Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης Ενότητα: Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης - Εργαστήριο Γιανναράκης Γρηγόρης Τμήμα Διοίκηση Επιχειρήσεων-Γρεβενά
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο TEI Δυτικής Μακεδονίας και στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 2
Περιεχόμενα 1. Σκοποί ενότητας... 10 2. Περιεχόμενα ενότητας... 10 3. Excel... 10 3.1 Ανάλυση πιθανοτήτων - What-if analysis... 10 3.1.1 Πίνακας Δεδομένων μίας Μεταβλητής... 10 3.1.2 Πίνακας Δεδομένων δύο Μεταβλητών... 11 3.1.3 Ανάλυση Στόχου... 12 3.1.4 Σενάρια... 13 3.2 Λογικές συναρτήσεις... 15 3.2.1 IF... 15 3.3 Συναρτήσεις μαθηματικών και τριγωνομετρίας... 16 3.3.1 Μερικά Αθροίσματα... 16 3.3.2 Χρήση του εργαλείου «Άθροιση υπό Όρους»... 18 3.4 Συναρτήσεις αναζήτησης και αναφοράς... 19 3.4.1 Vlookup... 19 3.4.2 Lookup (1η περίπτωση)... 20 3.4.3 Lookup (2η περίπτωση)... 21 3.4.4 TRANSPOSE... 22 3.4.5 Choose... 23 3.4.6 AREAS... 24 3.4.7 Pivot Table... 25 3.5 Οικονομικές συναρτήσεις... 29 3.5.1 NPV (Net Present Value)... 29 3.5.2 PV (Present Value)... 30 3.5.3 IRR (ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΑΠΟΔΟΣΗΣ)... 31 3.5.4 PMT... 32 3.5.5 RATE... 33 3.6 Συναρτήσεις κειμένου... 34 3.6.1 Replace... 34 3.6.2 RIGHT LEFT... 35 3.6.3 CONCΑTENATE... 36 3.6.4 ΜΙD... 37 3.7 Συναρτήσεις ημερομηνίας και ώρας... 38 3.7.1 NOW... 38 3
3.7.2 DATE... 39 3.8 Στατιστικές συναρτήσεις... 39 3.8.1 Correlation (Συσχέτιση)... 39 3.8.2 StDev (Τυπική απόκλιση)... 40 3.8.3 VAR (Διακύμανση)... 41 3.8.4 COV (Συνδιακύμανση)... 42 3.9 Επίλυση... 43 3.10 XML... 49 3.11 Δεδομένα από το ΙΝΤΕΡΝΕΤ... 53 3.12 Μορφοποίηση υπό όρους... 55 3.13 Ασκήσεις επανάληψης... 62 3.13.1 ΑΣΚΗΣΗ 1.... 62 3.13.2 ΑΣΚΗΣΗ 2... 63 3.13.3 ΑΣΚΗΣΗ 3... 67 3.13.4 ΑΣΚΗΣΗ 4.... 70 3.13.5 ΑΣΚΗΣΗ 5... 72 3.13.6 ΑΣΚΗΣΗ 6... 75 1 B. MS PROJECT... 80 4.1. Δημιουργία νέου αρχείου... 80 4.2. Βασικές ιδιότητες του έργου... 82 4.3. Εισαγωγή δραστηριοτήτων... 82 4.4. Σύνδεση δραστηριοτήτων... 83 4.5. Διάρκεια δραστηριοτήτων... 86 4.6. Ορόσημα (Milestone)... 87 4.7. Ομαδοποίηση δραστηριοτήτων... 87 4.8. Ημερολόγιο έργου... 88 4.9. Lead and Lag time... 92 4.10. Kρίσιμο μονοπάτι... 95 4.11. Κόστος εργασιών... 95 4.12. Αναφορές... 99 4.13. Πληροφορίες του έργου... 100 5. Παράρτημα... 101 5.1. Σημείο αναφοράς... 101 5.2. Σημείωμα Αδειοδότησης... 101 5.3. Διατήρηση Σημειωμάτων... 102 4
5
Περιεχόμενα Εικόνων Εικόνα 1: Απεικόνιση επιλογής «Πίνακας Δεδομένων» μίας μεταβλητής.... 11 Εικόνα 2: Απεικόνιση επιλογής «Πίνακας Δεδομένων» δύο μεταβλητών.... 12 Εικόνα 3: Απεικόνιση επιλογής «Αναζήτηση Στόχου».... 13 Εικόνα 4: Scenario Manager/Διαχείριση Σεναρίου.... 14 Εικόνα 5: Scenario Manager/Διαχείριση Σεναρίου Εισαγωγή ονόματος και Μεταβαλλόμενων κελιών.... 14 Εικόνα 6: Τιμές σεναρίου.... 14 Εικόνα 7: Τελικό παράθυρο Διαχείρισης Σεναρίου.... 15 Εικόνα 8: Απεικόνης Συνάρτησης IF.... 16 Εικόνα 9: Απεικόνισης επιλογής Προσαρμοσμένη Ταξινόμηση Custom Sort.... 17 Εικόνα 10: Απεικόνιση επιλογή Μερικα Αθροίσματα-Subtotal.... 18 Εικόνα 11: Απεικόνιση επιλογής Άθροιση υπό όρους - SUMIF.... 19 Εικόνα 12: Δεδομένα Άσκησης.... 19 Εικόνα 13: Απεικόνη συνάρτησης VLOOKUP.... 20 Εικόνα 14: Απεικόνιση των επιλογών της συνάρτησης LOOKUP.... 21 Εικόνα 15: Απεικόνιση συνάρτησης LOOKUP.... 21 Εικόνα 16: Απεικόνιση των επιλογών της συνάρτησης LOOKUP.... 22 Εικόνα 17: Απεικόνιση συνάρτησης LOOKUP.... 22 Εικόνα 18: Επιλγή των κελιών και απεικόνιση στη γραμμή τύπων της συνάρτησης TRANSPOSE.... 23 Εικόνα 19: Απεικόνιση συνάρτησης CHOOSE.... 24 Εικόνα 20: Απεικόνιση αποτελέσματος συνάρτησης AREA.... 25 Εικόνα 21: Απεικόνιση Create Pivot Table.... 26 Εικόνα 22: Απεικόνιση το Pivotal Table.... 27 Εικόνα 23: Εμφάνιση επιλεγμένων δεδομένων.... 27 Εικόνα 24: Εισαγωγή νέας στήλης.... 28 Εικόνα 25: Απεικόνιση δεδομένων Insert Calculated Field.... 29 Εικόνα 26: Απεικόνιση συνάρτησης NPV-Καθαρή Παρούσα Αξία.... 30 Εικόνα 27: Απεικόνιση συνάρτησης PV-Παρούσα Αξία.... 31 Εικόνα 28: Απεικόνιση συνάρτησης IRR-Εσωτερικό Επιτόκιο Απόδοσης.... 32 Εικόνα 29: Απεικόνιση συνάρτησης PMT.... 33 Εικόνα 30: Απεικόνιση συνάρτησης RATE-Επιτόκιο.... 34 Εικόνα 31: Απεικόνιση συνάρτησης REPLACE-Αντικατάσταση.... 35 Εικόνα 32: Απεικόνιση συνάρτησης LEFT και RIGHT.... 36 Εικόνα 33: Απεικόνιση συνάρτησης CONCATENATE.... 37 Εικόνα 34: Απεικόνιση συνάρτησης MID.... 38 Εικόνα 35: Απεικόνιση συνάρτησης NOW.... 38 Εικόνα 36: Απεικόνιση συνάρτησης DATE.... 39 Εικόνα 37: Απεικόνιση συνάρτησης CORREL-Συσχέτισης.... 40 Εικόνα 38: Απεικόνιση συνάρτησης STDEV-Τυπικής Απόκλισης.... 41 Εικόνα 39: Απεικόνιση συνάρτησης VAR- Διακύμανσης.... 42 Εικόνα 40: Απεικόνιση συνάρτησης COVAR-Συνδιακύμανση... 43 Εικόνα 41: Απεικόνιση των δεδομένων στο EXCEL.... 44 Εικόνα 42: Απεικόνιση Συνάρτησης SUMPRODUCT.... 45 Εικόνα 43: Απεικόνιση δοκιμαστικού αποτελέσματος στο EXCEL.... 46 Εικόνα 44: Απεικόνιση επιλογής Solver Parameters... 47 6
Εικόνα 45: Απεικόνιση επιλογής Change Constraint.... 48 Εικόνα 46: Απεικόνιση αποτελεσμάτων Solver.... 48 Εικόνα 47: Εύρεση αρχείου TEST.... 50 Εικόνα 48: Απεικόνιση επιλογή XML.... 50 Εικόνα 49: Απεικόνιση της πρώτης επιλογής XML.... 51 Εικόνα 50: Απεικόνιση της δεύτερης επιλογής XML.... 51 Εικόνα 51: Απεικόνιση της τρίτης επιλογής XML.... 52 Εικόνα 52: Τοποθέτηση ετικετών στο φύλλο EXCEL.... 52 Εικόνα 53: Εμφάνιση Explorer μέσω Excel.... 53 Εικόνα 54: Επιλογή δεδομένω από το ίντερνετ.... 54 Εικόνα 55: Εισαγωγή δεδομένω από το ίντερνετ στο Excel.... 54 Εικόνα 56: Απεικόνιση επιλογής Μορφοποίηση υπό όρους Data bars.... 56 Εικόνα 57: Απεικόνιση επιλογής Μορφοποίηση υπό όρους - Color style.... 57 Εικόνα 58: Απεικόνιση επιλογής Μορφοποίηση υπό όρους - Σύνολα Εικόνων / Icons Sets.... 58 Εικόνα 59: Απεικόνιση επιλογής Μορφοποίηση υπό όρους - Επισήμανση Κανόνων Κελιών Μεγαλύτερο από / Highlight Cells Rules-General Than.... 59 Εικόνα 60: Απεικόνιση επιλογής Μορφοποίηση υπό όρους - Top/Bottom Rules.... 60 Εικόνα 61: Απεικόνιση επιλογής Μορφοποίηση υπό όρους (Conditional Formatting) - Απαλοιφή Κανόνων (Clear Rules) - Απαλοιφή Κανόνων από επιλεγμένα κελιά ή φύλλο (From Selected Cells ή Entire Sheet).... 61 Εικόνα 62: Απεικόνιση συνάρτησης PMT.... 62 Εικόνα 63: Απεικόνιση συνάρτησης PMT για μηνιαίες δόσεις.... 63 Εικόνα 64: Απεικόνιση επιλογής Data Validation-Επικύρωση Δεδομένων.... 64 Εικόνα 65: Δεδομένα άσκησης και επίλυση της άσκησης.... 65 Εικόνα 66: Απεικόνιση συνάρτησης VLOOKUP... 66 Εικόνα 67: Επίλυση άσκησης.... 67 Εικόνα 68: Επίλυση άσκησης.... 68 Εικόνα 69: Επίλυση άσκησης.... 69 Εικόνα 70: Επίλυση άσκησης-οικονομικοί δείκτες.... 70 Εικόνα 71: Δεδομένα άσκησης.... 70 Εικόνα 72: Απεικόνιση συνάρτησης IF.... 71 Εικόνα 73: Επίλυση άσκησης.... 71 Εικόνα 74: Δεδομένα άσκησης.... 72 Εικόνα 75: Λύση της άσκησης.... 73 Εικόνα 76: Απεικόνιση πεδίου Select Data Source.... 75 Εικόνα 77: Απεικόνιση δεδομένων Μέρος Ι.... 76 Εικόνα 78: Στοιχεία που πρέπει να βρεθούν Μέρος ΙΙ.... 77 Εικόνα 79: Χρηματοοικονομικοί δείκτες που πρέπει να βρεθούν Μέρος ΙΙΙ.... 78 Εικόνα 80: Επίλυση της άσκησης - Μέρος Ι.... 78 Εικόνα 81: Επίλυση της άσκησης - Μέρος ΙΙ.... 79 Εικόνα 82: Επίλυση της άσκησης - Μέρος ΙΙΙ.... 80 Εικόνα 83: Εμφάνιση επιλογής MS PROJECT.... 81 Εικόνα 84: Εμφάνιση επιλογής Project Properties.... 82 Εικόνα 85: Εισαγωγή δεδομένω στο φύλλο MS PROJECT.... 83 Εικόνα 86: Απεικόνιση σύνδεσης δραστηριότητας Finish-to-start (FS).... 83 Εικόνα 87: Απεικόνιση σύνδεσης δραστηριότητας Finish-to-Finish (FF).... 84 Εικόνα 88: Απεικόνιση σύνδεσης δραστηριότητας Start-to-finish (SF).... 84 7
Εικόνα 89: Απεικόνιση σύνδεσης δραστηριότητας Start-to-start (SS).... 85 Εικόνα 90: Απεικόνιση του εικονιδίου - TASK-Schedule.... 85 Εικόνα 91: Απεικόνιση σύνδεσης δραστηριοτήτων βάση FS.... 85 Εικόνα 92: Εμφάνιση του παραθύρου Task Information.... 86 Εικόνα 93: Απεικόνιση ομαδοποίηησης δραστηριοτήτων.... 88 Εικόνα 94: Απεικόνιση ημερολογίου.... 89 Εικόνα 95: Παράθυρο εξαίρεσης Πρωτομαγιάς.... 90 Εικόνα 96: Παράθυρο ορισμού ωρών εργασίας.... 91 Εικόνα 97: Παράθυρο ορισμού συγκεκριμένων ωρών εργασίας.... 92 Εικόνα 98: Επιλογή ημερών εργασίας.... 92 Εικόνα 99: Απεικόνιση Lag time.... 93 Εικόνα 100: Ειαγωγή 5d Lag Time.... 93 Εικόνα 101: Απεικόνιση καθυστέρησης 5 ημερών.... 94 Εικόνα 102: Απεικόνιση Lead time.... 94 Εικόνα 103: Μετατόπιση της δραστηριότητας Buil 2 ημέρες πριν.... 95 Εικόνα 104: Εμφάνιση κρίσιμων μονοπατιών.... 95 Εικόνα 105: Πεδίο εισαγωγής πόρων.... 95 Εικόνα 106: Παράθυρο εμφάνισης πόρων του έργου.... 96 Εικόνα 107: Εισαγωγή πόρων έργου... 97 Εικόνα 108: Εμφάνιση πόρων προσωπικού.... 97 Εικόνα 109: Απεικόνιση σταθερού κόστους για κάθε δραστηριότητα.... 98 Εικόνα 110: Εμφάνιση κόστους κάθε δραστηριότητας.... 98 Εικόνα 111: Απεικόνιση κόστους κάθε πόρου.... 99 Εικόνα 112: Απεικόνιση κόστους δραστηριοτήτων έργου.... 100 Εικόνα 113: Παράθυρο εισαγωγής πηροφοριών έργου.... 100 Εικόνα 114: Παράθυρο πληροφοριών έργου.... 101 8
Περιεχόμενα Πινάκων Πίνακας 1: Δεδομένα Άσκησης.... 12 Πίνακας 2: Δεδομένα Άσκησης.... 13 Πίνακας 3: Δεδομένα Άσκησης.... 16 Πίνακας 4: Δεδομένα Άσκησης.... 17 Πίνακας 5: Δεδομένα άσκησης.... 18 Πίνακας 6: Πίνακας δεδομένων.... 23 Πίνακας 7: Δεδομένα Άσκησης.... 24 Πίνακας 8: Δεδομένα άσκησης.... 25 Πίνακας 9: Δεδομένα άσκησης.... 26 Πίνακας 10: Δεδομένα άσκησης.... 29 Πίνακας 11: Δεδομένα Άσκησης.... 30 Πίνακας 12: Δεδομένα άσκησης.... 31 Πίνακας 13: Δεδομένα Άσκησης.... 32 Πίνακας 14: Δεδομένα άσκησης.... 33 Πίνακας 15: Δεδομένα άσκησης.... 36 Πίνακας 16: Δεδομένα άσκησης.... 39 Πίνακας 17: Δεδομένα άσκησης.... 42 Πίνακας 18: Δεδομένα Άσκησης.... 55 Πίνακας 19: Δεδομένα άσκησης.... 62 Πίνακας 20: Συγκέντρωση δεδομένων.... 74 Πίνακας 21: Δραστηριότητες που πρέπει να εισαχθούν.... 83 Πίνακας 22: Μέρος επιλογών αναφορικά με τη διάρκεια των δραστηριοτήτων.... 86 Πίνακας 23: Εισαγωγή δεδομένων.... 87 Πίνακας 24: Δεδομένα προσωπικού.... 96 Περιεχόμενα διαγραμμάτων Διάγραμμα 1: Απεικόνιση αποτελεσμάτων.... 74 Διάγραμμα 2: Απεικόνιση αποτελεσμάτων.... 75 Περιεχόμενα Σχημάτων Σχήμα 1: Απεικόνιση των δεδομένων με Ράβδους.... 28 9
1. Σκοποί ενότητας Σκοπός του μαθήματος οι φοιτητές να μπορούν να επιλύουν διάφορα επιχειρησιακά προβλήματα με τη χρήση του EXCEL για την επεξεργασία και ανάλυση δεδομένων/πληροφοριών. Θα πρέπει να είναι καταρτισμένοι ώστε να μπορούν να χρησιμοποιούν διαφορετικές συναρτήσεις οι οποίες παρέχονται από το EXCEL όπως οικονομικές, αναζήτησης και συναρτήσεις αναφοράς. Επίσης, να μπορούν να παρακολουθούν/διαχειρίζονται έργα με τη χρήση κατάλληλου λογισμικού όπως MS PROJECT της Microsoft. Με αυτόν τον τρόπο, οι φοιτητές μπορούν εξοικειωθούν με τη συλλογή και οργάνωση πληροφοριών σε έναν οργανισμό και να είναι ικανοί να συντάξουν μια μελέτη σκοπιμότητας για ένα πληροφοριακό σύστημα. 2. Περιεχόμενα ενότητας Στο μάθημα παρουσιάζονται λειτουργίες και συναρτήσεις EXCEL με τις οποίες ο χρήστης μπορεί να επεξεργαστει αποτελεσματικά δεδομένα και πληροφορίες. Παρακάτω αναφέρονται οι εξής συναρτήσεις: Λογικές συναρτήσεις, συναρτήσεις οικονομικές, στατιστικές και μαθηματικές, συναρτήσεις αναζήτησης και αναφοράς, συναρτήσεις κειμένου, ώρας και ημερομηνίας. Επιπρόσθετα, παρουσιάζονται λειτουργίες όπως η Επίλυση/Solver, η οποία είναι χρήσιμη για την επίλυση προβλημάτων γραμμικού προγραμματισμού. Η λειτουργία Ανάλυση πιθανοτήτων/what if analysis αναλύεται και συμβάλει καθοριστικά στη δημιουργία σεναρίων και αναζήτησης στόχων, καθώς και στη συμπλήρωση δεδομένων βάση μίας ή δύο μεταβλητών. Τέλος, η εισαγωγή κώδικα XML και δεδομένων στο ίντερνετ παρουσιάζεται συνοπτικά. Αναφορικά με τη παρουσίαση του προγράμματος MS PROJECT, γίνεται μία συνοπτική περιγραφή των βασικών βημάτων προκειμένου ο φοιτήτης να μπορέσει να ανταπεξέλθει στις βασικές προκλήσεις. Ενδεικτικά παρουσιάζονται τα εξής: εισαγωγή δραστηριοτήτων και η σύνδεση αυτών, ο ορισμός ορόσιμου, το κόστος εργασιών, το κρίσιμο μονοπάτι, εισαγωγή αναφορών και παρουσίαση πληροφοριών του έργου. 3. Excel 3.1 Ανάλυση πιθανοτήτων - What-if analysis 3.1.1 Πίνακας Δεδομένων μίας Μεταβλητής ΑΣΚΗΣΗ. Βρείτε την αξία Φ.Π.Α για το ποσό των 10.000 ευρώ με συντελεστή φορολογίας 23%? Στη συνέχεια βρείτε την αξία ΦΠΑ για τα ποσά από 1.000 έως 10.000. ΛΥΣΗ. 1. Αρχικά υπολογίστε το Φ.Π.Α (=ΠΟΣΟ*ΦΠΑ) στο κελί Β4 δηλαδή B1*B2. 10
2. Για να βρεθεί ο Φ.Π.Α για διαφορετικά ποσά χρησιμοποιήστε την εντολή DATA TABLE (DATA-WHAT IF ANALYSIS-DATA TABLE). 3. Αφού μαρκάρετε όλα τα δεδομένα, χρησιμοποιείστε την εντολή DATA TABLE. 4. Στο πεδίο Column input cell μαρκάρετε το ποσό των 10000 (B1). Εικόνα 1: Απεικόνιση επιλογής «Πίνακας Δεδομένων» μίας μεταβλητής. 3.1.2 Πίνακας Δεδομένων δύο Μεταβλητών ΑΣΚΗΣΗ. Βρείτε την αξία Φ.Π.Α για το ποσό των 10.000 ευρώ με συντελεστή φορολογίας 23%? Στη συνέχεια βρείτε την αξία ΦΠΑ για τα παρακάτω ποσά και για τους παρακάτω φορολογικούς συντελεστές. ΛΥΣΗ. 1. Αρχικά υπολογίστε το Φ.Π.Α (=ΠΟΣΟ*ΦΠΑ) στο κελί Β4 δηλαδή B1*B2 2. Για να βρεθεί ο Φ.Π.Α για διαφορετικά ποσά και διαφορετικούς συντελεστές Φ.Π.Α χρησιμοποιήστε την εντολή DATA TABLE (DATA-WHAT IF ANALYSIS- DATA TABLE). 3. Αφού μαρκάρετε όλα τα δεδομένα, χρησιμοποιείστε την εντολή DATA TABLE. 4. Στο πεδίο Row input cell μαρκάρετε το 23% (Β2) και στο πεδίο Column input cell μαρκάρετε το ποσό των 10000 (B1). 11
Εικόνα 2: Απεικόνιση επιλογής «Πίνακας Δεδομένων» δύο μεταβλητών. 3.1.3 Ανάλυση Στόχου ΑΣΚΗΣΗ. Παρακάτω παρουσιάζονται οι πωλήσεις (χιλ. Ευρώ) που πραγματοποίησε ένας πωλητής. Βρείτε πόσες πρέπει να είναι οι πωλήσεις του προϊόντος 5 προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος 90.000 ευρώ κατά μέσο όρο και για τα πέντε προϊόντα. Πωλήσεις Ευρώ Προϊόν 1 85 Προϊόν 2 83 Προϊόν 3 78 Προϊόν 4 99 Προϊόν 5 Πίνακας 1: Δεδομένα Άσκησης. ΛΥΣΗ. 1. Αρχικά υπολογίστε τον μέσο όρο των πωλήσεων λαμβάνοντας υπόψη και τα πέντε προϊόντα με την βοήθεια της average, δηλαδή στο κελί Ε3 =AVERAGE(B2:B6). 12
2. Με τη βοήθεια της Goal Seek/Ανάλυση στόχου (DATA-WHAT IF ANALYSIS-Goal Seek) θα βρείτε πόσες πρέπει να είναι οι πωλήσεις του προϊόντος 5 προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος των 90.000 Ευρώ κατά μέσο όρο και για τα 5 προϊόντα. 3. Ο κέρσορας πρέπει να βρίσκεται στο κελί Ε3 (86,25). Μετέπειτα στο πεδίο To value γράψτε το στόχο 90 και στο κελι By changing cell μαρκάρετε το κελί Β6 έξι δηλαδή τις πωλήσεις το προϊόντος 5 που πρέπει να επιτύχει ο πωλητής. Επομένως, οι πωλήσεις του προϊόντος 5 θα είναι 105. Εικόνα 3: Απεικόνιση επιλογής «Αναζήτηση Στόχου». 3.1.4 Σενάρια ΑΣΚΗΣΗ. Η προμήθεια για έναν πωλητή είναι 5% επί των πωλήσεων. Αρχικά βρείτε το μπόνους του πωλητή για τις παρακάτω περιπτώσεις πωλήσεων. Έπειτα, δημιουργείστε ένα σενάριο όπου η προμήθεια αυξάνεται + 2%. Πωλήσεις Μπόνους 1.000 2.000 3.000 4.000 Πίνακας 2: Δεδομένα Άσκησης. ΛΥΣΗ. Το μπόνους του πωλητή υπολογίζονται ως εξής: Πωλήσεις*Προμήθεια. 13
Με τη βοήθεια της εντολής scenario manager (DATA-WHAT IF ANALYSIS- scenario manager) θα δημιουργηθεί ένα σενάριο με αύξηση του μπόνους + 2% επί των πωλήσεων. 1. Αρχικά επιλέξτε την επιλογή Add. Εικόνα 4: Scenario Manager/Διαχείριση Σεναρίου. 2. Μετέπειτα δώστε όνομα στο σενάριο «Αύξηση +2% στο μπόνους» και επιλέξτε το κελί στο οποίο βρίσκεται στο ποσοστό του μπόνους (Α2). Εικόνα 5: Scenario Manager/Διαχείριση Σεναρίου Εισαγωγή ονόματος και Μεταβαλλόμενων κελιών. 3. Στο επόμενο πεδίο προσθέτω +2% επί του αρχικού μπόνους (=0,05+0,02). Εικόνα 6: Τιμές σεναρίου. 14
4. Στο τελευταίο πεδίο επιλέξτε την επιλογή show. Διαπιστώνεται ότι αλλάζει τόσο το ποσοστό μπόνους από 5% σε 7% όσο και το επιμέρους μπόνους. Εικόνα 7: Τελικό παράθυρο Διαχείρισης Σεναρίου. 3.2 Λογικές συναρτήσεις 3.2.1 IF ΑΣΚΗΣΗ. Παρακάτω παρουσιάζονται οι πωλήσεις που πραγματοποίησαν 5 πωλητές. Αν οι πωλήσεις τους είναι πάνω απο 700 ευρώ τότε το μπόνους είναι 50 ευρώ, αλλοιώς να εμφανιστεί 0 (μηδέν). Όνομα Πωλήσεις Μπόνους Πέτρου 650 Παπαδόπουλος 800 Δημητρίου 900 15
Όνομα Πωλήσεις Μπόνους Σωτηρίου 450 Πίνακας 3: Δεδομένα Άσκησης. ΛΥΣΗ. 1. Ο κέρσορας βρίσκεται στο κελί C2 (μπόνους). 2. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε τη συνάρτηση IF. 3. Στο πεδίο Logical_test: Β2>700 (είναι μια τιμή ή έκφραση που μπορεί να πάρει την τιμή TRUE (αληθής) ή FALSE (ψευδής)). 4. Στο πεδίο Value if_true: 100 (όσες πωλήσεις είναι άνω των 700 τότε στη στήλη μπόνους θα αναφέρεται 100). 5. Στο πεδίο Value if_false: 0 (όσες πωλήσεις είναι κάτω των 700 τότε στη στήλη μπόνους θα αναφέρεται 0). Εικόνα 8: Απεικόνης Συνάρτησης IF. 3.3 Συναρτήσεις μαθηματικών και τριγωνομετρίας 3.3.1 Μερικά Αθροίσματα ΑΣΚΗΣΗ. Παρακάτω παρουσιάζονται οι πωλήσεις διαφορετικών προϊόντων σε διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας. Βρείτε τα μερικά αθροίσματα του τζίρου για κάθε περιοχή. ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΙΔΟΣ ΤΖΙΡΟΣ ΑΘΗΝΑ ΚΑΡΕΚΛΕΣ 45.000 ΑΘΗΝΑ ΣΚΟΥΠΕΣ 20.000 16
ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΙΔΟΣ ΤΖΙΡΟΣ ΒΟΛΟΣ ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΕΙΔΗ 9.000 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΙΑ 10.000 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΙΑ 10.000 ΑΘΗΝΑ ΣΚΟΥΠΕΣ 25.000 ΒΟΛΟΣ ΣΚΟΥΠΕΣ 30.000 ΑΘΗΝΑ ΤΡΑΠΕΖΙΑ 9.000 ΧΙΟΣ ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΕΙΔΗ 45.000 ΧΙΟΣ ΚΑΡΕΚΛΕΣ 13.000 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΕΙΔΗ 10.000 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΕΙΔΗ 10.000 ΧΙΟΣ ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΕΙΔΗ 2.000 Πίνακας 4: Δεδομένα Άσκησης. ΛΥΣΗ. 1. Αρχικά πρέπει να γίνει προσαρμοσμένη ταξινόμηση κατά περιοχή. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Sort & Filter και μετά επιλέξτε Custom Sort. Εικόνα 9: Απεικόνισης επιλογής Προσαρμοσμένη Ταξινόμηση Custom Sort. 2. Στην καρτέλα Data επιλέξτε subtotal. 3. Στο πεδίο At each change in επιλέξτε ΠΕΡΙΟΧΗ. 4. Στο πεδίο use function επιλέξτε sum (καθώς η άσκηση ζητάει άθροισμα τζίρου). 5. Στο πεδίο Add subtotal to επιλέξτε ΤΖΙΡΟΣ. 17
Εικόνα 10: Απεικόνιση επιλογή Μερικα Αθροίσματα-Subtotal. 3.3.2 Χρήση του εργαλείου «Άθροιση υπό Όρους» ΑΣΚΗΣΗ. Παρακάτω παρουσιάζονται οι μισθοδοσίες των γυναικών και των αντρών μίας επιχείρησης. Βρείτε το άθροισμα της μισθοδοσίας των αντρών όλων των μηνών. Πίνακας 5: Δεδομένα άσκησης. 18
ΛΥΣΗ. 1. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε την συνάρτηση SUMIF. 2. Στο πεδίο Range μαρκάρετε ολόκληρη τη στήλη ΦΥΛΟ (Β2:Β9). 3. Στο πεδίο Criteria γράψτε την λέξη ΑΝΤΡΕΣ (ή μαρκάρετε τη λέξη ΑΝΤΡΕΣ από τη στήλη ΦΥΛΟ). 4. Στο πεδίο Sum_range μαρκάρετε ολόκληρη τη στήλη μισθοδοσία (C2:C9). Εικόνα 11: Απεικόνιση επιλογής Άθροιση υπό όρους - SUMIF. 3.4 Συναρτήσεις αναζήτησης και αναφοράς 3.4.1 Vlookup ΑΣΚΗΣΗ. Παρακάτω δίνεται ο φόρος που αντιστοιχεί σε διαφορετικά εισοδηματικές κλίμακες. Βρείτε τον φόρο που αντιστοιχεί για εισοδήματα 1.500 και 12.000 ευρώ. Εισόδημα Φόρος 0 0 1.000 25 2.000 60 5.000 120 10.000 175 Εικόνα 12: Δεδομένα Άσκησης. ΛΥΣΗ. 19
1. Αρχικά τοποθετώ τον κέρσορα στο κελί Ε2. 2. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε την συνάρτηση Vlookup. 3. Στο πεδίο Lookup_value επιλέξτε το κριτήριο με το οποίο θέλω να βρω το φόρο δηλαδή D2 (1500). 4. Στο πεδίο Table_array επιλέξτε όλα τα δεδομένα δηλαδή (Α2:Β6). 5. Στο πεδίο Col_index_num γράψτε 2 καθώς ο φόρος για κάθε εισόδημα βρίσκεται στη στήλη 2 του πίνακα που μαρκάρατε στο προηγούμενο πεδίο. 6. Η ίδια διαδικασία και για το επίπεδο εισοδήματος 12.000 ευρώ. Εικόνα 13: Απεικόνη συνάρτησης VLOOKUP. 3.4.2 Lookup (1η περίπτωση) ΑΣΚΗΣΗ. Στον παρακάτω πίνακα (σχήμα) παρουσιάζονται οι διαφορετικές κατηγορίες εργαζομένων που απασχολεί μία επιχείρηση. Βρείτε με τη βοήθεια της lookup σε άλλο κελί το επίδομα που λάβει ο εργαζόμενος που ανήκει στην κατηγορία ΕΓΓΑΜΟΣ 5. ΛΥΣΗ. 1. Αρχικά τοποθετήστε τον κέρσορα στο κελί F3. 2. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε την συνάρτηση Lookup. 3. Στη συνέχεια επιλέξτε την πρώτη επιλογή, δηλαδή lookup value; Lookup vector; Result vector. 20
Εικόνα 14: Απεικόνιση των επιλογών της συνάρτησης LOOKUP. 4. Στο πεδίο Lookup_value επιλέξτε την ιδιότητα του εργαζομένου ΕΓΓΑΜΟΣ 5 δηλαδή το κελί Α8. 5. Στο πεδίο Lookup_vector επιλέξτε την στήλη ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ δηλαδή A2 έως A11. 6. Στο τελευταίο επίπεδο επιλέξτε τη στήλη ΕΠΙΔΟΜΑ δηλαδή C2 έως C11. Εικόνα 15: Απεικόνιση συνάρτησης LOOKUP. 3.4.3 Lookup (2η περίπτωση) ΑΣΚΗΣΗ. Στον παρακάτω πίνακα (σχήμα) παρουσιάζονται οι διαφορετικές κατηγορίες εργαζομένων που απασχολεί μία επιχείρηση. Βρείτε με τη βοήθεια της lookup σε άλλο κελί το επίδομα που λάβει ο εργαζόμενος που ανήκει στην κατηγορία ΕΓΓΑΜΟΣ 5. 21
ΛΥΣΗ. 1. Αρχικά τοποθετήστε τον κέρσορα στο κελί E2. 2. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε την συνάρτηση Lookup. 3. Στη συνέχεια επιλέξτε την δεύτερη επιλογή δηλαδή lookup_value;array. Εικόνα 16: Απεικόνιση των επιλογών της συνάρτησης LOOKUP. 4. Στο πεδίο Lookup_value επιλέξτε το ΕΓΓΑΜΟΣ 5 δηλαδή Α8. 5. Στο πεδίο Array επιλέξτε όλα τα δεδομένα του πίνακα δηλαδή από Α2 έως Β11. Εικόνα 17: Απεικόνιση συνάρτησης LOOKUP. 3.4.4 TRANSPOSE ΑΣΚΗΣΗ. Τοποθετήστε τον παρακάτω πίνακα από οριζόντια διάταξη σε κάθετη διάταξη με τη χρήση της συνάρτησης Transpose. 22
ΕΤΟΣ 2007 2008 2009 2010 Μπόνους 50 60 70 80 Πίνακας 6: Πίνακας δεδομένων. ΛΥΣΗ. 1. Ο πίνακας έχει 2 γραμμές και 5 στήλες. 2. Για να τοποθετηθεί ο πίνακας σε κάθετη διάταξη μαρκάρετε 5 γραμμές και 2 στήλες (Α4 έως Β8). 3. Γράψτε στη γραμμή του excel τη συνάρτηση =TRANSPOSE(A1:E2) και μετά πατήστε ctr+shift+enter. Εικόνα 18: Επιλγή των κελιών και απεικόνιση στη γραμμή τύπων της συνάρτησης TRANSPOSE. 3.4.5 Choose ΑΣΚΗΣΗ. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζεται η κλίμακα βαθμολογίας πωλητών με τους αντίστοιχους χαρακτηρισμούς. Βρείτε το χαρακτηρισμό του πωλητή με Κλίμακα βαθμολογίας 3. Κλίμακα βαθμολογίας Χαρακτηρισμός 1 Κακός 2 Μέτριος 23
Κλίμακα βαθμολογίας Χαρακτηρισμός 3 Καλός 4 Άριστος Πίνακας 7: Δεδομένα Άσκησης. ΛΥΣΗ. 1. Τοποθετήστε τον κέρσορα στο κελί Ε2. 2. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε την συνάρτηση Choose. 3. Στο πεδίο Index_num μαρκάρετε το κελί D2 (ή Α3) δηλαδή την κλίμακα βαθμολογίας 3. 4. Στα επόμενα πεδία τοποθετήστε όλα τα κελιά της στήλης Χαρακτηρισμός από B2 έως Β5. Εικόνα 19: Απεικόνιση συνάρτησης CHOOSE. 3.4.6 AREAS ΑΣΚΗΣΗ. Βρείτε τον αριθμό των πεδίων που υπάρχουν σύφωνα με τα παρακάτω δεδομένα. Δεδομένα. Δεδομένα. Δεδομένα H1. G1. G1 H2. G2. G2 H3. G3. G3 24
Δεδομένα. Δεδομένα. Δεδομένα H4. G4. G4 H5. G5. G5 H6. G6. G6 H7. G7. G7 Πίνακας 8: Δεδομένα άσκησης. ΛΥΣΗ. Στο κελί Η3 γράψτε =AREAS((A1:A7;C1:C7;E1:E7)) και το αποτέλεσμα της συνάρτησης είναι 3 καθώς τρία είναι τα πεδία που μαρκάρονται με γκρι χρώμα Εικόνα 20: Απεικόνιση αποτελέσματος συνάρτησης AREA. 3.4.7 Pivot Table ΑΣΚΗΣΗ. Επεξεργαστείτε τον παρακάτω πίνακα με τη χρήση Pivot Table. date of sales Employee Name Item Sold Quantity Sold Euro Amount of Sale 3/1/2013 DIMITRIADIS TV 3 100 3/1/2013 GIANNOU COMPUTER 6 600 3/1/2013 LAZOS DIGITAL CAMERA 7 50 3/1/2013 LAZOS CAMCORDER 2 10 3/1/2013 LAZOS CAMCORDER 5 20 3/1/2013 LAZOS CAMCORDER 6 90 DIGITAL 3/1/2013 GIANNOU CAMERA 9 70 DIGITAL CAMERA 4 80 3/1/2013 GIANNOU 3/2/2013 GIANNOU TV 8 40 3/2/2013 GIANNOU COMPUTER 9 80 25
date of sales Employee Name Item Sold Quantity Sold Euro Amount of Sale 3/2/2013 GIANNOU CAMCORDER 6 900 3/2/2013 DIMITRIADIS CAMCORDER 4 150 3/2/2013 GIANNOU TV 2 500 3/2/2013 DIMITRIADIS CAMCORDER 1 300 3/2/2013 GIANNOU CAMCORDER 2 222 3/2/2013 GIANNOU TV 9 500 3/3/2013 GIANNOU COMPUTER 38 3800 3/3/2013 GIANNOU TV 6 60 3/3/2013 LAZOS COMPUTER 8 60 Πίνακας 9: Δεδομένα άσκησης. ΛΥΣΗ. 1. Αρχικά ο κέρσορας είναι σε ένα κελί εκτός του πίνακα. 2. Ακολουθώντας τη διαδρομή Insert Tablew Pivot Table εμφανίζεται το παρακάτω παράθυρο και στο πρώτο πεδίο μαρκάρετε όλα τα δεδομένα του πίνακα. Εικόνα 21: Απεικόνιση Create Pivot Table. 3. Στη συνέχεια εμφανίζεται το παρακάτω πεδίου. Στη δεξιά στήλη υπάρχουν όλες οι ετικές των δεδομένων του πίνακα. 26
Εικόνα 22: Απεικόνιση το Pivotal Table. Παρακάτω παρουσιάζονται μερικές δυνατότητες του Pivot Table. Α. Δημιουργία ενός πίνακα με γραμμές τους πωλητές, με στήλες τα είδη που πουλήθηκαν με υπολογισμό την αξία τους. Ταυτόχρονα, δημιουργείστε ενα Pivotchart. Εικόνα 23: Εμφάνιση επιλεγμένων δεδομένων. 27
Με τον κέρσορα στον Pivot Table- options- Pivotchart. Σχήμα 1: Απεικόνιση των δεδομένων με Ράβδους. B. Εισάγετε μία νέα στήλη. Αφορά τα μπόνους των πωλητών 2% επί των πωλήσεων. Options-Calculate Field. Εικόνα 24: Εισαγωγή νέας στήλης. Καθώς εμφανίζεται το παρακάτω παράθυρο Στο πρώτο πεδίο βάζετε την ονομασία της νέας στήλης-μπόνους. Στο δεύτερο πεδίο μαρκάρετε Euro Amount of Sale * 0.02. 28
Εικόνα 25: Απεικόνιση δεδομένων Insert Calculated Field. 3.5 Οικονομικές συναρτήσεις 3.5.1 NPV (Net Present Value) ΛΥΣΗ. Βρείτε την καθαρή παρούσα αξία με βάση τις χρηματορροές του παρακάτω πίνακα με επιτόκιο 10%. ΕΤΟΣ ΧΡΗΜΑΤΟΡΟΕΣ 0 (2000) 1 1200 2 1500 3 2000 Πίνακας 10: Δεδομένα άσκησης. ΛΥΣΗ. 1. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε την συνάρτηση NPV. 2. Στο πεδίο Rate βάλτε το επιτόκιο της επένδυσης 10% δηλαδή το κελί Β7. 3. Στο πεδίο value 1 μαρκάρετε τις χρηματοροές από το έτος 1 έως το έτος 3 δηλαδή Β3 έως Β5. 4. Έπειτα στο κελί Ε5 αφαιρώ από τα έσοδα τα έξοδα της επένδυσης (3.833,21-2.000) δηλαδή =E2-B2. 5. Η επένδυση γίνεται δεκτή καθώς η Κ.Π.Α είναι θετική. 29
Εικόνα 26: Απεικόνιση συνάρτησης NPV-Καθαρή Παρούσα Αξία. 3.5.2 PV (Present Value) ΑΣΚΗΣΗ. Να βρεθεί η παρούσα αξία ενός δανείου που αφορά καταβολές 1.000 ευρώ στην αρχή κάθε έτους για 8 έτη με ετήσιο επιτόκιο 5%. ΛΥΣΗ. 1. Αρχικά επαναδιατυπώνονται τα δεδομένα της άσκησης. Δεδομένα Δεδομένα i 0,05 δοση (pmt) -1000 t 8 Προκαταβλητέα Πίνακας 11: Δεδομένα Άσκησης. Η δόση γράφεται με αρνητικό πρόσιμο επειδή πρόκειται για εκροή χρήματος 2. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε την συνάρτηση PV(επειδή πρόκειται για σταθερό ποσό δόσης). 3. Στο πρώτο πεδίο μαρκάρετε το επιτόκιο του δανείου (Β1). 4. Στο δεύτερο πεδίο μαρκάρετε τα έτη αποπληρωμής του δανείου δηλαδή 8 έτη (Β3). 5. Στο τρίτο πεδίο μαρκάρετε το ποσό του δανείου -1.000. 6. Το πεδίο Type γράψτε 1 καθώς πρόκειται για προκαταβλητέα ράντα (σε περίπτωση που ήταν ληξιπρόθεσμη θα ήταν 0 ή κενό). 30
Εικόνα 27: Απεικόνιση συνάρτησης PV-Παρούσα Αξία. 3.5.3 IRR (ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΑΠΟΔΟΣΗΣ) ΑΣΚΗΣΗ. Να βρεθεί το εσωτερικό επιτόκιο της επένδυσης. ΕΤΟΣ ΧΡΗΜΑΤΟΡΗ 0-40000 1 8000 2 9200 3 10000 4 12000 5 14500 Πίνακας 12: Δεδομένα άσκησης. ΛΥΣΗ. 1. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και γράψτε την συνάρτηση IRR. 2. Επιλέξτε όλες τις χρηματορόες της επένδυσης δηλαδή από Β2 έως Β7. 31
Εικόνα 28: Απεικόνιση συνάρτησης IRR-Εσωτερικό Επιτόκιο Απόδοσης. 3.5.4 PMT ΑΣΚΗΣΗ. Εισοδηματίας αναμένει μετά από 15 έτη το σχηματισμό 40000 ευρώ στο λογαριασμό του σε τράπεζα που δίνει 6% ετήσιο επιτόκιο στις καταθέσεις. Να βρεθεί η αξία της κάθε δόσης που καταβάλει ο εισοδηματίας στο τέλος κάθε έτους. ΛΥΣΗ. 1. Αρχικά επαναδιατυπώνονται τα δεδομένα της άσκησης. Δεδομένα Δεδομένα FV 40000 i 0,06 t 15 Πίνακας 13: Δεδομένα Άσκησης. 2. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε την συνάρτηση PMT. 3. Στο πρώτο πεδίο μαρκάρετε το κελί Β2, το επιτόκιο με το οποίο έχει γίνει η σύναψη του δανείου. 4. Στο δεύτερο πεδίο μαρκάρετε το κελί Β3, η διάρκεια αποπληρωμής του δανείου. 5. Στο τέταρτο πεδίο μαρκάρετε το κελί Β1, το κεφάλαιο το οποίο θα σχηματιστεί. 6. Στο τελευταίο πεδίο, Type, παραμένει κενό ή γράψτε το 0, καθώς είναι ληξιπρόθεσμη. 32
Εικόνα 29: Απεικόνιση συνάρτησης PMT. 3.5.5 RATE ΑΣΚΗΣΗ. Δάνειο αποπληρώνεται σε 14 ετήσιες δόσεις των 2500 ευρώ και έχει τελική αξία 43.148 ευρώ. Να υπολογιστεί το επιτόκιο του ληξιπρόθεσμου δανείου. ΛΥΣΗ. 1. Αρχικά επαναδιατυπώνονται τα δεδομένα της άσκησης. Δεδομένα Δεδομένα fv 43148 t 14 pmt -2500 Ληξιπρόθεσμο Δάνειο Πίνακας 14: Δεδομένα άσκησης. 2. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε την συνάρτηση RATE. 3. Στο πρώτο πεδίου μαρκάρετε το κελί Β2 - αναφέρεται στις περιόδους αποπληρωμής του δανείου. 4. Στο δεύτερο πεδίο μαρκάρετε στο Β3 αναφέρεται στη δόση του δανείου. 5. Στο τέταρτο πεδίο μαρκάρετε το Β1 αναφέρεται στο κεφάλαιο που θα σχηματιστεί. 6. Επομένως, το επιτόκιο είναι περίπου 3%. 33
Εικόνα 30: Απεικόνιση συνάρτησης RATE-Επιτόκιο. 3.6 Συναρτήσεις κειμένου 3.6.1 Replace ΑΣΚΗΣΗ. Αντικαταστείστε το 2 με @ στο παρακάτω email: papadopoulos2gmail.com ΛΥΣΗ. 1. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε την συνάρτηση Replace. 2. Στο πρώτο πεδίο μαρκάρετε το «λάθος» email δηλαδή papadopoulos2gmail.com κελί Α1. 3. Στο δεύτερο πεδίο γράψτε το νούμερο 13 καθώς το 2 (το οποίο θα αντικατασταθεί με το @) βρίσκεται στο 13 χαρακτήρα της λέξης. 4. Στο τρίτο πεδίο γράψτε το νούμερο 1 καθώς θα αντικατασταθεί μόλις ένας χαρακτήρας. 5. Στο τελευταίο πεδίο γράψτε το @ το οποίο θα αντικαταστήσει το 2. 34
Εικόνα 31: Απεικόνιση συνάρτησης REPLACE-Αντικατάσταση. 3.6.2 RIGHT LEFT ΑΣΚΗΣΗ. Εμφανείστε την λέξη «ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ» και την λέξη «EXCEL» από την πρόταση «EXCEL 2010 ΘΕΩΡΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ» χρησιμοποιώντας τις συναρτήσεις RIGHT και LEFT αντίστοιχα. ΛΥΣΗ. 1. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε την συνάρτηση Right. 2. Στο πρώτο πεδίο μαρκάρετε το κελί F1, το οποίο περιέχει την πρόταση EXCEL 2010 ΘΕΩΡΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ. 3. Στο δεύτερο πεδίο γράψτε τους χαρακτήρες που θέλετε να εμφανίσετε από δεξιά προς τα αριστερά, δηλαδή 9 καθώς η λέξη ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ αποτελείται από 9 χαρακτήρες. 4. Η ίδια διαδικασία για την λέξη EXCEL χρησιμοποιώντας τη συνάρτηση Left. Στο δεύτερο πεδίο της συνάρτησης γράψτε το 5 καθώς το EXCEL αποτελείται από 5 χαρακτήρες. 35
Εικόνα 32: Απεικόνιση συνάρτησης LEFT και RIGHT. 3.6.3 CONCΑTENATE ΑΣΚΗΣΗ. Ενώστε τις λέξεις που βρίσκονται στο παρακάτα πίνακα. Δεδομένα microsoft excel 2007 Πίνακας 15: Δεδομένα άσκησης. ΛΥΣΗ. 1. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε την συνάρτηση CONCΑTENATE. 2. Στο πρώτο πεδίο μαρκάρτε την πρώτη λέξη Α1-microsoft. 3. Στο δεύτερο πεδίο πατήστε ένα space-κενό προκειμένου να υπάρξει κενό μεταξύ της πρώτης και δεύτερης λέξης (τα εισαγωγικά εμφανίζονται αυτόματα με τη μετατόπισει του κέρσορα στο τρίτο πεδίο). 4. Στο τρίτο πεδίο μαρκάρτε τη λέξη A2-excel. 5. Στο τέταρτο πεδίο πατήστε ένα space-κενό προκειμένου να υπάρξει κενό μεταξύ της δεύτερης και τρίτης λέξης. 6. Στο τελευταίο πεδίο μαρκάρτε την λέξη A3-2007. 36
Εικόνα 33: Απεικόνιση συνάρτησης CONCATENATE. 3.6.4 ΜΙD ΑΣΚΗΣΗ. Εμφανείστε τους χαρακτήρες 4-4 από τον εξής αριθμό: 704-4569-45566 ΛΥΣΗ. 1. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε την συνάρτηση ΜΙD. 2. Στο πρώτο πεδίο- Text- επιλέξτε τον αριμό που σας δίνετε: 704-4569-45566. 3. Στο δεύτερο πεδίο σημειώστε το νούμερο 3 καθώς το 4 βρίσκετε στο τρίτο χαρακτήρα του αριθμού που σας δίνετε. 4. Στο τελευταίο πεδίο σημειώστε πόσους χαρακτηρες θέλετε να εμφανίσετε, δηλαδή 3 καθώς το 4-4 είναι τρεις χαρακτήρες. 37
Εικόνα 34: Απεικόνιση συνάρτησης MID. 3.7 Συναρτήσεις ημερομηνίας και ώρας 3.7.1 NOW ΑΣΚΗΣΗ. Εμφανίστε την ημερομηνία και την ώρα με τη χρήση της συνάρτησης NOW. ΛΥΣΗ. 1. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε την συνάρτηση NOW. 2. Αυτόματα εμφανίζεται η ημερομηνία και η ώρα. Εικόνα 35: Απεικόνιση συνάρτησης NOW. 38
3.7.2 DATE ΑΣΚΗΣΗ. Χρησιμοποιώντας τη συνάρτηση DATE εισάγετε την ημερομηνία 25/12/2013. ΛΥΣΗ. 1. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε την συνάρτηση DATE. 2. Στο πεδίο YEAR εισάγετε τη χρονολογία: 2013. 3. Στο πεδίο Month εισάγετε τον μήνα: 12. 4. Στο πεδίο Day εισάγετε την ημέρα: 25. Εικόνα 36: Απεικόνιση συνάρτησης DATE. 3.8 Στατιστικές συναρτήσεις 3.8.1 Correlation (Συσχέτιση) ΑΣΚΗΣΗ. Βρείτε τη συσχέτηση μεταξύ του ύψους και του βάρους. Ύψος 183 162 172 181 180 168 176 180 Βάρος 84 63 71 76 77 64 70 76 Πίνακας 16: Δεδομένα άσκησης. ΛΥΣΗ. 39
1. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε την συνάρτηση CORREL. 2. Στο πρώτο πεδίο μαρκάρετε τα δεδομένα της μεταβλητής Ύψος. 3. Στο δεύτερο πεδίο μαρκάρετε τα δεδομένα της μεταβλητής Βάρος. Εικόνα 37: Απεικόνιση συνάρτησης CORREL-Συσχέτισης. 3.8.2 StDev (Τυπική απόκλιση) ΑΣΚΗΣΗ. Βρείτε την τυπική απόκλιση της παρακάτω μετοχής (Δες Εικόνα). ΛΥΣΗ. 1. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε την συνάρτηση StDev. 2. Στο πρώτο πεδίο μαρκάρτε όλες τις τιμές της μετοχής από Α1 έως Α24. 40
Εικόνα 38: Απεικόνιση συνάρτησης STDEV-Τυπικής Απόκλισης. 3.8.3 VAR (Διακύμανση) ΑΣΚΗΣΗ. Βρείτε τη διακύμανση για τις παρακάτω πωλήσεις (Δες Εικόνα). ΛΥΣΗ. 3. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε την συνάρτηση VAR. 4. Στο πρώτο πεδίο μαρκάρτε όλα τις τιμές της μετοχής από Α1 έως Α24. 41
Εικόνα 39: Απεικόνιση συνάρτησης VAR- Διακύμανσης. 3.8.4 COV (Συνδιακύμανση) ΑΣΚΗΣΗ. Βρείτε την Συνδιακύμανση των δύο μεταβλητών-ώρες ύπνου και της ουσίας GPA. ΩΡΕΣ ΥΠΝΟΥ GPA 7 3,8 8 4 4 2 5 2,5 6,5 2,8 6 2,9 Πίνακας 17: Δεδομένα άσκησης. ΛΥΣΗ. 1. Στην καρτέλα Home, επιλέξτε Σ και επιλέξτε τη συνάρτηση COVAR. 42
2. Στο πρώτο πεδίο μαρκάρετε όλα τα δεδομένα της πρώτης μεταβλητής από Α2 έως Α7. 3. Στο δεύτερο πεδίο μαρκάρετε όλα τα δεδομένα της δεύτερης μεταβλητής από Β2 έως Β7. Εικόνα 40: Απεικόνιση συνάρτησης COVAR-Συνδιακύμανση. 3.9 Επίλυση ΑΣΚΗΣΗ. Ένα εργαστήριο ζαχαροπλαστικής παράγει τέσσερα είδη γλυκαντικών σκευασμάτων. Για την παραγωγή κάθε είδος γλυκαντικού σκευάσματος απαιτούνται τρία είδη πρώτων υλών-γάλα, εργασία και ζάχαρη. Στον παρακάτω πίνακα (σχήμα) παρουσιάζονται οι απαιτήσεις και το κέρδος της επιχείρησης από την πώληση κάθε είδους λιπαντικού. Ο προγραμματισμός για τον επόμενο μήνα αναφέρει πως η επιχείρηση έχει στη διάθεσή της 450 κιλά ζάχαρης, 500 ώρες εργασίας και 900 κιλά ζάχαρη. Επιπρόσθετα η αγορά θέτει κάποιους περιορισμούς σχετικά με το μέγιστο αριθμό γλυκαντικών τα οποία μπορούν να πουληθούν. Δεν γίνεται να πουληθούν πάνω από 150 κιλά γλυκαντικού 1, 250 κιλά γλυκαντικού 2 και 60 κιλά γλυκαντικού 3 και 70 κιλά γλυκαντικού 4. Πόσα κιλά γλυκαντικού από το κάθε είδος πρέπει να παράγει η επιχείρηση προκειμένου να μεγιστοποιηθεί το κέρδος της επιχείρησης. ΛΥΣΗ. 1. Σκοπός τους προβλήματος είναι η μεγιστοποίηση της συνάρτησης Κέρδους Ζ. 1. Ζ=60*Χ 1 + 32*Χ 2 + 18*Χ 3 + 30*Χ 4. Περιορισμοί προβλήματος. 2. 4*Χ 1 + 2*Χ 2 + 5*Χ 3 + 4*Χ 4 450 (ΓΑΛΑ). 43
3. 5*Χ 1 + 4*Χ 2 + 5*Χ 3 + 1*Χ 4 500 (ΕΡΓΑΣΙΑ). 4. 4*Χ 1 + 5*Χ 2 + 3*Χ 3 + 1*Χ 4 950 (ΖΑΧΑΡΗ). 5. Χ1 150. 6. Χ2 250. 7. Χ3 60. 8. Χ4 70. 9. Χ 1, Χ 2, Χ 3,Χ 4 0 (Τα προϊόντα των γλυκαντικών δεν μπορούν να πάρουν αρνητικές τιμές). 2. Οι παραπάνω περιορισμοί αλλά και η συνάρτηση μεγιστοποίησης καταγράφεται στο excel με τον παρακάτω τρόπο. Εικόνα 41: Απεικόνιση των δεδομένων στο EXCEL. 44
3. Στο κελί Β11 έως Ε11 τοποθετήστε τυχαίες τιμές παραγωγής γλυκαντικών. Επομένως, τοποθετήστε τα εξής δεδομένα: 60, 80, 40, 10. 4. Στο κελί Β18 έως Β20 με τη βοήθεια της SUMPRODUCT υπολογίζονται οι πόροι που χρησιμοποιούνται (Καρτέλα Data, Solever). 5. Για το περιορισμό ΓΑΛΑ γίνεται ο εξής υπολογισμός: =4*60+2*80+5*40+4*100. Εικόνα 42: Απεικόνιση Συνάρτησης SUMPRODUCT. 6. Στο κελί Β24 έως Ε24 υπολογίζετε το κέρδος για κάθε ένα είδος γλυκαντικού, ενώ στο F24 το σύνολο του κέρδους και από τα 4 προϊόντα. Για παράδειγμα, το γλυκαντικό 1 = Β8*Β12 (60*60) 7. Επομένως, ο παραπάνω πίνακας γίνεται ως εξής: 45
Εικόνα 43: Απεικόνιση δοκιμαστικού αποτελέσματος στο EXCEL. 8. Έπειτα, πατείστε την εντολή Solver με τον κέρσορα στο κελί F24. 46
Εικόνα 44: Απεικόνιση επιλογής Solver Parameters. 9. Στο πεδίο Set object είναι το κελί F24 καθώς το συνολικό κέρδος είναι αυτό που διευρευνάται να μεγιστοποιηθεί. 10. Στο επόμενο πεδίο μαρκάρετε τα κελιά Β12 έως Ε12. 11. Στο πεδίο Subject to the Constrains καταγράφονται οι περιορισμοί του προβλήματος. 47
Εικόνα 45: Απεικόνιση επιλογής Change Constraint. 12. Επειδή τα προϊόντα των γλυκαντικών δεν πέρνουν αρνητικές τιμές, πατήστε την επιλογή Make Unconstrained variables Non-negative. 13. Στο πεδίο Select a Solving Method επιλέξτε την επιλογή Simplex. 14. Πατείστε το κουμπί Solver. Εικόνα 46: Απεικόνιση αποτελεσμάτων Solver. 48
Επομένως, το γλυκαντικό 1 και 4 συμφέρει να παράγει το εργαστήριο ζαχαροπλαστικής προκειμένου να μεγιστοποιηθούν τα συνολικά κέρδη. 3.10 XML H XML (αγγλ. αρκτ. από το Extensible Markup Language) είναι μία γλώσσα σήμανσης, που περιέχει ένα σύνολο κανόνων για την ηλεκτρονική κωδικοποίηση κειμένων. Παράδειγμα ΧΜL παρουσιάζεται παρακάτω. <TodaysOrders> <SalesOrder> <Customer>ABC Co</Customer> <Address>123 Main</Address> <City>Salem</City> <State>OH</State> <Zip>44460</Zip> <ItemSKU>12345</ItemSKU> <Quantity>100</Quantity> <UnitPrice>10.50</UnitPrice> </SalesOrder> <SalesOrder> <Customer>YXZ Co</Customer> <Address>234 State</Address> <City>Akron</City> <State>OH</State> <Zip>44313</Zip> <ItemSKU>23456</ItemSKU> <Quantity>10</Quantity> <UnitPrice>20.50</UnitPrice> </SalesOrder> </TodaysOrders> Όπως διαπιστώνεται ο παραπάνω κώδικας αφορά την παραγγελία από 2 εταιρείες την ABC Co και την YXZ Co. Επίσης, η παραγγελία περιέχει και άλλα στοιχεία όπως η διεύθυνση, πόλη, περιοχή και τιμή. Σημειώνεται ότι κάθε ετικέτα π.χ customer πρέπει να ξεκινάει με <Customer>, στη συνέχεια συμπληρώνεται η ονομασία της εταιρείας ABC Co και έπειτα να κλείνει </Customer>. Ο κώδικας ξεκινάει με <TodaysOrders> (αναφέρεται στις σημερινές παραγγελίες) και κλείνει με </TodaysOrders>. Το ίδιο συμβαίνει και με το <SalesOrder> η οποία κλείνει με </SalesOrder>. Τέλος, ο κώδικας μπορεί να αναπτυχθεί και να αποθηκευτεί σε αρχεία τύπου notepad. 49
1. Αποθηκεύστε σε αρχείο note pad τον παραπάνω κώδικα με το όνομα TEST.xml. Το αρχείο θα έχει την παρακάτω μορφή. 2. Στη συνέχεια ανοίξτε το Excel και ανοίξτε το παραπάνω αρχείο ακολουθώντας τη διαδρομή File-open. Εικόνα 47: Εύρεση αρχείου TEST. 3. Στη συνέχεια εμφανίζεται το παρακάτω παράθυρο. Εικόνα 48: Απεικόνιση επιλογή XML. Επιλέξετε την Πρώτη επιλογή. Ο κώδικάς XML εμφανίζεται σε μορφή πίνακα. 50
Εικόνα 49: Απεικόνιση της πρώτης επιλογής XML. Επιλέξτε τη Δεύτερη επιλογή κα τα δεδομένα θα εμφανιστούν ως απλό κείμενο. Εικόνα 50: Απεικόνιση της δεύτερης επιλογής XML. Επιλέξτε την Τρίτη επιλογή. Ο κώδικάς XML εμφανίζεται σε μορφή πάνελ στη δεξιά πλευρά του Excel. 51
Εικόνα 51: Απεικόνιση της τρίτης επιλογής XML. Στη συνέχεια με διπλό κλικ τοποθετήστε τις παραπάνω ετικέτες στο φύλλο εργασίας. Εικόνα 52: Τοποθέτηση ετικετών στο φύλλο EXCEL. Τέλος, από την καρτέλα Desigh πατήστε Refresh προκειμένου να εμφανιστούν τα δεδομένα. 52
3.11 Δεδομένα από το ΙΝΤΕΡΝΕΤ ΑΣΚΗΣΗ. Εισάγετε δεδομένα από την ιστοσελίδα http://www.alpha.gr/tools/geurocur.htm. ΛΥΣΗ. 1. Από την καρτέλα DATA-GET EXTERNAL DATA-FROM WEB εμφανίζετε ένας explorer. Εικόνα 53: Εμφάνιση Explorer μέσω Excel. 2. Στη συνέχεια κάντε επικόλληση τη διεύθυνση http://www.alpha.gr/tools/geurocur.htm. 3. Εμφανίζετε η ιστοσελίδα της alpha όπως φαίνεται παρακάτω. 53
Εικόνα 54: Επιλογή δεδομένω από το ίντερνετ. 4. Πατήστε το δεύτερο βέλος προκειμένου να εισάγετε τα δεδομένα όπως εμφανίζετε παρακάτω. Εικόνα 55: Εισαγωγή δεδομένω από το ίντερνετ στο Excel. 54
3.12 Μορφοποίηση υπό όρους ΑΣΚΗΣΗ. Επεξεργαστείτε τα παρακάτω δεδομένα με τη χρήση «Μορφοποίηση υπό όρους». ΕΠΩΝΥΜΟ ΜΗΝΑΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 14.000 ΠΕΤΡΟΥ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 14.200 ΔΕΝΔΡΙΝΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 15.000 ΜΕΛΑΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 17.500 ΑΝΔΡΕΟΥ ΜΑΡΤΙΟΣ 18.500 ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 17.000 ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 17.500 ΖΟΡΜΠΑΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 18.500 ΖΟΡΜΠΑΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 22.000 ΖΟΡΜΠΑΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 25.000 ΜΕΛΑΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 13.000 ΜΕΛΑΣ ΜΑΙΟΣ 14.000 ΜΕΛΑΣ ΜΑΙΟΣ 16.000 ΖΑΦΕΙΡΗΣ ΜΑΙΟΣ 17.000 ΖΑΦΕΙΡΗΣ ΙΟΥΝΙΟΣ 16.500 ΜΕΛΑΣ ΙΟΥΝΙΟΣ 25.000 Πίνακας 18: Δεδομένα Άσκησης. ΛΥΣΗ. Στην καρτέλα Home επιλέξτε Μορφοποίηση υπό όρους -Conditional Formatting και στην συνέχεια Data Bars-μαρκάροντας όλα τα δεδομένα του πίνακα. 55
Εικόνα 56: Απεικόνιση επιλογής Μορφοποίηση υπό όρους Data bars. Διαπιστώνετε ότι όσο μεγαλύτερο είναι το νούμερο τόσο μεγαλύτερη είναι και η μπάρα μπλε χρώματος. Στην καρτέλα Home επιλέξτε Μορφοποίηση υπό όρους - Conditional Formatting και στην συνέχεια Color style-μαρκάροντας όλα τα δεδομένα του πίνακα. 56
Εικόνα 57: Απεικόνιση επιλογής Μορφοποίηση υπό όρους - Color style. Διαπιστώνετε διαφορετικούς χρωματικούς σχηματισμούς ανάλογα με το ύψος των πωλήσεων. Στην καρτέλα Home επιλέξτε Μορφοποίηση υπό όρους - Conditional Formatting και στην συνέχεια Icons sets-μαρκάροντας όλα τα δεδομένα του πίνακα. 57
Εικόνα 58: Απεικόνιση επιλογής Μορφοποίηση υπό όρους - Σύνολα Εικόνων / Icons Sets. Διαπιστώνετε ότι ανάλογα με το ύψος των πωλήσεων παρουσιάζονται διαφορετικά εικονίδια. Στην καρτέλα Home επιλέξτε Μορφοποίηση υπό όρους - Conditional Formatting και στη συνέχεια Επισήμανση Κανόνων Κελιών Μεγαλύτερο από/ Highlight Cells Rules-General Than-μαρκάροντας όλα τα δεδομένα του πίνακα. 58
Εικόνα 59: Απεικόνιση επιλογής Μορφοποίηση υπό όρους - Επισήμανση Κανόνων Κελιών Μεγαλύτερο από / Highlight Cells Rules-General Than. Διαπιστώνετε ότι μόνο τρία ποσά ικανοποιούν το κριτήριο άνω των 19.000. 59
Στην καρτέλα Home επιλέξτε Conditional Formatting και στην συνέχεια Top/Bottom Rules-μαρκάροντας όλα τα δεδομένα του πίνακα. Εικόνα 60: Απεικόνιση επιλογής Μορφοποίηση υπό όρους - Top/Bottom Rules. Διαπιστώνετε ότι μόνο τα 10 μεγαλύτερα ποσά έχουν χρωματιστεί. Στην καρτέλα Home επιλέξτε Μορφοποίηση υπό όρους (Conditional Formatting) και στην συνέχεια Απαλοιφή Κανόνων (Clear Rules) - Απαλοιφή Κανόνων από επιλεγμένα κελιά ή φύλλο (From Selected Cells ή Entire Sheet) μπορείτε να δημιουργείτε κανόνες σχετικά με τις παραπάνω εντολές. 60
Εικόνα 61: Απεικόνιση επιλογής Μορφοποίηση υπό όρους (Conditional Formatting) - Απαλοιφή Κανόνων (Clear Rules) - Απαλοιφή Κανόνων από επιλεγμένα κελιά ή φύλλο (From Selected Cells ή Entire Sheet). 61
3.13 Ασκήσεις επανάληψης 3.13.1 ΑΣΚΗΣΗ 1. Έχετε λάβει ένα δάνειο αξίας 90000 ευρώ για την επισκευή του σπιτιού σας με σταθερό επιτόκιο 7,85% και χρονική διάρκεια 15 έτη. Υπολογίστε το μηνιαίο ποσό δόσης. Υπολογίστε ποια θα είναι η μηνιαία (Εναλλακτικά η τριμηνιαία ή εξαμηνιαία) δόση εάν το επιτόκιο είναι κυμαινόμενο (Υπολογίστε βάση επιτοκίου 7-7,5-8-8,5-9- 9,5-10%). ΛΥΣΗ. 1. Αρχικά επαναδιατυπώνονται τα δεδομένα. Δεδομένα Δεδομένα ΠΟΣΟ ΔΑΝΕΙΟΥ 90.000,00 ΕΠΙΤΟΚΙΟ (%) 7,85% ΔΙΑΡΚΕΙΑ (ETH) ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗΣ 15 Πίνακας 19: Δεδομένα άσκησης. 2. Άνοιγμα της συνάρτησης pmt. 3. Στο πρώτο πεδίο εισάγετε το επιτόκιο 0,0785 κελί Β2. 4. Στο δεύτερο πεδίο εισάγετε τη διάρκεια αποπληρωμής 15 κελί Β3. 5. Στο τρίτο πεδίο εισάγετε την παρούσα αξία του δανείου 900000 κελί Β1. Εικόνα 62: Απεικόνιση συνάρτησης PMT. Στη συνέχεια για τις μηνιαίες δόσεις: 62
6. Στο πρώτο πεδίο μαρκάρετε το επιτόκιο στο Α9 διαιρώντας με το 12 (μηνιαία δόση). 7. Στο δεύτερο πεδίο γράψτε 15 (έτη) * 12 (κάθε έτος 12 μήνες). 8. Στο τρίτο πεδίο μαρκάρετε το ποσό του δανείου 90000 με τη χρήση $. 9. Ίδια διαδικασία για εξαμηνιαία και τετραμηνιαίες δόσεις. Εικόνα 63: Απεικόνιση συνάρτησης PMT για μηνιαίες δόσεις. 3.13.2 ΑΣΚΗΣΗ 2 Υπολογίστε το καθαρό κέρδος της εταιρείας ΦΑΡΜΑ ΑΕ βάση της διαφημιστικής καμπάνιας που θα επιλέξετε. Η ποσότητα πώλησης υπολογίζεται από τη συνάρτηση Q=a (Σταθερή ποσότητα-δίνεται από τον χρήστη) + b(σταθερή ποσότητα-δίνεται από τον χρήστη)*ad(συντελεστής Διαφημιστικής Καμπάνιας)/P(τιμή παγωτού). Ποιά διαφημιστική καμπάνια είναι η πιο κερδοφόρα; Εάν το Σταθερό Κόστος αυξηθεί κατά 3.000 ποιο θα είναι το Καθαρό Κέρδος της επιχείρησης; Εάν η τιμή του προϊόντος αυξηθεί κατά 10% ποιο θα είναι το Καθαρό Κέρδος της επιχείρησης; ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ. Για να συμπληρωθεί το κελί "ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗ ΚΑΜΠΑΝΙΑ", επιλέγετε από το κυρίως μενού της εφαρμογής: Δεδομένα-Επικύρωση-Ρυθμίσεις, ΛΙΣΤΑ τσεκάροντας στη συνέχεια τα αντίστοιχα κελιά. Στα κελιά "ΕΞΟΔΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ" και "ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΠΩΛΗΣΗΣ" χρησιμοποιείτε τη συνάρτηση VLOOKUP. 63
Η στήλη "% ποσότητας του μοντέλου" χρησιμοποιείται στον υπολογισμό της ποσότητας πώλησης. Πολλαπλασιάζετε την συνάρτηση της ποσότητας πώλησης με το αντίστοιχο κελί της στήλης αυτής. Τα κόστη πρώτων υλών και επεξεργασίας είναι ίσα με το μεταβλητό κόστος. Το συνολικό κόστος (συνολικά έξοδα) ισούται με τα τρία επιμέρους κόστη που υπολογίστηκαν παραπάνω. ΛΥΣΗ. 1. Τα δεδομένα της άσκησης είναι μέχρι τη γραμμή 15, Σχήμα Α. 2. Αναφορικά με το κελί C15, από την καρτέλα DATA -DATA VALIDATION εμφανίζεται το παρακάτω πεδίο. Εικόνα 64: Απεικόνιση επιλογής Data Validation-Επικύρωση Δεδομένων. 3. Στο πεδίο Allow μαρκάρετε την επιλογή List, προκειμένου να εμφανιστούν σε μορφή λίστας οι διαφορετικές διαφημιστικές καμπάνιες και στο πεδίο Source μαρκάρετε τα δεδομένα από Α έως Α12. Σχήμα Α. 64
Εικόνα 65: Δεδομένα άσκησης και επίλυση της άσκησης. 4. Μετέπειτα το κελί C16 γίνεται χρήση της συνάρτησης Vlookup. 5. Στο κελι C16 γίνεται χρήση της Vlookup προκειμένου να εμφανίζεται τα έξοδα της διαφήμισης βάση της διαφημιστικής καμπάνιας VLOOKUP(C15;A9:C12;2), όπως εμφανίζεται στοπαρακάτω σχήμα. 65
Εικόνα 66: Απεικόνιση συνάρτησης VLOOKUP. 6. Επομένως, λαμβάνοντας υπόψη τη Συνάρτηση Υπολογισμού Ποσότητας Πώλησης (Κελί Α4) γράψτε στο C17= (C5+C6*VLOOKUP(C15;A9:C12;3))/B14 7. Στην παραπάνω συνάρτηση γίνεται φανερό ότι λαβάνονται υπόψη η ποσότητα Q=500(C5), η τιμή μονάδας προϊόντος=45000 (C6), VLOOKUP(C15;A9:C12;3) ανάλογα με τη διαφημιστική καμπάνια να εμφανίζεται ο συντελεστής ad (C9 έως C12) και Β14 είναι η τιμή του παγωτού. 8. Η συνέχεια της άσκησης παρουσιάζεται στο σχήμα Β. 66
Εικόνα 67: Επίλυση άσκησης. 9. Το κελί C20 = B18+B19 (Μοναδιαίο κόστος υλικών/παγωτό + μοναδιαίο κόστος συσκευασίας/παγωτό). 10. Το κελί C22 = C17*B18. 11. Το κελί C23 =C17*B19. 12. Το κελί C24 =C22+C23. 13. Το κελί C25 =B21+C24+C16 = έξοδα διαφήμισης + συνολικό σταθερό κόστος + μεταβλητό κόστος. 14. Το κελί C26 =C17*B14 δηλαδή Ποσότητα * Τιμή. 3.13.3 ΑΣΚΗΣΗ 3 Η ΤΕΚΤΩΝ ΑΕ προτίθεται να προβεί στην αγορά λογισμικού CAD και ο οικονομικός διευθυντής έχει ζητήσει από εσάς να τον βοηθήσετε στην ανάλυση της επένδυσης. Οι εικόνες 67 και 68 παρουσιάζουν το αναλυτικό κόστος για το νέο σύστημα CAD καθώς και τα κόστη ετήσιας συντήρησης για τα επόμενα πέντε έτη. Το σύστημα CAD αναμένεται να υλοποιηθεί στις 1-1-2011. Από το 2011 έως το 2015, το νέο σύστημα αναμένεται να ελαττώσει τα εργατικά κόστη κατά 160,000/έτος και να αυξήσει τα ετήσια κέρδη 100,000/έτος. 67
Υπολογίστε σε ένα ξεχωριστό φύλλο εργασίας τα εξής: 1. Περίοδος απόσβεσης - Να αναφέρετε ετήσια και αθροιστικά στοιχεία για τα έτη 2011-2015. 2. Απόδοση της επένδυσης (ROI). Θεωρούμε ότι η αξία απόσβεσης είναι το κόστος συνολικής επένδυσης το 2010. 3. Καθαρή Παρούσα Αξία (Net Present Value), με την παραδοχή ότι το ετήσιο επιτόκιο είναι 4%. 4. Δείκτη Εσωτερικής Απόδοσης (Internal Rate of Return). ΛΥΣΗ. 1. Στη στήλη D υπολογίζεται το κόστος για κάθε προϊόν δηλ για τους Η/Υ στο κελί D4 = B4*C4. 2. Στο κελί D29 υπολογίζεται το συνολικό κόστος για όλα τα προϊόντα με τη χρήση της συνάρτησης sum(d4:d28). Εικόνα 68: Επίλυση άσκησης. 68
1. Στην εικόνα 68 εμφανίζεται η συνέχεια της άσκησης. 2. Το κελί D29 μεταφέρετε στο κελί Α52. 3. Στο κελι Β51 υπολογίζεται το κόστος για το έτος 2011. Το ίδιο και για τα υπόλοιπα έτη. 4. Τα έσοδα που προκεύπτουν για την εταιρεία είναι 260000 (=100000+160000) 5. Στα κελιά Β55 έως F55 υπολογίζονται τα κέρδη της εταιρείας, π.χ Β55= Β53- Β53= 260000-128300=131700. Εικόνα 69: Επίλυση άσκησης. Στη συνέχεια στην εικόνα 69 παρουσιάζονται οι αριθμοδείκτες της επιχείρησης. 1. Αρχικά υπολογίζονται το συνολικό άθροισμα και συνολικό κόστος. 2. Μετέπειτα, υπολογίζονται το ROI, NPV, IRR. 3. To ROI = (Συνολικά έσοδα-συνολικό κόστος)/συνολικό κόστος. 69
4. Ανφορικά ΝPV και IRR δείτε στις προηγούμενες ενότητες. Εικόνα 70: Επίλυση άσκησης-οικονομικοί δείκτες. 3.13.4 ΑΣΚΗΣΗ 4. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται οι ώρες εργαίας και μισθοδοσίας μιας επιχείρησης. Ζητείται: Το συνολικό ποσό μισθοδοσίας των ωρομίσθιων υπαλλήλων της εταιρείας SOFT AE λαμβάνοντας υπόψιν ότι υπερωρίες πέρα των 40 ωρών/εβδομάδα πληρώνονται διπλάσια του κανονικού (Xρήση της συνάρτησης IF). Το μέσο όρο μισθοδοσίας των υπαλλήλων (Χρήση της συνάρτησης Average) Τη μέση τιμή ωρομισθίας αμοιβής Εικόνα 71: Δεδομένα άσκησης. ΛΥΣΗ. Για το ερώτημα 1: 1. Για την περίπτωση του Παπαδόπουλου γίνεται χρήση της IF. 70
2. Στο πρώτο πεδίο μαρκάρετε τις ώρες εργασίας B2>40 καθώς αν είναι πάνω από 40 ώρες το ημερομίσθιο αυξάνεται. 3. Στο δεύτερο πεδίο λαμβάνεται υπόψη ο διπλασιασμός του ημερομισθίου αν υπερβαίνει τις 40 ώρες. 4. Στο τρίτο πεδίο αναγράφεται το ωρομίσθιο που θα λάβει ο Παπαδόπουλος αν δεν ξεπερνά τις 40 ώρες δηλαδή 40*20. Εικόνα 72: Απεικόνιση συνάρτησης IF. 5. Ανάλογα και για τους υπόλοιπους πωλητές 6. Στο παρακάτω σχήμα εμφανίζεται ο μισθός για όλους τους πωλητές Εικόνα 73: Επίλυση άσκησης. 71
Για το Ερώτημα 2: 1. Γίνεται χρήση της Average(D2:D11) δηλαδή 1212 ευρώ. Για το Ερώτημα 3: 1. Αρχικά υπολογίστε το μέσο όρο των ωρών εργασίας Average(Β2:B11) δηλαδή 45,1. 2. Έπειτα, διαιρέστε 1212/45,1= 27 ευρώ ο μέσος όρος μισθοδοσίας. 3.13.5 ΑΣΚΗΣΗ 5 Υπολογίστε το κόστος δημιουργίας ενός λογισμικού πχ. Επιχειρηματικών παιγνίων της εταιρείας SOFT AE βάση και των παρακάτω δεδομένων. Συμπληρώστε τα κενά πεδία. Δημιουργήστε μία γραφική παράσταση ανά κατηγορία δαπάνης. ΛΥΣΗ. Μέρος της άσκησης παρουσιάζεται στο παρακάτω σχήμα. Εικόνα 74: Δεδομένα άσκησης. 1. Στο κελί C2 γίνεται πρόσθεση όλων των ποσών του προυπολογισμού Αμοιβές προσωπικού. 2. Στο κελί D2 γίνεται πρόσθεση όλων των ποσών του απολογισμού Αμοιβές προσωπικού. 3. Στο κελί Ε2 γίνετι η απόκλιση μεταξυ προϋπολογισμού και απολογισμού δηλαδή = C2- D2. 4. Στο κελί F32 =C11/D11 και αναφέρεται στην απόκλιση του προϋπολογισμού και απολογισμού. 5. Οι ίδιες διαδικασίες ακολουθούνται και για τα υπόλοιπα κόστη. 72
6. Τα αποτελέσματα του πίνακα φαίνονται παρακάτω. Εικόνα 75: Λύση της άσκησης. Το κελί C32 =C30+C23+C18+C11+C2 και αναφέρεται στο άθροισμα των επιμέρων δαπανών. Το κελί D32 =D30+D23+D18+D11+D2 και αναφέρεται στο άθροισμα των επιμέρων απολογισμών. Τα κελιά Ε32 και F32 γίνονται με τον ίδιο τρόπο όπως στην κατηγορία αμοιβές προσωπικού. Η απεικόνιση των δεδομένων σε σχήμα απαιτεί την συγκέντρωση των επιμέρους δαπανών σε έναν πίνακα. Κατηγορία δαπάνης Προϋπολογισμός Απολογισμός Αμοιβές προσωπικού 17910 15923 Άλλες άμεσες δαπάνες του έργου 7800 8656 Αναλώσιμα 6300 4356 Δημιουργία υλικοτεχνικής υποδομής 19500 15361 73
Κατηγορία δαπάνης Προϋπολογισμός Απολογισμός Διάφορα γενικά έξοδα 2900 1990 Πίνακας 20: Συγκέντρωση δεδομένων. Μαρκάροντας τα δεδομένα του πίνακα στο excel-ακολουθείστε την διαδρομή Insert-Charts-Column-3D (τη δεύτερη επιλογή). Εμφανίζεται το παρακάτω σχήμα. Διάγραμμα 1: Απεικόνιση αποτελεσμάτων. Κάνοντας δεξί κλικ και επιλέγοντας select data εμφανίζεται το παρακάτω σχήμα. 74
Εικόνα 76: Απεικόνιση πεδίου Select Data Source. Πατώντας την επιλογή switch Row/Column εμφανίζεται το παρακάτω σχήμα 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 19500 15361 17910 15923 Διάφορα γενικά έξοδα Δημιουργία υλικοτεχνικής υποδομής Αναλώσιμα Άλλες άμεσες δαπάνες του έργου Αμοιβές προσωπικού Διάγραμμα 2: Απεικόνιση αποτελεσμάτων. 3.13.6 ΑΣΚΗΣΗ 6 Σας δίνεται ο ισολογισμός μίας επιχείρησης παραγωγής γαλακτοκομικών προιόντων ΦΑΡΜΑ ΑΕ. 75
Συμπληρώστε σχετικά τα δεδομένα του Μέρους ΙΙ και Μέρους ΙΙΙ. Δημιουργήστε τέσσερα εναλλακτικά σενάρια για να αναλύσετε την αύξηση της κερδοφορίας όταν: Υπάρχει αύξηση του όγκου πωλήσεων σε τεμάχια κατά 15%. Υπάρχει αύξηση του όγκου πωλήσεων σε τεμάχια κατά 25%. Αύξηση της τιμής πώλησης κατά 10%. Μείωση των δαπανών διοίκησης κατά 20%. Ποιά επιλογή είναι η πλέον επωφελής; ΛΥΣΗ. 1. Το πρώτο μέρος του ισολογισμού παρουσιάζεται παρακάτω. Εικόνα 77: Απεικόνιση δεδομένων Μέρος Ι. 2. Στο κελί F6 αθροίστε τις επιμέρους πωλήσεις =21000+35000+78000+32000. 3. Η ίδια διαδικασία τις δαπάνες Διαφήμισης, Δαπάνες Συντήρησης, Δαπάνες Διοίκησης, Αποσβέσεις Εξοπλισμού και Τόκοι Δανείων. 4. Στον παρακάτω σχήμα παρουσιάζεται το δεύτερο μέρος του ισολογισμού. 76
Εικόνα 78: Στοιχεία που πρέπει να βρεθούν Μέρος ΙΙ. 5. Στο κελί Β18 υπολογίζονται οι πωλήσεις όγκος τεμάχια επί τιμή πώλησης δηλαδή 21000*3,6. 6. Στο κελί Β19 μεταφέρεται το κόστος πωλήσεων από το =Β8. 7. Στο κελί Β20 υπολογίζεται το Μικτό Κέρδος =B18-B19 = 75600-23100(έσοδα από πωλήσεις κοστος πωληθέντων). 8. Από τα κελιά Β23 έως Ε26 μεταφέρονται τα ποσά από το μέρος Ι και στη συνέχεια στη στήλη F όσο και στη γραμμή 27 υπολογίζονται τα επιμέρους αθροίσματα. 9. Στη συνέχεια στο κελί Β29 υπολογίζεται το κέρδος προ Αποσβέσεων =B20-B27 (52500-50000). 10. Στη συνέχεια τα κέρδη μετά από αποσβέσεις υπολογίζονται ως Κέρδη προ αποσβέσεων αποσβέσεις (23500-1500) δηλαδή =B28-B29. 11. Τα κέρδη μετά από φόρους υπολογίζονται ως Κέρδη μετά από αποσβέσεις Φόροι =B29-B31 (22000-7700). 12. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται οι οικονομικοί δείκτες. 77
Εικόνα 79: Χρηματοοικονομικοί δείκτες που πρέπει να βρεθούν Μέρος ΙΙΙ. 13. Στο κελί Β39 υπολογίζεται ο Συντελεστής μικτού κέρδους δηλαδή Μικτό κέρδος/έσοδα από πωλήσεις = B20/B18. 14. Στο κελί Β40 υπολογίζεται ο Συντελεστής Κέρδους μετά από Αποσβέσεις δηλαδή Κέρδη μετά από αποσβέσεις/ έσοδα από πωλήσεις = B32/B18. 15. Στο κελί Β41 υπολογίζεται ο Συντελεστής Κέρδους μετά από Φόρους δηλαδή Κέρδη μετά από φόρους / έσοδα από πωλήσεις = B35/B18. 16. Παρακάτω εμφανίζονται και τα τρία μέρη του ισολογισμού. Εικόνα 80: Επίλυση της άσκησης - Μέρος Ι. 78
Εικόνα 81: Επίλυση της άσκησης - Μέρος ΙΙ. 79
Εικόνα 82: Επίλυση της άσκησης - Μέρος ΙΙΙ. Η σύνταξη σεναρίων γίνεται με τη διαδικασία που έχει προαναφερθεί. 1 B. MS PROJECT 4.1. Δημιουργία νέου αρχείου Για τη δημιουργία νέου αρχείου MS Project ακολουθείστε τη διαδρομή. File-New-Blank Project. 80
Εικόνα 83: Εμφάνιση επιλογής MS PROJECT. Αποθήκευση με το όνομα Project 1. File - Save As - Project 1. 81
4.2. Βασικές ιδιότητες του έργου Ακολουθείστε τη διαδορμή Info-Project information-advanced Priorities και επιλέξτε την καρτέλα summary. Εικόνα 84: Εμφάνιση επιλογής Project Properties. Τοποθετήστε τα εξής στοιχεία: Title: Project 1. Author: Dimitriou. Manager: Papadopoulos. Company: MMM. 4.3. Εισαγωγή δραστηριοτήτων Με απλό κλικ στο πεδίο Task Name μπορούν να εισαχθούν διαφορετικές δραστηριότητες. Στη συνέχεια εισάγετε τις παρακάτω δραστηριότητες: Task Name Start Plan Design Build Test Install 82
Task Name Handover Finish Πίνακας 21: Δραστηριότητες που πρέπει να εισαχθούν. Εικόνα 85: Εισαγωγή δεδομένω στο φύλλο MS PROJECT. 4.4. Σύνδεση δραστηριοτήτων Υπάρχουν 4 μορφές συνδέσεων των δραστηριοτήτων: Finish to Start FS: Η δεύτερη (εξαρτώμενη) εργασία δεν μπορεί να ξεκινήσει μέχρις ότου ολοκληρωθεί η πρώτη εργασία. Εικόνα 86: Απεικόνιση σύνδεσης δραστηριότητας Finish-to-start (FS). 83
Finish to Finish FF: Η δεύτερη (εξαρτώμενη) εργασία Β δεν μπορεί να ολοκληρωθεί μέχρι να ολοκληρωθεί η εργασία από την οποία εξαρτάται (εργασία Α). Η δεύτερη (εξαρτώμενη) εργασία μπορεί να ολοκληρωθεί οποιαδήποτε στιγμή μετά την ολοκλήρωση της πρώτης. Η σχέση των δύο εργασιών δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα τελειώσουν ταυτόχρονα. Εικόνα 87: Απεικόνιση σύνδεσης δραστηριότητας Finish-to-Finish (FF). Start to Finish SF: Η εξαρτώμενη εργασία Β δεν μπορεί να ολοκληρωθεί μέχρι να ολοκληρωθεί η εργασία από την οποία ερξαρτάται (εργασία Α). Η ερξαρτώμενη εργασία Β μπορεί να ολοκληρώθεί οποιαδήποτε στιγμή μετά από την εργασία Α. Η σχέση των δύο δεν σημαίνει απαραίτητα ότι η εξαρτώμενη εργασία Β πρέπει να τελειώσει με την έναρξη της εργασίας απο την οποία εξαρτάται (εργασία Α). Εικόνα 88: Απεικόνιση σύνδεσης δραστηριότητας Start-to-finish (SF). Start to Start SS: Η δεύτερη εργασία μπορεί να ξεκινήσει αμέσως μόλις ξεκινήσει και η πρώτη εργασία. 84
Εικόνα 89: Απεικόνιση σύνδεσης δραστηριότητας Start-to-start (SS). Στην περίπτωση FS υπάρχει και η επιλογή TASK-Schedule-το εικονίδιο που είναι με μαρκαρισμένο με κίτρινο χρώμα. Εικόνα 90: Απεικόνιση του εικονιδίου - TASK-Schedule. Πηγή: Διδάσκον (2014) Στο παραπάνω παράδειγμα επιλέγεται η FS σύνδεση των δραστηριοτήτων και εμφανίζεται η παρακάτω εικόνα. Εικόνα 91: Απεικόνιση σύνδεσης δραστηριοτήτων βάση FS. Μπορεί να γίνει και με άλλο τρόπο η παραπάνω σύνδεση. Διπλό κλικ σε κάθε δραστηριότητα και εμφανίζεται το παρακάτω παράθυρο. 85
Εικόνα 92: Εμφάνιση του παραθύρου Task Information. Πηγή: Διδάσκον (2014) Στην καρτέλα Predecessors επιλέξτε τη δραστηριότητα που θέλετε να συνδέσετε. Επίσης, στο πεδίο type υπάρχουν οι μορφές σύνδεσης των δραστηριοτήτων. 4.5. Διάρκεια δραστηριοτήτων Παρακάτω παρουσιάζονται μερικές από τις επιλογές που διαθέτει το MS Project σχετικά με τη διάρκεια των δραστηριοτήτων. Εντολή Εμφάνιση Ερμηνεία m min Λεπτό h hr Ώρα d day Ημέρα w wk Εβδομάδα mo mon Μήνας Πίνακας 22: Μέρος επιλογών αναφορικά με τη διάρκεια των δραστηριοτήτων. 86
Εισάγετε τη χρονική διάρκεια για κάθε μία δραστηριότητα. Δρστηριότητα Διάρκεια Start 0 days Plan 16 days Design 80 days Build 80 days Test 48 days Install 24 days Handover 32 days Finish 0 days Πίνακας 23: Εισαγωγή δεδομένων. Συνεπώς, στην στήλη Duration μπορείτε να εισάγετε την διαρκεια της κάθε δραστηριότητας. 4.6. Ορόσημα (Milestone) Τα ορόσημα είναι δραστηριότητες οι οποίες δεν έχουν διάρκεια και αποτελεί σημαντικό σημείο στην εξέλιξη του έργου. Η διαδρομή για το ορόσημο είναι Taskinsert-milestone. Μόλις πατηθεί η εντολή αμέσως ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να εισάγει τη δραστηριότητα η οποία είναι ορόσημο. Στο παραπάνω, παράδειγμα ορόσημα είναι η δραστηριότητα Start και Finish. 4.7. Ομαδοποίηση δραστηριοτήτων 1η Περίπτωση: Ομαδοποίηση των δραστηριοτήτων Start και Plan υπό τη δραστηριότητα Definition. Ομαδοποίηση των δραστηριοτήτων Design, Build και Test υπό τη δραστηριότητα Execution Ομαδοποίηση των δραστηριοτήτων Install, Handover και Finish υπό τη δραστηριότητα Acceptance. 87
2η Περίπτωση: Για την πρώτη περίπτωση, δεξί κλικ πάνω στη δραστηριότητα Start και βάζετε Insert task με την ονομασία Definition. Η ίδια διαδικασία ακολουθείτε και για τις υπόλοιπες περιπτώσεις. 3η Περίπτωση: Στη συνέχεια, για την πρώτη περίπτωση ομαδοποίησης, μαρκάρετε τις δραστηριότητες Start και Plan και στη συνέχεια πατήστε το κουμπί Indent Task (Καρτέλα Task-Schedule-Indent Task). Η ίδια διαδικασία και για τις υπόλοιπες ομαδοποιήσεις. Εικόνα 93: Απεικόνιση ομαδοποίηησης δραστηριοτήτων. 4.8. Ημερολόγιο έργου Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το ημερολόγιο έργου για να απεικονίσετε τις γενικές ημέρες και ώρες εργασίας του έργου, καθώς και τον τακτικό χρόνο εκτός εργασίας (όπως τα Σαββατοκύριακα και τα βράδια) και τις ειδικές ημέρες άδειας (όπως οι διακοπές). Από την καρτέλα Project-Change Worikng time σας παρέχετε η δυνατότητα να επεξεργαστείτε το χρόνο του έργου. Για παράδειγμα, την Πρωτομαγιά δεν εκτελούνται οι δραστηριότητες του έργου. Επομένως, μαρκάρετε στο ημερολόγιο την 1η Μαΐου. 88
Εικόνα 94: Απεικόνιση ημερολογίου. Στο πεδίο Name δίνεται ένα τίτλο για τη συγκεκριμένη μέρα. Στο παράδειγμα δόθηκε ο τίτλος Πρωτομαγιά. Στη συνέχεια από την εφαρμογή Details μπορείτε να ρυθμίσετε την ετήσια εξαίρεση αυτής της ημέρας. 89
Εικόνα 95: Παράθυρο εξαίρεσης Πρωτομαγιάς. Η επιλογή Yearly ορίζει ότι κάθε 1η Μαΐου δεν θα πραγματοποιούνται εργασίες. Από την καρτέλα Change Working Time, επιλέξτε Options προκειμένου να επεξεργαστείτε τις γενικές ρυθμίσης αναφορικά με τις ώρες εργασίας και την προβολή των ρυθμίσεων. Από την καρτέλα Change Working Time, από το πεδίο For Calendar επιλέξτε 24Hours ή Night Shift προκειμένου και πάλι να ρυθμίστε γενικές πληροφορίες. Μπορείτε να εξαιρέσετε συγκεκριμένες ημέρες από την εργασία. Επίσης, από την καρτέλα Change Working Time, επιλέξτε For Weeks και έπειτα Details 90
Εικόνα 96: Παράθυρο ορισμού ωρών εργασίας. Έπειτα επιλέξτε την Παρασκευή (Friday) και στη συνέχεια επιλέξτε Set days to noworking time Με αυτόν τον τρόπο, η Παρασκευή δεν είναι εργάσιμη μέρα καθ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Επιπρόσθετα, μπορείτε να αλλάξετε τις ώρες εργασίες. Επίσης, από την καρτέλα Change Working Time, επιλέξτε For Weeks και έπειτα Details. Μαρκάρετε τις ημέρες Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη και Πέμπτη Στη συνέχεια επιλέξτε την Τρίτη επιλογή Set day(s) to these specific working times. 91
Εικόνα 97: Παράθυρο ορισμού συγκεκριμένων ωρών εργασίας. Επομένως, επιτεύχθηκε η αλλαγή του ωρολόγιου προγράμματος, όπως διαπιστώνεται και από την παρακάτω εικόνα. Εικόνα 98: Επιλογή ημερών εργασίας. 4.9. Lead and Lag time 92
Lag time είναι η καθυστέρηση μεταξύ 2 εργασιών/δραστηριοτήτων οι οποίες συνδέονται με εξάρτηση. Για παράδειγμα, αν πρέπει να υπάρχει μία καθυστέρηση 2 ημερών μεταξύ του τέλους της εργασίας Α και της εργασίας Β θα πρέπει ληφθεί υπόψη κατά τη διαδικασία σύνδεσης των 2 εργασιών. Εικόνα 99: Απεικόνιση Lag time. Κάντε διπλό κλικ πάνω στην εργασία-plan Στην καρτέλα Task information-predecessor Στο πεδίο Lag βάλτε τον αριθμό των ημερών που επιθυμείτε να υπάρχει καθυστέρηση μεταξύ των δραστηριοτήτων Star και Plan. Στο παράδειγμα, βάλτε +5 ημέρες. Εικόνα 100: Ειαγωγή 5d Lag Time. 93
Επομένως, στην εμφάνιση των δραστηριοτήτων θα υπάρχει μετατόπιση της δραστηριότητας +5 μέρες. Εικόνα 101: Απεικόνιση καθυστέρησης 5 ημερών. Lead time είναι η αλληλεπικάλυψη μεταξύ 2 δραστηριοτήτων/εργασιών οι οποίες ενώνονται από εξάρτηση. Εικόνα 102: Απεικόνιση Lead time. Κάντε διπλό κλικ πάνω στην εργασία-build Στην καρτέλα Task information-predecessor Στο πεδίο Lag βάλτε τον αριθμό των ημερών που επιθυμείτε να υπάρχει καθυστέρηση μεταξύ των δραστηριοτήτων Design και Build. Στο παράδειγμα, βάλτε -2 ημέρες. Επομένως, στην εμφάνιση των δραστηριοτήτων θα υπάρχει μετατόπιση της δραστηριότητας Build κατά 2 μέρες νωρίτερα. 94
Εικόνα 103: Μετατόπιση της δραστηριότητας Buil 2 ημέρες πριν. 4.10. Kρίσιμο μονοπάτι Είναι μία σειρά από δραστηριότητες οι οποίες αν καθυστερήσουν θα μετατοπίσουν τη λήξη του έργου. Η διαδρομή είναι η εξής: Format-Bar styles-critical tasks. Στο παράδειγμα όλες οι δραστηριότητες είναι κρίσιμες καθώς η καθυστέρηση της μίας θα επιφέρει καθυστέρηση στο σύνολο των δραστηριοτήτων. Εικόνα 104: Εμφάνιση κρίσιμων μονοπατιών. 4.11. Κόστος εργασιών Από την καρτέλα Task-Gantt Chart- Resource Sheet. Εικόνα 105: Πεδίο εισαγωγής πόρων. 95
Στην καρτέλα αυτή μπορείτε να εισάγετε τους διαφορετικούς πόρους για την ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων. Στο παραπάνω παράδειγμα, εισάγετε τους εξής πόρους: Resource Name Type Material Label Std. Rate Cost/use dave Work 50,00 /hr 0,00 tom Work 100,00 /hr 0,00 dick Work 100,00 /hr 0,00 harry Work 100,00 /hr 0,00 cable Material drum 0,00 350,00 Πίνακας 24: Δεδομένα προσωπικού. Επομένως, η καρτέλα του κόστους γίνεται ως εξής: Εικόνα 106: Παράθυρο εμφάνισης πόρων του έργου. Υπάρχει το ενδεχόμενο ένας πόρος να μην είναι σε πλήρη διαθεσιμότητα, επομένως στη στήλη Max προσδιορίζεται σε ποσοστό τη δαθεσιμότητα του κάθε πόρου. Στη συνέχεια από την Καρτέλα Task-Gantt Chart- Gantt Chart για να έρθει η «αρχική» καρτέλα. Έπειτα από την καρτέλα Resource και Assign Resources μπορείτε να αναθέσετε για κάθε δραστηριότητα τους πόρους που έχουν αναγραφεί στην καρτέλα Resource Sheet. Για παράδειγμα: Για τη δραστηριότητα Plan απαιτούνται δύο πόροι ο dave και ο dick. 96
Εικόνα 107: Εισαγωγή πόρων έργου. Για τη δραστηριότητα Design απαιτούνται οι πόροι harry και tom. Για τη δραστηριότητα Build απαιτούνται οι πόροι dave, cable και dick. Για τη δραστηριότητα Test απαιτούνται οι πόροι dave, tom και dick. Για τη δραστηριότητα Install απαιτούνται ο πόρος dave. Για τη δραστηριότητα Handover απαιτούνται ο πόρος harry. Επομένως, η σειρά των δραστηριοτήτων γίνεται ως εξής: Εικόνα 108: Εμφάνιση πόρων προσωπικού. 97
Με την εισαγωγή μίας στήλης με την ονομασία fixed cost μπορείτε να βάλετε το σταθερό κόστος που έχει μία ή περισσότερες δραστηριότητες. Π.χ η δραστηριότητα Build έχει σταθερό κόστος 100 ευρώ. Επομένως, Insert Column και γράψτε Fixed Cost-εμφανίζεται η παρακάτω στήλη: Εικόνα 109: Απεικόνιση σταθερού κόστους για κάθε δραστηριότητα. Στη συνέχεια από την καρτέλα View-tables-Cost μπορείτε να παρουσιάσετε το κόστος όλων των δραστηριοτήτων. Εικόνα 110: Εμφάνιση κόστους κάθε δραστηριότητας. 98
4.12. Αναφορές Από την καρτέλα Report μπορείτε να δημιουργείσετε διάφορες αναφορές ανάλογα τα κριτήρια που επιθυμείτε. Π.χ Report-cost και στη συνέχεια επιλέξτε resource cost overview. Μπορείτε να διαπιστώσετε το κόστος του κάθε πόρου είτε πρόκειται για εργάτες είτε πρόκειται για υλικό-καλώδιο. Εικόνα 111: Απεικόνιση κόστους κάθε πόρου. Επίσης, ακολουθείστε τη διαδρομή Report-cost και στη συνέχεια επιλέξτε Task cost overview. Μπορείτε να διαπιστώσετε πόσο στοιχίζει κάθε δραστηριότητα του έργου. 99
Εικόνα 112: Απεικόνιση κόστους δραστηριοτήτων έργου. 4.13. Πληροφορίες του έργου Καρτέλα Project-information Project. Εικόνα 113: Παράθυρο εισαγωγής πληροφοριών έργου. 100
Μπορείτε να διαπιστώσετε την έναρξη και λήξη του έργου που έχει προγραμματιστεί. Πατώντας την επιλογή statistics μπορείτε να πάρετε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το κόστος του έργου. Εικόνα 114: Παράθυρο πληροφοριών έργου. 5. Παράρτημα 5.1. Σημείο αναφοράς Copyright ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, Γιανναράκης Γρηγόρης, Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης - Εργαστήριο. Κοζάνη 2015. 5.2. Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». Εικόνα 115: Άδεια χρήσης Creative Commons. Πηγή: [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ 101