Πότε και πώς χρησιμοποιούμε βιολογικούς παράγοντες στην ΙΦΝΕ Χρήστος Ζαβός Γαστρεντερολόγος Διδάκτωρ Α.Π.Θ. 15ο Πανελλήνιο Συνέδριο ΙΦΝΕ Ιωάννινα 3-5 Ιουνίου 2016
Σύγκρουση συμφερόντων με χορηγούς εταιρείες: Καμία
Θεραπευτικοί στόχοι Κλινική βελτίωση Κλινική ύφεση Διακοπή κορτικοστεροειδών Διατήρηση ύφεσης νόσου Μείωση εισαγωγών στο νοσοκομείο Μείωση % χειρουργικής αντιμετώπισης Πρόληψη επιπλοκών Μεταβολή της φυσικής πορείας της νόσου
Θεραπευτικές επιλογές 1979 Sulfasalazine, στεροειδή 1980 Αντιβιοτικά, Αζαθειοπρίνη, 6-MP 1993 5-ASA 1994 Βουδεσονίδη 1995 Μεθοτρεξάτη 1998 Infliximab 2004 2 ης γενιάς βιολογικοί παράγοντες
Βιολογικοί παράγοντες Anti-TNF Infliximab (Remicade) - Crohn s & UC Adalimumab (Humira) - Crohn s & UC Certolizumab (Cimzia) - Crohn s Golimumab (Simponi) - UC Παράγοντες έναντι ιντεγκρίνης Natalizumab (Tysabri) - Crohn s Vedolizumab (Entyvio) - UC > Crohn s
http://synapse.koreamed.org/articleimage/0143ir/ir-10-26-g003-l.jpg
http://synapse.koreamed.org/articleimage/0143ir/ir-10-1-g001-l.jpg
Infliximab (IFX) Χιμαιρικό μονοκλωνικό IgG1 αντίσωμα ανθρώπου (75%) ποντικού (25%) έναντι του TNF-α Παράγεται σε υβριδωματικά κύτταρα ποντικού με τεχνολογία ανασυνδυασμένου DNA
Ενδείξεις IFX Νόσος του Crohn Μέτρια σοβαρή ενεργή νόσος σε ασθενείς που δεν έχουν ανταποκριθεί παρά την υποβολή σε πλήρη και επαρκή αγωγή με ανοσοκατασταλτικά και/ή κορτικοστεροειδή, ή σε ασθενείς που δεν επιδεικνύουν ανοχή στις εν λόγω θεραπείες ή για τους οποίους αντενδείκνυνται οι θεραπείες αυτές Ενεργή συριγγοποιός νόσος, σε ασθενείς που δεν έχουν ανταποκριθεί, παρά την υποβολή σε πλήρη και επαρκή θεραπεία με συμβατική αγωγή Ελκώδης κολίτιδα Μέτρια σοβαρή ενεργή νόσος σε ασθενείς που είχαν ανεπαρκή ανταπόκριση στη συμβατική θεραπεία με κορτικοστεροειδή και 6-MP ή AZA, ή σε ασθενείς που είναι δυσανεκτικοί σε ή έχουν ιατρικές αντενδείξεις για τέτοιες θεραπείες
Τρόπος χορήγησης IFX Στη νόσο του Crohn, εάν ο ασθενής δεν ανταποκριθεί στις πρώτες δύο δόσεις, τότε πρέπει να διακοπεί η χορήγηση IFX Επί συριγγοποιού νόσου του Crohn και στην ελκώδη κολίτιδα, η ανταπόκριση του ασθενούς στο IFX ελέγχεται στις 3 εγχύσεις (6η εβδομάδα) παρά στις δύο
Τροποποίηση χορήγησης IFX Σε επίμονη φλεγμονή, η δόση του IFX δύναται: να αυξηθεί στα 10 mg/kg (από 5 mg/kg) ή να αυξηθεί η συχνότητα της χορήγησης στις 4 wk (από 8) Ακολουθώντας αυτές τις τροποποιήσεις, περίπου το 90% των ασθενών ανταποκρίνεται H τροποποίηση στη χορήγηση IFX δε θα πρέπει να γίνεται μόνο ανάλογα με την κλινική, αλλά και την ενδοσκοπική κατάσταση του ασθενούς Συνιστάται η μέτρηση των επιπέδων IFX και των αντισωμάτων έναντι του IFX πριν από κάθε έγχυση, για έλεγχο της ανταπόκρισης του ασθενούς στο IFX
Adalimumab (ADA) Πλήρως ανθρώπινο μονοκλωνικό IgG1 αντίσωμα έναντι του TNF-α Παράγεται σε κύτταρα ωοθηκών Κινέζικων κρικητών (hamster) με την τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA
Ενδείξεις ADA Νόσος του Crohn Μέτρια σοβαρή ενεργή νόσος σε ασθενείς που δεν ανταποκρίθηκαν σε πλήρη, επαρκή θεραπευτική αγωγή με ένα κορτικοστεροειδές και/ή με ένα ανοσοκατασταλτικό, ή που έχουν δυσανεξία ή αντένδειξη για τέτοιες θεραπείες Ελκώδης κολίτιδα Μέτρια σοβαρή ενεργή νόσος σε ασθενείς που είχαν ανεπαρκή ανταπόκριση στη συμβατική θεραπεία με κορτικοστεροειδή και 6-MP ή AZA, ή που έχουν δυσανεξία ή αντένδειξη για τέτοιες θεραπείες
Τρόπος χορήγησης ADA Ο θεράπων οφείλει να εκπαιδεύει τους ασθενείς στην τεχνική
Τροποποίηση χορήγησης ADA Επί μειωμένης κλινικής απόκρισης: αύξηση της χορηγούμενης δόσης στα 80 mg κάθε 2 wks ή αύξηση της συχνότητας χορήγησης στα 40 mg κάθε εβδομάδα Σε νόσο Crohn, όταν ο ασθενής δεν έχει ανταποκριθεί μέχρι και την 12η εβδομάδα θεραπείας, τότε η συνέχιση του ADA θα πρέπει να επανεκτιμηθεί προσεκτικά Σε ελκώδη κολίτιδα, όταν δεν έχει επιτευχθεί κλινική ανταπόκριση εντός 8 εβδομάδων θεραπείας, τότε το ADA πρέπει να διακοπεί
Certolizumab pegol Ανασυνδυασμένο, ανθρωποποιημένο μονοκλωνικό αντίσωμα έναντι του TNF-α, προσκολλημένο στη χημική ουσία πολυαιθυλενογλυκόλη
Golimumab Ανθρώπινο μονοκλωνικό IgG1κ αντίσωμα Παράγεται από υβριδωματική κυτταρική σειρά ποντικού με τεχνολογία ανασυνδυασμένου DNA
Ενδείξεις Golimumab Νόσος του Crohn Δεν υφίστανται δεδομένα Ελκώδης κολίτιδα Μέτρια σοβαρή ενεργή νόσος σε ασθενείς που είχαν ανεπαρκή ανταπόκριση στη συμβατική θεραπεία με κορτικοστεροειδή και 6-MP ή AZA, ή που έχουν δυσανεξία ή αντένδειξη για τέτοιες θεραπείες
Τρόπος χορήγησης Golimumab Προγεμισμένη συσκευή τύπου πένας (0,5 ml περιέχει 50 mg golimumab)
Δοσολογία Golimumab Ασθενείς με σωματικό βάρος <80 kg Αρχική δόση των 200 mg, ακολουθούμενη από 100 mg την wk 2 και μετέπειτα 50 mg κάθε 4 εβδομάδες Ασθενείς με σωματικό βάρος 80 kg Αρχική δόση των 200 mg, ακολουθούμενη από 100 mg την wk 2 και μετέπειτα 100 mg κάθε 4 εβδομάδες H κλινική ανταπόκριση συνήθως επιτυγχάνεται εντός 12-14 wk θεραπείας (μετά από 4 δόσεις) Η συνεχιζόμενη θεραπεία θα πρέπει να επανεξετάζεται σε ασθενείς που δεν εμφανίζουν αποδείξεις θεραπευτικού οφέλους εντός 12-14 wk
Natalizumab Ανασυνδυασμένο, εξανθρωποποιημένο αντίσωμα αντι-α4-ιντεγκρίνης που παράγεται σε κυτταρική σειρά μυός
Vedolizumab Ανθρωποποιημένο μονοκλωνικό αντίσωμα IgG1 που συνδέεται στην ανθρώπινη ιντεγκρίνη α4β7 Παράγεται σε κύτταρα ωοθήκης Kινεζικού κρικητού (hamster)
Ενδείξεις vedolizumab Νόσος του Crohn Μέτρια σοβαρή ενεργή νόσος του Crohn, σε ασθενείς που είχαν ανεπαρκή ανταπόκριση, έχασαν την ανταπόκριση ή ήταν δυσανεκτικοί είτε σε συμβατική θεραπεία είτε σε παράγοντα anti-tnf-α Ελκώδης κολίτιδα Μέτρια σοβαρή ενεργή ελκώδης κολίτιδα σε ασθενείς που είχαν ανεπαρκή ανταπόκριση, έχασαν την ανταπόκριση ή παρουσίασαν δυσανεξία είτε στη συμβατική θεραπεία είτε σε παράγοντα anti-tnf-α
Τρόπος χορήγησης Vedolizumab
Τροποποίηση χορήγησης Vedolizumab Σε νόσο του Crohn, επί μείωσης της ανταπόκρισης δυνατόν να αυξηθεί η συχνότητα χορήγησης δόσης vedolizumab 300 mg κάθε 4 wk Η θεραπεία σε νόσο του Crohn δεν πρέπει να συνεχίζεται, εάν δεν παρατηρηθεί κανένα θεραπευτικό όφελος μέχρι την wk 14 Η θεραπεία σε ελκώδη κολίτιδα πρέπει να εξετάζεται προσεκτικά, εάν δεν παρατηρηθεί κανένα θεραπευτικό όφελος μέχρι την wk 10
Ανοσογονικότητα Όλοι οι βιολογικοί παράγοντες προκαλούν την ανάπτυξη αντισωμάτων που επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα και την ασφάλειά τους Μελέτες SONIC (για νόσο Crohn) και SUCCESS (για ελκώδη κολίτιδα): ο συνδυασμός IFX+AZA υπερείχε έναντι της μονοθεραπείας με IFX (κλινική ανταπόκριση / ύφεση) Απουσία αντίστοιχων μελετών για τους υπόλοιπους βιολογικούς παράγοντες Συνιστάται συνδυασμένη θεραπεία σε σοβαρή, επιπλεγμένη νόσο (πχ σύνθετη περιπρωκτική νόσο του Crohn) ή επί αποτυχίας ανοσοκατασταλτικής ή anti-tnf θεραπείας Danese S, et al. Nat Rev Gastroenterol Hepatol 2015 (in press)
Δεν ξεχνάμε το φύλλο λοιμώξεων ECCO Link: http://peptiko.gr Άρθρα για Νόσο του Crohn και Ελκώδη κολίτιδα
Διαχείριση θεραπείας ΙΦΝΕ επί λοιμώξεως* (DDW 2016) Ιοί (EBV, HIV, CMV, HSV, HBV, HCV, HPV, VZV) Μικρόβια (Strep, Staph, Mycobact) Μύκητες (Histoplasmosis Coccidiosis) C. difficile Θειοπουρίνες Stop May need to stop +Rx virus Stop +Rx Then individualize Stop +Rx Then restart when cleared Continue Anti-TNF Anti- Ιντεγκρίνες Individualize who to restart 6MP/AZA Continue Prob ok to continue, except active hepb Stop +Rx Then individualize Stop +Rx Then restart when cleared Continue Continue Continue Continue Continue *Πέραν της θεραπείας της λοιμώξεως