ΑΝΑΛΥΣΗ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης ΑΝΑΛΥΣΗ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΜ:9793 ΥΠΕΥΘ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΖΩΙΤΣΑΣ ΑΓΓΕΛΟΣ 14

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Κεφάλαιο Ι 1.1 Έννοια ανάλυσης ισολογισμών... 3 1.2 Ισολογισμός... 3 1.3 Αποτελέσματα Χρήσης... 4 1.4 Πίνακας διάθεσης αποτελεσμάτων... 4 1.5 Ταμειακές ροές... Κεφάλαιο ΙΙ - Μέθοδοι ανάλυσης λογιστικών καταστάσεων 2.1 Ανάλογα με την θέση του αναλυτή... 6 2.2 Ανάλογα με τα στάδια της ανάλυσης... 6 Κεφάλαιο ΙΙΙ - Αριθμοδείκτες 3.1 Έννοια αριθμοδεικτών... 8 Κεφάλαιο Ι ν - Αριθμοδείκτες ρευστότητας 4.1 Έννοια αριθμοδεικτών ρευστότητας...10 4.2 Αριθμοδείκτες γενικής ρευστότητας... 11 Κεφάλαιο V - Αριθμοδείκτες δραστηριότητας 5.1 Έννοια αριθμοδεικτών δραστηριότητας...15 5.2 Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας Ενεργητικού... 17 5.3 Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας αποθεμάτων... 20 5.4 Αριθμοδείκτης ταχύτητας είσπραξης απαιτήσεων... 25 Κεφάλαιο VI - Αριθμοδείκτες αποδοτικότητας 6.1 Έννοια αριθμοδεικτών αποδοτικότητας... 29 6.2 Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων... 30 1

6.3 Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ενεργητικού 34 6.4 Αριθμοδείκτης μικτού κέρδους... 37 6.5 Αριθμοδείκτης καθαρού κέρδους... 41 Κεφάλαιο VII - Αριθμοδείκτες χρηματοοικονομικής μόχλευσης και περιουσιακής διάρθρωσης 7.1 Έννοια αριθμοδεικτών χρηματοοικονομικής μόχλευσης και περιουσιακής διάρθρωσης...45 7.2 Αριθμοδείκτης κάλυψης τόκων... 47 Κεφάλαιο VIII 8.1 Συμπέρασμα...54 2

ΚΕΦΑΛΑΙΟ I 1.1 Έννοια ανάλυσης ισολογισμών Χρηματοοικονομική ανάλυση ονομάζεται η διερεύνηση και η αξιοποίηση των δεδομένων τα οποία παίρνουμε από τις οικονομικές καταστάσεις (ή λογιστικές καταστάσεις) των επιχειρήσεων. Οικονομικές καταστάσεις είναι πίνακες στους οποίους παρουσιάζονται τα στοιχεία της χρηματοοικονομικής κατάστασης της επιχείρησης, τα αποτελέσματα χρήσης και η διάθεση των αποτελεσμάτων. Αναλύοντας τους χρηματοοικονομικούς δείκτες μιας επιχείρησης φαίνετε η εξέλιξη της χρηματοοικονομικής κατάστασης και η απόδοση της. Σκοπός της ανάλυσης είναι η εξαγωγή συμπερασμάτων και η αξιοποίηση αυτών για την καλύτερη εκμετάλλευση των δυνατών σημείων μιας επιχείρησης και η λήψη κατάλληλων μέτρων για την διόρθωση των αδυναμιών της. Από τους πιο διαδεδομένους τρόπους χρηματοοικονομικής ανάλυσης είναι η χρήση των αριθμοδεικτών, οι οποίοι βοηθούν στην ερμηνεία των οικονομικών στοιχείων των επιχειρήσεων. Με την χρήση των αριθμοδεικτών γίνετε άμεσα αντιληπτή η πραγματική αξία και η σπουδαιότητα των απόλυτων μεγεθών. Για αυτό τον λόγο διαδόθηκε και η χρησιμοποίησή τους. Ο αριθμοδείκτης όμως από μόνος του δεν μπορεί να μας δώσει πλήρη εικόνα της οικονομικής θέσης μια επιχείρησης αν δεν υπάρχει σύγκριση με τους αντίστοιχους του ίδιου κλάδου ή της επιχείρησης. 1.2 Ισολογισμός Ισολογισμός είναι ένας λογιστικός πίνακας που παρουσιάζει αναλυτικά τα στοιχεία του ενεργητικού, του παθητικού και την καθαρή θέση μιας επιχείρησης σε μία συγκεκριμένη στιγμή μετά την λήξη μιας συγκεκριμένης περιόδου. Η ελληνική νομοθεσία περιγράφει επακριβώς ποιες ομάδες στοιχείων πρέπει να έχει κάθε κατηγορία του ισολογισμού. Έτσι στο ενεργητικό οι τρείς κύριες ομάδες 3

στοιχείων είναι τα πάγια, τα κυκλοφορούντα και τα διαθέσιμα. Το παθητικό χωρίζετε σε μακροπρόθεσμες και βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις ανάλογα με την διάρκεια της κάθε μιας. Υποχρεώσεις με υποχρέωση εξόφλησης μεγαλύτερη του έτους (διάρκεια χρήσης) θεωρείτε μακροπρόθεσμη ενώ υποχρεώσεις που πρέπει να εξοφληθούμε μέσα στο έτος (χρήση) θεωρούνται βραχυπρόθεσμες. Ο ισολογισμός δηλαδή παρουσιάζει τα μέσα τα οποία κατέχει η επιχείρηση (ενεργητικό) και τον τρόπο με τον οποίο χρηματοδοτήθηκε η απόκτηση τους (παθητικό). Η δημοσίευση του ισολογισμού σε μερικές περιπτώσεις επιβάλετε από την νομοθεσία καθώς είναι ένα έγγραφο με το οποίο οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αντλήσουν πληροφορίες για εξακριβώσουν την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης. 1.3 Αποτελέσματα χρήσης Ο πίνακας αποτελεσμάτων χρήσης περιέχει πληροφορίες με σκοπό την εκτίμηση της οικονομικής απόδοσης μια επιχείρησης σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Ο πίνακας αυτός παρουσιάζει αναλυτικά τα έσοδα και τα έξοδα που έγιναν σε μια χρονική περίοδο προσδιορίζοντας έτσι το οικονομικό αποτέλεσμα της επιχείρησης. Στο πρώτο από τα δύο μέρη των αποτελεσμάτων χρήσης παρουσιάζετε το αποτέλεσμα της εκμετάλλευση, δηλαδή τα έσοδα και τα έξοδα που σχετίζονται με την διαδικασία παραγωγής και πώλησης των προϊόντων της επιχείρησης. Στο δεύτερο μέρος είναι οι λογαριασμοί μη λειτουργικών εσόδων και εξόδων της επιχείρησης, που πολλές φορές έχουν την μορφή κερδών και ζημιών. 1.4 Πίνακας διάθεσης αποτελεσμάτων Ένα ακόμα λογιστικό έγγραφο το οποίο πρέπει να παρουσιάζετε και να δημοσιεύετε παράλληλα με τον ισολογισμό και τα αποτελέσματα χρήσης είναι ο πίνακας διάθεσης των αποτελεσμάτων. Σε αυτόν τον πίνακα περιέχονται όλες αυτές οι πληροφορίες που περιγράφουν τον τρόπο με τον οποίο η επιχείρηση χειρίστηκε τα κέρδη της. Πιθανοί τρόποι διαχείρισης αποτελούν η παρακράτηση τους από την επιχείρηση ως αποθεματικά ή η διανομή τους σε μορφή μερισμάτων στους μετόχους της 4

επιχείρησης. Και στις δύο περιπτώσεις όμως τα κέρδη θα πρέπει να εξαλείψουν τυχόν ζημιές προηγούμενων χρήσεων που υπάρχουν από προηγούμενες ζημιογόνες χρήσεις. 1.5 Ταμειακές ροές Ο πίνακας ταμειακών ροών περιέχει της κύριες πηγές κεφαλαίων της επιχείρησης και την χρήση αυτών από την επιχείρηση. Η παρουσίαση των ταμειακών ροών μια επιχείρησης δεν είναι υποχρεωτική σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία. Παρόλα αυτά όμως η χρησιμότητας της στην χρηματοοικονομική ανάλυση είναι πολύ σημαντική καθώς παρέχει στον αναλυτή σημαντικές πληροφορίες όπως τις χρηματοδοτικές και επενδυτικές δραστηριότητες της επιχείρηση. 5

ΚΕΦΑΛΑΙΟ II Μέθοδοι ανάλυσή λογιστικών καταστάσεων. 2.1 Ανάλογα με την θέση του αναλυτή Όταν ο αναλυτής είναι πρόσωπο που βρίσκετε μέσα στην επιχείρηση, έχει δηλαδή πρόσβαση στα λογιστικά έγγραφα και βιβλία της επιχείρησης, δηλαδή η ανάλυση γίνετε εκ των έσω τότε η ανάλυση λέγεται εσωτερική. Στην εσωτερική ανάλυση υπάρχουν πλήρη στοιχεία και πληροφορίες ώστε ο αναλυτής να έχει μία πλήρη εικόνα για την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης. Όταν η ανάλυση γίνετε από τρίτους, δηλαδή από πρόσωπα που βρίσκονται εκτός της επιχείρησης τότε η ανάλυση ονομάζετε εξωτερική. Προκειμένου ο αναλυτής να προσδιορίσει την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης χρησιμοποιεί στοιχεία και πληροφορίες από τις δημοσιευμένες λογιστικές καταστάσεις της επιχείρησης, ελέγχους ελεγκτών κ.λπ.. 2.2 Ανάλογα με τα στάδια της ανάλυσης Στην πρώτη φάση, γίνετε ο έλεγχος για τον χαρακτηρισμό των κονδυλίων του ισολογισμού, της διάταξης και της μεθόδου αποτίμησης τους. Γίνετε έλεγχος δηλαδή των οικονομικών καταστάσεων ως προς την : Σαφήνεια Ειλικρίνεια Ομοιομορφία Η φάση αυτή ονομάζετε τυπική και είναι ουσιαστικά η προπαρασκευαστική διαδικασία της ανάλυσης όπου συλλέγετε και ελέγχετε το υλικό που θα χρησιμοποιηθεί. 6

Στην επόμενη φάση γίνετε ο υπολογισμός των αριθμοδεικτών και η σύγκριση των διαφόρων μεγεθών για να εντοπιστούν τυχόν τάσεις και σημαντικών αποκλίσεων. Η φάση αυτή αποκαλείτε ουσιαστική ανάλυση καθώς γίνονται διαχρονικές συγκρίσεις στα κονδύλια του ισολογισμού και στους αριθμοδείκτες για την εύρεση τυχόν τάσεων και να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα. 7

3.1 Έννοια Αριθμοδεικτών ΚΕΦΑΛΑΙΟ III Αριθ^οδείκτεc Οι αριθμοδείκτες είναι ένα σχετικό μέγεθος δύο επιλεγμένων αριθμητικών τιμών που λαμβάνονται από τις οικονομικές καταστάσεις μια επιχείρησης. Εκφράζουν ποσοτικά σχέσεις μεταξύ στοιχείων της επιχείρησης και των γεγονότων που αποτελούν την δραστηριότητα της, Η σχέση μεταξύ των δύο αυτών μεγεθών, μετράει την αναλογία μεταξύ τους και τις συνθήκες εμπλοκής τους με στόχο να δείξει τάσεις και καταστάσεις που επικρατούν στην επιχείρηση αυτή. Οι αριθμοδείκτες χρησιμοποιούνται κυρίως σαν εργαλείο για την παρατήρηση της επιχείρησης και υπολογίζονται κάθε φορά με βάση τα στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων του τρέχων έτους και στην συνέχεια συγκρίνονται με τους αντίστοιχους παρελθόντων χρόνων, άλλων επιχειρήσεων του ίδιου κλάδου, της βιομηχανίας γενικά ή ακόμα και της οικονομίας για να αξιολογηθούν οι επιδόσεις μιας επιχείρησης. Προβάλλουν επίσης τα δυνατά και αδύναμα στοιχεία της επιχείρησης και μπορεί έτσι η διοίκηση να εντοπίσει τυχόν λάθη ή να εκμεταλλευτεί ευκαιρίες από αδύναμα σημεία του ανταγωνισμού. Η διαχρονική παρακολούθηση των αριθμοδεικτών μια επιχείρησης κρίνετε απαραίτητη για τον έλεγχο της επιχείρησης. Οι αριθμοδείκτες είναι πολλοί και για αυτό έχουν χωριστοί σε ομάδες ανάλογα με το είδος της πληροφορίας που παρέχουν. Κατά βάση οι αριθμοδείκτες είναι μαθηματικές σχέσεις μεταξύ δύο μεγεθών, όπου το ένα είναι ο αριθμητής του κλάσματος και το άλλο ο παρονομαστής του. Ο υπολογισμός των αριθμοδεικτών, δηλαδή της σχέσης μεταξύ δυο μεγεθών είναι μια απλή μαθηματική πράξη. Ο λόγος που οι αριθμοδείκτες έχουν τόση μεγάλη αξία είναι επειδή δύο μεγέθη που προηγουμένως δεν είχαν σχέση μεταξύ τους αποκτούν σημαντική πληροφοριακή αξία όταν αυτά συγκριθούν με την μορφή κάποιας αριθμητικής σχέσης. Ο υπολογισμός όμως και η παρουσίαση των διαφόρων αριθμοδεικτών, παρέχει μόνο ενδείξεις, και 8

για αυτό τον λόγο ένας μεμονωμένος αριθμοδείκτης από μόνος του δεν μπορεί να παρουσιάσει την πλήρη οικονομική κατάσταση της επιχείρησης.. Το πιο σημαντικό όμως στους αριθμοδείκτες είναι η ερμηνεία τους. Και παρόλο που ο σχηματισμός και ο υπολογισμός τους είναι εύκολος η ερμηνεία τους είναι δύσκολη. Είναι σημαντικό να γίνετε σωστά η ερμηνεία των αριθμοδεικτών για να είναι δυνατή η άντληση σωστών πληροφοριών. 9

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV Αριθ^οδείκτεc ρευστότητα 4.1 Έννοια αριθμοδεικτών ρευστότητας Οι αριθμοδείκτες ρευστότητας χρησιμοποιούνται από τους οικονομικούς αναλυτές προκειμένου να μπορέσουν να προσδιορίσουν την βραχυχρόνια οικονομική κατάσταση μιας επιχείρησης και το κατά πόσο μπορεί αυτή να ανταποκρίνεται στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της. Ρευστότητα είναι η ικανότητα μιας επιχείρησης να ανταποκρίνεται στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της χρησιμοποιώντας τα χρηματικά διαθέσιμα της η τα ευκόλως ρευστοποιήσιμα περιουσιακά της στοιχεία. Το πόσο ρευστό είναι ένα περιουσιακό στοιχείο εξαρτάτε από το πόσο εύκολα μπορεί να ανταλλαχτεί με χρήματα χωρίς όμως να χάσει την αξία του. Η ρευστότητα παίζει σημαντικό ρόλο σε μια επιχείρηση και επηρεάζουν άμεσα τα κέρδη της καθώς αν δεν έχει επαρκεί ρευστά διαθέσιμα ή αν τα περιουσιακά της στοιχεία δεν μετατρέπονται εύκολα σε διαθέσιμα τότε η επιχείρηση δεν θα είναι σε θέση να πληρώσει τις υποχρεώσεις της, χάνοντας έτσι την εμπιστοσύνη των συναλλασσομένων με αυτή και πιθανώς να αναγκαστεί να επιβαρυνθεί με δανειακά κεφάλαια. Παρόλα αυτά η ύπαρξη σε μια εταιρεία υψηλών κυκλοφοριακών στοιχείων μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την κερδοφόρα δυναμικότητα μια επιχείρησης, επίσης ένας χαμηλός δείκτης ρευστότητας δεν είναι απαραίτητα αρνητικό για μια επιχείρηση. Για να είναι πιο ακέραια τα αποτελέσματα πρέπει να συγκρίνονται με επιχειρήσεις του ίδιου κλάδου. Η ρευστότητα μπορεί να διακριθεί σε Στατική και Δυναμική. Η Στατική ρευστότητα παρουσιάζει την ικανότητα της επιχείρησης να πληρώνει της βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της την στιγμή σύνταξης του Ισολογισμού και χρησιμοποιείτε κυρίως από τους εξωτερικούς αναλυτές. Η Στατική ρευστότητα είναι πιθανό να μην ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα καθώς δεν γνωρίζουμε τον βαθμό ρευστοποίησης των στοιχείων του ενεργητικού. Η Δυναμική ρευστότητα 10

χρησιμοποιείται από τις επιχείρησης κυρίως για τις ανάγκες τους και προσδιορίζεται από εσωλογιστικά δεδομένα. Ο υπολογισμός της ρευστότητας δεν είναι πάντα εύκολος καθώς για τον υπολογισμό της πρέπει να ληφθούν πολλά υπόψη όπως για παράδειγμα η τακτική και η μέθοδος αποτίμησης των αποθεμάτων της επιχείρησης και οι προκαταβολές σε προμηθευτές και οι προκαταβολές πελατών, καθώς οι πρώτες αποτελούν απαιτήσεις από τους προμηθευτές και οι δεύτερες απαιτήσεις προς την επιχείρηση. Οι σημαντικότεροι αριθμοδείκτες ρευστότητας είναι οι: 1. Αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας 2. Αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας 3. Αριθμοδείκτης αμυντικού χρονικού διαστήματος 4. Αριθμοδείκτης ταμειακής ρευστότητας 4.2 Αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας Ο αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας είναι από τους πιο σημαντικούς και ο πλέον χρησιμοποιούμενος. Υπολογίζετε διαιρώντας το σύνολο του κυκλοφορούντος ενεργητικού μιας επιχείρησης με το σύνολο τον βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων της. Αριθμοδείκτης Γενικής Ρευστότητας Σύνολο Κυκλοφορούντος Ενεργητικού Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις 11

Το κυκλοφορούν ενεργητικό αποτελείτε από τα Αποθέματα, τις Απαιτήσεις και τα Διαθέσιμα (Χρεόγραφα + Χρηματικά Διαθέσιμα) της επιχείρησης. Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις για μια επιχείρηση μπορεί να είναι οι Υποχρεώσεις από φόρους και Τέλη, τα βραχυπρόθεσμα δάνεια, πιστώσεις προμηθευτών, μερίσματα πληρωτέα, προκαταβολές πελατών και γενικά οποιαδήποτε άλλη υποχρέωση λήγει μέσα στην επόμενη χρήση. Ο αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας παρουσιάζει ένα μέτρο για τη ρευστότητα μιας επιχείρησης όπως επίσης και το περιθώριο ασφαλείας που διατηρεί η επιχείρηση για να αντιμετωπίσει τυχόν ανεπιθύμητες εξελίξεις στη ροή κεφαλαίων κίνησης. Μας δείχνει δηλαδή κατά πόσο η επιχείρηση μπορεί να καλύψει τις βραχυχρόνιες υποχρεώσεις της από τις βραχυχρόνιες απαιτήσεις της. Όσο μεγαλύτερο είναι το αποτέλεσμα του αριθμοδείκτη γενικής ρευστότητας τόσο καλύτερη από πλευράς ρευστότητας είναι η θέση της επιχείρησης. Από γενικότερης άποψης ένας δείκτης γύρω στο 2 (δηλαδή ότι η επιχείρηση μπορεί να καλύψει τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις τις δύο φορές με τις βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις της) θεωρείτε καλός, αυτό όμως διαφέρει από επιχείρηση σε επιχείρηση και από κλάδο σε κλάδο. Για αυτό τον λόγο καλό είναι να μελετάται σε σύγκριση με αποτελέσματα προηγούμενων ετών και παρόμοιων επιχειρήσεων του ίδιου κλάδου. Παρόλα αυτά αν σε μια επιχείρηση συναντάτε συνεχής μείωση στον δείκτη τότε σημαίνει πως στην επιχείρηση δημιουργείτε μια όχι ευνοϊκή κατάσταση η οποία θα πρέπει να διερευνηθεί, όπως επίσης και με έναν υψηλό δείκτη ( 3< ), όπου μπορεί να μένουν κεφάλαια αδρανεί αντί να χρησιμοποιούνται αποδοτικά. Σπάνια όμως μια επιχείρηση έχει ακριβής αντιστοιχία μεταξύ των εισερχομένων κεφαλαίων της και τον υποχρεώσεων της για αυτό θα πρέπει να διατηρεί επαρκεί κυκλοφοριακά στοιχεία ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις της. 12

Συνοπτικά παρουσιάζονται αποτελέσματα από μερικούς κλάδους: Κλάδος ακτοπλοΐας ΑΝΕΚ 0,55 0,68 ΑΤΤΙΚΑ 0,2 0,2 Για την ΑΝΕΚ ο δείκτης μειώνετε διαχρονικά διότι παρόλο που μειώνονται και τα δύο κονδύλια του κλάσματος αυτό γίνετε δυσανάλογα. Η ΑΤΤΙΚΑ διατηρεί τον δείκτη σταθερό με μία μικρή ανάλογη μείωση και στα δύο κονδύλια. Και για τις δύο όμως ο αριθμοδείκτης είναι χαμηλός και είναι δυσοίωνος για την βραχυχρόνια φερεγγυότητα τους. Κλάδος αλλαντικών ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ 1 0,93 ΝΙΚΑΣ 1,48 1,51 ΥΦΑΝΤΗΣ 1,69 1,56 Διαχρονικά οι ΚΡΕΤΑ ( ΑΡΜ και ΥΦΑΝΤΗ βελτιώνουν την γενική ρευστότητα τους διότι μειώνουν σημαντικά τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις τους και διατηρούν σταθερό το κυκλοφορούν ενεργητικό τους η το μειώνουν ελάχιστα. Η ΝΙΚΑΣ αυξάνει μεν ελάχιστα το κυκλοφορούν ενεργητικό της αλλά αύξησε σε μεγαλύτερο βαθμό τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της για αυτό και μειώθηκε λίγο ο δείκτης της. Κλάδος γαλακτοβιομηχανίας ΦΑΓΕ 2,65 1,52 ΜΕΒΓΑΛ 0,80 0,83 ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ 0,43 0,63 Η ΦΑΓΕ φαίνετε να είναι ικανή να καλύψει τις ανάγκες που θα προκύψουν επειδή έχει δείκτη μεγαλύτερο της μονάδας. Οι άλλες δύο που ο δείκτης τους 13

είναι αρνητικός είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν προβλήματα με την ρευστότητα τους. Κλάδος κατασκευαστικών ΑΚΤΟΡ 1.38 1.16 Ι&Ρ ΑΒΑΞ 1.36 1.24 Οι δείκτες και για τις δύο εταιρείες κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα ελαφρώς πάνω από την μονάδα. Παρόλο που οι δείκτες τους δείχνουν ότι μπορούν να καλύψουν τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις τους, το μικρό περιθώριο που μένει για την κάλυψη έκτακτων αναγκών είναι μικρό. Κλάδος μπισκοτοβιομηχανιών ΕΛΜΠΙΣΚΟ 0,78 0,94 ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ 2.72 3.15 Η ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ παρά την μείωση του δείκτη της σε 2,72 από 3,15 παραμένει υψηλός που σημαίνει ότι η εταιρεία έχει πολύ καλή ρευστότητα. Η ΕΛΜΠΙΣΚΟ έχει και τις δύο χρονιές δείκτη κάτω της μονάδας που σημαίνει ότι δεν μπορεί να καλύψει τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της και ίσως να χρειαστεί να ρευστοποιήσει περιουσιακά στοιχεία της. Κλάδος ρουχισμού ΗΛΙΟΣ 0,41 0.37 ΜΙΝΕΡΒΑ 1.20 1.39 Η ΜΙΝΕΡΒΑ έχει σχεδόν τριπλάσιο δείκτη σε σχέση με την ανταγωνίστρια της ΗΛΙΟΣ που της δίνει πλεονέκτημα σε ότι αφορά την αξιοποίηση των κεφαλαίων που απομένουν. Ο δείκτης της ΗΛΙΟΣ κρίνετε ιδιαίτερα χαμηλός και υπάρχει κίνδυνος για την ακεραιότητα της εταιρείας. 14

Κλάδος χαλυβουργικών ΧΑΛΚΟΡ 0.84 0.88 ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ 1,53 2,54 ΣΙΔΕΝΟΡ 0.14 0,68 ΒΙΟΧΑΛΚΟ 1.13 1.21 Οι εταιρείες φαίνετε να έχουν χαμηλό δείκτη ιδιαίτερα οι ΧΑΛΚΟΡ και ΣΙΔΕΝΟΡ που είναι κάτω της μονάδας που δείχνει ότι δεν έχουν επαρκεί ρευστότητα για την κάλυψη των υποχρεώσεων τους. Κλάδος ηλεκτρικών συσκευών ΣΑΡΑΦΙΔΗΣ 1,88 1,58 ΠΛΑΙΣΙΟ 1,89 1,58 Και οι δύο εταιρείες έχουν καλούς δείκτες ρευστότητας και μάλιστα βελτιώνονται από το 2011 στο 2012 και για τις δύο εταιρείες. ΚΕΦΑΛΑΙΟ V Αριθ^οδείκτεc δραστηριότητα 5.1 Έννοια αριθμοδεικτών δραστηριότητας Μια σημαντική κατηγορία αριθμοδεικτών αποτελούν οι αριθμοδείκτες δραστηριότητας (κυκλοφοριακής ταχύτητας). Οι αριθμοδείκτες δραστηριότητας 15

παρουσιάζουν το πόσο αποτελεσματικά χρησιμοποιεί μια επιχείρηση τα περιουσιακά της στοιχεία στην παραγωγή. Από τους αριθμοδείκτες δραστηριότητας μπορούμε να δούμε σε πόσο χρόνο μπορεί μια επιχείρηση να μετατρέψει ένα στοιχείο του κυκλοφορούν ενεργητικού της σε ρευστά και διαθέσιμα. Μερικοί από αυτούς τους αριθμοδείκτες έχουν σαν αποτέλεσμα ημέρες, πράγμα που τους καθιστά ένα πολύ καλό και εύκολα κατανοητό εργαλείο στα χέρια της διοίκησης. Επίσης μέσα από τους αριθμοδείκτες ρευστότητας φαίνετε και η στρατηγική που ακολουθείτε για την πραγματοποίηση της κύριας δραστηριότητας της επιχείρησης. Οι σημαντικότεροι αριθμοδείκτες δραστηριότητας είναι οι : Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας αποθεμάτων Αριθμοδείκτης ταχύτητας βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων Αριθμοδείκτης ταχύτητας εισπράξεως απαιτήσεων Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας καθαρού κεφαλαίου κίνησης Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ιδίων κεφαλαίων Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας παγίων 16

5.2 Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού Ο αριθμοδείκτης κυκλοφορικής ταχύτητας ενεργητικού υπολογίζετε από το πηλίκο της διαίρεσης του συνόλου των πωλήσεων προς το σύνολο του ενεργητικού. Κύκλος εργασιών Αριθμοδείκτης ταχυτ. κυκλοφορ. Ενεργητικου = -------------------- Σύνολο ενεργητικού Ο δείκτης της ταχύτητας κυκλοφορίας του ενεργητικού χρησιμοποιείτε από μια επιχείρηση για να δει πόσο αποτελεσματικά χρησιμοποιείτε το ενεργητικό της σε σχέση με τις πωλήσεις της. Ο δείκτης δηλαδή παρουσιάζει το πόσο εντατικά χρησιμοποιεί η επιχείρηση τα περιουσιακά της στοιχεία για την πραγματοποίηση των πωλήσεων της. Πιο απλά, μας δείχνει τα έσοδα που δημιουργεί κάθε μονάδα που έχει επενδυθεί στο ενεργητικό της επιχείρησης. Όταν ο δείκτης είναι μεγάλος τότε η επιχείρηση χρησιμοποιεί εντατικά τα περιουσιακά της στοιχεία για να πραγματοποιήσει της πωλήσεις της. Σε αντίθετη περίπτωση, όταν δηλαδή η επιχείρηση έχει χαμηλό δείκτη κυκλοφοριακής ταχύτητας ενεργητικού, τότε σημαίνει πως η επιχείρηση δεν χρησιμοποιεί εντατικά τα περιουσιακά της στοιχεία, έτσι για την επιχείρηση καλό θα είναι ή να αυξήσει τον βαθμό χρησιμοποίησης των περιουσιακών της στοιχείων ή να προβεί σε ρευστοποίηση μερικών περιουσιακών της στοιχείων. 17

Κλάδος ακτοπλοϊκών ΑΝΕΚ 0.07 0.14 ΑΤΤΙΚΑ 0.33 0.31 Η εταιρεία ΑΝΕΚ παρουσιάζει μείωση του δείκτη επειδή υπάρχει μείωση στον κύκλο εργασιών (αριθμητή) και αύξηση στο σύνολο του ενεργητικού (παρονομαστή). Η ΑΤΤΙΚΑ αυξάνει τον δείκτη της ελαφρώς διότι αυξάνει των κύκλο εργασιών της (αριθμητή) και μειώνει το ενεργητικό της (παρονομαστή). Κλάδος αλλαντικών ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ 0.45 0.48 ΝΙΚΑΣ 0.15 0.18 ΥΦΑΝΤΗΣ 1.75 1.70 Η ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ όπως και η ΝΙΚΑΣ μείωσαν δυσανάλογα τα δύο κονδύλια του κλάσματος με μεγαλύτερη μείωση στον κύκλο εργασιών τους για αυτό και μειώθηκε λίγο ο δείκτης τους. Η ΥΦΑΝΤΗΣ αύξησε και τα δύο κονδύλια της για αυτό και παρουσιάζει αύξηση ο δείκτης της. Κλάδος γαλακτοβιομηχανίας ΦΑΓΕ 0.78 0.86 ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ 0.50 0.55 ΜΕΒΓΑΛ 0.95 1.01 Από τους δείκτες βλέπουμε ότι εκτός από την ΜΕΒΓΑΛ που ο δείκτης της κινείτε κοντά στην μονάδα, των άλλων δύο είναι πιο χαμηλά με χειρότερο 18

αυτόν της ΕΒΡΑΦΑΡΜΑΣ που σημαίνει ότι δεν αξιοποιούν ικανοποιητικά τα πάγια στοιχεία τους. Κλάδος ηλεκτρικών συσκευών ΠΛΑΙΣΙΟ 2.09 2.30 ΣΑΡΑΦΙΔΗΣ 1.45 1.62 Το ΠΛΑΙΣΙΟ έχοντας μεγαλύτερο κύκλο πωλήσεων καταφέρνει καλύτερο δείκτη από τον ανταγωνισμό δείχνοντας ότι χρησιμοποιεί πιο εντατικά τα πάγια στοιχεία της για την παραγωγή κέρδους. Κλάδος κατασκευαστικών Ι& ρ ΑΒΑΞ 0.22 0.33 ΑΚΤΟΡ 0.44 0.41 Και οι δύο εταιρείες έχουν χαμηλό δείκτη που δείχνει ότι δεν χρησιμοποιούν τα στοιχεία του ενεργητικού τους αποδοτικά ή ότι χρησιμοποιούν μερικά από αυτά. Αυτό ίσων οφείλετε στην μείωση των κατασκευαστικών έργων που γίνονται στην Ελλάδα λόγω της κρίσης οπότε παραμένουν ανενεργά πάγια στοιχεία τους. Κλάδος μπισκοτοβιομηχανιών ΕΛΜΠΙΣΚΟ 0.71 0.71 ΠΑΠΑΔΟΠΟΎΛΟΥ 1.58 1.57 19

Η ΕΛΜΠΙΣΚΟ φαίνετε να χρησιμοποιεί δύο φορές πιο αποδοτικά τα στοιχεία του ενεργητικού της. Έχει έτσι λιγότερα δεσμευμένα κεφάλαια σε πάγια τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε άλλους πιο επωφελείς σκοπούς. Κλάδος ρουχισμού ΗΛΙΟΣ 0.98 1.11 ΜΙΝΕΡΒΑ 0.35 0.39 Η ΜΙΝΕΡΒΑ σε σχέση με τον ΗΛΙΟ έχει αναλογικά με τον κύκλο εργασιών της περισσότερα στοιχεία ενεργητικού το οποίο προκαλεί και αυτήν την διαφορά στους δείκτες της. Κλάδος χαλυβουργικών ΒΙΟΧΑΛΚΟ 0.97 0.97 ΣΙΔΕΝΟΡ 1.09 0.47 ΧΑΛΚΟΡ 1.38 1.39 ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ 0.47 0.64 Εκτός από την ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ, οι άλλες εταιρείες κινούνται πάνω η κοντά στην μονάδα που σημαίνει ότι κάνουν καλή αξιοποίηση του ενεργητικού τους. Η ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ έχει πολύ χαμηλό δείκτη που δείχνει μη σωστή αξιοποίηση των στοιχείων του ενεργητικού της. 5.3 Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας αποθεμάτων Ο δείκτης της ταχύτητας κυκλοφορίας των αποθεμάτων υπολογίζετε από το πηλίκο της διαίρεσης των συνολικών πωλήσεων προς τα αποθέματα. 20

Κόστος πωληθέντων Αριθμοδείκτης ταχυτ. κυκλοφορ. Αποθεμάτων = ------ Αποθ 'ματα------ Ο αριθμοδείκτης αυτός δείχνει την ταχύτητα με την οποία τα αποθέματα εμπορευμάτων μιας επιχείρηση μετατρέπονται σε πωλήσεις ή απαιτήσεις. Ο αριθμοδείκτης αυτός δηλαδή μας επιτρέπει να δούμε πόσες φορές διατέθηκαν και έπειτα ανανεώθηκαν τα αποθέματα μιας επιχείρησης μέσα στην χρήση, σε συνάρτηση πάντα με τις πωλήσεις. Αν διαιρέσουμε το αποτέλεσμα του δείκτη με των αριθμό των ημερών του έτους τότε βρίσκουμε την κυκλοφορική ταχύτητα σε ημερολογιακές μέρες. Μέσα από αυτόν τον δείκτη μια επιχείρηση μπορεί να ελέγχει αν υπάρχει κάποια υπεραποθεματοποίηση που μπορεί να είναι επικίνδυνη για την επιχείρηση, ιδιαίτερα αν τα αποθέματα αυτά έχουν αγοραστεί με πίστωση ή δανειακά κεφάλαια για τα οποία η επιχείρηση πρέπει να πληρώνει τόκους. Γενικά όσο μεγαλύτερος είναι ένας δείκτης κυκλοφορικής ταχύτητας τόσο πιο αποτελεσματικά λειτουργεί η επιχείρηση. Παρόλο όμως που ένας υψηλός δείκτης κυκλοφορίας αποθεμάτων σημαίνει μείωση των εξόδων αποθήκευσης και του κινδύνου μη πώλησης λόγω αλλοιώσεων, καταστροφών ή αλλαγών στις προτιμήσεις των καταναλωτών, είναι δυνατόν να επιφέρει και μία δυσανάλογη αύξηση στα έξοδα πώλησης και διαχείρισης. Αντίθετα ένας μικρός δείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας αποθεμάτων μπορεί να αναγκάσει την επιχείρηση να διατηρεί υψηλά κεφάλαια κίνησης εξαιτίας της αργής μετατροπής των αποθεμάτων σε εισροές. Κλάδος ακτοπλοϊκών 21

ΑΝΕΚ 5.96 6.91 ΑΤΤΙΚΑ 43.1 29.12 Η ΑΤΤΙΚΑ μείωσε δραστικά τα αποθέματα της μέσα στο 2012 και παράλληλα μείωσε το κόστος πωληθέντων. Αυτό προκάλεσε την σημαντική αύξηση του αριθμοδείκτη. Η ΑΝΕΚ παρουσιάζει μια μείωση στον δείκτη παρόλο που και αυτή μείωσε τα αποθέματα της και το κόστος των πωληθέντων και αυτό οφείλετε στην μεγάλη μείωση του κύκλου εργασιών της. Κλάδος αλλαντικών ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ 1.24 1.55 ΝΙΚΑΣ 1.82 1.83 ΥΦΑΝΤΗΣ 15.60 13.5 ΟΙ ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ και ΝΙΚΑΣ μείωσαν τα αποθέματα τους και το κόστος παραχθέντων αλλά δυσανάλογα για αυτό και μειώνετε ο αριθμοδείκτης τους. Η ΥΦΑΝΤΗΣ αύξησε το κόστος των παραχθέντων λόγω αύξησης του κύκλου εργασιών της και μείωσε τα αποθέματα της για αυτό και βελτίωσε τον δείκτη της. Κλάδος γαλακτοβιομηχανίας ΦΑΓΕ 5.90 7.30 ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ 17.83 11.55 ΜΕΒΓΑΛ 6.08 7.45 Δεδομένου ότι οι εταιρείες παρασκευάζουν και πουλάνε ευπαθή προϊόντα μια μεγάλη ταχύτητα κυκλοφορίας αποθεμάτων κρίνετε απαραίτητη ώστε να μην χαλάνε τα προϊόντα στις αποθήκες. Αυτό φαίνεται να το πετυχαίνει μόνο η ΕΒΡΑΦΑΡΜΑ ενώ οι άλλες δύο έχουν πιο χαμηλούς δείκτες, που δεν είναι ικανοποιητικοί. 22

Κλάδος ηλεκτρικών συσκευών ΠΛΑΙΣΙΟ 8.27 7,47 ΣΑΡΑΦΙΔΗΣ 0.43 0.53 Το ΠΛΑΙΣΙΟ έχει πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα κυκλοφορίας από την ΣΑΑΦΙΔΗΣ πράγμα που οφείλετε και στον μεγαλύτερο κύκλο εργασιών του. Έτσι το ΠΛΑΙΣΙΟ έχει μικρότερο κίνδυνο από απαξίωση αποθεμάτων αλλαγή της μόδας κ.λπ. Κλάδος κατασκευαστικών Ι& ρ ΑΒΑΞ 28.88 36.13 ΑΚΤΟΡ 18.73 93.60 Παρατηρείτε μεγάλη μείωση στον δείκτη και των δύο εταιρειών ιδιαίτερα στην ΑΚΤΟΡ που οφείλετε στην μεγάλη μείωση του κύκλου εργασιών της άρα και στο κόστος των πωληθέντων αυτής με μικρή μείωση των αποθεμάτων Κλάδος μπισκοτοβιομηχανιών ΕΛΜΠΙΣΚΟ 7.5 7.49 ΠΑΠΑΔΟΠΟΥ ΛΟΥ 6.78 6.61 Ο δείκτης των δύο εταιρειών κινείτε στα ίδια επίπεδα. Και οι δύο εταιρείες διαθέτουν στην αγορά κατά κύριο λόγο σχετικά ευπαθή προϊόντα που 23

σημαίνει ότι αυτές οι εταιρείες επιδιώκουν όσο πιο μεγάλους δείκτες μπορούν διότι η αποθήκευση και συντήρηση τους είναι δαπανηρή. Κλάδος ρουχισμού ΗΛΙΟΣ 1.48 1.57 ΜΙΝΕΡΒΑ 0.93 0.95 Ο δείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας αποθεμάτων και των δύο είναι χαμηλός μάλιστα μειώνετε από χρήση σε χρήση. Αιτία είναι η μείωση του κύκλου εργασιών τους δυσανάλογα με τα αποθέματα τους. Κλάδος χαλυβουργικών ΒΙΟΧΑΛΚΟ 3.70 3.77 ΣΙΔΕΝΟΡ 15.01 3.15 ΧΑΛΚΟΡ 9.27 8.32 ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ 4.73 4.77 Όλες οι εταιρείες έχουν καλό δείκτη που οφείλετε στην διατήρηση χαμηλών αποθεμάτων σε σχέση με τον κύκλο εργασιών τους. Η μεγάλη μεταβολή της ΣΙΔΕΝΟΡ οφείλετε σε μεγάλη μείωση των αποθεμάτων της. 24

5.3 Αριθμοδείκτης ταχύτητας είσπραξης απαιτήσεων Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας είσπραξης απαιτήσεων προκύπτει από το πηλίκο της διαίρεσης του κύκλου εργασιών με τις απαιτήσεις της επιχείρησης. Στις απαιτήσεις ανήκουν τα γραμμάτια, οι συναλλαγματικές, οι φορτωτικές εισπρακτέες και οποιαδήποτε άλλη απαίτηση της επιχείρησης. Κύκλος εργασιών Αριθμοδείκτης ταχυτ. είσπραξης Απαιτήσεων = ------------ ;--------- ΆΉ ιγ'ηυ ί Ο δείκτης αυτός εκφράζει την ταχύτητα με την οποία οι απαιτήσεις μιας επιχείρησης ανακυκλώνονται μέσα σε ένα έτος. Έτσι η επιχείρηση μπορεί να δει πόσες φορές στην διάρκεια της χρήσης εισπράττονται κατά μέσο όρο οι απαιτήσεις της, και ελέγχει με αυτόν τον τρόπο αν οι απαιτήσεις της είναι πολύ μεγάλες σε σχέση με τις πωλήσεις της. Αν διαιρέσουμε το αποτέλεσμα τις με τον αριθμό των ημερών του έτους, το αποτέλεσμα θα δείχνει σε μέρες τον χρόνο είσπραξης μιας απαίτησης. Ο χρόνος είσπραξης μιας απαιτήσεις είναι ανάλογος με τον χρόνο δέσμευσης των απαιτήσεων, οπότε όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμοδείκτης είσπραξης απαιτήσεων τόσο λιγότερος είναι και ο χρόνος ολοκλήρωσης του κυκλώματος που σημαίνει γρηγορότερη είσπραξη των απαιτήσεων από την επιχείρηση. Μια επιχείρηση καλό είναι να διατηρεί υψηλό δείκτη ταχύτητας είσπραξης απαιτήσεων διότι έτσι έχει λιγότερες πιθανότητες να ζημιωθεί από επισφαλής πελάτες. Επίσης τα δεσμευμένα κεφάλαια θα είναι μικρότερα και έτσι η επιχείρηση θα μπορεί να διατηρεί περισσότερα κεφάλαια για αξιοποίηση Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας είσπραξης απαιτήσεων είναι στενά συνδεδεμένος με τους αριθμοδείκτες ρευστότητας. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμοδείκτης 25

κυκλοφοριακής ταχύτητας τόσο πιο πολύ ενισχύετε η εμπιστοσύνη στα αποτελέσματα των αριθμοδεικτών ρευστότητας διότι ο αριθμοδείκτης ταχύτητας είσπραξης των απαιτήσεων δείχνει και την ποιότητα των απαιτήσεων και το πόσο ρευστοποιήσιμες είναι. Για αυτό είναι απαραίτητη και η μελέτη του αριθμοδείκτη διαχρονικά ώστε να παρακολουθούνται οι απαιτήσεις ως προς την ποιότητα τους. Κλάδος ακτοπλοϊκών ΑΝΕΚ 0.56 11.15 ΑΤΤΙΚΑ 5.81 4.84 Οι δύο εταιρείες έχουν αντίθετες πορείες. Ο κύκλος εργασιών της ΑΝΕΚ μειώνετε στο μισό με παράλληλη αύξηση των απαιτήσεων οπότε ο δείκτης μειώνετε αισθητά ενώ για την ΑΤΤΙΚΑ ο κύκλος εργασιών αυξάνετε και οι απαιτήσεις μειώνονται για αυτό υπάρχει και μία αύξηση στον δείκτη. Κλάδος αλλαντικών ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ 2.58 2.38 ΝΙΚΑΣ 0.37 0.43 ΥΦΑΝΤΗΣ 2.31 2.07 Παρατηρούμε μια διαχρονική αύξηση στους δείκτες των ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ και ΥΦΑΝΤΗΣ ενώ παρατηρείτε μείωση σε αυτόν της ΝΙΚΑΣ λόγο μείωσης του κύκλου εργασιών της. 26

Κλάδος γαλακτοβιομηχανίας ΦΑΓΕ 3.00 4.36 ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ 7.73 2.31 ΜΕΒΓΑΛ 1.85 2.03 Η ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ βελτιώνει πολύ την ταχύτητα είσπραξης των απαιτήσεων της από το 2011 στο 2012 οπότε βελτιώνει και την ρευστότητα της. Οι άλλες δύο έχουν πιο χαμηλό δείκτη που σημαίνει ότι δεν ολοκληρώνετε το κύκλωμα πωλήσεων τους όσο γρήγορα όσο της ΕΒΡΟΦΑΡΜΑΣ. Αυτό ίσως προκαλέσει βραχυχρόνια έλλειψη ρευστότητας από τις εταιρείες αυτές. Κλάδος ηλεκτρικών συσκευών ΠΛΑΙΣΙΟ 13.58 13.98 ΣΑΡΑΦΙΔΗΣ 19.90 19.81 Και οι εταιρείες έχουν πολύ καλό δείκτη που σημαίνει ότι οι πιθανότητες να αντιμετωπίσουν έλλειψη ρευστότητας είναι λίγες. Κλάδος κατασκευαστικών Ι& ρ ΑΒΑΞ 0.88 1.44 ΑΚΤΟΡ 0.60 0.57 Η μεγάλη μείωση της Ι&Ρ ΑΒΑΞ οφείλετε στην μεγάλη μείωση του κύκλου εργασιών της χωρίς παράλληλη μείωση των απαιτήσεων της. Και οι δύο εταιρείες έχουν χαμηλό δείκτη που ίσως προκαλέσει και στις δύο προβλήματα ρευστότητας. 27

Κλάδος μπισκοτοβιομηχανιών ΕΛΜΠΙΣΚΟ 3.30 2.42 ΠΑΠΑΔΟΠΟΎΛΟΥ 38.90 34.64 Η ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ σε σχέση με την ανταγωνίστρια της φαίνετε να πλεονεκτεί πολύ εισπράττοντας τις απαιτήσεις της πολύ περισσότερες φορές. Αυτό ίσως οφείλετε στην πολιτική που ακολουθεί η εταιρεία σχετικά με τον χρόνο πίστωσης που δίνει στους πελάτες της. Κλάδος ρουχισμού ΗΛΙΟΣ 2.02 2.40 ΜΙΝΕΡΒΑ 1.54 1.62 Και οι δύο εταιρίες κινούνται στα ίδια επίπεδα περίπου, με τις μειώσεις από το 2011 στο 2012 να οφείλονται στην μη ανάλογη μείωση των απαιτήσεων σε σχέση με τον κύκλο εργασιών. Κλάδος χαλυβουργικών ΒΙΟΧΑΛΚΟ 5.71 7.05 ΣΙΔΕΝΟΡ 15.40 1.94 ΧΑΛΚΟΡ 58.63 62.62 ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ 3.07 4.86 Παρατηρούμε μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ των εταιρειών πράγμα που οφείλετε στις διαφορετικές πολιτικές των εταιρειών για τις απαιτήσεις τους. 28

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VI Αριθ^οδείκτεc αποδοτικότατα 6.1 Έννοια αριθμοδεικτών αποδοτικότητας Ο κύριος στόχος κάθε επιχείρησης είναι η παραγωγή κέρδους, και το κέρδος αυξάνεται όσο αυξάνετε και η αποδοτικότητα της επιχείρησης. Για αυτό το λόγο ο προσδιορισμός της αποδοτικότητας κάθε επιχείρησης είναι πολύ σημαντικός στον υπολογισμό των προοπτικών τους για το μέλλον. Ως αποδοτικότητα ορίζετε η ικανότητα της επιχείρησης να αξιοποιεί τα διάφορα κεφάλαια της για να παράγει κέρδος μέσα από τις διάφορες δραστηριότητες της. Αποδοτικότητα μιας επιχείρησης είναι το αποτέλεσμα ενός μεγάλου αριθμού αποφάσεων που λαμβάνει και πολιτικών που ακλουθεί κάθε φορά, όπως πχ στο θέμα της τιμής των προϊόντων. Μέσο της ανάλυσης της αποδοτικότητας παίρνουμε στοιχεία όπως το πόσο αποτελεσματικά διοικείτε η επιχείρηση από την διοίκηση της και το δυναμικό κερδών της. Οι αριθμοδείκτες αποδοτικότητας ασχολούνται κυρίως με τις σχέσεις των κερδών και των χρησιμοποιούμενων από την οικονομική μονάδα κεφαλαίων καθώς επίσης και με τις σχέσεις μεταξύ κερδών και πωλήσεων με σκοπό να δείξουν πόσο αποτελεσματικά λειτούργησε η επιχείρηση κατά την διάρκεια της χρήσης. Οι αριθμοδείκτες αποδοτικότητες υπολογίζονται συνήθως με βάση της πωλήσεις της επιχείρησης, τα κέρδη ή των όγκο της παραγωγής. Οι σημαντικότεροι αριθμοδείκτες αποδοτικότητας είναι : Αριθμοδείκτης οικονομικής μόχλευσης Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ενεργητικού Αριθμοδείκτης καθαρού κέρδους Αριθμοδείκτης μεικτού κέρδους 29

6.2 Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων Για να υπολογίσουμε τον αριθμοδείκτη αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων διαιρούμε τα καθαρά κέρδη της χρήσης με το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης. (Έπειτα τον πολλαπλασιάζουμε με το 100) Καθαρά κέρδη χρήσης Αριθμοδείκτης αποδ. ιδίων κεφαλαίων = - ----------- - ; * 100 Σύνολο ίδιων κεφαλαίων Ο αριθμοδείκτης αυτός μετράει το πόσο καλά αξιοποίησε η επιχείρηση τα Ιδία κεφάλαια της και την ικανότητά της να παράγει καθαρά κέρδη από την χρησιμοποίησή τους. Δείχνει δηλαδή την αποτελεσματικότητα με την οποία η επιχείρηση χρησιμοποιεί τα κεφάλαια της και το μέγεθος των κερδών που παράγει με αυτά. Ένας χαμηλός δείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων δείχνει ότι η επιχείρηση δεν χρησιμοποίει αποτελεσματικά τα κεφάλαια της, πάσχει δηλαδή σε κάποιον τομέα της όπως π.χ. χαμηλή παραγωγικότητα, μη παραγωγική απασχόληση των κεφαλαίων κ.λπ. Ένας υψηλός δείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων αποτελεί μια πολύ καλή ένδειξη για την επιχείρηση καθώς δείχνει ότι η επιχείρηση μπορεί και αξιοποιεί τα αποτελεσματικά τα κεφάλαια της και έτσι δημιουργεί ευνοϊκές για αυτήν οικονομικές συνθήκες. Γενικά ο αριθμοδείκτης αυτός προβάλει με τον εμφανή τρόπο τον ετήσιο απολογισμό της εταιρείας για την χρήση που πέρασε. Ο υπολογισμός του δείκτη μερικές φορές είναι δύσκολος καθώς παρατηρούνται αρκετές αλλαγές στο μέγεθος των ιδίων κεφαλαίων μέσα στην χρήση. Αυτό μπορεί να συμβαίνει για διάφορους λόγους οπως π.χ. η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, η αναπροσαρμογή της αξίας των περιουσιακών στοιχείων κ.λπ.. Για αυτό το λόγο σε αυτές τις περιπτώσεις ή χρησιμοποιούμε το ύψος των ιδίων κεφαλαίων που υπάρχουν την συγκεκριμένη χρονική στιγμή και βρίσκουμε έτσι τον πραγματικό χρόνο χρησιμοποίησης των νέων κεφαλαίων ή χρησιμοποιούμε τον μέσο όρο των τιμών των 30

ιδίων κεφαλαίων της χρονιάς για να υπολογίσουμε τον δείκτη για όλη την διάρκεια της χρήσης. Συνοπτικά παρουσιάζονται αποτελέσματα από μερικούς κλάδους: Κλάδος ακτοπλοΐας ΑΝΕΚ -19.23-0.67 ΑΤΤΙΚΑ -15.20-21.30 Η ΑΝΕΚ παρουσιάζει μεγάλη μείωση από χρήση σε χρήση διότι αυξάνονται κατά πολύ οι ζημιές της ενώ η ΑΤΤΙΚΑ μειώνει τις ζημιές της και έτσι μειώνετε και ο δείκτης. Και οι δύο εταιρείες εξαιτίας των προηγουμένων ζημιών της χρήσης 2011 μείνουν τα ιδία κεφάλαια τους κατά την περίοδο του 2012. Κλάδος αλλαντικών ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ -7.60-0.77 ΝΙΚΑΣ 14.18 1.10 ΥΦΑΝΤΗΣ 17.67 2.72 Η ΥΦΑΝΤΗΣ και η <ΑΣ αυξάνουν αισθητά τα κέρδη τους για αυτό βελτιώνουν και τον δείκτη τους. Η ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ κάνει ακριβώς το αντίθετο, δηλαδή αυξάνει τις ζημίες της για αυτό και έχει μεγάλη διαφορά ο δείκτης από χρονιά σε χρονιά. Κλάδος γαλακτοβιομηχανίας 31

ΦΑΓΕ -1.75-33.40 ΜΕΒΓΑΛ -27.13-21.30 ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ -28.36-26.34 Η ΦΑΓΕ καταφέρνει να βελτιώσει πολύ τον δείκτη της λόγο αύξησης των ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης. Οι άλλες δύο έχουν πολύ αρνητικό δείκτη που δείχνει ότι δεν αξιοποιούνται κατάλληλα τα επενδυόμενα κεφάλαια από την διοίκηση. Κλάδος κατασκευαστικών ΑΚΤΟΡ 42.71-40.32 Ι&Ρ ΑΒΑΞ -1.75-0.17 Η ΑΚΤΟΡ καταφέρνει από το 2011 στο 2012 να μετατρέψει τις ζημίες σε κέρδη για αυτό και μεταβάλετε τόσο ο δείκτης της, δείχνοντας έτσι μια πολύ θετική εικόνα για αυτήν αφού κάνει πολύ καλή αξιοποίηση των κεφαλαίων της οπότε γίνετε πιο θετική σε επενδύσεις. Η ΑΒΑΞ λόγο των ζημιών που παρουσιάζει έχει αρνητικό δείκτη ο οποίος δείχνει μια όχι καλή αξιοποίηση των ιδίων κεφαλαίων. Κλάδος μπισκοτοβιομηχανιών ΕΛΜΠΙΣΚΟ -4.78-4.86 ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ 10.25 12.71 Η ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ έχει καλό δείκτη ο οποίος μεταβάλετε λόγω της μείωσης των κερδών και της αύξησης των ιδίων κεφαλαίων. Η ΕΛΜΠΙΣΚΟ 32

παρόλο που αυξάνει τις ζημιές της, αυξάνει και τα ιδία κεφάλαια της για αυτό και βελτιώνετε και ο δείκτης της. Κλάδος ρουχισμού ΗΛΙΟΣ -40.36-16.08 ΜΙΝΕΡΒΑ -21.55-14.24 Η ΗΛΙΟΣ μειώνει μέσα στο 2012 τα ιδία κεφάλαια της και παράλληλα αυξάνει τις ζημιές της για αυτό και δυσχεραίνει τον δείκτη της. Το ίδιο αλλά με μικρότερα ποσά κάνει η ΜΙΝΕΡΒΑ για αυτό μειώνετε και ο δείκτης αυτής. Κλάδος χαλυβουργικών ΧΑΛΚΟΡ -8.93-10.21 ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ -84.45-57.70 ΣΙΔΕΝΟΡ -14.30-10.13 ΒΙΟΧΑΛΚΟ -3.34-2.72 Σε όλες τις εταιρείες εκτός της ΧΑΛΚΟΡ ο δείκτης μειώνετε που σημαίνει ότι δεν γίνετε αποδοτική χρησιμοποίηση των κεφαλαίων στην παραγωγή. Κλάδος ηλεκτρικών συσκευών ΣΑΡΑΦΙΔΗΣ -26.02-41.63 ΠΛΑΙΣΙΟ 14.85 11.00 Ο ΣΑΡΑΦΙΔΗΣ κατάφερε να βελτιώσει τον δείκτη της αυξάνοντας τα ιδία κεφάλαια της στην χρήση του 2012. Το ΠΛΑΙΣΙΟ βελτίωσε τον δείκτη του 33

αυξάνοντας τα καθαρά κέρδη του μεταβάλλοντας ελάχιστα τα ιδία κεφάλαια του. 6.3 Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ενεργητικού Ο αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ενεργητικού προκύπτει διαιρώντας τα καθαρά κέρδη της χρήσης μέσα στην χρονιά με το σύνολο του ενεργητικού της, Καθαρά κέρδη χρήσης Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ενεργητικού = τ, ----------------- * 100 Σύνολο ενεργητικού Ο αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ενεργητικού μετρά την αποδοτικότητα των συνολικών περιουσιακών στοιχείων της οικονομικής μονάδας, καθώς επίσης και των επί μέρους τμημάτων αυτής. Παράλληλα αποτελεί ένα είδος αξιολόγησης και ελέγχου της διοικήσεως της. Ο δείκτης αυτός δηλαδή φανερώνει την ικανότητα της επιχείρησης να χρησιμοποιεί τους οικονομικούς της πόρους για να δημιουργεί κέρδη αλλά και την ικανότητα της να προσελκύει νέα κεφάλαια που προσφέρονται για επένδυση ανταποδίδοντας την εμπιστοσύνη των επενδυτών της με κέρδη. Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την μέτρηση του πόσο αποτελεσματικά γίνετε η χρήση των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης για να αξιολογηθεί η αποδοτικότητα τους. Αυτό γίνετε αντικαθιστώντας στον παρονομαστή το σύνολο του ενεργητικού με το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης. Επίσης είναι δυνατή η χρήση μόνο των περιουσιακών στοιχείων που χρησιμοποιήθηκαν μέσα στην χρήση για την παραγωγή αυτών των κερδών (του αριθμητή) ώστε να είναι ακόμα πιο συγκεκριμένα τα αποτελέσματα. Όλα αυτά καθιστούν τον αριθμοδείκτη αποδοτικότητας ενεργητικού ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για την διοίκηση που παράλληλα με την διαχρονική μελέτη του μπορεί να δώσει πολλές σημαντικές πληροφορίες. 34

Συνοπτικά παρουσιάζονται αποτελέσματα από μερικούς κλάδους: Κλάδος ακτοπλοΐας ΑΝΕΚ -3.79-0.15 ΑΤΤΙΚΑ -6.80-10.88 Ο δείκτης της ΑΝΕΚ παρουσιάζει αύξηση διότι αυξάνονται αισθητά οι ζημιές κατά την χρήση του 2012. Στην ΑΤΤΙΚΑ συμβαίνει το αντίθετο, δηλαδή μειώνετε ο δείκτης επειδή παρουσίασε μέσα στο 2012 λιγότερες ζημιές από το 2011. Κλάδος αλλαντικών ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ -2.25-0.24 ΝΙΚΑΣ 2.05 0.18 ΥΦΑΝΤΗΣ 7.80 1.03 Ο δείκτης της ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ μειώνετε διότι αυξάνονται πολύ η ζημιές στης μέσα στο 2012. Ενώ οι άλλες δύο αυξάνουν σημαντικά τα καθαρά κέρδη τους για αυτό βελτιώνουν τον δείκτη τους. Κλάδος γαλακτοβιομηχανίας ΦΑΓΕ -1.38-5.88 ΜΕΒΓΑΛ -4.05-4.12 35

ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ -6.07-6.74 Οι τρείς εταιρείες φαίνετε να μην κάνουν αποδοτική χρήση των περιουσιακών τους στοιχείων. Παρόλο που οι δείκτες βελτιώνονται μέσα στο 2012 ειδικά για την ΦΑΓΕ, παραμένουν αρνητικοί εξαιτίας των ζημιών που πραγματοποιούνται και από τις τρείς. Κλάδος κατασκευαστικών ΑΚΤΟΡ 16.93-11.26 Ι&Ρ ΑΒΑΞ -0.66-0.70 Η μεταβολή των ζημιών σε κέρδη για την ΑΚΤΟΡ δημιουργεί μια πολύ μεγάλη άνοδο στον δείκτη της. Η ΑΒΑΞ κινείτε αρνητικά λόγω των ζημιών που παρουσίασε και στα δύο έτη. Κλάδος μπισκοτοβιομηχανιών ΕΛΜΠΙΣΚΟ -1.67-1.30 ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ 10.90 12.95 Η ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ χρησιμοποιεί αποδοτικότερα τα περιουσιακά της στοιχεία σε σχέση με τον ανταγωνισμό που σημαίνει ότι έχει μεγαλύτερη ικανότητα να επιζήσει οικονομικά και να προσελκύσει κεφάλαια. Η ΕΛΜΠΙΣΚΟ έχοντας ζημιές και στις δύο χρονιές έχει αρνητικό δείκτη που είναι κακό για την εικόνα της επιχείρησης. Κλάδος ρουχισμού 36

ΗΛΙΟΣ -20.32-9.61 ΜΙΝΕΡΒΑ -9.90-6.99 Οι δύο εταιρείες στις χρήσης του 2011 και 2012 έχουν ζημιές. Για αυτό και ο δείκτης είναι αρνητικός, εκφράζοντας μη αποδοτική αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης. Κλάδος χαλυβουργικών ΧΑΛΚΟΡ -2.78-3.24 ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ -8.66-10.37 ΣΙΔΕΝΟΡ -13.25-4.31 ΒΙΟΧΑΛΚΟ -1.46-1.17 Όλες οι εταιρείες του κλάδου έχουν αρνητικό δείκτη αποδοτικότητας ενεργητικού εξαιτίας των ζημιών που παρουσίασαν Κλάδος ηλεκτρικών συσκευών ΣΑΡΑΦΙΔΗΣ -26.83-28.87 ΠΛΑΙΣΙΟ 7.39 4.84 Το ΠΛΑΙΣΙΟ φαίνετε να κάνει πολύ καλύτερη αξιοποίηση των περιουσιακών του στοιχείων και αυτό φαίνετε από τον κατά πολύ μεγαλύτερο δείκτη που έχει. Αντίθετα ο ΣΑΡΑΦΙΔΗΣ έχει ζημιές και στα δύο έτη για αυτό έχει και αρνητικό δείκτη. 6.4 Αριθμοδείκτης μεικτού κέρδους Ο αριθμοδείκτης μεικτού κέρδους υπολογίζετε διαιρώντας τα μεικτά κέρδη της επιχείρησης με τον κύκλο εργασιών της, δηλαδή τα συνολικά έσοδα της. 37

Μεικτά κέρδη Αριθμοδείκτης μεικτού κέρδους =.--------------- * 100 Κύκλος εργασιών Μεικτά κέρδη είναι το ποσό των συνολικών εισπράξεων της επιχείρησης που απομένει αν αφαιρέσουμε τις άμεσες δαπάνες που συνδέονται με την παραγωγή των προϊόντων ή υπηρεσιών που πωλούνται από την επιχείρηση. Όσο μεγαλύτερο είναι αυτό το ποσό τόσο μεγαλύτερη είναι η ικανότητα της επιχείρησης να καλύψεις τις υπόλοιπες υποχρεώσεις και δαπάνες της. Ο αριθμοδείκτης μεικτού κέρδους όπως και όλοι οι αριθμοδείκτες αποδοτικότητας αποτελούν ένα μέτρο της αποδοτικότητας της επιχείρησης. Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης γίνετε ακόμα πιο απαραίτητος σε βιομηχανικές και εμπορικές επιχειρήσεις γιατί δείχνει την αποδοτικότητα τους και την πολιτική τιμών που ακολουθούν. Ένας μεγάλος δείκτης μικτού κέρδους σημαίνει ότι η επιχείρηση έχει υψηλά κέρδη επειδή αγοράζει φθηνά και πουλάει σε υψηλότερες τιμές, έτσι μπορεί εύκολα να αντιμετωπίσει μια αύξηση στο κόστος των παραγομένων προϊόντων της Αντίθετα ένας χαμηλός δείκτης μικτού κέρδους δείχνει μια όχι καλή πολιτική στο θέμα αγορών και πωλήσεων. Αυτό μπορεί να προκαλέσει στην επιχείρηση την μείωση των καθαρών κερδών ή ακόμα και ζημιές διότι δεν θα είναι σε θέση να καλύψει τις υπόλοιπες υποχρεώσεις της. Μια επιχείρηση μπορεί να διατηρεί σκόπιμα ένα χαμηλό δείκτη μικτού κέρδους (ορίζοντας μικρότερες τιμές πώλησης των προϊόντων της) με στόχο να αυξήσει τις πωλήσεις της και να διευρυνθεί η αγορά στην οποία απευθύνετε. Συνοπτικά παρουσιάζονται αποτελέσματα από μερικούς κλάδους: Κλάδος ακτοπλοΐας 38

ΑΝΕΚ -22.51 17.36 ΑΤΤΙΚΑ 8.87 4.09 Ο δείκτης της ΑΝΕΚ παρουσιάζει μεγάλη μείωση διότι υπάρχει παράλληλη μείωση στα μικτά κέρδη και στον κύκλο εργασιών. Η ΑΤΤΙΚΑ μειώνει της ζημιές της και παράλληλα αυξάνει τον κύκλο εργασιών της για αυτό και αυξάνετε ο δείκτης της. Κλάδος αλλαντικών ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ 41.93 41.07 ΝΙΚΑΣ 33.36 38.02 ΥΦΑΝΤΗΣ 33.77 34.80 Εκτός από την ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ που έχει αύξηση στον δείκτη της, οι άλλες δύο έχουν μείωση του κύκλου εργασιών τους και στα μεικτά κέρδη αλλά επειδή η μείωση του κύκλου εργασιών είναι μεγαλύτερη ο δείκτης παρουσιάζει μείωση. Κλάδος γαλακτοβιομηχανίας ΦΑΓΕ 30.92 28.98 ΜΕΒΓΑΛ 26.29 23.42 ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ 13.99 16,74 Οι ΦΑΓΕ και ΜΕΒΓΑΛ έχουν συγκριτικά με την ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ μεγάλο περιθώριο κέρδους και αυτό κάνει πιο δελεαστικές αυτές στους επενδυτές. Η ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ έχει μικρό περιθώριο κέρδους που ίσως οφείλετε σε πολική της να κρατάει τις τιμές πώλησης χαμηλές ή αγοράς των πρώτον υλών ακριβά. Κλάδος κατασκευαστικών 39

ΑΚΤΟΡ 6.96-12.36 Ι&Ρ ΑΒΑΞ 10.13 11.64 Η ΑΚΤΟΡ από τις ζημίες το 2011 προχωράει σε κέρδη το 2012 και αυτό μεταβάλλει και τον δείκτη της. Η ΑΒΑΞ όμως έχει μεγαλύτερο περιθώριο μικτού κέρδους και έτσι μεγαλύτερη ικανότητα να καλύψει τα έξοδα διοίκησης και διάθεσης της. Κλάδος μπισκοτοβιομηχανιών ΕΛΜΠΙΣΚΟ 36.11 35.58 ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ 49.12 50.29 Και οι δύο εταιρείες έχουν μεγάλο περιθώριο μικτού κέρδους που σημαίνει ότι έχουν καλή λειτουργική δραστηριότητα και πολιτική τιμών. Κλάδος ρουχισμού ΗΛΙΟΣ 24.77 26.04 ΜΙΝΕΡΒΑ 25.53 28.33 Το μικτό περιθώριο των δύο εταιρειών κυμαίνετε γύρω στο 25%. Έτσι μπορούν να αντιμετωπίσουν μία μικρή άνοδο στο κόστος παραγωγής ή να καλύψουν τυχόν αυξημένα έξοδα διάθεσης ή διοίκησης. Κλάδος χαλυβουργικών ΧΑΛΚΟΡ 3.34 3.80 ΧΑΛΥΒ ΟΥΡΓΙΚΗ 2.06 1.38 ΣΙΔΕΝΟΡ 5.36 6.97 ΒΙΟΧΑΛΚΟ 6.89 7.68 40

Εδώ το μικτό περιθώριο κέρδους των εταιρειών είναι πολύ μικρό λόγω του μεγάλου κόστους παραγωγής των προϊόντων τους. Μία περεταίρω αύξηση του κόστους ίσως να προκαλέσει προβλήματα στις εταιρείες. Κλάδος ηλεκτρικών συσκευών ΣΑΡΑΦΙΔΗΣ 87.03 85.62 ΠΛΑΙΣΙΟ 22.27 22.31 Η ΣΑΡΑΦΙΔΗΣ έχει πολύ μεγάλο μικτό περιθώριο κέρδους της τάξεως του 87%, παρόλα αυτά μετά τον υπολογισμών των εξόδων διοίκησης, διάθεσης και των λοιπών χρηματοοικονομικών εξόδων, το τελικό αποτέλεσμα είναι αρνητικό για την επιχείρηση κλείνοντας την χρήση με ζημιές. 6.5 Αριθμοδείκτης καθαρού κέρδους Ο αριθμοδείκτης καθαρού κέρδους προκύπτει από την διαίρεση των καθαρών κερδών της επιχείρησης με τον κύκλο εργασιών της. Καθαρά κέρδη Αριθμοδείκτης καθαρού κέρδους =.-------------- * 100 Κύκλος εργασιών Στα καθαρά κέρδη του αριθμητή δεν περιλαμβάνονται τα μη λειτουργικά έσοδα και κέρδη που προέρχονται από συμμετοχές, προσωρινές επενδύσεις σε χρεόγραφα, δικαιώματα ευρεσιτεχνίας κ.λπ. όπως επίσης δεν περιλαμβάνονται και τα μη λειτουργικά έξοδα και ζημιές στα καθαρά κέρδη. 41

Ο αριθμοδείκτης καθαρού κέρδους δείχνει το οικονομικό αποτέλεσμα της επιχείρησης (σε ποσοστό επί των πωλήσεων) που προκύπτει μετά από την αφαίρεση του κόστους παραγωγής, εξόδων διοικητικής λειτουργίας και διάθεσης προϊόντων εκτάκτων εξόδων κ.λπ.. Επίσης εμφανίζει και την ακολουθούμενη τιμολογιακή πολιτική της επιχείρησης και την ικανότητά της να ελέγχει τα λειτουργικά και τα χρηματοοικονομικά της έξοδα. Ο δείκτης επίσης επηρεάζετε από το είδος του προϊόντος που πωλεί η επιχείρηση και την στρατηγική της επιχείρησης για να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό Όσο υψηλότερος είναι ο δείκτης τόσο το καλύτερο για την επιχείρηση καθώς δείχνει ότι το κέρδος από την κάθε πώληση που πραγματοποιεί μετά την αφαίρεση όλων των υποχρεώσεων της είναι μεγάλο. Όσο μεγαλύτερος είναι δηλαδή ο δείκτης καθαρού κέρδους τόσο πιο επικερδής είναι η επιχείρηση. Οι επιχειρήσεις με μεγάλο δείκτη καθαρού κέρδους είναι πιο ελκυστικές προς τους επενδυτές καθώς αναμένουν καλές αποδόσεις από τα επενδυμένα κεφάλαια τους, επίσης αυτές οι επιχειρήσεις αναμένονται να συνεχίσουν να έχουν κερδοφορία και στο μέλλον. Ένας χαμηλός αριθμοδείκτης κέρδους ίσως να οφείλετε σε υψηλό ανταγωνισμό που δέχεται η επιχείρηση και έτσι αναγκάζετε να προσφέρει τα προϊόντα της σε χαμηλότερες τιμές. Συνοπτικά παρουσιάζονται αποτελέσματα από μερικούς κλάδους: Κλάδος ακτοπλοΐας ΑΝΕΚ -54.78-1.15 ΑΤΤΙΚΑ -20.80-35.05 Η ΑΝΕΚ σε σχέση με το 2010 έχει μεγάλη μείωση του κύκλου εργασιών της και αύξηση των ζημιών της για αυτό και μειώνετε τόσο ο δείκτης της. Η 42

ΑΤΤΙΚΑ καταφέρνει να μειώσει τις ζημιές τις και παράλληλα να αυξήσει τον κύκλο εργασιών της, για αυτό και βελτιώνει των δείκτη της. Κλάδος αλλαντικών ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ -4.99-0.49 ΝΙΚΑΣ 13.82 1.02 ΥΦΑΝΤΗΣ 4.46 0.60 Ο δείκτης των ΝΙΚΑΣ και ΥΦΑΝΤΗΣ αυξάνετε διότι υπάρχει μεγάλη αύξηση στα καθαρά κέρδη τους. Ενώ η ΥΦΑΝΤΗΣ έχει μεγάλη αύξηση στις ζημιές της για αυτό και υπάρχει αυτή η μεγάλη αρνητική μεταβολή του δείκτη της. Κλάδος γαλακτοβιομηχανίας ΦΑΓΕ -1.77-6.86 ΜΕΒΓΑΛ -4.26-4.05 ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ -12.05-12.12 Η ΦΑΓΕ καταφέρνει να μείωση κατά πολύ τις ζημιές της για αυτό και μειώνετε ο αρνητικός της δείκτης. Στις άλλες δύο περιπτώσεις δεν παρατηρούνται μεγάλες μεταβολές του δείκτη διότι οι εταιρείες δεν παρουσιάζουν μεγάλες αλλαγές στα αποτελέσματα τους. Κλάδος κατασκευαστικών ΑΚΤΟΡ 38.52-27.56 Ι&Ρ ΑΒΑΞ -3.00-0.21 43

Με τα κέρδη που πετυχαίνει η ΑΚΤΟΡ το 2012 εμφανίζει έναν πολύ καλό δείκτη περιθωρίου καθαρού κέρδους. Η ΑΒΑΞ αύξησε τις ζημιές της από το 2011 στο 2012 για αυτό και μειώθηκε ο δείκτη. Κλάδος μπισκοτοβιομηχανιών ΕΛΜΠΙΣΚΟ -2.36-1.82 ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ 6.87 8.23 Η ΕΛΜΠΙΣΚΟ είχε ζημιές και τις δύο χρονιές για αυτό και ο δείκτης της είναι αρνητικός. Η ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ μείωσε τα καθαρά κέρδη της και παράλληλα αύξησε τον κύκλο εργασιών της προκαλώντας έτσι μείωση του δείκτη της. Κλάδος ρουχισμού ΗΛΙΟΣ -20.70-8.60 ΜΙΝΕΡΒΑ -28.07-18.13 Οι ΜΙΝΕΡΒΑ και ΉΛΙΟΣ από το 2011 στο 2012 αύξησαν τις ζημιές τους και μείωσαν τον κύκλο εργασιών τους προκαλώντας την μεταβολή στον δείκτη τους. Κλάδος χαλυβουργικών ΧΑΛΚΟΡ -2.01-2.34 ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ -18.18-16.19 ΣΙΔΕΝΟΡ -12.07-9.24 ΒΙΟΧΑΛΚΟ -1.51-1.20 44

Η ΧΑΛΚΟΡ είναι η μόνη εταιρεία που βελτιώνει των δείκτη της το 2012. Στ υπόλοιπες λόγω της σημαντικής συρρίκνωσης του κύκλου εργασιών τους και την μη ανάλογη μείωση των ζημιών τους επηρέασε αρνητικά τους δείκτες καθαρού περιθωρίου κέρδους τους. Κλάδος ηλεκτρικών συσκευών ΣΑΡΑΦΙΔΗΣ -18.45-17.79 ΠΛΑΙΣΙΟ 3.54 2.10 Το ΠΛΑΙΣΙΟ σε αντίθεση με τον ΣΑΡΑΦΙΔΗ κατάφερε να αυξήσει τα καθαρά κέρδη του μειώνοντας παράλληλα τον κύκλο εργασιών του αυξάνοντας έτσι το καθαρό περιθώριο κέρδους. ΚΕΦΑΛΑΙΟ VII Αριθμοδείκτες χρηματοοικονομικής μόχλευσης και περιουσιακής διάρθρωσης 7.1 Έννοια αριθμοδεικτών χρηματοοικονομικής μόχλευσης και περιουσιακής διάρθρωσης Για να εξεταστεί σε μακροχρόνια κλίμακα η οικονομική κατάσταση μιας επιχείρησης πρέπει να αναλυθεί η διάρθρωση των κεφαλαίων της. Να αναλυθούν δηλαδή οι διάφορες μορφές και τα είδη των κεφαλαίων που χρησιμοποιήθηκαν για την χρηματοδότηση της. Παρουσιάζουν έτσι τον βαθμό της χρηματοδότησης της επιχείρησης με ξένα κεφάλαια, δίνοντας στην διοίκηση αλλά και στους δανειστές της επαρκείς πληροφορίες ώστε να προσδιορίσουν το περιθώριο ασφαλείας της από το ύψος των ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης. Ως κεφάλαια της επιχείρησης θεωρούνται τα ιδία κεφάλαια, οι βραχυπρόθεσμες και οι μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις της. Υπάρχουν διάφορες μορφές 45

δανειακού κεφαλαίου κάθε μια από τις οποίες περικλείει και διαφορετικό βαθμό κινδύνου τόσο για την επιχείρηση όσο και για τους πιστωτές της. Σε μερικές περιπτώσεις για να υπάρχει μεγαλύτερη εξασφάλιση των δανειστών γίνεται κάποια προσημείωση ή υποθήκη ή ενέχυρου. Το γεγονός ότι η διάρθρωση των κεφαλαίων σε μία επιχείρηση παίζει πολύ σημαντικό ρόλο οφείλεται στην ουσιαστική διαφορά μεταξύ των ξένων (δανειακών) κεφαλαίων και των ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης. Η διαφορά αυτή προέρχεται κυρίως από το γεγονός ότι τα ιδία κεφάλαια επωμίζονται όλο τον επιχειρηματικό κίνδυνο που δημιουργείτε από την κάθε δράση της επιχείρησης. Τα ιδία κεφάλαια σε αντίθεση με τα δανειακά κεφάλαια δεν έχουν ορισμένο χρόνο επιστροφής ούτε εξασφαλισμένη απόδοση. Τα ξένα (δανειακά) κεφάλαια όμως πρέπει να εξοφλούνται σε συχνά χρονικά διαστήματα προσαυξημένα από τους τόκου, ανεξάρτητα από το αν η επιχείρηση έχει η δεν έχει να τα εξοφλήσει. Με τον τρόπο αυτό θέτει σε κίνδυνο και τα ιδία κεφάλαια της. Από αυτά συμπεραίνουμε ότι όσο μεγαλύτερη είναι η συμμετοχή των ξένων κεφαλαίων στην διάρθρωση του συνολικού κεφαλαίου τόσο πιο χρεωμένη εμφανίζεται. Μεγάλη δανεική επιβάρυνση σημαίνει επίσης και μεγαλύτερες σταθερές υποχρεώσεις δημιουργώντας έτσι μεγαλύτερη πίεση στην επιχείρηση. Αυτό όμως δεν είναι υποχρεωτικό καθώς αν γίνεται αποτελεσματική διαχείριση αυτών τον κεφαλαίων και η απόδοση τους είναι μεγαλύτερη από αυτή των τόκων τότε τα οφέλη που προκύπτουν είναι πολλά και αυτό επειδή με αυτόν τον τρόπο διατηρούνται από τους μεγάλους μετόχους τα μερίδια τους και η διατήρηση του ελέγχου, πράγμα που δεν θα ήταν δυνατό να εξασφαλιστεί σε περίπτωση που θα εκδίδονταν νέοι τίτλοι για την αύξηση του κεφαλαίου. Επιπλέον επωφελούνται από τα αυξημένα κέρδη της επιχείρησης χωρίς να έχουν εισφέρει πρόσθετα δικά τους κεφάλαια. Η υπερβολική όμως αύξηση των δανειακών κεφαλαίων μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο στην κερδοφορία της επιχείρησης. Για αυτό η επιχείρηση θα πρέπει πάντα να προσπαθεί να αντικαταστήσει τα υψηλού κόστους κεφάλαια με άλλα χαμηλότερου κόστους. 46