ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ. Θέμα πτυχιακής ερνασιας ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ Θέμα πτυχιακής ερνασιας ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΓΚΟΛΤΣΙΟΥ ΠΕΛΑΓΙΑ ΑΕΜ 9474 ΘΑΝΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΑ ΑΕΜ 9257 Εισηγητής: Μυτακίδης Στέφανος ΚΑΒΑΛΑ 2013

jfl ψ} l?'i /3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ftwtakimf 2z./^ /2^ > 3> Πρόλογος...05 ΜΕΡΟΣ I: ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ...07 1.1. Χρηματοοικονομική ανάλυση...07 1.2. Ετήσιες οικονομικές καταστάσεις...07 1.3. Είδη ανάλυσης ανάλογα με τη θέση του αναλυτή...09 1.4. Είδη ανάλυσης ανάλογα με τα στάδια διενέργειάς της... 09 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ... 11 2.1. Αριθμοδείκτης Γενικής ή Έμμεσης Ρευστότητας...11 2.2. Αριθμοδείκτης Ειδικής ή Αμεσης Ρευστότητας...12 2.3. Αριθμοδείκτης Ταμειακής Ρευστότητας...13 2.4. Αριθμοδείκτης Αμυντικού Χρονικού Διαστήματος...14 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3; ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ...16 3.1. Αριθμοδείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Ενεργητικού...16 3.2. Αριθμοδείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Παγίων... 17 3.3. Αριθμοδείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Αποθεμάτων...18 3.4. Αριθμοδείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Εισπρακτέων...18 3.5. Αριθμοδείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Υποχρεώσεων... 19 3.6. Αριθμοδείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Καθαρού Κεφαλαίου Κ ύησης...20 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ... 22 4.1. Αριθμοδείκτης Μεικτού Περιθωρίου ή Μεικτού Κέρδους...22 4.2. Αριθμοδείκτης Καθαρού Περιθωρίου ή Καθαρού Κέρδους... 23 4.3. Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Ενεργητικού... 24 4.4. Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Συνολικών Κεφαλαίων...24 4.5. Αριθμοδείκτιις Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων... 25 4.6. Αριθμοδείκτΐ]ς Οικονομικής Μόχλευστ ς...26 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ & ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ...28

5.1. Αριθμοδείκτης Ιδίων προς Συνολικά Κεφάλαια...29 5.2. Αριθμοδείκτης Ξένων προς Συνολικά Κεφάλαια... 30

5.3. Αριθμοδείκτης Ιδίων προς Ξένα Κεφάλαια... 31 5.4. Αριθμοδείκτης Ιδίων Κεφαλαίων προς Πάγια...31 5.5. Αριθμοδείκτης Κάλυψης Τόκων... 32 ΚΕΦΑΑΑΙΟ 6: ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ... 33 6.1. Κέρδη ανά Μετοχή... 33 6.2. Μέρισμα ανά Μετοχή...34 6.3. Μερισματική Απόδοση...34 6.4. Ποσοστό Διανεμόμενων Κερδών...35 6.5. Εσωτερική Αξία Μετοχής & Χρηματιστηριακή Τιμή Μετοχής...35 6.6. Αόγος Χρηματιστηριακής Τιμής προς Εσωτερική Αξία Μετοχής...36 6.7. Αόγος Τιμής Προς Κέρδη ανά Μετοχή...36 ΜΕΡΟΣ II: ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΕΦΑΑΑΙΟ 7: ΑΝΑΑΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ MEGA ELECTRICS Α Ε Β Ε...39 7.1 MEGA ELECTRICS Α Ε Β Ε... 39 7.2. Αριθμοδείκτες Αποδοτικότητας...40 7.2.1. Αριθμοδείκτης Καθαρού Κέρδους... 40 7.2.2. Αριθμοδείκτης Αποδοτηκότητας Ενεργητικού...41 7.2.3. Αριθμοδείκτης Αποδοτηκότητας Ίδιων Κεφαλαίων...42 7.2.4. Αριθμοδείκτης Αποδοτηκότητας Συνολικών Κεφαλαίων... 43 7.3. Αριθμοδείκτες Ρευστότητας...44 7.3.1. Αριθμοδείκτης Κεφαλαίου Κίνισης...44 7.3.2. Αριθμοδείκτης Ταμειακής Ρευστότητας... 45 7.3.3. Αριθμοδείκτης Αμυντικού Χρονικού Διαστήματος...46 7.3.4. Αριθμοδείκτης Ειδικής ή Αμμεσης Ρευστότητας... 47 7.4. Αριθμοδείκτες Δραστηριότητας...48 7.4.1. Αριθμοδείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Ενεργητικού...48 7.4.2. Αριθμοδείκτης Ειδικής ή Αμμεσης Ταχύτητας Αποθεμάτων...49 7.4.3. Αριθμοδείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτιιτας Αποθεμάτων...50 7.4.4. Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Είσπραξης Απαιτήσεων...51

7.5. Αριθμοδείκτες Χρηματοοικονομικής Διάρθρωσης & Βιωσιμότητας... 52 7.5.1. Αριθμοδείκτης Ιδίων προς Συνολικά Κεφάλαια...52 7.5.2. Αριθμοδείκτης Ξένων προς Συνολικά Κεφάλαια... 53 7.5.3. Αριθμοδείκτης Ιδίων προς Ξένα Κεφάλαια... 54 7.5.4. Αριθμοδείκτης Ιδίων Κεφαλαίων προς Πάγια...55 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΣΟΑΟΓΙΣΜΟΣΤΗΣ 31 "^ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2009... 56 ΑΠΟΤΕΑΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ 31/12/2009...56 ΔΙΑΘΕΣΗ ΚΕΡΔΩΝ 31/12/2009...56 ΙΣΟΑΟΓΙΣΜΟΣΤΗΣ 31 "-ΔΕΚΕΜ ΒΡΙΟΥ 2010...57 ΑΠΟΤΕΑΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ 31/12/2010...57 ΔΙΑΘΕΣΗ ΚΕΡΔΩΝ 31/12/2010...57 ΙΣΟΑΟΓΙΣΜΟΣΤΗΣ 31 "^ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2011...58 ΑΠΟΤΕΑΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ 31/12/2011... 58 ΔΙΑΘΕΣΗ ΚΕΡΔΩΝ 31/12/2011...58 ΒΙΒΑΙΟΓΡΑΦΙΑ... 60

Αντικείμενο της πτυχιακής αυτής εργασίας είναι η ανάλυση χρηματοοικονομικών καταστάσεων και η ερμηνεία των οικονομικών στοιχείων μιας επιχείρησης η οποία τηρεί βιβλία Γ κατηγορίας. Σκοπός της εργασίας είναι η κατανόηση μιας συγκεκριμένης μεθόδου χρηματοοικονομικής ανάλυσης, των αριθμοδεικτών. Στο πρώτο μέρος, το οποίο είναι το θεωρητικό, αρχικά αναλύονται κάποιες έννοιες και στη συνέχεια παρουσιάζονται αναλυτικά οι αριθμοδείκτες όπου αποτυπώνεται ο τύπος τους και περιγράφεται η συμπεριφορά τους και τα συμπεράσματα που μπορούμε να βγάλουμε από τον καθένα. Στο δεύτερο μέρος, το οποίο είναι το πρακτικό, διερευνούμε με τη χρήση των αριθμοδεικτών τις πληροφορίες τις οποίες αντλούμε από τις οικονομικές καταστάσεις της MEGA ELECTRICS για μια σειρά ετών, ώστε να έχουμε μια εικόνα της πορείας της συγκεκριμένης εταιρείας. Τα δύο μέλη της ομάδας έφεραν σε πέρας την πτυχιακή εργασία που τους ανατέθηκε αφού συνεργάστηκαν και δούλεψαν από κοινού κάθε τμήμα της εργασίας.

ΜΕΡΟΣ I ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΕΙΣΑΓΩ ΓΗ 1.1. Χρηματοοικονομική ανάλυση Χρηματοοικονομική ανάλυση ονομάζεται η διερεύνηση και η αξιοποίηση των δεδομένων τα οποία παίρνουμε από τις οικονομικές ή λογιστικές καταστάσεις των ετηχειρήσεων, δηλαδή από πίνακες στους οποίους απεικονίζονται τα στοιχεία της χρηματοοικονομικής κατάστασης της επιχείρησης, τα αποτελέσματα της διαχείρισής τους και η διάθεση των αποτελεσμάτων. Οι σημαντικότερες οικονομικές καταστάσεις αναλύονται παρακάτω. Με την ανάλυση χρηματοοικονομικών δεικτών εκτιμάται η εξέλιξη της χρηματοοικονομικής κατάστασης και απόδοσης μιας επιχείρησης. Σκοπός της είναι η εξαγωγή συμπερασμάτων και η αξιοποίησή τους ώστε η εξεταζόμενη επιχείρηση να εκμεταλλεύεται τα δυνατά της σημεία προς όφελός της και να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για να διορθώσει τις αδυναμίες της. Μια από τις πιο διαδεδομένες μεθόδους χρηματοοικονομικής ανάλυσης αποτελεί η χρήση των αριθμοδεικτών, οι οποίοι βοηθούν στην ερμηνεία των οικονομικών στοιχείων των επιχειρήσεων. Μέσω των αριθμοδεικτών γίνεται αμέσως αντιληπτή η πραγματική αξία και η σπουδαιότητα των απολύτων μεγεθών, πράγμα που οδήγησε στην καθιέρωση της χρησιμοποίησής τους. Ένας μεμονωμένος όμως αριθμοδείκτης δεν μπορεί να μας δώσει πλήρη εικόνα της οικονομικής θέσης μιας επιχείρησης αν δε συγκριθεί με τους αντίστοιχους του ίδιου κλάδου ή της ίδιας επιχείρησης διαχρονικά. Οι κυριότεροι αριθμοδείκτες αναλύονται ανά ομάδες στα επόμενα κεφάλαια. 1.2. Ετήσιες οικονομικές καταστάσεις Ο Ισολογισμός είναι ένα λογιστικό έγγραφο ή αλλιώς ένας πίνακας όπου παρουσιάζονται τα στοιχεία του ενεργητικού (περιουσία) και του παθητικού (υποχρεώσεις) καθώς και η καθαρή θέση της επιχείρησης σε μια συγκεκριμένη στιγμή, κατά τη λήξη μιας ορισμένης περιόδου. Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία η περιουσία περιλαμβάνει τρεις κυρίως ομάδες στοιχείων, πάγια, κυκλοφορούντα και διαθέσιμα, ενώ οι υποχρεώσεις χωρίζονται σε μακροπρόθεσμες και βραχυπρόθεσμες ανάλογα με το αν η διάρκεια εξόφλησής τους είναι μεγαλύτερη ή μικρότερη του έτους. Η διαφορά ανάμεσα στην περιουσία και τις

υποχρεώσεις της επιχείρησης δίνει την καθαρή περιουσία της ή αλλιώς τα ίδια κεφάλαια. Με άλλα λόγια ο ισολογισμός παρουσιάζει τα μέσα τα οποία έχει στην κατοχή της η επιχείρηση, δηλαδή την περιουσία της, καθώς και τον τρόπο χρηματοδότησης για την απόκτησή τους. Τέλος, θεωρείται το παλαιότερο των λογιστικών εγγράφων και η δημοσιοποίησή του επιβάλλεται από το νόμο καθώς αποτελεί πληροφοριακό έγγραφο, μέσω του οποίου οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να εξακριβώσουν το έργο, τους στόχους και την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης. Η Κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης παρέχει πληροφορίες για την εκτίμηση της οικονομικής απόδοσης ή επίδοσης μιας επιχείρησης μέσα σε μια χρονική περίοδο. Με άλλα λόγια παρουσιάζει αναλυτικά τα έσοδα και τα έξοδα που πραγματοποιήθηκαν σε μια συγκεκριμένη λογιστική χρήση, προσδιορίζοντας έτσι το αποτέλεσμα (κέρδος ή ζημιά). Η κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης διαιρείται σε δύο μέρη. Στο πρώτο παραθέτονται τα στοιχεία των λογαριασμών των λειτουργικών εσόδων και εξόδων, δηλαδή των στοιχείων που προσδιορίζουν το αποτέλεσμα εκμετάλλευσης. Στο δεύτερο παρουσιάζονται οι λογαριασμοί των μη λειτουργικών (έκτακτων) εσόδων και κερδών καθώς και αυτοί των μη λειτουργικών εξόδων και ζημιών. Ο Πίνακας διάθεσης αποτελεσμάτων είναι τα τρίτο στη σειρά λογιστικό έγγραφο τέλους χρήσης, το οποίο, κατά την ελληνική νομοθεσία, συντάσσεται και δημοσιεύεται από τις ελληνικές επιχειρήσεις. Η σύνταξη και δημοσίευση είναι υποχρεωτική όταν γίνεται διάθεση αποτελεσμάτων. Ο πίνακας διάθεσης των αποτελεσμάτων δίνει πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με το πώς η διοίκηση της επιχείρησης χειρίστηκε τα κέρδη της χρήσης διανέμοντάς τα πιθανών κατά ένα μέρος στους μετόχους με τη μορφή μερισμάτων και κατά ένα άλλο μέρος στην ίδια την επιχείρηση με τη μορφή αποθεματικών. Στην περίπτωση που υπάρχουν ζημιές προηγούμενων χρήσεων, δεν είναι δυνατή η διανομή οποιουδήποτε ποσού, αν πρώτα δεν εξαλειφθούν αυτές είτε με κέρδη είτε με αποθεματικά. Η Κατάσταση ταμειακών ροών εμφανίζει τις κύριες πηγές και χρήσεις των κεφαλαίων τα οποία περνούν μέσα από την επιχείρηση σε μια περίοδο. Αν και στην Ελλάδα δεν είναι υποχρεωτικό να δημοσιεύεται η κατάσταση ταμειακών ροών μαζί με τις άλλες βασικές λογιστικές καταστάσεις, αναγνωρίζεται όμως η χρησιμότητά της στη χρηματοοικονομική ανάλυσι ) αφού παρέχει πληροφορίες για τις κύριες χρηματοδοτικές (αυξήσεις και μειώσεις

του χρέους και του μετοχικού κεφαλαίου) και ετιενδυτικές (αγορές ι περιουσιακών στοιχείων) δραστηριότητες της επιχείρησης. πωλήσεις 1.3. Είδη ανάλυσης ανάλογα με τη θέση του αναλυτή Πολλοί είναι εκείνοι που ενδιαφέρονται για την οικονομική κατάσταση μιας επιχείρησης. Όταν η ανάλυση γίνεται από πρόσωπα που βρίσκονται εντός της επιχείρησης και έχουν πρόσβαση στα βιβλία και στα λογιστικά έγγραφα, όπως οι υπάλληλοι της επιχείρησης και οι ελεγκτές, τότε πρόκειται για εσωτερική ανάλυση. Στην περίπτωση αυτή υπάρχουν πλήρη στοιχεία και πλήθος πληροφοριών στη διάθεση των υπαλλήλων ή των ελεγκτών, οι οποίοι μπορούν να σχηματίσουν ορθή εικόνα για την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης. Όταν η ανάλυση ενεργείται από πρόσωπα που βρίσκονται εκτός της επιχείρησης όπως τράπεζες, οικονομολόγοι και γενικά τρίτοι, τότε πρόκειται για εξωτερική ανάλυση και γίνεται για να προσδιοριστεί η οικονομική θέση της επιχείρησης. Τα άτομα που διενεργούν αυτού του είδους την ανάλυση συλλέγουν τα στοιχεία τους από τις δημοσιευόμενες λογιστικές καταστάσεις και πιθανόν από διάφορες άλλες πηγές, όπως άρθρα του οικονομικού τύπου, πληροφορίες από χρηματιστηριακούς κύκλους, ελέγχους των ελεγκτών κλπ. 1.4.Είδη ανάλυσης ανάλογα μετά στάδια διενέργειάς της Κατά το αρχικό στάδιο της ανάλυσης είναι απαραίτητο να καθοριστούν οι στόχοι και η πορεία που θα ακολουθηθεί καθώς επίσης και τα πληροφοριακά στοιχεία που πρέπει να συγκεντρωθούν και οι πηγές τους. Ακόμη, πρέπει να καθοριστεί ο τρόπος επεξεργασίας και μελέτης των στοιχείων, ώστε τα συμπεράσματα που θα προκόψουν να είναι όσο το δυνατόν πιο κοντά στις επιδιώξεις του αναλυτή. Σε γενικές γραμμές η διαδικασία της ανάλυσης περιλαμβάνει δύο βασικές φάσεις. Στην πρώττ) φάση που ονομάζεται τυπική ανάλυση, γίνεται έλεγχος των αρχών της σαφήνειας, τι^ς ειλικρίνειας και της ομοιομορφίας και αποτελεί κατά κάποιο τρόπο προπαρασκευαστικό στάδιο της δεύτερης φάσης. Ειδικότερα ελέγχεται ο χαρακτηρισμός των κονδυλίων του ισολογισμού, η διάταξή τους και η μέθοδος αποτίμησής τους. Ακόμα,

στη φάση αυτή συγκεντρώνεται πρόσθετο πληροφοριακό υλικό για τον ισολογισμό και την επιχείρηση, όπως στοιχεία από τον οικονομικό τύπο, πληροφοριακά δελτία τραπεζών, χρηματιστηρίου κλπ. Στη δεύτερη φάση, που ονομάζεται και ουσιαστική ανάλυση, αφού υτιολογιστούν οι σχετικοί αριθμοδείκτες αρχίζει μια σύγκριση των διαφόρων μεγεθών που αποβλέπει στον εντοπισμό των τάσεων αλλά και των πιο σημαντικών αποκλίσεων. Έτσι γίνονται διαχρονικές συγκρίσεις, τόσο στα κονδύλια των ισολογισμών όσο και στους αριθμοδείκτες, που μπορεί να αποκαλύψουν τυχόν τάσεις ανόδου, καθόδου, σταθερότητας ή στασιμότητας και να ληφθούν μέτρα για τη διόρθωση της πορείας της επιχείρησης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ Ρευστότητα είναι η ικανότητα μιας ετηχείρησης να εξοφλεί τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της χρησιμοποιώντας εύκολα ρευστοποιήσιμα τιεριουσιακά στοιχεία. Το πόσο ρευστό είναι ένα περιουσιακό στοιχείο εξαρτάται από την ταχύτητα με την οποία μπορεί να μετατραπεί σε χρήμα χωρίς να μειωθεί η αξία του. Η ύπαρξη ρευστότητας σε μια επιχείρηση έχει επίδραση στα κέρδη της, διότι αν τα κυκλοφοριακά της στοιχεία δε μετατρέπονται εύκολα σε μετρητά ή αν δεν υπάρχουν επαρκή ρευστά διαθέσιμα, τότε η επιχείρηση δε θα είναι σε θέση να πληρώσει τις υποχρεώσεις της. Αυτό θα έχει ιος αποτέλεσμα τη δυσφήμισή της και τη μείωση της εμπιστοσύνης των συναλλασσόμενων με αυτή. Οι αριθμοδείκτες που χρησιμοποιούνται περισσότερο για τον προσδιορισμό της βραχυχρόνιας οικονομικής θέσης μιας επιχείρησης και της ικανότητάς της να ανταποκρίνεται στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της είναι οι εξής; 2.1. Αριθμοδείκτης Γενικής ή Έμμεσης Ρευστότητας ή Κεφαλαίου Κίνησης (Current Ratio) Κυκλοφορούν Ενεργητικό ^ Διαθέσιμα + Aπαιτήσς^ + Απρθέματά Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Το κυκλοφορούν ενεργητικό περιλαμβάνει αποθέματα, απαιτήσεις, χρεόγραφα και διαθέσιμα. Οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις περιλαμβάνουν προμηθευτές, γραμμάτια πληρωτέα, βραχυπρόθεσμα τραπεζικά δάνεια, προκαταβολές πελατών, υποχρεώσεις από φόρους και τέλη, ασφαλιστικούς οργανισμούς, μερίσματα πληρωτέα, πιστωτές διάφοροι και γενικά τις υποχρεώσεις που λήγουν μέσα στην επόμενη του ισολογισμού χρήση. Το μέγεθος του δείκτιι εξαρτάται από τον κλάδο της επιχείρησης, την ποιότητα των κυκλοφοριακών στοιχείων, την αμεσότητα των τρεχουσών υποχρεώσεων και την ευκαμψία των αναγκών σε κεφάλαια κίνησης

Για να είναι περισσότερο αξιόπιστος ο δείκτης θα πρέπει να εξετάζεται διαχρονικά, σε σύγκριση με όμοιες επιχειρήσεις του ίδιου κλάδου και με το μέσο όρο του κλάδου αλλχι και σε συνδυασμό με τους παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται. Ο αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας μας δείχνει την ισορροττία μεταξύ βραχυχρόνιων στοιχείων που συνθέτουν τον ισολογισμό. Δηλαδή σε τι ποσοστό οι βραχυχρόνιες απαιτήσεις που έχει μια επιχείρηση μπορούν να καλύψουν τις βραχυχρόνιες υτιοχρεώσεις της. Εκτός από το μέτρο της ρευστότητας μιας επιχείρησης μας δείχνει και το περιθώριο ασφαλείας που διατηρεί ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει κάποια ανεπιθύμητη εξέλιξη στη ροή των κεφαλαίων κίνησης. Επειδή σπάνια υπάρχει ακριβής αντιστοιχία μεταξύ των εισερχόμενων κεφαλαίων και των εξοφλούμενων υποχρεώσεων, γι' αυτό μια επιχείρηση θα πρέπει να διατηρεί επαρκή κυκλοφοριακά στοιχεία για να είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις τρέχουσες υποχρεώσεις της όταν καταστούν ληξιπρόθεσμες. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας τόσο καλύτερη, από πλευράς ρευστότητας, είναι η θέση της συγκεκριμένης επιχείρησης. Γενικά ένας δείκτης κυκλοφοριακής ρευστότητας μεγαλύτερος του 2 θεωρείται καλή ένδειξη, όμως μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με τον τύπο της επιχείρησης και τον κλάδο στον οποίο αυτή ανήκει. Μια συνεχής μείωση του δείκτη είναι ένδειξη ότι αρχίζει να αναπτύσσεται μια όχι ευνοϊκή κατάσταση για την επιχείρηση, κάτι το οποίο θα πρέπει να διερευνηθεί. Ένας χαμηλός αριθμοδείκτης κεφαλαίου κίνησης παρέχει ένδειξη ύπαρξης μεγαλύτερου βαθμού κινδύνου στην επιχείρηση από ότι ένας υψηλός αριθμοδείκτης. Σε γενικές γραμμές όσο χαμηλότερος ο δείκτης τόσο πιο μεγάλος ο κίνδυνος μη δυνατότητας αποπληρωμών και δημιουργίας «υπερθέρμανσης» με συνέπεια πτώση πωλήσεων. Αντίθετα υπέρμετρα υψηλός δείκτης μπορεί να σημαίνει μη αποδοτική κατανομή κεφαλαίων της επιχείρησης. Μπορεί δηλαδή να μη χρησιμοποιεί τις χρηματοδοτικές δυνατότητες που υπάρχουν με αποτέλεσμα να μη μεγεθύνεται στην αγορά της, όσο θα μπορούσε. Μπορεί ακόμα να κρύβει την ύπαρξη απαξιωμένων ή κατεστραμμένων αποθεμάτων, η αξία των οποίων δεν εμφανίζεται στα λογιστικά βιβλία της επιχείρησης, καθώς και δυσκολία αυτής να εισπράξει τις απαιτήσεις της. 2.2. Αριθμοδείκτης Ειδικής ή Άμεσης Ρευστόττιτας (Acid-test Ratio)

_ Κυκλοωοοούν E veoytitiko - Αποθέαατα Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Διαθέσιαα + Απαιτήσεις Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Ο αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας περιλαμβάνει όλα εκείνα τα στοιχεία τα οποία μετατρέπονται εύκολα και γρήγορα σε ρευστά και αγνοεί όλα εκείνα τα στοιχεία του κυκλοφορούντος ενεργητικού τα οποία δε μετατρέπονται εύκολα σε μετρητά. Σε σχέση με τον προηγούμενο δείκτη εδώ δεν περιλαμβάνονται τα αποθέματα πρώτων και βοηθητικών υλών, ημικατεργασμένων και ετοίμων προϊόντων, γιατί είναι το στοιχείο εκείνο, του κυκλοφορούντος ενεργητικού, με τη μικρότερη ρευστότητα. Απαιτείται αρκετό χρονικό διάστημα μέχρι την πώλησή τους και υπάρχει αβεβαιότητα ως προς τη δυνατότητα πώλησης όλων των αποθεμάτων αλλά και ως προς την αξία που θα εισπραχθεί κατά την πώλησή τους. Επομένως υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να πραγματοποιηθούν ζημιές όταν αυτά ρευστοποιηθούν. Ο αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας μας δείχνει πόσες φορές τα ταχέως ρευστοποιήσιμα στοιχεία της επιχείρησης καλύπτουν τις βραχυχρόνιες υποχρεώσεις της και πόσο ευπρόσβλητη είναι μια επιχείρηση σε πιθανή μεταβολή του οικονομικού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο λειτουργεί. Για να είναι περισσότερο αξιόπιστος ο δείκτης θα πρέπει να εξετάζεται διαχρονικά, σε σύγκριση με όμοιες επιχειρήσεις του ίδιου κλάδου και με το μέσο όρο του κλάδου αυτού. Γενικά, αν τα αμέσως ρευστοποιήσιμα στοιχεία μιας επιχείρησης (κυκλοφορούν μείον αποθέματα) είναι ίσα ή μεγαλύτερα των τρεχουσών υποχρεώσεων τότε η επιχείρηση έχει καλή τρέχουσα οικονομική κατάσταση. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμοδείκτης, τόσο μεγαλύτερη ρευστότητα έχει η επιχείρηση. Γενικά, ένας δείκτης άμεσης ρευστότητας μεγαλύτερος του 1,5 θεωρείται καλή ένδειξη. Αν ο δείκτης είναι αρκετά μικρότερος της μονάδας, η επιχείρηση πιθανόν να μην μπορέσει να ικανοποιήσει μια ξαφνική απαίτηση καταβολής μετρητών. Όσο μικρότερος είναι ο δείκτης τόσο μεγαλύτερη είναι η έκθεση στον κίνδυνο αυτό. 2.3. Αριθμοδείκτης Ταμειακής Ρευστότητας (Cash Ratio) Αιαθέσιαο Ενεργητικό Αηξιπρόθεσμες Υποχρεώσεις

ο αριθμητής (Διαθέσιμο Ενεργητικό) περιλαμβάνει μετρητά, καταθέσεις όψεοις, επιταγές και γενικά όσα στοιχεία είναι ισοδύναμα με μετρητά. Ο δείκτης ταμειακής ρευστότητας μας δίνει την εικόνα της επάρκειας ή όχι μετρητών στην επιχείρηση σε σχέση με τις τρέχουσες λειτουργικές της ανάγκες και θα πρέπει να εξετάζεται διαχρονικά, σε σύγκριση με όμοιες επιχειρήσεις του ίδιου κλάδου και με το μέσο όρο του κλάδου αυτού ώστε να είναι περισσότερο αξιόπιστος. Η ταμειακή ρευστότητα εκφράζει την ικανότητα μιας επιχείρησης να εξοφλήσει τις τρέχουσες και ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις της με τα μετρητά που διαθέτει. Πιο συγκεκριμένα ο δείκτης ταμειακής ρευστότητας μας δείχνει πόσες φορές τα διαθέσιμα περιουσιακά στοιχεία μιας επιχείρησης καλύπτουν τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις της. 2.4. Αριθμοδείκτης Αμυντικού Χρονικού Διαστήματος (Defensive Interval Ratio) Διαθέσιαα + Χοεόγοαιοα + Απαιτήσεις Προβλεπόμενα Ημερήσια Έξοδα Τα προβλεπόμενα ημερήσια έξοδα υπολογίζονται ως εξής: (Κόστος Πωληθέντων + Έξοδα Διοικητικής Αειτουργίας + Έξοδα Αειτουργίας Διάθεσης + Έξοδα Αειτουργίας Ερευνών και Ανάπτυξης + Χρηματοοικονομικά Έξοδα - Αποσβέσεις Ενσωματωμένες στο Αειτουργικό Κόστος) / 365 Ο αριθμοδείκτης αμυντικού χρονικού διαστήματος αποτελεί ένα πολύ συντηρητικό μέτρο του βαθμού ικανότητας μιας επιχείρησης να καλύπτει τις λειτουργικές της δαπάνες από τα αμυντικά της στοιχεία βασιζόμενος στα αμέσως ρευστοποιημένα στοιχεία της επιχείρησης (μετρητά, εισηγμένα στο χρηματιστήριο χρεόγραφα και απαιτήσεις) και όχι στα λειτουργικά της έσοδα. Υποστηρίζεται από πολλούς ερευνητές ότι ο δείκτης αυτός είναι ο καλύτερος του βαθμού ρευστότητας όμως είναι δύσκολο να εκτιμηθεί κατά πόσο αυτό ισχύει. Παρόλα αυτά γεγονός είναι ότι αποτελεί μια εναλλακτική μέθοδο αναλύσεως της τρέχουσας ρευστότητας μιας επιχείρησης. Ο αριθμοδείκτης αμυντικού χρονικού διαστήματος μετρά, σε αριθμό ημερών, το χρονικό διάστιιμα που μια επιχείρηση μπορεί να λειτουργεί με τη χρησιμοποίησή των στην κατοχή

της αμυντικών τιεριουσιακών στοιχείων χωρίς να καταφεύγει στη χρησιμο^ίηση των εσόδων που προέρχονται από τις δραστηριότητές της. Αύξηση του δείκτη από έτος σε έτος είναι ένδειξη ευνοϊκής εξέλιξης για την επιχείρηση, ενώ αντίθετα μείωση του δείκτη είναι ένδειξη εμφάνισης μιας μη ενθαρρυντικής κατάστασης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Η χρησιμοποίηση των αριθμοδεικτών δραστηριότητας (activity ratios) βοηθά να προσδιορίσουμε το βαθμό μετατροπής ορισμένων περιουσιακών στοιχείων, όπως είναι τα αποθέματα και οι απαιτήσεις, σε ρευστά. Με άλλα λόγια αυτή η κατηγορία δεικτών μας δείχνει πόσο αποτελεσματικά διαχειρίζεται μια επιχείρηση τους πόρους της, με σκοπό τη δημιουργία πωλήσεων. Πιο συγκεκριμένα, η διοίκηση της επιχείρησης προκειμένου να τιετύχει την πιο αποτελεσματική διαχείριση του κεφαλαίου κίνησης θα πρέπει να παρακολουθεί συνέχεια και με την απαιτούμενη προσοχή τις διαδικασίες για τη γρήγορη μετατροττή των απαιτήσεων και αποθεμάτων σε μετρητά. Μπορούμε να πούμε ότι κάθε μέγεθος του κυκλοφοριακού ενεργητικού αξιοποιείται όταν μετατρέπεται από συγκεκριμένο αγαθό σε ρευστό χρήμα και στη συνέχεια μετατρέπεται πάλι σε αγαθό κ.ο.κ. Έτσι δημιουργείται ένα κύκλωμα αξιών στην επιχείρηση, το οποίο όσο πιο συχνά επαναλαμβάνεται μέσα στη χρήση τόσο μεγαλύτερη είναι η κυκλοφορία του συγκεκριμένου στοιχείου και συνεπώς ο βαθμός αξιοποίησής του αυξάνεται. Η έννοια της κυκλοφοριακής ταχύτητας αναφέρεται στο χρόνο μετατροττής ενός στοιχείου του κυκλοφορούντος ενεργητικού σε κάποιο άλλο στοιχείο που είναι είτε πιο εύκολα ρευστοποιήσιμο είτε ρευστό. Το γεγονός ότι κάποιοι από τους δείκτες αυτής της ομάδας δίνουν αποτέλεσμα σε ημέρες, επιτρέπει στην επιχείρηση να διαθέτει ένα πολύ απλό, κατανοητό και δυναμικό εργαλείο στα χέρια της που κρίνει τις επιλογές της κατά την παραγγελία ή παραγωγή των προϊόντων μέχρι και το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μέχρι την τελική πώληση στους πελάτες. Να σημειωθεί ότι οι αριθμοδείκτες δραστηριότητας είναι σημαντικό να εξετάζονται παράλληλα με τους αριθμοδείκτες ρευστότητας. Οι πιο γνωστοί δείκτες δραστηριότητας είναι οι εξής: 3.1. Δείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Ενεργητικού ή Δείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Ενεργητικού (Asset Turnover Ratio) Σύνολο Πιυλήσεω\' Σύνολο Ενεργητικού

Η κυκλοφοριακή ταχύτητα ενεργητικού ή χρησιμοποίηση ενεργητικού ή εκμετάλ>.ευση ενεργητικού εκφράζει το βαθμό χρησιμοποίησης του Ενεργητικού σε σχέση με τις πωλήσεις μιας επιχείρησης. Παρέχει δηλαδή ένδειξη για το πόσο η επιχείρηση χρησιμοποιεί εντατικά τα περιουσιακά της στοιχεία προκειμένου να πραγματοποιεί τις πωλήσεις της. Πιο συγκεκριμένα, δείχνει τα έσοδα τα οποία δημιουργεί κάθε ευρώ που έχει επενδυθεί στο ενεργητικό της επιχείρησης. Για παράδειγμα, αν η κυκλοφοριακή ταχύτητα ενεργητικού μιας επιχείρησης είναι ίση με 1, αυτό σημαίνει ότι πραγματοποιήθηκαν πωλήσεις ενός ευρώ για κάθε ένα ευρώ που επενδύθηκε στο ενεργητικό της επιχείρησης. Ένας υψηλός δείκτης παρέχει μια σημαντική ένδειξη ότι η επιχείρηση χρησιμοποιεί εντατικά τα περιουσιακά της στοιχεία προκειμένου να πραγματοποιήσει τις πωλήσεις της. Στην περίπτωση ενός χαμηλού δείκτη η επιχείρηση θα πρέπει να αυξήσει το βαθμό αξιοποίησης των περιουσιακών της στοιχείων ή θα πρέπει να ρευστοποιήσει κάποια από τα περιουσιακά της στοιχεία αφού είναι πιθανό να μη χρησιμοποιούνται παραγωγικά. 3.2. Δείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Παγίων ή Δείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Παγίων (Fixed Asset Turnover Ratio) Σύνολο Πωλύσεων Καθαρά Πάγια Στον παρονομαστι'ι του παραπάνω λόγου τα καθαρά πάγια ισούνται με τα πάγια μείον τις αποσβέσεις. Ο δείκτης αυτός μας δείχνει το βαθμό χρησιμοποίησης των παγίων μιας επιχείρησης σε σχέση με τις πωλήσεις της, ή αλλιώς ποιο είναι το ύψος των πωλήσεων που αντιστοιχεί σε μια μονάδα του Πάγιου Ενεργητικού. Παρέχει ένδειξη αν υπάρχει ή όχι υπερεπένδυση σε πάγια στοιχεία στην επιχείρηση σε σχέση με το ύψος των πωλήσεων που πραγματοποιεί. Γενικά, όσο υψηλότερος ο δείκτης (μέσα σε ορισμένα πλαίσια για να αποφευχθεί ο κίνδυνος υπερθέρμανσης), τόσο πιο εντατική η χρήση των Παγίων και τόσο πιο αποδοτικό για την επιχείρηση. Διαχρονική παρακολούθηση του δείκτη παρέχει πληροφορίες για το εάν η

διοίκηση μιας επιχείρησης γίνεται περισσότερο ή λιγότερο αποτελεσματική στη χρησιμοποίηση του πάγιου ενεργητικού της. 3.3. Δείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Αποθεμάτων ή Δείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Αποθεμάτων (Inventory Turnover Ratio) ΣύνολοΠωλήσεων ύκόστο::γιωληθέντων Αποθέματα Ο δείκτης αυτός εκφράζει τη συχνότητα με την οποία ανανεώνονται τα αποθέματα μέσα στη χρήση σε σχέση με τις πωλήσεις της επιχείρησης. Με άλλα λόγια ο αριθμοδείκτης δείχνει τον αριθμό των περιπτώσεων που τα αποθέματα πωλούνται και αντικαθίστανται κατά τη διάρκεια της λογιστικής χρήσης. Αν διαιρέσουμε τον αριθμό των ημερών του έτους με το δείκτη έχουμε σε ημέρες το χρόνο που παρέμειναν τα αποθέματα στην ετηχείρηση έως ότου πωλήθηκαν. Γενικά, όσο υψηλότερος είναι ο δείκτης τόσο πιο αποτελεσματικά λειτουργεί η επιχείρηση αφού έχουμε μείωση εξόδων αποθήκευσης και μείωση κινδύνου μη πώλησης λόγω αλλοιώσεων, καταστροφών και αλλαγής προτιμήσεων των καταναλωτών. Όσον αφορά τον τύπο του αριθμοδείκτη, η χρησιμοποίηση του κόστους πωληθέντων αντί του ύψους των καθαρών πωλήσεων οφείλεται στο ότι τόσο το κόστος πωληθέντων αγαθών όσο και το ύψος των αποθεμάτων εκφράζονται βασικά σε κόστος, ενώ οι πωλήσεις εκφράζονται σε τρέχουσες αξίες. Επιπλέον, οι πωλήσεις συνήθως περιλαμβάνουν και το κέρδος από την επιτυχή διάθεση των αγαθών. Συνεπώς, δε θα πρέπει να χρησιμοποιούνται οι καθαρές πωλήσεις, εάν ο αναλυτής καταστάσεων έχει στη διάθεσή του την πληροφόρηστι σχετικά με το κόστος πωληθέντων αγαθών. 3.4. Δείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Εισπρακτέων ή Δείκτης Ταχύτητας Είσπραξης Απαιτήσεωΐ' (Receivables Turnover Ratio) ινολικέε πωλήσεις Απαιτήσεις (Εισπρακτέοι Αογαριασμοί)

ο δείκτης αυτός παρουσιάζει την ταχύτητα με την οποία ανακυκλδινονται οι εισπρακτέοι λογαριασμοί μιας επιχείρησης μέσα σε ένα έτος. Δείχνει δηλαδή πόσες φορές κατά μέσο όρο, εισπράττονται κατά τη διάρκεια της χρήσης οι απαιτήσεις της επιχείρησης. Αν διαιρέσουμε τον αριθμό των ημερών του έτους με το δείκτη έχουμε σε ημέρες το χρόνο που μεσολαβεί μεταξύ δύο εισπράξεων. Όσο μεγαλύτερος ο δείκτης ταχύτητας είσπραξης απαιτήσεων τόσο μικρότερο το χρονικό διάστημα το οποίο μεσολαβεί για την ολοκλήρωση του κυκλώματος και συνεπώς γρηγορότερη είσπραξη των απαιτήσεων από μέρους της επιχείρησης. Σιη επώς μεγαλύτερες τιμές αυτού του αριθμοδείκτη είναι προτιμότερες από τις μικρότερες. Αναφερόμαστε βέβαια πάντα σε τιμές μεγαλύτερες της μονάδας αφού τιμές μικρότερες της μονάδας σημαίνει ανυπαρξία κυκλοφοριακής ταχύτητας. Αξίζει να σημειωθεί η σχέση μεταξύ του αριθμοδείκτη κυκλοφοριακής ταχύτητας εισπρακτέων και των αριθμοδεικτών ρευστότητας. Όσο μεγαλύτερη είναι η τιμή του πρώτου τόσο μεγαλύτερη είναι η εμτηστοσύνη στα συμπεράσματα που αντλούνται από τη χρησιμοποίηση των αριθμοδεικτών ρευστότητας και αυτό γιατί ο αριθμοδείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας εισπρακτέων αποτελεί ένδειξη για την ποιότητα και τη ρευστότητα των απαιτήσεων. 3.5. Δείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Υποχρεώσεων ή Δείκτης Ταχύτητας Πληρωμής Υποχρεώσεων (Trade Creditors to Purchases Ratio) ^ ΣύνολοΠωλήσεων ιίκόστοςπωληθέλτων Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Αντί για Κόστος Πωληθέντων θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε τις «αγορές» της χρήσης, στοιχείο όμως που σττιν πράξη σπάνια δημοσιεύεται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις των επιχειρήσεων. Ό δείκτης αυτός μας δείχνει πόσες φορές κατά μέσο όρο. πληρώνονται κατά τη διάρκεια της χρήσης οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της επιχείρησιις. Αν διαιρέσουμε τον αριθμό των ημερών του έτους με το δείκτη έχουμε σε ημέρες το χρόνο που μεσολαβεί μεταξύ δύο πληρωμών.

Όσο μεγαλύτερος ο δείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας υποχρεώσεων τόσο μικρότερο το χρονικό διάστημα το οποίο μεσολαβεί για την εξόφληση των απαιτήσεων από μέρους της επιχείρησης. Συνεπώς μικρότερες τιμές αυτού του αριθμοδείκτη είναι προτιμότερες από τις μεγαλύτερες. Αν συγκρίνουμε την ταχύτητα είσπραξης απαιτήσεων με την ταχύτητα πληρωμής υποχρεώσεων και η πρώτη είναι μεγαλύτερη από τη δεύτερη, τότε σημαίνει ότι οι υποχρεώσεις της επιχείρησης εξοφλούνται σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ότι εισπράττονται οι απαιτήσεις. Μας συμφέρει να εισπράττουμε πιο σύντομα από ότι πληρώνουμε και για να το πετύχουμε αυτό πρέπει οι εισπρακτέες επιταγές να λήγουν όσο το δυνατόν συντομότερα και να παρατείνουμε τις πληρωμές όσο το δυνατόν περισσότερο. 3.6. Δείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Καθαρού Κεφαλαίου Κίνησης ή Δείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Καθαρού Κεφαλαίου Κίνησης (Net W orking Capital Turnover Ratio) Πωλήσεις Καθαρό Κεφάλαιο Κίνησης Στον παρονομαστή του παραπάνω λόγου το καθαρό κεφάλαιο κίνησης υπολογίζεται αν από το κυκλοφορούν ενεργητικό αφαιρέσουμε τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις. Η κυκλοφοριακή ταχύτητα του καθαρού κεφαλαίου κίνησης δεν είναι τίποτα άλλο παρά η ποσοτική έκφραση της σχέσης μεταξύ κεφαλαίου κίνησης και καθαρών πωλήσεων της λογιστικής χρήσης. Μεταξύ των πωλήσεων και του κεφαλαίου κίνησης μιας επιχείρησης υπάρχει στενή σχέση για το λόγο ότι όσο αυξάνονται οι πωλήσεις τόσο περισσότερα κεφάλαια κίνησης απαιτούνται για αποθέματα και για τυχόν αυξημένες πιστώσεις προς τους πελάτες της. Αυξομειώσεις δηλαδή στον όγκο των πωλήσεων συνοδεύονται από αντίστοιχες αυξομειώσεις στο κεφάλαιο κίνησης. Έτσι προκειμένου να ελεγχθεί αν είναι επαρκής ή όχι η χρησιμοποίηση των κεφαλαίων κίνησης, προσδιορίζεται ο αριθμοδείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας καθαρού κεφαλαίου κίνησης. Ο αριθμοδείκτιις αυτός μας δείχνει ποιο είναι το ύψος των πωλήσεων που πραγματοποιήθηκε από κάθε μονάδα καθαρού κεφαλαίου κίνησης και αν η επιχείρηση

διατηρεί μεγάλα κεφάλαια κίνησης σε σχέση με τις πωλήσεις της. Συνεπώς, μεγαλύτερες τιμές είναι προτιμότερες από τις μικρότερες. Ένας υψηλός αριθμοδείκτης μπορεί να παρέχει ένδειξη ανεπάρκειας κεφαλαίων κίνησης ενώ μια χαμηλή ταχύτητα κυκλοφορίας των κεφαλαίων κίνησης μπορεί να είναι αποτέλεσμα υπεραυξημένων καθαρών κεφαλαίων κίνησης. Γενικά, όσο υψηλότερος δείκτης τόσο πιο αποδοτικό για την επιχείρηση.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Αποδοτικότητα ονομάζουμε την πιθανότητα του κεφαλαίου να παράγει κέρδος καθώς και την ικανότητα που έχει η επιχείρηση να πραγματοποιεί κέρδη από τις διάφορες δραστηριότητές της κυρίως όμως από την κύρια δραστηριότητά της. Η αποδοτικότητα κάθε επιχείρησης είναι το αποτέλεσμα ενός μεγάλου αριθμού επιχειρηματικών αποφάσεων, καθώς επίσης και της πολιτικής που ακολουθεί κάθε φορά σε θέματα τιμών, διαφήμισης κλπ. Η ανάλυση της αποδοτικότητας μας πληροφορεί σχετικά με το δυναμικό κερδών της επιχείρησης και το βαθμό αποτελεσματικότητας με τον οποίο διοικείται. Το γεγονός λοιπόν, ότι η ύπαρξη των περισσότερων επιχειρήσεων είναι συνυφασμένη με την πραγματοποίηση κερδών, αυτό καθιστά απόλυτα αναγκαία την ανάλυση αποδοτικότητας. Οι αριθμοδείκτες αποδοτικότητας αναφέρονται αφ" ενός σης σχέσεις κερδών και απασχολούμενων στην ετηχείρηση κεφαλαίων και αφ" ετέρου στις σχέσεις μεταξύ κερδών και πωλήσεων και δείχνουν πόσο αποτελεσματικά λειτούργησε η επιχείρηση κατά τη διάρκεια μιας ή και περισσότερων χρήσεων. Γενικά οι αριθμοδείκτες αποδοτικότητας υπολογίζονται είτε με βάση τις πωλήσεις της επιχείρησης κατά τη διάρκεια μιας χρήσης, είτε με βάση τις επενδύσεις της. Οι κυριότεροι αριθμοδείκτες μέτρησης της αποδοτικότητας είναι οι εξής: 4.1. Αριθμοδείκτης Μεικτού Περιθωρίου ή Μεικτού Κέρδους (Gross Profit Margin) Πωλήσειε - Κόστοε Πωλυθέντων Πωλήσεις Ο αριθμοδείκτιις μεικτού κέρδους μας δείχνει το μεικτό κέρδος που απολαμβάνει μια επιχείρηση από τνιν πώληση προϊόντων αξίας 100 ευρώ, δείχνει επίσης την αποτελεσματικότητα της εκμετάλλευσης καθώς και τον τρόπο με τον οποίο καθορίζει την τιμή του προϊόντος η επιχείρηση. Ο δείκτης αυτός εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά του κλάδου εντός του οποίου δραστηριοποιείται η επιχείρηση, τον ανταγωνισμό στον κλάδο, τη στρατηγική της

επιχείρησης, τη φάση του οικονομικού κύκλου και του κύκλου ζωής του προϊόντος ή του κλάδου κ.λπ. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμοδείκτης μεικτού κέρδους τόσο καλύτερη, από άποψης κερδών, είναι η θέση της επιχείρησης γιατί μπορεί να αντιμετωπίσει χο^ρίς δυσκολία τυχών αύξηση του κόστους των πωλούμενων προϊόντων της. Με άλλα λόγια μπορούμε να πούμε ότι η επίδραση από μια ενδεχόμενη αύξηση του κόστους πωληθέντων θα είναι λιγότερο δυσμενής σε μια επιχείρηση που έχει υψηλό αριθμοδείκτη μεικτού κέρδους από ότι θα είναι σε μια άλλη με χαμηλό το σχετικό αριθμοδείκτη. Ένας υψηλός αριθμοδείκτης μεικτού κέρδους δείχνει την ικανότητα της διοίκησης μιας επιχείρησης να επιτυγχάνει φθηνές αγορές και να πωλεί σε υψηλές τιμές. Αντίθετα, ένας χαμηλός αριθμοδείκτης μεικτού κέρδους δείχνει μια όχι καλή πολιτική της διοίκησης στον τομέα αγορών και πωλήσεων. Το γεγονός αυτό οδηγεί σε στασιμότητα πωλήσεων με αποτέλεσμα να μην πραγματοποιούνται αγορές σε μεγάλες ποσότητες, που θα μπορούσαν να επιτευχθούν με χαμηλές τιμές. Επομένως, αφού ο αριθμοδείκτης μεικτού κέρδους μας δείχνει το πόσο επικερδής είναι μια επιχείρηση από την πώληση των προϊόντων της, η συνεχής παρακολούθηση αυτού για μια σειρά ετών μας παρέχει ένδειξη για την πορεία της εταιρείας διαχρονικά. 4.2. Αριθμοδείκτης Καθαρού Περιθωρίου ή Καθαρού Κέρδους (Net Profit Margin) Καθαρά Κέρδη Πωλήσεις Ο αριθμοδείκτης καθαρού κέρδους δείχνει το ποσοστό του καθαρού κέρδους που επιτυγχάνει μια επιχείρηση από τις πωλήσεις της, δηλαδή δείχνει το κέρδος από τις λειτουργικές της δραστηριότητες. Δεν περιλαμβάνονται λοιπόν τα μη λειτουργικά έσοδα και κέρδη (που προέρχονται από συμμετοχές, προσωρινές επενδύσεις σε χρεόγραφα, δικαιώματα ευρεσιτεχνίας, κληρώσεις λαχνών κ.ά.) καθώς ούτε και τα μη λειτουργικά έξοδα και ζημιές (όπως ζημιές από καταστροφή εμπορευμάτων) στα καθαρά κέρδη. Με άλλα λόγια ο αριθμοδείκτης αυτός δείχνει το καθαρό κέρδος που έχει μια επιχείρηση από την πώληση προϊόντων αξίας 100 ευρώ.

ο δείκτης αυτός αντανακλά την τιμολογιακή πολιτική της επιχείρησης και την ικανότητά της να ελέγχει τα λειτουργικά της έξοδα, τα χρηματοοικονομικά της έξοδα (δηλαδή τους χρεωστικούς της τόκους) και τους φόρους της. Το ύψος του εξαρτάται από το είδος του πωλούμενου προϊόντος και από τη στρατηγική που ακολουθεί η επιχείρηση σε σχέση με τον ανταγωνισμό. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμοδείκτης καθαρού κέρδους, τόσο πιο επικερδής είναι η επιχείρηση. 4.3. Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Ενεργητικού (Return on Total Assets) Καθαρά Κέοδη Σύνολο Ενεργητικού Ο αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ενεργητικού μετρά την απόδοση των συνολικών περιουσιακών στοιχείων μιας επιχείρησης, καθώς και των επί μέρους τμημάτων της και αποτελεί ένα είδος αξιολόγησης και ελέγχου της διοικήσεώς της. Ο δείκτης αυτός αντανακλά την ικανότητα της διοίκησης να χρησιμοποιεί τους οικονομικούς πόρους της επιχείρησης για να δημιουργεί καθαρά κέρδη. Με άλλα λόγια, μετρά την απόδοση όλων των επενδυμένων κεφαλαίων (ιδίων και ξένων) μιας επιχείρησης. Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης μας επιτρέπει να συγκρίνουμε την αποδοτικότητα της επιχείρησης που εξετάζουμε με τιιν αποδοτικότητα άλλων ομοειδών επιχειρήσεων καθώς και με την αποδοτικότητα άλλων μορφών επενδύσεων. Επίσης μας βοηθά να παρακολουθήσουμε τη διαχρονική πορεία της αποδοτικότητας της επιχείρησης που εξετάζουμε καθώς και τη διερεύνηση των αιτιών της μεταβολής της διαχρονικά. Πολλοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι είναι προτιμότερη η διερεύνηση της κερδοφόρας δυναμικότητας μιας επιχείρησης μέσω του αριθμοδείκτη αποδοτικότητας ενεργητικού από τον αριθμοδείκτη καθαρού περιθωρίου κέρδους. 4.4. Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Συνολικών Κεφαλαίων (Return on Invested Capital)

Καθαοά Κ έοδη + Χρηαατοοικονοαικά'Ε^οδα Συνολικά Απασχολούμενα Κεφάλαια Συνολικά Απασχολούμενα Κεφάλαια = Σύνολο Ενεργηπκού Ο δείκτης αυτός είναι παρόμοιος με τον προηγούμενο, δηλαδή αυτόν της απόδοσης ενεργητικού, αφού σύμφωνα με τη Βασική Αογιστική Ισότητα το Ενεργητικό ισούται με τα Ίδια και τα Ξένα Κεφάλαια, δηλαδή τα Συνολικά Απασχολούμενα Κεφάλαια. Ο αριθμοδείκτης αποδοτικότητας συνολικών κεφαλαίων δείχνει την απόδοση, την οποία πέτυχε η οικονομική μονάδα από τις ττηγές προέλευσης των κεφαλαίων της. Δείχνει δηλαδή το βαθμό αξιοποίησης των Συνολικών Κεφαλαίων ή αλλιώς την ικανότητα της διοίκησης της επιχείρησης να αξιοποιεί τα Συνολικά Κεφάλαια (λεφτά των συνεταίρων, δάνεια από τράπεζες, πίστωση από προμηθευτές κ.λπ.) και να παράγει από αυτά καθαρά κέρδη. Επομένως όσο μεγαλύτερος ο δείκτης τόσο καλύτερα για την επιχείρηση. Ένας χαμηλός δείκτης μπορεί να οφείλεται στη μη αποτελεσματική διαχείριση των κεφαλαίων, σε μη ικανοποιητικές πωλήσεις σε σχέση με τις δαπάνες, σε υψηλά γενικά έξοδα, σε υψηλές δαπάνες για την επίτευξη των πωλήσεών της ή σε δυσμενείς οικονομικές συνθήκες και μεγάλο ανταγωνισμό. Αντίθετα, ένας υψηλός δείκτης παρέχει ένδειξη ότι η επιχείρηση βαδίζει σωστά και σταθερά, χωρίς να αντιμετωπίζει τους παραπάνω αρνητικούς παράγοντες. 4.5. Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων (Return on Equity ) Καθαρά Κέοδιι Ίδια Κεφάλαια Αυτός ο αριθμοδείκτης μετρά το βαθμό αξιοποίησης των Ιδίων Κεφαλαίων, την ικανότητα δηλαδή του επιχειρηματία να αξιοποιεί τα Ίδια Κεφάλαια (λεφτά των συνεταίρων) και να παράγει από αυτά καθαρά κέρδη. Με άλλα λόγια μας δείχνει την αποτελεσματικότητα με την οποία μια επιχείρησιι χρησιμοποιεί τα κεφάλαια των ιδιοκτητών της, καθώς παρουσιάζει το μέγεθος των κερδών που δημιουργήθηκε από τα κεφάλαια που έχουν επενδύσει οι μέτοχοι στην επιχείρηση.

Η απόδοση των ιδίων κεφαλαίων μιας επιχείρησης εξαρτάται από δύο κυρίως παράγοντες, την απόδοση του ενεργητικού και τον πολλαπλασιαστή μόχλευσης ή πολλαπλασιαστή ιδίων κεφαλαίων. Συνεπώς, τυχών αύξηση της απόδοσης του ενεργητικού ή του πολλαπλασιαστή μόχλευσης της επιχείρησης, αυτό συνεπάγεται αύξηση της απόδοσης των ιδίων κεφαλαίων και το αντίστροφο. Χαμηλός αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων σημαίνει πως η επιχείρηση πάσχει σε κάποιο τομέα της (ανεπαρκής διοίκηση, χαμηλή παραγωγικότητα, υπερετιενδυση κεφαλαίων τα οποία δεν απασχολούνται πλήρως παραγωγικά, δυσμενείς οικονομικές συνθήκες κ.λπ.). Ένας εξωτερικός αναλυτής όμως δεν είναι σε θέση να εντοπίσει τα αδύνατα σημεία της επιχείρησης εξετάζοντας τον εν λόγω αριθμοδείκτη και μόνο. Αντίθετα, ένας υψηλός αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων αποτελεί ένδειξη ότι η επιχείρηση ευημερεί και αυτό μπορεί να οφείλεται στην επιτυχημένη διοίκησή της, στις ευνοϊκές γι αυτήν οικονομικές συνθήκες, στην εύστοχη χρησιμοποίηση των κεφαλαίων της κ.λπ. 4.6. Αριθμοδείκτης Οικονομικής Μόχλευσης (Financial Leverage Ratio) Aoιθ^oδείκττιcAπoδoτικότnταclδίωv Κεφαλαίων Αποδοτικότητα Συνολικών Απασχολούμε\'ω\ Κεφαλαίων Ο αριθμοδείκτης αυτός δείχνει το ποσοστό της μεταβολής των καθαρών λειτουργικών κερδών προς διάθεση στους μετόχους από την κατά 1% μεταβολή των καθαρών κερδών προ φόρων και χρηματοοικονομικών εξόδων. Η επίδραση των δανειακών κεφαλαίων στα κέρδη μιας επιχείρησης είναι θετική και επωφελής, όταν η αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων είναι μεγαλύτερη από την αποδοτικότητα του συνόλου των απασχολουμένων κεφαλαίων. Η διαφορά αυτή δείχνει την επίδραση που ασκεί η χρησιμοποίηση των δανειακών κεφαλαίων επάνω στην αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης. Όταν η αποδοτικότητα των συνολικών κεφαλαίων είναι μεγαλύτερη από το κόστος των δανειακών της κεφαλαίων, τότε η προσφυγή της επιχείρησης σε δανεισμό είναι επωφελής γι αυτήν. Το αντίθετο συμβαίνει όταν η αποδοτικότητα των συνολικών κεφαλαίων της επιχείρησης είναι μικρότερη από το κόστος των δανειακών τιις κεφαλαίων.

Πιο συγκεκριμένα, όταν ο αριθμοδείκτης οικονομικής μόχλευσης είναι μεγαλύτερος της μονάδας τότε η επίδραση από τη χρήση των ξένων κεφαλαίων στα κέρδη της επιχείρησης είναι θεηκή και επωφελής γι αυτήν. Στην περίπτωση που ο δείκτης ισούται με τη μονάδα, τότε η επίδραση των ξένων κεφαλαίων στα κέρδη της είναι μηδενική και δεν υπάρχει οικονομική ωφέλεια για την επιχείρηση. Τέλος, όταν ο δείκτης είναι μικρότερος της μονάδας, τότε η επίδραση των ξένων κεφαλαίων στα κέρδη της επιχείρησης είναι αρνητική και η επιχείρηση δανείζεται με επαχθείς όρους. Αυτό συμβαίνει στις περιπτώσεις υπερδανεισμού, που ο περεταίρω δανεισμός είναι επιζήμιος για την ετηχείρηση.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: ΑΡΙΘΜ ΟΔΕΙΚΤΕΣ ΧΡΗΜ ΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜ ΙΚΗΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ Με τους αριθμοδείκτες χρηματοοικονομικής διάρθρωσης και βιωσιμότητας εξετάζουμε τη δυνατότητα επιβίωσης της επιχείρησης μακροχρόνια, όπως επίσης και την επίδραση που έχει η χρηματοοικονομική της διάρθρωση στη διαμόρφωση της κερδοφορίας της, δηλαδή τα βαθμό «κινδύνου» λόγω Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης που εμπεριέχει αυτή η διάρθρωση για τους μετόχους. Χρηματοοικονομική Μόχλευση είναι η χρησιμοποίηση δανειακών κεφαλαίων με σκοπό την αύξηση της απόδοσης των ιδίων κεφαλαίων. Η χρησιμοποίηση δανειακών κεφαλαίων αυξάνει την αναμενόμενη απόδοση ιδίων κεφαλαίων μιας ετηχείρησης όταν η αναμενόμενη απόδοση του ενεργητικού υπερβαίνει το κόστος των δανειακών κεφαλαίων. Η μόχλευση όμως φέρνει αντίθετα αποτελέσματα όταν η απόδοση του ενεργητικού είναι μικρότερη από το κόστος δανειακών κεφαλαίων. Στην ττερίπτωση αυτή είναι πιθανό να πραγματοποιηθούν ζημιές και αν η επιχείρηση αδυνατεί να καλύψει τις υποχρεώσεις της υπάρχει κίνδυνος να πτωχεύσει. Επομένως, αποφάσεις σχετικά με το ύψος των δανειακών κεφαλαίων που θα πρέπει να χρησιμοποιεί μια επιχείρηση θα πρέπει να εξισορροπούν τις μεγαλύτερες αναμενόμενες αποδόσεις με τον πρόσθετο κίνδυνο αθέτησης των δανειακών υποχρεώσεων. Ο επιχειρηματικός κίνδυνος είναι ένας από τους παράγοντες που επηρεάζουν τις αποφάσεις μιας επιχείρησης για τη διατήρηση μιας δεδομένης διάρθρωσης κεφαλαίων. Υπάρχει σε όλες τις οικονομικές δραστηριότητες και συνδέεται άμεσα με το είδος της κάθε επιχείρησης. Όσο μεγαλύτερος είναι ο επιχειρηματικός κίνδυνος τόσο χαμηλότερος πρέπει να είναι ο αριθμοδείκτης δανειακής επιβάρυνσης. Ένας ακόμα σημαντικός παράγοντας για τη χρησιμοποίηση ξένων κεφαλαίων από μια επιχείρηση είναι η θέση της επιχείρησης από άποψης φορολογίας. Οι τόκοι αφαιρούνται από τα κέρδη με αποτέλεσμα να μειώνεται το φορολογητέο ποσό και το κόστος δανεισμού ανάλογα με το συντελεστή φορολογίας κάθε επιχείρησης. Το πλεονέκτημα όμως αυτό χάνεται, αν το μεγαλύτερο μέρος των κερδών έχει λόγους να υπόκειται σε φορολογικές απαλλαγές. Επομένως, όσο υψηλότερος ο συντελεστής φορολογίας εισοδήματος τόσο πιο επωφελής η χρησιμοποίηση των ξένων κεφαλαίων. Τέλος, η ικανότιιτα της επιχείρησης να αντλεί κεφάλαια με επωφελείς γτ αυτήν όρους ακόμη και κάτω από δύσκολες συνθήκες είναι ο τρίτος παράγοντας που επηρεάζει τις αποφάσεις μιας επιχείρησης όσον αφορά τη διάρθρωση των κεφαλαίων της. Επιχειρήσεις με αμετάβλητο κύκλο εργασιών έχουν ανάγκη συνεχούς ροής κεφαλαίων για να πετύχουν 28

μακροχρόνια άνοδο. Οι ανάγκες μιας επιχείρησης για κεφάλαια μελλοντικά και οι συνέπειες από τυχόν έλλειψή τους έχουν σημαντική επίδραση στη διάρθριοση των κεφαλαίων της επιχείρησης. Οι τράπεζες επιλέγουν με αυστηρά κριτήρια τις επιχειρήσεις που δανείζουν και προτιμούν αυτές που παρουσιάζουν υγιείς και δυναμικούς ισολογισμούς, για το λόγο αυτό αυξάνονται οι δυσκολίες δανεισμού κάτω από συνθήκες στενότητας ρευστών. 5.1. Αριθμοδείκτης Ιδίων προς Συνολικά Κεφάλαια (Ratio of Owner s Equity to Total A ssets) Συνολικά Κεφάλαια Ο αριθμοδείκτης αυτός μας δείχνει το ποσοστό του συνόλου του ενεργητικού που έχει χρηματοδοτηθεί από τους μετόχους της επιχείρησης. Θα πρέπει να τονιστεί ότι ο αριθμοδείκτης ιδίων προς συνολικά απασχολούμενα κεφάλαια είναι τόσο σπουδαίος όσο και ο αριθμοδείκτης ρευστότητας, για το λόγο ότι εμφανίζει την οικονομική κατάσταση μιας επιχείρησης και αντανακλά τη μακροχρόνια ρευστότητά της με το να παρέχει ένδειξη για την ύπαρξη ή όχι πίεσης για την εξόφληση των υποχρεώσεων της. Γενικά, όσο μεγαλύτερο είναι το ύψος των ιδίων κεφαλαίων μιας επιχείρησης σε σχέση με τις υποχρεώσεις της τόσο μεγαλύτερη προστασία παρέχεται στους δανειστές της και τόσο μικρότερη πίεση ασκείται σ αυτήν για την εξόφληση των υποχρεώσεών της και την πληρωμή τόκων. Ένας υψηλός αριθμοδείκτης ιδίων προς συνολικά κεφάλαια δείχνει ότι υπάρχει μικρή πιθανότητα οικονομικής δυσκολίας για την εξόφληση των υποχρεώσεων μιας επιχείρησης. Αντίθετα, ένας πολύ χαμηλός αριθμοδείκτης αποτελεί ένδειξη μιας πιο ετηκίνδυνης κατάστασης, λόγω της πιθανότητας να προκόψουν μεγάλες ζημιές στην επιχείρηση, των οποίων το βάρος θα καλύψουν τα ίδια κεφάλαια. Επομένως, όσο μεγαλύτερος ο δείκτης τόσο μεγαλύτερη εξασφάλιση θα έχουν οι πιστωτές και τόσο μικρότερη η πίεση που θα ασκείται στην επιχείρηση για την εξόφληση των υποχρεώσεών της. Συνολικά Κειοάλαια Ισχύει οτι; Χρηματοοικονομική Μόχλευση = Ίδια Κεφάλαια άρα; Χρηματοοικονομικιί Μόχλευση = 29

To παραπάνω σημαίνει ότι όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμοδείκτης ιδίων προς συνολικά κεφάλαια τόσο μικρότερη η Χρηματοοικονομική Μόχλευση και ο «κίνδυνος» για την κερδοφορία της επιχείρησης καθώς και για τη μακροχρόνια βιωσιμότητά της με αποπληρωμή των υποχρεώσεών της. 5.2. Αριθμοδείκτης Ξένων προς Συνολικά Κεφάλαια (Debt to Total Assets) ΑΞΣΚ = Ξένα Κεφάλαια Συνολικά Κεφάλαια 100 Ο αριθμοδείκτης αυτός δείχνει το ποσοστό των περιουσιακών στοιχείων, που έχει χρηματοδοτηθεί από τους βραχυπρόθεσμους και τους μακροπρόθεσμους πιστωτές της η επιχείρηση. Ο δείκτης αυτός είναι συμπληρωματικός του προηγούμενου, δηλαδή του αριθμοδείκτη ιδίων προς συνολικά κεφάλαια, άρα όσο μεγαλύτερος είναι τόσο μεγαλύτερη η Χρηματοοικονομική Μόχλευση και ο «κίνδυνος» για την κερδοφορία της επιχείρησης καθώς και για την μακροχρόνια βιωσιμότητά της με αποπληρωμή των υποχρεώσεών της. Γενικά, όταν τα ξένα κεφάλαια είναι πολύ λίγα σε σχέση με τα ίδια κεφάλαια τότε η θέση της επιχείρησης είναι πάρα πολύ ασφαλής. Αντίθετα ο υπερδανεισμός αντανακλά, συνήθως, μια πιο επισφαλή για την επιχείρηση και τους πιστωτές της κατάσταση.σε αυτή την περίπτωση ενδέχεται οι πιστωτές της επιχείρησης να θελήσουν να εκμεταλλευτούν τη δύσκολη θέση της και να τη θέσουν σε κατάσταση πτώχευσης ή να αναλάβουν οι ίδιοι τη διαχείρισή τιις, γεγονός το οποίο οδηγεί σε απώλεια της ανεξαρτησίας της. 5.3. Αριθμοδείκτης Ιδίων προς Ξένα Κεφάλαια (Ratio of Owner s Equit>' to Total Liabilities)

^ Ίδια Κεφάλαια Ξένα Κεφάλαια Ο αριθμοδείκτης ιδίων προς ξένα κεφάλαια δείχνει την ασφάλεια που παρέχει στους δανειστές της μια επιχείρηση και χρησιμοποιείται για να διαπιστωθεί αν υπάρχει ή όχι υπερδανεισμός σε μια επιχείρηση. Εμφανίζει τη σχέση μεταξύ των ιδίων κεφαλαίων (καθαρής θέσης) προς το σύνολο των ξένων κεφαλαίων και φανερώνει ακριβώς αυτή τη σχέση καθώς και το βαθμό εξάρτησης και ίσως και τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της μονάδας. Αν ο δείκτης είναι μεγαλύτερος της μονάδας, μας δείχνει ότι οι φορείς της επιχείρησης συμμετέχουν σ αυτή με περισσότερα κεφάλαια από ότι οι πιστωτές της. Εξάλλου όσο μεγαλύτερη είναι αυτή η σχέση τόσο μεγαλύτερη ασφάλεια παρέχεται στους πιστωτές της επιχείρησης. Αντίθετα, ένας χαμηλός αριθμοδείκτης εκφράζει περιορισμένη εξασφάλιση των πιστωτών της επιχείρησης. 5.4. Αριθμοδείκτης Ιδίων Κεφαλαίων προς Πάγια (Ratio of Owner s Equity to Fixed Assets) Αναπόσβεστα Πάγια Με τον υπολογισμό του αριθμοδείκτη αυτού προσδιορίζεται ο τρόπος χρηματοδότησης των παγίων της επιχείρησης. Όταν ο δείκτης είναι μεγαλύτερος της μονάδας τότε τα ίδια κεφάλαια όχι μόνο χρηματοδοτούν εξ ολοκλήρου τα πάγια στοιχεία αλλά χρηματοδοτούν και ένα μέρος του κυκλοφορούν. Όταν ο δείκτης είναι μικρότερος της μονάδας τότε τα ίδια κεφάλαια δεν επαρκούν για να χρηματοδοτι'ισουν εξ ολοκλήρου τα πάγια στοιχεία κι έτσι για τΐί συνολική χρηματοδότησή τους χρησιμοποιούνται και ξένα κεφάλαια. Ιδανικό θεωρείται ο δείκτης να κυμαίνεται γύρω στη μονάδα. Ανοδική πορεία του αριθμοδείκτη ιδίων κεφαλαίων προς πάγια σημαίνει ότι η αύξηση των παγίων χρηματοδοτείται κατά μεγαλύτερο ποσοστό από τα ίδια κεφάλαια παρά από δανεισμό. Αντίθετα, μια φθίνουσα πορεία του αριθμοδείκτη δείχνει ότι τα ποσά που

διατέθηκαν για την αύξηση των παγίων προέρχονται, κατά κύριο λόγο, από δανεισμό και όχι από τη χρησιμοποίηση ιδίων κεφαλαίοιν. 5.5. Αριθμοδείκτης Κάλυψης Τόκων (Number of Times Interest Earned) Καθαρά Κέοδη ΕκαετάλλευσπεποοΦόριον & Τόκων Σύνολο Τόκων Ο αριθμοδείκτης κάλυψης τόκων μας δείχνει πόσες φορές καλύπτονται οι τόκοι από τα καθαρά κέρδη της επιχείρησης. Με άλλα λόγια, ο αριθμοδείκτης αυτός εκφράζει τη σχέση μεταξύ των καθαρών κερδών μιας επιχείρησης και των τόκων με τους οποίους αυτή επιβαρύνεται μέσα στη χρήση για τα ξένα μακροπρόθεσμα κεφάλαια. Ο δείκτης αυτός παρέχει ένδειξη για το περιθώριο ασφαλείας που απολαμβάνουν οι μακροχρόνιοι πιστωτές και είναι ιδιαίτερα σημαντικός γι' αυτούς, καθώς εμφανίζει την ικανότητα της επιχείρησης να εξοφλεί τους τόκους των ξένων κεφαλαίων από τα κέρδη της. Όσο μεγαλύτερος είναι ο δείκτης τόσο μεγαλύτερη είναι η ικανότητα της επιχείρησης να πληρώνει τους τόκους της και τόσο μικρότερος ο κίνδυνος αδυναμίας να καλύψει τις υποχρεώσεις της. Αντίθετα, όσο μικρότερος είναι ο αριθμοδείκτης τόσο μεγαλύτερος είναι ο δανεισμός της επιχείρησης και τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα αποτυχίας της. Τέλος, ο ιδανικό μέγεθος του αριθμοδείκτη εξαρτάται από τη σταθερότητα των κερδών και από το είδος της επιχείρησης. ΚΕΦΑΑΑΙΟ 6: ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ

Η ομάδα αυτή αριθμοδεικτών χρησιμοποιείται από τους επενδυτές όταν πρόκειται να αποφασίσουν αν θα πρέπει να αγοράσουν, να πωλήσουν ή να διατηρήσουν την επένδυσή τους σε μετοχικούς τίτλους μιας επιχείρησης. Βασική προϋπόθεση είναι ότι η ετηχείρηση είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο. Οι περισσότεροι από τους αριθμοδείκτες αυτούς συσχετίζουν την τρέχουσα χρηματιστηριακή τιμή με τα κατά μετοχή μεγέθη του ισολογισμού και των αποτελεσμάτων χρήσης. Οι σπουδαιότεροι επενδυτικοί αριθμοδείκτες είναι οι εξής: 6.1. Κέρδη ανά Μετοχή (Earnings Per Share) Σύνολο Καθαρών Κερδών Χρήσης Μέσος Αριθμός Μετοχών σε Κυκλοφορία Ο αριθμοδείκτης των κατά μετοχή κερδών μας δείχνει το ύψος του μερίσματος που αντιστοιχεί σε κάθε μετοχή της επιχείρησης και επηρεάζεται τόσο από το συνολικό ύψος των κερδών της επιχείρησης όσο και από τον αριθμό των μετοχών της. Ο δείκτης αυτός είναι ένας από τους πιο σπουδαίους δείκτες που χρησιμοποιούνται στη χρηματοοικονομική ανάλυση, όμως συγχρόνως είναι και ο πιο παραπλανητικός. Πολλοί αναλυτές, κατά τον υπολογισμό αυτού του αριθμοδείκτη, λαμβάνουν υπόψη τους μόνο τις κοινές με ψήφο μετοχές. Στη χώρα μας όμως εκτός από τις κοινές λαμβάνονται υπόψη και οι προνομιούχες μετοχές αφού δε διαφέρουν σε τίποτα μεταξύ τους παρά μόνο στο ότι οι τελευταίες δεν έχουν δικαίωνα ψήφου. Ο δείκτης αυτός δεν είναι εύκολο να συγκριθεί μεταξύ επιχειρήσεων για το λόγο ότι δεν έχουν όλες οι επιχειρήσεις τον ίδιο αριθμό μετοχών. Επίσης, σύγκριση του δείκτη της ίδιας επιχείρησης διαχρονικά πρέπει να γίνονται με μεγάλη προσοχή, γιατί είναι δυνατόν κάποια διαφορά να οφείλεται στη μεταβολή της μερισματικής πολιτικής της επιχείρησης και όχι στη μείωση της κερδοφορίας της. 6.2. Μέρισμα ανά Μετοχή (Dividends Per Share)

Σύνολο Μερισυάτων Αριθμός Μετοχών σε Κυκλοφορία Αυτός ο αριθμοδείκτης μας δείχνει το ύψος του μερίσματος που αντιστοιχεί σε κάθε μετοχή. Πρόκειται για ένα χρήσιμο δείκτη, αφού παρέχει ένδειξη που ποσοστού των κερδών που μοιράζονται στους μετόχους, δηλαδή του μερίσματος, και του ποσοστού που παρακρατείται από την επιχείρηση με τη μορφή διαφόρων αποθεματικών. Προκειμένου να γίνουν συγκρίσεις θα πρέπει να γίνεται προσαρμογή των μερισμάτων των προηγούμενων χρήσεων με βάση τον αριθμό των μετοχών της τελευταίας χρήσης. Θα πρέπει επίσης να λαμβάνεται υπόψη τυχόν διανομή δωρεάν μετοχών από κεφαλαιοποιήσεις κερδών, αποθεματικών και υπεραξίας παγίων στοιχείων, καθώς και τυχόν κατάτμηση ή σύμπτυξη μετοχών. 6.3. Μερισματική Απόδοση (Dividend Yield) Μέοισαα ανά Μετογύ Τρέχουσα Τιμή Μετοχής στο Χρηματιστήριο Ο δείκτης αυτός μας δείχνει την απόδοση που απολαμβάνουν οι επενδυτές από τα μερίσματα των μετοχών, στις οποίες έχουν επενδύσει τα κεφάλαιά τους. Με άλλα λόγια η μερισματική απόδοση δείχνει το πόσο συμφέρουσα είναι η επένδυση σε μετοχές μιας δεδομένης επιχείρησης με βάση το μέρισμα το οποίο εισπράττει και την τρέχουσα χρηματιστηριακή αξία των μετοχών. Όσο μεγαλύτερη είναι η μερισματική απόδοση μιας μετοχής τόσο πιο ελκυστική είναι η μετοχή για τους επενδυτές. Η σπουδαιότητα της μερισματικής απόδοσης μιας επιχείρησης προκύπτει από τη σύγκριση αυτής με τη μερισματική απόδοση άλλων επιχειρήσεων. Όμως οι μερισματικές αποδόσεις διαφόρων επιχειρήσεων διαφέρουν σημανηκά μεταξύ τους και αυτό οφείλεται στο ότι το ύψος των μερισμάτων που καταβάλλει κάθε μία εξαρτάται από τΐί μερισματικι' πολιτική που ακολουθεί. 6.4. Ποσοστό Διανεμόμενων Κερδών (Pay Out Ratio)

Μ έο ισ α α ανά Μ ετο γ τί Τρέχουσα Τιμή Μετοχής στο Χρηματιστήριο Όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό των διανεμόμενων κερδών τόσο μεγαλύτερο είναι το μέρισμα το οποίο καταβάλλεται στους μετόχους. Αντίθετα, όσο μικρότερο είναι το ποσοστό αυτό τόσο μεγαλύτερο το ύψος των παρακρατούμενων κερδών με τη μορφή διαφόρων αποθεματικών με σκοπό τη χρηματοδότηση μελλοντικών επενδύσεων. Παλαιές και μη αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις τείνουν να μοιράζουν το μεγαλύτερο μέρος των κερδών τους για μέρισμα και ως εκ τούτου να παρουσιάζουν υψηλό ποσοστό διανεμόμενων κερδών ή μερισμάτων. Ακολουθούν δηλαδή την πρώτη μερισματική πολιτική εκ των δύο που προαναφέρθηκαν. Αντίθετα, τη δεύτερη μερισματική πολιτική ακολουθούν συνήθως νέες και αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις, οι οποίες τείνουν να έχουν χαμηλό ποσοστό διανεμόμενων κερδών. 6.5. Εσωτερική Αξία Μετοχής & Χρηματιστηριακή Τιμή Μετοχής (Book Value Per Share & Market Price) Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων Αριθμός Μετοχών σε Κυκλοφορία Αυτός ο αριθμοδείκτης μας δείχνει το κατώτατο αποδεκτό επίπεδο της αξίας της μετοχής, γιατί η αξία των περιουσιακών στοιχείων αναφέρεται σε ιστορικές τιμές και δεν ανταποκρίνονται στις τρέχουσες τιμές τους. Επιπλέον, η συνολική αξία της επιχείρησης προσδιορίζεται όχι μόνο από τα υλικά περιουσιακά της στοιχεία αλλά και από τα άυλα ή αφανή περιουσιακά της στοιχεία (όπως είναι φήμη και η πελατεία, η τεχνογνωσία κλπ.), τα οποία καθορίζουν και τη μελλοντική της κερδοφορία. Χρηματιστηριακή τιμή μετοχής είναι η τιμή η οποία προσδιορίζεται καθημερινά στο χρηματιστήριο από τις δυνάμεις της αγοράς και αντανακλά την κερδοφόρα δυναμικότητα τιις επιχείρησης, όπως αυτή εκτιμάται από τους παρόντες και υποψηφίους μετόχους. Εξαρτάται από τη φάση της αγοράς και της οικονομίας, την εσωτερική αξία μετοχής, τα

άυλα πάγια στοιχεία που δεν εμφανίζονται στον ισολογισμό και τέλος, σε συνδυασμό με τα προηγούμενα, τις προοπτικές κερδοφορίας της επιχείρησης. Από τα παραπάνω βγαίνει το συμπέρασμα ότι κατά κανόνα η χρηματιστηριακή τιμή μετοχής είναι μεγαλύτερη από την εσωτερική αξία μετοχής, γιατί η πρώτη περιέχει ε^πλέον, εκτός από τα υλικά περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης, και τα άυλα πάγια στοιχεία και τις προοπτικές κερδοφορίας της. 6.6. Λόγος Χρηματιστηριακής Τιμής προς Εσωτερική Αξία Μετοχής (Price to Book Value Ratio) XTM /EAM = Χοηαατισ-πΊΡίακιίΤιυή Μετογύο Εσωτερική Αξία Μετοχής Ο λόγος της χρηματιστηριακής τιμής των μετοχών μιας εταιρείας προς την αξία κάθε μετοχής μας δείχνει τη μεταξύ τους σχέση, δηλαδή πόσες φορές την εσωτερική της αξία διαπραγματεύεται η τιμή των μετοχών της επιχείρησης στην αγορά. Επίσης παρέχει ένδειξη για το αν η μετοχή είναι υποτιμημένη ή υπερτιμημένη στη χρηματιστηριακή αγορά σε σχέση με την εσωτερική της αξία. Η χρηματιστηριακή τιμή των μετοχών εκφράζει την τρέχουσα αξία, όπως αυτή αποτιμάται από τους επενδυτές στην αγορά, ενώ η εσωτερική αξία δίδεται σε ιστορικές τιμές (εκτός αν έχει γίνει αναπροσαρμογή των περιουσιακών στοιχείων). Για το λόγο αυτό η ερμηνεία αυτής της σχέσης θα πρέπει να γίνεται με μεγάλη προσοχή. 6.7. Λόγος Τιμής προς Κέρδη ανά Μετοχή (Price Earnings Ratio) Χρηματιστηριακή Τιμή Μετοχής Κέρδη ανά Μετοχή Ο δείκτης αυτός μας δείχνει πόσες φορές διαπραγματεύεται μια μετοχή τα κέρδη του προηγούμενου έτους στο χρηματιστι'ιριο ή πόσα ευρώ είναι διατεθειμένος να καταβάλλει ένας επενδυτής για κάθε ευρώ κέρδους της επιχείρησης. Ακόμα, μας δείχνει πόσα έτη θα

χρειαστούν για να πάρει πίσω τα λεφτά της επένδυσης ο επενδυτής, εφόσον τα κέρδη παραμείνουν περίπου σταθερά διαχρονικά. Ο αριθμοδείκτης τιμής προς κέρδη ανά μετοχή είναι πάντα θετικός ενώ δεν υπολογίζεται όταν η επιχείρηση έχει ζημιές ή όταν τα κέρδη είναι μηδενικά. Είναι πιο σημαντικό να γίνει προσπάθεια να εκτιμηθούν τα μελλοντικά κέρδη και να χρησιμοποιηθούν αντί τα κέρδη της προηγούμενης χρήσης, διότι οι επενδυτές αγοράζουν μετοχές προσδοκώντας μελλοντικά κέρδη αφού τα κέρδη προηγούμενων χρήσεων έχουν ήδη ενσωματωθεί στην τιμή. Όσο υψηλότερος ο λόγος τιμής προς κέρδη τόσο μεγαλύτερη η εμπιστοσύνη των επενδυτών προς τις δυνατότητες της συγκεκριμένης επιχείρησης να διατηρήσει και να βελτιώσει τα κέρδη της. Δεν μπορεί όμως να δοθεί απάντηση σχετικά με το ποιο πρέτιει να είναι το ιδανικό ύψος του λόγου αφού διαρκώς μεταβάλλεται ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς.

ΜΕΡΟΣ II ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7-.ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ MEGA ELECTRICS 7.1 MEGA ELECTRICS AEBE To 2008, μιά ομάδα εννέα ανθρώπων που δραστηριοποιούνταν στον χώρο των ηλεκτρικών συσκευών συνειδητοποίησαν πώς έπρεπε να ανταποκριθούν στην ολοένα αυξανόμενη τάση της παγκοσμιοποίησης και στις στρατηγικές αλλαγές που αυτή επέφερε στο χώρο τους.η ανάγκη δημιουργίας ενός επιχειρηματικού μοντέλου,το οποίο θα τους επέτρεπε να ανταγωνιστούν σε υψηλού επιπέδου υπηρεσίες διατηρώντας ωστόσο και το προβάδισμα ως η καθαυτή ελληνική εταιρεία ήταν πλέον ορατή.η Mega Electrics πλέον ώς μια ελληνική εταιρεία απο ανεξάρτητους καταστηματάρχες ηλεκτρικών ειδών ( Μέλη) αποτελεί αυτή την στιγμή μια απο τις ισχυρές δυνάμεις στο χώρο με ένα δίκτυο καταστημάτων που αριθμεί τα 125 καταστήματα.σε αντίθεση με τους υπόλοιπους ανταγωνιστές μας,το υψηλό επίπεδο της εξυπηρέτησης των πελατών σε συνδυασμό με την μεγάλη ποικιλία των πρωτοποριακών προϊόντων μας,μας κάνει υπερήφανους για αυτό που μας εμπιστεύονται σήμερα οι καταναλωτές. Βάσει των ισολογισμών της επιχείρησης Mega Electrics, των διαδοχικών ετών 2009, 2010 και 2011, υπολογίσαμε τους ακόλουθους αριθμοδείκτες και βγάλαμε τα ακόλουθα συμπεράσματα:

7.2) AoiQuoSeixTEc Αποδοτικότητα : 7.2.1 Αριθμοδείκτης Καθαρού Κέρδους^ = 1,32 Αριθμοδείκτης Καθαρού Κέρδους^ *'* = 2,15 Αριθμοδείκτης Καθαρού Κέρδους^ '' = 4,32 Η ανοδική πορεία του αριθμοδείκτη, διαχρονικά, είναι θετικό στοιχείο αυξανόμενου κέρδους. Έτος Αριθμοδείκτης Καθαρό Κέρδος 2009 1,32 2010 2,15 2011 4,32

7.2.2 Αριθμοδείκιης Αποδοτικότητας Ενεργητικού =0,019 Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Ενεργητικού^ = 0,06 Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Ενεργητικού^ ' = 1,12 Η ανοδική πορεία του αριθμοδείκτη, διαχρονικά, είναι θετικό στοιχείο. Το οποίο δείχνει πως υπάρχει αποδοτικότητα στα επενδυόμενα κεφάλαια (ίδια και ξένα). Έτος Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητα Ενεργητικού 2009 0,019 2010 0,06 2011 1,12

7.2.3 Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων^*^ = 0,03 Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων^ = 0,21 Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων^* ' = 2,33 Η ανοδική πορεία του αριθμοδείκτη, διαχρονικά, είναι θετικό στοιχείο. Το οποίο δείχνει πως η επιχείρηση ευημερεί. Έτος Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφαλαίων 2009 0,03 2010 0,21 2011 2,33

7.2.4 Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Συνολικών Κεφαλαίων^ = 0,002 Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Συνολικών Κεφαλαίων^ ' = 0,054 Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Συνολικών Κεφαλαίων^ " = 1,098 Η ανοδική πορεία του αριθμοδείκτη, διαχρονικά, είναι θετικό στοιχείο. Το οποίο δείχνει πως γίνεται αποτελεσματική διαχείριση των κεφαλαίων. Έτος Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Συνολικών Κεφαλαίων 2009 0,002 2010 0,054 2011 1,098

7.3) Αοιθαοδείκτεζ PevoTOWTUc: 7.3.1 Αριθμοδείκτης Κεφαλαίου Κίνησης^ ^= 0,79 Αριθμοδείκτης Κεφαλαίου Κίνησης^ ' = 1,88 Αριθμοδείκτης Κεφαλαίου Κίνησης^ '= 2,09 Η ανοδική πορεία του αριθμοδείκτη, διαχρονικά, είναι θετικό στοιχείο. Το οποίο δείχνει πως η ρευστότητα της επιχείρησης είναι σε άψογη, αυξανόμενη θέση. Έτος Αριθμοδείκτης Κεφαλαίου Κίνησης 2009 0,79 2010 1,88 2011 2,09

7.3.2 Αριθμοδείκτης Ταμειακής Ρευστότητας = 0,002 Αριθμοδείκτης Ταμειακής Ρευστότητας^ ' = 1,009 Αριθμοδείκτης Ταμειακής Ρευστότητας^ '*= 1,055 Η ανοδική πορεία του αριθμοδείκτη, διαχρονικά, είναι θετικό στοιχείο. Το οποίο δείχνει πως η επιχείρηση είναι ικανή να εξοφλήσει τις τρέχουσες και ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις της. Έτος Αριθμοδείκτης Ταμειακής Ρευστότητας 2009 0,002 2010 1,009 2011 1,055

7.3.3 Αριθμοδείκτης Αμυντικού Χρονικού Διαστήματος^ ^ = 0,09 Αριθμοδείκτης Αμυντικού Χρονικού Λιαστήματος^ = 2,98 Αριθμοδείκτης Αμυντικού Χρονικού Λιαστήματος^ "= 3,03 Η ανοδική πορεία του αριθμοδείκτη, διαχρονικά, είναι θετικό στοιχείο. Το οποίο δείχνει πως η επιχείρηση είναι ικανή να ανταπεξέλθει εντός της χρήσης. Έτος Αριθμοδείκτης Αμυντικού Χρονικού Διαστήματος 2009 0,09 2010 2,98 2011 3,03

7.3.4 Αριθμοδείκτης Ειδικής ή Άμεσης Ρευστότητας =1,1 Αριθμοδείκτης Ειδικής ή Αμεσης Ρευστότητας^ ' = 5,6 Αριθμοδείκτης Ειδικής ή Άμεσης Ρευστότητας^ "= 5,8 Η ανοδική πορεία του αριθμοδείκτη, διαχρονικά, είναι θετικό στοιχείο. Το οποίο δείχνει πως η επιχείρηση παρουσιάζει καλή ρευστότητα. Έτος Αριθμοδείκτης Ειδικής ή Άμεσης Ρευστότητας 2009 1,1 2010 5,6 2011 5,8

7.4.) Αοιθαοδείκτεα AoacnnowTmac: ΙΑ. 1 Αριθμοδείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Ενεργητικού^ = 0,92 Αριθμοδείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Ενεργητικού^' = 1,04 Αριθμοδείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Ενεργητικού^ ''= 1,56 Η ανοδική πορεία του αριθμοδείκτη, διαχρονικά, είναι θετικό στοιχείο. Το οποίο δείχνει πως η επιχείρηση χρησιμοποιεί εντατικά και αποδοτικά τα περιουσιακά της στοιχεία προκειμένου να πραγματοποιήσει τις πωλήσεις της. Έτος Αριθμοδείκτης Κυκλοφοριακής Τ αχύτητας Ενεργητικού 2009 0,92 2010 1,04 2011 1,56

7.4.2 Α ρ ιθ μ ο δ ε ίκ τ η ς Κ υ κ λ ο φ ο ρ ια κ ή ς Τ α χ ύ τ η τ α ς Α π οθεμά τω ν^ ^= 0,7 Α ρ ιθ μ ο δ ε ίκ τ η ς Κ υ κ λ ο φ ο ρ ια κ ή ς Τ α χ ύ τ η τ α ς Α π ο θ ε μ ά τ ω ν ^ = 1,5 Α ρ ιθ μ ο δ ε ίκ τ η ς Κ υ κ λ ο φ ο ρ ια κ ή ς Τ α χ ύ τ η τ α ς Α π ο θ ε μ ά τ ω ν ^ "= 3,9 Η ανοδική πορεία ταυ αριθμοδείκτη, διαχρονικά, είναι θετικό στοιχείο. Το οποίο δείχνει πως η επιχείρηση λειτουργεί αποτελεσματικά αφού έχουμε μείωση των εξόδων αποθήκευσης και μείωση κινδύνου μη πώλησης λόγω αλλοιώσεων, καταστροφών και αλλαγής προτιμήσεων των καταναλωτών. Έτος Αριθμοδείκτης Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Αποθεμάτων 2009 0,7 2010 1,5 2011 3,9

7.4.3 Α ρ ιθ μ ο δ ε ίκ τ η ς Τ α χ ύ τ η τ α ς Ε ίσ π ρ α ξ η ς Α π α ιτ ή σ ε ω ν ^ ^ = 1,0 2 Α ρ ιθ μ ο δ ε ίκ τ η ς Τ α χ ύ τη τα ς Ε ίσ π ρ α ξ η ς Α π α ιτή σ εω ν ^ ' = 3,4 3 Α ρ ιθ μ ο δ ε ίκ τ η ς Τ α χ ύ τη τα ς Ε ίσ π ρ α ξ η ς Α π α ιτ ή σ εω ν ^ " = 4,0 0 Η ανοδική πορεία του αριθμοδείκτη, διαχρονικά, είναι θετικό στοιχείο. Το οποίο δείχνει πως η επιχείρηση παρουσιάζει μικρό χρονικό διάστημα για την ολοκλήρωση του κυκλώματος και συνεπώς γρηγορότερη είσπραξη από μέρους της επιχείρησης. Έτος Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Είσπραξης Απαιτήσεων 2009 1,02 2010 3,43 2011 4,00

7.4.4 Α ρ ιθ μ ο δ ε ίκ τ η ς Κ υ κ λ ο φ ο ρ ια κ ή ς Τ α χ ύ τ η τ α ς Υ π ο χρεώ σ εω ν^ = 1,0 9 Α ρ ιθ μ ο δ ε ίκ τ η ς Κ υ κ λ ο φ ο ρ ια κ ή ς Τ α χ ύ τ η τ α ς Υ π ο χ ρ εώ σ εω ν ^ ' = 2,8 3 Α ρ ιθ μ ο δ ε ίκ τ η ς Κ υ κ λ ο φ ο ρ ια κ ή ς Τ α χ ύ τ η τ α ς Υ π ο χ ρ εώ σ εω ν ^ ' '= 5,7 0 Η ανοδική πορεία του αριθμοδείκτη, διαχρονικά, είναι θετικό στοιχείο. Το οποίο δείχνει πως η επιχείρηση διανύει μικρό χρονικό διάστημα για την εξόφληση των απαιτήσεων της. Έτος Αριθμοδείκτης Τ αχύτητας Είσπραξης Υποχρεώσεων 2009 1,09 2010 2,83 2011 5,70

7.5.) AoiQuoSeiKCEC XonuamoiKovouiKnc Aidoeoojanc και Biwaiuormac: 7.5.1 Αριθμοδείκτης Ιδίων προς Συνολικά Κεφάλαια^ = 0,09 Αριθμοδείκτης Ιδίων προς Συνολικά Κεφάλαια^ ' = 1,22 Αριθμοδείκτης Ιδίων προς Συνολικά Κεφάλαια^ "= 1,47 Η ανοδική πορεία του αριθμοδείκτη, διαχρονικά, είναι θετικό στοιχείο. Το οποίο δείχνει πως η επιχείρηση δεν πιθανολογείται να αντιμετωπίσει οικονομική δυσκολία για την εξόφληση των υποχρεώσεων της. Έτος Αριθμοδείκτης Ιδίων προς Συνολικά Κεφάλαια 2009 0,09 2010 1,22 2011 1,47

7.5.2 Αριθμοδείκτης Ξένων προς Συνολικά Κεφάλαια^ = 0,67 Αριθμοδείκτης Ξέΐ'ων προς Συνολικά Κεφάλαια^ ' = 0,53 Αριθμοδείκτης Ξένων προς Συνολικά Κεφάλαια^ = 0,21 Η καθοδική πορεία του αριθμοδείκτη, διαχρονικά, είναι θετικό στοιχείο. Το οποίο δείχνει πως η επιχείρηση δεν διατρέχει κίνδυνο χρηματοοικονομικής μόχλευσης. Έτος Αριθμοδείκτης ΞέΛ'ων προς Συνολικά Κεφάλαια 2009 0,67 2010 0,53 2011 0,21 Ξένων προς Συνολικά Κεφάλαια

7.5.3 Αριθμοδείκτης Ιδίων προς Ξένα Κεφάλαια ^ =1,22 Αριθμοδείκτης Ιδίων προς Ξένα Κεφάλαια 1,34 Αριθμοδείκτης Ιδίων προς Ξένα Κεφάλαια 1,55 Η ανοδική πορεία του αριθμοδείκτη, διαχρονικά, είναι θετικό στοιχείο. Το οποίο δείχνει πως οι φορείς της επιχείρησης συμμετέχουν σε αυτή με περισσότερα κεφάλαια από ότι οι πιστωτές της. Έτος Αριθμοδείκτης Ιδίων προς Ξένα Κεφάλαια 2009 1,22 2010 1,34 2011 1,55 Ιδίων τιρος Ξένα Κεφάλαια

7.5.4 Αριθμοδείκτης Ιδίων Κεφαλαίων προς Πάγια^ = 1,67 Αριθμοδείκτης Ιδίων Κεφαλαίων προς Πάγια^ ' = 1,69 Αριθμοδείκτης Ιδίων Κεφαλαίων προς Πάγια^ ' '= 1,83 Η ανοδική πορεία του αριθμοδείκτη, διαχρονικά, είναι θετικό στοιχείο. Το οποίο δείχνει πως τα ίδια κεφάλαια της επιχείρησης χρηματοδοτούν εξ ολοκλήρου τα πάγια στοιχεία, αλλά και ένα μέρος του ενεργητικού. Έτος Αριθμοδείκτης Ιδίων Κεφαλαίων προς Πάγια 2009 1,67 2010 1,69 2011 1,83

MEGA ELECTRICS AEBE ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ^ IIilX)nZMOETHZ31rK/iB<EMBPI(y2009in Εταιρική Xprton (3ηΟκτωβρ((χ200»>31ηΔΕΚΒ^ΒΡΙΟΥ200^ ΑΡ.ΜΑΕ 66956^)2/8/06/116 (Ποοΰ» Ευρώ) ΕΝΕΡΓΗΠΚΟ Ποσό κλειομένης χρήοεως 2009 ΠΑΘΗΤΚΟ Ποσΰκλεκιμ Β. ΕΟΔΑΕΓΚΑΤΑΠΑΣΕΟΣ κτήσεως Αποσβέσεις Αναπ.ΑξΙο Α. ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ χρήσεως2009 Αξία 1. Εξοδα ιδρύσεΐιχ; & πρώτης 3.381,42 676,28 2.705,14 1. Κεφάλαη μετοχικό εγκσταστόσεως 4. Λοηά έξοδο εγκστοστόσεως 12.716,88 3.013,01 9.703,87 (42000 μετοχές X 10,00 ευριίή 16 098,Χ 3.689,29 12.409,01 1. Καταβλημενο 420,000,00 Γ. ΠΑΓΙΟ ΕΝΕΡΠΤΠΚΟ V. Ενσώματες αηνητοηοιέισεις IV. Αηοθεμσηκό κεφάλαη 3. ΚτΙρκτΛ τεχνικό έργο 14.150,00 65,38 14.084,62 Ι.Τβσκόοηοθεμαηκό 1822150 4. Μηχονόματο -τεχν. Εγκσταστόοεις 210,08 19,26 190,82 6. Εηιπλΰ & λοκτός εξοπλισμός 22.736,62 3.507,39 19229,23 V. Αποτελέσματα εις νέον Σύνολο «ινητοηοιήσεων (ΠΙ) 37.096,70 3,592,03 33.504,67 Υήόλοηο κερδών χρήσεως εις νέο 346204,71 Σύνολο πάγιου ενεργητκού (ΠΙ) 33.504,67 ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Δ. Σύνολο ιδίων κεφαλαίων (AHAWtAV) 784.426,01 L Αποθέματα Γ. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ 1. Εμτορεϋμοτα 1.164.77426 IL Βραχυηρόθετνες υποχρεώσεις 1. Απαιτέισεις 1. Προμηθευτές 3.350.034,77 1. Πελότες 4.115.371,90 2 Είΐταγές πληρωτέες 2.355.445,72 3α. Εηιτσγέςεισηρασέες 1484.702,40 3. Τράπεζες 133.177,13 3γ.ΕηΐΓαγες σε τράπεζες 145.006,60 5. τίκιχρεώσεις από φόρους τέλη 171.057,06 11. )(ρεώστεςδιόφορο( 278.426,08 6. Ασφαλιστικοί οργανισμοί' 25.611,00 6.023.506,98 ΙΙΠοιωιές διάφοροι 811.103,78 ΐν.Διαθέσνα Σύνολο υποχρεώσεων (Π) 6.846.429,48 1. Ταμείο 159,31 3. Κατοθέσεις όψεως & ηροθεομος 318.80126 318.960,57 Σύνολο κυκλοφορούντος ενεργπτκού (ΔΗΔΙΙ+Δΐν) 7.507241,81 Ε HCTABATIKOI ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΕΝΕΡΓΗΠΚΟΥ 1. Εξοδο επομένων χρήσεων 77.700,00 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΜΟΥ (BtT+A+E) 7.630.855,49 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΘΗΠΚΟΥ (ΑΚ) 7.630.855,49 ΚΑΤΑΠΑΣΗ ΑΟΓ/ΣΜΟΥ ΑΠΟΤΑΩΝ ΧΡΗΣΕΩΣ 31ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2009 (3/1(V20(»-31/12/2009 ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΙΑΘΕΣΕΩΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ L Αποτελέσματα αψπαλλεύοεως Κύκλος Εργοσών Mtlov; Κόστος nuwwtw Μικτό αηοτελίσμστο (κέρδη) οψπαλλεοσεως Πλέον. Αλλα έσοδο ΕκμοαλλΕύσΕίος Σύνολο ΜεΙον 1. Εξοδο διο <ΓΤ»(ήςλ ΐτουρνίας 3. Εξοδο λεΐτουρνιος δοθέσεοχ; Μερικό οηοτίλέομσια (κέρδη) εκμπολλευως Ποσό κλεισμένης κρήσεως 2009 30.387265,19 χρήσεως2009 29.157.875,72 Κοθαρα αποτελέομσια (κέρδπ) χρπσεως 485.901,35 1229.389,47 ΜεΙον Φόρος εισοδήματος 121475,34 304.761,41 Κέρδη προς δκίθεαη 364.426,01 1.534.150,88 Η διάθεση των κερδών γίνπαι ΐιΐς εξής: 1. Τακτικό αηοθεμαηκό 18221,30 412.429,00 618.42523 1030.85423 8. Υΐτόλοιιο κερδών εις νέο 346204,71 503296,65 384.426,01 ίπλέον 4. Πκπωηκοί τόκοι&(χ)νοφή έξοδο Mtlov 3, ΧρεβχπκοΙ τόκοι&α«θ(ρή έξοδο Ολκό αηοτελέσμστο (κέρδη) εκμπολλευσης ΜΕΙΟΝ; Εκτακτα αποτελεινατα Ι.Εκτακτό KOI ανόρνσνο έξοδα Οργανικά κα έκτακτο οησιελέίνστο Mtlov ΣύνιΑοαηοσβέσεΐΰνησνκιΐν στοιχείων Mtlov Οι οηο αυτές ενσωματωμένες στο λειτουργκό κόστος ΚΑΘΑΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ (κέρδη) )(ΡΗΣΕί1Σ προ φόρων 1.495,58 Πειρακλς 31 Μαρτίου 2010 18.759,47 Ο Διευθύνων Σύμβουλος 17263,89 486.032,76 Σούλιος Δήμος ΑΔΤ1099813 Ενα μέλος του Δ 131,41 1 485.901,35 Ασημεκόηουλος Λεωνβας 7281,32 ΑΔΤ Ξ322587 7281,32 0,00 Ο Υπεύθυνος για το Λογιστήριο 485.901,35 ΚορΝθιος Μιχαήλ ΑΔΤ ΑΒ 539761 J

Γ MEGA ELECTRICS ΑΕΒΕ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΟΛΟΓΕΜΟΖΤΗΖ310;ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ20102Τ Ετθρ«1XpOcn (1HΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ20HH1ηίΕΚΕΜΚΊθΤ2010 APJilAEMWM.«fflCTl irv)e 0tEiJ(to) Ιηεργητικο ηΐμϋωμ(«'κ:#κιιι<;3θΐο Β. ΕΕ04ΑΕΓΚΑΤ«Τ«Εηΐ Αξια κκίοίβΐ: MxiXf, Ανθη, Αξία j Ι Εξοίο ι5ρύοω:ίηρΐίλκ ϊ«οτο^ 3.3ί1,«1.352,5«2,028,» «,Λ0Λίξ0ί0 ν«0ι0θι00 β<; [Ι ΠΑΓΙΟΕΝΕΡΓΗΤΚΟ Ι Εϊ«)ΐοιιςοιιι«ιιθ(ΐοιιοιΐ 3.KiipiOiT xviii(lipyo I 4.Μ(ΜΜΐμΟια ι Μ.Εν«ΟιΟοτ0ο ι(; ί,εηιια0ΐ«)«ιό(; ξ0(ώομά; ΕιΜ)λΟΟ«νΙΜ1πΟίΐ1α αιν(ηΐ) ' a«lx0n0yi0u v (non(oi)p) ί ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝΕΝΕΡΓΗΤΚΟ Ano8c Krto 1ΕμηΟ(«ι)μΟιΟ 30,5Μ,85 3.81,37~ 58,83 17.081,37 42,37 187,71 10.850.18 1281.18 18248,8 348,84~ 3.48,64 Π0ούηρ0(1ί0ομ<ν(<«ρΛο *(20(» ΠΑΘΗΤΚΟ ΑξιΟίΤ(1ο βζ AnOofEotK Α»Οιι.Α^ Α. ΙΔΙΑΚΕΦΑΑΑΗ 3.381,42 ίΐί» 2.705.14LΚι*βΐΜ>μηοηο 12.718.8 3.013,01 8.703,87μ2.0μ««ζ 18.08,30 3.828 X10,0(φί] 12.406,01ι Κο#Λμ Λ IV. Ai»8c ionui ufoiom 14284,82 1Τθπκ0ηθΒ )Χ1ικΟ ηοαοϋχιομ ηοοοηρο% i(yw*c20i0 <piwik200e 420,0 420. 0» 1828 180,82 3.507,38 162823V. ΑηοιιΑιομοιοοςκίίϊ 3562,05 3.504,87 ΥηΟΧθ«βιι ρί^)φλο «Κ Χ:*ίθ20Ι» 348204,71 Yn(M«iO«ip6tfvx()lio»( i(:» O2O10 385270,84 3.504,87 71.475,5 348204,71 ΕΐΛ0»ι6» ιί80«ίι»ν(αηαΐν*αν) 1.168,621.83 7μ4»,01 ο Γ. ΥΠΟΧΡΕΟΣΒΣ L BfieiunpoOcoiiio mipcnocio 1(1ρθιΛθ νι ( 2. EmO)(CnXn )iitt i; I tri X<ii i; 4.15.371.80 3580287,18 3250.034,7 3α EfmOyiifKjnponai; 1484.702,40 3.154215,72 25. 45,72 3ϊ.ΕηηΟν ζο ιρ(1η (ϊί 145.08.80 3. Τ(ΐ0η ί ΐ; 87β.Μ2,16 13.17,13 11.Χ 1 νθΐ ΐ;ίι00Ο(ΙΟι 278.428,08 5.YiiO)i ««<(WOO(XW:-l «l 8.023508,68 1W5028 171057» 8.ΑιιθαΜ(ΜΧ θ0ι(>νκνθί 312327 25.81,0 iinewioieoopoi 8103,78 I ITOtKiO ΣΐΛ0Χ0ιιιι0ιφ(ιιΐο (κ(π) 82503252 846428,48 ' 3.Κοιοθ β ι(;«(ιι<&ηροβ θ)«α(; 318.80128 318.60,57 ΕύνΟΧΟKUOOOOPOWKX; v pfmkov ΙΔΜΗΐνΐ 7.507241,81 f, ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟΙ ΑΟΓΑΡΙΑΙΜΟΙΕΝΕΡΓΗΤΚΟΥ Δ. ΜΕΤΑΒΑΤΚΟΙΑΟΓΑΡΙΑΙΜΟίηΑΘΗΤΚΟΥ Ι Εξοίο ηομ ν«ΐϊχ(ΐδθ ϊ 7.70,0 1ΕξΟίΟχ{Ι(1«:ιι«ΐρβι α 4301,80, ΓΕΝΙΚΟΙΥΝΟΑΟΕΝΕΡΓΗΤΚΟΥ(Β^*Δ+Ε) 7.630.85,48 ΓΕΝΚΟΕΥΝΟΑΟΠΑΘΗΤΚΟΥ Α*Γ*Δ: 6523.548,05 7.630,85,46 ΚΑΤΑΓΓΑΕΗΑΟΓ/ΕΜΟΥΑΠΟΤΑΟΝXPHTEilt 31ης ΔΕΚΕΝΒΡΙΟΥ20» (1/1/201021/12/2010) nwaxaeδιαοεσεοεαποτεαβματον. ΑικτϋΐοιητιιικμίταΑΜίΜΐικ ' K0KXO(; >yotwv MdoK Κόποι; nuxtamv I Μΐ!ΐ00ι«ι ΜοιΛι0(«ό60 ιψ ΛλΜυο ^ ' ΠΑιον: ΑΜ0(00ί0 ΐ4ΐ ΚΙ» ιχΐ «ό I Mtlov; 1.Εξοίο 6«liKmii(00KiiOu(W ^ 3.Εξοίο)ΐ ιιθορνιθ(;ίιο9ίο «< Μ ΡΚ0 ΟηΟιΟΜοοΟιΟ >8ρίη ιψ ιθμ 0ο ιι< I ηχίοϊΐ 4.ΠιπΜ»ιθίιό«Οιί»ηΟθΛ ξοίο ^ MdoY 3.Χρ ι#πκθίιι>ιοι1οΐλθφόίξοίο Οΐ*Οοικ«ίίομθιθ(ιίρίη) «)ΐ ΐοΧΜι^. ΠΑΕΟΝ;Ειαοιααοηοΐ[Α(θ)κπα 3.Eo0i 0np0fly0ov w)vxp(1<*ii)v 35.208.616,63 3.507,84,74 1701.634,8 346235,50 2.050.870,38 514.50,78 W.484,651456.045,73 584.824,6 541,68 65.81,07-65.368,38 528.4527 ηοοοιο )Ομ νο(χρόθ Β(;20ΙΟ 630,1 16.615.W, Μ(ΙοΥ. Ι.ΕκιΟιαΟχΟιΟίΟΡνΟϊΟίξΟίΟ j 3,Εξ0ί0η()0ην0ομ νΐίϊχρό(! ΐίν ΟριΟνκ0κθί«ιΟηΟΟηΟτ ΧξοιΛτΟ 5126,52 ΜιΙοΥ ΣύνΟΙαθ(βι#4ιι «νγΐοΐ(ωϊπΐω«ιν 14,562,86 Mtlov: Οι 9«0υι<ζ νο,/ν ζπ0χ ικ1ορι*0κόποι: 14.562,68 0» ΚΑβΑΡΑΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ «pinl ΧΡΗΣΕΠΣηρο yop«v 30.387265,18 26157.675,72 126,38,47 304.76141 1.534150,8 412.428,0 618.425231.030.85423 503286,65 1.465,58 18.758,47-17283,86 48.032,76 Πθ<Χΐηροθ(Ου^ν<Ι(:ιφΙ)ο ιις2008 0,00 ncoonxeioo. noconpony. <ροο(«ι;2θΐο xpi\((«(;20oe Κοβορ0ΟηΟι «(ΐ»ιθ «ρ60))ψόο»(: 51222622 485.801,35 Μ ΐο»:Φθ(ΐθ(;ΐιοθ6ιΐ(Λτθθ 127,733,60 Ι2ΐ.475,μ Κ ρίι1ιι(χχ;60θε0ι1 384465,62 ΗOmOcoii ηιν upi««yfvna «ς ιξις: 384.428,01 1.Τ(>π*ΟΟηθί (ΐΟικ0 16224,78 18221,30 384,485,62 38426,01 8.ΥιΚ)»0 ιοκ ρίών <;ι<0 365270.» 348204,71 Αχορχόΐ; 31Μαρτίου 201 ΟΔΚυβύνκνΕύιΐΟυΑΟί; ΕνΟμΟλοριΟυΔΙ ΣοϋΑιχΔινος ΑΔΤΙ0813 0YiKl)»yOi;yiOiOAOy«l0piO KopMwoMaanA ΑΔΤΑΒ538761 ΑΔΤΕ32587 ΑαψοκοηουΑος Αχ»«Ιίος

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Βιβλία Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων, Αργύρης Αεων. Αδαμίδης - UNIVERSITY STUDIO PRESS - Θεσσ/κη 1988 Στοιχεία Αογιστικής και Ανάλυσις Ισολογισμού - Αναστασίου Γεωργ. Σιαφάκα - Εκδοτικές Επιχ/σεις Κ.Π. ΣΜΠΙΑΙΑΣ- Αθήνα 1997 Χρηματοοικονομική Διοίκηση - Δημήτριος Βασιλείου - Νικόλαος Ηρειώτης - Εκδοτικός Οίκος Rosili Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Κατάστασης - Κων/νος Κάντζος - Εκδοτικός Οίκος TNTERBOOKS - Αθήνα 1994 Χρηματοοικονομική Ανάλυση Αογιστικών Καταστάσεων - Νικήτα Α. Νιάρχου - Εκδόσεις ΑΘ. ΣΤΑΜΟΥΑΗΣ - Αθήνα 2004 Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων της Επιχείρησης - Δημήτρης Παπαδόπουλος - παρατηρητής - Θεσσ/κη 1986 - ΤΟΜΟΣ Α, Β Ιστοσελίδες wrww.euretirio.com - Ευρετήριο Οικονομικών Όρων www.asxetos.gr www.hellastat.gr www.taxheaven. gr