Atlas de ondas. de Galicia

Atlas de ondas de Galicia

Edita: XUNTA DE GALICIA Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas (MeteoGalicia, Área de predición numérica) Instituto Enerxético de Galicia (INEGA) Ano: 2009 2

Índice Introdución......................................... 4 Metodoloxía......................................... 6 Cálculo da potencia............................... 10 Validación...................................... 11 Resultados.......................................... 16 Estatística mensual............................... 17 Estatística estacional.............................. 41 Estatística anual................................. 49 Descrición local das ondas............................... 51 Conclusións......................................... 54 Anexo: Estimación dos parámetros medios.................... 55 Introdución................................ 55 Estatística anual............................. 56 Conclusións parciais.......................... 65 Estatísticas estacionais............................. 66 Introdución................................ 66 Primavera................................. 67 Verán.................................... 76 Outono................................... 85 Inverno................................... 94 3

Atlas de ondas de Galicia Introdución Introdución As ondas xeradas polo vento, actúan como un mecanismo físico que concentra a enerxía que procede do sol. Dos 375 W/m 2 que en media irradian a terra, pódense obter concentracións da orde de 70 kw/m no verán, ata os 170 kw/m no inverno, pasando polo 1 MW/m no caso do mar de fondo xerado por unha tormenta. Gráfico 1: Pontencia anual estimada (kw/m) polo Atlas Climático das Ondas da Unión Europea. O mapa anterior amosa valores típicos en kw/m (kilowatios por metro de fronte de onda) da enerxía que pode ser obtida das ondas xeradas polo vento. Pódese observar que Galicia se atopa nun lugar privilexiado para o aproveitamento desta enerxía. As autoridades europeas estimaron que o océano pode producir un 50% do total da enerxía consumida en toda a Unión Europea. Neste senso, financiáronse algúns proxectos (EUROWAVES, ENVIWAVES) por parte desta institución para a xeración de aplicacións capaces de obter campos climáticos das ondas tanto en rexións offshore coma en puntos ao longo das costas europeas cun alto nivel de precisión e gran resolución espacial. É posíbel resaltar os seguintes pasos da elaboración dun estudo climatolóxico das ondas: 1. Elaboración dunha estatística climática offshore da rexión obxecto do estudo. Para a elaboración deste estudo estatístico, precísanse diversas fontes de datos: 4

Atlas de ondas de Galicia Introdución Medidas in-situ: Por medidas in-situ entendemos os datos recollidos polas estacións sitas ben en boias ou ben en plataformas fixas. Malia que actualmente existe unha densidade deste tipo de medidas considerabelmente máis alta que fai dez anos, os datos dispoñibeis aínda están lonxe de ser suficientes para describir correctamente o climatoloxía da ondada presente en calquera punto offshore da costa europea. É por esta razón que os datos que se atopan dentro desta categoría serán utilizados principalmente na validación dos modelos numéricos utilizados ao longo deste estudo. Modelos de ondas: Sucesivas melloras na teoría da xeración e propagación das ondas, sumada á potencia de cálculo dispoñíbel nos últimos anos, deron como resultado ferramentas altamente sofisticadas, utilizadas agora comunmente para a elaboración de previsións globais ou rexionais do estado da mar de xeito diario en varios centros meteorolóxicos do mundo. A grande vantaxe deste tipo de modelos sobre as medidas in-situ, ou incluso, os datos obtidos por medio de satélites, é a mellor resolución espacial que estes ofrecen, así como tamén unha maior cobertura temporal. O mantemento das boias é moi custoso e demora un certo tempo dende a súa avaría ata o seu arranxo. 2. Elaboración dunha batimetría detallada da rexión considerada, xa que a batimetría é un dos factores determinantes nos procesos de refracción/difracción das ondas na súa propagación cara a costa. 3. Calibración dos modelos de alta resolución, é dicir, modelos especialmente adaptados para o cálculo en augas pouco profundas, que nos permitan transferir os campos climáticos offshore á localidade costeira desexada. 4. Elaboración das estatísticas nearshore a partir dos tres puntos anteriores. O propósito do presente estudo céntrase fundamentalmente no primeiro punto, analizando o potencial xerador da enerxía que ofrecen as ondas offshore nas costas galegas de xeito máis exhaustivo que en estudos anteriores. Para elo, analízanse os datos dende o ano 2005 ata a actualidade, obténdose mapas mensuais, estacionais e anuais da distribución da potencia ao longo da costa, así como histogramas que representan a variabilidade presente en cada época do ano. 5

Atlas de ondas de Galicia Metodoloxía Metodoloxía A metodoloxía seguida neste estudo consiste en utilizar as predicións do estado da mar realizadas en MeteoGalicia, por medio do modelo numérico de terceira xeración WAVEWATCH III (Tolman 1991, 1999) desenvolvido polo OMB (Ocean Modeling Branch) pertencente ao NCEP (National Centers for Enviromental Prediction). Este modelo foi desenvolvido baseándose en anteriores versións (WAVEWATCH I e II) desenvolvidas pola Delft University of Technology. WAVEWATCH III é un modelo que resolve as ecuacións de balance da densidade espectral de acción. Estas ecuacións inclúen os efectos introducidos pola variación espacial da profundidade media, tales como a reflexión e a refracción, incluíndo termos fonte para a xeración das ondas polo vento, as interaccións non lineais, e a disipación da enerxía por descristamento e fricción co fondo mariño. Malia que o uso do modelo WAVEWATCH III está limitado a zonas offshore, a presenza nas costas de Galicia dunha estreita plataforma continental fai que a previsión do estado da mar por medio deste tipo de modelos en rexións preto da costa teña un alto grao de fiabilidade. A modelización das ondas por medio de modelos numéricos inclúe dous aspectos ben diferenzados: O problema da xeración das ondas: O xeito no que o vento deposita enerxía no mar excitando a formación das ondas, é apenas un proceso físico que aínda hoxe non está completamente resolto, malia que os modelos teóricos e, en maior medida, os estudos experimentais (p. Ej. JONSWAP Joint North Sea Wave Project ) fixeron grandes avances no entendemento dos procesos físicos que están a intervir. O problema da propagación das ondas xerada polo vento, aglutina unha gran cantidade de procesos físicos, como por exemplo a perda de enerxía coa propagación mediante descristamiento da onda, ou as interaccións non lineais. Este último termo é, en gran medida, o que marcou a evolución da maioría dos modelos de ondas utilizados na predición operativa na actualidade. Todos estes termos fonte/sumidoiro están contemplados no modelo WAVEWATCH III. É por isto que para a obtención dunha predición do campo das ondas cercano á costa, é preciso resolver por medio do modelo non soamente a escala rexional, se non tamén rexións amplas do Atlántico Norte onde gran cantidade de enerxía é depositada, propagándose cara a costa como mar de fondo. 6

Atlas de ondas de Galicia Metodoloxía Os modelos espectrais como o WAVEWATCH III calculan os parámetros máis importantes das ondas, co que é posíbel caracterizar o estado da mar. Estes parámetros son importantes por dúas razóns principais: Dimensionado das infraestruturas: É preciso coñecer os valores típicos da altura significativa das ondas (H s ) e a súa evolución anual para poder dimensionar a instalación dependendo do tipo. O dimensionado pode facerse considerando datos experimentais históricos (recomendábel dispor de series temporais de varias décadas) ou, como é o caso do presente estudo, mediante datos obtidos polos modelos, dando estes unha visión espacial máis acertada que as observacións puntuais. Previsión da potencia: Unha vez instalado o sistema de produción de enerxía, é interesante coñecer unha estimación da potencia xerada. Neste punto os modelos de ondas son imprescindíbeis. Ata a actualidade, este modelo foi implantado, utilizado e validado con éxito, e amosou a súa utilidade tanto na predición da xeración das ondas como na súa propagación. O rango de aplicabilidade do modelo, permite implementar o modelo para unha ampla variedade de casos de estudo, variando para cada caso un conxunto de parámetros que controlan o comportamento dos termos fonte debidos ao vento, e os termos sumidoiro debidos á disipación da enerxía. Unha información máis concreta sobre os aspectos numéricos e as parametrizacións dos distintos termos da ecuación de balance para a densidade espectral están recollidos no manual User manual and system documentation of WAVEWATCH-III version 2.22. 7

Atlas de ondas de Galicia Metodoloxía Gráfico 2: Representación da altura significativa (cor de fondo), dirección media de propagación (frechas negras) e velocidade do vento (frechas blancas). Unha ondada real é unha superposición complexa de numerosos trens de ondas non regulares con distintos valores do seu período, altura, e dirección. Os resultados obtidos da execución do WAVEWATCH III inclúen unha serie de parámetros estatísticos que caracterizan a distribución das ondas, como a altura significativa, o período pico e o período medio, a dirección media de propagación, a dispersión angular, etc. A partir deles é posíbel calcular a potencia que chega ao noso litoral. Os datos de vento necesarios para realizar a predición numérica das ondas, son extraídos da análise do modelo meteorolóxico global GFS (Global Forecast System), desenvolvido orixinalmente polo NCEP/NOAA (National Center for Enviromental Prediction). Esta institución executa o modelo GFS en catro ciclos de asimilación por día (00, 06, 12 e 18 UTC) a unha resolución de 1º e cun horizonte de predición de 16 días. Os campos de vento correspondentes ás horas 00, 06, 12 e 18 UTC son obtidos a partir dunha análise calculada a partir da unión dos datos reais cos da última execución do modelo. 8

Atlas de ondas de Galicia Metodoloxía A execución das tres mallas de cálculo cos ventos do GFS, realízase en dous ciclos diarios (00 UTC e 12 UTC). Para elaborar a condición inicial de cada un destes ciclos, realízase un hindcast de 12 horas utilizando as análises obtidas polo GFS. Deste xeito, conséguese que a predición de cada ciclo se inicie coa mellor condición inicial posíbel, obtendo a súa condición inicial sempre con ventos analizados e sendo practicamente todos os seus forzamentos procedentes de análises, que son campos cun erro nos datos de vento moi pequenos. Análises Predición 96h -12Z -6Z 00Z Gráfico 3: Esquema seguido na previsión do estado do mar para o modelo lanzado ás 00 UTC. A condición inicial obtense executando o modelo nun período comprendido entre as -12 UTC e as 00 UTC. Este forzamento meteorolóxico é introducido no esquema actual de anidamento. Este consta de tres niveis de cálculo cunha resolución crecente (Atlántico Norte, marxe ibérica, litoral galego). Gráfico 4: Esquema de anidamento dos modelos meteorolóxicos e ondas. Instantánea da altura significativa H s (cor de fondo) e dirección media de propagación Dir m (frechas) para os tres niveis de cálculo. O nivel correspondente ao litoral de Galicia amosa a localización das boias offshore de Puertos del Estado: A Estaca de Bares, B Vilan-Sisargas e C Silleiro. O resultado é unha predición do estado do mar cunha resolución espacial de 2.5 minutos de arco para a malla de maior resolución. 9

Atlas de ondas de Galicia Metodoloxía: Cálculo da potencia Cálculo da potencia A descrición local das ondas nun punto pode ser obtida mediante o espectro direccional completo do estado do mar, que non é máis que a función de densidade de enerxía S(ω,θ), que depende tanto da dirección θ como da frecuencia w. Esta é a magnitude calculada polos modelos de ondas espectrais como o WAVEWATCH III a partir da ecuación de balance que ten en conta tanto a propagación, como os distintos termos fonte/sumidoiro. A potencia real da ondada depende, polo tanto, dunha serie de factores como son a frecuencia ω das ondas, a súa dirección θ, a profundidade do mar, a velocidade de grupo (c g ), etc, sendo dada pola expresión: 2π ρg W = cg ( ω, h) S( ω, θ ) dωdθ π 2 0 0 No caso de determinar a potencia offshore, podemos asumir que a lonxitude de onda é moito menor que a profundidade (h >> λ/2), caso no que a velocidade de grupo c g se pode aproximar por c g = 0.5 g/ω. Deste xeito, a potencia queda definida nesta aproximación como: W 2 2π 2 ρg S( ω, θ ) ρg = = 4 dωdθ m π ω 4π 0 0 1 onde m -1 é o momento integral de orde -1. Tendo en conta que a distribución das alturas das ondas responde a unha distribución tipo Rayleigh, o momento de orde - 1 pódese expresar como: m T = 2 H 16 1 s m = m 1 Tm m0 onde utilizamos a relación entre a altura significativa e o momento de orde 0 (H s = 4 m 0-1/2 ). A partir desta expresión, pódese estimar a potencia acumulada por metro de fronte de onda como: W 2 ρg = Hs 64π 2 T = 493Hs 2 m T m expresando a potencia en W/m. 10

Atlas de ondas de Galicia Metodoloxía: Validación Validación Os resultados obtidos por medio do modelo sométense a un proceso de validación para o que son utilizados os datos in-situ da rede de boias de augas profundas do Ente Público de Puertos del Estado. O obxectivo desta validación é comprobar a fiabilidade do modelo, tanto nas predicións coma nas análises. A Táboa 1: Boias da rede de augas profundas utilizadas na análise estatística amosa a localización das boias e a profundidade do punto onde se atopan. Tipo Lonxitude Latitude Profundidade (m) Estaca de Bares Directional 7º 37.2 W 44º 3.6 N 386 Vilan-Sisargas Directional 9º 12.6 W 43º 29.4 N 386 Silleiro Directional 9º 24.0 W 42º 7.2 N 323 Táboa 1: Boias da rede de augas profundas utilizadas na análise estatística O período de validación escollido correspóndese co ano 2006, ano no que se atopan o maior número de datos das tres boias simultaneamente. Os datos utilizados na análise correspóndense cos datos horarios da altura significativa (Hs), período pico (Tp) e dirección pico (dirp) obtidos polas boias neste período, e por outra banda, os datos correspondentes ás 12 horas da análise de cada ciclo de execución, sendo éstes os datos a partir dos que se estimará a distribución da potencia. Os índices utilizados na validación do modelo son o erro medio ou BIAS, o erro medio absoluto (MAE) e o error cuadrático medio (RMSE), calculado coas seguintes expresións: 1 BIAS = N [ x x( i) ] pred MAE = 1 N x pred x( i) RMSE = 1 N [ x x( i ] 2 ) 2 pred 11

Atlas de ondas de Galicia Metodoloxía: Validación A Taboa 2 resume os valores obtidos nos índices indicados anteriormente nos puntos correspondentes ás tres boias. Tamén aparecen os valores obtidos para a análise de todos os puntos en conxunto. H s (m) Bares Vilan Silleiro Todas BIAS 0.205 0.123 0.067 0.126 MAE 0.327 0.318 0.308 0.317 RMSE 0.427 0.427 0.414 0.422 BIAS -0.256-0.186-0.260-0.234 T p (s) MAE 1.215 1.235 1.136 1.192 RMSE 1.783 1.806 1.705 1.762 MAE 32.886 37.188 17.816 28.701 Dir p (º) RMSE 77.883 83.323 40.490 68.610 Taboa 2: Resumo dos erros obtidos na comparativa estatística dos datos de modelo e os datos das boias de Puertos del Estado para as 3 variabeis consideradas. En xeral, os resultados obtidos amosan unha lixeira tendencia global do modelo á subestimación do período pico e a unha lixeira sobreestimación da altura significativa. Analizando os resultados por boia, obsérvase que os erros na altura significativa (Hs) obteñen valores máis altos dependendo da posición da boia, sendo o punto correspondente á boia de Estaca de Bares o que obtén peores resultados. Esta última é a boia que pola súa localización está máis exposta á posíbel ondada xerada no Mar Cantábrico, apreciábel nas gráficas das series temporais, así como unha diminución do período pico (Tp) e un cambio na dirección pico (dirp) a N-NE. Estes casos, son a maior fonte de erro en practicamente todas as variábeis preditas, tendo maior influenza no caso da boia de Estaca de Bares e menor no caso de Cabo Silleiro. Os resultados suxiren unha subestimación dos campos de vento obtidos do modelo GFS sobre o Mar Cantábrico. Estaca de Bares 6 Altura significativa (Hs) 5 4 3 2 1 0 23/05 12/06 02/07 22/07 11/08 31/08 20/09 10/10 Modelo Boya Gráfico 5: Comparación da altura significativa (Hs) no punto de malla correspondente á localización da boia de Estaca de Bares durante un período do 2006. 12

Atlas de ondas de Galicia Metodoloxía: Validación Estaca de Bares 20 Periodo pico (Tp) 15 10 5 0 23/05 12/06 02/07 22/07 11/08 31/08 20/09 10/10 Modelo Boya Gráfico 6: Período pico (T p ) da ondada no mesmo punto correspondente á boia de Estaca de Bares e para o mesmo período. Estaca de Bares Direccion pico 360 300 240 180 120 60 0 23/05 12/06 02/07 22/07 11/08 31/08 20/09 10/10 Modelo Boya Gráfico 7: Dirección pico da ondada (dir p ). Nos gráficos anteriores pódese apreciar a ausencia de datos experimentais da boia en períodos de tempo importantes. Neste senso, pódese observar a maior dispoñibilidade do dato predito polo modelo, o que se resume nunha mellor resolución da variabilidade temporal das ondas. O Gráfico 8 amosa un bo acordo entre os histogramas da potencia obtida a partir dos datos do modelo e os datos da boia situada en Estaca de Bares, que é a que presenta un maior BIAS na determinación da altura significativa. 13

Atlas de ondas de Galicia Metodoloxía: Validación Potencia (Estaca de Bares) 25 20 15 % 10 5 0 2.5 12.5 22.5 32.5 42.5 52.5 62.5 72.5 82.5 92.5 kw/m WW3n Boyas Gráfico 8: Histograma da potencia obtida para o ano 2006 a partir dos datos do modelo e dos datos obtidos pola boia situada en Estaca de Bares. A pesar de ser a boia que presenta os peores resultados estatísticos, a súa comparativa co modelo amosa uns resultados moi semellantes en ambos casos. As pequenas diferenzas que se atopan non son moi significativas se ademais temos en conta que existen máis datos procedentes do modelo que da boia de Estaca de Bares. Outro indicador do rendemento do modelo obtense da distribución do BIAS, que debe ser semellante a unha distribución normal centrada no cero. 14

Atlas de ondas de Galicia Metodoloxía: Validación Frecuencia 0 200 400 600 800-2 -1 0 1 2 BIAS Hs Gráfico 9: Distribución normal da diferenza entre os datos da boia e os datos obtidos polo modelo para todas as boias. Unha distribución normal indícanos que o modelo comete aproximadamente o mesmo número de erros, e da mesma cantidade, por riba que por baixo do valor medio do erro, que ademais é moi próximo a cero. O gráfico anterior amósanos a lixeira sobreestimación na altura significativa da ondada que víamos no resumo estatístico anterior, pero tamén vemos como o erro do modelo está centrado e a probabilidade de obter un erro cun valor absoluto maior de 1 metro é pequeno. 15

Atlas de ondas de Galicia Resultados Resultados A continuación amósanse os resultados obtidos da análise mensual, estacional e anual dos datos correspondentes aos anos 2005 ata febreiro 2009. Os mapas presentados correspóndense coa media e a desviación típica (panel superior e inferior respectivamente) do período considerado. A descrición acompáñase do histograma da potencia obtido no punto 9.21W, 43.49N, correspondéndose cunha posición preto da boia de Cabo Vilan, co obxectivo de amosar a gran variabilidade que presenta dependendo da época do ano. Nalgúns casos, a desviación típica da potencia é maior co valor medio, indicado a presenza dunha gran variabilidade na época considerada. 16

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Estatística mensual Xaneiro: Gráfico 10: Valor medio da potencia xerada mensualmente para o mes de Xaneiro. Nas zonas de maior potencial obteñense valores por riba dos 100 kw/m preto da costa. 17

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Gráfico 11: Desviación típica da distribución das ondas no mes de Xaneiro. Os valores típicos acadados nas zonas de maior potencial están en torno aos 110 kw/m Gráfico 12: Histograma da frecuencia da potencia obtida nun punto preto de Cabo Vilán para o mes de Xaneiro. 18

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Febreiro: Gráfico 13: Valor medio da potencia xerada mensualmente para o mes de Febreiro. Nas zonas de maior potencial obteñense valores preto dos 90 kw/m preto da costa. 19

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Gráfico 14: Desviación típica da distribución no mes de Febreiro. Os valores típicos acadados nas zonas de maior potencial están en torno aos 100 kw/m, sendo en moitos casos maior cá media. Gráfico 15: Histograma da frecuencia da potencia obtida nun punto preto de Cabo Vilán para o mes de Febreiro. O histograma indica a a presenza dunha gran variabilidade como quedou reflexada na desviación típica. 20

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Marzo: Gráfico 16: Valor medio da potencia xerada mensualmente para o mes de Marzo. Nas zonas de maior potencial obteñense valores preto dos 70 kw/m 21

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Gráfico 17: Desviación típica da distribución no mes de Marzo. Os valores típicos acadados nas zonas de maior potencial son da mesma orde cá media. Gráfico 18: Histograma da frecuencia da potencia obtida nun punto preto de Cabo Vilán para o mes de Marzo. 22

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Abril: Gráfico 19: Valor medio da potencia xerada mensualmente para o mes de Abril. Nas zonas de maior potencial obteñense valores por baixo dos 30 kw/m 23

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Gráfico 20: Desviación típica da distribución no mes de Abril. Os valores típicos acadados nas zonas de maior potencial son da mesma orde cá media. Gráfico 21: Histograma da frecuencia da potencia obtida nun punto preto de Cabo Vilán para o mes de Abril. O histograma tende a ser máis estrito indicando unha menor variabilidade. 24

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Maio: Gráfico 22: Valor medio da potencia xerada mensualmente para o mes de Maio. Nas zonas de maior potencial os valores continúan por baixo dos 30 kw/m 25

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Gráfico 23: Desviación típica da distribución no mes de Maio. Como no caso anterior os valores típicos acadados nas zonas de maior potencial son da mesma orde cá media. Gráfico 24: Histograma da frecuencia da potencia obtida nun punto preto de Cabo Vilán para o mes de Maio. 26

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Xuño: Gráfico 25: Valor medio da potencia xerada mensualmente para o mes de Xuño. Nas zonas de maior potencial acádanse valores baixos que non exceden os 15 kw/m 27

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Gráfico 26: Desviación típica da distribución no mes de Xuño. Os valores típicos acadados nas zonas de maior potencial son da mesma orde cá media. Gráfico 27: Histograma da frecuencia da potencia obtida nun punto preto de Cabo Vilán para o mes de Xuño. 28

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Xullo: Gráfico 28: Valor medio da potencia xerada mensualmente para o mes de Xullo. Nas zonas de maior potencial continúan acádandose valores baixos que non exceden os 20 kw/m 29

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Gráfico 29: Desviación típica da distribución no mes de Xullo. Os valores típicos acadados nas zonas de maior potencial son da mesma orde cá media. Gráfico 30: Histograma da frecuencia da potencia obtida nun punto preto de Cabo Vilán para o mes de Xullo. 30

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Agosto: Gráfico 31: Valor medio da potencia xerada mensualmente para o mes de Agosto. Nas zonas de maior potencial acádanse valores parecidos aos acadados nos meses de Xuño e Xullo 31

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Gráfico 32: Desviación típica da distribución no mes de Agosto. Os valores acadados nas zonas de maior potencial son da mesma orde cá media. Gráfico 33: Histograma da frecuencia da potencia obtida nun punto preto de Cabo Vilán para o mes de Agosto. 32

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Setembro: Gráfico 34: Valor medio da potencia xerada mensualmente para o mes de Setembro. Nas zonas de maior potencial os valores experimentan unha lixeira recuperación respecto aos valores acadados nos meses anteriores de Xuño Xullo e Agosto, con potencias por baixo dos 25 kw/m 33

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Gráfico 35: Desviación típica da distribución no mes de Setembro. Os valores acadados nas zonas de maior potencial son da mesma orde cá media. Gráfico 36: Histograma da frecuencia da potencia obtida nun punto preto de Cabo Vilán para o mes de Setembro. 34

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Outubro: Gráfico 37: Valor medio da potencia xerada mensualmente para o mes de Outubro. Os valores da potencia obtidos en puntos preto da costa experimentan unha lixeira recuperación, con potencias por baixo dos 40 kw/m nas zonas de maior potencial. 35

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Gráfico 38: Desviación típica da distribución no mes de Outubro. Os valores típicos acadados nas zonas de maior potencial son da mesma orde cá media. Gráfico 39: Histograma da frecuencia da potencia obtida nun punto preto de Cabo Vilán para o mes de Outubro. 36

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Novembro: Gráfico 40: Valor medio da potencia xerada mensualmente para o mes de Novembro, acadando valores parecidos aos do mes Marzo ao redor dos 60 kw/m. 37

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Gráfico 41: Desviación típica da distribución no mes de Novembro. Os valores típicos acadados nas zonas de maior potencial son da mesma orde cá media. Gráfico 42: Histograma da frecuencia da potencia obtida nun punto preto de Cabo Vilán para o mes de Novembro. 38

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Decembro: Gráfico 43: Valor medio da potencia xerada mensualmente para o mes de Decembro, acadando valores superiores aos do mes anterior, preto dos 85 kw/m nas zonas de maior potencial. 39

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística mensual Gráfico 44: Desviación típica da distribución no mes de Decembro. Os valores acadados nas zonas de maior potencial están por riba dos 80 kw/m, en moitos casos maiores có valor medio. Gráfico 45: Histograma da frecuencia da potencia obtida nun punto preto de Cabo Vilán para o mes de Decembro. 40

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística estacional Estatística estacional Primavera Gráfico 46: Valor medio da potencia xerada en primavera. Os valores acadados están por baixo dos 50 kw/m 41

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística estacional Gráfico 47: Desviación típica da distribución na primavera. Gráfico 48: Histograma da frecuencia da potencia obtida nun punto preto de Cabo Vilán na primavera. 42

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística estacional Verán Gráfico 49: Valor medio da potencia xerada no verán, acadando valores que non superan os 20kW/m nos punto de maior produción. 43

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística estacional Gráfico 50: Desviación típica da distribución na estación estival. Os valores non superan os 10 kw/m, sendo da mesma orde cá media. Gráfico 51: Histograma da frecuencia da potencia obtida nun punto preto de Cabo Vilán no verán. 44

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística estacional Outono Gráfico 52: Valor medio da potencia xerada no outono, acadando valores por baixo dos 50 kw/m nos puntos máis axeitados. 45

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística estacional Gráfico 53: Desviación típica da distribución de potencia no outono. Os valores acadados nas zonas de interese están por baixo dos 50 kw/m Gráfico 54: Histograma da frecuencia da potencia obtida nun punto preto de Cabo Vilán no outono. 46

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística estacional Inverno Gráfico 55: Valor medio da potencia xerada no inverno, acadando os valores máis altos de todas as épocas do ano. Superando os 90 kw/m nas zonas de maior potencial. 47

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística estacional Gráfico 56: Desviación típica da distribución na estación invernal. O inverno é a época do ano de maior variabilidade, con desviacións na maioría dos casos superiores á media. Gráfico 57: Histograma da frecuencia da potencia obtida nun punto preto de Cabo Vilán no inverno. 48

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística anual Estatística anual Gráfico 58: Potencia media anual xerada polas ondas. Nas zonas de maior potencial obteñense valores entre os 50 e 60 kw/m 49

Atlas de ondas de Galicia Resultados: Estatística anual Gráfico 59: Desviación típica da potencia anual xerada polas ondas. Gráfico 60: Histograma da frecuencia anual da potencia obtida nun punto preto de Cabo Vilán. 50

Atlas de ondas de Galicia Descrición local das ondas Descrición local das ondas A cantidade de enerxía que chega á costa presenta unha gran variabilidade, tanto temporal coma espacial. Como factores máis determinantes desta variabilidade podemos incluír os seguintes: Presenza de accidentes xeográficos que impiden a libre propagación das ondas: Por exemplo, as Rías constitúen unha barreira natural para a propagación das ondas cara a costa, sumado ao feito de que a profundidade media destas é menor que as profundidades offshore, acentúa a perda da enerxía debida ao rozamento co fondo. Gráfico 61: Campo da potencia teórica media para o mes de xaneiro nas Rías Baixas. O Gráfico 61 amosa o campo de potencia teórica media para o mes de xaneiro. Pódese observar que as penínsulas do Barbanza, Salnés e O Morrazo actúan como barreiras naturais para as rías de Vilagarcia, Pontevedra e Vigo respectivamente. En moitos casos, este apantallamento natural vese reforzado pola presenza das Illas Atlánticas. Por outra banda, Cabo Fisterra apantalla notabelmente a ondada que chega á Enseada de 51

Atlas de ondas de Galicia Descrición local das ondas Corcubión. Só o litoral norte da península do Barbanza na Ría de Muros obtén valores notabelmente máis altos que en puntos do seu entorno (entre 50-65 kw/m no mes de xaneiro amosado). Esta situación repítese nos restantes meses do ano. Particular orientación da liña de costa: A dirección predominante das ondas correspóndese coa dirección N-NO co que as zonas con diferente orientación constitúense en zonas de sombra. Gráfico 62: Campo de potencia media para o mes de xaneiro dende Costa da Morte ata Cabo Ortegal. Neste senso, a rexión comprendida entre Cabo Fisterra e Illas Sisargas (a excepción da Ría de Corme e Laxe e a Ría de Camariñas) e a comprendida entre Cabo Prior e Cabo Ortegal, posúen a orientación correcta, acadándose valores elevados da potencia (entre 70-90 kw/m comparados cos 50-65 kw/m nos puntos máis favorábeis das Rias Baixas no mes de Xaneiro). É aínda destacábel a ampla rexión de sombra que se atopa tralas Illas Sisargas, en parte da costa da comarca de Bergantiños, así como nas rías de Ares, Betanzos e Ferrol, que presentan valores máis parecidos aos obtidos nas Rías Baixas. 52

Atlas de ondas de Galicia Descrición local das ondas Distinta anchura da plataforma continental ao longo da liña de costa: A plataforma continental actúa como unha guía de ondas, producindo fenómenos de refracción que modifican sensibelmente a dirección de propagación en puntos preto da costa. Como se comentou anteriormente, a plataforma continental de Galicia é o suficientemente estreita para que a perda de enerxía por rozamento sexa destacábel só nos últimos quilómetros da propagación das ondas cara a costa. 53

Atlas de ondas de Galicia Conclusións Conclusións No presente documento realizouse un estudo estatístico da dispoñibilidade da enerxía acumulada nas ondas presente nas costa de Galicia por medio do modelo numérico de terceira xeración WAVEWATCH III, utilizado por MeteoGalicia na previsión do estado da mar. Este modelo, foi intensivamente validado ao longo dos últimos anos, aportando unha información espacial e una resolución temporal maior que a obtida pola rede de boias. Os resultados obtidos amosan que este potencial presenta unha gran variabilidade, tanto mensual como estacional. Os valores obtidos ao longo do estudo, son acordes con aqueles obtidos noutros atlas climáticos elaborados por outras institucións para as costas de Galicia, coa particularidade de que os presentes resultados están orientados a coñecer a súa variabilidade espacial e temporal en máis detalle. As zonas da Costa da Morte e dende Cabo Prior ata Ortegal, asemellan ser as zonas de maior potencial para aproveitar a enerxía producida polas ondas. Os valores móvense dende os 10 kw/m nos meses de verán, ata os 80-110 kw/m nos meses de inverno, con valores medios anuais no rango dos 50 a 60 kw/m, presentando unha variabilidade temporal moi elevada, habendo meses nos que se superan os 100 kw/m de desviación típica. A cantidade total de enerxía por metro de fronte de onda nun ano típico acada valores medios anuais en torno os 400 GWh/m. Atendendo ás características destes resultados de recurso das ondas, tanto no referente ao seu alto índice de magnitude coma na súa variabilidade estacional, pódese concluír que o litoral de Galicia ofrece unhas prestacións favorábeis para o estudo e desenvolvemento de iniciativas de investigación con distintas tecnoloxías de prototipos a escala que aproveiten este tipo de enerxía. 54

Atlas de ondas de Galicia Anexo: Estimación dos parámetros medios. Introdución Anexo: Estimación dos parámetros medios Introdución A continuación vanse presentar a análise das series temporais de datos do modelo nas localidades de exemplo que foran introducidas anteriormente e que foran utilizadas para a validación das predicións do modelo. Presentarase unha análise estatística das magnitudes escalares máis frecuentemente utilizadas na caracterización do estado do mar (Tm e Hs) así como a súa relación, e por outra banda presentarase unha análise estatística direccional (rosas da ondada, táboas cruzadas de Hs e dirección media). Historicamente a severidade do estado da mar fora expresado normalmente en termos da altura significativa, aínda que é altamente desexábel caracterizar esta condición a lo menos empregando ámbolos dous parámetros, altura significativa (Hs) e período medio (Tm). As distribucións escalares de Hs foron axustadas por medio da técnica de mínimos cadrados a unha distribución log-normal. O obxectivo e obter unha representación analítica da climatoloxía das ondas de Galicia, coa vantaxe que isto supón á hora de calcular probabilidades de ocorrencia ou períodos de retorno dun determinado evento. 55

Atlas de ondas de Galicia Anexo: Estatística anual. Estaca de Bares Estatística anual Os datos analizados corresponden de novo ao período de tempo no que o modelo WW3 estivo operativo, desde marzo do 2005 ata a actualidade (ao peche do informe, xaneiro do 2009). Estaca de Bares: Distribución logn de Hs (datos modelo) PDF 0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 PDF real axuste 0 2 4 6 8 10 Hs (m) Gráfico 63: Distribución de probabilidade real (liña vermella) e axustada por mínimos cadrados a unha distribución log-normal (liña descontinua) da altura significativa obtida no punto do modelo máis próximo ao punto da boia de Estaca de Bares. 56

Atlas de ondas de Galicia Anexo: Estatística anual. Estaca de Bares Hs m [0,2) [2,4) [4,6) [6, ) NNW N NNE NW NE WNW ENE W 10% 20% 30% E WSW ESE SW SE SSW S SSE Gráfico 64: Rosa da ondada obtida da clasificación da altura significativa (Hs) fronte á dirección media de propagación no punto máis próximo á boia de Estaca de Bares. A distribución direccional da altura significativa fronte á dirección media de propagación foi elaborada tendo en conta 16 direccións e catro intervalos de altura significativa (cada dous metros). No caso de Estaca de Bares amosa claramente un máximo (preto do 30% dos casos) para a dirección nor-noroeste (sinalada con NNW), aínda que só as direccións norte, nor-noroeste e noroeste acumulan case o 60% dos casos. As táboas seguintes resumen a información do gráfico. 57

Atlas de ondas de Galicia Anexo: Estatística anual. Estaca de Bares Dirección Hs N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW Total [0-1) 0.54% 0.06% 0.00% 0.04% 0.01% 0.17% 0.09% 0.23% 0.48% 1.13% 0.79% 3.55% [1-2) 4.18% 1.01% 0.09% 0.01% 0.01% 0.35% 2.45% 2.92% 2.58% 3.09% 3.65% 6.91% 9.41% 36.65% [2-3) 3.69% 0.67% 0.00% 0.00% 0.45% 1.50% 1.73% 1.35% 1.60% 2.63% 7.10% 8.47% 29.19% [3-4) 2.48% 0.33% 0.66% 0.15% 0.41% 0.56% 1.21% 3.66% 5.25% 14.71% [4-5) 1.69% 0.15% 0.09% 0.06% 0.08% 0.29% 0.40% 1.68% 3.62% 8.06% [5-6) 0.94% 0.02% 0.03% 0.08% 0.26% 0.77% 2.30% 4.39% >6 0.41% 0.01% 0.20% 0.81% 2.01% 3.45% Total 13.94% 2.24% 0.09% 0.01% 0.01% 0.00% 0.84% 4.71% 5.02% 4.54% 5.85% 8.83% 22.07% 31.84% 100.00% Táboa 3: Táboa cruzada da altura significativa e da dirección media de propagación para o punto do modelo máis preto da localidade da boia de Estaca de Bares. Os datos indicados en vermello, direccións WNW, NW, NNW e N e alturas significativas entre 1 e 4 metros, constitúen case o 60% do total. Tm Hs [0-1) [1-2) [2-3) [3-4) [4-5) [5-6) [6-7) [7-8) [8-9) [9-10) [10-11) [11-12) [12-13) [13-14) [14-15) >15 Total [0-1) 0.02% 0.07% 0.25% 0.73% 1.20% 0.90% 0.23% 0.07% 0.05% 0.04% 3.55% [1-2) 0.03% 1.47% 5.08% 9.33% 8.68% 7.06% 3.09% 1.36% 0.39% 0.13% 0.03% 0.00% 36.65% [2-3) 0.97% 3.41% 5.98% 6.72% 5.80% 3.69% 1.83% 0.63% 0.13% 0.03% 0.01% 29.19% [3-4) 0.35% 1.57% 2.53% 2.98% 3.17% 2.25% 1.33% 0.31% 0.15% 0.05% 14.71% [4-5) 0.11% 0.93% 1.65% 2.14% 1.85% 0.94% 0.36% 0.05% 0.03% 8.06% [5-6) 0.07% 0.63% 1.46% 1.13% 0.61% 0.35% 0.12% 0.03% 4.39% >6 0.03% 0.40% 0.90% 0.98% 0.56% 0.49% 0.11% 3.45% Total 0.02% 0.09% 1.72% 6.78% 14.29% 17.23% 17.53% 14.26% 12.26% 8.39% 4.62% 1.73% 0.84% 0.23% 100.00% Táboa 4: Táboa cruzada da altura significativa e período medio para o punto do modelo máis preto da localidade da boia de Estaca de Bares. Os datos indicados en vermello correspondense con períodos medios comprendidos entre 6 e 10 segundos e alturas significativas entre 1 e 4 metros, e constitúen case o 60% do total. 58

Atlas de ondas de Galicia Anexo: Estatística anual. Cabo Vilan Cabo Vilan: Distribución logn de Hs (datos modelo) PDF 0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 PDF real axuste 0 2 4 6 8 10 Hs (m) Gráfico 65: Distribución de probabilidade real (liña vermella) e axustada por mínimos cadrados a unha distribución log-normal (liña descontinua) da altura significativa obtida no punto do modelo máis próximo á localidade de boia de Cabo Vilan-Illas Sisargas. 59

Atlas de ondas de Galicia Anexo: Estatística anual. Cabo Vilan Hs m [0,2) [2,4) [4,6) [6, ) NNW N NNE NW NE WNW ENE W 10% 20% 30% E WSW ESE SW SE SSW S SSE Gráfico 66: Rosa da ondada obtida da clasificación da altura significativa (Hs) fronte á dirección media de propagación para o punto máis preto da boia de Cabo Vilan- Illas Sisargas. As ondas de dirección norte (N) non amosan cambios respecto dos datos obtidos no caso de Estaca de Bares, aínda que as ondas de orixe nor-noroeste (NNW) sofren unha lixeira diminución ( en torno o 5%, ver páx. 57), aumentando lixeiramente as outras direccións de compoñente norte. 60

Atlas de ondas de Galicia Anexo: Estatística anual. Cabo Vilan Dirección Hs N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW Total [0-1) 0.18% 0.04% 0.00% 0.11% 0.18% 0.18% 0.37% 0.84% 0.51% 2.41% [1-2) 3.35% 0.99% 0.70% 0.08% 0.01% 0.01% 0.01% 0.01% 0.00% 0.08% 3.43% 4.03% 3.20% 3.64% 7.27% 8.04% 34.85% [2-3) 3.32% 1.49% 0.50% 0.08% 0.00% 0.01% 0.08% 2.19% 2.11% 2.34% 3.24% 7.35% 7.45% 30.15% [3-4) 2.05% 0.76% 0.46% 0.05% 0.02% 0.65% 0.54% 0.77% 1.42% 3.51% 4.77% 15.01% [4-5) 1.81% 0.73% 0.19% 0.03% 0.17% 0.31% 0.51% 2.02% 2.97% 8.73% [5-6) 1.28% 0.42% 0.03% 0.03% 0.14% 0.37% 0.88% 1.68% 4.82% >6 0.70% 0.19% 0.01% 0.03% 0.20% 1.07% 1.84% 4.03% Total 12.69% 4.61% 1.89% 0.21% 0.01% 0.01% 0.02% 0.01% 0.00% 0.17% 6.41% 7.05% 6.97% 9.75% 22.94% 27.26% 100.00% Táboa 5: Táboa cruzada da altura significativa e da dirección media de propagación para o punto do modelo máis preto da localidade da boia de Cabo Vilan- Illas Sisargas. Os datos indicados en vermello, direccións WNW, NW, NNW e N e alturas significativas entre 1 e 4 metros, constitúen máis do 50% do total. Tm Hs [0-1) [1-2) [2-3) [3-4) [4-5) [5-6) [6-7) [7-8) [8-9) [9-10) [10-11) [11-12) [12-13) [13-14) [14-15) >15 Total [0-1) 0.01% 0.06% 0.17% 0.69% 0.85% 0.46% 0.14% 0.01% 0.01% 2.41% [1-2) 0.03% 0.49% 5.61% 8.98% 8.98% 6.53% 2.86% 0.96% 0.29% 0.10% 0.02% 34.85% [2-3) 0.67% 3.87% 6.77% 6.79% 5.85% 3.60% 1.72% 0.65% 0.17% 0.06% 0.01% 30.15% [3-4) 0.10% 2.08% 3.38% 3.17% 2.48% 1.85% 1.38% 0.40% 0.16% 0.02% 15.01% [4-5) 0.07% 1.16% 2.36% 2.59% 1.43% 0.76% 0.24% 0.09% 0.04% 8.73% [5-6) 0.10% 0.84% 1.92% 1.12% 0.47% 0.26% 0.08% 0.03% 4.82% >6 0.07% 0.55% 1.05% 1.11% 0.61% 0.52% 0.11% 4.03% Total 0.01% 0.09% 0.66% 6.96% 13.80% 18.36% 18.10% 15.17% 12.10% 7.46% 4.47% 1.70% 0.90% 0.21% 100.00% Táboa 6: Táboa cruzada da altura significativa e período medio para o punto do modelo máis preto da localidade da boia de Cabo Vilan- Illas Sisargas. Os datos indicados en vermello correspondense con períodos medios comprendidos entre 6 e 10 segundos e alturas significativas entre 1 e 4 metros, e constitúen case o 60% do total. 61

Atlas de ondas de Galicia Anexo: Estatística anual. Cabo Silleiro Cabo Silleiro: Distribución logn de Hs (datos modelo) PDF 0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 PDF real axuste 0 2 4 6 8 10 Hs (m) Gráfico 67: Distribución de probabilidade real (liña vermella) e axustada por mínimos cadrados a unha distribución log-normal (liña descontinua) da altura significativa obtida no punto do modelo máis próximo á localidade de boia de Cabo Silleiro. É importante sinalar a diferenza existente na densidade de probabilidade das alturas significativas por baixo dos 2 metros cos casos anteriores (Estaca de Bares, Cabo Vilan), amosando un aumento notábel (en torno ao 10%). 62

Atlas de ondas de Galicia Anexo: Estatística anual. Cabo Silleiro Hs m [0,2) [2,4) [4,6) [6, ) NNW N NNE NW NE WNW ENE W 10% 20% 30% E WSW ESE SW SE SSW S SSE Gráfico 68: Rosa da ondada obtida da clasificación da altura significativa (Hs) fronte á dirección media de propagación para o punto máis preto da boia de Cabo Silleiro. As orixes de compoñente sur vense fortemente suprimidas, aumentando preto dun 7% a orixe noroeste (NW, ver páx. 57). 63

Atlas de ondas de Galicia Anexo: Estatística anual. Cabo Silleiro Dirección Hs N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW Total [0-1) 0.89% 0.29% 0.16% 0.01% 0.01% 0.01% 0.67% 2.28% 2.65% 2.24% 9.20% [1-2) 4.47% 1.49% 0.79% 0.27% 0.03% 1.93% 7.54% 11.38% 10.61% 38.52% [2-3) 2.86% 1.40% 0.62% 0.13% 0.01% 0.26% 3.81% 8.09% 8.32% 25.51% [3-4) 1.61% 0.70% 0.48% 0.07% 0.03% 1.31% 3.69% 4.55% 12.43% [4-5) 1.28% 0.51% 0.10% 0.04% 0.49% 2.26% 3.02% 7.69% [5-6) 0.58% 0.34% 0.01% 0.20% 1.03% 1.34% 3.49% >6 0.39% 0.10% 0.15% 1.06% 1.47% 3.17% Total 12.08% 4.83% 2.15% 0.51% 0.04% 0.01% 0.01% 0.01% 2.90% 15.75% 30.16% 31.56% 100.00% Táboa 7: Táboa cruzada da altura significativa e da dirección media de propagación para o punto do modelo máis preto da localidade da boia de Cabo Silleiro. Os datos indicados en vermello, direccións WNW, NW, NNW e N e alturas significativas entre 1 e 4 metros, constitúen máis do 60% do total. Coa suma das alturas significativas comprendidas entre 0 e 1 metro e direccións WNW,NW e NNW (sinaladas en verde), obteñense case un 75% do total. Tm Hs [0-1) [1-2) [2-3) [3-4) [4-5) [5-6) [6-7) [7-8) [8-9) [9-10) [10-11) [11-12) [12-13) [13-14) [14-15) >15 Total [0-1) 0.03% 0.06% 0.33% 1.27% 2.03% 1.76% 1.73% 1.48% 0.45% 0.04% 0.03% 0.01% 0.01% 9.20% [1-2) 0.32% 3.01% 6.71% 9.10% 8.25% 5.79% 3.21% 1.36% 0.55% 0.15% 0.04% 0.03% 38.52% [2-3) 0.04% 1.15% 3.68% 5.89% 5.83% 3.75% 2.78% 1.50% 0.67% 0.16% 0.04% 25.51% [3-4) 0.04% 0.63% 1.91% 3.01% 2.70% 1.90% 1.19% 0.73% 0.26% 0.05% 12.43% [4-5) 0.03% 0.49% 1.40% 2.81% 1.78% 0.76% 0.29% 0.09% 0.04% 7.69% [5-6) 0.03% 0.33% 0.99% 1.05% 0.63% 0.29% 0.12% 0.05% 3.49% >6 0.04% 0.33% 0.62% 0.96% 0.56% 0.45% 0.21% 3.17% Total 0.03% 0.06% 0.65% 4.32% 9.92% 15.20% 18.31% 17.88% 14.24% 9.53% 5.62% 2.71% 1.12% 0.41% 100.00% Táboa 8: Táboa cruzada da altura significativa e período medio para o punto do modelo máis preto da localidade da boia de Cabo Silleiro. É preciso engadir os datos correspondentes a alturas significativas e períodos sinalados en verde para obter máis do 60% dos datos. 64

Atlas de ondas de Galicia Anexo: Estatísticas anuais. Conclusións parciais Conclusións parciais A estatística anual dos puntos amosa un comportamento moi similar, con máximos direccionais localizados nas mesmas direccións de orixe. Aínda que os datos direccionais deben ser tomados como simple referencia, xa que esta será modificada por efecto da batimetría na propagación cara a costa, serven de guía á hora de escoller unha orientación costeira que facilite a chegada das ondas. 65

Atlas de ondas de Galicia Anexo: Estatísticas estacionais. Introdución Estatísticas estacionais Introdución Os datos analizados corresponden de novo ao período de tempo no que o modelo WW3 estivo operativo, desde marzo do 2005 ata a actualidade (ao peche do informe, xaneiro do 2009). Os datos foron agrupados nas catro estacións do ano co obxecto de amosar a variabilidade anual das variábeis introducidas na estatística anual. 66

Atlas de ondas de Galicia Anexo: Estatísticas estacionais. Primavera (Estaca de Bares) Primavera A primavera ven caracterizado por estados do mar con distribucións de probabilidade máis estreitas que en outras épocas do ano, aínda que en xeral os valores característicos acadados son parecidos ás distribucións obtidas na estatística anual. Estaca de Bares: Distribución logn de Hs (datos modelo) PDF 0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 PDF real axuste 0 2 4 6 8 10 Hs (m) Gráfico 69: Distribución de probabilidade real (liña vermella) e axustada por mínimos cadrados a unha distribución log-normal (liña descontinua) da altura significativa obtida no punto do modelo máis próximo á localidade de boia de Estaca de Bares para o período estacional correspondente á primavera. 67

Atlas de ondas de Galicia Anexo: Estatísticas estacionais. Primavera (Estaca de Bares) Hs m [0,2) [2,4) [4,6) [6, ) NNW N NNE NW NE WNW ENE W 10% 20% 30% E WSW ESE SW SE SSW S SSE Gráfico 70: Rosa da ondada obtida da clasificación da altura significativa (Hs) fronte á dirección media de propagación para o punto máis preto á boia de Estaca de Bares. O máximo atopase novamente na dirección nor-noroeste, con máis dun 25% do total. Os estados do mar con alturas significativas correspondentes ao intervalo [2,4) metros acumulan neste caso case un 15% do total. 68

Atlas de ondas de Galicia Anexo: Estatísticas estacionais. Primavera (Estaca de Bares) Dirección Hs N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW Total [0-1) 0.41% 0.09% 0.01% 0.17% 0.03% 0.19% 0.07% 0.08% 0.18% 0.44% 0.16% 1.84% [1-2) 6.28% 1.16% 0.03% 0.16% 1.15% 2.11% 1.97% 2.34% 4.04% 5.88% 8.08% 33.20% [2-3) 5.68% 0.93% 0.01% 0.01% 0.83% 1.31% 1.85% 1.26% 1.19% 2.61% 7.32% 9.81% 32.83% [3-4) 4.60% 0.82% 0.43% 0.22% 0.30% 0.82% 1.58% 2.90% 4.77% 16.44% [4-5) 2.48% 0.55% 0.27% 0.75% 1.64% 2.99% 8.67% [5-6) 2.04% 0.06% 0.09% 0.40% 0.25% 2.04% 4.87% >6 0.35% 0.52% 0.63% 0.65% 2.15% Total 21.84% 3.60% 0.06% 0.01% 1.16% 2.92% 4.38% 3.59% 4.80% 10.08% 19.05% 28.50% 100.00% Taboa 9: Táboa cruzada da altura significativa e da dirección media de propagación para o punto do modelo máis preto da localidade da boia de Estaca de Bares. Tm Hs [0-1) [1-2) [2-3) [3-4) [4-5) [5-6) [6-7) [7-8) [8-9) [9-10) [10-11) [11-12) [12-13) [13-14) [14-15) >15 Total [0-1) 0.07% 0.16% 0.19% 0.06% 0.16% 0.63% 0.23% 0.08% 0.14% 0.14% 1.84% [1-2) 0.05% 0.43% 3.04% 6.84% 10.32% 7.37% 3.75% 1.11% 0.20% 0.07% 0.01% 33.20% [2-3) 0.93% 3.52% 7.48% 7.03% 7.78% 3.99% 1.26% 0.76% 0.07% 0.01% 32.83% [3-4) 0.35% 1.52% 4.31% 3.33% 2.75% 2.31% 1.55% 0.19% 0.05% 0.08% 16.44% [4-5) 1.33% 2.51% 2.11% 1.02% 0.97% 0.48% 0.15% 0.10% 8.67% [5-6) 0.08% 0.90% 2.04% 1.08% 0.27% 0.23% 0.26% 0.01% 4.87% >6 0.01% 0.31% 0.85% 0.48% 0.19% 0.30% 0.01% 2.15% Total 0.07% 0.20% 0.63% 4.02% 10.88% 19.95% 20.34% 18.36% 12.45% 6.87% 4.09% 1.17% 0.76% 0.20% 100.00% Taboa 10: Táboa cruzada da altura significativa e período medio para o punto do modelo máis preto da localidade da boia de Estaca de Bares. O período medio máis probábel atopase no intervalo dos [8-9) segundos, acadando un valor preto do 20% do total, valor parecido ao obtido na estatística anual. 69

Atlas de ondas de Galicia Anexo: Estatísticas estacionais. Primavera (Cabo Vilan) Cabo Vilan: Distribución logn de Hs (datos modelo) PDF 0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 PDF real axuste 0 2 4 6 8 10 Hs (m) Gráfico 71: Distribución de probabilidade real (liña vermella) e axustada por mínimos cadrados a unha distribución log-normal (liña descontinua) da altura significativa obtida no punto do modelo máis próximo á localidade de boia de Cabo Vilan- Illas Sisargas para o período estacional correspondente á primavera. 70

Atlas de ondas de Galicia Anexo: Estatísticas estacionais. Primavera (Cabo Vilan) Hs m [0,2) [2,4) [4,6) [6, ) NNW N NNE NW NE WNW ENE W 10% 20% 30% E WSW ESE SW SE SSW S SSE Gráfico 72: Rosa da ondada obtida da clasificación da altura significativa (Hs) fronte á dirección media de propagación para o punto máis preto á boia de Cabo Vilan- Illas Sisargas. Como xa acontecera no caso da estatística anual, estados do mar coa orixe nor-noroeste, diminúen preto do 5% en favor de outras direccións. 71

Atlas de ondas de Galicia Anexo: Estatísticas estacionais. Primavera (Cabo Vilan) Dirección Hs N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW Total [0-1) 0.11% 0.23% 0.15% 0.10% 0.08% 0.25% 0.01% 0.93% [1-2) 4.93% 1.36% 0.35% 0.06% 0.03% 0.03% 0.01% 0.01% 0.10% 1.21% 2.73% 2.98% 3.31% 5.54% 7.95% 30.60% [2-3) 5.73% 2.21% 0.19% 0.01% 0.01% 0.05% 1.41% 2.32% 2.39% 3.72% 6.91% 8.11% 33.05% [3-4) 3.49% 1.36% 0.26% 0.80% 0.73% 1.25% 2.05% 2.98% 4.59% 17.51% [4-5) 2.51% 1.22% 0.39% 0.08% 0.50% 0.81% 1.44% 2.75% 9.70% [5-6) 1.60% 1.00% 0.06% 0.24% 0.34% 0.31% 1.49% 5.04% >6 0.74% 0.61% 0.05% 0.53% 0.81% 0.43% 3.17% Total 19.12% 7.76% 1.30% 0.07% 0.03% 0.05% 0.06% 0.01% 0.10% 3.64% 6.00% 7.46% 10.83% 18.24% 25.33% 100.00% Taboa 11: Táboa cruzada da altura significativa e da dirección media de propagación para o punto do modelo máis preto da localidade da boia de Cabo Vilan- Illas Sisargas. Tm Hs [0-1) [1-2) [2-3) [3-4) [4-5) [5-6) [6-7) [7-8) [8-9) [9-10) [10-11) [11-12) [12-13) [13-14) [14-15) >15 Total [0-1) 0.06% 0.15% 0.14% 0.09% 0.11% 0.28% 0.08% 0.02% 0.93% [1-2) 0.08% 0.22% 2.16% 6.54% 10.10% 6.89% 3.41% 0.99% 0.14% 0.09% 30.60% [2-3) 0.27% 3.82% 8.53% 7.21% 7.09% 4.59% 0.89% 0.58% 0.07% 33.05% [3-4) 0.18% 3.02% 4.90% 3.48% 2.04% 2.33% 1.35% 0.11% 0.06% 0.03% 17.51% [4-5) 0.02% 1.56% 3.24% 2.63% 0.90% 0.77% 0.32% 0.14% 0.13% 9.70% [5-6) 0.09% 1.22% 2.49% 0.84% 0.26% 0.06% 0.08% 5.04% >6 0.49% 1.25% 0.58% 0.34% 0.51% 3.17% Total 0.06% 0.23% 0.35% 2.52% 10.65% 21.95% 20.73% 18.46% 13.22% 6.34% 3.64% 0.90% 0.78% 0.16% 100.00% Taboa 12: Táboa cruzada da altura significativa e período medio para o punto do modelo máis preto da localidade da boia de Cabo Vilan- Illas Sisargas. 72