ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Ανάλυση Λογιστικών Καταστάσεων Ενότητα #3: Χρηματοοικονομικοί Αριθμοδείκτες (Εισαγωγή - Αριθμοδείκτες Ρευστότητας) Πέτρος Καλαντώνης Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3
Σκοπός ενότητας Στη συγκεκριμένη ενότητα γίνεται μια εισαγωγή στους χρηματοοικονομικούς αριθμοδείκτες και παρουσιάζονται οι αριθμοδείκτες ρευστότητας. 4
Περιεχόμενα Χρηματοοικονομικοί αριθμοδείκτες Βασικές κατηγορίες δεικτών Αριθμοδείκτες ρευστότητας Δείκτης Γενικής Ρευστότητας Δείκτης Άμεσης Ρευστότητας Δείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας ή Ανακύκλωσης Απαιτήσεων Δείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας ή Ανακύκλωσης Απoθεμάτων Δείκτης Αμυντικού Διαστήματος Δείκτης Ποσοστού Επισφαλών Απαιτήσεων 5
Χρηματοοικονομικοί Αριθμοδείκτες Τι δείχνουν Ωφελιμότητα Πλεονεκτήματα από τη χρήση 6
Χρηματοοικονομικοί Αριθμοδείκτες - Τι δείχνουν; Σχέση ενός λογαριασμού του ισολογισμού ή των αποτελεσμάτων χρήσης προς έναν άλλο 7
Χρηματοοικονομικοί Αριθμοδείκτες - Ωφελιμότητα Γίνεται άμεσα αντιληπτή η πραγματική αξία σε απόλυτα μεγέθη ώστε να εξουδετερώνονται οι διαφορές μεγέθους μεταξύ των συγκρινόμενων επιχειρήσεων 8
Χρηματοοικονομικοί Αριθμοδείκτες - Πλεονεκτήματα Σύγκριση με κάποια πρότυπα (standards) Σύγκριση των παρόντων οικονομικών δεδομένων της επιχείρησης με αυτά του παρελθόντος Σύγκριση μιας επιχείρησης με άλλες διαφορετικού μεγέθους Χρησιμοποιούνται σε στατιστικά μοντέλα προβλέψεων και αξιολόγησης επιχειρήσεων 9
Παρατηρήσεις Κάθε δείκτης αποτελεί μια ένδειξη. Για να εξαχθεί συμπέρασμα απαιτείται μελέτη περισσοτέρων του ενός Για να θεωρείται σημαντικός ένας δείκτης πρέπει να εκφράζει μια σχέση με οικονομική σημασία 10
Βασικές κατηγορίες Χρηματοοικονομικών Δεικτών Ρευστότητας Κεφαλαιακής Δομής- Βιωσιμότητας Αποδοτικότητας Απόδοσης Κεφαλαίων Εκμετάλλευσης Στοιχείων Χρηματιστηριακοί 11
Αριθμοδείκτες ρευστότητας
Αριθμοδείκτες ρευστότητας (1) Γενικής Ρευστότητας Άμεσης Ρευστότητας Ταμιακής Ρευστότητας Κυκλοφοριακής Ταχύτητας ή Ανακύκλωσης Απαιτήσεων Κυκλοφοριακής Ταχύτητας ή Ανακύκλωσης Αποθεμάτων Αμυντικού Διαστήματος Ποσοστού Επισφαλών Απαιτήσεων 13
Δείκτης Γενικής Ρευστότητας (1) Γενικής Ρευστότητας = Κυκλοφορούν Ενεργητικό. Μεταβατικοί Λογ/μοι Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις + Πιστ. Μεταβατικοί Λογ/μοι 14
Δείκτης Γενικής Ρευστότητας (2) Δείχνει τη σχέση των κυκλοφοριακών περιουσιακών στοιχείων του ενεργητικού με τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Ικανότητα της επιχείρησης να ανταποκριθεί στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της χρησιμοποιώντας στοιχεί του ενεργητικού που μπορούν να μετατραπούν σε μετρητά εντός της περιόδου λήξης των υποχρεώσεων Χαρακτηρίζει την επιχειρηματική προσωπικότητα της επιχείρησης (επιθετική ή συντηρητική) Δείχνει αν η επιχείρηση δύναται να αντιμετωπίσει μια ανεπιθύμητη εξέλιξη στη ροή του κεφαλαίου κίνησης 15
Κεφάλαιο κίνησης (1) Κεφάλαιο Κίνησης = Κυκλοφορούν Ενεργητικό Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 16
Κεφάλαιο Κίνησης (2) Ο δείκτης αξιολογείται από τράπεζες και πιστωτές προκειμένου να χορηγήσουν πίστωση στην επιχείρηση. Προκειμένου να θεωρείται ικανοποιητική η γενική ρευστότητα ο δείκτης πρέπει να παίρνει τιμή μεγαλύτερη από 2. 17
Δείκτης Άμεσης Ρευστότητας (1) Άμεσης Ρευστότητας = Κυκλοφορούν Ενερ/κό-Αποθέματα-προκαταβολές για αποθ/τα Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις + Πιστ. Μεταβατικοί Λογ/μοι 18
Δείκτης Άμεσης ρευστότητας (2) Δείχνει τη σχέση των ρευστοποιήσιμων κυκλοφοριακών στοιχείων του ενεργητικού με τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Ικανότητα της επιχείρησης να ανταποκριθεί στις τρέχουσες υποχρεώσεις της Προκειμένου να θεωρείται ικανοποιητική η άμεση ρευστότητα ο δείκτης πρέπει να παίρνει τιμή μεγαλύτερη από 1. 19
Δείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας ή Ανακύκλωσης Απαιτήσεων (1) Κυκλοφοριακή Ταχύτητα ή Ανακύκλωση Απαιτήσεων = Πωλήσεις Μέσος όρος Απαιτήσεων 20
Δείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας ή Ανακύκλωσης Απαιτήσεων (2) Σχέση πωλήσεων και απαιτήσεων Αξιολόγηση ικανότητας της επιχείρησης να εισπράττει τις οφειλές των πελατών της προς αυτή. Αξιολόγηση πολιτικής πωλήσεων και πιστώσεων προς τους πελάτες Σημαντικός παράγοντας που επιδρά στην απόφαση για factoring των υπολοίπων των πελατών της επιχείρησης. Προκειμένου να θεωρείται ικανοποιητική η Κυκλοφοριακή Ταχύτητα ή Ανακύκλωση Απαιτήσεων ο δείκτης πρέπει να παίρνει τιμή 3-4 21
Δείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας ή Ανακύκλωσης Απαιτήσεων (3) Μέση διάρκεια παραμονής των απαιτήσεων στην επιχείρηση = 365 X Μέσος όρος Απαιτήσεων Πωλήσεις 22
Δείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας ή Ανακύκλωσης Απoθεμάτων (1) Κυκλοφοριακή Ταχύτητα ή Ανακύκλωση Αποθεμάτων = Κόστος Πωληθέντων Μέσος όρος Αποθεμάτων 23
Δείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας ή Ανακύκλωσης Αποθεμάτων (2) Πόσες φορές τα εμπορεύσιμα αποθέματα ανακυκλώνονται μέσα στη χρήση Αξιολόγηση ρευστότητας, πιστοληπτικής, δανειοληπτικής ικανότητας της επιχείρησης Αξιολόγηση πολιτικής πωλήσεων Η διαχρονική αξιολόγηση του δείκτη συμβάλλει στην αξιολόγηση της θέσης της επιχείρηση στην αγορά. Προκειμένου να θεωρείται ικανοποιητική η Κυκλοφοριακή Ταχύτητα ή Ανακύκλωση Αποθεμάτων ο δείκτης πρέπει να παίρνει τιμή μεγαλύτερη από 1 Η αξιολόγηση του δείκτη πρέπει να γίνεται λαμβάνοντας υπόψη το είδος της επιχείρησης. 24
Δείκτης Αμυντικού Διαστήματος (1) Δείκτης Αμυντικού Διαστήματος = Ταμιακά +Ισοδύναμα ταμιακά +χρεόγραφα +απαιτήσεις Ημερήσια Λειτουργικά Έξοδα (πρόβλεψη) 25
Δείκτης Αμυντικού Διαστήματος (2) Χρονικό διάστημα όπου τα ρευστά και άμεσα ρευστοποιήσιμα στοιχεία της επιχείρησης μπορούν να καλύψουν τα λειτουργικά τους έξοδα. Αξιολόγηση ρευστότητας επιχείρησης σε συνδυασμό με τους άλλους δείκτες ρευστότητας Αξιολογείται ανάλογα με το είδος της επιχείρησης και από τον τρόπο λειτουργίας της. Επηρεάζεται πολύ από την εποχικότητα 26
Δείκτης Ποσοστού Επισφαλών Απαιτήσεων (1) Δείκτης Ποσοστού Επισφαλών = Απαιτήσεων Επισφαλείς + Επίδικες απαιτήσεις Απαιτήσεις 27
Δείκτης Ποσοστού Επισφαλών Απαιτήσεων (2) Ποσοστό των απαιτήσεων που χαρακτηρίστηκαν επισφαλείς. Ένδειξη ποιότητας απαιτήσεων για factoring Ένδειξη αυστηρότητας στην είσπραξη των απαιτήσεων Αξιολογείται σε σχέση με τον αντίστοιχο δείκτη των κλάδου ή ομοειδών επιχειρήσεων 28
Σύνοψη - Παρατηρήσεις Οι δείκτες ρευστότητας πρέπει να αξιολογούνται σε σχέση με τον αντίστοιχο δείκτη των κλάδου ή ομοειδών επιχειρήσεων Αξιολόγηση ικανότητας επιχείρησης να αντεπεξέλθει στις τρέχουσες υποχρεώσεις της. Περιορισμένο χρονικό πλαίσιο προοπτικής Ένδειξη για την βιωσιμότητα της επιχείρησης αλλά όχι η αιτία η οποία εντοπίζεται στην κεφαλαιακή δομή της επιχείρησης. Σε αρκετές περιπτώσεις τα προβλήματα ρευστότητας σχετίζονται με την κεφαλαιακή δομή της επιχείρησης 29
Βιβλιογραφία Κάντζος Κ. (2002), Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων, Εκδόσεις Interbooks, Αθήνα Λεκαρακου Α.,(2011) Χρηματοοικονομική Λογιστική Παπαδεάς Π., (2013) Χρηματοοικονομική Λογιστική Πληροφόρηση, Κοντάκος Α., (2006) Γενική Λογιστική, Εκδόσεις Έλλην 30
Τέλος Ενότητας