ΟΣΕΟΠΟΝΣΙΝΗ ΣΟ ΤΠΕΡΚΕΙΜΕΝΟ ΠΡΟΚΛΗΣΩΝ ΠΣΤΕΛΩΝ ΑΘΕΝΩΝ ΜΕ ΥΑΠ
ΕΙΑΓΩΓΗ Η νζηενπνληίλε, (OPN) είλαη κηα γιπθνπξσηεΐλε, ε νπνία ζπκκεηέρεη ζε δηαδηθαζίεο ίλσζεο θαη θιεγκνλήο. Απμεκέλα επίπεδα ηεο OPN: - ζην BAL αζζελώλ κε δηάκεζεο πλεπκνλνπάζεηεο πνπ ζπζρεηίδνληαη κε ην θάπληζκα (PLCH, DIP) [Prasse et al, Am J Pathol 2009;174:1683-1691] - ζηα καθξνθάγα από BAL θαπληζηώλ [Woodruff et al, Am J Respir Crit Care Med 2005;172:1383-1392] - ζην ππεξθείκελν ησλ πξνθιεηώλ πηπέισλ αζζκαηηθώλ θαπληζηώλ [Hillas et al, accepted in Cytokine 2012]. ε πνληίθηα ADA -/- ε OPN ζπζρεηίζηεθε κε ηελ θαηαζηξνθή ησλ θπςειίδσλ, ηελ νπδεηεξνθηιία θαη ηελ αύμεζε ησλ επηπέδσλ θπηηαξνθηλώλ πνπ ζπκκεηέρνπλ ζηηο δηαδηθαζίεο απηέο (π.ρ. MMPs) [Schneider et al FASEB J 2010;24:70-80]. Επίζεο, θάλεθε όηη ππεξεθθξάδεηαη ζε βηνςίεο πλεπκόλσλ αζζελώλ κε ΥΑΠ [Zhou et al, Plos ONE 2010;5(2):e9224].
ΚΟΠΟ ΣΗ ΜΕΛΕΣΗ Ο πξνζδηνξηζκόο ησλ επηπέδσλ ηεο OPN ζην ππεξθείκελν ησλ πξνθιεηώλ πηπέισλ αζζελώλ κε ΥΑΠ θαη ε ζύγθξηζε ηνπο κε πγηείο εζεινληέο [θαπληζηέο θαη κε θαπληζηέο]. Πεξαηηέξσ δηεξεύλεζε ζπζρεηίζεσλ κε κεζνιαβεηέο θαη/ή θύηηαξα πνπ εκπιέθνληαη ζηε θιεγκνλή θαη ηηο δνκηθέο αιιαγέο θαζώο θαη κε ηελ έθηαζε ηνπ εκθπζήκαηνο, όπσο απηή θαζνξίδεηαη από ηελ αμνληθή ηνκνγξαθία ζώξαθνο πςειήο επθξίλεηαο (HRCT).
ΤΛΙΚΟ - ΜΕΘΟΔΟΙ 77 αζζελείο κε ΥΑΠ θαη 40 πγηείο εζεινληέο (20 θαπληζηέο) ππεβιήζεζαλ ζε πξόθιεζε πηπέισλ γηα ηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ θπηηαξηθώλ πιεζπζκώλ θαζώο θαη ησλ επηπέδσλ ΟPN, TGF-β1, MMP-2, IL-8 θαη LTB4 ζηνλ ππεξθείκελν ησλ πηπέισλ. Ιαηξηθό ηζηνξηθό θαη πιήξεο ιεηηνπξγηθόο έιεγρνο ηνπ αλαπλεπζηηθνύ (F/V, FRC, DLCO). HRCT (κόλν ζηνπο αζζελείο κε ΥΑΠ) γηα ηνλ πξνζδηνξηζκό ηεο έθηαζεο ηνπ εκθπζήκαηνο.
ΣΑΣΙΣΙΚΗ ΑΝΑΛΤΗ Σα δεδνκέλα πνπ αθνξνύλ ζε θαλνληθή θαηαλνκή παξνπζηάδνληαη σο κέζε ηηκή ± ζηαζεξή απόθιηζε (SD). Σα δεδνκέλα πνπ δελ αθνξνύλ ζε θαλνληθή θαηαλνκή παξνπζηάδνληαη σο δηάκεζε ηηκή (interquartile ranges). Μία δηαθνξά ζεσξείηαη ζηαηηζηηθά ζεκαληηθή όηαλ ε ηηκή p είλαη κηθξόηεξε ηνπ 0,05. ηαηηζηηθέο ζπγθξίζεηο κεηαμύ ησλ νκάδσλ (αζζελώλ-καξηύξσλ) ππνινγίζηεθαλ κε κνλόδξνκε αλάιπζε δηαθύκαλζεο (ANOVA) ζπλνδεπόκελε από Bonferonni post hoc test γηα πνιιαπιέο ζπγθξίζεηο. Γηα ηα δεδνκέλα πνπ δελ αθνξνύλ ζε θαλνληθή θαηαλνκή ρξεζηκνπνηήζεθε ε Kruskal-Wallis κε Dunn s post-hoctest. Η ζπζρέηηζε ηεο OPN κε θιεγκνλώδε θύηηαξα θαη κεζνιαβεηέο αμηνινγήζεθε κε αλάιπζε γξακκηθήο παιηλδξόκεζεο κεηά από απαξαίηεηεο πξνζαξκνγέο γηα ην θύιν, ηελ ειηθία, ην BMI, ηελ θαπληζηηθή ζπλήζεηα θαη ηελ θαξκαθεπηηθή αγσγή.
ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΥΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΑ Μεταβλητές Ηιηθία Φύιν Θ/Α Καπληζηέο λπλ/πξώελ Δηάξθεηα ηεο λόζνπ (ζε έηε) Ασθενείς με ΥΑΠ n=77 62±10 17/60 36/41 Τγιείς Καπνιστές n=20 60±6 7/18 13/7 Τγιείς Μη καπνιστές n=20 52±10 15/5 0 7 [5-11] - - - P value 0.623 0.425 0.540 Καπληζηηθή ζπλήζεηα (py) 70 [58-90] 64[55-78] 0 0.245 BMI Kg/m 2 28[25-30] 27.5±4 27±4 0.620 Μεηά βξνγρνδηαζηνιήο FEV 1 % πξνβιεπνκέλνπ 56±17 92±5 95 [88-99] <0.001 Μεηά βξνγρνδηαζηνιήο 78±17 91±3 96±10 <0.001 FVC % πξνβιεπνκέλεο Μεηά βξνγρνδηαζηνιήο 57[50-65] 86±7 87±6 <0.001 FEV 1 /FVC % DLCO % πξνβιεπνκέλεο 64[50-70] 87±7 95±6 <0.001 FRC % πξνβιεπνκέλεο 112±21 89±5 89±12 <0.001 Charlson index 5 (2-7) 3 (2-4) 0 0.003 Θεξαπεπηηθή αγσγή ICS LABA Σηνηξόπην SABA 41 49 61 10 0 0 0 0 - -
ΔΕΙΚΣΕ ΦΛΕΓΜΟΝΗ Μεταβλητές Ασθενείς με ΥΑΠ n=77 Τγιείς Καπνιστές n=20 Τγιείς Μη καπνιστές n=20 P value Κύηηαξα 10 6 /ml 3.7±2.3 0.8 [0.5-1.2] 0.8 [0.6-1.1] <0.001 Ησζηλόθηια % 1 [0-3] 0 [0-0.5] 1 (0-2) 0.085 Οπδεηεξόθηια % 63±14 37 [32-44] 23 [17-25] <0.001 Μαθξνθάγα % 35±14 61 [55-67] 72 [58-80] <0.001 Λεκθνθύηηαξα % 1 (0.5-2) 1[0-1] 0.25 [0-1] 0.550 OPN [pg/ml] 1340[601-6227] 95±21 76±34 <0.001 TGF-β1 [pg/ml] 1272±436 764 [643-902] 850 [645-1005] <0.001 IL-8 [pg/ml] 4567 [3411-5412] 899 [823-1104] 432 [314-556] <0.001 MMP-2 [pg/ml] 435[298-670] 171[142-241] 84 [68-102] <0.001 LTB4 [pg/ml] 190±34 123[112-156] 96±22 0.003
100000 p<0.001 p<0.05 p<0.05 10000 1000 p<0.05 100 10 COPD Non-smokers Smokers Normals
ΤΥΕΣΙΕΙ Μεταβλητές Beta standardized Adjusted R 2 p value coefficient [95% CI] Κύηηαξα 10 6 /ml 0.071 [-190,559] 0.008 0.327 Ησζηλόθηια % -0.098 [-784,182] 0.037 0.217 Οπδεηεξόθηια % 0.182 [0.2, 4.8] 0.185 0.038 Μαθξνθάγα % 0.087 [-64,145] 0.021 0.440 Λεκθνθύηηαξα % 0.009[-466, 583] 0.009 0.743 MMP-2 pg/ml 0.654 [13,27] 0.590 <0.001 IL-8 [pg/ml] 0.297 [0.07,026] 0.089 0.028 TGF-β1 [pg/ml] 0.162 [-0.07,5] 0.038 0.060 LTB4 [pg/ml] -0.48 [-37, 19] 0.006 0.535 Emphysema score 0.311[741,2610] 0.505 0.001 FEV1 % πξνβιεπνκέλνπ 0.075 [-90.1, 369.1] -0.044 0.226 FEV1/FVC % 0.022 [-38.3,57.6] -0.031 0.683 FRC % πξνβιεπνκέλεο -0.032 [-201.5,129.3] 0.004 0.661 DLCO % πξνβιεπνκέλεο -0.114 [-0.06, 4.5] -0.090 0.059
ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ Σα επίπεδα ηεο OPN είλαη πςειόηεξα ζε αζζελείο κε ΥΑΠ ζε ζύγθξηζε κε πγηείο θαπληζηέο θαη κε θαπληζηέο. Η ζπζρέηηζε ηεο OPN κε ην πνζνζηό ησλ νπδεηεξνθίισλ ζηα πξνθιεηά πηύεια, θαζώο θαη κε ηελ IL-8 ππνδεηθλύεη πηζαλό ξόιν ηεο OPN ζηελ νπδεηεξνθηιηθή θιεγκνλή. Επίζεο ε ζπζρέηηζε ηεο OPN κε ηελ MMP-2 θαη ηελ αθηηλνινγηθή έθηαζε ηνπ εκθπζήκαηνο (emphysema score) πηζαλνινγεί ηε ζπκκεηνρή ηεο ζηελ παζνγέλεηα ηνπ θαηλόηππνπ απηνύ ηεο ΥΑΠ.