ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 10.6.2016 COM(2016) 380 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά με την προσπάθεια των κρατών μελών κατά τη διάρκεια του 2014 για την επίτευξη βιώσιμης ισορροπίας μεταξύ της αλιευτικής ικανότητας και των αλιευτικών δυνατοτήτων EL EL

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά με την προσπάθεια των κρατών μελών κατά τη διάρκεια του 2014 για την επίτευξη βιώσιμης ισορροπίας μεταξύ της αλιευτικής ικανότητας και των αλιευτικών δυνατοτήτων ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1380/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με την Κοινή Αλιευτική Πολιτική (εφεξής ο «βασικός κανονισμός ΚΑλΠ) 1, τα κράτη μέλη πρέπει να καταρτίζουν ετήσια έκθεση σχετικά με την κατάσταση της αλιευτικής ικανότητας των στόλων τους σε σχέση με τις αλιευτικές δυνατότητες. Προκειμένου να διευκολυνθεί η ύπαρξη κοινής προσέγγισης σε όλη την Ένωση, οι εν λόγω εθνικές εκθέσεις σχετικά με τους στόλους ετοιμάζονται σύμφωνα με κατευθυντήριες γραμμές για την ανάλυση της ισορροπίας μεταξύ της αλιευτικής ικανότητας και των αλιευτικών δυνατοτήτων, σύμφωνα με το άρθρο 22 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1380/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την Κοινή Αλιευτική Πολιτική (εφεξής οι «κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής»), οι οποίες εγκρίθηκαν από την Επιτροπή το 2014 2. Επιπλέον, όταν ένα κράτος μέλος εντοπίζει διαρθρωτική ανισορροπία, πρέπει να υποβάλλει σχέδιο δράσης για το ή τα συναφή τμήματα του στόλου, ορίζοντας τους στόχους προσαρμογής, τα εργαλεία και το σαφές χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή του. Με βάση αυτές τις εθνικές εκθέσεις σχετικά με τους στόλους 3, η Επιτροπή καταρτίζει έκθεση σχετικά με την προσπάθεια των κρατών μελών για την επίτευξη βιώσιμης ισορροπίας μεταξύ της αλιευτικής ικανότητας και των αλιευτικών δυνατοτήτων. Η παρούσα έκθεση αφορά το 2014. ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑ ΔΡΑΣΗΣ Και τα 23 παράκτια κράτη μέλη υπέβαλαν τις εκθέσεις τους για το 2014 στην Επιτροπή. Η Επιστημονική, Τεχνική και Οικονομική Επιτροπή Αλιείας (εφεξής «ΕΤΟΕΑ») κλήθηκε από την Επιτροπή να εκπονήσει ανάλυση της ισορροπίας μεταξύ της αλιευτικής ικανότητας του στόλου και των αλιευτικών δυνατοτήτων με τη χρήση τυποποιημένης προσέγγισης σε όλα τα τμήματα του στόλου της ΕΕ 4. Όλοι οι δείκτες ισορροπίας που διατέθηκαν και 1 Άρθρο 22 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1380/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με την Κοινή Αλιευτική Πολιτική, την τροποποίηση των κανονισμών του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1954/2003 και (ΕΚ) αριθ. 1224/2009 και την κατάργηση των κανονισμών του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 2371/2002 και (ΕΚ) αριθ. 639/2004 και της απόφασης 2004/585/ΕΚ του Συμβουλίου, ΕΕ L 354/22 της 28.12.2013. 2 COM(2014) 545 final. 3 Βλέπε: http://santares.fish.cec.eu.int/front/index.cfm?method=fm_reporting.annualreport 4 Αξιολόγηση της Επιστημονικής, Τεχνικής και Οικονομικής Επιτροπής Αλιείας (ΕΤΟΕΑ) όσον αφορά τους δείκτες ισορροπίας για βασικά τμήματα του στόλου και ανασκόπηση των εθνικών εκθέσεων σχετικά με τις προσπάθειες των κρατών μελών για την επίτευξη 2

χρησιμοποιήθηκαν στις ομάδες εργασίας εμπειρογνωμόνων της ΕΤΟΕΑ 15-17 υπολογίσθηκαν σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής. Η ΕΤΟΕΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα κράτη μέλη κατέβαλαν σημαντικές προσπάθειες για την κατάρτιση των εθνικών εκθέσεών τους. Ωστόσο, από την ανάλυση των εθνικών εκθέσεων προκύπτει ότι δεν ήταν δυνατόν σε όλες τις περιπτώσεις να υπολογισθούν οι δείκτες για όλα τα τμήματα του στόλου. Αυτό οφείλεται είτε σε έλλειψη δεδομένων είτε, στην περίπτωση των οικονομικών και τεχνικών δεικτών, στην ομαδοποίηση τμημάτων (που πραγματοποιείται προκειμένου να διασφαλιστεί η προστασία του εμπορικού απορρήτου). Η έλλειψη δεδομένων δυσχεραίνει τον υπολογισμό των δεικτών ισορροπίας για τμήματα του στόλου και, ως εκ τούτου, τους καθιστά αναξιόπιστους ή μη αντιπροσωπευτικούς. Όπως επισημαίνεται από την ΕΤΟΕΑ, προκειμένου να βελτιωθεί η κάλυψη και η καταλληλότητα των δεικτών, τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλλουν περισσότερο εμπεριστατωμένα δεδομένα με ευρύτερη κάλυψη τμημάτων του στόλου και αναλυτικότερη αξιολόγηση των αποθεμάτων, γεγονός που παραπέμπει σε βιολογικά δεδομένα και δεδομένα έρευνας που συλλέγονται βάσει του πλαισίου συλλογής δεδομένων (εφεξής «ΠΣΔ») 5. Επιπλέον, τα δεδομένα για τα αλιεύματα και όχι για τις εκφορτώσεις θα μπορούσαν να βελτιώσουν την κάλυψη και την καταλληλότητα των δεικτών. Τα εν λόγω δεδομένα θα μπορούσαν να συσχετισθούν ενδεχομένως με τα δεδομένα για τις απορρίψεις που προκύπτουν από τα ημερολόγια πλοίου, δηλαδή τα δεδομένα που συλλέγονται βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1224/2009 του Συμβουλίου, της 20ής Νοεμβρίου 2009, περί θεσπίσεως κοινοτικού συστήματος ελέγχου της τήρησης των κανόνων της κοινής αλιευτικής πολιτικής 6 (εφεξής ο «κανονισμός ελέγχου»), τα οποία χρησιμοποιούνται στο ΠΣΔ. Τα δεδομένα για τα αλιεύματα και την αλιευτική προσπάθεια στην κατάλληλη γεωγραφική στρωματοποίηση στη Μεσόγειο αποτελούν ένα ακόμη ζήτημα, το οποίο καθιστά αδύνατη τη συσχέτιση της αλιευτικής ικανότητας με την προσπάθεια και τελικά με τις αλιευτικές δυνατότητες. Επιπλέον, τα δεδομένα για την αλιεία μικρής κλίμακας είναι προβληματικά, διότι τα κράτη μέλη δεν συλλέγουν δεδομένα στην ίδια έκταση συγκριτικά με άλλα τμήματα του στόλου. Ως εκ τούτου, η αλιεία μικρής κλίμακας, σε μεγάλο βαθμό, δεν αποτελεί αντικείμενο παρακολούθησης όσον αφορά την αλιευτική προσπάθεια, τις εκφορτώσεις και τα αλιεύματα. Από την ανάλυση προκύπτει ότι ορισμένα τμήματα του στόλου, όπως οι μηχανότρατες εξαρτώνται οικονομικά από αποθέματα που αλιεύονται πάνω από τα επίπεδα ισορροπίας μεταξύ της αλιευτικής ικανότητας και των αλιευτικών δυνατοτήτων (STECF-15-15), https://stecf.jrc.ec.europa.eu/documents/43805/1166222/2015-10_stecf+15-15+- +Balance+capacity_JRC97991.pdf. 5 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 199/2008 του Συμβουλίου, της 25ης Φεβρουαρίου 2008, σχετικά με τη θέσπιση κοινοτικού πλαισίου για τη συλλογή, διαχείριση και χρήση δεδομένων στον τομέα της αλιείας και τη στήριξη όσον αφορά τις επιστημονικές γνωμοδοτήσεις για την κοινή αλιευτική πολιτική, ΕΕ L 60/1 της 5.3.2008. 6 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1224/2009 του Συμβουλίου, της 20ής Νοεμβρίου 2009, περί θεσπίσεως κοινοτικού συστήματος ελέγχου της τήρησης των κανόνων της κοινής αλιευτικής πολιτικής, τροποποιήσεως των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 847/96, (ΕΚ) αριθ. 2371/2002, (ΕΚ) αριθ. 811/2004, (ΕΚ) αριθ. 768/2005, (ΕΚ) αριθ. 2115/2005, (ΕΚ) αριθ. 2166/2005, (ΕΚ) αριθ. 388/2006, (ΕΚ) αριθ. 509/2007, (ΕΚ) αριθ. 676/2007, (ΕΚ) αριθ. 1098/2007, (ΕΚ) αριθ. 1300/2008, (ΕΚ) αριθ. 1342/2008 και καταργήσεως των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 2847/93, (ΕΚ) αριθ. 1627/94 και (ΕΚ) αριθ. 1966/2006, ΕΕ L 343/1 της 22.12.2009.. 3

αλιευτικής πίεσης ΜΒΑ (μέγιστης βιώσιμης απόδοσης). Επιβεβαιώνεται επίσης το χαμηλό ποσοστό χρησιμοποίησης σκαφών σε πολλά κράτη μέλη. Οι παρατηρήσεις αυτές δικαιολογούν τη συνεχιζόμενη διαχείριση και προσαρμογή της αλιευτικής ικανότητας του ενεργού στόλου, εφόσον απαιτείται. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να συνεχίσουν να εξετάζουν την αλιευτική ικανότητα των στόλων τους, με στόχο την επίτευξη οικονομικά βιώσιμων στόλων που δραστηριοποιούνται και εκμεταλλεύονται τους θαλάσσιους βιολογικούς πόρους με βιώσιμο τρόπο. Στο πλαίσιο της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής, τα κράτη μέλη πρέπει να λαμβάνουν μέτρα για την προσαρμογή της αλιευτικής ικανότητας των στόλων τους στις αλιευτικές τους δυνατότητες με την πάροδο του χρόνου. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις τμημάτων του στόλου στα οποία έχει διαπιστωθεί πλεονάζουσα διαρθρωτική ικανότητα, τα σχέδια δράσης για τον περιορισμό της ανισορροπίας αποτελούν ένα διαφανές και αποτελεσματικό μέσο για τη διασφάλιση της ισορροπίας μεταξύ της αλιευτικής ικανότητας του στόλου και των αλιευτικών δυνατοτήτων με την πάροδο του χρόνου. Το 2015 υπήρχαν περισσότερα σχέδια δράσης των κρατών μελών σε σύγκριση με το 2014. Συνολικά, 17 κράτη μέλη 7 εντόπισαν τμήματα του στόλου τα οποία κρίνουν ότι παρουσιάζουν ανισορροπία ή πιθανές ενδείξεις εμφάνισης ανισορροπίας, με τη χρήση βιολογικών, οικονομικών ή τεχνικών δεικτών ή/και συμπληρωματικών στοιχείων και, ως εκ τούτου, απαιτούν σχέδια δράσης σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής. Πέντε κράτη μέλη 8 κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι δεν προκύπτει σαφής ανισορροπία σε κανένα τμήμα του στόλου και δεν υπέβαλαν σχέδια δράσης. Σε αυτό το πλαίσιο, η ετήσια έκθεση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο. Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 508/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (εφεξής «ΕΤΘΑ») 9, η υποβολή εθνικής έκθεσης σχετικά με την ισορροπία μεταξύ αλιευτικής ικανότητας και αλιευτικών δυνατοτήτων σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής αποτελεί εκ των προτέρων αιρεσιμότητα για την έγκριση του επιχειρησιακού προγράμματος ΕΤΘΑ. Επιπλέον, ειδικά μέτρα που χρηματοδοτούνται από το ΕΤΘΑ, όπως η οριστική παύση των αλιευτικών δραστηριοτήτων, η αντικατάσταση κινητήρα ή η στήριξη για την εκκίνηση επιχειρηματικής δραστηριότητας σε νέους αλιείς μπορούν να στηρίζονται από το ΕΤΘΑ μόνο για τμήματα του στόλου στα οποία έχει διαπιστωθεί πλεονάζουσα ικανότητα (στην περίπτωση της οριστικής παύσης) ή στα οποία δεν διαπιστώνεται καμία πλεονάζουσα διαρθρωτική ικανότητα (στην 7 Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Δανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Κροατία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβενία και Σουηδία. Τα σχέδια δράσης διατίθενται στον σύνδεσμο που παρατίθεται στο παράρτημα VI. 8 Βέλγιο, Εσθονία, Κάτω Χώρες, Ρουμανία, Φινλανδία. 9 Βλέπε παράρτημα IV του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 508/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και για την κατάργηση των κανονισμών του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 2328/2003, (ΕΚ) αριθ. 861/2006, (ΕΚ) αριθ. 1198/2006 και (ΕΚ) αριθ. 791/2007 και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1255/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, ΕΕ L 149/1 της 20.5.2014. 4

περίπτωση αντικατάστασης κινητήρα και στήριξης για την εκκίνηση επιχειρηματικής δραστηριότητας σε νέους αλιείς). Κατά συνέπεια, τα σχέδια δράσης επιτρέπουν στα κράτη μέλη να εντοπίσουν τα μέτρα εκείνα, συμπεριλαμβανομένης της οριστικής παύσης, που προβλέπονται για τη μείωση της αλιευτικής ικανότητας των τμημάτων του στόλου τα οποία θεωρείται ότι βρίσκονται σε ανισορροπία ως προς τις αλιευτικές τους δυνατότητες. Κατά τα προσεχή έτη η στήριξη του ΕΤΘΑ για τα μέτρα οριστικής παύσης θα συμβάλουν στη μείωση της αλιευτικής ικανότητας του στόλου της ΕΕ και, κατά συνέπεια, θα μετριάσουν την πίεση στους θαλάσσιους πόρους. Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΛΙΕΥΤΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΣΤΟΛΟΥ ΤΗΣ ΈΝΩΣΗΣ Σύμφωνα με την Κοινή Αλιευτική Πολιτική (εφεξής «ΚΑλΠ»), τα κράτη μέλη οφείλουν επίσης να διασφαλίζουν ότι από το 2014 η αλιευτική ικανότητα του στόλου τους παραμένει κάτω από τα ανώτατα όρια αλιευτικής ικανότητας που καθορίζονται στο παράρτημα II του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1380/2013. Όπως προαναφέρθηκε, η αλιευτική ικανότητα εξακολουθεί να μειώνεται. Ακολουθώντας την τάση που παρατηρείται την τελευταία δεκαετία (βλέπε παραρτήματα III και IV), μεταξύ Ιανουαρίου 2014 και Νοεμβρίου 2015, η αλιευτική ικανότητα των 28 κρατών μελών της ΕΕ μειώθηκε κατά 0,8 % σε κιλοβάτ (KW) και κατά 1,3 % σε ολική χωρητικότητα (GT) (βλέπε παράρτημα Ι). Τον Νοέμβριο του 2015, 85 065 σκάφη νηολογήθηκαν στο μητρώο στόλου της ΕΕ με συνολική ικανότητα 1 627,125 GT και 6 474,617 KW. Αυτό δείχνει μείωση του αριθμού σκαφών κατά 0,6 % το 2015 (εξαιρουμένων των εξόχως απόκεντρων περιοχών) (βλέπε παράρτημα I). Η αλιευτική ικανότητα του στόλου της ΕΕ ήταν κατά 18,42 % χαμηλότερη από τα ανώτατα όρια ικανότητας όσον αφορά τη χωρητικότητα και κατά 11,60 % χαμηλότερη από τα ανώτατα όρια όσον αφορά την ισχύ (βλέπε γράφημα 1). Στις εξόχως απόκεντρες περιοχές της ΕΕ οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 5,4 % του συνολικού στόλου της ΕΕ, την περίοδο μεταξύ Ιανουαρίου 2014 και Νοεμβρίου 2015, η αλιευτική ικανότητα του στόλου μειώθηκε κατά 0,1 % σε GT και αυξήθηκε κατά 0,9 % σε KW (βλέπε παράρτημα V). Για να εξασφαλισθεί η ακρίβεια των μετρήσεων στο μητρώο του στόλου, τα κράτη μέλη υποχρεούνται, σύμφωνα με τον κανονισμό ελέγχου, να πιστοποιούν συστηματικά τους νέους κινητήρες, τους κινητήρες αντικατάστασης και εκείνους οι οποίοι έχουν υποστεί τεχνική τροποποίηση με ισχύ άνω των 120 kw στα σκάφη που υπόκεινται σε καθεστώς αλιευτικής προσπάθειας από τον Ιανουάριο του 2012 και σε όλα τα σκάφη από τον Ιανουάριο του 2013. Επιπλέον, σύμφωνα με τον κανονισμό ελέγχου, τα κράτη μέλη πρέπει να προβαίνουν σε επαλήθευση των δεδομένων βάσει σχεδίων δειγματοληψίας. Ομοίως, όταν τα στοιχεία δείχνουν ότι η ισχύς του κινητήρα είναι μεγαλύτερη από ό,τι η ισχύς η οποία αναφέρεται στην αλιευτική άδεια του σκάφους, τα κράτη μέλη πρέπει να πραγματοποιούν φυσικούς ελέγχους. 5

BEL BGR CYP DEU DNK ESP EST FIN FRA GRC HRV IRL ITA LTU LVA MLT NLD POL PRT ROM SVN SWE UK Σύνολο Στα τέλη του Δεκεμβρίου του 2015, δεκαοκτώ κράτη μέλη 10 ενέκριναν σχέδιο δειγματοληψίας για την επαλήθευση της ισχύος του κινητήρα. Ως αποτέλεσμα 16 υποθέσεων που βρίσκονται στο στάδιο προ της ασκήσεως προσφυγής, η Επιτροπή έχει λάβει όλα τα σχέδια δειγματοληψίας για την ισχύ του κινητήρα από τα κράτη μέλη. Η Επιτροπή διενεργεί επί του παρόντος ελέγχους για την παρακολούθηση της αποτελεσματικής εφαρμογής τους. 100% Γράφημα 1: Συμμόρφωση με τα ανώτατα όρια ικανότητας τον Νοέμβριο του 2015 Πραγματική αλιευτική ικανότητα ως ποσοστό του ανώτατου ορίου ικανότητας, ανά κράτος μέλος (πλην των εξόχως απόκεντρων περιοχών) 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% GT KW Κατά την περίοδο 2007-2015, τα κράτη μέλη χρησιμοποίησαν μέτρα οριστικής παύσης στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αλιείας για την απόσυρση σκαφών από το στόλο τους και τη μείωση της αλιευτικής ικανότητας (βλέπε γράφημα 2). Μεταξύ 2007 και 31ης Μαΐου 2015, 4 267 σκάφη έπαυσαν οριστικά τις αλιευτικές τους δραστηριότητες λαμβάνοντας 10 Βέλγιο, Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Δανία, Εσθονία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία, Ισπανία, Κάτω Χώρες, Κροατία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Πορτογαλία, Σουηδία, Φινλανδία. 6

AT BE BG CY CZ DE DK EE ES FI FR GR HR HU IE IT LT LV MT NL PL PT RO SE SI SK UK δημόσια στήριξη, με συνολικές δημόσιες δαπάνες περίπου 935 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 546 εκατ. ευρώ ήταν συνεισφορά του ΕΤΑ (βλέπε παράρτημα IV) 11. Σκάφη που έπαυσαν τις δραστηριότητές τους λαμβάνοντας δημόσια στήριξη από το ΕΤΑ δεν μπορούν να αντικατασταθούν και, ως εκ τούτου, διασφαλίζεται η μείωση της συνολικής αλιευτικής ικανότητας του στόλου. Άλλα 2 077 σκάφη (με 88 014,37 GT και 215 320,6 KW) αποσύρθηκαν από τον στόλο χωρίς δημόσια ενίσχυση, αλλά η ικανότητα που αποσύρθηκε χωρίς δημόσια ενίσχυση είναι δυνατόν να επανέλθει στο στόλο. Γράφημα 2: Ποσοστό συνεισφοράς του ΕΤΑ στην απόσυρση 2007-2015 (EUR) 350.000.000 Περιπτώσεις διάλυσης σκαφών Συνολικές δαπάνες 300.000.000 Συνολικές δημόσιες δαπάνες Συνολικές δαπάνες του ΕΤΑ 250.000.000 200.000.000 150.000.000 100.000.000 50.000.000 0 11 Βλέπε το άρθρο 40 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 498/2007 της Επιτροπής, της 26ης Μαρτίου 2007, για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1198/2006 του Συμβουλίου για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας, ΕΕ L 120/1 της 10.5.2007. 7

Οι στόλοι στις εξόχως απόκεντρες περιοχές της Γαλλίας, της Πορτογαλίας και της Ισπανίας βρίσκονται επίσης σε χαμηλότερα επίπεδα από τα οικεία ανώτατα όρια ικανότητας. Οι εν λόγω στόλοι (συνολικός αριθμός αλιευτικών σκαφών: 4 562) εξετάζονται χωριστά από τους μητροπολιτικούς στόλους στο παράρτημα II του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1380/2013. Τον Νοέμβριο του 2015, τα συνολικά ανώτατα όρια για τις εξόχως απόκεντρες περιοχές μειώθηκαν ελαφρώς (-1,4 %). ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ ΑΤΛΑΝΤΙΚΟΣ Η αλιευτική ικανότητα εκφραζόμενη σε ολική χωρητικότητα (εφεξής «GT») και κιλοβάτ (εφεξής «KW») παρουσιάζει γενικά μείωση ακολουθώντας την τάση των τελευταίων ετών. Η ΕΤΟΕΑ αναφέρει ότι όσον αφορά τα περισσότερα τμήματα του στόλου στο Βορειοανατολικό Ατλαντικό για τα οποία ήταν δυνατόν να υπολογισθούν οικονομικοί, τεχνικοί και βιολογικοί δείκτες, οι τιμές την περίοδο 2009-2013 έδειξαν σταδιακή μείωση της ανισορροπίας μεταξύ της αλιευτικής ικανότητας και των αλιευτικών δυνατοτήτων. Στον Βορειοανατολικό Ατλαντικό, τη Βόρεια Θάλασσα και τη Βαλτική Θάλασσα, η αλιεία σημείωσε γενικά πρόοδο όσον αφορά την επίτευξη της μέγιστης βιώσιμης απόδοσης (εφεξής «ΜΒΑ»). Αυτή η εξέλιξη μπορεί να συσχετισθεί ενδεχομένως με τη συνεχή μείωση των ανώτατων ορίων αλιευτικής ικανότητας του στόλου που επιτεύχθηκαν τα τελευταία έτη. ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ΘΑΛΑΣΣΑ ΚΑΙ ΕΥΞΕΙΝΟΣ ΠΟΝΤΟΣ Από την κατάσταση των αποθεμάτων στη Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο προκύπτει ότι σχεδόν 92 % των αξιολογηθέντων αποθεμάτων υπεραλιεύονται. Για τον λόγο αυτό, τα κράτη μέλη παρουσίασαν στην Επιτροπή σειρά σχεδίων δράσης με σκοπό τη διευθέτηση των ανισορροπιών. Όσον αφορά τους οικονομικούς δείκτες, η ΕΤΟΕΑ αναφέρει βελτίωση των τάσεων στις επιδόσεις την περίοδο 2009-2013 για τα περισσότερα τμήματα του στόλου. Οι τιμές του ποσοστού χρησιμοποίησης σκαφών δείχνουν αύξηση της ανισορροπίας στην πλειονότητα των τμημάτων του στόλου που αξιολογήθηκαν την περίοδο αυτή. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΕΤΟΕΑ Με βάση την ανάλυση της ΕΤΟΕΑ, μπορούν να συναχθούν τα ακόλουθα συμπεράσματα: 1. Έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος ως προς την ποιότητα των υποβληθεισών εθνικών εκθέσεων. Ωστόσο, για να αυξηθεί η συνέπεια των τιμών των δεικτών που προκύπτουν, θα πρέπει να βελτιωθεί η κάλυψη και η ποιότητα των δεικτών ισορροπίας, ιδίως των βιολογικών δεικτών. 2. Βάσει της ανάλυσης της ΕΤΟΕΑ, δεν ήταν δυνατόν να υπολογισθούν ορισμένοι δείκτες για όλα τα τμήματα του στόλου, λόγω έλλειψης δεδομένων ή, στην περίπτωση των οικονομικών και τεχνικών δεικτών, 8

λόγω της ομαδοποίησης τμημάτων που πραγματοποιείται προκειμένου να διασφαλιστεί η προστασία του εμπορικού απορρήτου. 3. Το 2014, αυξήθηκε συνολικά ο αριθμός των τμημάτων του στόλου για τα οποία τα κράτη μέλη έχουν διαπιστώσει πλεονάζουσα διαρθρωτική ικανότητα. Επομένως, υποβλήθηκαν 17 σχέδια δράσης από τα κράτη μέλη τα οποία περιέχουν τους στόχους προσαρμογής και τα εργαλεία για την εξασφάλιση ισορροπίας μεταξύ της αλιευτικής ικανότητας και των αλιευτικών δυνατοτήτων, καθώς και σαφές χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή τους. Τα κράτη μέλη επέλεξαν διάφορα μέτρα για τη μείωση της αλιευτικής ικανότητας, συμπεριλαμβανομένης της εισαγωγής μεταβιβάσιμων αλιευτικών παραχωρήσεων ή της οριστικής παύσης των αλιευτικών δραστηριοτήτων, με τη στήριξη του ΕΤΘΑ. 4. Η εισαγωγή εκ των προτέρων αιρεσιμότητας για την υποβολή έκθεσης σχετικά με το στόλο, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής, στο πλαίσιο της διαδικασίας έγκρισης του επιχειρησιακού προγράμματος ΕΤΘΑ έχει ενισχύσει την αλληλεξάρτηση μεταξύ της χρηματοδότησης της ΕΕ και της συμμόρφωσης με τους κανόνες της ΚΑλΠ. 5. Μια γενική επισκόπηση του στόλου της ΕΕ φανερώνει το χαμηλό ποσοστό χρησιμοποίησης των σκαφών. Σε ορισμένα κράτη μέλη το ποσοστό αυτό είναι ελαφρώς υψηλότερο. Τα υψηλότερα ποσοστά ανενεργών σκαφών παρατηρούνται σε στόλους αποτελούμενους από σκάφη μικρής κλίμακας, δηλαδή σε σκάφη μήκους κάτω των 12 m. Το 93% των ανενεργών σκαφών είναι μήκους κάτω των 12 m, ενώ τα σκάφη μήκους από 12 m έως 24 m αντιπροσωπεύουν το 6 % των ανενεργών σκαφών και τα σκάφη μήκους άνω των 24 m αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 2 % των ανενεργών σκαφών (βλέπε γράφημα 3) 12. 12 *Πηγή: Αξιολόγηση της ΕΤΟΕΑ όσον αφορά τους δείκτες ισορροπίας για βασικά τμήματα του στόλου και ανασκόπηση των εθνικών εκθέσεων σχετικά με τις προσπάθειες των κρατών μελών για την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ της αλιευτικής ικανότητας και των αλιευτικών δυνατοτήτων (ΕΤΟΕΑ 15-15, σ. 99) 9

Γράφημα 3: Ποσοστό ανενεργών σκαφών 93,00% 6,00% 2,00% Σκάφη < 12 m Σκάφη > 12 <24 Σκάφη > 24m 6. Σε γενικές γραμμές, τα τελευταία έτη έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος όσον αφορά την προσπάθεια επίτευξης ισορροπίας μεταξύ της αλιευτικής ικανότητας και των αλιευτικών δυνατοτήτων σε ολόκληρη την ΕΕ. Η μείωση της αλιευτικής ικανότητας του στόλου τα τελευταία έτη έχει συμβάλει στη βελτίωση της κατάστασης των αλιευτικών αποθεμάτων που υπεραλιεύονται και, ως εκ τούτου, η αλιεία προσεγγίζει τους στόχους της μέγιστης βιώσιμης απόδοσης. Επιπλέον, η καλύτερη εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών έχει συμβάλει στη βελτίωση της ανάλυσης της ανισορροπίας εντός των διαφορετικών στόλων. Ωστόσο, οι εκθέσεις των κρατών μελών καθιστούν φανερή την ανάγκη περαιτέρω προσπαθειών για τη μείωση των ανισορροπιών που έχουν εντοπιστεί σε συγκεκριμένα τμήματα του στόλου, ιδίως στη Μεσόγειο Θάλασσα. 10