Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή για το μάθημα των ουρολοιμώξεων. Τι είναι ουρολοίμωξη; Σαν ουρολοίμωξη χαρακτηρίζουμε την βακτηριδιακή λοίμωξη κυρίως οποιοδήποτε σημείου του ουροποιητικού συστήματος. ή αλλιώς την φλεγμονώδη αντίδραση του ουροθηλίου στα μικρόβια. Επίσημα μπορούμε να χαρακτηρίσουμε ουρολοίμωξη, όταν υπάρχουν πάνω από 100.000 βακτήρια ανά κυβικό εκατοστό ούρων. Εάν πάρουμε σαν έννοια το ουροποιογεννητικό σύστημα, τότε στις ουρολοιμώξεις μπορούμε να συμπεριλάβουμε και τις λοιμώξεις του προστάτη αδένα καθώς και των όρχεων. Σαν λοίμωξη του ανώτερου ουροποιητικού ονομάζουμε τις λοιμώξεις των νεφρών κυρίως, και σαν λοιμώξεις του κατώτερου ουροποιητικού τις λοιμώξεις της ουροδόχου κύστεως. Οι γυναίκες είναι πιο ευάλωτες όσον αφορά τις κυστίτιδες, εξαιτίας της συγκεκριμένης ανατομίας του ουροποιογεννητικού συστήματος της γυναίκας. Βασικά στοιχεία της προηγούμενης κατάστασης είναι α) το μικρό μήκος της γυναικείας ουρήθρας, και β) η γειτνίαση της γυναικείας ουρήθρας με το ορθό και με τον κόλπο που αποτελούν μία σηπτική περιοχή.
Τι είναι οι μη ειδικές λοιμώξεις ; Είναι αυτές που προκαλούνται από κοινά βακτήρια τα οποία όμως όλα σχεδόν, δίνουν μια κοινή κλινική εικόνα ( ίδια συμπτωματολογία). Παράδειγμα μία κυστίτιδα από προκαλούμενη από I coli δεν κάνει διαφορετική κλινική εικόνα από αυτήν από klebsiela Τι είναι οι ειδικές λοιμώξεις: Είναι η φυματίωση ουροποιητικού, η καντιτίαση, η ακτινομύκωση. αποτελούν τις λοιμώξεις που παρουσιάζουν ειδική και συγκεκριμένη συμπτωματολογία. Επιδημιολογία : tuberculosis of the kidney. Μία στις δύο γυναίκες θα κάνουν μία ουρολοίμωξη τουλάχιστον στη ζωή τους.
Οι ουρολοιμώξεις αποτελούν την δεύτερη συχνότερη αιτία λοιμώξεων μετά από το αναπνευστικό. Περίπου 7 εκατομμύρια γυναίκες τον χρόνο στις Η.Π.Α παρουσιάζουν κυστίτιδα. Το 50% των γυναικών με κυστίτιδα δεν επισκέπτονται τον γιατρό τους. Ποιοί είναι οι υπεύθυνοι μικροοργανισμοί; Το E.Coli αποτελεί στο 80-85% τον υπεύθυνο μικροοργανισμό για τις εξωνοσοκομειακές και για το 50% των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων. Μην ξεχνάμε ότι αποτελεί ένα Gramm- βακτήριο με σχήμα ραβδιού και μήκος 0,5μ, το οποίο μπορεί να επιβιώσει και έξω από τον ξενιστή του. Στο σώμα του, φέρει μαστίγια, τα οποία του δίνουν την δυνατότητα κίνησης και προσκόλλησης. Είναι πρωτεύων αναερόβιο του γαστρεντερικού άρα μπορεί να ζει και να πολλαπλασιάζεται παρουσία ή όχι οξυγόνου. E coli Ο saprophyticus είναι υπεύθυνος για το 5 με 10% των λοιμώξεων. Άλλα βακτηρίδια αποτελούν klebsiella, enterobacter, proteus, pseudomonas τα τέσσερα προηγούμενα βακτηρίδια ανευρίσκονται περισσότερο στις επιλεγμένες ουρολοιμώξεις. Επίσης σε σπάνιες περιπτώσεις, και με ανάλογο νοσολογικό υπόβαθρο, υπάρχουν ιογενείς και παρασιτικές λοιμώξεις.
proteas Τα άτυπα παθογόνα χλαμύδια και (μυκοπλάσματα) π.χ ουρεόπλασμα, προκαλούν λοιμώξεις συνήθως της ουρήθρας, του προστάτη αλλά και του όρχη. Τα χλαμύδια αποτελούν βακτήρια που ζούν μέσα στα κύτταρα του ξενιστή. Μπορούν να υπάρχουν στο σπέρμα και στα κολπικά υγρά. Μεταδίδονται με την σεξουαλική πράξη και το 70% των γυναικών έχουν μολυνθεί χωρίς να είναι ενήμερες. Κατά την φάση λοιπόν της σεξουαλικής πράξης μπορούν μέσω της ανιούσας οδού να διανύσουν την ανδρική ουρήθρα και να εγκατασταθούν στον προστάτη όπου και δημιουργούν χρόνια φλεγμονή. Μία λοίμωξη μπορεί να απασχολήσει οποιοδήποτε σημείο του ουροποιητικού συστήματος. Αρχίζοντας λοιπόν από τους νεφρούς και κατευθυνόμενοι προς τα κάτω έχουμε την λοίμωξη του νεφρού και της πυέλου, που ονομάζεται πυελονεφρίτιδα. Η λοίμωξη της ουροδόχου κύστεως που ονομάζεται κυστίτιδα. Η λοίμωξη του προστάτη αδένα που ονομάζεται προστατίτιδα. Η λοίμωξη της ουρήθρας που ονομάζεται ουρηθρίτιδα. Η λοίμωξη του όρχη ορχεοεπιδυδιμίτιδα
Τι είναι βακτηριουρία : Ονομάζουμε την ύπαρξη βακτηριδίων στα ούρα. Όταν δεν συνοδεύεται από πυουρία τότε μάλλον σημαίνει εποικισμό από φυσιολογική χλωρίδα παρά ενεργό ουρολοίμωξη. Τί είναι πυουρία ή αλλιώς τα λευκά της γενικής ούρων; Είναι η ύπαρξη λευκών αιμοσφαιρίων στα ούρα. υποδηλώνοντας την ανοσολογική απάντηση του ουροθηλίου στα μικρόβια. Σε περίπτωση που η πυουρία είναι άσηπτη (χωρίς βακτηριδιακή λοίμωξη) τότε μπορεί αυτή να συνδυάζεται με φυματίωση ουροποιητικού ή με καρκίνωμα in situ. Συμπτωματολογία : Για το ανώτερο ουροποιητικό (νεφροί) είναι πόνος στην οσφύ και εμπύρετο, ρίγη και τρόμος και γενικότερη αδυναμία και κακουχία. Για το κατώτερο ουροποιητικό είναι συνήθως, συχνουρία καυσουρία, επιτακτική ούρηση. Για το εάν θα υπάρχει πυρετός ή όχι στην ουρολοίμωξη, εξαρτάται από το όργανο που προσβλήθηκε. Εάν το όργανο είναι συμπαγές όργανο (νεφρός, προστάτης, όρχης, επιδιδυμίδα), τότε η λοίμωξη είναι πάντα σχεδόν εμπύρετη και συστηματική γενικευμένη νόσος.. Εάν το όργανο που θα προσληφθεί είναι απλά βλεννογόνος, τότε η λοίμωξη είναι σχεδόν πάντα απύρετη. Μη επιλεγμένεςουρολοιμώξεις: Είναι οι βακτηριδιακές λοιμώξεις οι οποίες λαμβάνουν χώρα σε ένα φυσιολογικό από άποψη λειτουργίας και ανατομίας ουροποιητικό σύστημα. Δηλαδή θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι οι λοιμώξεις που οφείλονται αμιγώς στην ύπαρξη μικροβίων και όχι σε υποκείμενες νόσους. Οι μη επιλεγμένες ουρολοιμώξεις ανταποκρίνονται θετικά (θεραπεύονται) με μικρόχρονη θεραπευτική αγωγή.
Επιλεγμένες ουρολοιμώξεις : Είναι οι ουρολοιμώξεις που οφείλονται σε κάποια λειτουργική ή ανατομική ανωμαλία του ουροποιητικού συστήματος. Στην ουσία πρόκειται για οποιοδήποτε αίτιο παρακωλύει την παροχέτευση των ούρων από το ανώτερο ουροποιητικό, ουσιαστικά από τους νεφρούς έως το έξω στόμιο της ουρήθρας. Το κύριο αίτιο λοιπόν είναι η στάση των ούρων για οποιοδήποτε λόγο, λειτουργικό ή ανατομικό,άρα λοιπόν προβλήματα παροχέτευσης στην πορεία του ουροποιητικού. Υποκείμενα νοσήματα όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, οι κατακεκλιμένοι ασθενείς, οι μόνιμοι καθετήρες και τα ανθεκτικά στελέχη βακτηριδίων συνήθως νοσοκομειακά στελέχη. Τι είναι οι υποτροποιάζουσες ουρολοιμώξεις ; Ονομάζουμε τις ουρολοιμώξεις που επαναλαμβάνονται σε μικρό χρονικό διάστημα. Το 80% των υποτροποιάζοντων ουρολοιμώξεων αποτελούν επαναμολύνσεις. Συμβαίνουν εβδομάδες μετά την πρώτη λοίμωξη και οφείλονται συνήθως στο ίδιο μικρόβιο. Υποτροποιάζουσες είναι οι λοιμώξεις όταν είναι πάνω από τρεις τον χρόνο. Εάν η υποτροποιάζουσα λοίμωξη έλθει σε χρονικό διάστημα μικρότερο των δύο εβδομάδων τότε η πρόκειται για επαναμόλυνση.
Ομάδες υψηλού κινδύνου για την εμφάνιση ουρολοίμωξης : 1. Φύλο Γυναίκες (κυστίτιδες). 2. Προχωρημένη ηλικία 3. Εμμηνόπαυση. 4. Κύηση 5. Σακχαρώδης διαβήτης. 6. Προηγούμενη λοίμωξη. 7. Ιδρυματισμός. 8. Καθετήρες (μόνιμοι ή διαλείποντες). 9. Λιθίαση. 10. Απόφραξη της παροχέτευσης των ούρων, σε οποιοδήποτε σημείο από το νεφρό έως το έξω στόμιο της ουρήθρας. ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ