ΜΕΛΕΤΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ ΤΩΝ ΛΙΠΟΠΡΩΤΕΪΝΩΝ ΣΤΟ ΤΟΙΧΩΜΑ ΤΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΑΡΤΗΡΙΩΝ Κατράνας Σωτήριος¹, Αντωνιάδης Αντώνιος¹, Κελέκης Αναστάσιος ², Γιαννόγλου Γεώργιος¹ ¹ Εργαστήριο Καρδιαγγειακής Μηχανικής και Αθηροσκλήρωσης, Α Καρδιολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό ΓΝ ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκης, Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ. ² Ακτινολογικό Τμήμα, Πανεπιστημιακό ΓΝ ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκης, Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ.
Συνιστά την εσωτερική δύναμη που ασκείται ακτινικά στη διατομή ενός αγγείου. Περιγράφεται από το νόμο του Laplace: T P d r όπου P είναι η συστηματική πίεση του αίματος, r η ακτίνα του αυλού και d το πάχος του τοιχώματος. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι οι υψηλές τιμές WS προάγουν τη δημιουργία αθηρωματικών βλαβών. Thubricar et al. Ann Thorac Surg 1995 Jun;59(6):1594-603. Αντωνιάδης ΑΠ. Διδακτορική Διατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 2011.
Περιγράφει την ακαμψία του αρτηριακού τοιχώματος. Εκπροσωπεί τη στιγμιαία κλίση της σχέσης πίεση-όγκος (ΔΡ/ΔV). Αποτελεί αναδυόμενο ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα. Zieman et al. Arterioscler Thromb Vasc Biol. 2005 May;25(5):932-43. Laurent et al. Hypertension. 2005 Jun;45(6):1050-5. GM London et al. Clinical and experimental hypertension 2004;26;7&8:689-699.
Συνιστά την απόκλιση από την ευθεία. Περιγράφεται από την εξίσωση: 2 2 y' z'' y'' z' z' x'' z'' z' x' y'' x'' y' ( z' 2 y' 2 z' 2 ) 3 όπου x, y, z είναι οι συντεταγμένες ενός σημείου στο χώρο και,, αποτελούν αντίστοιχα την πρώτη, δεύτερη και τρίτη παράγωγο. Όσο μεγαλύτερη είναι η καμπυλότητα, τόσο μεγαλύτερη είναι η απόκλιση από την ευθεία. 2 1/ 2 Ding et al. J Biomech Eng. 2000 Oct;122(5):488-92. Zhu et al. Arterioscler Thromb Vasc Biol. 2003 Dec;23(12):2260-5.
Λήψη των δεδομένων από αξονικό τομογράφο 128 τομών. Χρήση ενδοφλεβίως σκιαστικού (Ioversol, Optiray 350) από φλέβα του αντιβραχίου. Ταυτόχρονη ΗΚΓ καταγραφή (ECG gated).
Διαστολή Συστολή
Κάθε ανακατασκευασμένη αρτηρία διαιρέθηκε σε στοιχειώδη τμήματα (ογκίδια) μήκους 2mm.
Tριγωνικά στοιχεία για την κατασκευή του δικτύου του αυλού.
Βάσει ορισμού : T P d r Όπου: P = η πίεση κατά τη διαστολική φάση r = η ακτίνα του αυλού d = το πάχος του τοιχώματος
Βάσει ορισμού : ή ό P V V Όπου: ΔP = η μεταβολή της πίεσης (μεταξύ διαστολής-συστολής) V = ο όγκος στη συστολή ΔV = η μεταβολή του όγκου (μεταξύ διαστολής-συστολής) London GM, et al. Clinical Exp Hypertension 2004;26:689-99.β
Η καμπυλότητα υπολογίστηκε βάσει ειδικών αλγορίθμων που έχουν αναπτυχθεί στο Εργαστήριο Καρδιαγγειακής Μηχανικής και Αθηροσκλήρωσης, Α Καρδιολογική Κλινική, ΑΧΕΠΑ.
22 ασθενείς 19 άνδρες & 3 γυναίκες Μέση ηλικία: 62 έτη Μέση καρδιακή συχνότητα: 58bpm Δείκτης μάζας σώματος: 27.8 kg/m 2
28 στεφανιαία αγγεία 3,7m στεφανιαίων αρτηριών (1,9m στη διαστολή & 1,8m στη συστολή) 14 πρόσθιοι κατιόντες κλάδοι με το στέλεχος 5 περισπώμενες αρτηρίες 9 δεξιές στεφανιαίες αρτηρίες Είδος αγγείου Διαστολή (mm) Συστολή (mm) LAD 63,1 57,6 LCx 55,8 54,7 RCA 78,4 75,8 Σύνολο 66,7 62,9
Είδος αγγείου Στοιχειώδη Τμήματα Φυσιολογικά Αθηροσκληρωτικά Σύνολο LAD 272 149 421 (46%) LCx 94 48 142 (16%) RCA 254 95 349 (38%) Σύνολο 620 (68%) 292 (32%) 912 (100%)
Τα φυσιολογικά τμήματα εφαπτόμενα σε αθηρωματικές πλάκες παρουσιάζουν υψηλότερες τιμές WS έναντι των αθηρωματικών. Η WS εντοπίζεται χαμηλότερη στο μέσο των πλακών έναντι του εγγύς τμήματος αυτών. WS (Pa) 500 400 300 200 p<0.001 p<0.05 p=0.074 100 0 Φυσιολογικό τμήμα πριν την π λάκα Πρώτο τμήμα π λάκας Ε νδιάμεσα τμήματα π λάκας Τελευταίο τμήμα π λάκας Φυσιολογικό τμήμα μετά την π λάκα
Η τοιχωματική σκληρότητα είναι υψηλότερη στο εγγύς τμήμα των πλακών έναντι του μέσου και του άπω τμήματος αυτών. p<0.001 p<0.001 Wall Stiffness (mmhg) 1000000 500000 p<0.001 p<0.001 p<0.001 0 Φυσιολογικό τμήμα π ριν την π λάκα Πρώτο τμήμα π λάκας Ενδιάμεσα τμήματα π λάκας Τελευταίο τμήμα π λάκας Φυσιολογικό τμήμα μετά την π λάκα
Το αθηρωματικό φορτίο είναι μεγαλύτερο στο μέσο των πλακών έναντι των εγγύς και άπω τμημάτων των πλακών. 60 Όγκος αθηρωματικής πλάκας (mm 3 ) 40 20 0 Πρώτο τμήμα π λάκας p<0.01 Ενδιάμεσα τμήματα π λάκας p<0.001 Τελευταίο τμήμα π λάκας
Το υψηλό αθηρωματικό φορτίο συνδυάζεται με χαμηλή WS και υψηλή καμπυλότητα. 400 p<0.001 300 p=ns p<0.001 WS (Pa) 200 100 0 Χαμηλή Μέση Υψηλή Καμπυλότητα
Η παρούσα μελέτη ερευνά με μη επεμβατικό τρόπο το ρόλο των αιμορρεολογικών παραγόντων στην αθηροσκλήρωση. Η μελέτη αναδεικνύει την ανομοιομορφία κατανομής της WS, της τοιχωματικής σκληρότητας και της καμπυλότητας στο αρτηριακό δένδρο. Η WS ενδέχεται να συμβάλει στην αθηρογένεση εκπροσωπώντας τη δύναμη που ωθεί τις λιποπρωτεΐνες εντός του αρτηριακού τοιχώματος εγγύς των πλακών και σε συνδυασμό με την τοιχωματική σκληρότητα να συμμετέχει στην εντόπιση και επακόλουθη ανάπτυξη του λιπώδους πυρήνα των αθηρωματικών πλακών.