Ο ςυμβιβαςμόσ ωσ αντικεύμενο τησ φορολογύασ χαρτοςόμου Του κ. Δημητρύου Κ. Αδαμόπουλου Πρώην Δ/ντό Τελών και Ειδικών Φορολογιών Υπουργεύου Οικονομικών A. Eιςαγωγικϋσ παρατηρόςεισ Έχει διαπιςτωθεύ ότι καθημερινϊ καταρτύζονται ςυμβιβαςμού, μεταξύ διαφόρων προςώπων, με τουσ οπούουσ οι ςυμβαλλόμενοι επιλύουν τισ διαφορϋσ τουσ. Παρ ότι πολλϋσ αναλύςεισ και διευκρινύςεισ ϋχουν γύνει μϋχρι τώρα, ςε διϊφορα επύπεδα, ωσ προσ τον τρόπο αντιμετώπιςησ, από την πλευρϊ των τελών χαρτοςόμου, των ςυμβιβαςμών, φαύνεται, εν τούτοισ, ότι το θϋμα δεν ϋχει γύνει, από τουσ αςχολούμενουσ με τη φορολογύα χαρτοςόμου, αρκούντωσ κατανοητό, με ςυνϋπεια να ανακύπτουν ακόμη ερωτόματα και προβληματιςμού ςε ςχϋςη με το θϋμα αυτό. Eξϊλλου ϋχουν καθιερωθεύ και νϋεσ μορφϋσ ςυμβιβαςμού, οι οπούεσ δεν φαύνεται να ϋχουν αντιμετωπιςθεύ μϋχρι τώρα. Kρύναμε, επομϋνωσ, ςκόπιμο να επανεξετϊςουμε ςυνολικϊ το θϋμα του τρόπου αντιμετώπιςησ του ςυμβιβαςμού από την πλευρϊ των τελών χαρτοςόμου, ςτην προςπϊθεια διευκόλυνςησ των ενδιαφερομϋνων, λαμβϊνοντασ υπόψη και το γεγονόσ ότι το θϋμα αυτό εύναι πϊντοτε επύκαιρο. B. Γενικϊ Σύμφωνα με το ϊρθρο 871 του A.K., με τη ςύμβαςη του ςυμβιβαςμού, οι ςυμβαλλόμενοι διαλύουν με αμοιβαύεσ υποχωρόςεισ ϋριδα αυτών ό αβεβαιότητα για κϊποια ϋννομη ςχϋςη. Mε αβϋβαιη ϋννομη ςχϋςη εξομοιώνεται η επιςφαλόσ απαύτηςη. Tο ανωτϋρω ϊρθρο του A.K. ρητϊ χαρακτηρύζει το ςυμβιβαςμό ωσ ςύμβαςη. Eπομϋνωσ για την κατϊρτιςη του ςυμβιβαςμού απαιτεύται πρόταςη από τον ϋνα ςυμβαλλόμενο προσ τον ϊλλο για τη διϊλυςη τησ μεταξύ τουσ ϋριδασ ό αβεβαιότητασ, με αμοιβαύεσ υποχωρόςεισ και αποδοχό τησ πρόταςησ από τον ϊλλο.
Για να καταρτιςθεύ η ςύμβαςη του ςυμβιβαςμού απαιτεύται ςυμφωνύα των μερών για όλουσ τουσ όρουσ που αναφϋρονται ςτη διϊλυςη τησ μεταξύ τουσ ϋριδασ ό αβεβαιότητασ και δεν αρκεύ ότι υπϊρχει ςυμφωνύα μόνο για τουσ ουςιώδεισ όρουσ τησ ςύμβαςησ, ενώ οι λεπτομϋρειεσ παρϋμειναν αρρύθμιςτεσ. O ςυμβιβαςμόσ εύναι ςύμβαςη υποςχετικό, αμφοτεροβαρόσ και αιτιώδησ. O ςυμβιβαςμόσ δεν πρϋπει αν ςυγχϋεται με το ςυμψηφιςμό, με την απόςβεςη, δηλαδό δύο απαιτόςεων, που βαύνουν κατ αντύθετη φορϊ (απαύτηςη και ανταπαύτηςη) κατϊ το μϋροσ που καλύπτονται (ϊρθρο 440 A.K.). Προώποθϋςεισ ςυμβιβαςμού α) Ύπαρξη ϋννομησ ςχϋςησ επιδεκτικόσ ςυμβιβαςμού. H ϋννομη ςχϋςη, ςτην οπούα αφορϊ ο ςυμβιβαςμόσ, μπορεύ να εύναι οποιαςδόποτε φύςησ, δηλαδό ενοχικό, εμπρϊγματη, κληρονομικό ό οικογενειακού δικαύου. Tο αντικεύμενο, όμωσ, πρϋπει να εύναι απαλλοτριωτό για να μπορεύ να διατεθεύ ελεύθερα από τουσ ςυμβαλλόμενουσ. Διαφορετικϊ θεωρεύται ωσ μη γενόμενοσ. β) Iκανότητα και εξουςύα για ςυμβιβαςμό. Για την ϋγκυρη κατϊρτιςη του ςυμβιβαςμού απαιτεύται πλόρησ ικανότητα των ςυμβαλλομϋνων προσ δικαιοπραξύα και εξουςύα για απαλλοτρύωςη αξύωςησ και ανϊληψη υποχρϋωςησ, ανϊλογα με το εϊν η υποχρϋωςη του ενόσ ςυμβαλλομϋνου προσ τον ϊλλον αποτελεύ απαλλοτρύωςη ό υπόςχεςη αντιπαροχόσ. γ) Ύπαρξη ϋριδασ ό αβεβαιότητασ γύρω από κϊποια ϋννομη ςχϋςη. «Έριδα» εύναι η αμφιςβότηςη των ςυμβαλλομϋνων γύρω από τη γϋνεςη ό το αντικεύμενο ό την ϋκταςη ό την ύπαρξη, τα πρόςωπα ό και τισ ϋννομεσ ςυνϋπειεσ κϊποιασ ϋννομησ ςχϋςησ τουσ, χωρύσ να εύναι απαραύτητο να ϋχει εξελιχθεύ αυτό η αμφιςβότηςη ςε δικαςτικό μεταξύ τουσ αγώνα. Έριδα υπϊρχει όταν ο ϋνασ ςυμβαλλόμενοσ ό και οι δύο αμφιςβητούν τη βαςιμότητα των απαιτόςεων του ϊλλου, ακόμη και όταν αυτό γύνεται από απλό κακοβουλύα, χωρύσ ςτην πραγματικότητα να ϋχουν αμφιβολύα γύρω από τισ απαιτόςεισ αυτϋσ. «Aβεβαιότητα» εύναι η αμφιβολύα αν γεννόθηκε η ϋννομη ςχϋςη, αν υπϊρχει, μεταξύ πούων προςώπων ό ςε ποια ϋκταςη. H αβεβαιότητα πρϋπει να υπϊρχει και ςτουσ δύο ςυμβαλλομϋνουσ, γιατύ ςτην περύπτωςη που υπϊρχει, μόνο ςτον ϋναν, δεν ϋχουμε ςυμβιβαςμό, αλλϊ ενδεχομϋνωσ πλϊνη ό απϊτη τούτου. H ϋριδα ό αβεβαιότητα δεν εύναι αναγκαύο να αφορϊ μόνο το κύριο αντικεύμενο τησ αξύωςησ, αλλϊ μπορεύ να αναφϋρεται και ςτα παρεπόμενα δικαιώματα αυτόσ.
Tο ϊρθρο 871 του A.K. εξομοιώνει ρητϊ την επιςφαλό απαύτηςη με αβϋβαιη ϋννομη ςχϋςη. Eπιςφαλόσ εύναι η απαύτηςη τησ οπούασ εύναι αβϋβαιη η πραγματοπούηςη, δηλαδό η εύςπραξη ό η ϋκταςη τησ εύςπραξησ. δ) Aμοιβαύεσ υποχωρόςεισ των ςυμβαλλομϋνων για να διαλυθεύ η ϋριδα ό αβεβαιότητα. Aπαραύτητη προώπόθεςη για το κύροσ του ςυμβιβαςμού εύναι ότι η ϋριδα ό η αβεβαιότητα γύρω από την ϋννομη ςχϋςη διαλύεται με υποχωρόςεισ και των δύο ςυμβαλλομϋνων. Eϊν οι υποχωρόςεισ δεν εύναι αμοιβαύεσ αλλϊ γύνονται μόνο από τον ϋνα ςυμβαλλόμενο, τότε δεν ϋχομε ςυμβιβαςμό, αλλϊ ϊλλη ςχϋςη π.χ. ϊφεςη χρϋουσ ό αναγνώριςη τησ αξύωςησ ό δωρεϊ και εύναι αδιϊφορο το γεγονόσ ότι οι ςυμβαλλόμενοι χαρακτόριςαν τη μεταξύ τουσ ςύμβαςη ωσ ςυμβιβαςμό. Oι αμοιβαύεσ υποχωρόςεισ των ςυμβαλλομϋνων θεωρούνται όχι με τη νομικό ϋννοια, αλλϊ κατϊ την κοινό αντύληψη και μπορεύ να εύναι νομικόσ ό πραγματικόσ φύςησ. Συνόθωσ ό αμοιβαύεσ υποχωρόςεισ γύνονται ό με τη μερικό παραύτηςη από τον ϋνα ςυμβαλλόμενο των αξιώςεών του και μερικό αναγνώριςη αντύςτοιχα ωσ προσ το μϋροσ τούτο του δικαιώματοσ του αντιςυμβαλλομϋνου, οπότε και ο ϊλλοσ αντιςυμβαλλόμενοσ προβαύνει ςε αντύςτοιχη μερικό παραύτηςη και μερικό αναγνώριςη των αξιώςεων του αντιςυμβαλλομϋνου ό με την παραύτηςη από τον ϋνα ςυμβαλλόμενο όλων των αξιώςεών του και την αναγνώριςη ϋτςι ολόκληρησ τησ αξύωςησ του αντιςυμβαλλομϋνου, αυτόσ, όμωσ, ςε αντϊλλαγμα δύνει ό υπόςχεται να δώςει αντύςτοιχη παροχό ϊλλου εύδουσ. Δεν εύναι απαραύτητο για την ϋννοια των αμοιβαύων υποχωρόςεων, οι υποχωρόςεισ και οι αντιπαροχϋσ να αφορούν το επύδικο δικαύωμα. Aρκεύ ότι με αυτϋσ διαλύεται η ϋριδα ό η αβεβαιότητα που υπϊρχει γύρω από το επύδικο δικαύωμα. Oι αμοιβαύεσ υποχωρόςεισ δεν εύναι απαραύτητο να εύναι ύςησ αξύασ ούτε να υπϊρχει απόλυτη αναλογύα μεταξύ των αμοιβαύων θυςιών των ςυμβαλλομϋνων. ε) Tόρηςη ςε οριςμϋνεσ περιπτώςεισ τύπου. H ςύμβαςη του ςυμβιβαςμού εύναι κατϊ κανόνα ϊτυπη, μπορεύ δηλαδό να εύναι ϋγγραφη ό προφορικό, ρητό ό ςιωπηρό. Παρϋκκλιςη από την αρχό αυτό αποτελεύ η περύπτωςη που ο ςυμβιβαςμόσ περιϋχει δόλωςη βουλόςεωσ, που ςύμφωνα με το νόμο πρϋπει να περιβληθεύ οριςμϋνο τύπο, οπότε για την ϋγκυρη κατϊρτιςη του ςυμβιβαςμού χρειϊζεται να τηρηθεύ ο τύποσ αυτόσ. Tϋτοιεσ περιπτώςεισ, που ςύμφωνα με το νόμο χρειϊζεται να τηρηθεύ οριςμϋνοσ τύποσ εύναι π.χ. το ςυμβολαιογραφικό ϋγγραφο ςτισ περιπτώςεισ των ϊρθρων 369 και 842 AK (ςύςταςη, μετϊθεςη, κατϊργηςη εμπρϊγματων δικαιωμϊτων ςε ακύνητο ό ςύςταςησ ιςόβιασ προςόδου).
Γ. Tϋλοσ χαρτοςόμου Σύμφωνα με τη βαςικό αρχό τησ τυπικότητασ που διϋπει τα τϋλη χαρτοςόμου, για την υπαγωγό ςε τϋλοσ χαρτοςόμου τησ ςύμβαςησ του ςυμβιβαςμού απαιτεύται ϋγγραφο. Σε περύπτωςη προφορικόσ κατϊρτιςησ ςυμβιβαςμού δεν τύθεται θϋμα οφειλόσ τϋλουσ χαρτοςόμου. Eξϊλλου, ςύμφωνα με τισ διατϊξεισ του ϊρθρου 12 του N.Δ. 3717/1957, ϋγγραφο ςυμβιβαςμού μπορεύ να αποτελϋςει και η εγγραφό ςτα βιβλύα των επιτηδευματιών από την οπούα αποδεικνύεται η κατϊρτιςη αυτού. Όπωσ προαναφϋρθηκε, ο ςυμβιβαςμόσ αποτελεύ ςύμβαςη. Eπομϋνωσ για τη χαρτοςόμανςη αυτού εφαρμόζονται οι γενικϋσ διατϊξεισ των ϊρθρων 13 παρ. 1α, δ ό 15 παρ. 1α του κώδικα χαρτοςόμου, που προβλϋπουν την επιβολό τϋλουσ χαρτοςόμου, που μαζύ με την ειςφορϊ υπϋρ OΓA ανϋρχεται ςε 3,6% ό 2,4% κατϊ περύπτωςη. Eρώτημα που γεννϊται εν προκειμϋνω και το οπούο χρόζει απϊντηςησ εύναι εϊν το τϋλοσ χαρτοςόμου τησ ςύμβαςησ του ςυμβιβαςμού επηρεϊζεται ό όχι από το τϋλοσ τησ αξύωςησ για την οπούα γύνεται ο ςυμβιβαςμόσ. Kατ αρχϊσ πρϋπει να λεχθεύ ότι η αξύωςη για την οπούα γύνεται ο ςυμβιβαςμόσ εύναι δυνατό να ϋχει υπαχθεύ ςε τϋλοσ χαρτοςόμου ό να απαλλϊςςεται από τα τϋλη χαρτοςόμου ό να μην αποτελεύ αντικεύμενο των τελών χαρτοςόμου. H αξύωςη, δηλαδό, μπορεύ να ϋχει υπαχθεύ ςε τϋλοσ χαρτοςόμου π.χ. με βϊςη τισ γενικϋσ διατϊξεισ του κώδικα χαρτοςόμου (3,6% ό 2,4%) ό με βϊςη ειδικό διϊταξη ό να μην υπόκειται ςε τϋλοσ χαρτοςόμου γιατύ π.χ. όταν αντικεύμενο του Φ.Π.A. ό του EΦTE ό του Φόρου ςυγκϋντρωςησ κεφαλαύων ό να εύχε καταρτιςθεύ ςτην αλλοδαπό χωρύσ να ςυντρϋχει περύπτωςη εκτελεςτότητασ ςτην Eλλϊδα. Tο ερώτημα που γεννϊται εύναι εϊν ο ςυμβιβαςμόσ αποτελεύ αυτοτελό πρϊξη, υποκεύμενη αυτοτελώσ ςε τϋλοσ χαρτοςόμου ό πρϋπει να ςυνδυαςθεύ με την αξύωςη για την οπούα γύνεται ςυμβιβαςμόσ. Όπωσ ϋχει δεχθεύ και η Διούκηςη (Yπ. Oικ. 1024409/1298/0014/πολ. 1063/1990), ο ςυμβιβαςμόσ ωσ ςύμβαςη πρϋπει να υπϊγεται ςτα τϋλη χαρτοςόμου, που προβλϋπονται από τισ διατϊξεισ των ϊρθρων 13 παρ. 1α, δ ό 15 παρ. 1α του κώδικα χαρτοςόμου, (3,6% ό 2,4% μαζύ με την ειςφορϊ υπϋρ OΓA κατϊ περύπτωςη). O τρόποσ αντιμετώπιςησ τησ αξύωςησ, για την οπούα γύνεται ςυμβιβαςμόσ, από την πλευρϊ των τελών χαρτοςόμου, ουδεμύα επύδραςη μπορεύ να ϋχει ωσ προσ τη χαρτοςόμανςη του ςυμβιβαςμού, αφού δεν ορύζεται ςτο νόμο κϊτι τϋτοιο. Έτςι, ο ςυμβιβαςμόσ, υπϊγεται ςε τϋλοσ χαρτοςόμου
ανεξϊρτητα από τη χαρτοςόμανςη ό μη τησ ςχϋςησ για την οπούα γύνεται ο ςυμβιβαςμόσ, ό από την απαλλαγό ό μη αυτόσ. Tούτο ςημαύνει ότι η ςύμβαςη του ςυμβιβαςμού θα υπαχθεύ ςε τϋλοσ χαρτοςόμου και ςτην περύπτωςη που η ςχϋςη (αξύωςη) για την οπούα γύνεται ο ςυμβιβαςμόσ υπόκειται ςτο καθεςτώσ του Φ.Π.A. ό του EΦTE. H αυτοτελόσ, όμωσ, χαρτοςόμανςη του ςυμβιβαςμού, ανεξϊρτητα από τη χαρτοςόμανςη τησ ςχϋςησ για την οπούα γύνεται ο ςυμβιβαςμόσ, θα μπορούςε να θεωρηθεύ ότι αποτελεύ διπλό επιβϊρυνςη και ότι αντύκειται ςτη βαςικό αρχό τησ φορολογύασ χαρτοςόμου τησ μη διπλόσ επιβϊρυνςησ (non bis in idem). Όςοι, όμωσ, ενδεχομϋνωσ υποςτηρύζουν την ϊποψη αυτό, παραβλϋπουν ότι ςτην προκειμϋνη περύπτωςη καταρτύζεται νϋο ϋγγραφο, ςτο οπούο και αφορϊ η νϋα χαρτοςόμανςη και ςε καμύα περύπτωςη εξϊλλου δεν μπορεύ να γύνει λόγοσ για παρεπόμενο ςύμφωνο κύριασ ςχϋςησ. Aπό τα ανωτϋρω προκύπτει ότι η μη χαρτοςόμανςη τησ ςύμβαςησ του ςυμβιβαςμού, αυτοτελώσ και ανεξϊρτητα από τη χαρτοςόμανςη τησ ςχϋςησ ςτην οπούα αφορϊ, προώποθϋτει διϊταξη νόμου που να προβλϋπει κϊτι τϋτοιο. Eνόςω τϋτοια διϊταξη δεν υπϊρχει, πρϋπει να δεχθούμε την υπαγωγό του ςυμβιβαςμού ςτο τϋλοσ χαρτοςόμου που προβλϋπεται για τισ ςυμβϊςεισ με βϊςη τισ γενικϋσ διατϊξεισ του Kώδικα χαρτοςόμου (ϊρθρα 13 παρ. 1α, δ και 15 παρ. 1α). Tούτο ιςχύει, όπωσ προαναφϋρθηκε και προκειμϋνου περύ ςυμβιβαςμού αξιώςεων που προϋρχονται από πρϊξεισ που εύναι αντικεύμενο του Φ.Π.A. H περύπτωςη αυτό δεν μπορεύ να θεωρηθεύ ότι εμπύπτει ςτη διϊταξη τησ περύπτ. β τησ παρ. 1 του ϊρθρου 63 του Kώδικα Φ.Π.A., που κυρώθηκε με το ϊρθρο πρώτο του N. 2859/2000, με την οπούα καταργόθηκαν οι διατϊξεισ για την επιβολό τελών χαρτοςόμου ςτισ πρϊξεισ τισ οπούεσ προβλϋπουν οι διατϊξεισ του ϊρθρου 2 του ύδιου Kώδικα. Kαι τούτο γιατύ, όπωσ προαναφϋρθηκε, ο ςυμβιβαςμόσ αυτόσ καθ εαυτόν δεν αποτελεύ πρϊξη υποκεύμενη ςτο Φ.Π.A. Eνόψει των ανωτϋρω ϋχουμε τη γνώμη ότι το θϋμα χρόζει νομοθετικόσ παρϋμβαςησ. Eιδικότερα κρύνεται αναγκαύο, κατϊ τη γνώμη μασ, να οριςθεύ με νόμο ότι οι ςυμβιβαςμού δεν επιβαρύνονται αυτοτελώσ, με τϋλη χαρτοςόμου. Σε μύα τϋτοια περύπτωςη, εφόςον η ςχϋςη για την οπούα γύνεται ο ςυμβιβαςμόσ υπόχθη ςτο τϋλοσ χαρτοςόμου ό απαλλϊχθηκε νομύμωσ ό δεν αποτελεύ αντικεύμενο των τελών χαρτοςόμου, ο ςυμβιβαςμόσ δεν θα υπϊγεται ςε τϋλοσ χαρτοςόμου. Δ. Yπολογιςμόσ του τϋλουσ χαρτοςόμου
Για τον υπολογιςμό του οφειλόμενου τϋλουσ χαρτοςόμου, τησ βϊςησ δηλαδό ςτην οπούα θα υπολογιςθεύ το τϋλοσ, ϋχουν εφαρμογό οι διατϊξεισ του ϊρθρου 30 του B.Δ. τησ 31.5.1919, του ϊρθρου όγδοου τησ BΔ τησ 6.6.1951 και του ϊρθρου 4 του NΔ 189/1973. Eιδικότερα με τισ διατϊξεισ του ϊρθρου 30 του BΔ τησ 31-5-1919, προβλϋπεται ότι επύ ςυμβιβαςμών το τϋλοσ χαρτοςόμου υπολογύζεται επύ του ποςού αυτών και, ςτην περύπτωςη που ςυμβιβϊζονται αντύθετεσ απαιτόςεισ, επύ τησ αξύασ τησ μεγαλύτερησ από αυτϋσ. Tο τϋλοσ χαρτοςόμου δηλαδό υπολογύζεται ςτο αρχικϊ αξιούμενο ποςό τησ απαύτηςησ, όπωσ εύχε πριν από το ςυμβιβαςμό και όχι ςτο ποςό που καταβϊλλεται τελικϊ ςτον ςυμβιβαςτικϊ ικανοποιούμενο ό ςτην αξύα του αναγνωριζομϋνου ς αυτόν δικαιώματοσ. Σύμφωνα, όμωσ, με τισ διατϊξεισ του ϊρθρου όγδοου του BΔ τησ 6.6.1951 επύ ςυμβιβαςμών μετϊ του Δημοςύου, των Δόμων ό Kοινοτότων, των NΠΔΔ, των Iερών Nαών, των Iερών Mονών, των θρηςκευτικών, των εθνωφελών, των κοινωφελών φιλανθρωπικών εκπαιδευτικών και νοςηλευτικών ιδρυμϊτων ό οργανιςμών, των ημεδαπών τραπεζών και των εν Eλλϊδι εργαζομϋνων αλλοδαπών τραπεζών, το τϋλοσ χαρτοςόμου υπολογύζεται επύ του ποςού του καταβαλλόμενου ςτον ςυμβιβαςτικώσ ικανοποιούμενο ό επύ τησ αξύασ του εισ αυτόν αναγνωριζόμενου και μεταβιβαζόμενου δικαιώματοσ. Eπύςησ, ςύμφωνα με τη διϊταξη του ϊρθρου 4 του NB 189/1973, οι διατϊξεισ του ϊρθρου όγδοου του BΔ τησ 6-6-1951 εφαρμόζονται και επύ ςυμβιβαςμών μετϊ των ημεδαπών αςφαλιςτικών εταιρειών καθώσ και των εν Eλλϊδι εργαζομϋνων αλλοδαπών τοιούτων. Tϋλοσ, όπωσ ϋχει γύνει δεκτό, ύςτερα από την υπ αριθ. 734/1978 γνωμοδότηςη του N.Σ.K, επύ ςυμβιβαςμών μεταξύ του Δημοςύου και πτωχών οφειλετών, περύ καταβολόσ των πτωχευτικών χρεών ςε δόςεισ και την απαλλαγό τουσ από τισ ταμειακϋσ και εφοριακϋσ προςαυξόςεισ, το οφειλόμενο αναλογικό τϋλοσ χαρτοςόμου υπολογύζεται μόνο ςτο ποςό των οφειλόμενων ταμειακών και εφοριακών προςαυξόςεων. E. Παρεκκλύςεισ που ϋχουν γύνει από τη Διούκηςη Aπό το γενικό κανόνα τησ υπαγωγόσ του ςυμβιβαςμού ςτο τϋλοσ χαρτοςόμου των γενικών διατϊξεων, η Διούκηςη ϋχει δεχθεύ οριςμϋνεσ παρεκκλύςεισ. Συγκεκριμϋνα: α) Σύμφωνα με τα υπ αριθ. A. 16648/1956, Σ. 1771/1958, Σ. 8766/1959 και K. 16191/141/1965 ϋγγραφα, οι ςυμβιβαςμού με τισ αςφαλιςτικϋσ εταιρεύεσ, με τουσ
οπούουσ καθορύζεται ςυμβιβαςτικϊ το ύψοσ τησ αςφαλιςτικόσ αποζημύωςησ που θα καταβληθεύ, υπόκειται ςε τϋλοσ χαρτοςόμου 3% ςύμφωνα με τη διϊταξη τησ παρ. 5 του ϊρθρου 13 του Kώδικα χαρτοςόμου. Όπωσ, επύςησ, ϋχει γύνει δεκτό (ϋγγραφα A. 16648/1956 και Σ. 8766/1959) για τουσ ανωτϋρω ςυμβιβαςμούσ δεν ϋχει εφαρμογό η διϊταξη τησ παρ. 1α του ϊρθρου 15 του Kώδικα Xαρτοςόμου. Eξϊλλου, εφόςον καταβληθεύ το τϋλοσ αυτό για το ςυμβιβαςμό, η απόδειξη που θα εκδοθεύ για την καταβολό τησ αποζημύωςησ δεν υπόκειται ςε τϋλοσ χαρτοςόμου. β) Tο ςυμβιβαςτικό ςυμβόλαιο περύ καταβολόσ αποζημύωςησ κατ εφαρμογό του N. 551/1915, το οπούο υπογρϊφεται μεταξύ τησ μητϋρασ, λόγω θανϊτου του υιού τησ, που προόλθε από την ανατροπό του αυτοκινότου ςτο οπούο αυτόσ εργαζόταν και του κυρύου του αυτοκινότου, υπϊγεται ςε τϋλοσ χαρτοςόμου 1% κατ εφαρμογό τησ διϊταξησ του ϊρθρου 15 παρ. 18Aδ του Kώδικα Xαρτοςόμου (Yπ. Oικ. Σ. 8855/1948). γ) Tο ςυμβιβαςτικό ςυμβόλαιο που καταρτύζεται μεταξύ δημόςιασ υπηρεςύασ και των υπαλλόλων τησ, που ςυνδϋονται με αυτό με ςχϋςη εργαςύασ ιδιωτικού δικαύου, το οπούο αφορϊ ρύθμιςη καθυςτερούμενων αμοιβών από υπερωριακό απαςχόληςη, υπόκειται ςε τϋλοσ χαρτοςόμου 1% ςύμφωνα με τισ διατϊξεισ του ϊρθρου 15 παρ. 18A του Kώδικα Xαρτοςόμου. (Yπ. Oικ. E 15930/713/1984). δ) Tο ςυμβιβαςτικό ςυμβόλαιο, το οπούο ϋχει ωσ αντικεύμενο τη μεταβύβαςη ςε παθόντα, ςυνεπεύα ατυχόματοσ ενόσ ακινότου, υπόκειται ςε πϊγιο τϋλοσ χαρτοςόμου, ςύμφωνα με τη διϊταξη του ϊρθρου 19 παρ. 1α του N. 1587/1950, επειδό ςτην αξύα του ακινότου επύ τησ οπούασ ςυμβιβϊζονται οι ενδιαφερόμενοι, οφεύλεται φόροσ μεταβύβαςησ. Στην περύπτωςη αυτό, η μεταβύβαςη του ακινότου ϋχει ωσ νόμιμη αιτύα το ςυμβιβαςμό, αποτελούςα εκτϋλεςη αυτού. Για τα θϋματα αυτϊ πρϋπει να παρατηρόςομε τα εξόσ: Ωσ προσ την περύπτωςη α : τα γενόμενα δεκτϊ από τη Διούκηςη, μετϊ την κατϊργηςη του τϋλουσ χαρτοςόμου των αςφαλιςτικών αποζημιώςεων και των ςυμβιβαςμών που αφορούν τισ αςφαλιςτικϋσ αποζημιώςεισ αυτϋσ (N. 3091/2002 ϊρθρο 20), δεν ϋχουν πεδύο εφαρμογόσ. Ωσ προσ τισ περιπτ. β και γ : Mε τισ διατϊξεισ του ϊρθρου 2 τησ από 21.12.2001 πρϊξησ Nομοθετικού περιεχομϋνου του Προϋδρου τησ Δημοκρατύασ, που κυρώθηκε με το N. 2990/2002, από 1.1.2002 καταργόθηκαν, μεταξύ ϊλλων, τα τϋλη χαρτοςόμου που επιβϊλλονταν ςτισ εξοφλόςεισ κϊθε εύδουσ αποδοχών από μύςθωςη εργαςύασ για
απαςχόληςη με οποιαδόποτε μορφό και οπωςδόποτε αμειβόμενη και ςτισ εξοφλόςεισ αποζημιώςεων από εργατικό ατύχημα ό λόγω τησ λύςησ τησ ςχϋςησ εργαςύασ. Έχομε τη γνώμη ότι, μετϊ την ανωτϋρω κατϊργηςη του τϋλουσ χαρτοςόμου και για τισ περιπτώςεισ αυτϋσ τα γενόμενα δεκτϊ από τη Διούκηςη δεν μπορεύ να ϋχουν εφαρμογό. Ωσ προσ την περύπτωςη δ : Mε τισ διατϊξεισ του ϊρθρου 25 του N. 2873/2000 καταργόθηκε το μεγαλύτερο μϋροσ των παγύων τελών χαρτοςόμου, μεταξύ των οπούων και το πϊγιο τϋλοσ χαρτοςόμου που επιβαλλόταν ςτισ μεταβιβϊςεισ ακινότων. Mε βϊςη, επομϋνωσ, τη θϋςη τησ Διούκηςησ, ωσ προσ την περύπτωςη αυτό για το ςυμβιβαςμό δεν θα οφεύλεται τϋλοσ χαρτοςόμου ούτε πϊγιο ούτε βϋβαια και αναλογικό. ΣT. Tρόποσ καταβολόσ του τϋλουσ χαρτοςόμου H καταβολό του τϋλουσ χαρτοςόμου, που επιβϊλλεται ςτισ ςυμβϊςεισ με τισ οπούεσ γύνεται ςυμβιβαςμόσ, γύνεται κατϊ τα οριζόμενα ςτη διϊταξη τησ παρ. 1 του ϊρθρου 3 του Kώδικα Xαρτοςόμου. Mετϊ την κατϊργηςη του κινητού επιςόματοσ ωσ τρόπου εύςπραξησ των τελών χαρτοςόμου, ςε κϊθε περύπτωςη το τϋλοσ χαρτοςόμου για τισ ςυμβϊςεισ αυτϋσ, καταβϊλλεται εντόσ πϋντε ημερών από την κατϊρτιςη τησ ςύμβαςησ. Συνεχύζεται ςτο επόμενο τεύχοσ Z. Eιδικϋσ περιπτώςεισ ςυμβιβαςμών 1. Συμβιβαςμού που αφορούν κληρονομύεσ και κληροδοτόματα. O τρόποσ χαρτοςόμανςησ των ςυμβιβαςμών, που αφορούν κληρονομύεσ ό κληροδοτόματα, ρυθμύζεται από τη διϊταξη τησ παρ. 11 του ϊρθρου 15 του Kώδικα χαρτοςόμου. Eιδικότερα, ςύμφωνα με τη διϊταξη αυτό, οι διανομϋσ κληρονομιών, κληροδοτημϊτων ό οποιαςδόποτε ϊλλησ κοινόσ περιουςύασ, ωσ και οι επύ κληρονομιών και κληροδοτημϊτων ςυμβιβαςμού, υπόκεινται ςε τϋλοσ χαρτοςόμου 2% (και με την ειςφορϊ υπϋρ OΓA 2,4%).
Mε τη διϊταξη, όμωσ τησ παρ. 2 του ϊρθρου 2 του BΔ τησ 19/23.2.1949, ορύζεται ότι πρϊξεισ ςυμβιβαςμού που αφορούν κληρονομύεσ, κληροδοςύεσ και δωρεϋσ προσ το κρϊτοσ και ό ςκοπούσ, που διϋπονται από τον A.N. 2039/1939, όπωσ τροποποιόθηκε και ςυμπληρώθηκε, υπόκεινται ςτο μιςό τϋλοσ του 3% που δεν μπορεύ ςε κϊθε περύπτωςη να υπερβεύ το ποςό των 1.000 δρχ (ςόμερα το αντύςτοιχο ποςό ςε ευρώ). Eξϊλλου, το τϋλοσ αυτό καταβϊλλεται όχι μόνο για τισ μερύδεσ που περιϋρχονται ςτα κοινωφελό ιδρύματα ό κοινωφελεύσ ςκοπούσ, αλλϊ και για τισ μερύδεσ (που περιϋρχονται ςε ϊλλα πρόςωπα). 2. Συμβιβαςμόσ που αφορϊ αςφαλιςτικϋσ αποζημιώςεισ. Mε τη διϊταξη του ϊρθρου 20 του N. 3091/2002, από 1.1.2003, καταργόθηκε το τϋλοσ χαρτοςόμου των αςφαλιςτικών αποζημιώςεων και των ςυμβιβαςμών που αφορούν τισ αποζημιώςεισ αυτϋσ. 3. Συμβιβαςμόσ που ςυνϊπτεται κατϊ τισ διατϊξεισ περύ χρηματιςτηρύου. Mϋχρι την ϋναρξη ιςχύοσ τησ διϊταξησ τησ παρ. 2 του ϊρθρου 25 του N. 2873/2000, τα πρακτικϊ του ςυμβιβαςμού, που ςυντϊςςονταν κατϊ τισ διατϊξεισ περύ χρηματιςτηρύου, υπϊγονταν ςε πϊγιο τϋλοσ χαρτοςόμου. Mετϊ την κατϊργηςη του παγύου αυτού τϋλουσ με την ανωτϋρω διϊταξη, τα πρακτικϊ αυτϊ δεν υπϊγονται ςε τϋλοσ χαρτοςόμου. 4. Συμβιβαςμόσ κατ ϊρθρο 214A του Kωδ. Πολ. Δικονομύασ. Σύμφωνα με το ϊρθρο 214A του Kώδικα Πολ. Δικονομύασ, οι διϊδικοι μπορούν να ςυμβιβϊζονται μετϊ την επϋλευςη τησ εκκρεμοδικύασ μϋχρι την ϋκδοςη τελεςύδικησ απόφαςησ και χωρύσ να υφύςταται ςτϊςη τησ δύκησ όταν αντικεύμενό τησ εύναι ιδιωτικού δικαύου διαφορϊ για την οπούα επιτρϋπεται κατϊ το ουςιαςτικό δύκαιο να ςυνομολογηθεύ ςυμβιβαςμόσ. Για το ςυμβιβαςμό ςυντϊςςεται ατελώσ πρακτικό που περιλαμβϊνει το περιεχόμενο τησ ςυμφωνύασ τουσ και ιδύωσ το εύδοσ του αναγνωριζομϋνου δικαιώματοσ το ποςό τησ οφειλόμενησ παροχόσ και τουσ τυχόν όρουσ υπό τουσ οπούουσ θα εκπληρωθεύ καθώσ και πρόβλεψη για τα δικαςτικϊ ϋξοδα. Tο πρακτικό ςυντϊςςεται ςε τόςα αντύτυπα όςοι και οι διϊδικοι ό ομϊδεσ διαδύκων που αντιδικούν, χρονολογεύται και υπογρϊφεται από αυτούσ ό από τουσ δικηγόρουσ/ τουσ αν ϋχουν ειδικό πληρεξουςιότητα κατϊ το ϊρθρο 9 περιπτ. 6.
Kϊθε διϊδικοσ μπορεύ προςκομύζοντασ το πρακτικό ςε πρωτότυπο να ζητόςει την επικύρωςό του από το δικαςτό ό τον πρόεδρο του δικαςτηρύου ενώπιον του οπούου εκκρεμεύ η αγωγό ό το ϋνδικο μϋςο. Tο πρακτικό επικυρώνεται αφού διαπιςτωθεύ ότι: α) η διαφορϊ εύναι δεκτικό ςυμβιβαςτικόσ επύλυςησ, β) το πρακτικό ϋχει υπογραφεύ ςύμφωνα με όςα προαναφϋρονται και γ) από αυτό προκύπτει ςαφώσ το εύδοσ του αναγνωριζομϋνου δικαιώματοσ και το ποςό τησ οφειλόμενησ παροχόσ καθώσ και οι τυχόν όροι εκπλόρωςόσ τησ. Aν η διαφορϊ περιλαμβϊνει και καταψόφιςη, το πρακτικό αποτελεύ από την επικύρωςό του τύτλο εκτελεςτό και περιϊπτεται με τον εκτελεςτόριο τύπο από το αρμόδιο για την επικύρωςό του δικαςτόριο. Aν η διαφορϊ ϋχει απλώσ χαρακτόρα αναγνωριςτικό το πρακτικό αποδεικνύει το δικαύωμα. Mε την επικύρωςη του πρακτικού επϋρχεται κατϊργηςη τησ δύκησ. Δεν χωρϊ αμφιβολύα ότι η κατϊ τον ανωτϋρω τρόπο πραγματοποιούμενη εξώδικη επύλυςη τησ διαφορϊσ εμπύπτει ςτο ςυμβιβαςμό του ϊρθρου 871 του A.K. Eπομϋνωσ, ωσ προσ τα τϋλη χαρτοςόμου θα ϋπρεπε να ιςχύςουν όςα αναφϋρθηκαν ανωτϋρω για τη ςύμβαςη του ςυμβιβαςμού (οφειλό τϋλουσ χαρτοςόμου με βϊςη τισ γενικϋσ διατϊξεισ του Kώδικα Xαρτοςόμου, ϊρθρα 13 παρ. 1α, δ και 15 παρ. 1α). Για την αντιμετώπιςη, όμωσ, τησ περύπτωςησ αυτόσ πρϋπει να ληφθούν υπόψη και τα οφειλόμενα ςτισ διατϊξεισ του ϊρθρου αυτού (214A Kωδ. Πολ. Δικ.) και ειδικότερα τισ διατϊξεισ που ορύζει ότι «Για το ςυμβιβαςμό ςυντϊςςεται ατελώσ πρακτικό που περιλαμβϊνει...». Tο ειδικότερο ςτοιχεύο τησ διϊταξησ αυτόσ εύναι η ρητό αναφορϊ για ατελό ςύνταξη του πρακτικού. Kατϊ τη γνώμη μασ η ατελόσ ςύνταξη του πρακτικού ςτην ουςύα αφορϊ το ςυμβιβαςμό αν μϊλιςτα ληφθεύ υπόψη ότι ορύζεται ότι ςτο πρακτικό περιλαμβϊνεται το περιεχόμενο τησ ςυμφωνύασ που ςημαύνει ότι το πρακτικό αποτελεύ την εγγρϊφωσ ςυναφθεύςα ςύμβαςη του ςυμβιβαςμού. Σημειώνεται ότι η ατϋλεια κυρύωσ ςτο τϋλοσ χαρτοςόμου αναφϋρεται. H ϊποψη ότι η ατϋλεια δεν αφορϊ το τϋλοσ χαρτοςόμου επειδό δεν γύνεται ρητό αναφορϊ ςτο τϋλοσ χαρτοςόμου κατϊ τη γνώμη μασ δεν ευςταθεύ. Aπό όςα γνωρύζομε η Διούκηςη δεν ϋχει λϊβει γραπτό θϋςη επύ του θϋματοσ αυτού. 5. Eπύλυςη τησ διαφορϊσ κατϊ τη διαδικαςύα του ϊρθρου 214 B του Kωδ. Πολ. Δικονομύασ. Σύμφωνα με το ϊρθρο 214 B του Kωδ. Πολ. Δικ., διαφορϋσ ιδιωτικού δικαύου μπορούν να επιλυθούν και με προςφυγό ςε δικαςτικό μεςολϊβηςη. H προςφυγό ςε δικαςτικό
μεςολϊβηςη, η οπούα εύναι προαιρετικό, μπορεύ να γύνει πριν την ϊςκηςη τησ αγωγόσ ό και κατϊ τη διϊρκεια τησ εκκρεμοδικύασ. Περαιτϋρω η δικαςτικό μεςολϊβηςη περιλαμβϊνει ξεχωριςτϋσ και κοινϋσ ακροϊςεισ και ςυζητόςεισ των μερών και των πληρεξουςύων δικηγόρων τουσ με το μεςολαβητό δικαςτό, η οπούοσ μπορεύ να απευθύνει μη δεςμευτικϋσ προτϊςεισ επύλυςησ τησ διαφορϊσ. Kϊθε ενδιαφερόμενοσ μπορεύ μετϊ ό δια πληρεξουςύου δικηγόρου να προςφεύγει ςτον κατϊ τόπο αρμόδιο δικαςτό μεςολαβητό υποβϊλλοντασ γραπτώσ το αύτημϊ του. Tο δικαςτόριο, ςτο οπούο εύναι εκκρεμόσ η υπόθεςη μπορεύ ςε κϊθε ςτϊςη τησ δύκησ ανϊλογα με την περύπτωςη και λαμβϊνοντασ υπόψη όλεσ τισ περιςτϊςεισ τησ υπόθεςησ να καλεύ τα μϋρη να προςφύγουν ςτη δικαςτικό μεςολϊβηςη για την επύλυςη τησ διαφορϊσ τουσ και ταυτόχρονα αν ςυμφωνούν τα μϋρη να αναβϊλει την εκδύκαςη τησ υπόθεςησ ςε ςύντομη δικϊςιμο και πϊντωσ όχι πϋρα του εξαμόνου. Aν τα μϋρη καταλόξουν ςε ςυμφωνύα ςυντϊςςεται πρακτικό μεςολϊβηςησ. Tο πρακτικό υπογρϊφεται από το μεςολαβητό, τα μϋρη και τουσ πληρεξουςύουσ δικηγόρουσ τουσ και το πρακτικό τούτο κατατύθεται ςτη γραμματεύα του πρωτοδικεύου όπου διεξόχθη η μεςολϊβηςη. Kατϊ τη κατϊθεςη ο ενδιαφερόμενοσ υποβϊλλει παρϊβολο υπϋρ του Δημοςύου το ύψοσ και η αναπροςαρμογό του οπούου καθορύζονται με κοινό απόφαςη των Yπουργών Oικονομικών και Δικαιοςύνησ, Διαφϊνειασ και Aνθρωπύνων Δικαιωμϊτων. Aπό την κατϊθεςη ςτη γραμματεύα τησ μεςολϊβηςησ, εφόςον περιϋχει ςυμφωνύα των μερών για ύπαρξη αξύωςησ αποτελεύ εκτελεςτό τύτλο, ςύμφωνα με το ϊρθρο 94 παρ. 2 εδαφ. γ. Kωδ. Πολ. Δικ. Eν προκειμϋνω δημιουργούνται ςοβαρϊ ερωτόματα περύ του εϊν καταρτύζεται ό όχι ςύμβαςη ςυμβιβαςμού κατϊ ϊρθρο 871 του A.K. Tούτο εξαρτϊται από το εϊν η ςυμφωνύα αυτό αντλεύ τη δϋςμευςό τησ από τη μεταξύ των μερών καταρτιζόμενη ςύμβαςη ό από την υπογραφό από το μεςολαβητό δικαςτό του ςυνταςςόμενου πρακτικού. Eϊν καταρτύζεται ο κατϊ το ϊρθρο 871 του A.K. ςυμβιβαςμόσ θα ιςχύουν ωσ, προσ τα τϋλη χαρτοςόμου τα οριζόμενα ςτισ γενικϋσ διατϊξεισ του Kώδικα Xαρτοςόμου (ϊρθρα 13 παρ. 1α, δ και 15 παρ. 1α). Yπϋρ τησ ϊποψησ αυτόσ ςυνηγορούν τα οριζόμενα ςτισ ςχετικϋσ διατϊξεισ και ειδικότερα η φρϊςη «Aν τα μϋρη καταλόξουν ςε ςυμφωνύα, ςυντϊςςεται πρακτικό μεςολϊβηςησ» και επομϋνωσ από τη ςυμφωνύα αυτό αντλεύται η δϋςμευςη των μερών. Eύναι, δηλαδό, ελεύθερα τα μϋρη να ςυμφωνόςουν, εϊν το επιθυμούν ςτη ςύναψη του ςυμβιβαςμού, για την οπούα ςτη ςυνϋχεια ακολουθεύται η
διαδικαςύα που περιγρϊφουν οι ςχετικϋσ διατϊξεισ. Δεν μπορεύ, όμωσ, να αποκλειςθεύ η βαςιμότητα και τησ αντύθετησ ϊποψησ ότι δηλαδό εν προκειμϋνω δεν λαμβϊνει χώρα ςύμβαςη ςυμβιβαςμού κατ ϊρθρο 871 του A.K., αν μϊλιςτα ληφθούν υπόψη και τα οριζόμενα ςτην παρ. 3 του ϊρθρου 214 B του Kωδ. Πολ. Δικ. και ειδικότερα τησ δυνατότητασ του διαμεςολαβητό να απευθύνει ςτα μϋρη μη δεςμευτικϋσ προτϊςεισ. Kαι ναι μεν οι προτϊςεισ δεν εύναι δεςμευτικϋσ για τα μϋρη, ωςτόςο δεν μπορεύ να παραβλϋπεται η ουςιαςτικό παρϋμβαςη του διαμεςολαβητό ςτη διαμόρφωςη τησ τελικόσ θϋςησ των μερών. Kαι επύ του θϋματοσ αυτού η Διούκηςη δεν ϋχει λϊβει γραπτό θϋςη. Kρύνεται ςκόπιμο κατϊ τη γνώμη μασ και η ανωτϋρω περύπτωςη να μην επιβαρύνεται με τϋλοσ χαρτοςόμου, εφόςον η πολιτεύα αποβλϋπει ςτην επιτυχύα τησ ανωτϋρω διαδικαςύασ. Eύναι αναγκαύο, όμωσ, το θϋμα να αντιμετωπιςθεύ με νομοθετικό ρύθμιςη, ςτην οπούα θα προβλϋπεται ρητό απαλλαγό και τησ περύπτωςησ αυτόσ, για να μη δημιουργούνται αμφιςβητόςεισ και προβληματιςμού ωσ προσ τον τρόπο αντιμετώπιςόσ τησ από την πλευρϊ των τελών χαρτοςόμου. H. Συμβιβαςμόσ που καταρτύζεται ςτην αλλοδαπό. H χαρτοςόμανςη των εγγρϊφων που καταρτύζονται ςτην αλλοδαπό ρυθμύζεται από τισ διατϊξεισ του ϊρθρου 8 του Kώδικα Xαρτοςόμου. Σύμφωνα με τισ διατϊξεισ αυτϋσ, τα ϋγγραφα που ϋχουν αντικεύμενο κινητό ό ακύνητη περιουςύα που κεύται ςτην Eλλϊδα ό υποχρεώςεισ εκτελεςτϋεσ ς αυτό, ςυνταχθεύςα δε ςτην αλλοδαπό, όχι, όμωσ, ενώπιον ελληνικόσ αρχόσ επύ πληρωμό του οικεύου τϋλουσ, υποβϊλλονται εισ τον κατϊ τον παρόντα νόμο τϋλη υπό τισ διακρύςεισ που ορύζονται ςτισ διατϊξεισ αυτϋσ και ειδικότερα ανϊλογα με τη χώρα που ςυντϊςςονται (Eυρώπη, Tουρκύα ό Aύγυπτο - Άλλη χώρα). Mε βϊςη τισ ανωτϋρω διατϊξεισ αντιμετωπύζεται και ο ςυμβιβαςμόσ που καταρτύζεται ςτην αλλοδαπό. Eφόςον, επομϋνωσ, ο ςυμβιβαςμόσ που καταρτύζεται ςτην αλλοδαπό το ςχετικό ϋγγραφο, δηλαδό, ςυντϊςςεται ςτην αλλοδαπό, ϋχει αντικεύμενο κινητό ό ακύνητη περιουςύα που κεύται ςτην Eλλϊδα ό υποχρεώςεισ εκτελεςτϋεσ ς αυτό, υπϊγεται ςτα τϋλη χαρτοςόμου. Eύναι προφανϋσ ότι, εϊν το ακύνητο ό το κινητό, που κεύται ςτην Eλλϊδα, εύναι το αντικεύμενο για το οπούο γύνεται ο ςυμβιβαςμόσ, το ϋγγραφο του ςυμβιβαςμού θα υπαχθεύ ςε τϋλοσ χαρτοςόμου κατϊ τισ διακρύςεισ των ανωτϋρω διατϊξεων.
Aμφιβολύα δημιουργεύται εϊν το ακύνητο ό το κινητό που κεύται ςτην Eλλϊδα, δεν εύναι το αντικεύμενο για το οπούο γύνεται ο ςυμβιβαςμόσ, αλλϊ εξαςφαλύζει την αξύωςη για την οπούα γύνεται ο ςυμβιβαςμόσ. Kατϊ τη γνώμη μασ και ςτην περύπτωςη αυτό ςυντρϋχει η προώπόθεςη τησ κατϊρτιςησ εγγρϊφου που ϋχει αντικεύμενο κινητό ό ακύνητο που κεύται ςτηυν Eλλϊδα κατϊ την ϋννοια των διατϊξεων του ϊρθρου 8 του Kώδικα Xαρτοςόμου και επομϋνωσ πρϋπει να επιβϊλλεται τϋλοσ χαρτοςόμου κατϊ τισ διακρύςεισ των διατϊξεων αυτών. Eπύςησ, δεν χωρεύ αμφιβολύα ότι εϊν με το ϋγγραφο του ςυμβιβαςμού αναλαμβϊνονται υποχρεώςεισ που πρϋπει να εκτελεςτούν ςτην Eλλϊδα οφεύλεται τϋλοσ χαρτοςόμου. Tο ύδιο κατϊ τη γνώμη μασ ςυμβαύνει και ςτην περύπτωςη κατϊ την οπούα η ςχϋςη, επύ τησ οπούασ γύνεται ο ςυμβιβαςμόσ ςτην αλλοδαπό, περιλαμβϊνει υποχρεώςεισ που πρϋπει να εκτελεςτούν ςτην Eλλϊδα. Kαι ςτην περύπτωςη, δηλαδό, αυτό ςυντρϋχει η προώπόθεςη του ϊρθρου 8 του Kώδικα Xαρτοςόμου περύ υποχρεώςεων εκτελεςτϋων ςτην Eλλϊδα, ϋςτω και με ϋμμεςο τρόπο, και επομϋνωσ ο ςυμβιβαςμόσ υπϊγεται ςε τϋλοσ χαρτοςόμου κατϊ τισ διακρύςεισ του ϊρθρου αυτού. Σε κϊθε, πϊντωσ, περύπτωςη ςυμβιβαςμού ςτην αλλοδαπό πρϋπει να λαμβϊνονται υπόψη και τα οριζόμενα ςτο ϊρθρο 38 του N. 4174/2013, περύ φοροαποφυγόσ, για το ενδεχόμενο τησ διαπύςτωςησ τησ ςυνδρομόσ των προώποθϋςεων εφαρμογόσ των διατϊξεων του ϊρθρου αυτού. Nα κριθεύ, δηλαδό, ότι η κατϊρτιςη του ςυμβιβαςμού ςτην αλλοδαπό απϋβλεπε ςτην αποφυγό του τϋλουσ χαρτοςόμου. Bιβλιογραφύα A. Γεωργιϊδη - M. Σταθόπουλου, «Eιδικό Eνοχικό» 1982.