Σο Γενικό Πλαίςιο Χωροταξικοφ χεδιαςμοφ και Αειφόρου Ανάπτυξθσ ωσ μζςο άςκθςθσ ςτρατθγικοφ ςχεδιαςμοφ ςε εκνικό επίπεδο. Για τθν πραγματοποίθςθ των ςτόχων και των επιδιϊξεων του ςτρατθγικοφ χωροταξικοφ ςχεδιαςμοφ, προβλζφκθκαν, με το νόμο 2742/1999, ο οποίοσ ακολουκεί τθ δομι, αλλά και τισ επιλογζσ του γαλλικοφ χωροταξικοφ νόμου του 1995, τρία διαφορετικά μεταξφ τουσ είδθ χωροταξικϊν ςχεδίων, με τα οποία αντικαταςτάκθκαν τα καταργοφμενα εκνικά, περιφερειακά και ειδικά χωροταξικά ςχζδια που προζβλεπε ο νόμοσ 360/1976. Πρόκειται για ζνα γενικό χωροταξικό ςχζδιο εκνικισ κλίμακασ που ονομάηεται Γενικό Πλαίςιο Χωροταξικοφ Σχεδιαςμοφ και Αειφόρου Ανάπτυξησ (ΓΠΧΣΑΑ), για τα περιφερειακά χωροταξικά ςχζδια για κάκε Περιφζρεια τθσ χϊρασ, τα οποία ονομάηονται Περιφερειακά Πλαίςια Χωροταξικοφ Σχεδιαςμοφ και Αειφόρου Ανάπτυξησ (ΠΠΧΣΑΑ) και για τα ειδικά χωροταξικά ςχζδια εκνικισ εμβζλειασ για οριςμζνουσ τομείσ, δραςτθριότθτεσ ηϊνεσ ι περιοχζσ, τα οποία χαρακτθρίηονται ςτον νόμο ωσ Ειδικά Πλαίςια Χωροταξικοφ Σχεδιαςμοφ και Αειφόρου Ανάπτυξησ (ΕΠΧΣΑΑ).
Με το Γενικό Πλαίςιο Χωροταξικοφ χεδιαςμοφ και επιδιϊκεται ςε εκνικό επίπεδο θ καλφτερθ δυνατι ιςορροπία μεταξφ των τριϊν βαςικϊν ςτόχων που αποτελοφν τθν κεντρικι φιλοςοφία του χωροταξικοφ ςχεδιαςμοφ, ςφμφωνα με το νόμο 2742/1999, δθλαδι τθν ανάπτυξθ, τθν ιςορροπία και τθν προςταςία. Η ςυνδυαςμζνθ επίτευξθ των ςτόχων αυτϊν ςυντελεί ςτθν προϊκθςθ τθσ αποτελεςματικισ, ιςόρροπθσ και αρμονικισ ανάπτυξθσ και οργάνωςθσ του εκνικοφ χϊρου. Οι προαναφερόμενοι ςτόχοι μποροφν, ςχθματικά, να εξειδικευκοφν ςε τζςςερα πεδία δράςθσ, τα οποία αντικατοπτρίηουν και τισ μεγάλεσ προτεραιότθτεσ και προκλιςεισ που ο εκνικόσ χωροταξικόσ ςχεδιαςμόσ καλείται να αντιμετωπίςει.
Πρώτον, τθ μείωςθ των επιμζρουσ χωρικϊν ανιςοτιτων, κακϊσ και τθ βελτίωςθ τθσ πρόςβαςθσ ςτισ τεχνικζσ, διοικθτικζσ και κοινωνικζσ υποδομζσ και ςτθ γνϊςθ ςτο ςφνολο του εκνικοφ χϊρου. Δεφτερον, τθ διοικθτικι αναδιάρκρωςθ του εκνικοφ χϊρου και ιδιαίτερα τθν παροχι κατευκφνςεων για τθ δθμιουργία βιϊςιμων διοικθτικϊν και αναπτυξιακϊν ενοτιτων ςε δια - περιφερειακό επίπεδο. Τρίτον, τθν ιςόρροπθ και βιϊςιμθ διάρκρωςθ του ςυςτιματοσ αςτικϊν κζντρων τθσ χϊρασ και τθσ ενδοχϊρασ τουσ και τθ διατιρθςθ και τθν ενίςχυςθ τθσ πολυμορφίασ τθσ ελλθνικισ υπαίκρου. Τζταρτον, τθν προςταςία, τθ διατιρθςθ και τθ ςυνετι διαχείριςθ των φυςικϊν πόρων και τθσ πολιτιςτικισ κλθρονομιάσ, που αποτελοφν, αφενόσ κοινι εκνικι κλθρονομιά και αφετζρου μοναδικό οικονομικό αγακό και εκνικό ςυγκριτικό πλεονζκτθμα. Επομζνωσ, το ΓΠΧΑΑ κα πρζπει, ςφμφωνα με τα προθγοφμενα, να εκλαμβάνεται ωσ βάςθ αναφοράσ για το ςυντονιςμό και τθν εναρμόνιςθ των επί μζρουσ πολιτικϊν, προγραμμάτων και επενδυτικϊν ςχεδίων του Κράτουσ και των ΟΣΑ πρϊτου και δεφτερου βακμοφ που ζχουν ςθμαντικζσ επιπτϊςεισ ςτθ ςυνοχι και ςτθν ανάπτυξθ του εκνικοφ χϊρου.
Ειδικότερα, ωσ ςκοπόσ του ΓΠΧΑΑ αναφζρεται: ο προςδιοριςμόσ ςτρατθγικϊν κατευκφνςεων για τθν ολοκλθρωμζνθ χωρικι ανάπτυξθ και αειφόρο οργάνωςθ του εκνικοφ χϊρου για τα επόμενα 15 χρόνια λαμβάνοντασ υπόψθ: θ ανάγκθ προϊκθςθσ τθσ αειφόρου και ιςόρροπθσ και ςφαιρικά ανταγωνιςτικισ ανάπτυξθσ, κατοχφρωςθσ τθσ παραγωγικισ και κοινωνικισ ςυνοχισ, διαςφάλιςθσ τθσ προςταςίασ του περιβάλλοντοσ και τθσ πολιτιςτικισ κλθρονομιάσ ςτο ςφνολο του εκνικοφ χϊρου και τισ επιμζρουσ ενότθτεσ του, ενίςχυςθσ τθσ κζςθσ τθσ χϊρασ ςτο διεκνζσ και ευρωπαϊκό πλαίςιο.
υγκεκριμζνα, με το Γενικό Πλαίςιο Χωροταξικοφ χεδιαςμοφ και Αειφόρου Ανάπτυξθσ (ΓΠΧΑΑ) κακορίηονται οι βαςικζσ κατευκφνςεισ για: τθ χωρικι οργάνωςθ των κφριων εκνικϊν πόλων και αξόνων ανάπτυξθσ, κακϊσ και των διεκνϊν και διαπεριφερειακϊν ειςόδων - πυλϊν και ςυνδζςεων τθσ χϊρασ τθ χωρικι διάρκρωςθ των ςτρατθγικισ ςθμαςίασ δικτφων υποδομϊν και μεταφορϊν τθ χωρικι διάρκρωςθ, εξειδίκευςθ και ςυμπλθρωματικότθτα των παραγωγικϊν τομζων το ρόλο των μθτροπολιτικϊν και λοιπϊν ςθμαντικϊν αςτικϊν κζντρων και τθ ςχζςθ με τθν ενδοχϊρα τουσ τθ διατιρθςθ και τθν ανάδειξθ τθσ ποικιλομορφίασ τθσ υπαίκρου, τθ ςυνετι διαχείριςθ των φυςικϊν πόρων, κακϊσ και τθ διατιρθςθ, ανάδειξθ και προςταςία τθσ εκνικισ φυςικισ και πολιτιςτικισ κλθρονομιάσ τθ γεωγραφικι αναςυγκρότθςθ τθσ χϊρασ με ςκοπό τθ δθμιουργία βιϊςιμων διοικθτικϊν και αναπτυξιακϊν ενοτιτων ςε διαπεριφερειακό επίπεδο.
Tο περιεχόμενο του ΓΠΧΑΑ μπορεί να διακρικεί ςε δφο μζρθ. το πρϊτο μζροσ, περιλαμβάνονται τα βαςικά χαρακτθριςτικά και περιγράφονται οι τάςεισ αναδιάρκρωςθσ του εκνικοφ χϊρου, ενϊ ςτο δεφτερο κακορίηονται οι ςτρατθγικζσ επιλογζσ και οι προτεραιότθτεσ τθσ εκνικισ χωροταξικισ πολιτικισ. Οι ςτρατθγικζσ επιλογζσ και οι προτεραιότθτεσ τθσ εκνικισ χωροταξικισ πολιτικισ που περιλαμβάνονται ςτο Γενικό Πλαίςιο Χωροταξικοφ χεδιαςμοφ και Αειφόρου Ανάπτυξθσ (ΓΠΧΑΑ), διατυπϊνονται ςε αντιςτοιχία με τθν ανάλυςθ των ςτοιχείων που αφοροφν τα βαςικά χαρακτθριςτικά και περιγράφουν τισ τάςεισ αναδιάρκρωςθσ του εκνικοφ χϊρου, τισ κατευκφνςεισ του ΣΑΚΧ και τον νόμο 2742/1999. Κατ' αρχάσ, ςε ςχζςθ με το ΣΑΚΧ οι βαςικζσ κατευκφνςεισ του χωροταξικοφ ςχεδιαςμοφ προςδιορίηονται από τουσ τρείσ ςτόχουσ, οι οποίοι αποτελοφν, όπωσ ζχει προαναφερκεί, και τθ γενεςιουργό αιτία του ίδιου του χεδίου, δθλαδι τθν προϊκθςθ τθσ οικονομικισ και κοινωνικισ ςυνοχισ, τθ ςυνετι διαχείριςθ και προςταςία των φυςικϊν πόρων και τθν επιδίωξθ τθσ ιςόρροπθσ και ανταγωνιςτικισ ανάπτυξθσ όλων των περιοχϊν.
ε ό,τι, εξάλλου, αφορά τουσ ςτόχουσ τθσ εκνικισ χωροταξικισ πολιτικισ αναφζρεται ότι το ΓΠΧΑΑ ςτοχεφει, μεταξφ άλλων, και ςτθ διαμόρφωςθ ενόσ χωρικοφ προτφπου ανάπτυξθσ που κα είναι αποτζλεςμα μιασ ςυνκετικισ κεϊρθςθσ ςτο χϊρο παραμζτρων που προωκοφν τθν ανταγωνιςτικότθτα, τθν κοινωνικι και οικονομικι ςυνοχι και τθν προςταςία και ανάδειξθ του φυςικοφ και πολιτιςτικοφ περιβάλλοντοσ τθσ χϊρασ. Ειδικότερα επιδιϊκεται: α. Η ενίςχυςθ του ρόλου τθσ χϊρασ - ςε διεκνζσ, ευρωπαϊκό, μεςογειακό και βαλκανικό επίπεδο, με: - Σθν ανάδειξθ των μοναδικισ αξίασ φυςικϊν και πολιτιςτικϊν πόρων τθσ και τθσ μακραίωνθσ ιςτορίασ τθσ που ςυνιςτοφν από κοινοφ αδιαμφιςβιτθτο ςυγκριτικό πλεονζκτθμα τθσ χϊρασ. - Σθν ανάδειξθ τθσ ωσ ςθμαντικοφ κόμβου ςε δίκτυα μεταφορϊν, ενζργειασ, επικοινωνιϊν, όπωσ και ςε δίκτυα διαςυνοριακϊν και λοιπϊν ςυνεργαςιϊν ιδίωσ δε ςυνεργαςιϊν για τθν προϊκθςθ τθσ γνϊςθσ, τθσ ζρευνασ και τθσ τεχνολογίασ. - Σθ βελτίωςθ τθσ ανταγωνιςτικότθτασ τθσ ελλθνικισ οικονομίασ με ανάπτυξθ τθσ οικονομίασ τθσ γνϊςθσ και αφξθςθ τθσ ελκυςτικότθτασ τθσ χϊρασ για τθν προϊκθςθ παραγωγικϊν επενδφςεων ςε κλάδουσ ςτουσ οποίουσ διακζτει ςυγκριτικό πλεονζκτθμα.
β. Η ενίςχυςθ τθσ περιφερειακισ ανάπτυξθσ και τθσ χωρικισ ςυνοχισ με: - Ιςόρροπθ - πολυκεντρικι ανάπτυξθ τθσ χϊρασ. Ειδικότερα επιδιϊκεται ο περιοριςμόσ των ανιςοτιτων ανάπτυξθσ μεταξφ περιοχϊν τθσ χϊρασ με αξιοποίθςθ των ςυγκριτικϊν πλεονεκτθμάτων κάκε περιοχισ. - Περιοριςμό τθσ υπζρμετρθσ αςτικοποίθςθσ με βελτίωςθ τθσ «ελκτικότθτασ» τθσ υπαίκρου και τθν ενίςχυςθ τθσ ςυνεργαςίασ και τθν εγκακίδρυςθ εταιρικισ ςχζςθσ μεταξφ αςτικϊν κζντρων και υπαίκρου - Βελτίωςθ τθσ πρόςβαςθσ ςτα βαςικά δίκτυα μεταφορϊν, ενζργειασ και επικοινωνιϊν. - Βελτίωςθ τθσ ποιότθτασ ηωισ που ςυνδυάηεται με τθ διαφφλαξθ των ιδιαιτεροτιτων τθσ κάκε περιοχισ και τθ δυνατότθτα επιλογισ προτφπων διαβίωςθσ.
γ. Η ςυνετι διαχείριςθ του χϊρου. το πλαίςιο αυτό κακοριςτικό ςτόχο αποτελεί θ διαφφλαξθ και κατά περίπτωςθ θ ανάδειξθ των ευαίςκθτων φυςικϊν πόρων, τθσ πολιτιςτικισ κλθρονομιάσ και του τοπίου. Ιδιαίτερθ ςθμαςία αποδίδεται ςτον περιοριςμό παραγόντων υποβάκμιςθσ του χϊρου, όπωσ θ υπζρμετρθ αςτικι εξάπλωςθ και θ διάςπαρτθ δόμθςθ. δ. Εν όψει των οξυτάτων προβλθμάτων που προκαλεί θ αλλαγι κλίματοσ με ταχφτατουσ ρυκμοφσ, ςτόχο αποτελεί θ ςυνεχισ μζριμνα για τθν εξοικονόμθςθ ενζργειασ, όπωσ και θ προϊκθςθ εναλλακτικϊν πθγϊν ενζργειασ φιλικότερων προσ το περιβάλλον, ιδίωσ δε των ανανεϊςιμων πθγϊν ενζργειασ. ε. Η παροχι πλαιςίου κατευκφνςεων για τα υποκείμενα επίπεδα ςχεδιαςμοφ.
χετικά με τισ ςτρατθγικζσ επιλογζσ για τθν ολοκλθρωμζνθ ανάπτυξθ και τθν αειφόρο οργάνωςθ του εκνικοφ χϊρου ορίηεται ότι για τθν βιϊςιμθ οργάνωςθ και τθ ολοκλθρωμζνθ χωρικι ανάπτυξθ υιοκετοφνται ςτρατθγικζσ επιλογζσ, οι οποίεσ αφοροφν ςτθ δυναμικι ζνταξθ τθσ Ελλάδασ ςτο διεκνζσ και ιδιαίτερα ςτο ευρωπαϊκό περιβάλλον. Η ζνταξθ αυτι κεωρείται προχπόκεςθ για τθ χωρικι ανάπτυξθ του εκνικοφ χϊρου. Ωσ βαςικι ςτρατθγικι επιλογι του Γενικοφ Πλαιςίου προβάλλεται θ υιοκζτθςθ ενόσ μοντζλου βιϊςιμθσ χωρικισ ανάπτυξθσ βαςιςμζνου ςτθ ςυγκρότθςθ ενόσ ολοκλθρωμζνου πλζγματοσ πόλων και αξόνων ανάπτυξθσ κατά τρόπο που να ενιςχφεται θ ανταγωνιςτικι παρουςία τθσ χϊρασ ςτο διεκνζσ περιβάλλον και να εξαςφαλίηει τθν κοινωνικι και οικονομικι ςυνοχι με διάχυςθ τθσ ανάπτυξθσ ςτο ςφνολο του εκνικοφ χϊρου. Σο πλζγμα αυτό προςαρμοςμζνο ςτουσ περιοριςμοφσ του γεωγραφικοφ ανάγλυφου, περιλαμβάνει τα κφρια αςτικά κζντρα, ςυναρκρϊνεται με τισ περιοχζσ ανάπτυξθσ των παραγωγικϊν δραςτθριοτιτων και υποςτθρίηεται από ζνα ολοκλθρωμζνο δίκτυο μεταφορϊν επικοινωνιϊν και ενζργειασ.
Βαςικζσ προτεραιότθτεσ και ςτρατθγικζσ κατευκφνςεισ για τθν ολοκλθρωμζνθ ανάπτυξθ και τθν αειφόρο οργάνωςθ του εκνικοφ χϊρου. Η δθμιουργία ενόσ ολοκλθρωμζνου πλζγματοσ πόλων και αξόνων ανάπτυξθσ, αποτελεί προχπόκεςθ για τθν ανταγωνιςτικι παρουςία τθσ χϊρασ ςτο διεκνζσ περιβάλλον και τθν εξαςφάλιςθ κοινωνικισ και οικονομικισ ςυνοχισ ςτο ςφνολο του εκνικοφ χϊρου. Σο πλζγμα αυτό προςαρμοςμζνο ςτουσ περιοριςμοφσ του γεωγραφικοφ ανάγλυφου, ςυνδζει τα αςτικά κζντρα μεταξφ τουσ και με τισ περιοχζσ ανάπτυξθσ των παραγωγικϊν δραςτθριοτιτων κακϊσ και με τισ πφλεσ ειςόδου/εξόδου τθσ χϊρασ. Κατά τθ διαδικαςία ολοκλιρωςθσ των αξόνων ανάπτυξθσ λαμβάνονται μζτρα για τθν αντιμετϊπιςθ ςυγκροφςεων χριςεων γθσ που ανακφπτουν από τθν ανάγκθ ανάπτυξθσ του αςτικοφ χϊρου, ςθμαντικϊν για τθ χϊρα παραγωγικϊν δραςτθριοτιτων κακϊσ και τθν ανάγκθ προςταςίασ του φυςικοφ και πολιτιςτικοφ πλοφτου τθσ χϊρασ.
Ειδικότερα, προτείνεται ςτο ΓΠΧΑΑ θ οργάνωςθ των παρακάτω κφριων πόλων και αξόνων ανάπτυξθσ για τον χερςαίο χϊρο και «πολυπολικοφ» ςυςτιματοσ ανάπτυξθσ για τον νθςιωτικό χϊρο ωσ εξισ: Κφριοι πόλοι ανάπτυξησ: Οι πόλοι ανάπτυξθσ χαρακτθρίηονται από τζςςερισ ιεραρχθμζνεσ κατθγορίεσ αςτικϊν κζντρων. 1. Εθνικοί πόλοι-μητροπολιτικά κέντρα: Περιλαμβάνουν τα ακόλουκα αςτικά κζντρα που αποτελοφν και τισ κφριεσ πφλεσ ςε διεκνζσ επίπεδο. Πρόκειται για τα μθτροπολιτικά κζντρα τθσ Ακινασ και τθσ Θεςςαλονίκθσ. 2. Λοιποί εθνικοί πόλοι: Περιλαμβάνουν ιδιαίτερα ςθμαντικά αςτικά κζντρα, που είναι είτε ςθμερινζσ ζδρεσ περιφερειϊν, είτε ςυνδζονται λειτουργικά με αυτζσ ενιςχφοντασ τθν αναπτυξιακι τουσ πορεία. Πρόκειται για τθν Πάτρα, το δίπολο Λάριςα - Βόλοσ, τα Ιωάννινα, το δίπολο Ηράκλειο - Χανιά και το δίπολο Κομοτθνι - Αλεξανδροφπολθ. τουσ παραπάνω πόλουσ επιβάλλεται θ ανάπτυξθ υπθρεςιϊν διεκνοφσ και εκνικισ ακτινοβολίασ κακϊσ και θ ςυμμετοχι τουσ ςτθν ανάπτυξθ διεκνϊν δικτφων ςυνεργαςίασ.
Ειδικότερα, προτείνεται ςτο ΓΠΧΑΑ θ οργάνωςθ των παρακάτω κφριων πόλων και αξόνων ανάπτυξθσ για τον χερςαίο χϊρο και «πολυπολικοφ» ςυςτιματοσ ανάπτυξθσ για τον νθςιωτικό χϊρο ωσ εξισ: Δευτερεφοντεσ πόλοι: Περιλαμβάνονται τα ακόλουκα αςτικά κζντρα, Κζρκυρα, το δίπολο Κοηάνθ - Πτολεμαΐδα, τθ Λαμία και τθν Σρίπολθ (ζδρεσ ςθμερινϊν Περιφερειϊν τθσ χϊρασ) κακϊσ και τθν Καβάλα και τθν Καλαμάτα. Προωκείται θ αναβάκμιςθ των τεχνικϊν και κοινωνικϊν υποδομϊν και υπθρεςιϊν των πόλεων και θ καινοτομία, με ςτόχο τθν ανάπτυξθ και βελτίωςθ τθσ ανταγωνιςτικότθτασ του παραγωγικοφ τουσ δυναμικοφ. Λοιποί Δυναμικοί πόλοι: Περιλαμβάνονται το Αγρίνιο, θ Δράμα, το δίπολο Σρίκαλα - Καρδίτςα, θ Κατερίνθ, θ Ξάνκθ, οι ζρρεσ και θ Χαλκίδα. Ενιςχφεται ο ιδιαίτεροσ χαρακτιρασ (παραγωγικόσ, πολιτιςτικόσ) και αναβακμίηεται θ ποιότθτα ηωισ και το αςτικό περιβάλλον του κάκε πόλου.
Ειδικότερα, προτείνεται ςτο ΓΠΧΑΑ θ οργάνωςθ των παρακάτω κφριων πόλων και αξόνων ανάπτυξθσ για τον χερςαίο χϊρο και «πολυπολικοφ» ςυςτιματοσ ανάπτυξθσ για τον νθςιωτικό χϊρο ωσ εξισ: Κφριοι άξονεσ ανάπτυξησ: Σο διαμορφοφμενο δίκτυο αςτικϊν πόλων ανάπτυξθσ εντάςςεται ςε ζνα πλζγμα αξόνων ανάπτυξθσ που ςυμπλθρϊνεται με τισ περιοχζσ ανάπτυξθσ γεωργικϊν, κτθνοτροφικϊν αλιευτικϊν, εξορυκτικϊν, βιομθχανικϊν, ενεργειακϊν, τουριςτικϊν, εμπορικϊν, διοικθτικϊν κ.α. δραςτθριοτιτων και υπθρεςιϊν. Σο πλζγμα αυτό υποςτθρίηεται από τα ςτρατθγικά δίκτυα μεταφορϊν και υποδομϊν και διαςυνδζεται με τισ πφλεσ ειςόδου εξόδου τθσ χϊρασ. Πολυπολικά αναπτυξιακά νηςιωτικά ςυμπλέγματα: Ο νθςιωτικόσ χϊροσ του Αιγαίου ςυγκροτείται από επιμζρουσ «πολυπολικά» νθςιωτικά ςυμπλζγματα (Κυκλάδων, του Β. Αιγαίου, των Δωδεκανιςων) που αναπτφςςουν δράςεισ διεκνοφσ και εκνικισ εμβζλειασ με κφριο προςανατολιςμό ςτον τουριςμό, τον πολιτιςμό και το περιβάλλον κακϊσ και άλλεσ δραςτθριότθτεσ ςτισ οποίεσ κατά περίπτωςθ διακζτουν ςυγκριτικό πλεονζκτθμα (π.χ. εξόρυξθ ςτθ Μιλο, ςτο Γιαλί, ςτθ Σινο).
Οι προχποθζςεισ και οι μηχανιςμοί υλοποίηςησ του ΓΠΧΣΑΑ: Η αποτελεςματικι εφαρμογι του ΓΠΧΑΑ προχποκζτει τθν ενίςχυςθ ςυνεργαςίασ μεταξφ εκνικοφ χωροταξικοφ ςχεδιαςμοφ και αναπτυξιακοφ προγραμματιςμοφ. Για τθ ςυντονιςμζνθ διαχείριςθ του εκνικοφ χϊρου κρίνεται περαιτζρω απαραίτθτθ θ ενίςχυςθ τθσ ςυνεργαςίασ μεταξφ τθσ κεντρικισ και τθσ αποκεντρωμζνθσ κρατικισ διοίκθςθσ κακϊσ και τθσ τοπικισ αυτοδιοίκθςθσ και των δφο βακμϊν. Ο επιτυχισ χωροταξικόσ ςχεδιαςμόσ προχποκζτει τθν ενεργό ςυμμετοχι των κοινωνικϊν φορζων και των πολιτϊν. Προβλζπεται θ διαμόρφωςθ οικονομικϊν μθχανιςμϊν, που αφοροφν και τουσ δφο τομείσ τθσ οικονομίασ, δθμόςιο και ιδιωτικό. Βαςικι επιδίωξθ είναι να αναγνωρίηεται θ χωροταξικι διάςταςθ του οικονομικοφ προγραμματιςμοφ και να λαμβάνεται υπ' όψθ ςτθ χάραξθ τθσ οικονομικισ πολιτικισ. Η παρακολοφκθςθ και αξιολόγθςθ των χωρικϊν εξελίξεων.
Ειδικά και Περιφερειακά Πλαίςια Χωροταξικοφ χεδιαςμοφ Σο τομεακό και το εδαφικό περιεχόμενο των Ειδικϊν και των Περιφερειακϊν Πλαιςίων Χωροταξικοφ χεδιαςμοφ και Αειφόρου Ανάπτυξθσ Σα Ειδικά Πλαίςια Χωροταξικοφ χεδιαςμοφ και Αειφόρου Ανάπτυξθσ (ΕΠΧΑΑ) αποτελοφν ςφνολα κειμζνων και διαγραμμάτων, με τα οποία εξειδικεφονται ςε εκνικό επίπεδο, οι κατευκφνςεισ του προαναφερκζντοσ ΓΠΧΑΑ. Η εξειδίκευςθ αυτι αφορά, ιδίωσ, τθ διάρκρωςθ οριςμζνων παραγωγικϊν δραςτθριοτιτων και δικτφων υποδομϊν εκνικισ ςθμαςίασ, κακϊσ και οριςμζνεσ ειδικζσ περιοχζσ που παρουςιάηουν κρίςιμα αναπτυξιακά και περιβαλλοντικά προβλιματα.
Ειδικά και Περιφερειακά Πλαίςια Χωροταξικοφ χεδιαςμοφ Σο περιεχόμενο, οι ςτρατθγικοί ςτόχοι και οι γενικζσ κατευκφνςεισ των Περιφερειακϊν Πλαιςίων Χωροταξικοφ χεδιαςμοφ και Αειφόρου Ανάπτυξθσ (ΠΠΧΑΑ) Σα Περιφερειακά Πλαίςια Χωροταξικοφ χεδιαςμοφ και Αειφόρου Ανάπτυξθσ (ΠΠΧΑΑ) αποτελοφν τα βαςικά εργαλεία εφαρμογισ του χωροταξικοφ ςχεδιαςμοφ ςε περιφερειακά επίπεδο. Σα ΠΠΧΑΑ εξειδικεφουν τισ προγραμματικζσ αρχζσ και κατευκφνςεισ του χωροταξικοφ ςχεδιαςμοφ εκνικοφ επιπζδου, δθλαδι του Γενικοφ Πλαιςίου Χωροταξικοφ χεδιαςμοφ (ΓΠΧΑΑ), κακϊσ και των εγκεκριμζνων Ειδικϊν Πλαιςίων (ΕΠΧΑΑ). Με τα ΠΠΧΑΑ κακορίηονται, επίςθσ, ςε κάκε περιφζρεια τθσ χϊρασ οι ςτρατθγικοί ςτόχοι και οι γενικζσ κατευκφνςεισ για τθν οργάνωςθ και τθ διαχείριςθ του χϊρου και τθν προςταςία και τθν αποκατάςταςθ του περιβάλλοντοσ, ςε ςυνάρτθςθ με το περιφερειακό πρόγραμμα δθμοςίων επενδφςεων και τα προγράμματα περιφερειακισ ανάπτυξθσ.