ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΣΥ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν.Α ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ PAH Νεότερες γνώσεις

Σχετικά έγγραφα
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ

ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Σ.Υ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Γ.Ν.Α ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΟΡΙΣΜΟΙ - ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ

Πνευμονική Υπέρταση - Απεικόνιση ΙΙ: Περιστατικά πνευμονικής υπέρτασης με απεικονιστικό ενδιαφέρον

Κοιλιοαρτηριακή σύζευξη στην πνευμονική υπέρταση

Καρδιολογική κλινική Γ.Ν Παπανικολάου. Μιχαήλ Σιάρκος Ειδικός καρδιολόγος Υποψήφιος Διδάκτωρας Τμήματος Ιατρικής ΑΠΘ

Η σημασία της CPET στην παρακολούθηση ασθενούς με πυλαιοπνευμονική υπέρταση

ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ ΜΕ ΔΙΑΤΗΡΗΜΕΝΟ ΚΛΑΣΜΑ ΕΞΩΘΗΣΗΣ

Διαχείριση Οξείας και Χρόνιας Καρδιακής Ανεπάρκειας. Σοφία Στ Χατζή Νοσηλεύτρια ΠΕ, MSc, ΜΕΘ Κ/Δ, ΩΚΚ

ΝΕΟΤΕΡΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ ΣΤΑ ΚΕΠΑ

Η ροή υγρών μέσω σωλήνων διέπεται από το νόμο του Poiseuille Q = dp / R dp = Q x R PA LA = Q x R PA = Q x R + LA

Τα 10 πιο σημαντικά σημεία των Κατευθυντήριων Οδηγιών Νάσος Μαγγίνας, MD FESC, FACC Νοσοκομείο Mediterraneo Αθήνα

Ορισµός Ταξινόµηση Επιδηµιολογία Παθογένεια Κλινική εικόνα. Επιπλοκές Πρόγνωση Προσέγγιση Θεραπεία Πρόληψη

Ορισµός Ταξινόµηση Επιδηµιολογία Παθογένεια Κλινική εικόνα ιαγνωστικά κριτήρια Επιπλοκές Πρόγνωση Προσέγγιση Θεραπεία Πρόληψη

Ιατρείο Συγγενών Καρδιοπαθειών Ενηλίκων Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο ΑΤΤΙΚΟΝ

ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΈς ΝΌΣΟΙ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΆ

ΚΑΡΔΙΟΝΕΦΡΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Σ.Υ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν.

ΥΠΕΡΗΧΟΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΔΙΑΣΤΟΛΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΚΟΙΛΙΑΣ & ΕΠΙΠΕΔΑ BNP ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΤΑΘΕΡΗ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ

Πνευμονική υπέρταση στη θρομβοεμβολική νόσο. Π.Α. Κυριάκου Καρδιολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Διδάκτωρ ΑΠΘ Γ Καρδιολογική κλινική, ΙΓΠΝΘ

Σύμπλοκη περίθαλψη οξείας καρδιακής ανεπάρκειας

Προκαταρκτικό Επιστημονικό Πρόγραμμα

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ 1

MID-RANGE EJECTION FRACTION. Αικατερίνη Αυγεροπούλου Διευθύντρια Ε.Σ.Υ Καρδιολογικό Τμήμα, Γ.Ν.Α Ιπποκράτειο

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ. Μαυρουδή Μελαχρινή Επιμελήτρια της ΓΚΚ

12ο ΒΟΡΕΙΟΕΛΛΑΔΙΚΟ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙ0. ΜΕΣΟΚΟΛΠΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Τύποι- Πρόγνωση- Θεραπεία

14 ο Βορειοελλαδικό Καρδιολογικό Συνέδριο

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Δημήτριος Καρατζάς

1 η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 1. ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΗ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑ. i) Ακτινογραφία Θώρακος

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΜΙΤΡΟΕΙΔΟΥΣ ΤΙ ΛΕΝΕ ΟΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΛΑΚΚΑΣ ΛΑΜΠΡΟΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Β Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ

Εκτίµηση της στεφανιαίας µικροκυκλοφορίας µε διοισοφάγειο υπερηχοκαρδιογραφία Doppler στους διαβητικούς τύπου ΙΙ

ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ TXHΣ (ΥΝ) ΓΟΥΛΑ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 424 ΓΣΝΕ

Βαλβιδοπάθειες. Δημήτρης Φαρμάκης Καρδιολόγος Α Παθολογική Κλινική & Β Καρδιολογική Κλινική ΕΚΠΑ

ΜΕΛΕΤΗ INOSET: ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ΕΠΛΕΡΕΝΟΝΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ. Αγαπητοί/ές συνάδελφοι,

ΥΠΕΡΤΑΣΙΚΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ΜΕ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΝΟΣΟ. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ.

Πνευμονική υπέρταση Κλινική εικόνα Διαγνωστική προσέγγιση Αθήνα 2010

ΚΕΘ - ΓΝΑ «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ»

Αποκατάσταση ρυθµού ή διατήρηση συχνότητας στην κολπική µαρµαρυγή; Β.Μ. Σκέµπερης. Γ Καρδιολογική Κλινική Α.Π.Θ. Ιπποκράτειο Νοσοκοµείο, Θεσσαλονίκη

Μιχάλης Τσαματσούλης Χειρουργός Θώρακος. Καρδιοχειρουργική Κλινική Γ.Ν.Α «Ο Ευαγγελισμός»

Ένας ασθενής ήρθε απόψε από τα παλιά

-Γενετική και μυοκαρδιοπάθειες -Ανοσιακοί μηχανισμοί στις μυοκαρδιοπάθειες -Καναλοπάθειες

VALVULAR DISEASE AND HEART FAILURE

ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ. Γεωργία Γ. Πίτσιου Λέκτορας ΑΠΘ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΣΕ ΕΠΙΜΥΕΣ

H ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑ. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Δημόπουλος Α.-Μ. Τουμανίδης Σ. Μπάμιας Α. Παρασκευαΐδης Ι. Νταλιάνης Α.

Πνευμονική αρτηριακή υπέρταση: σύγχρονα δεδομένα - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Κυριακή, 20 Μάρτιος :31

ΟΙ ΠΝΕΥΜΟΝΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Σ.Υ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ, Γ.Ν.Α ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ

Πανελλήνια Σεμινάρια Ομάδων Εργασίας 2019 ΤΧΗΣ (ΥΝ) ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΟΥ ΜΑΡΙΑ ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΡΙΟ 424 ΓΣΝΕ

Άσκηση Η-11: Δύσπνοια ταχυκαρδία οιδήματα κυάνωση. Δημήτρης Φαρμάκης Καρδιολόγος Α Παθολογική Κλινική ΕΚΠΑ

Παρουσίαση Περιστατικού Ομάδα Καρδιάς Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Κλινική Εργοφυσιολογία ΜΚ1119 Διάλεξη : Ιατρικός Έλεγχος Αθλουμένων. Α. Καλτσάτου ΤΕΦΑΑ, ΠΘ

Υπερτροφική Μυοκαρδιοπάθεια

ΚΛΙΝΙΚΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΟΞΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ. ΚΟΥΛΟΥΡΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ Ειδικός Καρδιολόγος Επιμελητής Β, Γ.Ν. Κοζάνης Μαμάτσειο

Παρουσίαση περιστατικού: Θρόμβωση δεξιού κόλπου σε ασθενή υπό αιμοκάθαρση. Γεωργόπουλος Αχιλλέας Καρδιολογική Κλινική Γ.Ν.

Newsletter Μαρτίου 2018

ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ Π.ΓΝ.ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ

ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ

14 ο Βορειοελλαδικό Καρδιολογικό Συνέδριο

κ. Χαράλαμπος Καρβούνης

Σε ποιούς ασθενείς αρκεί η CRT-P; Ε. Χατζηνικολάου-Κοτσάκου Ηλεκτροφυσιολόγος-Επεμβατική Καρδιολόγος Κλινική ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ Θεσσαλονίκη

1. Φαιοχρωµοκύττωµα 2. Πρωτοπαθής υπεραλδοστερονισµός 3. Πάθηση του θυρεοειδούς αδένα 4. Σύνδροµο Cushing 5. Στένωση ισθµού της αορτής

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Γ. ΚΕΤΙΚΟΓΛΟΥ MD PhD FESC ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΔΙΔΑΚΤΩΡ Α.Π.Θ. Δ/ΝΤΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΚΑΙ ΗΧΩΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΟ ΔΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ


Ευρωπαϊκές κατευθυντήριες οδηγίες για την Υπέρταση 2018

ΛΑΓΟΣ Ι., ΤΖ. ΔΑΔΟΥΣ, ΚΙΡΜΠΑΣ Ι, ΣΑΒΒΑΤΗΣ ΣΤ, ΚΑΝΟΝΙΔΗΣ Ι. Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Ιπποκράτειο Γ.Ν Θεσσαλονίκης.

Αικατερίνη Αυγεροπούλου ιευθύντρια ΕΣΥ Γ.Ν.Α ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ

Μ. Τουμπουρλέκα, Α. Αρβανιτάκη, Σ.Α. Μουράτογλου, Α. Καλλιφατιδης, Θ. Παναγιωτίδης, Μ.Μπαζμπάνη, Γ. Γιαννακούλας, Χ. Καρβούνης

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ. Ιωάννης Σ. Κοσκίνας. Καθηγητής Παθολογίας-Ηπατολογίας ΕΚΠΑ. Β Παθολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκοµείο. Μάθηµα Φοιτητών 4 ου

H ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑ. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Δημόπουλος Α.-Μ. Τουμανίδης Σ. Μπάμιας Α. Παρασκευαΐδης Ι. Νταλιάνης Α.

Δρ.Διονύσιος Θ. Καλπάκος Γενικός Αρχίατρος Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής 401 ΓΣΝΑ

«Διαστρωµάτωση κινδύνου στην Καρδιακή Ανεπάρκεια µε διατηρηµένο κλάσµα εξώθησης» Αναστασία Δαµέλου Καρδιολόγος Εντατικολόγος Γεν. Νοσ.

Στρογγυλό τραπέζι: βαλβιδοπάθειες Παρουσίαση περιστατικού Πολυβαλβιδοπάθεια. 15 ο Συνέδριο New Trends in Cardiology Θεσσαλονίκη, Απριλίου 2015

ΘΤΡΕΟΕΙΔΙΚΑ ΥΑΡΜΑΚΑ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΑ ΓΙΩΡΓΟ ΜΙΙΦΡΟΝΗ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟ ΚΕΝΣΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΝΕΦΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

Μήπως έχω Σκληρόδερµα;

Ερευνητικό project TGA-GR: Η έκβαση της υγείας των παιδιών με μετάθεση των μεγάλων αρτηριών στην Ελλάδα,

Ενδοκαρδιακές Επικοινωνίες Ανίχνευση, εντόπιση &ποσοτικοποίηση

ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Με συναδελφικούς χαιρετισμούς

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ ΣΕ. Παρουσίαση περιστατικού. ΑΜΕΘ Γ.Ν.Θ. «Γ. Παπανικολάου»

ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΚΗ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ ΚΑΙ «ΕΛΛΕΙΜΜΑ» ΜΕΣΟΚΟΛΠΙΚΟΥ ΔΙΑΦΡΑΓΜΑΤΟΣ

PRECEPTORSHIP. Πρόγραµµα Εκπαίδευσης Επαγγελµατιών Υγείας. «Καρδιακή ανεπάρκεια-συννοσηρότητες: Πρόληψη, αντιµετώπιση και παραµονή στη φροντίδα»

Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών λειτουργεί ένα πρότυπο Κέντρο καρδιάς και αγγείων, το "Athens Heart Center". Mία άριστα οργανωμένη καρδιολογική κλινική με

Καβάλα Σεπτεμβρίου Περιφερειακό Καρδιολογικό Συνέδριο Aνατολικής Μακεδονίας και Θράκης Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας

ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ CHALLENGE

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ. Αγαπητοί Συνάδελφοι,

Διαγνωστική προσέγγιση και αντιμετώπιση ασθενών με κοιλιακές αρρυθμίες. Βασίλης Μ. Σκέμπερης FESC. Γ Καρδιολογική Κλινική Α. Π.Θ.

Άνδρας 52 ετών. Χωρίς προδιαθεσικούς παράγοντες. Ιστορικό HCM χωρίς απόφραξη του χώρου εξόδου της αριστερής κοιλίας. Υπό ατενολόλη των 25mg.

ΣΤΕΝΩΣΗ ΙΣΘΜΟΥ ΑΟΡΤΗΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΟΚΙΜΑΣΙΑ ΚΟΠΩΣΕΩΣ

Πνευμονική αρτηριακή υπέρταση

Κλινικό Φροντιστήριο Βαλβιδοπάθειες. Τσούνος Ιωάννης Συν/της Διευθυντής Καρδιολογική κλινική Γ.Ν.Θ. ΑΓ.ΠΑΥΛΟΣ

Συμμόρφωση ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στη φαρμακευτική αγωγή

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΥΠEΒΛΗΘΗΣΑΝ ΣΕ TAVR. Δημήτριος Βενέτης. Ειδικευόμενος Β Καρδιολογικής Κλινικής Π.Γ.Ν.Ιωαννίνων

Πνευμονική Εμβολή. Έλενα Σολωμού Αιματολόγος Επίκουρη Καθηγήτρια Παθολογίας-Αιματολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών

Θεραπευτική αντιμετώπιση της οξείας κρίσης άσθματος. Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Ι Κλινικό Πρόβλημα- Αναπνευστική Ανεπάρκεια

ΙΑΤΡΕΙΟ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ. Κλινική εξέταση, υπερηχογράφημα ή προσδιορισμός νευροπεπτιδίων;

Transcript:

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ PAH 2015 Νεότερες γνώσεις ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΣΥ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν.Α ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ- ΟΡΙΣΜΟΣ Ως πνευμονική αρτηριακή υπέρταση θεωρείται η επεμβατικά μετρούμενη μέση πνευμονική πίεση ηρεμίας 25 mmhg. Άτομα με τιμές από 21 έως 24 mmhg χρήζουν στενής παρακολούθησης εάν έχουν ιστορικό κολλαγονικής νόσου ή θετικό οικογενειακό ιστορικό για ΡΑΗ. Ως πνευμονική αρτηριακή υπέρταση ή προτριχοειδική ορίζεται η αύξηση της μέσης πίεσης >25 mmhg σε συνδυασμό με PAWP<15 mmhg και αντιστάσεις >3 Woods, απουσία πνευμονοπάθειας ή θρομβοεμβολικής νόσου.

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ- ΟΡΙΣΜΟΣ Η παλαιότερα χαρακτηριζόμενη σαν out of proportion PH σε νόσους της αριστερής κοιλίας τώρα ονομάζεται μεικτή εάν η διαστολική κλίση πίεσης (PA diastolic PWP) 7 mmhg σε συνδυασμό με αντιστάσεις >3 WU

ΚΛΙΝΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ Η κλινική ταξινόμηση εξακολουθεί να περιλαμβάνει 5 κατηγορίες, σύμφωνα με τα κλινικά, ιστολογικά και αιμοδυναμικά χαρακτηριστικά. Η προτριχοειδική πνευμονική υπέρταση που οφείλεται σε χρόνιες αιμολυτικές αναιμίες, λόγω των διαφορετικών ιστολογικών (απουσία plexiform lesions), καθώς και των διαφορετικών αιμοδυναμικών χαρακτηριστικών (υψηλότερη καρδιακή παροχή και χαμηλότερες αντιστάσεις σε σχέση με τις άλλες ομάδες, έχει μετακινηθεί στην ομάδα 5. Η ομάδα 1 (φλεβοαποφρακτική νόσος) περιλαμβάνει και διάφορες άλλες αιτιολογίες πλην της ιδιοπαθούς.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ Η πνευμονική υπέρταση από συγγενείς καρδιοπάθειες μετακινήθηκε στην ομάδα 2. Η ομάδα 4 εκτός από την χρόνια θρομβοεμβολική νόσο περιλαμβάνει και άλλες αποφρακτικές βλάβες του πνευμονικού δικτύου (αρτηρίτιδες, συγγενείς στενώσεις, όγκους, παράσιτα). Η συχνότερη μετάλλαξη είναι η BMPR2. Νεότερες μεταλλάξεις έχουν περιγραφεί στο γονίδιο της Activin receptor-like kinase 1 και της Endoglin (υποδοχείς της TGF υπεροικογένειας)

ALK1, ENG, KCNK3, CAV-1 ESC/ERS guidelines 2015

ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Η υπερηχογραφική πιθανότητα για πνευμονική υπέρταση καθορίζεται τόσο από την ταχύτητα της ανεπάρκειας της τριγλώχινας, όσο και από συνυπάρχοντα ευρήματα, όπως επιπέδωση του μεσοκοιλιακού διαφράγματος στην συστολή, το μέγεθος της δεξιάς κοιλίας ως προς την αριστερά, το μέγεθος της πνευμονικής αρτηρίας, ο φάκελος ροής στο χώρο εξόδου της δεξιάς κοιλίας

ΔΕΞΙΟΣ ΚΑΘΕΤΗΡΙΑΣΜΟΣ Ο ΔΚ απαιτείται για την επιβεβαίωση της διάγνωσης και τον καθορισμό της πρόγνωσης. Το τεστ αγγειοδραστικότητας ενδείκνυται για άτομα με ιδιοπαθή πνευμονική υπέρταση. Ο αριστερός καθετηριασμός πρέπει να γίνεται όταν υπάρχουν παράγοντες κινδύνου και συνοσηρότητες που παραπέμπουν σε καρδιακή ανεπάρκεια με διατηρημένο κλάσμα εξωθήσεως με προαίρεση για χρήση φόρτισης με υγρά σε ενδιάμεσες πιέσεις ενσφήνωσης (από 12-15 mmhg σε άτομα που λαμβάνουν διουρητικά).

ΔΕΞΙΟΣ ΚΑΘΕΤΗΡΙΑΣΜΟΣ

ESC/ERS guidelines 2015

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ Αναφορικά με το πόσο συχνά θα καθετηριάζετε ο ασθενής φαίνεται πως προκρίνεται η λιγότερο επεμβατική προσέγγιση, με επανάληψη του καθετηριασμού επί επιδεινώσεως του ασθενούς, όποτε θα επιλεγεί και διαφορετικό θεραπευτικό πρωτόκολλο. Οι παράμετροι που καθορίζουν την πρόγνωση είναι η συμπτωματολογία, η NYHA κλάση, η εξάλεπτη βάδιση, η καρδιοαναπνευστική κόπωση, τα επίπεδα των νατριουρητικών πεπτιδίων, υπερηχογραφικές και αιμοδυναμικές παράμετροι.

ΔΙΑΣΤΡΩΜΑΤΩΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΣΤΗΝ PAH

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ Εμβολιασμός για γρίπη και πνευμονιόκοκκο Αντισύλληψη Ψυχοκοινωνική υποστήριξη Γενετικός έλεγχος Αντιπηκτική θεραπεία σε περιπτώσεις ιδιοπαθούς ΡΑΗ και επί ελλείψεως αντενδείξεων σε όσους φέρουν μόνιμο φλεβικό καθετήρα Οξυγονοθεραπεία για κορεσμούς <91% σε ηρεμία ή μετά από την άσκηση

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΕΙΔΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ Στην τελευταία 15ετία έχει γίνει εντυπωσιακή πρόοδος στην θεραπεία της σπάνιας αυτής νόσου. Η προσέγγιση μπορεί να γίνει με διαδοχική προσθήκη φαρμάκων, ανάλογα με την ανταπόκριση ή και με εξαρχής διπλή από του στόματος αγωγή, όπως έδειξε η μελέτη ABITION με την εξαρχής χρήση αμπρισερτάνης 10 mg και τανταναφίλης 40 mg σε ασθενείς σταδίου ΙΙ και ΙΙΙ, όπου ελάττωσε το σύνθετο καταληκτικό σημείο θνητότητας και νοσηρότητας κατά 50%. Άλλη νεότερη μελέτη, η SERAPHIN, έδειξε ότι η χορήγηση ενός καινούργιου αναστολέα ενδοθηλίνης, της μασιτεντάνης επιπλέον της αγωγής με σιλντεναφίλη ή εισπνεόμενων προστανοειδών σε ασθενείς κλάσης ΙΙ-IV ελάτττωσε το σύνθετο καταληκτικό σημείο κατά 45%. NEJM 2013;369:809-18 NEJM 2015;379:9.834-44

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΕΙΔΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ Η χορήγηση Riosiguat, ενός ενεργοποιητή της γουανυλικής κυκλάσης, επιπλέον της θεραπείας με αναστολείς της ενδοθηλίνης και των προστανοειδών αύξησε την εξάλεπτη βάδιση κατά 30 μέτρα και ελάττωσε τις πνευμονικές αντιστάσεις σε ασθενείς με ιδιοπαθή πνευμονική υπέρταση. Τέλος, η μελέτη GRIPHON έδειξε ότι η χορήγηση του Selexipag, αγωνιστή των ΙΡ υποδοχέων της προστακυκλίνης, επιπλέον της αγωγής με ανταγωνιστή της ενδοθηλίνης ή της φωσφοδιεστεράσης 5 ή και των δύο, οδήγησε σε ελάττωση του σύνθετου καταληκτικού σημείου θνητότητας και νοσηρότητας κατά 40%. NEJM 2013; 369:330-340 NEJM 2015;373:2522-33

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ