ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΟΥ Τομέας Μεταλλευτικής Τμήμα Μηχανικών Μεταλλείων Μεταλλουργών ΕΝΟΤΗΤΑ 10β. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Κατερίνα Αδάμ, Μ. Sc., PhD Eπίκουρος Καθηγήτρια
ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ 2 Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άδεια χρήσης άλλου τύπου, αυτή πρέπει να αναφέρεται ρητώς.
3 Διαχείριση Ποιότητας «...το σύνολο των διαδικασιών που εξασφαλίζουν ότι το έργο ικανοποιεί τις ανάγκες για τις οποίες ανελήφθη», Η Διαχείριση Ποιότητας καλύπτει τόσο την διαχείριση του έργου, αλλά και του προϊόντος. Πρότυπα Συστήματα Διαχείρισης Ποιότητας, ISO 9000
4 ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Εξασφάλιση Ποιότητας : Συστηματική Διαδικασία προσδιορισμού, προγραμματισμού, υλοποίησης και αναθεώρησης των διοικητικών διαδικασιών έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η επιδιωκόμενη ποιότητα με συνέπεια. Εξασφαλίζεται με προγραμματισμένες και συστηματικές δραστηριότητες Έλεγχος Ποιότητας: ορίζει τη μέθοδο επιθεώρησης το προίόν έχει ικανοποιήσει τις απαιτούμενες συνθήκες. Διαδικασία παρακολούθησης αποτελεσμάτων έργου, συμφωνία με τα πρότυπα ποιότητας Πρόγραμμα Ελέγχου Ποιότητας Quality Control Plan Κύκλοι Ποιότητας: η συνεχής βελτίωση της διαδικασίας παραγωγής Επιθεώρηση Ποιότητας, Quality Audit: οργανωμένη ανασκόπηση των διαδικασιών που αφορούν την ποιότητα
5 ΟΡΙΣΜΟΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Κατάρτιση σε θέματα Ποιότητας, Quality Training Just in time, υλικά παρέχονται στη γραμμή παραγωγής την τελευταία στιγμή Πρόγραμμα Εξασφάλισης Ποιότητας, Project Quality Plan Διοίκηση Ολικής Ποιότητας, Total Quality Management, Αποτελεί συγκερασμό όλων των στοιχείων της διαχείρισης ποιότητας. Ικανοποίηση πελάτη, Ιαπωνία 1950
6
7 Κόστος Πρόληψης Κόστος αξιολόγησης Κόστος απόρριψης προϊόντος στην παραγωγή Κόστος απόρριψης προϊόντος μετά την πώληση Δαπάνες για ενέργειες που διασφαλίζουν ότι το προϊόν πληροί τις προδιαγραφές, Πρόγραμμα εξασφάλισης ποιότητας, σχεδιασμός ποιότητας, επιθεώρηση ποιότητας, εκπαίδευση σε θέματα ποιότητας,. Δαπάνες που συνεπάγεται η επιθεώρηση και ο έλεγχος τους για πιστοποίηση ότι πληρούνται οι συνθήκες, Αξιολόγηση σχεδιασμού, επιθεώρηση και μη καταστροφικός έλεγχος, προμήθεια εξοπλισμού επιθεώρησης, κατανάλωση υλικών Εσωτερικό κόστος από τις δαπάνες που δημιουργούν οι αστοχίες μέσα στη εταιρεία, ή η απόρριψη εξ αιτίας μη επάρκειας, Αντικατάσταση, επανάληψη εργασιών,επισκευές, άχρηστα προϊόντα, απώλεια παραγωγικού χρόνου Κόστος και δαπάνες εκτός εταιρείας που συνήθως ενεργοποιούνται από τους πελάτες,
8 Σύμφωνα με την έκθεση του έργου «Αειφόρος Μεταλλευτική Ανάπτυξη» [Mining, Minerals, Sustainable Development Project (MMSD)],θεμελιώδης προϋπόθεση για την εφαρμογή των αρχών της αειφόρου ανάπτυξης στη μεταλλευτική βιομηχανία, είναι η ανάπτυξη ολοκληρωμένων, ευέλικτων εργαλείων διοίκησης και λήψης αποφάσεων. Όπως αναφέρεται στην ίδια έκθεση, τα ως άνω εργαλεία πρέπει να είναι αποτελεσματικά, οικονομικώς αποδοτικά, να θέτουν κίνητρα για σταθερή βελτίωση και εφαρμογή καινοτόμων μεθόδων, να εξασφαλίζουν διαφάνεια στην επικοινωνία και να είναι αξιόπιστα. Σύμφωνα με τα εγχειρίδια και τα πρότυπα συστήματα Διαχείρισης Ολικής Ποιότητας (Total Quality Management Systems) οι προτεινόμενες δράσεις πρέπει εκτός από συμβατές με τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης, να βασίζονται σε σαφώς καθορισμένους στόχους και κίνητρα προώθησης της καινοτομίας και βελτίωσης των επιδόσεων. Οι στόχοι αυτοί πρέπει να υπακούουν στην γνωστή αρχή SMART (Specific, Measurable, Achievable, Realistic, Time-bound) δηλαδή να είναι Συγκεκριμένοι, Μετρήσιμοι, Εφικτοί, Ρεαλιστικοί και με Χρονική Αναφορά και η επίτευξή τους να παρακολουθούνται από αντίστοιχους δείκτες.
9 Η αναβάθμιση και επικαιροποίηση των συστημάτων διαχείρισης ολικής ποιότητας ακολουθεί τις αρχές της διαδικασίας της συνεχούς βελτίωσης. Μία ευρύτερα γνωστή κωδικοποίηση του κύκλου βελτίωσης ενός έργου είναι ο λεγόμενος Κύκλος PDCA, (ή Κύκλος Shewart, ή Κύκλος Deming). Plan (δηλαδή προσδιορισμός των στόχων ποιότητας), Do (υλοποίηση του έργου/λειτουργία), Check (μέτρηση στοιχείων που σχετίζονται με την παρακολούθηση των δεικτών υλοποίησης/στόχων ποιότητας), Act (αξιολόγηση των μετρήσεων των δεικτών υλοποίησης, οργάνωση απαιτούμενων διορθωτικών μέτρων σε περίπτωση αποκλίσεων).
10 Αξιολόγηση ACT Προσδιορισμός Στόχων Ποιότητας PLAN Κύκλος Deming (PDCA) σε επίπεδο συστήματος DO CHECK Μέτρηση Συλλογή και επεξεργασία στοιχείων και υπολογισμός Κρίσιμων Επιχειρησιακών Δεικτών (Key Business Indicators) Λειτουργία Διαδικασία συνεχούς βελτίωσης Έργου με βάση τον κύκλο PDCA ή κύκλο Deming
11
12 Σχεδιασμός Ποιότητας «προσδιορίζουμε τα σχετικά με το έργο πρότυπα ποιότηατς και καθορίζουμε με ποιους τρόπους θα ικανοποιήσει το έργο τα πρότυπα αυτά» Πρόγραμμα εξασφάλισης ποιότητας έργου Κύκλοι ποιότητας, δέσμευση των Ιαπώνων για συνεχή βελτίωση των διαδικασιών παραγωγής Αντικειμενικοί Στόχοι: >επικοινωνίας, > παραγωγικότητα, Ικανοποίηση Οργάνωση: συγγενείς εργασίες, εθελοντική συμμετοχή Κατάρτιση: θέματα ποιότητας, trouble shooting Αντικείμενο ενδιαφέροντος: από τους συμμετέχοντες Συσκέψεις : Στο ωράριο, brainstorming, report to the management Ανταμοιβές : Ικανοποίηση, διευκόλυνση προαγωγής
ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ 13 Η επιθεώρηση ποιότητας συνιστά το καλλίτερο εργαλείο διερεύνησης για διευθυντή έργου και πελάτη Πρόγραμμα ελέγχου ποιότητας συνδέεται με το χρονοδιάγραμμα του έργου Υπεύθυνος διασφάλισης Ποιότητας έργου ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΕΡΓΟΥ Αναπληρωτές Συντονιστή Έργου ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΕΤΑΛΛΕΙΟΛΟΓΟΣ ΜΕΤΑΛΛΕΙΟΛΟΓΟΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΟΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΟΣ ΑΚΤΟΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Ειδική Μελέτη Προσδιορισμού Ειδική Μελέτη Προσδιορισμού ρύπανσης στην παραλία Θορικού ρύπανσης στην παραλία Θορικού Καθορισμός έργων Καθορισμός έργων αποκατάστασης αποκατάστασης Μελέτη Ασφάλειας και Μελέτη Ασφάλειας και Υγιεινής εργοταξίου Υγιεινής εργοταξίου Τοπογραφικές Τοπογραφικές Εργασίες Εργασίες Τεύχη Τεύχη Δημοπράτησης Δημοπράτησης Μελέτη Περιβαλλοντικών Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Επιπτώσεων Γεωτεχνική Έρευνα Γεωτεχνική Έρευνα και Μελέτη και Μελέτη
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα Ε.Μ.Π.» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.