ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΑΝΟΣΟΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΑΜΕΣΗ COOMBS
ΑΜΕΣΗ COOMBS Θεμελιώδες γνώρισμα του κάθε οργανισμού είναι ότι αναγνωρίζει τα κύτταρα των άλλων οργανισμών ως ξένα Αντιδρά με σκοπό την καταστροφή
ΑΝΟΣΟΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ Στα πρώιμα στάδια της ζωής του ανθρώπου τα αντισώματα προέρχονται από την μητέρα προς το έμβρυο Αντιγόνο λοιπόν είναι μία ουσία που όταν εισέλθει στον οργανισμό προκαλεί ανοσολογική απάντηση Τα αντιγόνα είναι σύνθετες πρωτεΐνες, μεγάλος ο αριθμός τους και πολλοί οι πιθανοί συνδυασμοί τους
ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Αποτελείται από τα φαγοκύτταρα (πολυμορφοπύρηνα, μεγάλα μονοπύρηνα) Λεμφοκύτταρα (Β&Τ λεμφοκύτταρα) τα μεν Β είναι υπεύθυνα για την χημική ανοσία και την παραγωγή αντισωμάτων, τα δε Τα για την κυτταρική ανοσία
ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ Είναι πρωτεΐνες που ανήκουν στις γ-σφαιρίνες Παράγονται από τα πλασματοκύτταρα που είναι μετεξέλιξη των Β- λεμφοκυττάρων Ειδικότητα τους είναι η απόλυτη εξειδίκευση (σε λάθος έχουμε αυτοάνοσο)
ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ Ανάλογα με την δομή τους διακρίνονται σε IgG, IgM, IgA, IgD, IgE Η παραγωγή IgM ως απόκριση στην πρώτη είσοδο ονομάζεται πρωτογενής ανοσολογική απάντηση Σε δεύτερη είσοδο του αντιγόνου παράγονται IgG αντισώματα και ονομάζεται δευτερογενής ανοσολογική απάντηση
ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ Χαρακτηρίζεται από μεγαλύτερη ταχύτητα, ειδικότητα, ποσοτική παραγωγή, και αποτελεσματικότητα (συχνά ονομάζεται και αναμνηστική) Τα χαρακτηριστικά της IgM είναι η πενταμερής δομή και η ικανότητα να ενεργοποιεί το συμπλήρωμα Ενώ της IgG η μονομερής δομή, η μέτρια ενεργοποίηση του συμπληρώματος, και η ικανότητα να διέρχεται τον πλακούντα
IgM vs IgG
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΩΝ Τα μακροφάγα είναι κύτταρα που βρίσκονται στο αίμα, σε ιστούς, και σε διάφορα όργανα (σπλήνας, ήπαρ, λεμφαδένες Κύρια λειτουργία είναι η σύλληψη και η φαγοκυττάρωση ξένων αντιγόνων Αντιγονοπαρουσίαση στα Β- λεμφοκύτταρα που είναι υπεύθυνα για την ανοσολογική απάντηση
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΩΝ Τα Β- λεμφοκύτταρα μετατρέπονται σε παλασματοκύτταρα που είναι τα εργοστάσια παραγωγής των αντισωμάτων Κάθε κύτταρο παράγει τεράστιες ποσότητες αντισωμάτων Τα κύτταρα πολλαπλασιάζονται με ταχύτατους ρυθμούς
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ Χημική δομή του αντιγόνου Την ποσότητα του αντιγόνου (εντεροτοξίνη) Την οδό εισόδου του αντιγόνου Την συχνότητα του στον πληθυσμό
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΩΝ Τα αντισώματα που δρούνε στην θερμοκρασία ανθρώπου θερμά αντισώματα (IgG κυρίως) Και αυτά που δρούνε σε θερμοκρασίες <30 0 C είναι στην πλειοψηφία τους IgM και αποκαλούνται ψυχρά αντισώματα
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΩΝ Ταξινομούνται σε φυσικά και άνοσα Τα φυσικά είναι κυρίως IgM Τα άνοσα έχει προηγηθεί έκθεση στο αντιγόνο και είναι αποτέλεσμα ευαισθητοποίησης, είναι κυρίως IgG
ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ Τα φυσικά αντισώματα στην ουσία έχουν προέλθει από άνοση αντίδραση Κατά την εμβρυϊκή- βρεφική ζωή έρχεται σε επαφή με κάποια αντιγόνα που μοιάζουν με άλλα αντιγόνα και παράγει αντισώματα, τέτοιο παράδειγμα είναι το σύστημα ΑΒΟ
ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ Σύνολο διαλυτών πρωτεϊνών (C1-C9) που αποσκοπούν στην καταστροφή των εισερχομένων αντιγόνων Δεν εμφανίζουν καμία δραστικότητα από μόνες τους, αλλά ενεργοποιούνται όταν γίνει η αντίδραση αντιγόνουαντισώματος Ικανότητα σύνδεσης του συμπληρώματος έχουν τα IgM αντισώματα Η ενεργοποίηση του συμπληρώματος παράγει πρωτεολυτικά ένζυμα που προκαλούν λύση της κυτταρικής μεμβράνης
IN VIVO ΔΡΑΣΗ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΩΝ Γίνεται η σύνδεση αντιγόνου αντισώματος πάνω στην μεμβράνη των ερυθροκυττάρων ενεργοποιείται το συμπλήρωμα προκαλείται λύση του ερυθρού (άμεσα) Φαγοκυττάρωση από τα μακροφάγα (έμμεσα)
ΠΛΗΡΗ-ΑΤΕΛΗ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ Η άμεση συγκόλληση in vitro από τα IgM αντισώματα λόγω της φυσικοχημικής τους δομής ονομάζεται πλήρης Αντιθέτως τα ατελή αντισώματα μολονότι συνδέονται δεν είναι ορατά δια γυμνού οφθαλμού, δεν δημιουργούν γέφυρες είναι συνήθως IgG
COOMBS Το 1945 ο COOMBS παρασκεύασε τον αντισφαιρινικό ορό. Αυτός ο ορός αποτελείται από αντισώματα που δρούν έναντι ανοσοσφαιρινών ή συστατικών του συμπληρώματος. Η αρχή είναι απλή ενίονται στα κουνέλια ανθρώπινες ανοσοσφαιρίνες και παράγεται ανοσολογική απάντηση (αντίανθρώπινα αντισώματα) που λαμβάνονται από τον ορό του κουνελιού.
ΑΜΜΕΣΗ COOMBS Η εξέταση αυτή γίνεται σε αιμολυτική νόσο των νεογνών, ασθενείς με αυτό-άνοσο αιμολυτική αναιμία, καθώς και αιμολυτική αναιμία από φάρμακα. Ανιχνεύει IgG αντισώματα έναντι του D αντιγόνου του Rhesus τα οποία είναι προσκολλημένα πάνω στα ερυθρά αιμοσφαίρια χωρίς να προκαλούν συγκόλληση.
ΑΜMΕΣΟΣ COOMBS Χρησιμοποιούμε εναιώρημα 2-4% ολικού αίματος ομάδος Ο με αντιπηκτικό (1 σταγόνα) Το φυγοκεντρούμε στις 1000 στροφές για 10min και πετάμε το υπερκείμενο. Πλένουμε 3 φορές μς φυσιολογικό ορό (NaCL 0,9%) Σε μια αντικειμενοφόρο πλάκα βάζουμε μια σταγόνα από την αραίωση των ερυθρών + αντί-human και μικροσκοπούμε. Η θετικότητα της αντίδρασης διαβαθμίζεται από 1+ έως 4+.