ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ ΠΔ 407 Χειµερινό Εξάµηνο 2016 http://eclass.duth.gr/eclass/tme274 Human Resource Management - Fall 2016 Διδάσκων: Επικ. Καθ. Σωτήρης Παπαντωνόπουλος Βασιλίσσης Σοφίας 12, Κτήριο ΜΠΔ, Γραφείο 104 Γραφείο: 25410-79324 / Κινητό: 6974-697932 Email: spapant@pme.duth.gr Εξεταστική Περίοδος Φεβρουαρίου 2017 10-02-17 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Μέρος Α' Μέρος Β' [JWD] 001-025, 046-085 101-115, 136-180, 190-200 65 Ερωτήσεις 70 Ερωτήσεις Parker, S.K. and T.D. Wall, Job and Work Design: Organizing Work to Promote Well-Being and Effectiveness [Σχεδιασµός Θέσεων Εργασίας και Εργασίας: Οργανώνοντας την Εργασία για να Προάγουµε την Ευεξία και την Αποτελεσµατικότητα], SAGE Publications, 1998 JWD 01 Πρώτες βασικές αρχές, πρακτική, και έρευνα του σχεδιασµού εργασίας (8 σελίδες) 1. Ποιες αλλαγές επέφερε η βιοµηχανική επανάσταση στη Μεγάλη Βρετανία στον κόσµο της εργασίας; 2. Ποια πλεονεκτήµατα διέκρινε ο Adam Smith στον καταµερισµό της εργασίας; 3. Ποια πλεονεκτήµατα διέκρινε ο Charles Babbage στον καταµερισµό της εργασίας; 4. Περιγράψτε τη µέθοδο του Frederick Taylor για το σχεδιασµό των θέσεων εργασίας. 5. Τι σηµαίνει οριζόντιος καταµερισµός της εργασίας και τι κάθετος καταµερισµός της εργασίας ως µέθοδοι σχεδιασµού της εργασίας; Ορίστε τους όρους και περιγράψτε µία εφαρµογή τους σε ένα εργασιακό περιβάλλον. 6. Ποιες αλλαγές επέφερε η εξάπλωση της Επιστηµονικής Διοίκησης στον κόσµο της εργασίας; 7. Σε τι συµπεράσµατα κατέληξαν οι πρώτες µελέτες της Βιοµηχανικής Ψυχολογίας σχετικά µε τις επιπτώσεις της απλούστευσης της εργασίας στη νοητική υγεία; 8. Ποιες µέθοδοι σχεδιασµού της εργασίας προτάθηκαν αρχικά για την αναστροφή των αρνητικών επιπτώσεων της απλούστευσης της εργασίας; Ορίστε τις µεθόδους και περιγράψτε µία εφαρµογή κάθε µεθόδου σε ένα χώρο εργασίας. 9. Τι αποτελέσµατα είχε η εναλλαγή θέσεων εργασίας για την αναστροφή των αρνητικών επιπτώσεων της απλούστευσης της εργασίας; 10. Τι αποτελέσµατα είχε η οριζόντια διεύρυνση των θέσεων εργασίας για την αναστροφή των αρνητικών επιπτώσεων της απλούστευσης της εργασίας;
[JWD] Parker, S.K. and T.D. Wall, Job and Work Design: Organizing Work to Promote Well-Being and Effectiveness [Σχεδιασµός Θέσεων Εργασίας και Εργασίας: Οργανώνοντας την Εργασία για να Προάγουµε την Ευεξία και την Αποτελεσµατικότητα], SAGE Publications, 1998 JWD 02 Η ακµή της έρευνας του σχεδιασµού εργασίας από το 1950 έως το 1980 (µόνο το µη σκιασµένο κείµενο, 16 σελίδες) 11. Περιγράψτε συνοπτικά τη θεωρία των Δύο Παραγόντων του Herzberg. 12. Ποιους παράγοντες ανέδειξε η Θεωρία των Δύο Παραγόντων του Herzberg ως καθοριστικούς της ικανοποίησης από την εργασία; Αναφέρετε τους παράγοντες και δώστε ένα σύντοµο ορισµό/επεξήγηση κάθε παράγοντα. 13. Εξηγήστε γιατί η χρηµατική αµοιβή δεν συγκαταλέγεται στους παράγοντες οι οποίοι, σύµφωνα µε τη θεωρία των Δύο Παραγόντων του Herzberg, καθορίζουν/συµβάλλουν στην ικανοποίηση ενός εργαζόµενου από την εργασία; Ποιος είναι ο ρόλος της χρηµατικής αµοιβής στην ανάπτυξη ενός συναισθήµατος ικανοποίησης από την εργασία; 14. Περιγράψτε συνοπτικά το Μοντέλο των Χαρακτηριστικών της Θέσης Εργασίας. Στην απάντησή σας, εκτός από τα µέρη του µοντέλου, θα πρέπει να αναφερθείτε επίσης και στο µοντέλο ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΟΥ και να εξηγήσετε συνοπτικά τι περιγράφει και που χρησιµεύει αυτό το µοντέλο. 15. Τι σηµαίνουν οι όροι "απουσιασµός" [absenteeism] και "δείκτης αποχωρήσεων" [turnover index] στο χώρο της διοίκησης ανθρωπίνων πόρων, των εργασιακών σχέσεων και του σχεδιασµού της εργασίας; 16. Τι σηµαίνει ο όρος "ανάγκη για ανάπτυξη" [growth need] και ποιος ο ρόλος αυτού του παράγοντα στο Μοντέλο των Χαρακτηριστικών της Θέσης Εργασίας. 17. Δώστε τον ορισµό της ενδυνάµωσης σύµφωνα µε τους Thomas και Velthouse (1990) περιλαµβάνοντας τους παράγοντες που συµπεριλαµβάνουν οι συγγραφείς. Δώστε ένα παράδειγµα ενδυνάµωσης των εργαζοµένων σε ένα εργασιακό περιβάλλον. 18. Πώς σχετίζονται το Μοντέλο των Χαρακτηριστικών της Θέσης Εργασίας για τον εµπλουτισµό της εργασίας και η θεωρία των Thomas και Velthouse για την ενδυνάµωση των εργαζοµένων; 19. Περιγράψτε τη φιλοσοφία (βασικές αρχές) σχεδιασµού της εργασίας της προσέγγισης των κοινωνικο-τεχνικών συστηµάτων. 20. Μία από τις αρχές της προσέγγισης των κοινωνικο-τεχνικών συστηµάτων (σελ. 9) είναι η ακόλουθη:! Προβλήµατα/αλλαγές στις διαδικασίες της εργασίας (π.χ., βλάβες, αλλαγές στις απαιτήσεις του προϊόντος) πρέπει να αντιµετωπίζονται εκεί που παρουσιάζονται. Εξηγήστε ποιες αλλαγές στον σχεδιασµό της εργασίας και στην κατάρτιση των εργαζοµένων συνεπάγεται η εφαρµογή της αρχής αυτής. 21. Αναφέρατε 3 προτάσεις/συστάσεις για τον εµπλουτισµό της εργασίας. 22. Αναφέρατε 3 προτάσεις/συστάσεις που εφαρµόστηκαν και τις αντίστοιχες συγκεκριµένες αλλαγές που υιοθετήθηκαν για τον εµπλουτισµό της εργασίας στην περίπτωση του τηλεφωνικού κέντρου κράτησης θέσεων µίας αεροπορικής εταιρίας στο σχετικό παράδειγµα του Κεφαλαίου 2 (σελ. 14). 23. Στο παράδειγµα του Κεφαλαίου 2 (σελ. 14) αναφέρεται ότι! Οι υπάλληλοι παροτρύνθηκαν να δίνουν χρήσιµες πληροφορίες στο τµήµα µάρκετινγκ. Εξηγήστε πιο επιθυµητό χαρακτηριστικό (από τα χαρακτηριστικά που περιλαµβάνονται στο Μοντέλο των Χαρακτηριστικών της Θέσης Εργασίας) προσδίδει στην εργασία των υπαλλήλων του κέντρου κράτησης θέσεων η ανάθεση αυτού του εργασιακού καθήκοντος. 24. Αναφέρατε 3 προτάσεις/συστάσεις για τον σχεδιασµό της εργασίας κατά τη δηµιουργία αυτόνοµων οµάδων εργασίας. 25. Αναφέρατε 3 προτάσεις/συστάσεις που εφαρµόστηκαν και τις αντίστοιχες συγκεκριµένες αλλαγές που υιοθετήθηκαν για την εισαγωγή αυτόνοµων οµάδων εργασίας στην περίπτωση της βιοµηχανίας γλυκών στο σχετικό παράδειγµα του Κεφαλαίου 2 (σελ. 17).
[MOM] Dreyfus, H. L. and S. E. Dreyfus, Mind Over Machine: The Power of Human Intuition and Expertise in the Era of the Computer [Το Μυαλό πάνω από τη Μηχανή: Η Δύναµη της Ανθρώπινης Διαίσθησης και Εµπειρογνωµοσύνη στην Εποχή του Υπολογιστή], Free Press, 1986 ΜΟΜ 01 Πέντε βήµατα από τον αρχάριο στον εµπειρογνώµονα (13 σελίδες) 46. Περιγράψτε τον τρόπο µε τον οποίο εκτελεί ένας αρχάριος µία εργασία. Δώστε ένα παράδειγµα του τρόπου µε τον οποίο εκτελεί ένας αρχάριος µία συγκεκριµένη εργασία. 47. Περιγράψτε τον τρόπο µε τον οποίο εκτελεί ένας προχωρηµένος αρχάριος µία εργασία. Σε τι διαφέρει ο προχωρηµένος αρχάριος από ένα αρχάριο; Δώστε ένα παράδειγµα του τρόπου µε τον οποίο εκτελεί ένας προχωρηµένος αρχάριος µία συγκεκριµένη εργασία. 48. Περιγράψτε 2 τρόπους µε τους οποίους το µυαλό αναγνωρίζει ένα γράµµα (π.χ. το γράµµα Ε). 49. Περιγράψτε τον τρόπο µε τον οποίο εκτελεί µία εργασία ένας ο οποίος θεωρείται ικανός (3ο στάδιο της διαδικασίας απόκτησης µίας δεξιότητας). Σε τι διαφέρει ο ικανός από ένα προχωρηµένο αρχάριο; Δώστε ένα παράδειγµα του τρόπου µε τον οποίο εκτελεί µία συγκεκριµένη εργασία ένας ο οποίος θεωρείται ικανός. 50. Εξηγήστε γιατί, κατά τους συγγραφείς, οι µαθηµατικοί (ή όσοι άλλοι σκέφτονται κύρια έντονα αναλυτικά) δεν µπορούν να περάσουν πέρα από το επίπεδο του ικανού σκακιστή σε ένα ανώτερο επίπεδο master ή grandmaster σκακιστή. 51. Εξηγήστε γιατί, κατά τους συγγραφείς, δεν υπάρχουν πολλές γυναίκες masters ή grandmasters σκακιστές. 52. Περιγράψτε τον τρόπο µε τον οποίο εκτελεί µία εργασία ένας ο οποίος θεωρείται εξελιγµένος (4ο στάδιο της διαδικασίας απόκτησης µίας δεξιότητας). Σε τι διαφέρει ο εξελιγµένος από έναν ο οποίος θεωρείται απλά ικανός; Δώστε ένα παράδειγµα του τρόπου µε τον οποίο εκτελεί µία συγκεκριµένη εργασία ένας ο οποίος θεωρείται εξελιγµένος. 53. Τι σηµαίνει διαίσθηση; Δώστε ένα παράδειγµα διαισθητικής εκτέλεσης µίας εργασίας. 54. Περιγράψτε τον τρόπο µε τον οποίο εκτελεί µία εργασία ένας εµπειρογνώµονας/έµπειρος (5ο στάδιο της διαδικασίας απόκτησης µίας δεξιότητας). Σε τι διαφέρει ο εµπειρογνώµονας από έναν ο οποίος θεωρείται απλά εξελιγµένος; Δώστε ένα παράδειγµα του τρόπου µε τον οποίο εκτελεί ένας εµπειρογνώµονας µία συγκεκριµένη εργασία. 55. Τι σηµαίνει εκλογίκευση µίας απόφασης που λήφθηκε διαισθητικά;
[HRM] Noe, R.A., J.R. Hollenbeck, B. Gerhart και P.M. Wright, Διαχείριση Ανθρώπινων Πόρων: Ένα Ανταγωνιστικό Πλεονέκτηµα [Human Resource Management: A Competitive Advantage], Τόµος Α', Εκδόσεις Παπαζήση, 2006 HRM 01 Διαχείριση ανθρώπινων πόρων: ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα (σσ. 2-12, 13-34, 36-39, 41, 53-62, 48 σελίδες) Ή στην έκδοση HR2 η οποία διατίθεται µέσω του Ευδόξου. Noe, R.A., J.R. Hollenbeck, B. Gerhart και P.M. Wright, Διαχείριση Ανθρώπινων Πόρων: Ένα Ανταγωνιστικό Πλεονέκτηµα [Human Resource Management: A Competitive Advantage], 1η Αναθεωρηµένη Έκδοση, Εκδόσεις Παπαζήση, 2007 HR2 01 Διαχείριση ανθρώπινων πόρων: ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα (σσ. 24-35, 36-59, 63-64, 66, 79-89) 56. Δώστε ένα ορισµό της Διαχείρισης Ανθρώπινων Πόρων. 57. Περιγράψτε συνοπτικά 4 αρµοδιότητες των τµηµάτων ΔΑΠ. 58. Ποια βασική εξέλιξη συντελέστηκε στον ρόλο της ΔΑΠ στη σύγχρονη επιχείρηση τα τελευταία χρόνια. Εξηγήστε. 59. Εξηγήστε τον ρόλο που διαδραµατίζει η ΔΑΠ στη σύγχρονη επιχείρηση ως στρατηγικός εταίρος. Δώστε ένα παράδειγµα. 60. Εξηγήστε τον ρόλο που διαδραµατίζει η ΔΑΠ στη σύγχρονη επιχείρηση ως διοικητικός εµπειρογνώµονας. Δώστε ένα παράδειγµα. 61. Εξηγήστε τον ρόλο που διαδραµατίζει η ΔΑΠ στη σύγχρονη επιχείρηση ως συνήγορος του υπαλλήλου. Δώστε ένα παράδειγµα. 62. Εξηγήστε τον ρόλο που διαδραµατίζει η ΔΑΠ στη σύγχρονη επιχείρηση ως φορέας αλλαγής. Δώστε ένα παράδειγµα. 63. Ποιοι από τους 4 ρόλους της ΔΑΠ - στρατηγικός εταίρος, διοικητικός εµπειρογνώµονας, συνήγορος του υπαλλήλου, φορέας αλλαγής - µειώνονται και ποιοι ενισχύονται; Εξηγήστε. (Σηµείωση. Αναφερθείτε στη συζήτηση της ερώτησης: "Γιατί άλλαξαν οι ρόλοι της ΔΑΠ;", σελ. 16) 64. Περιγράψτε το εργασιακό περιβάλλον των εταιριών dot-com. Πώς διαφέρει το εργασιακό περιβάλλον των εταιριών dot-com από το εργασιακό περιβάλλον µιας παραδοσιακής εταιρίας παροχής υπηρεσιών όπως, π.χ., ένα δικηγορικό γραφείο; 65. Περιγράψτε µερικά από τα προβλήµατα τα οποία καλείται να διευθετήσει η ΔΑΠ στο εργασιακό περιβάλλον των εταιριών dot-com. 66. Εξηγήστε γιατί οι νέες προσεγγίσεις της Διοίκησης Επιχειρήσεων που βασίζονται στην εξέλιξη και ενδυνάµωση των υπαλλήλων είναι καταλληλότερες για την αξιοποίηση του πνευµατικού κεφαλαίου µίας εταιρίας από τις παραδοσιακές προσεγγίσεις. Που βασίζονται οι παραδοσιακές προσεγγίσεις της Διοίκησης Επιχειρήσεων στον σχεδιασµό της εργασίας; 67. Ποιες νέες (ή αυξηµένες) ανάγκες δεξιοτήτων επιφέρει η αυξανόµενη έµφαση στη γνώση και στην παροχή υπηρεσιών; (Με άλλα λόγια: Ποιες νέες δεξιότητες χρειάζονται οι εργαζόµενοι για να διεκπεραιώσουν εργασίες που βασίζονται στη γνώση και/ή εργασίες παροχής υπηρεσιών;) 68. Εξηγήστε γιατί οι διαπροσωπικές δεξιότητες είναι σηµαντικές στη νέα οικονοµία και στις εταιρίες παροχής υπηρεσιών. 69. Εξηγήστε Πώς θα αποκτήσετε διαπροσωπικές δεξιότητες στο πανεπιστήµιο όταν κανείς σας δεν προσφέρεται να κάνει µία απλή παρουσίαση στο µάθηµα. (Η παρουσίαση αφορούσε µία έρευνα 6 σελίδων για τη ΔΑΠ στις ελληνικές επιχειρήσεις). 70. Περιγράψτε το ψυχολογικό συµβόλαιο εργασίας που ισχύει παραδοσιακά στις εργασιακές σχέσεις και το ψυχολογικό συµβόλαιο εργασίας που εµφανίζεται στις εργασιακές σχέσεις στη νέα οικονοµία. 71. Ποιες είναι οι εναλλακτικές µορφές απασχόλησης; 72. Περιγράψτε τις πιέσεις που δέχεται ο ελεύθερος χρόνος των εργαζοµένων µε την παγκοσµιοποίηση της οικονοµίας και την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εµπορίου. Αναφέρετε τα µέτρα που έλαβαν 2 εταιρίες για την προστασία του ο ελευθέρου χρόνου των εργαζοµένων. 73. Περιγράψτε τις πρακτικές ΔΑΠ που ακολουθεί το SAS Institute για να ενθαρρύνει τους υπαλλήλους του να παραµείνουν στην εταιρία. 74. Περιγράψτε διάφορους τρόπους µε τους οποίους συµβάλει η ΔΑΠ στην πολιτική των εταιριών
για την ανάπτυξη παγκόσµιων αγορών. 75. Περιγράψτε τα προβλήµατα που αντιµετώπισε η Starbucks στην επέκταση της στην Κίνα. Ποιες πρακτικές ΔΑΠ εισήγαγε η Starbucks για την αντιµετώπιση των προβληµάτων αυτών. 76. Τι είναι τα συστήµατα εργασίας υψηλής απόδοσης; (ορισµός) 77. Η τεχνολογία επιφέρει αλλαγές στις απαιτήσεις των βασικών δεξιοτήτων και στους εργασιακούς ρόλους και συχνά οδηγεί στη συγχώνευση θέσεων απασχόλησης. Δώστε ένα τέτοιο παράδειγµα συγχώνευσης θέσεων απασχόλησης και εξηγήστε τους λόγους που οδήγησαν στην αλλαγή αυτή. 78. Εξηγήστε γιατί η συγχώνευση θέσεων απασχόλησης οδηγεί στην εφαρµογή συστηµάτων εργασίας υψηλής απόδοσης. 79. Ποιες νέες βασικές δεξιότητες χρειάζονται για τη διαφοροποίηση και εξατοµίκευση προϊόντων και υπηρεσιών; 80. Ποιο λόγοι οδηγούν τις εταιρίες στη χρήση οµάδων και οµαδικής εργασίας για την εκτέλεση της εργασίας; 81. Περιγράψτε τον ρόλο του µάνατζερ στα πλαίσια των συστηµάτων εργασίας υψηλής απόδοσης. 82. Τι σηµαίνει ενδυνάµωση [empowerment] των εργαζοµένων; 83. Ποιες αλλαγές στη δοµή των εταιριών επιφέρει το σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της νέας δοµής; 84. Εξηγήστε πώς οι ακόλουθες πρακτικές ΔΑΠ υποστηρίζουν τα συστήµατα εργασίας υψηλής απόδοσης: 1. Σχεδιασµός της εργασίας 2. Επιλογή υπαλλήλων 3. Κατάρτιση 4. Διαχείριση της απόδοσης 5. Αµοιβή 85. Περιγράψτε τις πρακτικές ΔΑΠ τις οποίες ακολουθεί η GE Fanuc Automation για να υποστηρίξει τα συστήµατα εργασίας υψηλής απόδοσης.
[ΜΑΝ] Appelbaum, E., Bailey, T., and A.L. Kalleberg, Manufacturing Advantage: Why High-Performance Work Systems Pay Off [Βιοµηχανικό Πλεονέκτηµα: Γιατί τα Συστήµατα Εργασίας Υψηλής Απόδοσης Αποδίδουν Οικονοµικά], Cornell University Press, 2000 ΜΑΝ 02 Προαιρετική προσπάθεια και η οργάνωση της εργασίας (µόνο το µη σκιασµένο κείµενο, σσ. 10-20, 11 σελίδες) 101. Περιγράψτε το θεωρητικό πλαίσιο του Charles Perrow (1970) για τον συντονισµό της τεχνολογίας και της φύσης των εργασιακών καθηκόντων αφ' ενός µε την οργανωτική µορφή αφ' ετέρου (σελ. 10). 102. "Αν τα καθήκοντα είναι οµοιόµορφα και ευσταθή και αν υπάρχουν ευρέως γνωστές λύσεις σε προβλήµατα που προκύπτουν (για παράδειγµα, αν οι εργαζόµενοι µπορούν να ακολουθήσουν µια µικρή λίστα οδηγιών για να επιλύσουν τα αναµενόµενα προβλήµατα), τότε µια παραδοσιακή, προγραµµατισµένη και συγκεντρωτική οργάνωση της εργασίας είναι περισσότερο αποτελεσµατική" (σελ. 10). Δώστε ένα παράδειγµα/µία περίπτωση εταιρίας και του επιχειρηµατικού της περιβάλλοντος που εµπίπτει στην κατηγορία αυτή. 103. "(...) αν τα καθήκοντα αλλάζουν συχνά (πιθανά από την αλλαγή των προϊόντων ή των τεχνολογιών παραγωγής), τότε µια πιο ευέλικτη (...) οργάνωση είναι καταλληλότερη" (σελ. 10). Δώστε ένα παράδειγµα/µία περίπτωση εταιρίας και του επιχειρηµατικού της περιβάλλοντος που εµπίπτει στην κατηγορία αυτή. 104. Αναφέρετε 4 παραδείγµατα αλλαγών στο επιχειρηµατικό περιβάλλον και τη τεχνολογία που συµβάλλουν στη µεταβλητότητα των εργασιακών καθηκόντων και στην αύξηση της αβεβαιότητας. 105. Εξηγήστε πώς οι αλλαγές στο επιχειρηµατικό περιβάλλον και τη τεχνολογία οδηγούν στην υιοθέτηση ευέλικτων µορφών οργάνωσης της εργασίας από επιχειρήσεις και εργοστάσιαπροµηθευτές. 106. Περιγράψτε τα χαρακτηριστικά του νέου ανταγωνισµού και εξηγήστε πώς συντελούν στην υιοθέτηση νέων µορφών σχεδιασµού και οργάνωσης της εργασίας. Ποια µορφή σχεδιασµού και οργάνωσης της εργασίας εισήγαγαν εργοστάσια στο χώρο της µεταποίησης για να προσαρµοστούν στο νέο ανταγωνισµό; 107. Περιγράψτε τα χαρακτηριστικά του ανταγωνισµού στις αρχές του 20ου αιώνα και εξηγήστε πώς συντελούσαν στην υιοθέτηση παραδοσιακών συστηµάτων εργασίας. Περιγράψτε τους τρόπους ελέγχου και συντονισµού της εργασίας και ελέγχου της ποιότητας που χρησιµοποιούνταν στα παραδοσιακά συστήµατα εργασίας. 108. Ποια 3 βασικά συστατικά στοιχεία απαιτεί κατά τους συγγραφείς η επιτυχής υιοθέτηση και λειτουργία των συστηµάτων εργασίας υψηλής απόδοσης; Εξηγήστε συνοπτικά τα 3 αυτά βασικά συστατικά στοιχεία/προϋποθέσεις. 109. Εξηγήστε πώς η ανάγκη για ουσιαστική συµµετοχή των εργαζοµένων στις αποφάσεις οδηγεί στην υιοθέτηση µη ιεραρχικών µορφών επικοινωνίας. 110. Αναφέρετε τους τρόπους τους οποίους µπορούν να χρησιµοποιήσουν συµπληρωµατικά οι επιχειρήσεις ώστε να αποκτήσουν υπαλλήλους µε τις κατάλληλες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες ώστε να λειτουργήσουν αποτελεσµατικά σε συστήµατα εργασίας υψηλής απόδοσης. 111. Εξηγήστε γιατί οι εργαζόµενοι σε εργοστάσια ή χώρους εργασίας που έχουν υιοθετήσει συστήµατα εργασίας υψηλής απόδοσης πρέπει να αναπτύξουν: 1. τεχνικές δεξιότητες. 2. δεξιότητες επίλυσης προβληµάτων. 3. ηγετικές ικανότητες και ικανότητες επίβλεψης. 4. διαπροσωπικές δεξιότητες επικοινωνίας. 112. "Πώς µπορεί µία οργάνωση να παρακινήσει τους υπαλλήλους να χρησιµοποιήσουν τη φαντασία τους, τη δηµιουργικότητα τους, τον ενθουσιασµό τους και την άµεση γνώση των συγκεκριµένων εργασιών που κάνουν προς όφελος της οργάνωσης" (σελ. 16); 113. Εξηγήστε τι σηµαίνει "οικονοµική ή εξωτερική παρακίνηση"; 114. Εξηγήστε τι θεωρούνται "εσωτερικά κίνητρα"; 115. Εξηγήστε πώς ανταποκρίνεται/εξασφαλίζει µία επιχείρηση την αξίωση των εργαζόµενων να θεωρούνται ως οµάδα ενδιαφέροντος [stakeholders] στην εταιρία;
[HRM] Noe, R.A., J.R. Hollenbeck, B. Gerhart και P.M. Wright, Διαχείριση Ανθρώπινων Πόρων: Ένα Ανταγωνιστικό Πλεονέκτηµα [Human Resource Management: A Competitive Advantage], Τόµος Α', Εκδόσεις Παπαζήση, 2006 HRM 07 Κατάρτιση (σσ. 334-386, 46 σελίδες) Ή στην έκδοση HR2 η οποία διατίθεται µέσω του Ευδόξου. HR2 04 Κατάρτιση (σσ. 280-336) 136. Περιγράψτε πώς χρησιµοποιεί η Tires Plus την κατάρτιση για να στηρίξει τις επιχειρηµατική στρατηγική της και να αποκτήσει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα. 137. Αναφέρετε 3 τρόπους µε τους οποίους η κατάρτιση µπορεί να στηρίξει την επιχειρηµατική στρατηγική και να βοηθήσει µία εταιρία να αποκτήσει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα. 138. Τι είδους προσόντα µπορεί να αποκτήσουν οι εργαζόµενοι µέσω της κατάρτισης; Αναφέρετε τα διαφορετικά είδη προσόντων και δώστε ένα παράδειγµα των προσόντων αυτών για µία συγκεκριµένη θέση απασχόλησης (π.χ., ιατρός, µηχανικός αυτοκινήτων, αεροσυνοδός, υπάλληλος συνεργείου ελαστικών στο Tires Plus). 139. Πώς αλλάζει/διευρύνεται το περιεχόµενο της κατάρτισης για να παρέχει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα στις επιχειρήσεις; Τι πρέπει να περιλαµβάνει η κατάρτιση επιπρόσθετα της απλής ανάπτυξης βασικών δεξιοτήτων; 140. Τι είναι και τι περιλαµβάνει η κατάρτιση υψηλής ισχύος (σελ. 339, Στρατηγική κατάρτισης υψηλής ισχύος: µια συστηµατική προσέγγιση); Ποια είναι η πιθανότητα ηλεκτροπληξίας κατά την κατάρτιση υψηλής ισχύος; Μετά την κατάρτιση υψηλής ισχύος; 141. Ποιες πρακτικές συµπεριλαµβάνει η συνεχής µάθηση; 142. Τι είναι οργανισµός µάθησης (ορισµός); Αναφέρετε 2 συγκεκριµένα παραδείγµατα οργανισµών (µάθησης ή µη µάθησης, ονόµατα). 143. Ποια είναι η χρησιµότητα της διαδικασίας διδακτικού σχεδιασµού στον σχεδιασµό προγραµµάτων κατάρτισης; Ποια στάδια περιλαµβάνει; Αναφέρετε και εξηγήστε τα στάδια περιληπτικά. 144. Όταν εντοπίζεται ένα πρόβληµα (συνήθως λόγω ανεπαρκούς απόδοσης), δεν είναι πάντα σαφές εάν η κατάρτιση αποτελεί τη λύση. Πώς µπορεί µία εταιρία να ξεχωρίσει κατά πόσον η κατάρτιση είναι η ενδεδειγµένη και ποιοι υπάλληλοι τη χρειάζονται; 145. Ποιους παράγοντες που επηρεάζουν την απόδοση των υπαλλήλων και τη µάθηση εξετάζει η ανάλυση των ατόµων; 146. Δώστε ένα παράδειγµα ενός συγκεκριµένου προβλήµατος απόδοσης που µπορεί να αποδοθεί στα ατοµικά χαρακτηριστικά των εργαζοµένων. 147. Δώστε ένα παράδειγµα ενός συγκεκριµένου προβλήµατος απόδοσης που µπορεί να αποδοθεί στις εισροές στην εργασία. 148. Δώστε ένα παράδειγµα ενός συγκεκριµένου προβλήµατος απόδοσης που µπορεί να αποδοθεί στο παραγωγικό αποτέλεσµα της εργασίας. 149. Δώστε ένα παράδειγµα ενός συγκεκριµένου προβλήµατος απόδοσης που µπορεί να αποδοθεί στις επιπτώσεις της εργασίας. 150. Δώστε ένα παράδειγµα ενός συγκεκριµένου προβλήµατος απόδοσης που µπορεί να αποδοθεί στην προσφερόµενη ανάδραση. 151. Περιγράψτε συνοπτικά τη διαδικασία ανάλυσης καθηκόντων. Ποια χαρακτηριστικά των καθηκόντων αξιολογούνται/βαθµολογούνται συνήθως για να αποφασιστεί εάν ένα καθήκον απαιτεί κατάρτιση ή όχι; 152. Ποιοι ειδικοί χρησιµοποιήθηκαν για την περιγραφή των καθηκόντων στο παράδειγµα της επιχείρησης κοινής ωφέλειας (σελ. 352); 153. Τι καλείται αυτενέργεια στη συµµετοχή σε πρόγραµµα κατάρτισης; Πώς µπορεί µία εταιρία να αυξήσει το επίπεδο αυτενέργειας των υπαλλήλων που συµµετέχουν σε προγράµµατα κατάρτισης; 154. Ποια προσωπικά και επαγγελµατικά οφέλη µπορεί να έχουν οι εργαζόµενοι ως αποτέλεσµα της συµµετοχής τους σε προγράµµατα κατάρτισης (σελ. 356); 155. Ποιες θεωρούνται ως βασικές δεξιότητες; Πώς/που αποκτούνται αρχικά οι βασικές δεξιότητες;
156. Αξιολογήστε το χρήζον επίπεδο βασικών δεξιοτήτων για την εξάσκηση 3 επαγγελµάτων: του οδηγού λεωφορείου, του ταµία πολυκαταστήµατος, του µηχανικού παραγωγής. 157. Πώς µπορεί µία εταιρία να αντιµετωπίσει το πρόβληµα που παρουσιάζεται κατά την κατάρτιση όταν το επίπεδο ανάγνωσης των εκπαιδευόµενων είναι χαµηλότερο από το επίπεδο που απαιτείται για την κατανόηση του υλικού κατάρτισης; 158. Περιγράψτε συνοπτικά 3 ενέργειες ή συνθήκες που συµβάλλουν στη δηµιουργία ενός σωστού µαθησιακού περιβάλλοντος (σελ. 360, Οι υπάλληλοι πρέπει να γνωρίζουν τους λόγους για τους οποίους η µάθηση είναι απαραίτητη, κλπ.) 159. Στην αναφορά των συγγραφέων για τη δηµιουργία ενός µαθησιακού περιβάλλοντος και την άσκηση, οι Noe, Hollenbeck, Gerhart και Wright γράφουν (σελ. 362): "Είναι επίσης σηµαντικό να εξετάζεται κατά πόσον πρέπει να υπάρχει µία µόνο συνεδρία άσκησης ή κατανεµηµένες (πολλαπλές) συνεδρίες. Οι κατανεµηµένες συνεδρίες άσκησης έδειξαν ότι οδηγούν σε αποτελεσµατικότερη µάθηση δεξιοτήτων από τη συνεχή άσκηση." Εξηγήστε την εφαρµογή του ανωτέρω διατυπωµένoυ εκπαιδευτικού κανόνα στην προετοιµασία για τις εξετάσεις στο πανεπιστήµιο (όχι στις εισαγωγικές εξετάσεις, τις εξετάσεις της εξεταστικής περιόδου στο πανεπιστήµιο). 160. Τι είναι οι κοινότητες άσκησης (Αναφέρονται στο βιβλίο ως "κοινότητες πρακτικής"); 161. Περιγράψτε συνοπτικά τον ρόλο των µάνατζερ (διοικητικών προϊσταµένων) κατά τη µεταφορά της κατάρτισης. 162. Ποιες 3 τρεις γενικές κατηγορίες µεθόδων µάθησης αναφέρονται στο βιβλίο (σελ. 373); 163. Πότε ενδείκνυνται για την κατάρτιση οι µέθοδοι µε παρουσίαση; 164. Ποια πλεονεκτήµατα προσφέρει στην κατάρτιση η χρήση video; 165. Ποια είναι η εκπαιδευτική αρχή (βασική φιλοσοφία) της κατάρτισης κατά την εργασία; 166. Περιγράψτε συνοπτικά τη µαθητεία ως µέθοδο κατάρτισης. 167. Ποιοι είναι οι εκπαιδευτικοί στόχοι των µεθόδων συγκρότησης οµάδων; 168. Περιγράψτε συνοπτικά τη µάθηση µέσω της περιπέτειας (adventure learning) ως µέθοδο κατάρτισης. 169. Ποιοι είναι οι εκπαιδευτικοί στόχοι της οµαδικής κατάρτισης; 170. Ποιοι είναι οι εκπαιδευτικοί στόχοι της κατάρτισης για πολλές θέσεις (cross training);
[HR2] Noe, R.A., J.R. Hollenbeck, B. Gerhart και P.M. Wright, Διαχείριση Ανθρώπινων Πόρων: Ένα Ανταγωνιστικό Πλεονέκτηµα [Human Resource Management: A Competitive Advantage], 1η Αναθεωρηµένη Έκδοση, Εκδόσεις Παπαζήση, 2007 HR2 05 Διαχείριση της απόδοσης (σσ. 356-368, περίπου 13 σελίδες) Η έκδοση HR2 διατίθεται µέσω του Ευδόξου. 171. Αναφέρετε και εξηγήστε 2 προβλήµατα που εµφάνισε ή δηµιούργησε η εφαρµογή του συστήµατος διαχείρισης της απόδοσης της Ford Motors; 172. Αναφέρετε και εξηγήστε 4 επικρίσεις που έχουν διατυπωθεί για τα συστήµατα αξιολόγησης (στον Πίνακα 5.1, σελ. 360, αναφέρονται 7) καθώς και τρόπους αντιµετώπισης των επικρίσεων αυτών αντίστοιχα. 173. Ποια µέρη περιλαµβάνει ένα σύστηµα διαχείρισης της απόδοσης; Αναφέρετε τα µέρη και εξηγήστε συνοπτικά τι αντικείµενο έχουν και πώς εκτελούνται. 174. Ποιοι παράγοντες αποθαρρύνουν υπαλλήλους που διαθέτουν τις απαραίτητες δεξιότητες (1) να λειτουργήσουν αποτελεσµατικά και (2) να επιδείξουν τα αναµενόµενα αποτελέσµατα; Με άλλα λόγια, ποιοι παράγοντες υπεισέρχονται στη σχέση ατοµικών δεξιοτήτων, ατοµικών συµπεριφορών και αντικειµενικών αποτελεσµάτων; (Σχήµα 5.1) Αναφέρετε τους παράγοντες και εξηγήστε. 175. Πώς µπορούµε να βελτιώσουµε την ακρίβεια στον καθορισµό και τη µέτρηση της απόδοσης κατά τον σχεδιασµό ενός συστήµατος διαχείρισης της απόδοσης; (Πίνακας 5.1) 176. Πώς µπορούµε να µετρήσουµε και να διορθώσουµε την επίδραση των περιστασιακών περιορισµών κατά τον σχεδιασµό ενός συστήµατος διαχείρισης της απόδοσης; (Πίνακας 5.1) 177. Ποιος/ποιοι παράγοντας/ντες αδηγει/ούν διοικητικά στελέχη/µάνατζερ να "θεωρούν τη διαδικασία αξιολόγησης της απόδοσης ως καταναγκαστικό έργο που πρέπει να διεκπεραιώσουν λόγω της θέσης τους" (σελ. 366-7); Αναφέρετε τον/τους παράγοντα/ντες και εξηγήστε. 178. Οι συγγραφείς του βιβλίου αναφέρουν ότι "πολλά διοικητικά στελέχη/µάνατζερ "θεωρούν τη διαδικασία αξιολόγησης της απόδοσης ως καταναγκαστικό έργο που πρέπει να διεκπεραιώσουν λόγω της θέσης τους. Η αξιολόγηση άλλων ατόµων και η γνωστοποίηση αυτών των αξιολογήσεων στους ενδιαφερόµενους τους κάνει να αισθάνονται άβολα" (σελ. 366-7). Σχολιάστε σε τι βαθµό παρατηρείται η ίδια απροθυµία των αξιολογητών να αξιολογήσουν και µάλιστα να αξιολογήσουν αρνητικά τους αξιολογούµενους/εξεταζόµενους στο πανεπιστήµιο. Ποιοι παράγοντες υπεισέρχονται που εντείνουν ή περιορίζουν την έκταση της απροθυµίας των αξιολογητών καθηγητών να αξιολογήσουν αρνητικά τους εξεταζόµενους φοιτητές; 179. Ποιοι είναι οι σκοποί ενός συστήµατος διαχείρισης της απόδοσης (σελ. 367-8); 180. Όταν εντοπίζεται ένα πρόβληµα (συνήθως λόγω ανεπαρκούς απόδοσης), δεν είναι πάντα σαφές εάν η κατάρτιση αποτελεί τη λύση. Πώς µπορεί µία εταιρία να ξεχωρίσει κατά πόσον η κατάρτιση είναι η ενδεδειγµένη και ποιοι υπάλληλοι τη χρειάζονται; (επανάληψη της ερώτησης 144)
[ΔΑΕ] Ξυροτύρη-Κουφίδου, Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων, Εκδόσεις Ανίκουλα, 2001 ΔΑΕ 07 Δηµιουργία αποτελεσµατικών εργασιακών σχέσεων (σσ. 293-309, 17 σελίδες) 191. Ποιος είναι ο ρόλος του κράτους στην "τριγωνική" σχέση σχέση µετέχουν µεταξύ µισθωτών, εργοδοτών και κράτους; 192. Τι είναι το ψυχολογικό συµβόλαιο εργασίας; 193. Αναφέρετε τους λόγους οι λόγοι που συνετέλεσαν ιστορικά στη σύσταση, εδραίωση και ανάπτυξη των εργατικών οργανώσεων. (Mε άλλα λόγια: Ποιοι λόγοι ωθούν τους εργαζόµενους να συµµετάσχουν σε ένα συνδικαλιστικό σωµατείο;) 194. Ποιοι λόγοι αποθαρρύνουν έναν εργαζόµενο να συµµετάσχει σε ένα συνδικαλιστικό σωµατείο; 195. Τι διεκδικούν τα συνδικαλιστικά σωµατεία για την προαγωγή των συµφερόντων των µελών τους; 196. Αναφέρετε και εξηγήστε τα κύρια χαρακτηριστικά/ιδιοµορφίες των εργασιακών σχέσεων στις Ηνωµένες Πολιτείες. 197. Αναφέρετε και εξηγήστε τα κύρια χαρακτηριστικά/ιδιοµορφίες των εργασιακών σχέσεων στην Ιαπωνία. 198. Πότε αρχίζει η διάδοση των σοσιαλιστικών ιδεών στο συνδικαλιστικό κίνηµα στην Ελλάδα; Πότε ιδρύθηκε η Γενική Συνοµοσπονδία Εργατών Ελλάδος (ΓΣΕΕ); 199. Ποιες κοινωνικές και διοικητικές µεταρρυθµίσεις µεταρρυθµίσεις της περιόδου 1911-14 θεωρείται ότι έθεσαν τα θεµέλια της σύγχρονης κοινωνικής και οικονοµικής πολιτικής; 200. Εξηγήστε την οργανωτική δοµή του συνδικαλιστικού κινήµατος σε τρία επίπεδα: πρωτοβάθµιο, δευτεροβάθµιο, τριτοβάθµιο. (Με άλλα λόγια: Ποιες καλούνται πρωτοβάθµιες, ποιες δευτεροβάθµιες και ποιες τριτοβάθµιες συνδικαλιστικές οργανώσεις;)