σελ. από 3 Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης Μάθημα: 473 Διεθνής Οικονομική Εαρινό Εξάμηνο 205 Καθηγητής: Γιώργος Αλογοσκούφης Φροντιστής: Αλέκος Παπαδόπουλος Πρόσθετη Άσκηση - κεφ. 4 Εγχειριδίου "Η ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΠΛΗΡΩΜΩΝ" Έκδοση:.0 / 3-5-205 Η άσκηση αυτή βασίζεται στο απλό υπόδειγμα του υποκεφαλαίου 4., αλλά επεκτείνεται ώστε να δομηθεί κατ' αναλογία με τα υποδείγματα Διεθνούς Εμπορίου. Έχει τον πρόσθετο στόχο να δείξει το πώς έννοιες, κριτήρια και μεθοδολογίες μπορούν κατ' αναλογία να χρησιμοποιηθούν σε διαφορετικά πεδία των Οικονομικών, και έτσι να συνδέσει μεθοδολογικά τα δύο τμήματα της ύλης του μαθήματος. Επίσης, εστιάζει στους όρους και τις προϋποθέσεις που πρέπει να ισχύουν προκειμένου να υπάρξει "διαχρονικό εμπόριο πόρων" (δηλαδή αγορά δανειακών κεφαλαίων). ΕΚΦΩΝΗΣΗ Υποθέστε ότι ο κόσμος αποτελείται από δύο οικονομίες, Α και Β. Διαρκεί δε δύο μόνο περιόδους, και 2. Οι καταναλωτές εντός κάθε οικονομίας είναι ταυτόσημοι, αλλά μπορεί να διαφέρουν μεταξύ των οικονομιών. Οι καταναλωτές χαρακτηρίζονται από προτίμηση του παρόντος έναντι του μέλλοντος, και άρα από έναν θετικό συντελεστή καθαρής χρονικής προτίμησης, 0 και 0, οι οποίοι παραμένουν σταθεροί. Μεγιστοποιούν τη διαχρονική συνάρτηση χρησιμότητας V u c u c i, B i i 2i i B επιλέγοντας την ποσότητα της κατανάλωσης σε κάθε περίοδο. Υποθέτουμε ότι η συνάρτηση χρησιμότητας είναι λογαριθμική, uc ln c. Οι οικονομίες αυτές δεν έχουν παραγωγή. Οι καταναλωτές σε κάθε μία οικονομία προικοδοτούνται στην αρχή της κάθε περιόδου με μία ποσότητα τελικού προϊόντος,
σελ. 2 από 3 εξωγενώς. Οι προικοδοτήσεις της πρώτης περιόδου, 0 και B 0 αντίστοιχα, μπορούν είτε να καταναλωθούν είτε να αποταμιευθούν. Τη δεύτερη περίοδο δεν υπάρχει αποταμίευση μιας και ο κόσμος παύει να υπάρχει στο τέλος της. Υπό την ύπαρξη δυνατότητας αποταμίευσης και δανεισμού, ο εισοδηματικός περιορισμός του κάθε καταναλωτή είναι c ( )( c ) 2i i i 2i Η κατανάλωση της δεύτερης περιόδου ισούται με την προικοδότηση της δεύτερης περιόδου συν την αποταμίευση της πρώτης περιόδου μαζί με τις αποδόσεις της (για ένα καταναλωτή-δανειστή), ή, για έναν καταναλωτή-δανειολήπτη, αφαιρουμένου του δανείου με τον τόκο του. Υποθέτουμε ότι οι προικοδοτήσεις και των δύο περιόδων είναι γνωστές εκ των προτέρων. Επίσης, δεν υπάρχει κάποια άλλη πηγή αβεβαιότητας, ούτε ρίσκο φερεγγυότητας - οι δανειστές/πιστωτές είναι απολύτως βέβαιοι ότι στην αρχή της δεύτερης περιόδου θα λάβουν από τους δανειολήπτες το δάνειο που τους έδωσαν μαζί με τον συμφωνημένο τόκο. Για την αγορά δανειακών πόρων, υποθέτουμε ότι χαρακτηρίζεται από τέλειο ανταγωνισμό, και άρα όλοι οι συμμετέχοντες είναι λήπτες τιμών, ενώ το επιτόκιο προσδιορίζεται προκειμένου να εξισωθεί η προσφορά και η ζήτηση δανειακών πόρων. Τέλος υποθέτουμε ότι οι συναλλαγές στην αγορά δανειακών πόρων εκτελούνται στην αρχή της κάθε περιόδου. ΣΥΖΗΤΗΣΗ Συνολικά, το υπόδειγμα χαρακτηρίζεται από τα εξωγενώς δοσμένα και αμετάβλητα μεγέθη,,,,, ενώ καλούμαστε να υπολογίσουμε τις καταναλώσεις B B 2 2B των δύο περιόδων για τις δύο οικονομίες, c, cb, c2, c2b καθώς και το επιτόκιο ισορροπίας, (καθώς και τις αναγκαίες και ικανές συνθήκες οι οποίες πρέπει να ισχύουν προκειμένου να παρατηρηθεί τελικά το φαινόμενο του διαχρονικού εμπορίου πόρων). Λόγω της ύπαρξης προτίμησης της τωρινής κατανάλωσης/χρησιμότητας ως προς την μελλοντική, έπεται ότι αποταμίευση μπορεί να υπάρξει στην πρώτη περίοδο μόνο αν αυτή είναι προσοδοφόρα (όταν δεν είναι δηλαδή απλή αποθησαύριση), αν δηλαδή έχει κάποιες
σελ. 3 από 3 αποδόσεις (τόκο), βάσει κάποιου θετικού επιτοκίου, 0, ώστε να "αποζημιώνεται" έτσι ο καταναλωτής/δανειστής για την απώλεια χρησιμότητας λόγω μειωμένης κατανάλωσης στο παρόν. Αφού όμως οι καταναλωτές ανά οικονομία είναι ταυτόσημοι, τότε, αν οι αριστοποιητικές συνθήκες των καταναλωτών της μίας χώρας οδηγούν σε αποταμίευση, όλοι οι καταναλωτές της χώρας αυτής θα θέλουν να αποταμιεύσουν -ποιος λοιπόν θα είναι διατεθειμένος να δανειστεί την αποταμίευσή τους, καταβάλλοντας μάλιστα και τόκο; Μόνο, ίσως, οι καταναλωτές της άλλης χώρας, των οποίων οι αριστοποιητικές συνθήκες θα πρέπει να επιβάλλουν κατανάλωση στην πρώτη περίδο μεγαλύτερη της δικής τους προικοδότησης. Βλέπουμε λοιπόν ότι η ύπαρξη "διαχρονικού εμπορίου" πόρων απαιτεί ως αναγκαία συνθήκη την ύπαρξη ετερογενών καταναλωτών (οι δύο καταναλωτικές ομάδες θα μπορούσαν να είναι διαφορετικές κοινωνικές τάξεις εντός μίας οικονομίας φυσικά). Αυτή η ετερογένεια πιθανότατα θα αποτυπώνεται σε συγκεκριμένες σχέσεις (ισότητες; ανισότητες;) που θα πρέπει να ισχύουν αναφορικά με τα μεγέθη των εξωγενών μεταβλητών. Επιπλέον, μπορεί να απαιτούνται και πρόσθετες υποθέσεις προκειμένου η αγορά δανειακών πόρων να μπορεί να ισορροπήσει σε θετικό επιτόκιο ισορροπίας. ΖΗΤΟΥΜΕΝΑ ) Επιλύστε καταρχήν το γενικευμένο μοντέλο, όπου όλα τα εξωγενή μεγέθη θεωρείται ότι μπορούν να διαφέρουν μεταξύ τους. Η επίλυση περιλαμβάνει: άριστα επίπεδα κατανάλωσης ανά οικονομία και ανά περίοδο, επιτόκιο ισορροπίας, αλλά και τις σχέσεις που πρέπει να ισχύουν μεταξύ των εξωγενών μεταβλητών προκειμένου να υπάρξει αγορά δανειακών πόρων, όπου η χώρα Α να λειτουργήσει ως Δανειστής και η χώρα Β ως Δανειολήπτης, και η τιμή ισορροπίας του επιτοκίου να είναι θετική. Επίσης υπολογίστε το Ισοζύγιο Συναλλαγών C του Δανειστή στην αρχή της πρώτης περιόδου αφού έχουν υλοποιηθεί οι συναλλαγές στην αγορά δανειακών πόρων, καθώς και το ύψος αυτού στην αρχή της δεύτερης περιόδου C 2 πριν υλοποιηθεί η εξόφληση του δανείου. Αντιμετωπίστε την επίλυση ως αλγεβρικό πρόβλημα, χωρίς να σχολιάσετε οικονομολογικά τις λύσεις. 2) Αν θέλαμε να μετατρέψουμε το μοντέλο αυτό σε υπόδειγμα ανάλογο με το υπόδειγμα Διεθνούς Εμπορίου "τύπου Ricado" ποια/ποιες πρόσθετες υποθέσεις θα έπρεπε να κάνουμε επί των υφιστάμενων εξωγενών μεγεθών και χωρίς προσθήκη νέων μεγεθών ή σχέσεων); (Υπόδειξη: ποια είναι η "τεχνολογία" εδώ;). Καταγράψτε τις υποθέσεις και υπολογίστε εκ νέου την άριστη λύση. Σχολιάστε τα αποτελέσματα.
σελ. 4 από 3 3) Ανάλογα με την περίπτωση 2), κάντε τις υποθέσεις που απαιτούνται ώστε να μετατραπεί το γενικευμένο υπόδειγμα σε ανάλογο του υποδείγματος Διεθνούς Εμπορίου "τύπου Hecksche-Ohlin". Αν το σκεφτείτε, θα διαπιστώσετε ότι υπάρχουντ τρεις υποπεριπτώσεις εδώ. Συγκρίνετε τα αποτελέσματα με αυτά του υποδείγματος "τύπου Ricado". 4) ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ 4a: Έστω ότι οι τιμές των εξωγενών μεγεθών είναι ως ακολούθως: 0, 03, 8, 9,, 3. Σε ποια υποκατηγορία B 2 B 2B υποδείγματος βρισκόμαστε; Αν ικανοποιείται η συνθήκη θετικού επιτοκίου ισορροπίας, ποια χώρα νομίζετε ότι θα λειτουργήσει ως Δανειστής και ποια ως Δανειζόμενος; Διαπιστώστε το εισάγοντας τις αριθμητικές τιμές στους τύπους που έχετε εξάγει. Επιβεβαιώστε ότι η ευημερία βελτιώνεται για τους καταναλωτές και στις δύο χώρες, μέσω του διαχρονικού εμπορίου πόρων. 4b: Έστω ότι οι τιμές των εξωγενών μεγεθών είναι ως ακολούθως: 0,03, 2, 0, 8,. Συγκρίνετε τα μεγέθη B 2 B 2B ισορροπίας με αυτά του προηγούμενου παραδείγματος. Σχολιάστε. 4c: Έστω ότι οι τιμές των εξωγενών μεγεθών είναι ως ακολούθως: 0, 02, 0, 04, 8, 9, 8, 9. Σε ποιο υπόδειγμα B 2 B 2B εντάσσεται μια τέτοια περίπτωση; Υπολογίστε τα μεγέθη ισορροπίας. 4d: Έστω ότι οι τιμές των εξωγενών μεγεθών είναι ως ακολούθως: 0, 02, 0, 04, 00, 99, 00, 99. Υπολογίστε τα B 2 B 2B μεγέθη ισορροπίας. Συγκρίνετε τα μεγέθη ισορροπίας με αυτά των προηγουμένων παραδειγμάτων. Σχολιάστε. Σε ποιες από τις παραπάνω περιπτώσεις η ύπαρξη διαχρονικού εμπορίου πόρων οδηγεί στο φαινόμενο της διαχρονικής εξομάλυνσης του επιπέδου κατανάλωσης (για τους ίδιους καταναλωτές), και για ποιους (δανειστές ή δανειολήπτες); Πώς θα εξηγούσατε οικονομολογικά τις περιπτώσεις όπου στα παραπάνω αριθμητικά παραδείγματα προκύπτει το αντίθετο, έχουμε δηλαδή αύξηση της απόκλισης στο επίπεδο κατανάλωσης από τη μία περίοδο στην άλλη;
σελ. 5 από 3 4e: Σε όλες τις παραπάνω υποπεριπτώσεις του ερωτήματος 4, χρησιμοποιείστε ένα πρόγραμμα Η/Υ φύλλων υπολογισμού για να υπολογίσετε τις καμπύλες προσφοράς και ζήτησης δανειακών πόρων, και να δείτε τα σχεδιαγράμματα που προκύπτουν (μην σχεδιάστε τα σχεδιαγράμματα αλλά δείτε αυτά που δίνει το πρόγραμμα και που αντιστοιχούν στις συγκεκριμένες αριθμητικές τιμές των παραμέτρων). Θα διαπιστώσετε ότι για κάποιο εύρος τιμών, οι καμπύλες βρίσκονται εκτός του θετικού τεταρτημορίου, παρόλο που η διασταύρωσή τους συμβαίνει εντός αυτού (και άρα έχουμε ισορροπία στην αγορά με θετικό επιτόκιο). Πειραματιστείτε αλλάζοντας τις αριθμητικές τιμές των παραμέτρων, μέχρι να πετύχετε διασταύρωση των καμπυλών εκτός θετικού τεταρτημορίου, κατάσταση που θα σηματοδοτούσε ότι δεν θα υπάρξει αγορά διαχρονικών πόρων. Επιβεβαιώστε ότι σε αυτές τις αριθμητικές τιμές, παραβιάζονται οι αναγκαίες και ικανές συνθήκες ύπαρξης και ισορροπίας της αγοράς για την κάθε υποπερίπτωση.
σελ. 6 από 3 ΕΠΙΛΥΣΗ Σημ: Ενδιάμεσα αλγεβρικά βήματα δεν καταγράφονται. Είναι σημαντικό να τα καταγράψετε εσείς.. Γενικευμένο Υπόδειγμα Οι καταναλωτές σε κάθε οικονομία επιλύουν το διαχρονικό πρόβλημα μεγιστοποίησης maxv u c u c i, B ci, c2i i i 2i i s.t. c ( )( c ) 2i i i 2i [] Υποκαθιστώντας απευθείας τον εισοδηματικό περιορισμό στην αντικειμενική συνάρτηση και υπολογίζοντας τη συνθήκη πρώτης τάξης έχουμε c i uci u( )( i c i) 2i 0 i u' c u c c c ' i i 2i i 2i i [2] που είναι η συνθήκη Eule για την κατανάλωση. Χρησιμοποιώντας τον εισοδηματικό περιορισμό λαμβάνουμε c ( )( c ) c i i i i i 2i i i i i 2i c i i i i 2i 2i 2i [3]
σελ. 7 από 3 Η τωρινή κατανάλωση είναι αύξουσα στις προικοδοτήσεις και στον συντελεστή καθαρής χρονικής προτίμησης, ενώ είναι φθίνουσα στο επιτόκιο (που αντανακλά και την "αξία του μέλλοντος"). ΑΓΟΡΑ ΔΑΝΕΙΑΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Μας ενδιαφέρει καταρχάς να εξετάσουμε τις συνθήκες οι οποίες θα προσδιορίσουν ποια χώρα θα λειτουργήσει ως Δανειστής, και ποιά χώρα ως Δανειολήπτης. Έστω ότι θέλουμε δανειστής να είναι η χώρα Α, και δανειολήπτης η χώρα Β. Οι Δανειστές/Πιστωτές Για να είναι διατεθειμένοι οι καταναλωτές της χώρας Α να αποταμιεύσουν μέρος της προικοδότησης θα πρέπει να ισχύει στην άριστη λύση ότι c 2 2 2 2 2 2 2 [4] Η συνθήκη [4] είναι ο αναγκαίος όρος για την ύπαρξη προσφοράς δανειακών πόρων από την χώρα Α (δεν είναι όμως οριστική μιας και εμπεριέχει το επιτόκιο που μένει να προσδιοριστεί ενδογενώς). Η δε καμπύλη προσφοράς δανειακών πόρων είναι l c S 2 2 2 ls 2 2 2 [5]
σελ. 8 από 3 και έχουμε 2 ls ls 0, 0, είναι δηλαδή αύξουσα στο επιτόκιο (όπως θα 2 περίμενε κανείς να είναι μια καμπύλη προσφοράς ως προς την τιμή του προσφερόμενου αγαθού), και κοίλη. Οι Δανειολήπτες Προκειμένου οι καταναλωτές της χώρας Β να επιθυμούν να δανειστούν πόρους κατά την πρώτη περίοδο, θα πρέπει στην δική τους άριστη λύση να ισχύει κατ' αντικατοπτρική αναλογία, ακολουθώντας τα ίδια βήματα όπως προηγουμένως (γράψτε τα αναλυτικά) B 2B B [6] Η καμπύλη ζήτησης για δανειακούς πόρους, προκύπτει ίση με l c D B B B B 2B 2B 2B [7] Εδώ έχουμε επιτόκιο και κυρτή. 2 ld ld 0, 0 2 : η καμπύλη ζήτησης είναι φθίνουσα στο Αγοραία Ισορροπία και προσδιορισμός επιτοκίου Βάσει των υποθέσεών μας το επιτόκιο προσδιορίζεται από την εξίσωση προσφοράς και ζήτησης για δανειακούς πόρους: B ls ld 2 2 2 2 2 B 2B B B
σελ. 9 από 3 2 2 2 2 B 2 B 2B B B [8] Θα πρέπει τώρα να εισάγουμε την σχέση [8] στις αναγκαίες συνθήκες συμπεριφοράς δανειστή και δανειολήπτη, δηλαδή στις [4] και [6] αντίστοιχα, ώστε να τις εκφράσουμε πλέον σε όρους των εξωγενών μεγεθών μόνο. Έχουμε 2B 2 B [4], [8] 2 2 2 B 2 B 2B και αναδιατάσσοντας και απλοποιώντας (κάντε το) καταλήγουμε στη σχέση B 2 B 2B [9] Επίσης 2B 2 B B [6], [8] B 2 2 2B B 2 B 2B που μας οδηγεί ξανά στην σχέση [9]. Επομένως η σχέση [9] αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την ύπαρξη διαχρονικού εμπορίου πόρων με την χώρα Α να λειτουργεί ως δανειστής και την χώρα Β να λειτουργεί ως δανειολήπτης. Σημειώστε, ότι όπως και στα υποδείγματα Διεθνούς Εμπορίου, σημασία έχουν πρωτίστως τα σχετικά μεγέθη και όχι τα απόλυτα. Το ότι οι δύο δυνθήκες ταυτίζονται, σημαίνει ότι αρκεί να ισχύει B 2 B 2B [0] ώστε η μία χώρα να επιθυμεί να γίνει δανειστής και η άλλη δανειλήπτης.
σελ. 0 από 3 Πρέπει όμως επιπλέον, να διασφαλιστεί ότι η αγορά θα μπορεί να ισορροπήσει σε θετικό επιτόκιο. Εξετάζοντας τη σχέση [8], αυτό απαιτεί να ισχύει 2 2 2 2 B 2 B 2B B B 2 2 B 2B B B 2 [] Οι σχέσεις [0] και [] από κοινού, είναι οι ικανές και αναγκαίες συνθήκες για την ύπαρξη διαχρονικού εμπορίου πόρων και σχετικής αγοραίας ισορροπίας σε θετικό επίπεδο επιτοκίου. Εισάγοντας τη σχέση [8] στη σχέση [3] μπορούμε τέλος να υπολογίσουμε τα άριστα επίπεδα κατανάλωσης και για τις δύο περιόδους και για τις δύο χώρες, και άρα και την αποταμίευση/δανεισμό της πρώτης περιόδου. 2. Υπόδειγμα "τύπου Ricado" Στο υπόδειγμα του Διεθνούς Εμπορίου του David Ricado, οι εμπλεκόμενες χώρες έχουν ταυτόσημους παραγωγικούς πόρους αλλά διαφέρουν στην τεχνολογία παραγωγής. Κατ' αναλογία στην περίπτωσή μας, οι πόροι είναι πόροι τελικής κατανάλωσης, ενώ η τεχνολογία είναι τεχνολογία προτιμήσεων (οι συντελεστές χρονικής προτίμησης), η οποία μετασχηματίζει μελλοντική χρησιμότητα σε σημερινή (υπάρχει και μία δεύτερη τεχνολογία, αυτή που μετασχηματίζει κατανάλωση σε χρησιμότητα, δηλαδή η συνάρτηση χρησιμότητας, αλλά αυτή την έχουμε υποθέσει ταυτόσημη για τους καταναλωτές και των δύο χωρών σε κάθε περίπτωση). Άρα το παραπάνω γενικευμένο υπόδειγμα, γίνεται υπόδειγμα "τύπου Ricado" αν θέσουμε,,. B 2 2B 2 B
σελ. από 3 Σε μια τέτοια περίπτωση η συνθήκη [9] γίνεται B [2] Αλλά i είναι ο συντελεστής μετατροπής μελλοντικής χρησιμότητας σε τωρινή. Άρα η χώρα που έχει υψηλότερο τέτοιο συντελεστή (υψηλότερη "παραγωγικότητα" στην μετατροπή μελλοντικής χρησιμότητας σε τωρινή), είναι και η χωρα η οποία θα λειτουργήσει ως Δανειστής. Σημειώστε ότι υπάρχει "πλήρης εξειδίκευση" (η μία χώρα δανείζει, η άλλη χώρα δανείζεται). Σημειώστε επίσης ότι η [2] είναι ισοδύναμη με τη σχέση B, η οποία, ίσως περισσότερο διαισθητικά, μας λέει ότι δανειστής γίνεται αυτός που προεξοφλεί συγκριτικά λιγότερο έντονα το μέλλον. Εννοείται ότι αν η σχέση [2] ισχύει αντίστροφα τότε Δανειστής θα είναι η χώρα Β και Δανειολήπτης η χώρα Α. Η σχέση [] γίνεται 2 Y B B 2 2 Y 4 2 2 2 B [3] όπου το κεφαλαίο γράμμα δηλώνει το άθροισμα των προικοδοτήσεων ανά περίοδο. Από την [3] βλέπουμε ότι τίθεται ένα ανώτατο όριο στην συνολική σχετική διαχρονική προικοδότηση. Με άλλα λόγια, αν η συνολική προικοδότηση στην πρώτη περίοδο είναι "υπερβολικά μεγάλη" σε σχέση με την προικοδότηση στην δεύτερη περίοδο, το επιτόκιο ισορροπίας θα είναι αρνητικό, και άρα δεν θα υπάρξει αγορά και διαχρονικό εμπόριο πόρων. Το συμπέρασμα αυτό εν πρώτοις φαίνεται αντιδιαισθητικό: αν οι καταναλωτές έχουν μεγάλη αρχική προικοδότηση, θα περιμένε κανείς ότι θα "είχαν το περιθώριο" να αποταμιεύσουν. Περιθώριο έχουν όντως και άρα διαθεσιμότητα προσφοράς δανειακών πόρων προς δανεισμό (δυνητική προσφορά) θα υπάρξει. Όμως οι πιθανοί δανειολήπτες, έχουν και αυτοί τόσο μεγάλη αρχική προικοδότηση σε σχέση με την προικοδότηση της δεύτερης περιόδου, ώστε δεν είναι διατεθειμένοι να αυξήσουν κι άλλο την κατανάλωση της πρώτης περιόδου, με τίμημα να μειώσουν την κατανάλωση της δεύτερης περιόδου. Διαγραμματικά, αυτό κάνει την καμπύλη ζήτησης να είναι τέτοια που θα τέμνει την καμπύλη προσοφοράς σε επίπεδο αρνητικού επιτοκίου, και άρα δεν θα υπάρξει διαχρονικό εμπόριο.
σελ. 2 από 3 Επίσης η σχέση [3] μας λέει ότι αν η προικοδότηση της πρώτης περιόδου είναι χαμηλότερη της προικοδότησης της δεύτερης περιόδου, αυτό θα οδηγήσει στην ύπαρξη διαχρονικού εμπορίου πόρων. Για τους Δανειστές, αυτό συνεπάγεται ακόμη μεγαλύτερη "ψαλίδα" μεταξύ των δύο επιπέδων κατανάλωσης, ενώ για τους δανειζόμενους οδηγεί σε μερική εξομάλυνση της κατανάλωσης διαχρονικά. To επιτόκιο ισορροπίας ισούται με Y 4 B Y B B 2 2 [4] 3. Υπόδειγμα "τύπου Hecksche-Ohlin" Στο υπόδειγμα Hecksche-Ohlin, οι δύο χώρες έχουν ταυτόσημες τεχνολογίες αλλά διαφέρουν αναφορικά με το απόθεμα παραγωγικών πόρων. Κατ' αναλογία, στο υπόδειγμά μας αυτό μεταφράζεται σε,, (ή διαφοροποίηση σε μία έστω προικοδότηση). B 2 2B B Εδώ η σχέση [9] γίνεται 2 B [5] 2B Βλέπουμε ότι το συμπέρασμα είναι ανάλογο με το υπόδειγμα Η-Ο στη "Διεθνή Μικροοικονοική": Η χώρα που είναι "συγκριτικής εντάσεως παρόντος" στη διαθεσιμότητα πόρων, που έχει σε συγκριτική αφθονία τωρινoύς πόρους, θα είναι ο Δανειστής, δηλαδή ο "προμηθευτής/εξαγωγέας" δανειακών κεφαλαίων. Η σχέση [] εδώ γίνεται Y Y 2 [6]
σελ. 3 από 3 Το επιτόκιο ισορροπίας ισούται με Y [7] 2 Y Οι άλλες δύο υποπεριπτώσεις του παρόντος υποδείγματος είναι να υποθέσει κανείς,, B 2 2B B ή,, B 2 2B B Υπολογίστε τα αποτελέσματα και σχολιάστε τα. --