3,40 Τετηγμένο 88,3 89,9 1,81 Τριμμένο 57,5 57,9 0,70 Μοτσαρέλα 46,5 46,8 0,65 Ημιμαλακό 30,4 30,3-0,33 Φέτα και τύπου φέτας 37,2 37,7 1,34 Από ξινόγαλο 23 22,5-2,17 Τύπου ροκφόρ 13,1 12,2-6,87 Λοιπά 17,1 18 5,26 Σύνολο 826,9 824,5-0,29 Πηγή: AC Nielsen, LZ 4.4.08. Τα στοιχεία αφορούν τις πωλήσεις στο τμήμα self-service μόνο Tηλ. 0049-211-68785015 Fax 0049-211-68785033, E-mail: ecduessel@mfa.gr 9
ΙΙ. Διανομή Η αγορά είναι μοιρασμένη μεταξύ discounter και non-discounter supermarket περίπου ισομερώς (55-45%), με τα discounter να κερδίζουν σταδιακά έδαφος. Ποσοστά πωλούμενης ποσότητας (%) ανά κανάλι διανομής 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 46,9 45,8 45,3 53,1 54,2 54,7 2005 2006 2007 Non-discounter Discounter Πιο αναλυτικά, τα κανάλια διανομής έχουν ως εξής. Ποσοστά πωλούμενης ποσόσητας ανά κανάλι διανομής (%) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 4,7 4,7 4,4 28,9 29,8 30,7 24,2 24,4 24 15,2 14,9 15,1 6 5,8 5,6 21 20,4 20,2 2005 2006 2007 Λοιπά Discounter εκτός του Aldi Aldi Supermarket Υπεραγορές Μεγάλες υπεραγορές Tηλ. 0049-211-68785015 Fax 0049-211-68785033, E-mail: ecduessel@mfa.gr 10
Τα συσκευασμένα από τον παραγωγό τυριά έχουν επικρατήσει πλήρως στην αγορά, ξεπερνώντας το 2007 το 85% των πωλήσεων, και αυξάνοντας το ποσοστό τους ετησίως κατά 1 ποσοστιαία μονάδα. Τρόπος διάθεσης (%ποσότητας) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 83,7 84,7 85,6 8 7,2 6,6 8,3 8,1 7,8 2005 2006 2007 Συσκευασμένο από τον παραγωγό Συσκευσμένο από το κατάστημα Χύμα προϊόν Εξέλιξη τιμών λιανικής Οι τιμές της φέτας κυμαίνονται κατά την τελευταία τριετία στα ίδια επίπεδα με τις τιμές της μοτσαρέλα, ενώ είναι χαμηλότερες από αυτές του μαλακού τυριού (τύπου ροκφόρ, καμεμπέρ κτλ), επώνυμου ή ιδιωτικής ετικέτας. Εξέλιξη τιμών λιανικής στα discounter 2005-2007 ( /kg) 9 8 7 6 5 Φέτα Mozarella Μαλακό τυρί, επώνυμα προϊόντα στο τμήμα self-service Μαλακό τυρί, ιδιωτικές ετικέτες στο τμήμα self-service 4 3 2005 Q1 2005 Q2 2005 Q3 2005 Q4 2006 Q1 2006 Q2 2006 Q3 2006 Q4 2007 Q1 2007 Q2 2007 Q3 2007 Q4 Tηλ. 0049-211-68785015 Fax 0049-211-68785033, E-mail: ecduessel@mfa.gr 11
Εξέλιξη τιμών λιανικής στα non-discounter 2005-2007 ( /kg) 9 8 7 6 5 Φέτα Mozarella Μαλακό τυρί, επώνυμα προϊόντα στο τμήμα self-service Μαλακό τυρί, ιδιωτικές ετικέτες στο τμήμα self-service 4 3 2005 Q1 2005 Q2 2005 Q3 2005 Q4 2006 Q1 2006 Q2 2006 Q3 2006 Q4 2007 Q1 2007 Q2 2007 Q3 2007 Q4 Εξέλιξη λιανικής τιμής φέτας 2005-2007 (ευρώ/κιλό) Discounter Non-discounter 6,5 6,4 6 5,5 5 5,2 5,1 5,05 5,00 5,30 5,55 5,4 5,7 5,75 5,95 5,85 4,5 4 3,5 3,5 3,7 3,75 3,65 3,75 4 4,15 3,65 3,75 3,95 4,05 4,25 3 2005 Q1 2005 Q2 2005 Q3 2005 Q4 2006 Q1 2006 Q2 2006 Q3 2006 Q4 2007 Q1 2007 Q2 2007 Q3 2007 Q4 Εξέλιξη λιανικής τιμής φέτας 2005-2007 (ευρώ/κιλό) 7,00 6,00 5,00 4,00 3,00 3,65 5,09 3,89 5,49 4,00 5,99 Discounter Non-discounter 2,00 1,00 0,00 2005 2006 2007 Οι διακυμάνσεις της τιμής της φέτας είναι παράλληλες σε discounter non discounter, και υπάρχει μια διαφορά στην τιμή της πωλούμενης φέτας στα δύο αυτά κανάλια της τάξης του 30%. Tηλ. 0049-211-68785015 Fax 0049-211-68785033, E-mail: ecduessel@mfa.gr 12
Είναι αξιοσημείωτο ότι αυτό δεν συμβαίνει με άλλα ήδη τυριού, για τα οποία τα discounter μπορεί να είναι ακριβότερα. Τα τυροκομικά αποτελούν την πρώτη κατηγορία τροφίμων στις ιδιωτικές ετικέτες: το ποσοστό των τυριών ιδιωτικής ετικέτας στον κύκλο εργασιών ήταν 55,9% το 2006 και ανέβηκε στο 57,6% το 2007 (πηγή: LZ 25.4.08). Για τη «φέτα», σε όρους ποσότητας το ποσοστό της ιδιωτικής ετικέτας ανέβηκε από το 69,4% (2005) στο 70,8% (2006), ενώ σε όρους αξίας, ανέβηκε από το 57,7 στο 57,8%. ΙΙΙ. Διαφήμιση Οι δαπάνες για διαφήμιση γαλακτοκομικών προϊόντων είναι οι δεύτερες υψηλότερες στη γερμανική αγορά για τη διαφήμιση τροφίμων (υστερώντας μόνο των δαπανών για τη διαφήμιση ζαχαρωδών). Ωστόσο, το μεγαλύτερο τμήμα των δαπανών αυτών αφορά λευκά γαλακτοκομικά. Δαπάνες για διαφήμιση γαλακτοκομικών προϊόντων (σε εκ. ) 500 450 400 350 300 81,92 87,41 107,776 95,4 Τυροκομικά 250 200 150 100 50 100,7 78,3 169,2 172,1 79,6 199,8 274,254 325,658 335,704 333,3 Λευκά γαλακτοκομικά (Γάλα, γιαούρτι κτλ) 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Πηγή:AC Nielsen, Milch marketing Οι δαπάνες για τη διαφήμιση τυροκομικών προϊόντων αναλύονται ανά μέσο ως εξής Tηλ. 0049-211-68785015 Fax 0049-211-68785033, E-mail: ecduessel@mfa.gr 13
Δαπάνες για διαφήμιση τυροκομικών (σε 1000 ) 100% 80% 60% 40% 20% Κλαδικός τύπος Αφίσες Εφημερίδες Περιοδικά Ραδιόφωνο TV 0% 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 IV. Τάσεις της αγοράς Τα βιολογικά προϊόντα στην αγορά των τυροκομικών αποτελούν ακόμα ένα πολύ μικρό τμήμα αυτής: εκτιμάται ότι το μερίδιο των βιολογικών τυροκομικών ανέρχεται μόλις στο 2.5%, ωστόσο οι ρυθμοί αύξησης υπολογίζεται ότι είναι αξιόλογοι (18,7% για το 2007). Παρά το γεγονός ότι το εύρος των προσφερόμενων τυροκομικών στη γερμανική αγορά είναι ήδη μεγάλο, εκτιμάται ότι η ζήτηση για εθνικά/περιφερειακά και εποχικά προϊόντα θα αυξηθεί. Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι το τμήμα της αγοράς που αφορά τυρί σε φέτες έχει σημειώσει αύξηση κατά 79% από το 2000 και μετά. Το γεγονός αυτό εντάσσεται στην ευρύτερη τάση που παρατηρείται στην αγορά των τροφίμων για καινοτομίες στη συσκευασία των προϊόντων, οι οποίες διευκολύνουν την κατανάλωση και φύλαξή τους. Στο πλαίσιο αυτής της τάσης εντάσσονται και τα προϊόντα «φέτας» σε κύβους (π.χ. http://www.patros.de/brands/patros/patros_geniesserwuerfel.html) Αντιγόνη Μαριόλη Γραμματέας ΟΕΥ Γ Tηλ. 0049-211-68785015 Fax 0049-211-68785033, E-mail: ecduessel@mfa.gr 14