ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΑΣΚΗΣΗ 1 η Μέθοδος Κόστους-Οφέλους Κοινωνικο-Οικονομική Αξιολόγηση Έργου Γέφυρας Ρίου Αντιρρίου Υπεύθυνη μαθήματος Αναστασία Στρατηγέα Αναπλ. Καθηγ. Ε.Μ.Π.
ΑΔΕΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άδεια χρήσης άλλου τύπου, αυτή πρέπει να αναφέρεται ρητώς. 2
ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ ΟΦΕΛΟΥΣ Μέθοδος αξιολόγησης αποσκοπεί στη στήριξη επενδυτικών αποφάσεων Π.χ. Δημιουργία επιχείρησης Αναπτυξιακό έργο Παραγωγική υποδομή Έργο μεταφορών κ.ά. 3
ΣΤΑΔΙΑ ΜΕΘΟΔΟΥ Καθορισμός του προβλήματος Καθορισμός κόστους και ωφελειών για κάθε εναλλακτική λύση Αξιολόγηση των εναλλακτικών λύσεων βάσει κόστους οφέλους Επιλογή αποδοτικότερης εναλλακτικής λύσης Παρουσίαση επιλεγείσας εναλλακτικής 4
ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΟΣΤΟΥΣ ΟΦΕΛΟΥΣ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ Καθαρή Παρούσα Αξία (ΚΠΑ) (Net Present Value - NPV) Εσωτερικός Δείκτης Ανταποδοτικότητας (ΕΔΑ) (Internal Rate of Return - IRR) Λόγος Ωφελειών / Κόστους (Cost Benefit Ratio CBR ) 5
ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΟΦΕΛΟΥΣ ΣΤΗ ΓΕΦΥΡΑ ΡΙΟΥ - ΑΝΤΙΡΡΙΟΥ 6
ΓΕΦΥΡΑ ΡΙΟΥ-ΑΝΤΙΡΡΙΟΥ ΓΕΦΥΡΑ «ΧΑΡΙΛΑΟΣ ΤΡΙΚΟΥΠΗΣ» Είδος Γέφυρας: Καλωδιωτή Έτος κατασκευής: 2004 Συνδέει: Πελοπόννησο Ηπειρωτική Ελλάδα Ευρώπη 7
ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Μήκος: 2.883 m Εκτόπισμα: 180.000 ton Ταχύτητα Ανέμου: 265 km/h (τυφώνας κατηγ. 5 κλίμακα Saffir Simpson) Πεζοδρόμος / Ποδηλατόδρομος 8
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ Περίοδος Αξιολόγησης: 2000-2024 (25 έτη) Περίοδος Επένδυσης: 2000-2004 Περίοδος Λειτουργίας: 2005-2024 Έτος Βάσης: 2000 Επιτόκιο Αναγωγής: 3,7% Ευκαιριακό Κόστος Κεφαλαίου: 6% 9
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΟΣΤΟΥΣ Συνολικό Κόστος Επένδυσης: 802.700.000 Επιμερισμός Κόστους / έτος: 2000: 10%, 2001: 25%, 2002: 25%, 2003: 20%, 2004: 20% Κόστος Συντήρησης: 200.000 / έτος Επιπλέον Κόστος Συντήρησης (2014): 500.000 Κόστος Λειτουργίας: 693.000 / έτος 10
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΩΦΕΛΕΙΩΝ Ι.Χ.: 10,50 Φορτηγά: 26,00 Λεωφορεία: 34,50 ΔΙΟΔΙΑ ΜΕΙΩΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ 28 λεπτά της ώρας ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ 40% κατασκευαστικού κόστους 11
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΕΤΗΣΙΑ ΜΕΣΗ ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΕΜΗΚ: 10.000 (2004) ΕΤΗΣΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΕΜΗΚ 2004-2010: 6% 2011-2017: 4% 2018-2024: 0% ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Ι.Χ.: 70% Φορτηγά: 21% Λεωφορεία: 9% 12
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΕΤΑΚΙΝΟΥΜΕΝΩΝ ΕΠΙΒΑΤΩΝ ΠΛΗΡΟΤΗΤΑ ΕΠΙΒΑΤΩΝ Ι.Χ.: 2 επιβ. / όχημα Φορτηγά: 1 επιβ. / όχημα Λεωφορεία: 20 επιβ. / όχημα ΣΚΟΠΟΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ Εργασία: 33% Αναψυχή: 67% ΑΞΙΑ ΧΡΟΝΟΥ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ Εργασία: 1,28 / ώρα Αναψυχή: 0,43 / ώρα 13
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΟΣΤΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ Υπολογίζεται το κόστος για κάθε έτος της περιόδου αξιολόγησης Συνολικό κόστος κατασκευής: 802.700.000 2000 (10%): 80.270.000 2001 (25%): 200.675.000 2002 (25%): 200.675.000 2003 (20%): 160.540.000 2004 (20%): 160.540.000 Κόστος συντήρησης / έτος: 200.000 Επιπλέον κόστος συντήρησης στο μέσο της περιόδου λειτουργίας: 2014: 500.000,00 Κόστος λειτουργίας/έτος: 693.000 14
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΟΣΤΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ 1 η στήλη: κάθε έτος της περιόδου αξιολόγησης 2 η στήλη: κόστος κατασκευής / έτος 3 η στήλη: κόστος συντήρησης / έτος 4 η στήλη: επιπλέον κόστη συντήρησης / έτος 5 η στήλη: κόστος λειτουργίας / έτος 6 η στήλη: συνολικό κόστος επένδυσης / έτος (άθροισμα κάθε επιμέρους ετήσιου κόστους) ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Οι τιμές που τοποθετούνται στον πίνακα ΔΕΝ είναι ανηγμένες στο έτος βάσης 15
Υπολογισμός Κόστους Επένδυσης ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ ( ) - *ΜΗ ΑΝΗΓΜΕΝΕΣ ΤΙΜΕΣ ΕΤΟΣ ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ( ) ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ( ) ΚΟΣΤΟΣ ΕΚΤ. ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ 2014 ( ) ΚΟΣΤΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ( ) ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ( ) 2000 80.270.000 0 0 0 80.270.000 2001 200.675.000 0 0 0 200.675.000 2002 200.675.000 0 0 0 200.675.000 2003 160.540.000 0 0 0 160.540.000 2004 160.540.000 0 0 0 160.540.000 2005 0 200.000 0 693.000 893.000 2006 0 200.000 0 693.000 893.000 2007 0 200.000 0 693.000 893.000 2008 0 200.000 0 693.000 893.000 2009 0 200.000 0 693.000 893.000 2010 0 200.000 0 693.000 893.000 2011 0 200.000 0 693.000 893.000 2012 0 200.000 0 693.000 893.000 2013 0 200.000 0 693.000 893.000 2014 0 200.000 500.000 693.000 1.393.000 2015 0 200.000 0 693.000 893.000 2016 0 200.000 0 693.000 893.000 2017 0 200.000 0 693.000 893.000 2018 0 200.000 0 693.000 893.000 2019 0 200.000 0 693.000 893.000 2020 0 200.000 0 693.000 893.000 2021 0 200.000 0 693.000 893.000 2022 0 200.000 0 693.000 893.000 16 2023 0 200.000 0 693.000 893.000 2024 0 200.000 0 693.000 893.000
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΟΦΕΛΟΥΣ ΔΙΟΔΙΩΝ ΒΗΜΑΤΑ* Για κάθε έτος λειτουργίας υπολογίζονται I. Η κυκλοφορία για κάθε κατηγορία οχήματος II. Το όφελος διοδίων ανά ημέρα για κάθε κατηγορία οχήματος III. Το συνολικό όφελος των διοδίων ανά ημέρα (προκύπτει από όλες τις κατηγορίες οχημάτων) IV. Το συνολικό ετήσιο όφελος διοδίων * Η σειρά των βημάτων είναι ΑΥΣΤΗΡΑ ΚΑΘΟΡΙΣΜΕΝΗ, γιατί οι υπολογισμοί σε κάθε βήμα εξαρτώνται από τους υπολογισμούς του προηγούμενου βήματος 17
Ι. ΕΤΗΣΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ / ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΟΧΗΜΑΤΟΣ Ε.Μ.Η.Κ. - Ετήσια Μέση Ημερήσια Κυκλοφορία ΕΜΗΚ 2004: 10.000 οχήματα ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ 2004 Ι.Χ. (70%): 7.000 Φορτηγά (21%): 2.100 Λεωφορεία (9%): 900 ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ 2005 2024 Ι.Χ.: Αριθμός Ι.Χ. προηγούμενου έτους + μεταβολή τρέχοντος έτους Φορτηγά: Φορτηγά προηγούμενου έτους + μεταβολή τρέχοντος έτους Λεωφορεία: Λεωφορεία προηγούμενου έτους + μεταβολή τρέχοντος έτους 18
ΕΜΗΚ ΕΤΟΣ ΙΧ Φορτηγά Λεωφορεία 2004 7.000 2.100 900 2005 7.420 2.226 954 2006 7.865 2.360 1.011 +6% 2007 8.337 2.501 1.072 2008 8.837 2.651 1.136 2009 9.368 2.810 1.204 2010 9.930 2.979 1.277 2011 10.327 3.098 1.328 2012 10.740 3.222 1.381 2013 11.169 3.351 1.436 +4% Ι. Ετήσια Κυκλοφορία / Κατηγορία Οχήματος 2014 11.616 3.485 1.494 2015 12.081 3.624 1.553 2016 12.564 3.769 1.615 2017 13.067 3.920 1.680 2018 13.067 3.920 1.680 2019 13.067 3.920 1.680 2020 13.067 3.920 1.680 0% 2021 13.067 3.920 1.680 2022 13.067 3.920 1.680 2023 13.067 3.920 1.680 19 2024 13.067 3.920 1.680
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΟΦΕΛΟΥΣ ΔΙΟΔΙΩΝ II. Όφελος Διοδίων* / Κατηγορία Οχήματος Ι.Χ. = Αριθμός Ι.Χ. * Τιμή Διοδίου Ι.Χ. Φορτηγά = Αριθμός Φορτηγών * Τιμή Διοδίου Φορτηγών Λεωφορεία = Αριθμός Λεωφορείων * Τιμή Διοδίου Λεωφορείων III. Όφελος Διοδίων* / Ημέρα IV. Όφελος Διοδίων Ι.Χ. + Όφελος Διοδίων Φορτηγών + Όφελος Διοδίων Λεωφορείων Ετήσιο Όφελος Διοδίων* Όφελος Διοδίων / Ημέρα * 365 ημέρες *Από ποιο έτος της περιόδου αξιολόγησης ξεκινά ο υπολογισμός των διοδίων???? 20
ΙΙ. Όφελος Διοδίων / Κατηγορία Οχήματος ΟΦΕΛΟΣ ΙΟ ΙΩΝ ( ) - *ΜΗ ΑΝΗΓΜΕΝΕΣ ΤΙΜΕΣ ΕΤΟΣ ΙΧ ( ) Φορτηγά ( ) Λεωφορεία ( ) 2004 0 0 0 2005 77.910 57.876 32.913 2006 82.585 61.349 34.888 2007 87.540 65.029 36.981 2008 92.792 68.931 39.200 2009 98.360 73.067 41.552 2010 104.261 77.451 44.045 2011 108.432 80.549 45.807 Αρ. Ι.Χ. * 10,50 2012 112.769 83.771 47.639 2013 117.280 87.122 49.545 2014 121.971 90.607 51.526 2015 126.850 94.231 53.587 2016 131.924 98.000 55.731 2017 137.201 101.920 57.960 2018 137.201 101.920 57.960 2019 137.201 101.920 57.960 2020 137.201 101.920 57.960 2021 137.201 101.920 57.960 2022 137.201 101.920 57.960 2023 137.201 101.920 21 57.960 2024 137.201 101.920 57.960 Αρ. Φορτηγών * 26,00 Αρ. Λεωφορείων * 34,50
ΙΙΙ. Όφελος Διοδίων / Ημέρα -IV. Ετήσιο Όφελος Διοδίων ΟΦΕΛΟΣ ΙΟ ΙΩΝ ( ) *ΜΗ ΑΝΗΓΜΕΝΕΣ ΤΙΜΕΣ ΕΤΟΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟ ( ) ΕΤΗΣΙΟ ( ) 2004 0 0 2005 168.699 61.575.135 2006 178.821 65.269.643 2007 189.550 69.185.822 2008 200.923 73.336.971 2009 212.979 77.737.189 2010 225.757 82.401.421 2011 234.788 85.697.477 2012 244.179 89.125.377 2013 253.946 92.690.392 2014 264.104 96.398.007 2015 274.668 100.253.928 2016 285.655 104.264.085 2017 297.081 108.434.648 2018 297.081 108.434.648 2019 297.081 108.434.648 2020 297.081 108.434.648 2021 297.081 108.434.648 2022 297.081 108.434.648 2023 297.081 108.434.648 2024 297.081 108.434.648 Διόδια Ι.Χ. + Διόδια Φορτηγών + Διόδια Λεωφορείων 22 Ημερήσιο Όφελος Διοδίων * 365
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΟΦΕΛΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ ΒΗΜΑΤΑ* Για κάθε έτος λειτουργίας ΥΠΟΛΟΓΙΖΟΝΤΑΙ I. Ο αριθμός μετακινούμενων επιβατών II. Το όφελος από τη μείωση του χρόνου μετακίνησης * Η σειρά των βημάτων είναι ΑΥΣΤΗΡΑ ΚΑΘΟΡΙΣΜΕΝΗ γιατί οι υπολογισμοί σε κάθε βήμα εξαρτώνται από τους υπολογισμούς του προηγούμενου βήματος 23
Ι. ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΕΤΑΚΙΝΟΥΜΕΝΩΝ ΕΠΙΒΑΤΩΝ Σύνολο επιβατών / κατηγορία οχήματος Ι.Χ.: Αριθμός Ι.Χ.* πληρότητα Ι.Χ. Φορτηγά: Αριθμός Φορτηγών * πληρότητα Φορτηγών Λεωφορεία: Αριθμός Λεωφορείων * πληρότητα Λεωφορείων Πληρότητα Ι.Χ.: 2 επιβ./όχημα Φορτηγά: 1 επιβ./ όχημα Λεωφορεία: 20 επιβ./ όχημα Σύνολο Μετακινούμενων Επιβατών Σύνολο Επιβατών Ι.Χ. + Σύνολο Επιβατών Φορτηγών + Σύνολο Επιβατών Λεωφορείων 24
Ι. Αριθμός Μετακινούμενων Επιβατών ΣΥΝΟΛΟ ΕΠΙΒΑΤΩΝ ΕΤΟΣ ΙΧ Φορτηγά Λεωφορεία ΣΥΝΟΛΟ 2004 14.000 2.100 18.000 34.100 2005 14.840 2.226 19.080 36.146 2006 15.730 2.360 20.225 38.315 2007 16.674 2.501 21.438 40.614 2008 17.675 2.651 22.725 43.050 2009 18.735 2.810 24.088 45.633 2010 19.859 2.979 25.533 48.372 Αρ. Ι.Χ. * 2 επιβάτες 2011 20.654 3.098 26.555 50.306 2012 21.480 3.222 27.617 52.319 2013 22.339 3.351 28.722 54.411 2014 23.233 3.485 29.870 56.588 2015 24.162 3.624 31.065 58.851 2016 25.128 3.769 32.308 61.205 2017 26.133 3.920 33.600 63.654 2018 26.133 3.920 33.600 63.654 2019 26.133 3.920 33.600 63.654 2020 26.133 3.920 33.600 63.654 2021 26.133 3.920 33.600 63.654 2022 26.133 3.920 33.600 63.654 2023 26.133 3.920 33.600 25 63.654 2024 26.133 3.920 33.600 63.654 Αρ. Φορτηγών * 1 επιβάτη Αρ. Λεωφορείων * 20 επιβάτες Επιβάτες Ι.Χ. + Επιβάτες Φορτηγών + Επιβάτες Λεωφορείων
ΙΙ. ΟΦΕΛΟΣ ΑΠΟ ΜΕΙΩΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ Όφελος μετακίνησης για λόγους εργασίας = Σύνολο Επιβατών * % Μετακίνησης για εργασία * Αξία χρόνου εργασίας * Μείωση χρόνου διαδρομής / ώρα Όφελος μετακίνησης για λόγους αναψυχής = Σύνολο Επιβατών * % Μετακίνησης για αναψυχή * Αξία χρόνου αναψυχής * Μείωση χρόνου διαδρομής / ώρα Αιτία Μετακίνησης Επιβατών Εργασία: 33% Αναψυχή: 67% Αξία Χρόνου Εργασία: 1,28 /ώρα Αναψυχή: 0,43 /ώρα Μείωση Χρόνου Μετακίνησης 28 λεπτά της ώρας 26
ΙΙ. Υπολογισμός Οφέλους Χρόνου για Εργασία ΕΤΟΣ ΣΥΝΟΛΟ ΜΕΤΑΚΙΝΟΥΜΕΝΟΙ ΕΠΙΒΑΤΕΣ ΓΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΦΕΛΟΣ ΜΕΙΩΣΗΣ ΧΡΟΝΟΥ ΙΑ ΡΟΜΗΣ ( ) *ΜΗ ΑΝΗΓΜΕΝΕΣ ΤΙΜΕΣ 2004 34.100 11.253 0 2005 36.146 11.928 7.125 2006 38.315 12.644 7.553 2007 40.614 13.403 8.006 2008 43.050 14.207 8.486 2009 45.633 15.059 8.995 2010 48.372 15.963 9.535 2011 50.306 16.601 9.916 2012 52.319 17.265 10.313 2013 54.411 17.956 10.726 2014 56.588 18.674 11.155 2015 58.851 19.421 11.601 2016 61.205 20.198 12.065 2017 63.654 21.006 12.547 2018 63.654 21.006 12.547 2019 63.654 21.006 12.547 2020 63.654 21.006 12.547 2021 63.654 21.006 12.547 2022 63.654 21.006 12.547 2023 63.654 21.006 12.547 2024 63.654 21.006 12.547 Σύνολο Επιβατών * 33% 27 Μετακινούμενοι Επιβάτες για Εργασία * 1,28 * 28 / 60
ΕΤΟΣ ΣΥΝΟΛΟ ΙΙ. Υπολογισμός Οφέλους Χρόνου για Αναψυχή ΜΕΤΑΚΙΝΟΥΜΕΝΟΙ ΕΠΙΒΑΤΕΣ ΑΝΑΨΥΧΗ ΟΦΕΛΟΣ ΜΕΙΩΣΗΣ ΧΡΟΝΟΥ ΙΑ ΡΟΜΗΣ ( ) *ΜΗ ΑΝΗΓΜΕΝΕΣ ΤΙΜΕΣ 2004 34.100 22.847 0 2005 36.146 24.218 4.860 2006 38.315 25.671 5.151 2007 40.614 27.211 5.460 2008 43.050 28.844 5.788 2009 45.633 30.574 6.135 2010 48.372 32.409 6.503 2011 50.306 33.705 6.764 2012 52.319 35.053 7.034 2013 54.411 36.456 7.315 2014 56.588 37.914 7.608 2015 58.851 39.430 7.912 2016 61.205 41.008 8.229 2017 63.654 42.648 8.558 2018 63.654 42.648 8.558 2019 63.654 42.648 8.558 2020 63.654 42.648 8.558 2021 63.654 42.648 8.558 2022 63.654 42.648 8.558 2023 63.654 42.648 8.558 2024 63.654 42.648 8.558 Σύνολο Επιβατών * 67% 28 Μετακινούμενοι Επιβάτες για Αναψυχή * 0,43 * 28 / 60
ΙΙ. Υπολογισμός Οφέλους Χρόνου Μετακίνησης Εργασία & Αναψυχή ΟΦΕΛΟΣ ΜΕΙΩΣΗΣ ΧΡΟΝΟΥ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ ( ) *ΜΗ ΑΝΗΓΜΕΝΕΣ ΤΙΜΕΣ ΕΤΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ( ) ΑΝΑΨΥΧΗ ( ) ΗΜΕΡΗΣΙΟ ( ) ΕΤΗΣΙΟ ( ) 2004 0 0 0 0 2005 7.125 4.860 11.985 4.374.455 2006 7.553 5.151 12.704 4.636.922 2007 8.006 5.460 13.466 4.915.138 2008 8.486 5.788 14.274 5.210.046 2009 8.995 6.135 15.131 5.522.649 2010 9.535 6.503 16.038 5.854.008 2011 9.916 6.764 16.680 6.088.168 2012 10.313 7.034 17.347 6.331.695 2013 10.726 7.315 18.041 6.584.963 2014 11.155 7.608 18.763 6.848.361 2015 11.601 7.912 19.513 7.122.296 2016 12.065 8.229 20.294 7.407.187 2017 12.547 8.558 21.105 7.703.475 2018 12.547 8.558 21.105 7.703.475 2019 12.547 8.558 21.105 7.703.475 2020 12.547 8.558 21.105 7.703.475 2021 12.547 8.558 21.105 7.703.475 2022 12.547 8.558 21.105 7.703.475 29 2023 12.547 8.558 21.105 7.703.475 2024 12.547 8.558 21.105 7.703.475
Υπολογισμός Συνολικού Οφέλους ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΟΦΕΛΟΣ ( ) *ΜΗ ΑΝΗΓΜΕΝΕΣ ΤΙΜΕΣ ΕΤΟΣ ΙΟ ΙΩΝ ( ) ΧΡΟΝΟΥ ( ) ΕΤΗΣΙΟ ΟΦΕΛΟΣ ( ) 2004 0 0 0 2005 61.575.135 4.374.455 65.949.590 2006 65.269.643 4.636.922 69.906.566 2007 69.185.822 4.915.138 74.100.960 2008 73.336.971 5.210.046 78.547.017 2009 77.737.189 5.522.649 83.259.838 2010 82.401.421 5.854.008 88.255.428 2011 85.697.477 6.088.168 91.785.646 2012 89.125.377 6.331.695 95.457.071 2013 92.690.392 6.584.963 99.275.354 2014 96.398.007 6.848.361 103.246.368 2015 100.253.928 7.122.296 107.376.223 2016 104.264.085 7.407.187 111.671.272 2017 108.434.648 7.703.475 116.138.123 2018 108.434.648 7.703.475 116.138.123 2019 108.434.648 7.703.475 116.138.123 2020 108.434.648 7.703.475 116.138.123 2021 108.434.648 7.703.475 116.138.123 2022 108.434.648 7.703.475 116.138.123 2023 108.434.648 7.703.475 116.138.123 30 2024 108.434.648 7.703.475 116.138.123
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΡΟΗΣ Πίνακας Χρηματοοικονομικής Ροής 1 η στήλη: κάθε έτος της περιόδου αξιολόγησης 2 η στήλη: συνολικό κόστος επένδυσης 3 η στήλη: συνολικό όφελος επένδυσης (διόδια + μείωση χρόνου διαδρομής) 4 η στήλη: υπολειμματική αξία επένδυσης (μόνο στο τελευταίο έτος) 5 η στήλη: χρηματοροές (οφέλη μείον κόστη) ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Οι τιμές που τοποθετούνται στον πίνακα ΔΕΝ είναι ανηγμένες στο έτος βάσης 31
ΕΤΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚO ΚΟΣΤΟΣ ( ) Υπολογισμός Χρηματοοικονομικής Ροής ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΡΟΗ ( ) *ΜΗ ΑΝΗΓΜΕΝΕΣ ΤΙΜΕΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ OΦΕΛΟΣ ( ) Y.A.E. ( ) Χ / O ΡΟΗ ( ) 2000 80.270.000 0 0-80.270.000 2001 200.675.000 0 0-200.675.000 2002 200.675.000 0 0-200.675.000 2003 160.540.000 0 0-160.540.000 2004 160.540.000 0 0-160.540.000 2005 893.000 65.949.590 0 65.056.590 2006 893.000 69.906.566 0 69.013.566 2007 893.000 74.100.960 0 73.207.960 2008 893.000 78.547.017 0 77.654.017 2009 893.000 83.259.838 0 82.366.838 2010 893.000 88.255.428 0 87.362.428 2011 893.000 91.785.646 0 90.892.646 2012 893.000 95.457.071 0 94.564.071 2013 893.000 99.275.354 0 98.382.354 2014 1.393.000 103.246.368 0 101.853.368 2015 893.000 107.376.223 0 106.483.223 2016 893.000 111.671.272 0 110.778.272 2017 893.000 116.138.123 0 115.245.123 2018 893.000 116.138.123 0 115.245.123 2019 893.000 116.138.123 0 115.245.123 2020 893.000 116.138.123 0 115.245.123 2021 893.000 116.138.123 0 115.245.123 2022 893.000 116.138.123 0 115.245.123 32 2023 893.000 116.138.123 0 115.245.123 2024 893.000 116 138 123 321.080.000 436 325 123
ΕΛΕΓΧΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ ΕΛΕΓΧΟΥΜΕ ΤΑ 3 ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Καθαρή Παρούσα Αξία (Net Present Value - NPV) ΠΡΕΠΕΙ: NPV>0 Εσωτερικός Δείκτης Ανταποδοτικότητας (Internal Rate of Return - IRR) ΠΡΕΠΕΙ: IRR>d Λόγος Ωφελειών / Κόστους (Cost Benefit Ratio CBR) ΠΡΕΠΕΙ: CBR>1 33
ΚΑΘΑΡΗ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΞΙΑ (Net Present Value - NPV) NPVj = (παρούσα αξία όλων των ωφελειών) (παρούσα αξία όλων των δαπανών) δηλαδή: NPV j t n j, t j, t t t (1 B i ) t n (1 t 0 t 0 t 0 K i ) t n ( B j, t (1 K i ) t j, t ) όπου: i = το επιτόκιο αναγωγής H εναλλακτική λύση j που έχει NPVj< 0 απορρίπτεται 34
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ NPV ΣΤΟ EXCEL Καθαρή Παρούσα Αξία (Net Present Value - NPV) Rate = επιτόκιο αναγωγής 35
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ NPV ΣΤΟ EXCEL Καθαρή Παρούσα Αξία (Net Present Value - NPV) Value1 = χρηματοροές* *Μη ανηγμένες τιμές 36
Συνάρτηση (Function) Οικονομική (Financial) NPV Σημείωση για την εντολή NPV ΕΠΙΛΕΓΕΤΑΙ Υπολογίζει την παρούσα αξία των ροών λαμβάνοντας: t=1 έως n (και όχι t=0 έως n βάσει του τύπου) Στο Excel, η σωστή συνάρτηση για τον υπολογισμό του NPV είναι: Όπου: ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ NPV ΣΤΟ EXCEL Α 0 + NPV (Α 1, Α 2,., Α n ) Α 0 : η τιμή για το έτος βάσης (2000) NPV (Α 1, Α 2,., Α n ): υπολογισμός παρούσας αξίας για τα υπόλοιπα έτη της περιόδου αξιολόγησης Δηλαδή στο πεδίο Values βάζουμε: Α 1, Α 2,., Α n 37
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ NPV ΣΤΟ EXCEL Καθαρή Παρούσα Αξία (Net Present Value - NPV) Κ.Π.Α. = Α 0 + NPV (Α 1, Α 2,., Α n ) Χρηματοροές έτους βάσης (2000) Rate: επιτόκιο αναγωγής (0,037) Values: χρηματοροές υπολοίπων ετών (2001 2024) 38
ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (Internal Rate of Return - IRR) Βρίσκουμε επιτόκιο i, τέτοιο ώστε NPVj=0 Το επιτόκιο αναγωγής i συγκρίνεται με το ευκαιριακό κόστος κεφαλαίου d Εάν i>d τότε η εναλλακτική λύση j θεωρείται αποδοτική Σε περίπτωση πολλών εναλλακτικών λύσεων, καλύτερη θεωρείται εκείνη με το μεγαλύτερο επιτόκιο i, εφόσον i>d 39
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ IRR ΣΤΟ EXCEL Εσωτερικός Δείκτης Ανταποδοτικότητας (Internal Rate of Return - IRR) Values = χρηματοροές* *Μη ανηγμένες τιμές 40
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ IRR ΣΤΟ EXCEL Εσωτερικός Δείκτης Ανταποδοτικότητας (Internal Rate of Return - IRR) Guess = επιτόκιο που πιστεύεται ότι μηδενίζει την Κ.Π.Α. 41
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ IRR ΣΤΟ EXCEL Εσωτερικός Δείκτης Ανταποδοτικότητας (Internal Rate of Return - IRR) Σημείωση για την εντολή IRR: Συνάρτηση (Function) Οικονομική (Financial) IRR: Υπολογίζει το επιτόκιο που μηδενίζει την Κ.Π.Α. Στο Excel, υπολογίζεται με στοιχεία: Values: χρηματοροές όλων των ετών της περιόδου αξιολόγησης (2000 2024) Guess: το επιτόκιο που πιστεύεται ότι μηδενίζει την Κ.Π.Α. (προαιρετική η συμπλήρωση του πεδίου δεν αλλάζουν τα αποτελέσματα εάν μείνει κενό) 42
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ CBR Λόγος Ωφελειών / Κόστους (Cost Benefit Ratio CBR ) CBR = Συνολικό Όφελος Επένδυσης* Συνολικό Κατασκευαστικό Κόστος* - + Συνολικό Ετήσιο Κόστος Λειτουργίας/Συντήρησης* Έκτακτη Συντήρηση* - ΥΑΕ* t t n 0 (1 K j, t i *) t * Παρούσα αξία - Ανηγμένες τιμές σε (Έτος βάσης 2000) 43
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ NPV = 543.462.284 IRR = 0,0837 ή 8,37% B/C = 1,892 ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΙΣ ΜΟΝΑΔΕΣ!!! δηλαδή: NPV > 0 IRR > d CBR > 1 ΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΕΝΔΥΣΗ 44
ΔΟΜΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Πρόλογος Εισαγωγή Κεφάλαια 1. Καθορισμός του Προβλήματος 2. Μεθοδολογική Προσέγγιση Εργαλεία 3. Δεδομένα Προβλήματος 4. Αποτελέσματα Αξιολόγησης 5. Συμπεράσματα 6. Βιβλιογραφία 45
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα ΕΜΠ» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του υλικού Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους 46