Κώστας Ζαφειρόπουλος. Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

15 Ιουν 2013 Πολυμεταβλητή ανάλυση. Μοντέλα Δομικών Εξισώσεων Κώστας Ζαφειρόπουλος Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Μοντέλο Έννοιες Εννοιολόγηση - Λειτουργικοποίηση Κλίμακες Ερωτηματολόγια Αξιοπιστία και εγκυρότητα Δομικές μεταβλητές Δομικό μοντέλο Διάγραμμα διαδρομών Άμεσες και Έμμεσες επιδράσεις

Το μοντέλο TAM διάγραμμα διαδρομών (Path Diagram) που εμφανίζει δύο χαρακτηριστικές ιδιότητες: 1) παρουσιάζει τέσσερις έννοιες του μοντέλου και 2) τις συνδέει με βέλη για να δηλώσει πώς η μία επηρεάζει την άλλη. Δηλαδή το διάγραμμα προϋποθέτει αφενός ότι οι έννοιες μπορούν να μετρηθούν και αφετέρου υπονοεί ότι μπορούμε να υπολογίσουμε με ποιον τρόπο οι έννοιες αυτές μπορούν να παίξουν ρόλους αιτίων και αποτελεσμάτων στο πλαίσιο του συγκεκριμένου παραδείγματος

Εννοιολόγηση Η νοητική διαδικασία μέσω της οποίας ασαφείς και ανακριβείς ιδέες (έννοιες) προσλαμβάνουν πιο συγκεκριμένη και ακριβή υπόσταση Εννοιολόγηση Η διαδικασία μέσω της οποίας προσδιορίζουμε τι εννοούμε όταν χρησιμοποιούμε συγκεκριμένους όρους στην έρευνα Είναι αδύνατο να απαντήσουμε επαρκώς σε ένα ερώτημα, χωρίς μια λειτουργική συμφωνία σχετικά με το νόημα του αποτελέσματος Η εννοιολόγηση παράγει ένα συγκεκριμένο, συμβατικό νόημα για μία έννοια, για τους σκοπούς της έρευνας Η εννοιολόγηση είναι η επεξεργασία και εξειδίκευση αφηρημένων εννοιών Η λειτουργικοποίηση είναι η ανάπτυξη συγκεκριμένων ερευνητικών διαδικασιών (λειτουργιών) που θα οδηγήσουν σε εμπειρικές παρατηρήσεις οι οποίες θα αντιπροσωπεύουν αυτές τις έννοιες στον πραγματικό κόσμο

Το ερωτηματολόγιο Εκλαμβανόμενη ευκολία χρήσης PEU 1 2 3 4 5 1. Η χρήση ενός δικτυακού τόπου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι εύκολη 2. Η αλληλεπίδρασή μου με δικτυακούς τόπους ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι ξεκάθαρη και κατανοητή 3. Βρίσκω ότι οι περισσότεροι δικτυακοί τόποι ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι ευέλικτοι στην αλληλεπίδραση μαζί μου 4. Είναι εύκολο για μένα να αποκτήσω τις δεξιότητες να χρησιμοποιώ ένα δικτυακό τόπο ηλεκτρονικής διακυβέρνησης Εκλαμβανόμενη χρησιμότητα PU 1 2 3 4 5 1. Η χρήση ενός δικτυακού τόπου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης μου επιτρέπει να κάνω δουλειές σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή και εκτός ωραρίου λειτουργίας των Δημόσιων Υπηρεσιών 2. Ένας δικτυακός τόπος ηλεκτρονικής διακυβέρνησης μου δίνει τη δυνατότητα να κάνω τις δουλειές πιο γρήγορα 3. Τα αποτελέσματα της χρήσης ενός δικτυακού τόπου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι εμφανή 4. Η χρήση ενός δικτυακού τόπου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης μπορεί να μειώσει έξοδα μετακίνησης 5. Η χρήση ενός δικτυακού τόπου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης μπορεί να μειώσει το χρόνο μετακινήσεων και αναμονής σε ουρές Στάση απέναντι στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση ATTITUDE 1 2 3 4 5 1. Μου αρέσει να χρησιμοποιώ δικτυακούς τόπους ηλεκτρονικής διακυβέρνησης 2. Είναι ευχαρίστηση για μένα να χρησιμοποιώ δικτυακούς τόπους ηλεκτρονικής διακυβέρνησης 3. Είναι επιθυμητό για μένα να μάθω να χρησιμοποιώ δικτυακούς τόπους ηλεκτρονικής διακυβέρνησης Πρόθεση για χρήση INTENTION 1 2 3 4 5 1. Θα χρησιμοποιούσα το διαδίκτυο για τη συλλογή πληροφοριών από την κυβέρνηση 2. Θα χρησιμοποιούσα υπηρεσίες της κυβέρνησης που παρέχονται στο διαδίκτυο 3. Η αλληλεπίδραση με την κυβέρνηση μέσα από το διαδίκτυο είναι κάτι που προτίθεμαι να κάνω 4. Θα χρησιμοποιούσα το διαδίκτυο, για να ζητήσω υπηρεσίες από την κυβέρνηση

Τα δεδομένα PE1 PE2 PE3 PE4 PEU1 PEU2 PEU3 PEU4 PEU5 ATTITUDE1 ATTITUDE2 ATTITUDE3 INTENTION1 INTENTION2 INTENTION3 INTENTION4 3 3 3 3 3 3 3 3 3 5 5 4 4 4 4 4 5 4 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 4 4 4 4 5 5 4 5 5 5 5 5 4 5 5 5 4 4 3 4 4 4 4 4 4 4 4 4 5 4 4 4 5 4 4 5 5 5 3 5 5 5 5 5 5 5 5 5 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 5 4 4 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 3 3 3 4 4 4 4 4 4 3 3 3 4 4 3 4 5 4 4 5 5 5 4 5 5 4 4 4 4 4 4 4 4 3 3 4 4 4 3 3 3 4 4 4 4 4 4 4 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 3 5 5 4 4 3 3 2 3 4 4 4 4 5 3 3 4 5 5 3 4 4 4 3 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 3 4 4 4 4 4 4 5 4 4 4 3 3 4 3 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4................................................ Συνολικά 200 γραμμές, n=200

Οι κλίμακες Κλίμακες τύπου Likert Οι κλίμακες τύπου Likert είναι κλίμακες συμφωνίας του ερωτώμενου με μία άποψη. Για να κατασκευάσουμε μία τέτοια κλίμακα διατυπώνουμε καταφατικά μια πρόταση και ζητάμε από τον ερωτώμενο να δηλώσει το βαθμό συμφωνίας του στην πρόταση που διατυπώσαμε. Τα σημεία κλειδιά για τη δημιουργία κλίμακας τύπου Likert είναι: η διατύπωση μια καταφατικής πρότασης (όχι ερώτησης), το αίτημα προς τον ερωτώμενο να δηλώσει το βαθμό συμφωνίας του προς τη διατυπωμένη άποψη, η χρήση μιας κλιμάκωσης τιμών, συνήθως από το «διαφωνώ απόλυτα» έως το «συμφωνώ απόλυτα». Οι κλίμακες τύπου Likert έχουν συνήθως πέντε τιμές απαντήσεων: «διαφωνώ απόλυτα», «διαφωνώ», «ούτε συμφωνώ, ούτε διαφωνώ», «συμφωνώ», «συμφωνώ απόλυτα». Συχνές επίσης είναι οι επταβάθμιες μορφές απαντήσεων και πολύ πιο σπάνιες οι κλίμακες με τρεις βαθμίδες απαντήσεων. Γενικά, καλό είναι να γνωρίζουμε ότι όσο πιο πολλές τιμές βαθμίδες απαντήσεων έχουμε, τόσο περισσότερο ικανοποιούνται κάποιες συνθήκες σύμφωνα με τις οποίες η στατιστική ανάλυση των απαντήσεων μπορεί να γίνει με όρους συνεχών μεταβλητών. Αυτή είναι μια ιδιότητα που εφαρμόζεται σε όλες τις κλίμακες διάταξης. Μερικές φορές οι τιμές μιας κλίμακας τύπου Likert μπορεί να κυμαίνονται από το «καθόλου» μέχρι το «πάρα πολύ» για να καταγράψουν το βαθμό συμφωνίας σε μια πρόταση.

Πίσω στο μοντέλο Προσλαμβανόμενη Ευκολία Χρήσης (PE- Perceived Ease of Use): πρόκειται για το βαθμό ευκολίας της χρήσης του συστήματος όπως τον αντιλαμβάνεται ο χρήστης Προσλαμβανόμενη Χρησιμότητα (PEU - Perceived Usefulness): πρόκειται για το βαθμό χρησιμότητας του συστήματος όπως τον αντιλαμβάνεται ο χρήστης Στάση Απέναντι στη Χρήση (ATTITUD- Attitude Towards Using): πρόκειται για την γενική στάση του χρήστη να χρησιμοποιήσει το σύστημα Πρόθεση για Χρήση (INTENT - Behavioral Intention to Use): πρόκειται για τη συγκεκριμένη πρόθεσης συμπεριφοράς του χρήστη να χρησιμοποιήσει το σύστημα. (Βλέπε πάλι ερωτηματολόγιο και σχήμα) Το μοντέλο Αναλυτικά διάγραμμα διαδρομών στο μοντέλο

Αξιοπιστία = Η ποιότητα των μεθόδων μέτρησης που υποδεικνύει ότι τα ίδια δεδομένα θα αντλούνται κάθε φορά σε επαναλαμβανόμενες παρατηρήσεις του ίδιου φαινομένου. Η αξιοπιστία εσωτερικής συνέπειας Η μέτρηση αυτού του τύπου αξιοπιστίας γίνεται με χρήση ενός συντελεστή εσωτερικής συνέπειας. Ελέγχει αν υπάρχει μια εσωτερική συνοχή των απαντήσεων των διαφορετικών στοιχείων που απαρτίζουν μια κλίμακα. Δηλαδή των στοιχείων που βρίσκονται σε μια ενότητα του ερωτηματολογίου και μετρούν ως σύνολο μια συγκεκριμένη έννοια (που συχνά όπως έχουμε πει, ονομάζεται κλίμακα). Προτεινόμενο στατιστικό για τον έλεγχο της εσωτερικής συνέπειας είναι συντελεστής α του Cronbach. Πρόκειται για ένα είδος συντελεστή συσχέτισης που θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ο μέσος όρος όλων των συντελεστών συσχέτισης ανάμεσα σε ομάδες στοιχείων που έχουν παρθεί με τη διχοτομική μέθοδο. Παίρνει τιμές από -1 έως 1 και θεωρείται αποδεκτός όταν δεν είναι μικρότερος του 0,70. Για την κλίμακα που μετρά την Εκλαμβανόμενη ευκολία χρήσης, που περιγράφτηκε προηγουμένως, μπορούμε να υπολογίζουμε τον συντελεστή α του Cronbach. Στην έρευνα που περιγράφεται ως παράδειγμα στο βιβλίο αυτό, τα στοιχεία της κλίμακας απαντήθηκαν από ένα δείγμα διακοσίων ερωτώμενων. Το α του Cronbach είναι ίσο με 0,873 που είναι μια αποδεκτή τιμή (>0,70).

Εγκυρότητα = Όρος που περιγράφει ένα μέτρο που μετρά επακριβώς την έννοια που έχει σκοπό να μετρήσει

Συντελεστές συσχέτισης PE. Εκλαμβανόμενη ευκολία χρήσης 1. Η χρήση ενός δικτυακού τόπου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι εύκολη 2. Η αλληλεπίδρασή μου με δικτυακούς τόπους ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι ξεκάθαρη και κατανοητή 3. Βρίσκω ότι οι περισσότεροι δικτυακοί τόποι ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι ευέλικτοι στην αλληλεπίδραση μαζί μου 4. Είναι εύκολο για μένα να αποκτήσω τις δεξιότητες να χρησιμοποιώ ένα δικτυακό τόπο ηλεκτρονικής διακυβέρνησης Correlations PE1 Η χρήση ενός δικτυακού τόπου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι εύκολη PE2 Η αλληλεπίδρασή μου με δικτυακούς τόπους ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι ξεκάθαρη και κατανοητή PE3 Βρίσκω ότι οι περισσότεροι δικτυακοί τόποι ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι ευέλικτοι στην αλληλεπίδραση μαζί μου PE4 Είναι εύκολο για μένα να αποκτήσω τις δεξιότητες να χρησιμοποιώ ένα δικτυακό τόπο ηλεκτρονικής διακυβέρνησης PE1 Η χρήση ενός δικτυακού τόπου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι εύκολη 1,703,552,609 PE2 Η αλληλεπίδρασή μου με δικτυακούς τόπους ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι ξεκάθαρη και κατανοητή,703 1,771,637 PE3 Βρίσκω ότι οι περισσότεροι δικτυακοί τόποι ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι ευέλικτοι στην αλληλεπίδραση μαζί μου,552,771 1,539 PE4 Είναι εύκολο για μένα να αποκτήσω τις δεξιότητες να χρησιμοποιώ ένα δικτυακό τόπο ηλεκτρονικής διακυβέρνησης,609,637,539 1

α του Cronbach Reliability Statistics Cronbach's Alpha N of Items,873 4 PE. Εκλαμβανόμενη ευκολία χρήσης Η χρήση ενός δικτυακού τόπου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι εύκολη Η αλληλεπίδρασή μου με δικτυακούς τόπους ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι ξεκάθαρη και κατανοητή Βρίσκω ότι οι περισσότεροι δικτυακοί τόποι ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι ευέλικτοι στην αλληλεπίδραση μαζί μου Είναι εύκολο για μένα να αποκτήσω τις δεξιότητες να χρησιμοποιώ ένα δικτυακό τόπο ηλεκτρονικής διακυβέρνησης

Εγκυρότητα εννοιολογικής κατασκευής-> εγκυρότητα σύγκλισης και εγκυρότητα διάκρισης. Η εγκυρότητα σύγκλισης αναφέρεται στο ότι η λειτουργικοποίηση που χρησιμοποιούμε συγκλίνει με άλλες λειτουργικοποιήσεις που είναι έγκυρες και θεωρούνται παρόμοιες με αυτήν που ελέγχεται. Αν για παράδειγμα, θέλουμε να ελέγξουμε ένα μέτρο στάσης απέναντι στη χρήση ενός διαδικτυακού τόπου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, μπορούμε να πάρουμε τις τιμές των απαντήσεων στο μέτρο αυτό και να τις συγκρίνουμε με τις τιμές απαντήσεων των ίδιων ερωτώμενων σε ένα τεκμηριωμένα έγκυρο μέτρο. Ένας συντελεστής συσχέτισης μπορεί να βοηθήσει σε έναν τέτοιο έλεγχο. Η εγκυρότητα διάκρισης αναφέρεται στην ιδιότητα ότι η λειτουργικοποίηση που εξετάζουμε διαφοροποιείται από άλλες λειτουργικοποιήσεις με τις οποίες δεν θα έπρεπε να εμφανίζει ομοιότητες. Η εγκυρότητα σύγκλισης και η εγκυρότητα διάκρισης είναι υποκατηγορίες της εγκυρότητας εννοιολογικής κατασκευής. Πρέπει να τονιστεί ότι και οι δύο κατηγορίες θα πρέπει να ελέγχονται μαζί και όχι μόνο η μία από τις δύο. Η επιβεβαίωση ότι ισχύουν και τα δύο είδη εγκυρότητας τεκμηριώνει ότι ισχύει η εγκυρότητα εννοιολογικής κατασκευής. Για να γίνει αντιληπτό το προηγούμενο ας επιστρέψουμε στο παράδειγμα των δύο εννοιών, της ευκολία χρήσης και της προσλαμβανόμενης χρησιμότητας. Η πρώτη λειτουργικοποιείται με χρήση τεσσάρων και η δεύτερη με χρήση πέντε στοιχείων ερωτηματολογίου. Θα ελέγξουμε τη συνοχή των δεικτών στο εσωτερικό κάθε δομής και τη διάκριση μεταξύ δομών, ώστε να ελέγξουμε αν ικανοποιείται ταυτοχρόνως η εγκυρότητα σύγκλισης και η εγκυρότητα διάκρισης. Τα συνολικά εννέα στοιχεία μπορούν να είναι κλίμακες τύπου Likert πέντε βαθμίδων. Αν απαντηθούν από ένα δείγμα μεγέθους ας πούμε διακοσίων ερωτώμενων, τότε θα έχουμε δεδομένα για κάθε στοιχείο. Τα δεδομένα θα είναι οι παρατηρήσεις με τιμές 1=διαφωνώ απόλυτα, 2=διαφωνώ, 3=ούτε συμφωνώ, ούτε διαφωνώ, 4=συμφωνώ, 5=συμφωνώ απόλυτα. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κάποιον συντελεστή συσχέτισης για τον έλεγχο της εγκυρότητας, ή κάποια τεχνική στατιστικής ανάλυσης δεδομένων.

Συνιστάται η χρήση της Ανάλυσης Κυρίων Συνιστωσών (PCA) και Varimax περιστροφή των αξόνων. Επίσης θα πρέπει να ζητήσουμε τον υπολογισμών τόσων κυρίων συνιστωσών όσες είναι οι έννοιες που λειτουργικοποιήθηκαν, στην περίπτωσή μας δύο. Οι κλίμακες που μετρούν την ίδια έννοια: οι τέσσερις για την ευκολία χρήσης και οι πέντε για την χρησιμότητα, να συσχετίζονται μεταξύ τους, ενώ οι πέντε με τις τέσσερις να εμφανίζουν πολύ μικρές συσχετίσεις. Στην PCA θα πρέπει δημιουργηθούν δύο συνιστώσες, η μία με υψηλές φορτίσεις μόνο στις πρώτες τέσσερις μεταβλητές και η άλλης μόνο στις άλλες πέντε μεταβλητές. Μόλις πραγματοποιηθεί η έρευνα πεδίου (που μπορεί κάλλιστα να είναι μια πιλοτική έρευνα), μπορούμε να κάνουμε τους αντίστοιχους υπολογισμούς. Πραγματοποιούμε μια PCA με δύο συνιστώσες και Varimax περιστροφή των αξόνων. Αν ισχύει η εγκυρότητα σύγκλισης θα πρέπει οι φορτίσεις των κλιμάκων που συνιστούν την μία έννοια να είναι κατ απόλυτη τιμή υψηλές μόνον σε μία, την ίδια για όλες, συνιστώσα. Αν κάθε σύνολο κλιμάκων που μετρούν μια έννοια φορτίζουν υψηλά σε διαφορετικές κύριες συνιστώσες για κάθε σύνολο, τότε ισχύει και η εγκυρότητα διάκρισης. Δηλαδή τελικά ισχύει η εγκυρότητα δομής. Μια πιο απλά λόγια θέλουμε οι κλίμακες που λειτουργικοποιούν μία έννοια να έχουν όλες τους υψηλές φορτίσεις μόνο σε μία συνιστώσα, ενώ σ αυτή τη συνιστώσα οι υπόλοιπες κλίμακες να έχουν χαμηλές φορτίσεις. Τα αποτελέσματα του παραδείγματος μας περιγράφονται στον Πίνακα. Γίνεται φανερό ότι ικανοποιείται η εγκυρότητα εννοιολογικής κατασκευής.

Ανάλυση κυρίων συνιστωσών Principal Components Analysis- Πού χρησιμοποιείται; Εγκυρότητα, και κατασκευή δομικών μεταβλητών Κύριες συνιστώσες και φορτίσεις για τον έλεγχο της εγκυρότητας εννοιολογικής κατασκευής. Κύρια Συνιστώσα 1 2 PE1. Η χρήση ενός δικτυακού τόπου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι εύκολη 0,259 0,785 PE2. Η αλληλεπίδρασή μου με δικτυακούς τόπους ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι ξεκάθαρη και κατανοητή PE3. Βρίσκω ότι οι περισσότεροι δικτυακοί τόποι ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι ευέλικτοι στην αλληλεπίδραση μαζί μου PE4. Είναι εύκολο για μένα να αποκτήσω τις δεξιότητες να χρησιμοποιώ ένα δικτυακό τόπο ηλεκτρονικής διακυβέρνησης PEU1. Η χρήση ενός δικτυακού τόπου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης μου επιτρέπει να κάνω δουλειές σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή και εκτός ωραρίου λειτουργίας των Δημόσιων Υπηρεσιών PEU2. Ένας δικτυακός τόπος ηλεκτρονικής διακυβέρνησης μου δίνει τη δυνατότητα να κάνω τις δουλειές πιο γρήγορα PEU3. Τα αποτελέσματα της χρήσης ενός δικτυακού τόπου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι εμφανή PEU4. Η χρήση ενός δικτυακού τόπου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης μπορεί να μειώσει έξοδα μετακίνησης PEU5. Η χρήση ενός δικτυακού τόπου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης μπορεί να μειώσει το χρόνο μετακινήσεων και αναμονής σε ουρές 0,255 0,891 0,190 0,856 0,492 0,636 0,844 0,329 0,864 0,272 0,662 0,496 0,895 0,211 0,899 0,229

Έλεγχος εγκυρότητας εννοιολογικής κατασκευής (σύγκλισης και διάκρισης) με χρήση Ανάλυσης Κυρίων Συνιστωσών. PC 1 PC 2 PC 3 PC 4 PE1 Η χρήση ενός δικτυακού τόπου 0,206 0,233 0,733 0,222 ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι εύκολη PE2 Η αλληλεπίδρασή μου με δικτυακούς 0,237 0,208 0,866 0,118 τόπους ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι ξεκάθαρη και κατανοητή PE3 Βρίσκω ότι οι περισσότεροι δικτυακοί 0,187 0,111 0,837 0,163 τόποι ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι ευέλικτοι στην αλληλεπίδραση μαζί μου PE4 Είναι εύκολο για μένα να αποκτήσω τις 0,464 0,180 0,597 0,207 δεξιότητες να χρησιμοποιώ ένα δικτυακό τόπο ηλεκτρονικής διακυβέρνησης PEU1 Η χρήση ενός δικτυακού τόπου 0,798 0,235 0,281 0,218 ηλεκτρονικής διακυβέρνησης μου επιτρέπει να κάνω δουλειές σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή και εκτός ωραρίου λειτουργίας των δημόσιων υπηρεσιών PEU2 Ένας δικτυακός τόπος ηλεκτρονικής 0,814 0,247 0,217 0,223 διακυβέρνησης μου δίνει τη δυνατότητα να κάνω τις δουλειές πιο γρήγορα PEU3 Τα αποτελέσματα της χρήσης ενός 0,623 0,243 0,457 0,166 δικτυακού τόπου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι εμφανή PEU4 Η χρήση ενός δικτυακού τόπου 0,859 0,224 0,176 0,163 ηλεκτρονικής διακυβέρνησης μπορεί να μειώσει έξοδα μετακίνησης PEU5 Η χρήση ενός δικτυακού τόπου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης μπορεί να 0,870 0,255 0,192 0,109 μειώσει το χρόνο μετακινήσεων και αναμονής σε ουρές ATTITUDE1 Μου αρέσει να χρησιμοποιώ 0,279 0,331 0,327 0,767 δικτυακούς τόπους ηλεκτρονικής διακυβέρνησης ATTITUDE2 Είναι ευχαρίστηση για μένα να 0,193 0,302 0,323 0,818 χρησιμοποιώ δικτυακούς τόπους ηλεκτρονικής διακυβέρνησης ATTITUDE3 Είναι επιθυμητό για μένα να μάθω να χρησιμοποιώ δικτυακούς τόπους ηλεκτρονικής διακυβέρνησης 0,255 0,479 0,076 0,682

INTENTION1 Θα χρησιμοποιούσα το διαδίκτυο για τη συλλογή πληροφοριών από την κυβέρνηση INTENTION2 Θα χρησιμοποιούσα υπηρεσίες της κυβέρνησης που παρέχονται στο διαδίκτυο INTENTION3 Η αλληλεπίδραση με την κυβέρνηση μέσα από το διαδίκτυο είναι κάτι που προτίθεμαι να κάνω INTENTION4 Θα χρησιμοποιούσα το διαδίκτυο, για να ζητήσω υπηρεσίες από την κυβέρνηση 0,231 0,816 0,182 0,256 0,335 0,806 0,168 0,204 0,219 0,831 0,199 0,267 0,258 0,822 0,266 0,256

Συνέχεια στο έλεγχο αξιοπιστίας και εγκυρότητας Επιπλέον θα πρέπει να υπολογίζεται ο πίνακας συσχετίσεων ανάμεσα στις δομικές μεταβλητές και 1. οι συσχετίσεις να μην υπερβαίνουν το 0,9 όπως και INTENT ATTITUD PEU PE -------- -------- -------- -------- INTENT 1.00 ATTITUD 0.89 1.00 PEU 0.81 0.82 1.00 PE 0.80 0.82 0.88 1.00 2. Υπολογίζονται στη συνέχεια οι συντελεστές α του Cronbach και όλοι βρίσκονται πάνω από την επιθυμητική τιμή 0,7: 3. PE: 0,873 4. PEU: 0,910 5. ATTITUDE: 0,894 6. INTENTION: 0,937 ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΜΕΤΡΙΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ

Πολύ γενικά τι είναι η regression analysis Ανάλυση παλινδρόμησης- Μοντέλο παλινδρόμησης Που χρησιμοποιείται; Επιδράσεις και δοκιμασία μοντέλου Το μοντέλο Εξωγενείς και Ενδογενείς μεταβλητές Ανεξάρτητες και Εξαρτημένες μεταβλητές

PEU=γ 1 PE ATTITUD=γ 2 PE+β 1 PEU INTENT=β 2 PEU+β 3 ATTITUD Υπολογίζουμε τα β και γ Αυτά είναι οι ΑΜΕΣΕΣ επιδράσεις Μετά υπολογίζουμε και τις ΕΜΜΕΣΕΣ ως γινόμενα των ΑΜΕΣΩΝ Άμεσες επιδράσεις: PE PEU, PE ATTITUD, PEU ATTITUD, PEU INTENT, ATTITUD I NTENT. Έμμεσες επιδράσεις: PE ATTITUD, PE INTENT, PEU INTENT. Βεβαίως όταν μιλάμε για την συνολική επίδραση μιας μεταβλητής σε μία άλλη, θα εννοούμε τη συνδυασμένη (συνολική ή αθροιστική) άμεση και έμμεση επίδραση της μιας στην άλλη, εκτός κι αν ρητά αναφέρεται μία από τις δύο επιδράσεις.

Το ΔΟΜΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ (στο Lisrel) Οι υποθέσεις Ένα Δομικό μοντέλο χρησιμοποιείται για να δώσει σχήμα, να περιγράψει και μετά να εκτιμήσει, σχέσεις αιτίου - αποτελέσματος στο εσωτερικό ενός εννοιολογικού πλαισίου. Οι σχέσεις αυτές εκφράζουν επιδράσεις μεταξύ μεταβλητών. Αυτές οι επιδράσεις είναι συνήθως το ζητούμενο σε έρευνες συμπεριφοράς. Συνηθίζεται λοιπόν αυτές τις επιδράσεις να τις περιγράφουμε με τη μορφή υποθέσεων πριν τον έλεγχο και την επικύρωση του Δομικού μοντέλου. Τέτοιες υποθέσεις έχουν συνήθως μία από τις παρακάτω μορφές: Η1. Η μεταβλητή Α έχει μία άμεση και θετική επίδραση στη μεταβλητή Β. Η2. Η μεταβλητή Α έχει θετική επίδραση στη μεταβλητή Β. Η3. Η μεταβλητή Α έχει αρνητική επίδραση στη μεταβλητή Β. Η δεύτερη και η τρίτη υπόθεση μπορεί να αναφέρονται τόσο σε άμεσες όσο και έμμεσες επιδράσεις, άρα και στη συνολική επίδραση της Α στη Β. Η υπόθεση Η1 αναφέρεται μόνο στην άμεση επίδραση της Α στη Β. Επίσης παρατηρούμε ότι οι επιδράσεις μπορεί να είναι αρνητικές ή θετικές. Όταν θα γίνει έλεγχος του Δομικού μοντέλου, αν οι επιδράσεις που περιγράφτηκαν στις υποθέσεις είναι στατιστικά σημαντικές, τότε θα επαληθευτούν οι υποθέσεις. Αλλιώς δεν επαληθεύονται και θεωρούμε ότι δεν υπάρχει στατιστικά σημαντική επίδραση της μιας μεταβλητής στην άλλη.

ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΜΑΣ Η1: Η Προσλαμβανόμενη Ευκολία Χρήσης έχει άμεση θετική επίδραση στην Προσλαμβανόμενη Χρησιμότητα. Η2: Η Προσλαμβανόμενη Ευκολία Χρήσης έχει άμεση θετική επίδραση στην Στάση απέναντι στη χρήση. Η3: Η Προσλαμβανόμενη Χρησιμότητα έχει άμεση θετική επίδραση στην Στάση απέναντι στη χρήση. Η4: Η Προσλαμβανόμενη Χρησιμότητα έχει άμεση θετική επίδραση στην Πρόθεση για χρήση. Η5: Η Στάση απέναντι στη χρήση έχει άμεση θετική επίδραση στην Πρόθεση για χρήση.

Προσλαμβανόμενη χρησιμότητα (PEU) Η4 Η1 Η3 Στάση απέναντι στη χρήση (ATTITUD) Πρόθεση για χρήση (INTENT) Η5 Προσλαμβανόμενη ευκολία χρήσης (PE) Η2

Συντελεστές του μοντέλου Οι συντελεστές του μοντέλου περιγράφονται στους αντίστοιχους πίνακες BETA και GAMMA στα αποτελέσματα: BETA INTENT ATTITUD PEU -------- -------- -------- INTENT - - 0.68 0.26 6.79 2.56 (έλεγχος σημαντικότητας) ATTITUD - - - - 0.41 2.74 PEU - - - - - - GAMMA PE -------- INTENT - - ATTITUD 0.47 3.15 PEU 0.88 27.92

Στους πίνακες αυτούς περιγράφονται οι συντελεστές άμεσες επιδράσεις, και οι t-τιμές για τον έλεγχο σημαντικότητας. Οι μεταβλητές που ορίζουν τις γραμμές των πινάκων λαμβάνουν επιδράσεις από τις μεταβλητές που ορίζουν τις στήλες. Αυτή η υπενθύμιση βοηθά στην ανάγνωση των πινάκων. Στους παραπάνω πίνακες παρατηρούμε ότι όλοι συντελεστές είναι θετικοί και στατιστικά σημαντικοί γιατί οι t-τιμές είναι κατ απόλυτη τιμή μεγαλύτερες από 1,96. Αυτό κατά συνέπεια σημαίνει ότι όλες οι υποθέσεις επαληθεύονται. Συνήθως σημειώνουμε ότι: Η Προσλαμβανόμενη Ευκολία Χρήσης έχει άμεση θετική επίδραση γ=0,88 (p<0,05) στην Προσλαμβανόμενη Χρησιμότητα. Γίνεται αποδεκτή η υπόθεση Η1. Η Προσλαμβανόμενη Ευκολία Χρήσης έχει άμεση θετική επίδραση γ=0,47 (p<0,05) στην Στάση απέναντι στη χρήση. Γίνεται αποδεκτή η υπόθεση Η2. Η Προσλαμβανόμενη Χρησιμότητα έχει άμεση θετική επίδραση β= 0,41 (p<0,05) στην Στάση απέναντι στη χρήση. Γίνεται αποδεκτή η υπόθεση Η3. Η Προσλαμβανόμενη Χρησιμότητα έχει άμεση θετική επίδραση β = 0,26 (p<0,05) στην Πρόθεση για χρήση. Γίνεται αποδεκτή η υπόθεση Η4. Η Στάση απέναντι στη χρήση έχει άμεση θετική επίδραση β=0,68 (p<0,05) στην Πρόθεση για χρήση. Γίνεται αποδεκτή η υπόθεση Η5.

Συντελεστές προσδιορισμού R 2 Squared Multiple Correlations for Structural Equations INTENT ATTITUD PEU -------- -------- -------- 0.82 0.72 0.77 τα τετράγωνα των πολλαπλών συσχετίσεων που είναι στην ουσία οι συντελεστές προσδιορισμού R 2 των παλινδρομήσεων με εξαρτώμενες μεταβλητές τις ενδογενείς μεταβλητές. 1. R 2 για την INTENT είναι 0,82 δηλαδή η INTENT ερμηνεύεται κατά 82% από τις ATTITUD και PEU. 2. Το R 2 για την ATTITUD ισούται με 0,72. Δηλαδή η ATTITUD ερμηνεύεται κατά 72% από τις PE και PEU. 3. Τέλος το R 2 είναι 0,77 για την PEU. Δηλαδή η PEU ερμηνεύεται κατά 77% από την PE.

Συνολικές και Μερικές επιδράσεις Total Effects of ETA on ETA INTENT ATTITUD PEU -------- -------- -------- INTENT - - 0.68 0.54 6.79 4.59 ATTITUD - - - - 0.41 2.74 PEU - - - - - - Indirect Effects of ETA on ETA INTENT ATTITUD PEU -------- -------- -------- INTENT - - - - 0.28 2.54 ATTITUD - - - - - - PEU - - - - - -

Προσλαμβανόμενη χρησιμότητα (PEU) R 2 = 0,77 0,26 0,88 0,41 Στάση απέναντι στη χρήση (ATTITUD) πρόθεση για χρήση (INTENT) R 2 =0,82 R 2 = 0,72 0,68 Προσλαμβανόμενη ευκολία χρήσης (PE) 0,47