ΤΡΟΜΟΣ - ΣΠΑΣΜΟΙ Αλεξάνδρα Αλεξοπούλου Λέκτορας Παθολογίας
ΑΚΟΥΣΙΕΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ Τρόµος Χορεία Ακανόνιστες, µη ρυθµικές, απότοµες κινήσεις που επιτείνονται κατά τις εκούσιες κινήσεις (τοξικότητα levodopa, x. Huntington, x. Sydenham, x. της κύησης, ΣΕΛ) Αθέτωση Βραδείες, χονδροειδείς και άσκοπες συστροφικές κινήσεις των άκρων, της κεφαλής κλπ Μυοκλονίες Απότοµες, άρρυθµες συσπάσεις µυός ή οµάδος µυών που παρατηρούνται σε µεταβολικές εγκεφαλοπάθειες Σπασµοί
ΤΡΟΜΟΣ Ρυθµικές, µε µικρό εύρος κινήσεις των άκρων και της κεφαλής Οφείλεται συνήθως σε εναλλασσόµενες συσπάσεις αγωνιστών και ανταγωνιστών µυών Εµφανίζεται φυσιολογικά ως αντίδραση στο ψύχος, στον φόβο και την κόπωση
ΕΙ Η ΤΡΟΜΟΥ ΕΙ ΟΣ ΤΡΟΜΟΥ ΕΞΩΠΥΡΑΜΙ ΙΚΟ Σ ΤΟΞΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Παρατηρείται στην ηρεµία, τείνει να εξαφανιστεί στις εκούσιες κινήσεις, συνοδεύεται από µυική υπερτονία, Ν. Parkinson, χορήγηση φαινοθειαζίνης Επινεφρίνη, αµφεταµίνες, τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, λίθιο, σύνδροµο στερήσεωςοινοπνεύµατος, διακοπή βαρβιτουρικών, βενζοδιαζεπινών και β-αναστολέων Μεταβολικά αίτια: Θυρεοτοξίκωση, πτερυγοειδής τρόµος ή αστηριξία, νεφρική ανεπάρκεια, υπερκαπνία, ν. Wilson ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙ Ι ΚΟΣ ΚΑΛΟΗΘΗΣ Απών στην ηρεµία, εµφανίζεται κατά τις εκούσιες κινήσεις και επιτείνεται κατά την τελική φάση αυτών Οικογενής, µε τον κυρίαρχο χαρακτήρα, υποχωρεί µε το αλκοόλ και τους β-αναστολείς
Νόσος Parkinson
ΜΥΙΚΟΙ ΣΠΑΣΜΟΙ Μυικές συσπάσεις οι οποίες πολλές φορές έχουν αµυντικό χαρακτήρα Βλεφαρόσπασµος, σύσπαση µυικών ινών στην οξεία περιτονίτιδα, ραιβόκρανο κ.α Τονικοί Οσπασµός είναι παρατεταµένος Κλονικοί Οσπασµός έχει βραχεία διάρκεια και είναι επαναλαµβανόµενος
ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ Γυναίκα 29 ετών προσέρχεται για εκτίµηση. Το προηγούµενο βράδυ ο σύζυγός της άκουσε περίεργους θορύβους στο υπνοδωµάτιο και την βρήκε ξαπλωµένη και συγχυτική. Αυτό κράτησε λίγα λεπτά και µετά επανήλθε. Προ 1 µηνός είχε εµφανίσει παρόµοιο επεισόδιο κατά το οποίο ανέφερε η ίδια ότι όταν συνήλθε είχε δαγκώσει την γλώσσα της.
ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΜΙΜΟΥΝΤΑΙ ΕΠΙΛΗΠΤΙΚΟΥΣ ΣΠΑΣΜΟΥΣ ΙΑΓΝΩΣΗ ΥΠΕΡΑΕΡΙΣΜΟΣ ΗΜΙΚΡΑΝΙΑ ΚΡΙΣΗ ΠΑΝΙΚΟΥ ΨΥΧΟΓΕΝΕΙΣ ΣΠΑΣΜΟΙ ΣΥΓΚΟΠΗ ΠΑΡΟ ΙΚΗ ΣΦΑΙΡΙΚΗ ΑΜΝΗΣΙΑ ΠΑΡΟ ΙΚΟ ΙΣΧΑΙΜΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟ ΙΟ Άγχος, υπέρπνοια, περιστοµατική κυάνωση, παραισθησίες, χειρ µαιευτήρος Οπτικές διαταραχές, σύγχυση, προσωρινή τύφλωση, µπορεί η κεφαλαλγία να είναι ελάχιστη ή απούσα Αίσθηµα επικείµενου θανάτου ή αίσθηµα δύσπνοιας, συµπτώµατα από το ΑΝΣ, διαρκεί πολύ, όχι απώλεια συνείδησης Ιστορικό ψυχικής νόσου, απαθής, µε ταµατια σφιχτά κλειστά, έντονες κινήσεις µατιών, χτυπάταπόδια, σπρώχνει µε τη λεκάνη Όχι αύρα, όχι εστιακή συµπτωµατολογία, απώλεια συνείδησης <20 ταχεία επαναφορά σε εγρήγορση, µυοκλονίες στο τέλος του επεισοδίου λόγω υποξίας ιαρκεί εγκεφάλου ώρες, όχι απώλεια συνείδησης, όχι σύγχυση, όχι αφασία, όχι εστιακή συµπτωµατολογία Εστιακή συµπτωµατολογία
ΙΑΓΝΩΣΗ ΕΠΙΛΗΨΙΑΣ Αύρα = Ζάλη, ναυτία, έµετος, αποπροσανατολισµός, διαταραχή περιεχοµένου συνείδησης, παρατεταµένη σύγχυση Βραδεία επαναφορά της συνείδησης Ρυθµικές κινήσεις αλλά και τονικο-κλονικοί σπασµοί Μετά τους σπασµούς υπερπρολακτιναιµία
ΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΛΗΨΙΑΣ Σηµαντική η µαρτυρία του παρατηρητή που είδε το επεισόδιο Συνήθως οι ασθενείς δεν θυµούνται το επεισόδιο ή το ανακαλούν σαν ταξίδι Ιστορικό σπασµών που συνοδεύονται από γκριµάτσες του προσώπου, γρυλλίσµατα, σφίξιµο των γνάθων, δάγκωµα της γλώσσας, ανωµαλία στην αναπνοή, απώλεια ούρων η/και κοπράνων Μπορεί να εµφανισθεί κατά την διάρκεια του ύπνου, παρακολούθησης TV, κατάχρησης αλκοόλ, έντονου φωτός κ.α
ΕΠΙΛΗΠΤΙΚΟΙ ΣΠΑΣΜΟΙ
ΑΓΚΩΜΑ ΓΛΩΣΣΑΣ
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ ΣΠΑΣΜΩΝ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ Ι ΙΟΠΑΘΕΙΣ 62% ΑΕΕ 9% ΤΡΑΥΜΑ ΚΕΦΑΛΗΣ 9% ΑΛΚΟΟΛ 6% ΕΚΦΥΛΙΣΤΙΚΗ ΝΟΣΟΣ 4% ΚΝΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΠΑΘΕΙΑ 3% ΟΓΚΟΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ 3% ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ 2%
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΛΗΠΤΙΚΩΝ ΣΠΑΣΜΩΝ Στοιχεία που θα βοηθήσουν στην διάγνωση Κεφαλαλγίες Εστιακή συµπτωµατολογία Κατάχρηση αλκοόλ Φάρµακα (ιατρογενης) Ουσίες Κύηση Μεταβολικά Υπέρταση / καρδιαγγειακή νόσος Πιθανή αιτία Υπαραχνοειδής αιµορραγία, υποσκληρίδιο αιµάτωµα, εγκεφαλική αιµορραγία, νεόπλασµα Εγκεφαλικό νεόπλασµα, ΑΕΕ Σύνδροµο στέρησης, υπογλυκαιµία, υποσκληρίδιο αιµάτωµα Ψυχοφάρµακα, αντιβιοτικά κλπ Κοκαίνη, ηρωίνη, ecstasy εκλαµψία Ηλεκτρολυτικές διαταραχές ΑΕΕ
ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΑ ΑΙΤΙΑ ΣΠΑΣΜΩΝ Υπογλυκαιµία Νεφρική ανεπάρκεια Υπασβεστιαιµία Υποµαγνησιαιµία Υπονατριαιµία Υπερνατριαιµία Πυρετικοί σπασµοί στα παιδιά Κακοήθης υπερθερµία
ΕΠΙΛΗΠΤΙΚΟΙ ΣΠΑΣΜΟΙ ΕΥΤΕΡΟΠΑΘΕΙΣ ΛΟΓΩ ΛΟΙΜΩΞΗΣ Μηνιγγίτις Εγκεφαλίτις Τοξοπλάσµωση Κυστικέρκωση Παραγονιµίαση
ΤΟΞΟΠΛΑΣΜΩΣΗ
ΚΥΣΤΙΚΕΡΚΩΣΗ
ΕΠΙΛΗΠΤΙΚΟΙ ΣΠΑΣΜΟΙ ΣΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ Συστηµατικός ερυθηµατώδης λύκος Πρωτοπαθής αγγειίτις του ΚΝΣ Θροµβωτική θροµβοπενική πορφύρα Αιµολυτικό ουραιµικό σύνδροµο Ν. Behcet Αγγειίτιδες µε συµµετοχή του ΚΝΣ
ΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΟ ΕΥΟΝΤΑΙ ΥΝΗΤΙΚΑ ΑΠΟ ΣΠΑΣΜΟΥΣ Aγγειακά έµφρακτα Εµβολικά επεισόδια Αιµορραγικά ΑΕΕ Υπαραχνοειδής αιµορραγία Υποσκληρίδια και επισκληρίδια αιµατώµατα Συγγενείς αγγειακές ανωµαλίες Σηραγγώδη αιµαγγειώµατα Τριχοειδικές τηλαγγειεκτασίες Αµαρτώµατα
ΥΠΟΣΚΛΗΡΙ ΙΟ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΛΗΡΙ ΙΟ ΑΙΜΑΤΩΜΑ
Sturge-Weber σύνδροµο
Tuberous sclerosis
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΕ ΑΤΟΜΟ ΠΟΥ ΕΜΦΑΝΙΣΕ ΣΠΑΣΜΟΥΣ CT ή MRI εγκεφάλου ΗΕΓ (διαταραχές στο 50% των περιπτώσεων, στέρηση ύπνου) Εξετάσεις αίµατος (Γενική αίµατος, ουρία, κρεατινίνη, Κ, Να, Ca, Mg, Ουσίες)
ΚΙΝ ΥΝΟΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΗ ΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΛΗΨΙΑΣ Οδηγοί Χειριστές µηχανών Εργάτες σε µεγάλα ύψη Κολύµπι ή µπάνιο (µόνος) Κατάθλιψη στο 55% των περιπτώσεων που δεν ρυθµίζονται 3πλάσια η πιθανότητα απόπειρας αυτοκτονίας
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΕΠΙΛΗΨΙΩΝ Γενικευµένοι σπασµοί Αφαίρεση (Petit mal) Μυοκλονίες Τονικοκλονικοί σπασµοί (grand mal) Τονικοί σπασµοί Ατονικοί ή ακινητικοί Μερικοί ή εστιακοί σπασµοί Απλοί (χωρίς απώλεια συνείδησης) Εκ συµπλεγµάτων (µε απώλεια συνείδησης) Μερικοί που εξελίσσονται σε γενικευµένους Γενικευµένοι µόνο µε ΗΕΓπαρουσία
ΑΝΤΙΕΠΙΛΗΠΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΥΡΕΩΣ ΦΑΣΜΑΤΟΣ Βαλπροϊκό Λαµοτριζίνη Τοπιραµάτη Λεβετιρακετάµη Ζονισαµάτη ΣΤΕΝΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ Καρβαµαζεπίνη Φαινυντοίνη Γκαµπαπεντίνη Τιαγκαµπίνη Οξκαρβαµαζεπίνη
Ένα αγόρι 16 ετών µε κεφαλαλγίες, σπασµούς, αδυναµία κάτω άκρου ΑΡ και διαταραχές οράσεως
Ένας άνδρας 22 ετών από την Λατινική Αµερική, µε επιληπτικούς σπασµούς και µία αποτιτανωµένη µάζα στον ΑΡ κροταφικό λοβό
Μια γυναίκα 23 ετών, µε σπασµούς, αδυναµία Ε κάτω άκρου, παγκυτταροπενία και εξάνθηµα παρειών
Ένας άνδρας 33 ετών µε πυρετό, σύγχυση και σπασµούς
Μία γυναίκα 36 ετών µε υπέρταση, κεφαλαλγία και σπασµούς, την δεύτερη εβδοµάδα της λοχείας