ΑΘ. ΧΑΡΙΣΩΝΙΔΗ : ΑΡΧΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΙΙ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 Ο : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕ ΔΙΑΚΤΜΑΝΕΙ ΠΛΗΘΩΡΙΜΟ - ΑΝΕΡΓΙΑ 9.1. ΕΡΩΣΗΕΙ ΩΣΟΤ ΛΑΘΟΤ Για ηιρ παπακάηυ πποηάζειρ, να γπάτεηε ζηην κόλλα ζαρ ηον απιθμό ηηρ καθεμιάρ και δίπλα ζηον κάθε απιθμό ηη λέξη Σωστό, αν η ππόηαζη είναι ζυζηή, ή Λάθος, αν η ππόηαζη είναι λανθαζμένη. 1. Σα ζηάδηα απφ ηα νπνία πεξλάεη ε νηθνλνκία ζηε δηάξθεηα ελφο θχθινπ, ιέγνληαη θάζεηο ηνπ νηθνλνκηθνχ θχθινπ. 2. Σα ζηάδηα απφ ηα νπνία πεξλάεη ε νηθνλνκία ζηε δηάξθεηα ελφο θχθινπ δελ έρνπλ πνηέ θνηλά ραξαθηεξηζηηθά. 3. ηε δηάξθεηα ελφο θχθινπ, δηαθξίλνπκε ηξεηο θχξηεο θάζεηο. 4. Καηά ηε θάζε ηεο άλζεζεο παξαηεξνχκε αχμεζε ηεο παξαγσγήο, ηνπ εηζνδήκαηνο θαη ηεο απαζρφιεζεο. 5. Οη νηθνλνκηθνί θχθινη νθείινληαη πάληα ζε εμσηεξηθνχο νηθνλνκηθνχο παξάγνληεο. 6. Η θάζε ηεο θξίζεο παξνπζηάδεηαη θαζψο ε νηθνλνκά πιεζηάδεη ζην επίπεδν ηεο πιήξνπο απαζρφιεζεο. 7. ηε θάζε ηεο χθεζεο έρνπκε αχμεζε ηεο αλεξγίαο θαη ησλ επελδχζεσλ. 8. Οη νηθνλνκηθνί θχθινη έρνπλ πάληα ζηαζεξή ρξνληθή δηάξθεηα. 9. Η γεληθή αχμεζε ηνπ επηπέδνπ ησλ ηηκψλ ησλ πξντφλησλ θαη ησλ ππεξεζηψλ νλνκάδεηαη πιεζσξηζκφο. 10. Ο πιεζσξηζκφο δελ έρεη νπζηαζηηθέο επηπηψζεηο ζηελ νηθνλνκηθή δσή. 11. Ο πιεζσξηζκφο έρεη νπζηαζηηθέο επηπηψζεηο κφλν ζηηο απνηακηεχζεηο ησλ πνιηηψλ. 12. Ο πιεζσξηζκφο νθείιεηαη πάληα ζηελ ππεξβάιινπζα δήηεζε, θαζψο ε νηθνλνκία πιεζηάδεη ζην επίπεδν ηεο πιήξνπο απαζρφιεζεο. 13. Η αλεξγία δελ απνηειεί βαζηθφ πξφβιεκα γηα ηελ νηθνλνκία, απαζρνιεί κφλν ηνπο αλέξγνπο. 14. Εξγαηηθφ δπλακηθφ κηαο ρψξαο είλαη ην ζχλνιν ησλ απαζρνινχκελσλ εξγαηψλ. 15. Η αλεξγία ηξηβήο ιέγεηαη θαη δηαξζξσηηθή αλεξγία. 16. Δελ είλαη δπλαηφλ λα ππάξρεη αλεξγία φηαλ ππάξρνπλ θελέο ζέζεηο εξγαζίαο ζε θάπνηνπο ηνκείο ηεο νηθνλνκίαο.
ΑΘ. ΧΑΡΙΣΩΝΙΔΗ : ΑΡΧΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΙΙ 2 17. Η επνρηαθή αλεξγία νθείιεηαη θπξίσο ζηηο θαηξηθέο ζπλζήθεο πνπ επηθξαηνχλ ζε έλα ηφπν. 18. Η αλεξγία επηβαξχλεη ηνλ θξαηηθφ πξνυπνινγηζκφ 19. Η αλεξγία έρεη νηθνλνκηθέο ζπλέπεηεο αιιά δε δεκηνπξγεί θνηλσληθά πξνβιήκαηα. 20. Σν θξάηνο δελ κπνξεί λα θάλεη ηίπνηα γηα ηε κείσζε ηνπ πνζνζηνχ ηεο επνρηαθήο αλεξγίαο. 21. Σν θξάηνο παξεκβαίλεη γηα ηε κείσζε ηνπ πνζνζηνχ αλεξγίαο πνπ νθείιεηαη ζε α- λεπαξθή δήηεζε. 22. Σν πνζνζηφ ηεο αλεξγίαο είλαη ν ιφγνο ηνπ αξηζκνχ ησλ αλέξγσλ πξνο ην εξγαηηθφ δπλακηθφ, πνιιαπιαζηαζκέλν επί 100. 23. Η ζρέζε ηνπ νλνκαζηηθνχ θαη ηνπ πξαγκαηηθνχ εηζνδήκαηνο είλαη : Ολνκαζηηθφ εηζφδεκα = Πξαγκαηηθφ εηζφδεκα X 100 Επίπεδν ηηκψλ 24. Αλ νη άλεξγνη ζε κηα ρψξα είλαη ιίγνη ζε ζρέζε κε ην εξγαηηθφ δπλακηθφ, δελ κπνξνχκε λα κηιάκε γηα πξαγκαηηθή αλεξγία.
ΑΘ. ΧΑΡΙΣΩΝΙΔΗ : ΑΡΧΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΙΙ 3 9.2. ΕΡΩΣΗΕΙ ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΕΠΙΛΟΓΗ Για ηιρ παπακάηυ πποηάζειρ, να γπάτεηε ζηην κόλλα ζαρ ηον απιθμό ηηρ ππόηαζηρ και δίπλα ζηον κάθε απιθμό ηο γράμμα πος ανηιζηοισεί ζηη ζυζηή απάνηηζη. 1. Η θάζε ηεο χθεζεο ραξαθηεξίδεηαη απφ : α) έιιεηςε επελδχζεσλ, β) αλεπαξθή δήηεζε αγαζψλ, γ) πιενλάδνπζα παξαγσγηθή δπλακηθφηεηα, δ) φια ηα παξαπάλσ, ε) ηίπνηα απφ ηα παξαπάλσ. 2. Η θάζε ηεο αλφδνπ ραξαθηεξίδεηαη απφ : α) αχμεζε ηεο παξαγσγήο θαη ηεο απαζρφιεζεο, β) αχμεζε ησλ ηηκψλ, γ) κείσζε ησλ επελδχζεσλ, δ) φια ηα παξαπάλσ, ε) ηίπνηα απφ ηα παξαπάλσ. 3. Μηα νηθνλνκία ραξαθηεξίδεηαη απφ έιιεηςε ζε νξηζκέλεο θαηεγνξίεο εμεηδηθεπκέλεο εξγαζίαο θαη ππάξρεη κηα ηάζε γηα άλνδν ησλ ηηκψλ. Η νηθνλνκία απηή βξίζθεηαη ζε θάζε : α) χθεζεο, β) αλφδνπ, γ) θξίζεο, δ) θαζφδνπ. 4. Ο πιεζσξηζκφο πιήηηεη : α) ηα ζηαζεξά ρξεκαηηθά εηζνδήκαηα, β) ηνπο κηθξνχο απνηακηεπηέο, γ) φια ηα παξαπάλσ, δ) θαλέλα απφ ηα παξαπάλσ. 5. Ο πιεζσξηζκφο θφζηνπο νθείιεηαη ζχκθσλα κε ηελ αληίζηνηρε ζεσξία : α) ζην ξφιν ησλ εξγαηηθψλ ζσκαηείσλ, β) ζηε δχλακε ησλ κνλνπσιίσλ θαη ησλ νιηγνπσιίσλ, γ) θαη ζηα δχν παξαπάλσ αζξνηζηηθά, δ) ζε θαλέλα απφ ηα παξαπάλσ. 6. ε κηα νηθνλνκία ππάξρνπλ θελέο ζέζεηο εξγαζίαο, φκσο εξγάηεο κεηάιινπ δελ κπνξνχλ λα βξνπλ εξγαζία. Απηφ νθείιεηαη : α) ζε επνρηαθή αλεξγία, β) ζε αλεξγία ηξηβήο, γ) ζε δηαξζξσηηθή αλεξγία, δ) ζην α ή / θαη ζην γ, ε) ζην β ή / θαη ζην γ.
ΑΘ. ΧΑΡΙΣΩΝΙΔΗ : ΑΡΧΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΙΙ 4 9.3. ΕΡΩΣΗΕΙ ΘΕΩΡΙΑ 1. Να δηαηππψζεηε ηνλ νξηζκφ ησλ νηθνλνκηθψλ θχθισλ θαη λα αλαθέξεηε ηηο θάζεηο ηνπο κε ηε ρξήζε δηαγξάκκαηνο. Πνηα είλαη ηα αίηηα ησλ νηθνλνκηθψλ θχθισλ; 2. Να αλαιχζεηε ηηο θάζεηο ηεο χθεζεο θαη ηεο θξίζεο ελφο νηθνλνκηθνχ θχθινπ. 3. Να αλαιχζεηε ηε θάζε ηεο αλφδνπ θαη ηε θάζε ηεο θαζφδνπ ζε έλα νηθνλνκηθφ θχθιν. 4. Να πεξηγξάςεηε θαη λα εμεγήζεηε ηελ πνξεία ησλ ηηκψλ θαη ηεο απαζρφιεζεο θαηά ηε δηάξθεηα ελφο νηθνλνκηθνχ θχθινπ. 5. Πνηεο είλαη νη δηαθνξέο ησλ θάζεσλ ηεο αλφδνπ θαη ηεο θαζφδνπ; 6. Ση είλαη πιεζσξηζκφο θαη πνηεο είλαη νη ζπλέπεηεο ηνπ ζηα ζηαζεξά ρξεκαηηθά εηζνδήκαηα θαη ηνπο απνηακηεπηέο; 7. Να αλαθέξεηε θαη λα αλαιχζεηε ηα αίηηα ηνπ πιεζσξηζκνχ. 8. Να εμεγήζεηε ηε δηαθνξά αλάκεζα ζηνλ πιεζσξηζκφ δήηεζεο θαη ζηνλ πιεζσξηζκφ θφζηνπο. 1. Να αλαιχζεηε ηελ έλλνηα ηνπ πιεζσξηζκνχ δήηεζεο θαη ηνπ ζηαζηκνπιεζσξηζκνχ. 2. Να αλαιχζεηε ηελ έλλνηα ηνπ πιεζσξηζκνχ θφζηνπο. 11. Ση νλνκάδνπκε αλεξγία θαη πνηεο είλαη νη θαηεγνξίεο ζηηο νπνίεο δηαθξίλεηαη ν πιεζπζκφο ζε ζρέζε κε ην πξφβιεκα ηεο αλεξγίαο; 12. Πνηα είλαη ηα είδε αλεξγίαο (νλνκαζηηθά), πνηεο είλαη νη ζπλέπεηέο ηεο αλεξγίαο θαη πνηα ηα κέηξα θαηαπνιέκεζήο ηεο; 13. Πνπ νθείιεηαη ε αλεξγία αλεπαξθνχο δήηεζεο θαη ε δηαξζξσηηθή αλεξγία θαη πνηα είλαη ηα κέηξα θαηαπνιέκεζήο ηνπο; 14. Ση είλαη ε επνρηαθή αλεξγία θαη ηη ε αλεξγία ηξηβήο; 15. Πνηα είλαη ε δηαθνξά αλάκεζα ζηελ επνρηαθή αλεξγία θαη ηελ αλεξγία ηξηβήο; 16. Ση είλαη ε δηαξζξσηηθή αλεξγία θαη πνηα είλαη ηα κέηξα θαηαπνιέκεζήο ηεο; 17. Ση κέηξα παίξλνπλ νη θπβεξλήζεηο γηα λα θαηαπνιεκήζνπλ ηελ αλεξγία;
ΑΘ. ΧΑΡΙΣΩΝΙΔΗ : ΑΡΧΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΙΙ 5 9.4. ΑΚΗΕΙ 1. Απφ ηνλ παξαθάησ πίλαθα, βξείηε ην ξπζκφ πιεζσξηζκνχ ησλ αληηζηνίρσλ εηψλ: ΕΣΟ Δ.Σ. 2006 122 2007 130 2008 135 2009 137 2. Να ζπκπιεξψζεηε ηα θελά ηνπ παξαθάησ πίλαθα : ΕΣΟ Δ.Σ. ΠΛΗΘΩΡΙΜΟ 2008 100 2009 110 2010 3% 2011 2% 3. Σν εηήζην εηζφδεκα ηνπ θπξίνπ Α ήηαλ 21.000 γηα ην έηνο 2009 θαη 22.575 γηα ην έηνο 2010. Αλ ν πιεζσξηζκφο ην 2010 ήηαλ 5%, ν Α θέξδηζε ή έραζε ζε αγνξαζηηθή δχλακε ην έηνο 2010 ζε ζρέζε κε ην έηνο 2009; Πνηα είλαη ε πξαγκαηηθή πνζνζηηαία αχμεζε ή κείσζε ηνπ εηζνδήκαηνο ηνπ Α ην έηνο 2010;