Θνληηθά δηαιχκαηα Δηαθνξέο ζηε δηαιπηφηεηα ηνληηθψλ ελψζεσλ ζην λεξφ (π.ρ. δηαιπηφηεηα NaCl=36,0, ελψ Ca 3 (PO 4 ) 2 = 0,002 g/100 ml) εξκελεχνληαη βάζεη δηαθνξεηηθψλ ειθηηθψλ ελεξγεηψλ κεηαμχ ηφληνο-ηφληνο ζηνλ θξχζηαιιν θαη ηφληνο-λεξνχ. εθπδαησκέλν ηφλ Na + Η Ο Η Na + Cl εθπδαησκέλν ηφλ Cl Πψο δηαιχεηαη θξχζηαιινο NaCl ζε λεξφ: Θφληα Na + θαη Cl πνπ θαηέρνπλ ζέζεηο ζηελ επηθάλεηα ηνπ θξπζηάιινπ είλαη εθηεζεηκέλα ζε κφξηα λεξνχ, ηα νπνία ζπγθξνχνληαη κε απηά θαη ηα απνζπνχλ απφ ην ζηεξεφ NaCl. Σα απνζπαζκέλα ηφληα Na + θαη Cl έιθνληαη απφ ηα δίπνια κφξηα Η 2 Ο, ηα νπνία ηα πεξηβάιινπλ δεκηνπξγψληαο έηζη εθπδαησκέλα ηφληα.
Πνιιέο ηνληηθέο ελψζεηο είλαη ΚΡΤΣΑΛΛΘΚΑ ΣΕΡΕΑ Μνλαδηαία θπςειίδα: ε κηθξφηεξε θηβσηηνεηδήο κνλάδα ε νπνία επαλαιακβαλφκελε ζε ηξεηο δηαζηάζεηο δεκηνπξγεί ηνλ θξχζηαιιν. Έηζη, φια ηα θξπζηαιιηθά ζψκαηα κε βάζε ηηο δηαζηάζεηο (a, b, c) θαη ηηο γσλίεο (α, β, γ) θαηαηάζζνληαη ζε επηά θξπζηαιιηθά ζπζηήκαηα a c c c=a θπβηθφ ηεηξαγσληθφ νξζνξνκβηθφ b a b=a c c a b=a κνλνθιηλέο εμαγσληθφ ξνκβνεδξηθφ ηξηθιηλέο a a b=a a b c=a b b=a a c ρήκαηα κνλαδηαίσλ θπςειίδσλ ησλ δηαθφξσλ θξπζηαιιηθψλ ζπζηεκάησλ Μνλαδηαίεο θπςειίδεο ησλ 7 θξπζηαιιηθψλ ζπζηεκάησλ θαη νη ζρέζεηο αλάκεζα ζηα κήθε ησλ αθκψλ θαη ηηο γσλίεο
Οινεδξηθά θεληξσκέλν θπβηθφ πιέγκα (fcc) Κπβηθέο κνλαδηαίεο θπςειίδεο ρεδφλ θαη ηα 7 θξπζηαιιηθά ζπζηήκαηα έρνπλ πεξηζζφηεξα απφ έλα πηζαλά θξπζηαιιηθά πιέγκαηα (14 θξπζηαιιηθά πιέγκαηα θαηά Bravais) Γηα παξάδεηγκα ην θπβηθφ ζχζηεκα έρεη ηξία πηζαλά πιέγκαηα: Απιφ θπβηθφ πιέγκα: κε πιεγκαηηθά ζεκεία κφλν ζηηο γσλίεο ηεο κνλαδηαίαο θπςειίδαο Απιφ θπβηθφ πιέγκα Ελδνθεληξσκέλν θπβηθφ πιέγκα: κε έλα πιεγκαηηθφ ζεκείν ζην θέληξν ηεο κνλαδηαίαο θπςειίδαο εθηφο εθείλσλ ζηηο γσλίεο ηεο Ελδνθεληξσκέλν θπβηθφ πιέγκα (bcc) Οινεδξηθά θεληξσκέλν θπβηθφ πιέγκα: κε έλα πιεγκαηηθφ ζεκείν ζην θέληξν θάζε έδξαο ηεο κνλαδηαίαο θπςειίδαο εθηφο εθείλσλ ζηηο γσλίεο ηεο
Έλξη ιόνηων από μόπια νεπού λόγω δςνάμεων ιόνηορ διπόλος (= ςδάηωζη) Η άθξε Ο ηνπ κνξίνπ Η 2 Ο πξνζαλαηνιίδεηαη πξνο ην θαηηφλ, ελψ έλα άηνκν Η πξνζαλαηνιίδεηαη Na + Cl πξνο ην αληφλ.!!! Η δηαιπηφηεηα ηνληηθνχ ζηεξενχ ζην λεξφ εμαξηάηαη απφ ηελ ελέξγεηα πδάησζεο (έιμε κνξίσλ Η 2 Ο απφ ηφληα) θαη ηελ ελέξγεηα πιέγκαηνο (ελέξγεηα ζπγθξαηνχζα ηα ηφληα ζην θξπζηαιιηθφ πιέγκα). Η ελέξγεηα πιέγκαηνο δξα αληίζεηα πξνο ηε δηαδηθαζία δηάιπζεο. Η ελέξγεηα πδάησζεο, είλαη ην πνζφλ ζεξκφηεηαο, (ΔΗ), πνπ απειεπζεξψλεηαη θαηά ηελ πδάησζε ησλ ηφλησλ θαη (φπσο θαη ε ελέξγεηα πιέγκαηνο), εμαξηάηαη απφ ηελ αθηίλα ην θαη ην θνξηίν ησλ ηφλησλ ελψζεηο ησλ Νa +, K + επδηάιπηεο, ελψ ησλ PO 4 3- δπζδηάιπηεο!
Πνιηθά (ή πνισκέλα) κφξηα θαη δηπνιηθή ξνπή Δηπνιηθή ξνπή (μ): έλα αλπζκαηηθφ κέγεζνο (κε κέηξν θαη θαηεχζπλζε) πνπ κεηξά πνζνηηθά ην δηαρσξηζκφ θνξηίσλ ζε έλα κφξην (θαη ζπλεπψο είλαη έλαο δείθηεο ηεο πνιηθφηεηαο ηνπ κνξίνπ) μ = q δ d = ε απφζηαζε αλάκεζα ζηα κεξηθά θνξηία δ+ θαη δ Μνλάδα κέηξεζεο δηπνιηθήο ξνπήο: 1 debye (D) = 3,34 10 30 C m (coulomb meter) H O _ μολ H Σν κφξην Η 2 Ο είλαη θεθακκέλν. Οη επηκέξνπο δηπνιηθέο ξνπέο ησλ δεζκψλ Ο Η δίλνπλ ζπληζηακέλε δηπνιηθή ξνπή μ νι 0 κφξην πνιηθφ Πεηξακαηηθά: μ(η 2 Ο) = 1,94 D Cl Cl C Cl μ ολ = 0 Cl Σν κφξην CCl 4 είλαη ηεηξαεδξηθφ. Οη επηκέξνπο δηπνιηθέο ξνπέο ησλ δεζκψλ C Cl δίλνπλ ζπληζηακέλε δηπνιηθή ξνπή μ νι = 0 κφξην κε πνιηθφ
Δηαιπηφηεηα (g δηαιπκέλεο νπζίαο / 100 g Η 2 Ο) Επίδπαζη ηηρ θεπμοκπαζίαρ πάνω ζηη διαλςηόηηηα ιονηικών ενώζεων 250 200 ΚΝΟ 3 150 100 50 0 CuSΟ 4 NaCl Ce 2 (SeΟ 4 ) 3 10 20 30 40 50 60 70 80 90 Θεξκνθξαζία ( ν C) Με αχμεζε ηεο ζεξκνθξαζίαο, ε δηαιπηφηεηα πνιιψλ ηνληηθψλ ελψζεσλ κεγαιψλεη (ΚΝΟ 3 ), κεξηθψλ κέλεη ζρεδφλ ακεηάβιεηε (NaCl) θαη θάπνησλ ειαηηψλεηαη [Ce 2 (SeO 4 ) 3 ]
Μεηαβνιέο ελζαιπίαο θαηά ηε δηάιπζε Ελζαιπία δηαιχζεσο είλαη ε κεηαβνιή ηεο ελζαιπίαο πνπ ζπλνδεχεη ηε ζπλνιηθή δηαδηθαζία δηαιχζεσο κηαο νπζίαο ζε έλα δηαιχηε (θαη κπνξεί λα ζεσξεζεί φηη είλαη ην αιγεβξηθφ άζξνηζκα δχν ελεξγεηαθψλ κεηαβνιψλ: ηεο ελέξγεηαο πιέγκαηνο θαη ηεο ελζαιπίαο πδαηψζεσο) ΚΘ (s) K + (g) + I (g) Ελέξγεηα πιέγκαηνο ΔΗ= +632,2 kj/mol Ελζαιπία πδαηψζεσο K + (g) + I (g) H 2 O K + (aq) + I (aq) ΔΗ= -627,0 kj/mol Η πξφζζεζε ησλ δχν αληηδξάζεσλ παξηζηάλεη ηε δηάιπζε ηνπ ΚΘ(s) θαη δίλεη ηελ ελζαιπία δηαιχζεσο Ελζαιπία δηαιχζεσο ΚΘ (s) H 2 O K + (aq) + I (aq) ΔΗ= +5,2 kj/mol
Όηαλ ηνληηθέο ελψζεηο δηαιχνληαη ζην λεξφ κπνξεί λα απνξξνθάηαη ή λα εθιχεηαη ζεξκφηεηα ηηγκηαίν ςπρξφ επίζεκα Εζσηεξηθφ ζαθίδην κε ΝΗ 4 ΝΟ 3. Εμσηεξηθφ ζαθίδην κε λεξφ. πάζηκν εζσηεξηθνχ ζαθηδίνπ δηαδηθαζία δηάιπζεο ελδφζεξκε (απνξξφθεζε ζεξκφηεηαο ςχμε) ηηγκηαίν ζεξκφ επίζεκα Εζσηεξηθφ ζαθίδην κε CaCl 2. Εμσηεξηθφ ζαθίδην κε λεξφ. πάζηκν εζσηεξηθνχ ζαθηδίνπ δηαδηθαζία δηάιπζεο εμψζεξκε (έθιπζε ζεξκφηεηαο ζέξκαλζε)
Επίδξαζε ηεο πίεζεο πάλσ ζηε δηαιπηφηεηα Αξρή ηνπ Le Chatelier CO 2 (g) CO 2 (aq) Έκβνιν Αέξην CΟ 2 Τδαηηθφ δηάιπκα CΟ 2 Επίδξαζε ηεο πίεζεο πάλσ ζηε δηαιπηφηεηα αεξίνπ Όηαλ ην έκβνιν σζείηαη πξνο ηα θάησ, απμάλνληαο ηε κεξηθή πίεζε ηνπ δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα, δηαιχεηαη πεξηζζφηεξν αέξην (γεγνλφο πνπ ηείλεη λα ειαηηψζεη ηε κεξηθή πίεζε ηνπ CΟ 2 ).
Επίδξαζε ηεο πίεζεο πάλσ ζηε δηαιπηφηεηα Απφηνκε ειάηησζε ηεο πίεζεο ελφο αεξηνχρνπ πνηνχ Έλα αεξηνχρν πνηφ παξάγεηαη δηαιχνληαο ζε απηφ δηνμείδην ηνπ άλζξαθα ππφ πίεζε. ε πςειφηεξεο πηέζεηο δηαιχεηαη πεξηζζφηεξν δηνμείδην ηνπ άλζξαθα απφ θάζε άιιν ηξφπν. Όηαλ ε πίεζε ειαηησζεί απφηνκα, ην δηνμείδην ηνπ άλζξαθα γίλεηαη ιηγφηεξν δηαιπηφ θαη ε πεξίζζεηα ηνπ εθθεχγεη απφ ην δηάιπκα πξνθαιψληαο αθξηζκφ. Θζρχεη: Νφκνο ηνπ Henry: S = k H P Όπνπ: S = δηαιπηφηεηα ηνπ αεξίνπ ζε g/l, P = κεξηθή πίεζε ηνπ αεξίνπ θαη k H = ζηαζεξά
Άζθεζε 12.4 Εθαξκνγή ηνπ λφκνπ ηνπ Henry Έλα ιίηξν λεξνχ ζηνπο 25 ν C δηαιχεη 0,0404 g Ο 2 φηαλ ε κεξηθή πίεζε ηνπ νμπγφλνπ είλαη 1,00 atm. Πφζε είλαη ε δηαιπηφηεηα ηνπ νμπγφλνπ ηνπ αέξα ζηνλ νπνίνλ ε κεξηθή πίεζε ηνπ Ο 2 είλαη 159 mmhg; Γξάθνπκε ην λφκν ηνπ Henry (S = K H P) γηα ηηο δχν πηέζεηο θαη ζηε ζπλέρεηα δηαηξνχκε θαηά κέιε: S 1 = K H P 1 S 2 = K H P 2 S k P P S k P P 2 H 2 2 1 H 1 1 S 2 PS P 2 1 2 1 (159 mmhg)(0,0404 g O / L) 760 mmhg = 0,008452 g = 0,00845 g O 2 / L
Σςγκένηπωζη διαλύμαηορ πγθέληξσζε δηαιχκαηνο: ε πνζφηεηα ηεο νπζίαο πνπ έρεη δηαιπζεί ζε δεδνκέλε πνζφηεηα δηαιχηε ή δηαιχκαηνο. Αξαηφ δηάιπκα: φηαλ ε ζπγθέληξσζε ηεο δηαιπκέλεο νπζίαο είλαη ρακειή Ππθλφ δηάιπκα: φηαλ ε ζπγθέληξσζε ηεο δηαιπκέλεο νπζίαο είλαη πςειή. Η πνζφηεηα ηεο δηαιπκέλεο νπζίαο κπνξεί λα εθθξάδεηαη ζε γξακκάξηα ή moles. Η πνζφηεηα ηνπ δηαιχηε ή ηνπ δηαιχκαηνο κπνξεί λα αλαθέξεηαη ζε φγθν ή κάδα. δεκηνπξγνχληαη δηάθνξνη ηξφπνη έθθξαζεο ηεο ζπγθέληξσζεο ελφο δηαιχκαηνο.
Τπόποι έκθπαζηρ ηηρ ζςγκένηπωζηρ Υεκηθέο κνλάδεο 1. Molarity ή γξακκνκνξηαθή ζπγθέληξσζε (Μ) 2. Normality ή θαλνληθή ζπγθέληξσζε ή θαλνληθφηεηα (Ν) 3. Molality ή γξακκνκνξηαθή ζπγθέληξσζε θαηά 1000 g δηαιχηε (m) 4. Γξακκνκνξηαθφ θιάζκα (X) Φπζηθέο κνλάδεο 1. Επί ηνηο εθαηφ θαηά κάδα (% m/m) 2. Επί ηνηο εθαηφ θαηά κάδα πξνο φγθν (% m/v) 3. Επί ηνηο εθαηφ θαη φγθν (% V/V) 4. Μέξε αλά εθαηνκκχξην (ppm)
Μolarity ή γπαμμομοπιακή ζςγκένηπωζη Molarity ή γξακκνκνξηαθή ζπγθέληξσζε (Μ) είλαη ηα moles ηεο δηαιπκέλεο νπζίαο ζε έλα ιίηξν δηαιχκαηνο. Molarity ( M) = moles διαλσμένης οσζίας λίηρα διαλύμαηος Έλα πδαηηθφ δηάιπκα πνπ είλαη 0,30 Μ ζε ακκσλία (ΝΗ 3 ) πεξηέρεη 0,30 mol ΝΗ 3 (5,1 g ΝΗ 3 ) αλά ιίηξν δηαιχκαηνο.
Παπαζκεςή διαλύμαηορ οπιζμένηρ γπαμμομοπιακήρ ζςγκένηπωζηρ Παξάδεηγκα 1 Πφζα γξακκάξηα πεληαυδξηθνχ ζεηηθνχ ραιθνχ(θθ), CuSO 4 5H 2 O, πξέπεη λα δπγίζνπκε, πξνθεηκέλνπ λα παξαζθεπάζνπκε 250 ml δηαιχκαηνο CuSO 4 5H 2 O ζπγθέληξσζεο 0,200 Μ; πγθέληξσζε 0,200 Μ ζεκαίλεη 0,200 mol νπζίαο ζε 1 L ή 1000 ml δηαιχκαηνο. Άξα, γηα 250 ml δηαιχκαηνο, ζα ρξεηαζζνχκε (0,200 mol 250 ml) / 1000 ml = 0,0500 mol CuSO 4 5H 2 O. Επεηδή 1 mol CuSO 4 5H 2 O δπγίδεη 249,686 g, ηα 0,0500 mol δπγίδνπλ 12,48 g CuSO 4 5H 2 O.
Τπόπορ παπαζκεςήρ διαλύμαηορ CuSO 4 ζςγκένηπωζηρ 0,200 M ραξαγή Ζπγίδνπκε 12,48 g CuSO 4 5H 2 O (0,0500 mol) πάλσ ζην δίζθν ηνπ εξγαζηεξηαθνχ δπγνχ Μεηαθέξνπκε πξνζεθηηθά ηνλ πεληαυδξηθφ ζεηηθφ ραιθφ(θθ) ζε νγθνκεηξηθή θηάιε ησλ 250 ml Πξνζζέηνπκε λεξφ κέρξηο φηνπ ε ζηάζκε ηνπ δηαιχκαηνο θζάζεη ζηε ραξαγή ηεο νγθνκεηξηθήο θηάιεο
Υπολογιζμόρ ηηρ molarity από μάζα οςζίαρ και όγκο διαλύμαηορ Παξάδεηγκα 2 ε κηα νγθνκεηξηθή θηάιε ησλ 50,0 ml εηζάγνπκε 0,42 g NaNO 3. Πξνζζέηνπκε ζηε θηάιε λεξφ, αλαθηλνχκε γηα λα δηαιπζεί ην ζηεξεφ NaNO 3 θαη ζπκπιεξψλνπκε κε λεξφ κέρξη ηε ραξαγή ηεο θηάιεο. Πφζε είλαη ε molarity ηνπ δηαιχκαηνο πνπ πξνθχπηεη; Γηα λα ππνινγίζνπκε ηε molarity ρξεηαδφκαζηε ηα moles ηεο δηαιπκέλεο νπζίαο. Γη απηφ ζηελ αξρή κεηαηξέπνπκε ηα γξακκάξηα ηνπ NaNO 3 ζε moles. Η molarity ηζνχηαη κε ηα moles ηεο δηαιπκέλεο νπζίαο δηαηξεκέλα κε ηνλ φγθν ηνπ δηαιχκαηνο ζε ιίηξα.
Normality ή Κανονική Σςγκένηπωζη ή Κανονικόηηηα Normality (N) είλαη ηα γξακκντζνδχλακα ηεο δηαιπκέλεο νπζίαο ζε έλα ιίηξν δηαιχκαηνο. Normality ( N) = ηελ πξάμε ρξεζηκνπνηνχκε θαη ηα ρηιηνζην-γξακκντζνδχλακα (meq) αλά ρηιηνζηφιηηξν (ml). Οξηζκφο γξακκντζνδπλάκνπ: moleδιαλσμένης οσζίας eq = n γραμμοϊζοδύναμα διαλσμένης οσζίας λίηρα διαλύμαηος n = θαζαξφο αξηζκφο Θζρχεη: Ν = n. C Η ηηκή ηνπ n εμαξηάηαη απφ ηνλ ηχπν ηεο αληίδξαζεο!!! δελ κπνξνχκε λα πξνζδηνξίζνπκε ηε normality, αλ δελ γλσξίδνπκε ζε πνηα αληίδξαζε ζα ρξεζηκνπνηεζεί ην δηάιπκα.
Το γπαμμοϊζοδύναμο ζε μεηαθεηικέρ ανηιδπάζειρ Ομχ: n = αξηζκφο ησλ Η + πνπ παξέρνληαη θαηά ηελ αληίδξαζε H 3 PO 4 (aq) + NaOH(aq) NaH 2 PO 4 (aq) + H 2 O( ) 1 eq H PO = 1 mol H PO 98,00 g 98,00 g H PO 1 1 3 4 3 4 3 4 H 3 PO 4 (aq) + 2NaOH(aq) Na 2 HPO 4 (aq) + 2H 2 O( ) 1 eq H PO = 1 mol H PO 98,00 g 49,00 g H PO 2 2 3 4 3 4 3 4 H 3 PO 4 (aq) + 3NaOH(aq) Na 3 PO 4 (aq) + 3H 2 O( ) 1 eq H PO = 1 mol H PO 98,00 g 32,67 g H PO 3 3 3 4 3 4 3 4
Το γπαμμοϊζοδύναμο ζε οξειδοαναγωγικέρ ανηιδπάζειρ Ομεηδσηηθή νπζία: n = αξηζκφο ησλ πξνζιακβαλνκέλσλ ειεθηξνλίσλ θαηά ηελ αληίδξαζε 1mol KMnO 4 1eq KMnO 5 4 31,61 g γηα MnO 4 Mn 2+ 1mol KMnO 4 1 eq KMnO 3 4 52,68 g γηα MnO 4 MnO 2 Αλαγσγηθή νπζία: n = αξηζκφο ησλ απνβαινκέλσλ ειεθηξνλίσλ θαηά ηελ αληίδξαζε 1molH 2S 1eq H S 2 2 17,04 g γηα S 2 S
Μolality Molality (m) είλαη ηα moles ηεο δηαιπκέλεο νπζίαο αλά ρηιηφγξακκν δηαιχηε. Molality ( m) = moles διαλσμένης οσζίας τιλιόγραμμα διαλύηη Π.ρ. έλα δηάιπκα πνπ πξνθχπηεη κε δηάιπζε 0,30 mol αηζπιελνγιπθφιεο ζε 2,0 kg λεξνχ έρεη molality 0,30 mol / 2,0 kg = 0,15 m αηζπιελνγιπθφιε! molality: αλεμάξηεηε απφ ηε ζεξκνθξαζία.
Υπολογιζμόρ ηηρ molality από μάζα οςζίαρ και μάζα διαλύηη Παξάδεηγκα Πφζε είλαη ε molality ελφο δηαιχκαηνο πνπ παξαζθεπάζζεθε κε δηάιπζε 225 mg γιπθφδεο (C 6 H 12 O 6 ) ζε 5,00 ml αηζπιηθήο αιθνφιεο (d = 0,789 g/ml); Η molality αλαθέξεηαη ζε moles δηαιπκέλεο νπζίαο αλά kg δηαιχηε. Θα πξέπεη ινηπφλ λα κεηαηξέςνπκε ηα 225 mg γιπθφδεο ζε moles γιπθφδεο θαη ηα ml ηεο αιθνφιεο ζε kg αιθνφιεο. 1 mol C 6 H 12 O 6 δπγίδεη 180,2 g ηα 225 mg = 0,225 g είλαη moles C H O = 6 12 6 0,225 g 180,2 g / mol 3 1, 25 10 mol
Υπολογιζμόρ ηηρ molality από μάζα οςζίαρ και μάζα διαλύηη Η κάδα ηνπ δηαιχηε βξίζθεηαη, αλ πνιιαπιαζηάζνπκε ηνλ φγθν επί ηελ ππθλφηεηα: κάδα δηαιχηε = (5,00 ml)(0,789 g/ml) = 3,95 g = 0,00395 kg 3 1, 25 10 mol C6H12O6 Molality = 0, 316 m C H O 0,00395 kg διαλύηη 6 12 6
Γπαμμομοπιακό κλάζμα Γξακκνκνξηαθφ θιάζκα (Χ) ελφο ζπζηαηηθνχ Α ηνπ δηαιχκαηνο είλαη ηα moles ηνπ ζπζηαηηθνχ Α δηαηξεκέλα δηα ηνπ ζπλνιηθνχ αξηζκνχ ησλ moles ηνπ δηαιχκαηνο (δειαδή, moles ππνινίπσλ ζπζηαηηθψλ θαη δηαιχηε). X A moles ζσζηαηικού Α = ζσνολικός αριθμός moles διαλύμαηος Π.ρ., ζε έλα δηάιπκα πνπ παξαζθεπάζζεθε απφ 1 mol αηζπιελνγιπθφιεο θαη 9 mol λεξνχ, ην γξακκνκνξηαθφ θιάζκα ηεο αηζπιελνγιπθφιεο είλαη 1/10 = 0,1 θαη ην γξακκνκνξηαθφ θιάζκα ηνπ λεξνχ είλαη 9/10 = 0,9.
Υπολογιζμόρ ηων γπαμμομοπιακών κλαζμάηων ζςζηαηικών διαλύμαηορ Παξάδεηγκα Τπνινγίζηε ηα γξακκνκνξηαθά θιάζκαηα ηεο γιπθφδεο (C 6 H 12 O 6 ) θαη ηνπ λεξνχ ζε έλα δηάιπκα πνπ πεξηέρεη 6,32 g γιπθφδεο δηαιπκέλα ζε 27,3 g λεξνχ. Επεηδή ηα γξακκνκνξηαθά θιάζκαηα αλαθέξνληαη ζε moles, ζα κεηαηξέςνπκε ηηο δεδνκέλεο κάδεο ζε moles. 1 mol C 6 H 12 O 6 δπγίδεη 180,2 g ηα 6,32 g είλαη 6,32 g moles C6H12O 6 = 180,2 g / mol 0,0351 mol
Υπολογιζμόρ ηων γπαμμομοπιακών κλαζμάηων ζςζηαηικών διαλύμαηορ Σα moles ηνπ λεξνχ ζην δηάιπκα είλαη 27,3 g moles H2O = 18,0 g / mol 1,52 mol πλεπψο, ην ζχλνιν ησλ moles ηνπ δηαιχκαηνο είλαη 0,0351 mol + 1,52 mol = 1,555 mol 0,0351 mol Γραμμομοριακό κλάζμα γλσκόζης = 0,0226 1,555 mol 1,52 mol Γραμμομοριακό κλάζμα νερού = 0,977 1,555 mol Σν άζξνηζκα ησλ γξακκνκνξηαθψλ θιαζκάησλ είλαη 1,00
Σςγκένηπωζη επί ηοιρ % καηά μάζα πγθέληξσζε επί ηνηο εθαηφ θαηά κάδα (% m/m) είλαη ν ιφγνο ηεο κάδαο ηεο δηαιπκέλεο νπζίαο (ζε g) πξνο ηε κάδα ηνπ δηαιχκαηνο (ζε g), πνιιαπιαζηαζκέλνο επί 100%. Σσγκένηρωζη επί ηοις εκαηό = καηά μάζα μάζα διαλσμένης οσζίας 100% μάζα διαλύμαηος Π.ρ., έλα πδαηηθφ δηάιπκα ρισξηδίνπ ηνπ λαηξίνπ, NaCl, 4,2% θαηά κάδα πεξηέρεη 4,2 g NaCl ζε 100 g δηαιχκαηνο.
Παπαζκεςή διαλύμαηορ οπιζμένηρ ζςγκένηπωζηρ επί ηοιρ % καηά μάζα Παξάδεηγκα Πψο ζα παξαζθεπάζεηε 360 g πδαηηθνχ δηαιχκαηνο, ην νπνίν λα πεξηέρεη 2,50% θαηά κάδα νμηθφ λάηξην, CH 3 COONa; Η κάδα ηνπ νμηθνχ λαηξίνπ ζηα 360 g δηαιχκαηνο είλαη Μάδα CH 3 COONa = 360 g 0,0250 = 9,00 g Η πνζφηεηα λεξνχ ζην δηάιπκα είλαη Μάδα Η 2 Ο = κάδα δηαιχκαηνο κάδα CH 3 COONa = 360 g 9,00 g = 351 g Θα παξαζθεπάζνπκε ην δηάιπκα δηαιχνληαο 9,00 g νμηθνχ λαηξίνπ ζε 351 g λεξνχ.
Σςγκένηπωζη επί ηοιρ % καηά μάζα ππορ όγκο πγθέληξσζε επί ηνηο εθαηφ θαηά κάδα πξνο φγθν (% m/v) είλαη ν ιφγνο ηεο κάδαο ηεο δηαιπκέλεο νπζίαο (ζε g) πξνο ηνλ φγθν ηνπ δηαιχκαηνο (ζε ml), πνιιαπιαζηαζκέλνο επί 100%. Σσγκένηρωζη επί ηοις εκαηό = καη όγκο μάζα διαλσμένης οσζίας 100% όγκος διαλύμαηος Π.ρ., έλα πδαηηθφ δηάιπκα ρισξηδίνπ ηνπ λαηξίνπ, NaCl, 3,6 % θαη φγθν πεξηέρεη 3,6 g NaCl ζε 100 ml δηαιχκαηνο.
Παπαζκεςή διαλύμαηορ οπιζμένηρ ζςγκένηπωζηρ επί ηοιρ % καηά μάζα ππορ όγκο Παξάδεηγκα Πψο ζα παξαζθεπάζεηε 250 ml πδαηηθνχ δηαιχκαηνο Κ 2 SΟ 4, ζπγθέληξσζεο 2,8% θαηά κάδα πξνο φγθν; πγθέληξσζε 2,8% (m/v) ζεκαίλεη 2,8 g Κ 2 SΟ 4 ζε 100 ml δηαιχκαηνο. Άξα, γηα 250 ml δηαιχκαηνο, ζα ρξεηαζζνχκε (2,8 g 250 ml) / 100 ml = 7,0 g Κ 2 SΟ 4. ε κηα νγθνκεηξηθή θηάιε ησλ 250 ml εηζάγνπκε 7,0 g Κ 2 SΟ 4. Πξνζζέηνπκε ζηε θηάιε λεξφ, αλαθηλνχκε γηα λα δηαιπζεί ην ζηεξεφ Κ 2 SΟ 4 θαη ζπκπιεξψλνπκε κε λεξφ κέρξη ηε ραξαγή ηεο θηάιεο. Σν δηάιπκα πνπ παξαζθεπάζακε έρεη πξάγκαηη ζπγθέληξσζε (m/v) 7,0 g 100% 2, 8% 250 ml
Άζθεζε Δηάιπκα Η 2 SΟ 4 έρεη ππθλφηεηα 1,28 g/ml θαη ζπγθέληξσζε 37,0% θαηά κάδα. Να ππνινγηζηνχλ γηα ην δηάιπκα απηφ: α) ε γξακκνκνξηαθή ζπγθέληξσζε (Μ) β) ε θαλνληθφηεηα (Ν) φηαλ φια ηα Η + παξέρνληαη θαηά ηελ αληίδξαζε γ) ε κνξηαθφηεηα ή molality (m) δ) ην γξακκνκνξηαθφ θιάζκα (Χ)