3 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΤΡΙΚΑΛΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 1) Τίτλοσ τθσ ζρευνασ: «Ποια είναι θ επίδραςθ τθσ κερμοκραςίασ ςτθ διαλυτότθτα των ςτερεϊν ςτο νερό;» 2) Περιγραφι του ςκοποφ τθσ ζρευνασ: Η ζρευνα αυτι ζχει αφορμι το μάκθμα τθσ χθμείασ τθσ β γυμναςίου ςχετικά με τθ διαλυτότθτα των ςτερεϊν, ωςτόςο ςτθρίχτθκε ςε προςωπικό ενδιαφζρον, με κφριο ςτόχο βζβαια τθν εργαςία για το μάκθμα τθσ τεχνολογίασ. 3) Περιγραφι του προβλιματοσ: Η ζρευνα κα μασ δϊςει απαντιςεισ ςχετικά με τθ διαλυτότθτα του νεροφ ςε διαφορετικζσ κερμοκραςίεσ. Στο πείραμα κα προςπακιςουμε να μετριςουμε πόςο χρόνο χρειάηεται για να διαλυκεί οριςμζνθ ποςότθτα αλατιοφ(20 g) ςε οριςμζνθ ποςότθτα νεροφ (200 ml) διαφορετικισ κερμοκραςίασ, χωρίσ τθν παρζμβαςι μασ. Τα ςκεφθ και θ ποςότθτα του νεροφ και του αλατιοφ είναι ίδια ςτθν κάκε περίπτωςθ. Ανεξάρτθτθ μεταβλθτι είναι θ κερμοκραςία, τθν οποία και αλλάηουμε, παρατθρϊντασ τισ μεταβολζσ
που ςυμβαίνουν ςτθν εξαρτθμζνθ μεταβλθτι, τθ διαλυτότθτα. Οριςμοί (βλ. κεφ. 8) 4) Περιγραφι των κοινωνικϊν αναγκϊν που εξυπθρετεί θ ζρευνα: Μαγειρικι: Χωρίσ αλάτι κανζνα φαγθτό δεν είναι πετυχθμζνο κι εφγευςτο, ζτςι, το να γνωρίηουμε τθ διαλυτότθτά του ςε διαφορετικζσ κερμοκραςίεσ κεωρείται ςθμαντικό. Επίςθσ, το αλάτι είναι ευρζωσ γνωςτό για τθν ευεργετικι του δράςθ ςτθ ςυντιρθςθ των τροφίμων. Χιονιςμζνεσ μζρεσ: Όταν οι χαμθλζσ κερμοκραςίεσ ζχουν ωσ αποτζλεςμα οι δρόμοι να πιάςουν πάγο, ρίχνουμε αλάτι. Μόνο και μόνο από το γεγονόσ αυτό καταλαβαίνουμε ότι το αλάτι ζχει μεγαλφτερθ διαλυτότθτα ςε χαμθλότερεσ κερμοκραςίεσ. 5) Διαμόρφωςθ τθσ υπόκεςθσ τθσ ζρευνασ: Ζχοντασ μελετιςει το κζμα (διαδίκτυο,, υποκζτουμε ότι το αλάτι διαλφεται ευκολότερα ςε χαμθλζσ κερμοκραςίεσ απ ό,τι ςε υψθλζσ. 6) Ανάλυςθ των παραμζτρων που κεωρικθκαν ότι δεν επθρεάηουν τα αποτελζςματα τθσ ζρευνασ: Η κερμοκραςία του εξωτερικοφ περιβάλλοντοσ, κακϊσ κα είναι ίδια ςε κάκε περίπτωςθ, κι επομζνωσ κα επθρεάςει ςτον ίδιο βακμό όλα τα
πειράματα και δθλαδι όχι τα αποτελζςματα τθσ ζρευνασ. Η περιεκτικότθτα του νεροφ ςε αλάτι, κακϊσ ςτθν κάκε περίπτωςθ κα χρθςιμοποιθκεί εμφιαλωμζνο νερό, ςυνεπϊσ με τθν ίδια περιεκτικότθτα ςε κάκε πείραμα. Γι αυτό, και οι δφο περιπτϊςεισ αποτελοφν ελεγχόμενεσ μεταβλθτζσ. 7) Περιγραφι τθσ διαδικαςίασ που ακολοφκθςε ο ερευνθτισ / Περιγραφι των ορίων-περιοριςμϊν τθσ ζρευνασ: Σε τρία ίδια μαγειρικά ςκεφθ (μπρίκια) προςκζτουμε ίδια ποςότθτα εμφιαλωμζνου νεροφ (200 ml) και ίδια ποςότθτα αλατιοφ (20 gr). Θερμαίνουμε ςτουσ 20 C, 40 C και 60 C, αντίςτοιχα και χρονομετροφμε ςε κάκε περίπτωςθ, ϊςτε να διαπιςτϊςουμε ςε ποια κερμοκραςία το νερό κα διαλυκεί γρθγορότερα, χωρίσ ωςτόςο τθν παρζμβαςι μασ. Επαναλαμβάνουμε τθν ίδια διαδικαςία 3 φορζσ, ϊςτε να εξαςφαλίςουμε τθν αξιοπιςτία των αποτελεςμάτων. 8) Οριςμοί: Θερμοκραςία είναι το φυςικό μζγεκοσ που μετρά τθν ενζργεια κίνθςθσ ι ταλάντωςθσ τθσ φλθσ ςε ατομικό επίπεδο. Διαλυτότθτα ονομάηεται θ μζγιςτθ ποςότθτα ουςίασ που μπορεί να διαλυκεί ςε οριςμζνθ ποςότθτα διαλφτθ (νερό)
Αλατότθτα ονομάηεται θ ςυνολικι ςυγκζντρωςθ αλάτων που περιζχεται ςε ςυγκεκριμζνθ ποςότθτα ουςίασ ( που εξετάηεται). 9) Συμπεράςματα: Ζχοντασ ακολουκιςει τθ διαδικαςία που περιγράφεται ςτο κεφ.7, αντιμετωπίςαμε κάποια προβλιματα (δεν παρατθρικθκαν οι αναμενόμενεσ διαφορζσ μεταξφ των δοχείων, όςοσ χρόνοσ και να περνοφςε) και καταλιξαμε, ςε ςυνεννόθςθ με κακθγιτρια Χθμικό, αλλά και τθν κακθγιτρια τθσ Τεχνολογίασ, ςτο ςυμπζραςμα πωσ οι διαφορζσ μεταξφ των διαλυμάτων διαφόρων κερμοκραςιϊν είναι τόςο μικρζσ που δεν μποροφν να παρατθρθκοφν πειραματικά, παρά μόνο ςε εργαςτθριακό περιβάλλον και με τθ χριςθ ειδικϊν οργάνων μζτρθςθσ διαλυτότθτασ. Πάντωσ, είναι επιςτθμονικά εξακριβωμζνο το γεγονόσ ότι το αλάτι διαλφεται πιο εφκολα ςε χαμθλζσ κερμοκραςίεσ παρά ςε υψθλζσ. 10) Προτάςεισ για ςυμπλθρωματικι ζρευνα ςτο μζλλον από άλλουσ ερευνθτζσ: Λόγω των δυςκολιϊν που αντιμετωπίςαμε κατά τθ διάρκεια τθσ εργαςίασ και των πειραμάτων, δε κα προτείναμε τθν εναςχόλθςθ άλλων ερευνθτϊν με ζνα τζτοιο κζμα. Ίςωσ, βζβαια, τα πειράματα να είχαν διαφορετικό αποτζλεςμα ςτθν περίπτωςθ που μελετοφςαμε άλλο ςτερεό (πχ ηάχαρθ) και όχι το αλάτι.
Συνεργάςτθκαν οι μακθτζσ του Γ2 τμιματοσ: Μπαμπανάρα Μαριάννα Νταϊλιάνθσ Κωνςταντίνοσ Μπαταγιάννθ Μαρία-Κωνςταντίνα Υπεφκυνθ κακθγιτρια: Κόπανου Ευκαλία Πθγζσ: https://el.wikipedia.org/wiki/%ce%91%ce%bb%ce%ac%cf%84% CE%B9 http://www.ioannaevaggelou.gr/oi-simantikes-idiotites-tougnisiou-alatiou/ http://taexeiola.blogspot.gr/2013/02/vivlio-xhmeia-lykeiou.html