Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Μ Α Σ Ι Κ Ο Σ Η Σ Α & Κ Α Ι Ν Ο Σ Ο Μ Ι Α Σ Ο Ν Α Γ Ρ Ο Σ Ι Κ Ο Σ Ο Μ Ε Α Σ Ε Ι Δ Τ Σ Ι Κ Η Μ Α Κ Ε Δ Ο Ν Ι Α Σ Μ Η Μ Α Σ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ω Ν Γ Ε Ω Π Ο Ν Ω Ν / Κ Α Σ Ε Τ Θ Τ Ν Η Α Γ Ρ Ο Σ Ι Κ Η Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α
ΣΟ MANAGEMENT ΣΗ ΚΑΙΝΟΣΟΜΙΑ Τα πξνβιήκαηα απνηεινύζαλ πάληα πξνθιήζεηο γηα λα πξαγκαηνπνηήζεη ν άλζξσπνο ζεκαληηθέο πξνόδνπο. Σηε λέα επνρή-νηθνλνκία πνπ ραξαθηεξίδεηαη από ηελ ηαρύηαηε δηάρπζε ηεο πιεξνθνξίαο, ηα πξνβιήκαηα είλαη πνιύπινθα θαη απαηηνύλ πνιύπινθα ζπζηήκαηα ιύζεσλ. Η ιύζε ησλ πξνβιεκάησλ θαζηζηά απαξαίηεηε ηε δηαζύλδεζε ηνπο κε ηελ ηερλνινγία (ηερλνινγία # ηερληθή) Σπλεπώο απαηηείηαη αλάπηπμε ηθαλνηήησλ γηα απνηειεζκαηηθή νξγάλσζε θαη δηνίθεζε ηεο ηερλνινγίαο, δειαδή management ηερλνινγίαο ην νπνίν είλαη ηαπηόρξνλα management ηεο θαηλνηνκίαο.
Οξγαλσζηαθή δηάξζξσζε - παιαηά άπνςε management (επηρεηξεκαηηθόηεηα θαη θαηλνηνκία έμσ από ηα θαζήθνληα ηνπ manager) - management ηεο λέαο νηθνλνκίαο (ν ζύγρξνλνο manager πξέπεη λα είλαη θαηλνηόκνο, θαη απαηηείηαη ε ζπκκεηνρή όισλ ησλ κειώλ-ηκεκάησλ ελόο νξγαληζκνύ γηα ηελ επηηπρία ησλ ζθνπώλ) Η άπνςε πνπ ππήξρε όηη ε κηα επηρείξεζε είλαη θαηλνηνκηθή αλ έρεη νπσζδήπνηε ηκήκα R&D είλαη ιαλζαζκέλε. Η θαηλνηόκνο επηρείξεζε ραξαθηεξίδεηαη από ηνλ ηξόπν πνπ δηνηθείηαη θαη εθηειεί ηηο θαζεκεξηλέο δξαζηεξηόηεηεο ώζηε λα είλαη πάληα αληαγσληζηηθή. Εκπεηξηθέο έξεπλεο έδεημαλ όηη δύν παξάγνληεο θαζνξίδνπλ ηελ εκθάληζε, αλάπηπμε θαη δηαηήξεζε ησλ θαηλνηόκσλ επηρεηξήζεσλ: 1. ε θαηαλόεζε ηεο θαηλνηνκίαο σο επηρεηξεκαηηθήο δηαδηθαζίαο θαη όρη ηπραίνπ γεγνλόηνο 2. ν ηξόπνο κε ηνλ νπνίν ε θαηλνηνκηθή δξαζηεξηόηεηα νξγαλώλεηαη, δηνηθείηαη, θαηεπζύλεηαη θαη ειέγρεηαη (δειαδή αλαγθαίν ην management ηεο θαηλνηνκίαο)
Χαξαθηεξηζηηθά ηνπ επηηπρεκέλνπ management θαηλνηνκίαο 1. ε εζηίαζε ηεο επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηόηεηαο θαη όρη δηαζπνξά ζε πνιιά αληηθείκελα. 2. ε επηινγή ηνπ θαηάιιεινπ νξγαλσζηαθνύ κνληέινπ (ε θαηλνηνκία πξνσζείηαη απνηειεζκαηηθόηεξα κε πηνζέηεζε νξηδόληησλ νξγαλσηηθώλ δνκώλ, πρ ελαζρόιεζε κε όιεο ηηο πιεπξέο αλάπηπμεο ησλ λέσλ πξντόλησλ, ζηελέο ζρέζεηο θαη κε πξνκεζεπηέο θαη πειάηεο) 3. ην management ηεο θαηλνηνκίαο δελ είλαη κνλόπιεπξν (απαηηείηαη ε θαηλνηνκία λα αληηκεησπίδεηαη ηαπηόρξνλα θαη από ηελ ηερλνινγηθή θαη εκπνξηθή θαη νξγαλσζηαθή πιεπξά ηεο, πρ ε αύμεζε ηεο παξαγσγηθόηεηαο κέζσ R&D δελ εμαζθαιίδεη ηελ εκπνξηθή επηηπρία).
4. ε αλάπηπμε πνιύπιεπξεο ζπλεξγαζίαο θαη επηθνηλσλίαο κεηαμύ ησλ απαζρνινπκέλσλ θαη κε θνξείο εθηόο νξγαληζκνύ 5. ε αλάπηπμε θαηλνηνκηθήο θνπιηνύξαο κέζα ζηελ επηρείξεζε (δεκηνπξγία κηθξώλ κε γξαθεηνθξαηηθώλ ηκεκάησλ, θαιιηέξγεηα κε απνγνήηεπζεο, άληιεζε δηδαγκάησλ, αθηέξσζε ρξόλνπ γηα κάζεζε, θηι). Η θαηλνηνκία είλαη δηαδηθαζία κάζεζεο θαη όρη ηπραίν γεγνλόο.
ΚΊΝΔΤΝΟΙ ΑΠΌ ΜΙΑ ΜΟΝΌΠΛΕΤΡΗ ΘΕΏΡΗΗ ΣΟΤ MANAGEMENT ΣΗς ΚΑΙΝΟΣΟΜΊΑς Η καινοτομία είναι μια διαδικασία συνδυασμού και αλληλεπίδρασης της τεχνολογικής προόδου (technology push) και της αγοράς (demand pull). Η εφαρμογή ενός μονοδιάστατου τύπου management της καινοτομίας οδηγεί σε ανεπιθύμητες συνέπειες την καινοτομική δραστηριότητα, όταν: η καινοτομία θεωρηθεί ως μια γραμμική διαδικασία τεχνολογικής προόδου (έμφαση στην R&D) και αγνοηθεί η αγορά. Η καινοτομία να θεωρηθεί ως μια πρωτοπόρος επινόηση και να αγνοηθεί ο σωρευτικός της χαρακτήρας. η καινοτομία θεωρηθεί ως μια μεμονωμένη αλλαγή παρά ως μέρος του συστήματος η μη κατανόηση της σχέσης μεταξύ καινοτομίας προϊόντος και καινοτομίας στην παραγωγική διαδικασία. Η αντίληψη ότι η καινοτομία χρειάζεται άτομα κλειδιά Η αντίληψη ότι η καινοτομία μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο από μεγάλες επιχειρήσεις Η αντίληψη ότι η καινοτομία είναι εξωγενής, εξαρτάται από παράγοντες που δεν μπορούν να ελεγχθούν από την επιχείρηση.
ΣΡΑΣΗΓΙΚΕ ΕΠΙΛΟΓΕ ΣΟΤ MANAGEMENT ΚΑΙΝΟΣΟΜΙΑ Πηγή: Γεωργαντά 2003 Η συστηματική προσέγγιση του management και η εστίαση του στην καινοτομία επηρεάζει τις στρατηγικές επιλογές της επιχείρησης. Η διαδικασία διαμόρφωσης στρατηγικών επιλογών είναι ένα σύστημα από πέντε αλληλοσυνδεόμενα στοιχεία.
ΠΡΟΔΙΟΡΙΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΣΕ ΣΗ ΚΑΙΝΟΣΟΜΙΑ Διακρίνονται δύο γενικές κατηγορίες παραγόντων που προσδιορίζουν την καινοτομική δραστηριότητα των επιχειρήσεων. 1. ενδοεπιχειρησιακοί παράγοντες (εσωτερικοί) 2. παράγοντες που βρίσκονται εκτός επιχείρησης (εξωτερικοί) Oι Porter-Stern (2000), έχουν αναπτύξει ένα θεωρητικό πλαίσιο για να δούμε αν μια χώρα έχει τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη επιτυχημένων καινοτομιών.
Η εθνική καινοτομική δυνατότητα Porter-Stern Πηγή: Γεωργαντά 2003
Βιομηχανικά δίκτυα Clusters Η εμφάνιση και ανάπτυξη καινοτομικής δραστηριότητας επιτυγχάνεται ευκολότερα όταν οι επιχειρήσεις είναι οργανωμένες στα πλαίσια βιομηχανικών δικτύων ή clusters. Η έννοια των clusters έχει θεμελιωθεί στον «αδάμαντα» του Porter όπου παρουσιάζονται οι προσδιοριστικοί παράγοντες του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος. Πηγή: Γεωργαντά 2003
Σο κύκλωμα της καινοτομικής διαδικασίας Η εμφάνιση ενός καινοτομικού προϊόντος ΔΕΝ είναι τυχαίο γεγονός, αλλά αποτέλεσμα μακροχρόνιας ερευνητικής προσπάθειας. Άρα η καινοτομία δεν είναι μόνο το τελικό προϊόν, αλλά σαν επιχειρησιακή διαδικασία περνά όλες τις φάσεις της επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Λειτουργίες της καινοτομικής διαδικασίας Καινοτομική διαδικασία ορίζεται η συνεχής ανανέωση του προϊόντος που προσφέρει η επιχείρηση και του τρόπου που το προσφέρει. Πηγή: Γεωργαντά 2003
Η καινοτομική διαδικασία δεν είναι ίδια για όλες τις περιστάσεις, διαφοροποιείται ανάλογα με τους παρακάτω παράγοντες: τομέας κλάδος που ανήκει η επιχείρηση μέγεθος της επιχείρησης εθνικά συστήματα καινοτομίας διάφορα εμπόδια που παρουσιάζονται στο κύκλωμα της καινοτομικής διαδικασίας:
Βιβλιογραφία: Freeman, C. (1983). The Economics of Industrial Innovation, 2nd ed. PRINTER. Freeman, C. and Soete L. (1997). The Economics of Industrial Innovation, 3nd ed. PRINTER. Nelson, R. (1993). National Innovations Systems: A Comparative Analysis. Oxford University Press. OECD (1997). OECD Proposed Guidelines for Collecting and Interpreting Technological Innovation Data. Oslo Manual, OECD/Eurostat, Paris. Rogers, E. M. (1995). Diffusion of Innovations. 4th Ed. New York: The Free Press. Shavinona LV. (2003). The international handbook on innovation. ISBN 0-08-044198-X. Elsevier. Stoneman, Paul (ed.) (1995) Handbook of the Economics of Innovation and Technological Change (Oxford: Blackwell). Γεωργαντά, Ζ. (2003). Επιχειρηματικότητα και Καινοτομίες: Σο Management της Επιχειρηματικής Καινοτομίας. Εκδόσεις Ανικούλας. Γενική Γραμματεία Έρευνας και Σεχνολογίας (2000). http://www.gsrt.gr. Εγχειρίδιο Όσλο Καρβούνης,. (1991). Διαχείριση τεχνολογίας και τεχνολογικές καινοτομίες. ταμούλης, Πειραιάς. ταμπουλής, Γ. (2003). Διαχείριση Σεχνολογίας και Καινοτομίας. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας.